(26) II stopień (P). Diagnoza i terapia rodziny

Studia stacjonarne
OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)
1.
Nazwa przedmiotu / modułu w języku polskim
2.
Diagnoza i terapia rodziny
Nazwa przedmiotu / modułu w języku angielskim
3.
Diagnosis and treatment of family
Jednostka prowadząca przedmiot
4.
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki, Zakład Poradoznawstawa
Kod przedmiotu / modułu
5.
Rodzaj przedmiotu / modułu (obowiązkowy lub fakultatywny)
6.
Obowiązkowy
Kierunek studiów
7.
Pedagogika / terapia pedagogiczna
Poziom studiów (I lub II stopień)
8.
II stopień
Rok studiów
9.
I rok
Semestr (zimowy lub letni)
10.
semestr letni
Forma zajęć i liczba godzin
11.
15 godzin ćwiczeń
Imię, nazwisko, tytuł / stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia
12.
13.
14.
dr hab. Andrzej Ładyżyński prof. UWr.
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych
dla przedmiotu / modułu oraz zrealizowanych przedmiotów
Brak wymagań
Cele przedmiotu:
C-1. Dostarczenie wiedzy z zakresu problematyki dotyczącej zdrowego oraz zaburzonego
funkcjonowania rodziny.
C-2. Kształtowanie umiejętności diagnozowania sytuacji rodziny.
C-3. Budowanie postawy zainteresowania funkcjonowaniem współczesnej rodziny.
C-4 Wyposażanie studentów w kompetencje komunikacyjne oraz umiejętność współpracy w zespole.
Zakładane efekty kształcenia:
Symbole kierunkowych efektów kształcenia:
EK_01 Zna koncepcje rodzin funkcjonalnych oraz
dysfunkcjonalnych
K_W01
EK_02 Zna podstawowe techniki diagnostyki rodzinnej
stosowanej w terapii
K_U15
EK_03 Umie przygotować wycinkową diagnozę rodziny
w określonym kontekście jej życia
K_U01
EK_04 Jest odpowiedzialny za systematyczne i stałe
doskonalenie swoich umiejętności
15.
Treści programowe:
K_K08
16.
Teorie funkcjonowania rodziny (podejście strukturalno-funkcjonalne, kierunek symboliczno-interakcyjny,
podejście instytucjonalne, kierunek rozwojowy)
Rozwój rodziny. Fazy cyklu, funkcjonalność oraz dysfunkcjonalność rodziny w oparciu o model
D.H.Olsona i Beaversa.
Systemowe rozumienie rodziny. Cechy i właściwości systemu rodzinnego, struktura, granice,
subsystemy.
Terapia systemowa rodziny - małżeńska oraz rodzinna: istota, diagnoza problemów/trudności rodzinnych
z wykorzystaniem systemowej terapii rodziny.
Mediolański model terapii systemowej rodziny: stawianie hipotez, neutralność , pytania cyrkularne.
Podstawowe techniki terapii rodzin: wywiad, genogram, praca w zespole terapeutycznym. Elementy
procesu terapeutycznego: przyjęcie zgłoszenia, diagnoza poziomu dysfunkcjonalności rodziny, stawianie
hipotez na temat wzorców interakcji w rodzinie i ich związku z objawami identyfikowanego pacjenta,
planowanie strategii pracy z rodziną.
Inne techniki diagnostyki rodzinnej: ankieta, obserwacja, analiza dokumentów i wytworów, pomiar,
kwestionariusz.
Literatura obowiązkowa:
Braun–Gałkowska M., Metody badania systemu rodzinnego, Lublin 1991.
Bradshaw J., Zrozumieć rodzinę. Rewolucyjna droga odnalezienia samego siebie, Warszawa 1994.
Cecchin G., Mediolańska szkoła terapii rodzin, Kraków 1997.
Fleck-Bangert R., O czym mówią rysunki dzieci: dostrzeganie i rozumienie zawartych w nich znaków:
poradnik dla rodziców i pedagogów, Kielce 2001.
Goldenberg H., Goldenberg I., Terapia rodzin, Kraków 2006.
Haley J., Niezwykła terapia: techniki terapeutyczne Miltona H. Ericksona, Gdańsk 1995.
Namysłowska I., Terapia rodzin, Warszawa 1997.
Praszkier R., Zmieniać nie zmieniając, Warszawa 1992.
Ryś M., Systemy rodzinne. Metody badań struktury rodziny pochodzenia i rodziny własnej, Warszawa
2001.
Simon F.B., Stierlin H., Słownik terapii rodzin, Gdańsk 1998.
Satir V., Terapia rodziny, Gdańsk 2000.
Stierlin H., Rucker-Embden I., Wetzel N., Wirsching M., Pierwszy wywiad z rodziną, Gdańsk 1999.
Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, pod red. B. de Barbaro, wyd. II, Kraków 1997.
Literatura uzupełniająca:
Braun–Gałkowska M., Test rysunku rodziny, Lublin 1985.
Gaś Z. B, Psychoprofilaktyka. Procedury konstruowania programów wczesnej interwencji, Wyd.
UMCS, Lublin 1998.
17.
Od systemu terapeutycznego do interwencji, pod red. Ł. Kaczmarek, A. Słysz, E. Soroko, Poznań 2004.
Nowak B.M., Rodzina w kryzysie. Studium resocjalizacyjne, Warszawa 2012.
Piekarski J., Środowisko rodzinne jako przedmiot diagnozy pedagogicznej – główne przesłanki
teoretyczne i metodologiczne, „Ruch Pedagogiczny” 1985, nr 2-3.
Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu / modułu,
sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia:
ćwiczenia: praca zaliczeniowa na ocenę - Projektowanie programu: diagnozy, wsparcia rodziny w
trudnej sytuacji życiowej
Ćwiczenia:
– ocena nabytej przez studenta wiedzy z zakresu funkcjonalności i dysfunkcjonalności rodziny – EK_01
(K_W01),
- umiejętność wskazania podstawowych technik diagnostyki rodzinnej – EK_02 (K_U15),
- umiejętność diagnozowania rodziny w określonym kontekście jej życia – EK_03 ( K_K01),
- odpowiedzialność za własne przygotowanie do pracy, podejmowane decyzje i prowadzone
działania – EK_04 (K_K08).
Kryteria oceny:
- ocena bardzo dobra – student ma ugruntowaną wiedzę z zakresu diagnozy i terapii rodziny
wnikliwie analizuje, interpretuje i wnioskuje na jej podstawie o sytuacji rodziny oraz możliwościach
niesienia jej pomocy we wskazanych kontekstach;
- ocena dobra – student ma wystarczającą z zakresu diagnozy i terapii rodziny
wnikliwie analizuje, interpretuje i wnioskuje na jej podstawie o sytuacji rodziny oraz możliwościach
niesienia jej pomocy we wskazanych kontekstach;
- ocena dostateczna – student opanował zdecydowanie podstawowy zakres diagnozy i terapii rodziny
wnikliwie analizuje, interpretuje i wnioskuje na jej podstawie o sytuacji rodziny oraz możliwościach
niesienia jej pomocy we wskazanych kontekstach;
- ocena niedostateczna – student legitymuje się brakiem wystarczającej wiedzy z zakresu diagnozy i
terapii rodziny, by wnikliwie analizować, interpretować oraz wnioskować o sytuacji rodziny oraz
możliwościach niesienia jej pomocy we wskazanych kontekstach;
18.
19.
Ocena pracy studenta z wykorzystaniem następujących form weryfikacji osiągnięć studenta:
- diagnoza sytuacji rodzinnej w oparciu o wywiad – analiza sytuacji kontekstu rodzinnego,
- genogram – opracowanie struktury, badanie relacji oraz wnioskowanie na kanwie tej techniki
diagnostycznej;
Język wykładowy
Polski
Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności studenta
Średnia liczba godzin
na zrealizowanie aktywności
Godziny zajęć (według planu studiów) z nauczycielem:
- ćwiczenia:
15
Praca własna studenta
- przygotowanie do zajęć:
- czytanie wskazanej literatury:
- przygotowanie pracy semestralnej:
Suma godzin
15
15
15
60
Liczba punktów ECTS
2
Studia niestacjonarne
OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)
1.
Nazwa przedmiotu / modułu w języku polskim
2.
Diagnoza i terapia rodziny
Nazwa przedmiotu / modułu w języku angielskim
3.
Diagnosis and treatment of family
Jednostka prowadząca przedmiot
4.
Wydział Nauk Humanistycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki, Zakład
Poradoznawstawa
Kod przedmiotu / modułu
5.
Rodzaj przedmiotu / modułu (obowiązkowy lub fakultatywny)
6.
Obowiązkowy
Kierunek studiów
7.
Pedagogika
Poziom studiów (I lub II stopień)
8.
II stopień
Rok studiów
9.
II rok
Semestr (zimowy lub letni)
10.
semestr letni
Forma zajęć i liczba godzin
11.
15 godzin ćwiczeń (w semestrze letnim)
Imię, nazwisko, tytuł / stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia
12.
13.
14.
dr hab. Andrzej Ładyżyński
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych
dla przedmiotu / modułu oraz zrealizowanych przedmiotów
Brak wymagań
Cele przedmiotu:
C-1.Dostarczenie wiedzy z zakresu problematyki dotyczącej zaburzonego funkcjonowania rodziny.
C-2.Kształtowanie umiejętności diagnozowania sytuacji rodziny.
C-3. Budowanie postawy zainteresowania funkcjonowaniem współczesnej rodziny.
Zakładane efekty kształcenia:
Symbole kierunkowych efektów kształcenia:
EK_01 Zna koncepcje rodzin funkcjonalnych oraz
dysfunkcjonalnych
K_W01
EK_02 Zna podstawowe techniki diagnostyki rodzinnej
stosowanej w terapii
EK_03
Umie przygotować wycinkową diagnozę rodziny
w określonym kontekście jej życia
EK_04
K_U15
K_U01
15.
Jest odpowiedzialny za systematyczne i stałe
doskonalenie swoich umiejętności
Treści programowe:
K_K08
Teorie funkcjonowania rodziny (podejście strukturalno-funkcjonalne, kierunek symboliczno-interakcyjny,
podejście instytucjonalne, kierunek rozwojowy)
Rozwój rodziny. Fazy cyklu, funkcjonalność oraz dysfunkcjonalność rodziny w oparciu o model
D.H.Olsona i Beaversa.
Systemowe rozumienie rodziny. Cechy i właściwości systemu rodzinnego, struktura,
granice,
subsystemy.
Terapia systemowa rodziny - małżeńska oraz rodzinna: istota, diagnoza problemów/trudności rodzinnych
z wykorzystaniem systemowej terapii rodziny.
Mediolański model terapii systemowej rodziny: stawianie hipotez, neutralność , pytania cyrkularne.
Podstawowe techniki terapii rodzin: wywiad, genogram, praca w zespole terapeutycznym. Elementy
procesu terapeutycznego: przyjęcie zgłoszenia, diagnoza poziomu dysfunkcjonalności rodziny, stawianie
hipotez na temat wzorców interakcji w rodzinie i ich związku z objawami identyfikowanego pacjenta,
planowanie strategii pracy z rodziną.
Inne techniki diagnostyki rodzinnej: ankieta, obserwacja, analiza dokumentów i wytworów, pomiar,
kwestionariusz.
16.
Literatura obowiązkowa:
Braun–Gałkowska M., Metody badania systemu rodzinnego, Lublin 1991.
Bradshaw J., Zrozumieć rodzinę. Rewolucyjna droga odnalezienia samego siebie, Warszawa 1994.
Cecchin G., Mediolańska szkoła terapii rodzin, Kraków 1997.
Fleck-Bangert R., O czym mówią rysunki dzieci: dostrzeganie i rozumienie zawartych w nich znaków:
poradnik dla rodziców i pedagogów, Kielce 2001.
Goldenberg H., Goldenberg I., Terapia rodzin, Kraków 2006.
Haley J., Niezwykła terapia: techniki terapeutyczne Miltona H. Ericksona, Gdańsk 1995.
Namysłowska I., Terapia rodzin, Warszawa 1997.
Praszkier R., Zmieniać nie zmieniając, Warszawa 1992.
Ryś M., Systemy rodzinne. Metody badań struktury rodziny pochodzenia i rodziny własnej, Warszawa
2001.
Simon F.B., Stierlin H., Słownik terapii rodzin, Gdańsk 1998.
Satir V., Terapia rodziny, Gdańsk 2000.
Stierlin H., Rucker-Embden I., Wetzel N., Wirsching M., Pierwszy wywiad z rodziną, Gdańsk 1999.
Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, pod red. B. de Barbaro, wyd. II, Kraków 1997.
Literatura uzupełniająca:
Braun–Gałkowska M., Test rysunku rodziny, Lublin 1985.
Gaś Z. B, Psychoprofilaktyka. Procedury konstruowania programów wczesnej interwencji, Wyd.
UMCS, Lublin 1998.
Od systemu terapeutycznego do interwencji, pod red. Ł. Kaczmarek, A. Słysz, E. Soroko, Poznań 2004.
Nowak B.M., Rodzina w kryzysie. Studium resocjalizacyjne, Warszawa 2012.
Piekarski J., Środowisko rodzinne jako przedmiot diagnozy pedagogicznej – główne przesłanki
teoretyczne i metodologiczne, „Ruch Pedagogiczny” 1985, nr 2-3.
17.
Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu / modułu,
sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia:
ćwiczenia: praca zaliczeniowa na ocenę - Projektowanie programu: diagnozy, wsparcia rodziny w
trudnej sytuacji życiowej
Ćwiczenia:
– ocena nabytej przez studenta wiedzy z zakresu funkcjonalności i dysfunkcjonalności rodziny – EK_01
(K_W01),
- umiejętność wskazania podstawowych technik diagnostyki rodzinnej – EK_02 (K_U15),
- umiejętność diagnozowania rodziny w określonym kontekście jej życia – EK_03 ( K_K08),
- odpowiedzialność za własne przygotowanie do pracy, podejmowane decyzje i prowadzone
działania – EK_04 (K_K08).
Kryteria oceny:
- ocena bardzo dobra – student ma ugruntowaną wiedzę z zakresu diagnozy i terapii rodziny
wnikliwie analizuje, interpretuje i wnioskuje na jej podstawie o sytuacji rodziny oraz możliwościach
niesienia jej pomocy we wskazanych kontekstach;
- ocena dobra – student ma wystarczającą z zakresu diagnozy i terapii rodziny
wnikliwie analizuje, interpretuje i wnioskuje na jej podstawie o sytuacji rodziny oraz możliwościach
niesienia jej pomocy we wskazanych kontekstach;
- ocena dostateczna – student opanował zdecydowanie podstawowy zakres diagnozy i terapii rodziny
wnikliwie analizuje, interpretuje i wnioskuje na jej podstawie o sytuacji rodziny oraz możliwościach
niesienia jej pomocy we wskazanych kontekstach;
- ocena niedostateczna – student legitymuje się brakiem wystarczającej wiedzy z zakresu diagnozy i
terapii rodziny, by wnikliwie analizować, interpretować oraz wnioskować o sytuacji rodziny oraz
możliwościach niesienia jej pomocy we wskazanych kontekstach;
Ocena pracy studenta z wykorzystaniem następujących form weryfikacji osiągnięć studenta:
- diagnoza sytuacji rodzinnej w oparciu o wywiad – analiza sytuacji kontekstu rodzinnego,
- genogram – opracowanie struktury, badanie relacji oraz wnioskowanie na kanwie tej techniki
diagnostycznej;
18.
19.
Język wykładowy
polski
Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności studenta
Godziny zajęć (według planu studiów) z nauczycielem:
- wykład:
- ćwiczenia:
Praca własna studenta
- przygotowanie do zajęć:
- czytanie wskazanej literatury:
- przygotowanie pracy semestralnej:
- przygotowanie do egzaminu:
Suma godzin
Liczba punktów ECTS
Średnia liczba godzin
na zrealizowanie aktywności
10
15
15
15
55
2