1.8.12.4_Streszczenie w jezyku polskim_ŁiW

Plan zarządzania ryzykiem
powodziowym dla Regionu Wodnego
Łyny i Węgorapy
Streszczenia poszczególnych projektów planów oraz
ostatecznych wersji planów w języku polskim
Nr WBS: 1.8.12.4
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013
Fotografia na okładce: Katarzyna Jodko
2
Projekt:
Wsparcie przygotowania krajowych dokumentów planistycznych w zakresie polityki ochrony
środowiska zapewniających skuteczną realizację polityki spójności – Etap II
Opracowanie planów zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszarów dorzeczy i regionów
wodnych, w tym planów zarządzania ryzykiem powodziowym od strony morza, w tym morskich wód
wewnętrznych- Część I
3
Metryka
Dane
Opis
Tytuł dokumentu
Streszczenia poszczególnych projektów planów oraz ostatecznych wersji planów
w języku polskim
Autor dokumentu (firma/ instytucja)
Arcadis Sp. z o.o.
Nazwa Projektu
Wsparcie przygotowania krajowych dokumentów planistycznych w zakresie
polityki ochrony środowiska zapewniających skuteczną realizację polityki
spójności – Etap II
Część zamówienia nr
I - Opracowanie planów zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszarów
dorzeczy i regionów wodnych
Umowa
Nr KZGW/ DPiZW-op/ POPT/1/ 2013
Rodzaj dokumentu
Raport
Poufność
NIE
WBS i nazwa projektu
1.8.12.4 Streszczenia poszczególnych projektów planów oraz ostatecznych wersji
planów w języku polskim
Historia zmian
Wersja
Autor
Data
Zmiana
1.00
Arcadis Sp. z o.o.
30.10.2015
Wersja przekazana Zamawiającemu
2.00
Arcadis Sp. z .o.
24.11.2015
Poprawiona wersja przekazana Zamawiającemu
4
Odniesienie do innych dokumentów
Nazwa dokumentu
Data opracowania
dokumentu
Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia na „Opracowanie planów zarządzania ryzykiem
powodziowym dla obszarów Dorzeczy i regionów wodnych”
02.2014
„Metodyka opracowania planów zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszarów dorzeczy i
regionów wodnych”
08.2014
Raport ze zmian do „Metodyki PZRP” v2.0 (WBS 1.2.5.1.)
11.2014
Ostateczna wersja PZRP dla obszarów dorzeczy i regionów wodnych (uwzględniająca uwagi) WBS
1.8.12.2
10.2015
PZRP uwzględniające wyniki procedury zatwierdzania planów przez członków Rady Ministrów
WBS 1.8.12.6
11.2015
5
SPIS TREŚCI
1. Streszczenie PZRP dla Regionu Wodnego Łyny i Węgorapy w języku polskim (dot. WBS nr
1.8.12.2)................................................................................................................................................... 8
2. Streszczenie PZRP dla Regionu Wodnego Łyny i Węgorapy w języku polskim (dot. WBS nr
1.8.12.6)................................................................................................................................................. 14
Spis tabel
Tabela 1. Status JCWP w RW Łyny i Węgorapy .................................................................................... 8
Tabela 2. Stan ekologiczny JCWP w RW Łyny i Węgorapy ................................................................... 9
Tabela 3. Zagrożenie i ryzyko powodziowe w RW Łyny i Węgorapy – wartości charakterystyczne ...... 9
Spis rysunków
Rysunek 1. Podsumowanie PZRP dla Regionu Wodnego Łyny i Węgorapy ....................................... 12
Rysunek 2. Podsumowanie PZRP dla Regionu Wodnego Łyny i Węgorapy ....................................... 16
6
Streszczenie PZRP 1
dla Regionu
Wodnego Łyny i
Węgorapy w języku
polskim
(dot. WBS nr 1.8.12.2)
7
1. Streszczenie PZRP dla Regionu Wodnego Łyny i
Węgorapy w języku polskim (dot. WBS nr
1.8.12.2)
Region Wodny Łyny i Węgorapy zajmuje obszar 7 522 km2. Region Wodny Łyny i Węgorapy
znajduje się prawie w całości na terenie województwa warmińsko-mazurskiego, zaś wschodnie granice
Regionu leżą w województwie podlaskim. Największą rzeką w Regionie są cieki II rzędu: Łyna
i Węgorapa. Głównymi lewobrzeżnymi dopływami Łyny są: Marózka, Kwiela, Kortówka, Elma,
a prawobrzeżnymi: Wadąg, Kirsna, Symsarna, Pisa Północna, Guber. Węgorapa jest lewobrzeżnym
dopływem Pregoły.
W Regionie Wodnym Łyny i Węgorapy wyróżnia się dwa typy reżimu rzecznego:
• śnieżny średnio wykształcony – średni odpływ miesiąca wiosennego wynosi 130 - 180%
średniego odpływu rocznego, (północna i południowa część Regionu),
• śnieżny silnie wykształcony – średni odpływ miesiąca wiosennego przekracza 180%
średniego odpływu rocznego (środkowa część Regionu).
Region Wodny Łyny i Węgorapy w głównej mierze wykorzystywany jest rolniczo – użytki rolne
zajmują około 68% powierzchni Regionu. Ponad 26% powierzchni Regionu zajmują lasy i ekosystemy
seminaturalne. Obszary wód powierzchniowych stanowią około 4%. Tereny zurbanizowane zajmują
1,6% powierzchni obszaru dorzecza i obejmują głównie obszar największych miast: Olsztyna, Kętrzyna,
Mrągowa i Bartoszyc. Gęstość zaludnienia na całym obszarze jest bardzo niska. Najmniejsze
zaludnienie w dorzeczu wykazuje powiat węgorzewski (34 os./km2), natomiast największe miasto
Olsztyn (1977 os./km2).
Istotna cześć obszaru dorzecza objęta jest ochroną w ramach obszarowych form ochrony
przyrody. W polskiej części obszaru dorzecza Pregoły znajdują się 2 parki krajobrazowe (co stanowi
2% powierzchni dorzecza Pregoły w Polsce), 38 rezerwatów przyrody (1,5% powierzchni), 28 obszarów
chronionego krajobrazu (42% powierzchni) oraz 23 obszary chronione Natura 2000.
W Regionie Wodnym Łyny i Węgorapy wyznaczono 120 Jednolitych Części Wód Powierzchniowych
rzek i 101 Jednolitych Części Wód Powierzchniowych jezior, w większości naturalnych o dobrym stanie
ekologicznym. Szczegółowe dane na ten temat znajdują się w poniższych tabelach:
Tabela 1. Status JCWP w RW Łyny i Węgorapy
l.p.
Status JCWP
Ilość
Łączna długość [km]
1
2
3
Naturalna
Sztuczna
Silnie zmieniona
RAZEM:
115
3
2
160
2867
35
21
2923
Źródło: Opracowanie własne
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013
Tabela 2. Stan ekologiczny JCWP w RW Łyny i Węgorapy
l.p.
Stan ekologiczny JCWP
Ilość
Łączna długość [km]
1
2
3
4
5
Dobry i powyżej dobrego
Dobry
Słaby
Umiarkowany
Zły
RAZEM:
3
85
4
28
0
120
35
1927
62
899
0
2923
Źródło: Opracowanie własne
W Regionie Wodnym Łyny i Węgorapy miały miejsce 4 znaczące powodzie historyczne. Główną
przyczyną powodzi były opady deszczu powodujące powodzie rzeczne (opadowe) powodujące
naturalne wezbrania. Na rzekach Łyna i Ryn występowały powodzie związane z topnieniem śniegu
(powodzie roztopowe). Najczęściej powodzie powodowały negatywne konsekwencje dla działalności
gospodarczej, środowiska, rzadziej dla życia i zdrowia ludzkiego oraz dziedzictwa kulturowego.
W Regionie Wodnym Łyny i Węgorapy wyróżniono 1 obszar narażony na niebezpieczeństwo
powodzi (w ramach opracowania Wstępnej oceny ryzyka powodziowego). Jego powierzchnia wynosi
20,2 km2. Powierzchnia ta stanowi ok. 0,3% powierzchni całego Regionu Wodnego oraz ok. 0,01%
powierzchni Polski. Długość rzek objętych obszarami narażonymi na niebezpieczeństwo powodzi
w Regionie wynosi 166 km.
Na terenie Regionu Wodnego Łyny i Węgorapy obszary zagrożone powodzią
o prawdopodobieństwie wystąpienia p=0,2% zamieszkuje 284 osób, strefę p=1% 188 osób,
a w najbardziej zagrożonej strefie p=10% przebywa na stałe 29 osób.
Poniższa Tabela 3 zawiera szczegółowe informacje związane z zagrożeniem i ryzykiem
powodziowym, obejmujące powierzchnie zagrożonych terenów, wartość znajdującego się na nich
majątku oraz wysokość potencjalnych strat wynikających z ewentualnego wystąpienia powodzi.
Powierzchnia form
użytkowania
terenu [ha]
Wartość majątku
[mln zł]
Potencjalne straty
finansowe [mln zł]
Tereny
pozostałe
Użytki zielone
Grunty orne
Tereny
rekreacyjnowypoczynkowe
Lasy
Tereny
komunikacyjne
Tereny
przemysłowe
Region Wodny Łyny i
Węgorapy
Tereny
zabudowy
mieszkaniowej
Tabela 3. Zagrożenie i ryzyko powodziowe w RW Łyny i Węgorapy – wartości charakterystyczne
Ogółem
0.2%
6
2
0
415
34
159
1035
21
1672
1%
4
2
0
367
31
135
962
16
1517
10%
1
1
0
262
8
80
719
0
1071
0.2%
12 689
10 098
533
33
1 752
227
697
0
26 029
1%
8 348
8 197
478
29
1 572
193
648
0
19 465
10%
2 608
4 052
299
0
418
114
484
0
7 975
0.2%
3 640
3 705
53
33
1 752
227
697
0
10 107
1%
2 279
2 942
48
29
1 573
193
648
0
7 712
10%
730
1 286
30
21
419
114
484
0
3 084
Źródło: Opracowanie własne
9
Ogółem potencjalne straty spowodowane powodzią o dużym prawdopodobieństwie wystąpienia
oszacowano na 3,1 mln zł, straty spowodowane powodzią o średnim prawdopodobieństwie to już
7,7 mln zł, natomiast powodzie o małym prawdopodobieństwie wystąpienia są przyczyną strat
w wysokości 10,1 mln zł. Średnioroczne straty powodziowe (AAD) oszacowane na podstawie tych
danych wynoszą 0,77 mln zł/rok. Wartość majątku na terenach narażonych na wystąpienie powodzi
(zagrożenie dla działalności gospodarczej) raz na 100 lat (o prawdopodobieństwie wystąpienia 1%)
wynosi na tym obszarze 19 467 000 zł.
Analizę rozkładu przestrzennego zagrożenia i ryzyka powodziowego przeprowadzono opierając
rozkład ryzyka na trzech jednostkach analitycznych:
• heksagonach o powierzchni 10ha,
• obszarach gmin,
• czterokilometrowych odcinkach rzek.
W Regionie Wodnym Łyny i Węgorapy przeanalizowano poziom ryzyka powodziowego dla
10 gmin zlokalizowanych na terenie zlewni planistycznej Łyny i Węgorapy. Największe zintegrowane
ryzyko powodziowe w Regionie Wodnym Łyny i Węgorapy występuje w gminach: miasto Lidzbark
Warmiński (4) oraz miasto Bartoszyce (3). Ryzyko dotyczące zdrowia i życia ludzi przedstawia się
następująco: Lidzbark Warmiński – 4, Bartoszyce – 3 oraz w przypadku Bartoszyc w kategorii
działalności gospodarczej (3). Ryzyko powodziowe określone dla obszarów gmin jest jednak pewnym
uogólnieniem. Ten sam poziom zintegrowanego ryzyka powodziowego w dwóch różnych gminach,
zwykle nie świadczy o identycznym zagrożeniu i ryzyku powodziowym pod względem charakteru,
powierzchni terenów zagrożonych, czy wartości potencjalnych strat. Wyniki uzyskane dla heksagonów
pozwalają wyciągnąć wnioski na temat wielkości obszarów o podwyższonym ryzyku powodziowym
w stosunku do całości stref zagrożenia. Na tej podstawie stwierdzono, że przeszło 99,9%
analizowanego obszaru charakteryzuje się niskim i bardzo niskim poziomem ryzyka powodziowego. Na
niespełna 1 % obszaru Regionu ryzyko powodziowe jest na umiarkowanym poziomie. Świadczy to
o punktowym charakterze występowania ryzyka powodziowego w Regionie Wodnym Łyny i Węgorapy.
Zrzutowanie wyników uzyskanych dla heksagonów na 4-km odcinki rzek, pozwoliło natomiast bardziej
precyzyjnie przypisać obszary problemowe do poszczególnych cieków. Miało to szczególne znaczenie
na odcinkach ujściowych, gdzie ryzyko dla gmin nie określało czy dotyczy ono odbiornika czy dopływu.
Dodatkowo, diagnoza problemów przeprowadzona na podstawie analizy rozkładu
przestrzennego zagrożenia i ryzyka powodziowego, rozszerzona została o analizy powodzi
historycznych, dostępnych materiałów naukowych oraz wyniki konsultacji w ramach prac Zespołu
Planistycznego Zlewni Łyny i Węgorapy. Dodatkowo odbywały się spotkania z Grupą Planistyczną
Regionu Wodnego oraz Komitetem Sterującym Regionu Wodnego, w trakcie których prezentowano
i konsultowano wyniki prac nad PZRP. Ostatecznie, jako obszary problemowe wskazane w pierwszej
kolejności do podjęcia działań redukujących poziom ryzyka powodziowego, wybrano 1 ONNP wskazany
we wstępnej ocenie ryzyka powodziowego.
Dla Regionu Wodnego Łyny i Węgorapy powstało wiele opracowań o charakterze
strategicznym, programowym, koncepcyjnym i analitycznym, które tworzą bazę do opracowania planu
zarządzania ryzykiem powodziowym. Opracowania te powstały głównie na poziomie wojewódzkim –
zarówno w RZGW w Warszawie, jak i w urzędzie województwa warmińsko - mazurskiego oraz urzędzie
marszałkowskim województwa, których obszar działania dotyczy Regionu Wodnego Łyny i Węgorapy.
Po przeprowadzonej analizie planów i programów z zakresu ochrony przeciwpowodziowej
w Regionie Wodnym Łyny i Węgorapy zakwalifikowano: „Programu małej retencji dla województwa
warmińsko-mazurskiego na lata 2006-2015" i programu „Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz
przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych” – 2 działania, które
dotyczą ochrony i zwiększania retencji leśnej (1 działanie) oraz budowy obiektów retencjonujących
wodę (1 działanie). Wariant proponowany do realizacji składa się z 9 działań nietechnicznych, a wariant
10
alternatywny zawiera 1 działanie techniczne w skład którego wchodzą prace utrzymaniowe rzek
i potoków.
W odniesieniu do stanu technicznego środków ochrony przeciwpowodziowej (raport GUNB)
w Regionie Wodnym Łyny i Węgorapy stwierdzono, że z łącznej liczby 5,9 km wałów położonych
w Regionie, przeprowadzono analizę stanu technicznego jedynie dla 23% wałów.
Generalnym problemem ochrony przeciwpowodziowej jest nadmiernie rozbudowany
i skomplikowany układ zależności pomiędzy organami posiadającymi kompetencje w ramach systemu
ratownictwa i ochrony ludności a organami w systemach zarządzania kryzysowego i ochrony
przeciwpowodziowej. Problem stanowi także rozproszenie rozwiązań dotyczących zadań i struktur
w różnych aktach prawnych.
Obecnie działania starostów i organów wykonawczych gmin w znacznej mierze ukierunkowane
są na usuwanie skutków powodzi, a nie na ochronę i zapobieganie tym powodziom. Jest to szczególnie
widoczne w obszarze odpowiedniego kształtowania zasad zabudowy terenów zagrożonych powodzią,
wspierania właściwego użytkowania oraz zagospodarowania terenu zlewni. Także w przypadku
stosowania odpowiednich środków technicznych i nietechnicznych.
Długoterminowym celem dla Regionu Wodnego Łyny i Węgorapy jest zredukowanie liczby osób
zamieszkujących obszar narażony na niebezpieczeństwo powodzi do zera. Osiągnięcie tego celu
w perspektywie najbliższych 6, a nawet 12 lat jest niemożliwe. Stąd w okresie pierwszego cyklu
planistycznego celem jest możliwie największe zredukowanie tej liczby oraz jednoczesne objęcie
pozostałych osób zagrożonych, specjalnie przygotowanymi planami działań, w ramach prewencji
i reagowania kryzysowego.
Planuje się w okresie 6 lat prowadzić intensywną działalność edukacyjną społeczeństwa celem
podniesienia świadomości występującego zagrożenia powodziowego w miejscu zamieszkania, pracy
lub wypoczynku oraz zdolności świadomego uczestnictwa w ewentualnym postępowaniu kryzysowym.
Strategicznym celem jest wdrożenie przepisów prawnych, które z jednej strony ograniczą wzrost
zagospodarowania obszarów zagrożenia powodziowego wyznaczonych na mapach zagrożenia
powodziowego, ale też sukcesywne wycofywanie z tych obszarów zabudowy mieszkaniowej i wrażliwej
infrastruktury gospodarczej. Ważnym celem w tym kontekście jest również stworzenie systemu
finansowania działań strukturalnych i niestrukturalnych obniżających poziom zagrożenia i ryzyka
powodziowego.
Warunkiem skuteczności wdrożenia działań zawartych w planach zarządzania ryzykiem
powodziowym jest włączenie szeregu interesariuszy do procesu planowania, szczególnie do procesów
formułowania celów i priorytetów oraz definiowania i akceptowania proponowanych w planach
rozwiązań. Dlatego, przy tworzeniu tego dokumentu, zastosowano szeroki proces konsultacji. W tym
celu powołane zostały Komitet Sterujący oraz Grupa Planistyczna Regionu Wodnego, natomiast dla
obszarów zlewni powołano zespoły planistyczne zlewni. W skład powyższych wchodzili przedstawiciele
administracji rządowej i samorządowej – wojewódzkiej, powiatowej i gminnej – urzędów
odpowiedzialnych za gospodarowanie wodami, ochronę środowiska, zarządzanie kryzysowe, nadzór
budowlany i inni.
11
Rysunek 1. Podsumowanie PZRP dla Regionu Wodnego Łyny i Węgorapy
Źródło: Opracowanie własne
2
12
Streszczenie PZRP 2
dla Regionu
Wodnego Łyny i
Węgorapy w języku
polskim
(dot. WBS nr 1.8.12.6)
2. Streszczenie PZRP dla Regionu Wodnego Łyny i
Węgorapy w języku polskim (dot. WBS nr 1.8.12.6)
Plan Zarządzania Ryzykiem Powodziowym (PZRP) opracowany dla Regionu Wodnego Łyny
i Węgorapy stanowi podstawy skutecznego zarządzania ryzykiem powodziowym. Etapami
poprzedzającymi sporządzenie PZRP było wykonanie wstępnej oceny ryzyka powodziowego (WORP)
oraz map zagrożenia powodziowego (MZP) i map ryzyka powodziowego (MRP). PZRP dla Regionu
Wodnego Łyny i Węgorapy stanowi integralną część PZRP dla obszaru dorzecza Pregoły.
Na podstawie WORP, w Regionie Wodnym Łyny i Węgorapy wyróżniono 1 obszar narażony na
niebezpieczeństwo powodzi (ONNP Łyna), zilustrowany na mapie Regionu Wodnego.
Powierzchnia wyznaczonego obszaru ONNP wynosi 20,2 km2. Obszar ten stanowi ok. 0,3%
powierzchni całego Regionu Wodnego oraz ok. 0.01% powierzchni Polski. Długość rzek objętych
obszarami narażonymi na niebezpieczeństwo powodzi w Regionie Wodnym Łyny i Węgorapy wynosi
166 km.
Głównym celem opracowania map zagrożenia i ryzyka powodziowego było wskazanie obszarów
zagrożenia powodzią wraz ze wskazaniem prawdopodobieństwa (częstości) wystąpienia zagrożenia
oraz skali tego zagrożenia. Na podstawie analizy map ryzyka powodziowego oraz analiz
dodatkowych, opracowano pełną diagnozę na temat ryzyka powodziowego w Regionie Wodnym
Łyny i Węgorapy.
Celem nadrzędnym zarządzania ryzykiem powodziowym, wynikającym wprost z Dyrektywy
Powodziowej, jest ograniczenie potencjalnych negatywnych skutków powodzi dla życia
i zdrowia ludzi, środowiska, dziedzictwa kulturowego oraz działalności gospodarczej. Przyjęta
zasada kolejnych przybliżeń określiła 3 cele główne, którym odpowiada 13 celów szczegółowych
w odniesieniu do zagrożenia od strony rzek. Poszczególnym celom szczegółowym przypisano
działania, którym następnie nadano priorytet uzależniony od specyfiki problemów jakie zidentyfikowano
w obszarze dorzecza. Priorytetyzacja działań ma na celu zwrócenie uwagi na konkretnego typu
przedsięwzięcia, które efektywnie obniżą ryzyko powodziowe.
Na podstawie wykonanej diagnozy problemów oraz w oparciu o propozycje działań zgłoszonych
w ramach pracy Zespołu Planistycznego Zlewni Łyny i Węgorapy, dla omawianego Regionu Wodnego
zdefiniowano katalog działań, które w efekcie zapewnią osiągnięcie celów głównych
i szczegółowych. Weryfikacja i uzasadnienie przyjętych celów głównych i szczegółowych następuje w
drodze formułowania i oceny wariantów planistycznych. Wariant planistyczny, to zestaw niezależnych
lub powiązanych ze sobą działań, prowadzących do osiągnięcia wskazanych celów, przy założeniu
określonego poziomu bezpieczeństwa powodziowego i sposobie zarządzania ryzykiem powodziowym.
Formułowanie wariantów planistycznych bazuje zatem na dokonaniu wyboru działań ograniczających
ryzyko powodziowe oraz przypisaniu działań do celów.
Najistotniejszym kierunkiem działań w Regionie Wodnym Łyny i Węgorapy jest powstrzymanie
dalszego zagospodarowywania terenów zagrożonych, a w miarę możliwości ograniczanie
obecnego użytkowania. W tym celu należy wykonać analizę możliwości likwidacji/zmiany funkcji oraz
modernizacji (polegającej na przystosowaniu budynków zagrożonych do zalania) obiektów prywatnych
i użyteczności publicznej znajdujących się w strefach zalewowych. Również pierwszoplanowe jest
utworzenie mobilnych systemów ochrony przed powodzią na obszarach zurbanizowanych.
Opracowując PZRP uwzględniono również zmiany klimatu, jako niezwykle istotny czynnik wpływający
na zwiększenie zagrożenia i ryzyka powodziowego.
Oprócz zaproponowanego w Regionie Wodnym Łyny i Węgorapy zestawu działań nietechnicznych
w PZRP ujęto również szereg instrumentów zarządzania ryzykiem powodziowym mających na celu:
ochronę i zwiększenie naturalnej retencji oraz przywracanie naturalnych warunków przepływu;
racjonalnego gospodarowania obszarami zagrożenia powodziowego, w tym w zakresie ustalania
warunków zabudowy i zagospodarowania terenu; realizacji i eksploatacji technicznej infrastruktury
ochrony przeciwpowodziowej; doskonalenie systemu zarządzania ryzykiem powodziowym; likwidację
i przygotowanie do szkód powodziowych; podniesienie świadomości społecznej w zakresie ochrony
przed zagrożeniem powodziowym.
Działaniom realizującym poszczególne cele szczegółowe zarządzania ryzykiem powodziowym
nadano priorytety, odpowiadające specyfice i skali problemów występujących w Regionie
Wodnym Łyny i Węgorapy. Dokonana priorytetyzacja działań stanowi podstawę wyznaczenia
kolejności podejmowanych działań, wpływających na ograniczenie ryzyka powodziowego w aktualnym
6-letnim cyklu planistycznym. Przyjęto iż w pierwszej kolejności powinny zostać wykonane działania
o nadanym wysokim priorytecie. Pozostałe działania, a w szczególności działania o priorytecie średnim,
mogą zostać zrealizowane w dalszej perspektywie planistycznej.
W PZRP sporządzonym dla Regionu Wodnego Łyny i Węgorapy zaproponowano także sposób
monitorowania stanu realizacji działań określonych w PZRP. Monitorowanie jest niezbędnym
narzędziem, które pozwoli na ocenę, czy zaplanowane działania doprowadzą do osiągnięcia przyjętych
celów zarządzania ryzykiem powodziowym w wyznaczonym terminie. Umożliwi także wskazanie
ewentualnych przyczyn opóźnienia w realizacji działań i tym samym pozwoli na zidentyfikowanie ryzyka
nieosiągnięcia celów i ewentualnie zaplanowanie działań zaradczych.
W okresie od 22 grudnia 2014 r. do 22 czerwca 2015 r. były prowadzone konsultacje społeczne
projektów Planów Zarządzania Ryzykiem Powodziowym dla Obszarów Dorzeczy i Regionów
Wodnych. Celem konsultacji społecznych było nawiązanie dialogu społecznego z interesariuszami
Planów Zarządzania Ryzykiem Powodziowym, a także sprawdzenie, czy zidentyfikowane przez
ekspertów problemy, cele i działania ujęte w opracowywanych projektach PZRP są akceptowane przez
przedstawicieli różnych grup społecznych. Przeprowadzony proces konsultacyjny pozwolił nie tylko na
poznanie opinii różnych grup społecznych na temat opracowywanych Planów Zarządzania Ryzykiem
Powodziowym, ale także na weryfikację niektórych rozwiązań założonych w projektach Planów
w oparciu o dyskusję ekspercką na skutek nadesłanych uwag.
Do Planu zarządzania ryzykiem powodziowym sporządzono prognozę oddziaływania na środowisko.
Stanowi ona pewnego rodzaju podsumowanie analiz środowiskowych wykonanych podczas
przygotowywania Planu. Zbiera wszystkie informacje w usystematyzowany sposób i poddaje je ocenie
z punktu widzenia możliwości realizacji adekwatnych celów ochrony środowiska. W związku z faktem,
że w Regionie Wodnym Łyny i Węgorapy nie zaproponowano działań technicznych, przeprowadzona
strategiczna ocena oddziaływania na środowisko nie wykazała niekorzystnych oddziaływań na
środowisko.
PZRP wskazuje także organy właściwe w sprawach zarządzania ryzykiem powodziowym. Należą
do nich: Minister Środowiska, Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, Minister Spraw
Wewnętrznych, Minister Administracji i Cyfryzacji, Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej
w Warszawie, Wojewodowie i Marszałkowie Województw. Zakres ich kompetencji w sprawach
odnoszących się do zarządzania ryzykiem powodziowym opisany jest szczegółowo na stronach
internetowych poszczególnych organów. W PZRP przedstawiono kluczowe informacje w zakresie ich
kompetencji w korelacji z planami zarządzania ryzykiem powodziowym.
W PZRP opisano współpracę z właściwymi organami innych państw w celu uzgodnienia planu
zarządzania ryzykiem powodziowym dla części międzynarodowego obszaru dorzecza
znajdującej się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W Regionie Wodnym Łyny i Węgorapy nie
przewiduje się podjęcia działań inwestycyjnych, które mogłyby mieć oddziaływanie transgraniczne.
Plany zarządzania ryzykiem powodziowym zawierają opis czynności związany z koordynacją
opracowania map zagrożenia powodziowego i map ryzyka powodziowego z innymi
dokumentami planistycznymi, koordynacją opracowania PZRP z przeglądami PGW na obszarze
15
dorzecza oraz koordynacją działań zapewniających udział wszystkich zainteresowanych
w osiąganiu celów środowiskowych z działaniami zapewniającymi aktywny udział wszystkich
zainteresowanych w osiąganiu celów zarządzania ryzykiem powodziowym. Warunkiem
skuteczności wdrożenia działań zawartych w planach zarządzania ryzykiem powodziowym jest
włączenie szeregu interesariuszy do procesu planowania, szczególnie do procesów formułowania celów
i priorytetów oraz definiowania i akceptowania proponowanych w planach rozwiązań. Dlatego, przy
tworzeniu tego dokumentu, zastosowano szeroki proces konsultacji. W tym celu powołane zostały:
komitet sterujący i grupa planistyczna obszaru dorzecza i regionu wodnego. Natomiast dla obszaru
zlewni powołano zespół planistyczny zlewni.
Podstawowe informacje na temat zagrożenia i ryzyka powodziowego oraz planowanych działań
w Regionie Wodnym Łyny i Węgorapy przedstawia poniższy rysunek.
Rysunek 2. Podsumowanie PZRP dla Regionu Wodnego Łyny i Węgorapy
Źródło: Opracowanie własne
16