prof. dr hab. Witold Jurek
Transkrypt
prof. dr hab. Witold Jurek
Poznań, 10 stycznia 2016 r. Witold Jurek Katedra Ekonometrii Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu OCENA osiągnięć naukowych dr. Krzysztofa ZAMASZA w związku z postępowaniem habilitacyjnym Kryteria oceny dorobku naukowego w postępowaniu habilitacyjnym wynikają z: (1) Ustawy z 14 marca 2013 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz stopniach i tytule naukowym w zakresie sztuki (Dz. U. Nr 65, poz. 195, z późniejszymi zmianami), (2) Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 1 września 2011 r. w sprawie kryteriów oceny osiągnięć osoby ubiegającej się o nadanie stopnia doktora habilitowanego (Dz. U. Nr 196, poz. 1165). Podstawowe dane Dr K. Zamasz ukończył studia magisterskie w 2001 roku na Wydziale Ekonomiczno – Socjologicznym Wyższej Szkoły Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych w Katowicach. W styczniu 2007 roku uzyskał stopień doktora nauk ekonomicznych w zakresie ekonomii na podstawie rozprawy doktorskiej: Rynkowa transformacja sektora usług ciepłowniczych w Polsce. Stopień naukowy został nadany przez Radę Wydziału Ekonomii ówczesnej Akademii Ekonomicznej (obecnie Uniwersytetu Ekonomicznego) w Katowicach. Promotorem rozprawy jest Profesor Zofia Kędzior. W okresie po obronie rozprawy doktorskiej dr K. Zamasz był: (1) w latach 2007 – 2008 Prezesem Elektrociepłowni Tychy S.A. – Grupa TAURON, (2) w latach 2008 – 2012 Wiceprezesem Zarządu ds. Handlowych w TAURON Polska Energia S.A., (3) w latach 2013 – 2015 Prezesem Zarządu ENEA S.A. Jak widać, dr K. Zamasz ma wyjątkowo bogate doświadczenie praktyczne związane z zarządzaniem przedsięwzięciami, przede wszystkim w sektorze elektroenergetycznym. Od 2007 roku Habilitant jest zatrudniony na etacie adiunkta w Wyższej Szkole Biznesu w Dąbrowie Górniczej. Jak widać, dr K. Zamasz ma doświadczenie dydaktyczne. Dorobek publikacyjny Jak wynika z dokumentacji habilitacyjnej, w okresie po uzyskaniu stopnia doktora K. Zamasz, oprócz monografii stanowiącej osiągnięcie naukowe, o czym później, opublikował: S t r o n a |2 W. Jurek – Opinia o dorobku dr. Krzysztofa Zamasza w związku z postępowaniem habilitacyjnym (a) 1 artykuł w czasopiśmie charakteryzującym się dodatnim współczynnikiem wpływu („Gospodarka surowcami mineralnymi”); drugi artykuł, w „Argumenta Oeconomica”, jest w tracie recenzowania; (b) 14 monografii i rozdziałów w monografiach naukowych (część monografii (5) ukazało się w wydawnictwach ogólnopolskich, w tym Rynkowa transformacja usług ciepłowniczych w Polsce stanowiąca pokłosie rozprawy doktorskiej, a część (9) w wydawnictwach uczelnianych, w tym 4 w wydawnictwie Wyższej Szkoły Biznesu w Dąbrowie Górniczej); 5 prac Habilitant przygotował jednoosobowo, a 9 we współautorstwie; (c) 4 monografie, które zredagował; 1 jednoosobowo, 3 wspólnie; (d) 9 artykułów w czasopismach znajdujących się na liście B MNiSzW; 7 artykułów jednoosobowo, 2 artykuły we współautorstwie. Spośród wymienionych 12 prac zostało opublikowanych w języku angielskim. W przypadku prac wspólnych, w dokumentacji są zawarte oświadczenia podpisane przez współautorów na temat udziału w przygotowaniu publikacji. Te oświadczenia pozwalają na wyrobienie poglądu na temat udziału dr. K. Zamasza w poszczególnych publikacjach. Pod względem ilościowym i jakościowym dorobek naukowy Habilitanta należy ocenić dobrze. Najwyżej, oczywiście, należy ocenić publikację, która ukazała się w wydawnictwie znajdującym się na tzw. liście filadelfijskiej. Trzeba zaznaczyć, że czasopisma z listy MNiSzW, w których ukazały się artykuły dr. K. Zamasza to w większości czasopisma o zasięgu ogólnopolskim o dużej albo dość dużej liczbie punktów. Ocena osiągnięcia naukowego Jako osiągnięcie naukowe, w myśl art. 16 ust. 2 Ustawy o stopniach i tytule naukowym, Habilitant przedstawił książkę: Efektywność ekonomiczna przedsiębiorstwa energetycznego w warunkach wprowadzenia rynku mocy, PWN Warszawa 2015, 196 s. Układ książki. Problem podstawowy. Hipotezy badawcze Po zliberalizowaniu rynku energii elektrycznej przedsiębiorstwa energetyczne zaczęły funkcjonować na (konkurencyjnym) rynku energii podobnie do przedsiębiorstw funkcjonujących na innych konkurencyjnych rynkach. Odbierano to jako pozytywną stronę liberalizacji rynku. Z drugiej jednak strony, liberalizacja rynku energii miała pewien negatywny wpływ na procesy inwestycyjne w energetyce, ponieważ są one wyjątkowo kapitałochłonne, długoterminowe i – także przez to – narażone na duże ryzyko regulacyjne. Standardowe kryteria podejmowania decyzji ekonomicznych, w tym inwestycyjnych, mogą w przypadku przedsięwzięć energetycznych doprowadzić do niedostatku mowy wytwórczych w zakresie energii elektrycznej, niezbędnych do pokrycia zapotrzebowania na energię. S t r o n a |3 W. Jurek – Opinia o dorobku dr. Krzysztofa Zamasza w związku z postępowaniem habilitacyjnym Środkiem, który może doprowadzić do wyeliminowania opisanych negatywnych skutków liberalizacji rynku energii jest wprowadzenie mechanizmu wynagradzania mocy wytwórczych, rynku mocy wytwórczych, w zakresie energii. Taki mechanizm ma, w założeniu, stymulować inwestycje w energetykę i przez to prowadzić do poprawy stanu bezpieczeństwa energetycznego. Z rynkiem mocy wytwórczych związanych jest wiele nowych zagadnień. Dwom zagadnieniom jest poświęcona rozprawa habilitacyjna dr. K. Zamasza: (1) innej niż klasyczna ocenie efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych w energetyce (Habilitant postuluje zastosowanie podejścia charakterystycznego dla opcji rzeczowych (rzeczywistych, realnych)), (2) ocenie skutków wprowadzenia rynku mocy dla pojedynczych przedsiębiorstw energetycznych. We wstępie do książki Autor formułuje zakres przedmiotowy i podmiotowy rozważań, cel główny, cele cząstkowe rozprawy, hipotezy badawcze. Generalnie rzecz biorąc, układ cel – hipotezy uznać należy za poprawny. Z drugiej jednak strony, pewne cele cząstkowe (np. cel 2. „Analiza … dorobku … w zakresie wynagradzania za moce” ) są sformułowane w sposób „mało ambitny” w tym sensie, że trudno określić stopień realizacji celu (lub inaczej, w przedstawionym sformułowaniu cel 2 będzie zawsze zrealizowany). Podobną uwagę można sformułować w odniesieniu do np. hipotezy 3. Temat podjęty przez dr. K. Zamasza zdecydowanie nadaje się na rozprawę habilitacyjną. Problem zapewnienia dostaw (mocy wytwarzania) energii elektrycznej jest problemem ważnym społecznie i ekonomicznie. W literaturze ekonomicznej pojawiło się wiele opracowań na temat rynku mocy wytwórczych. W języku polskim takich opracowań nie ma zbyt wiele. Układ rozprawy habilitacyjnej. Zawarte ustalenia Licząca 196 stron książka jest podzielona na 5 rozdziałów, poprzedzonych wstępem, a zakończonych wnioskami i podsumowaniem. Układ rozdziałów jest podyktowany głównym problemem rozważanym w rozprawie. Wspomnieć należy jednak, że opisując zawartość książki Autor użył dość niezręcznych zwrotów. Np. na s. 17 charakteryzując zawartość rozdziału 4 napisał, że „Istotną część treści rozdziału poświęcono percepcji ryzyka w obrębie tej metody” (DCF – przyp. W.J.) czy że „Przestawiając metodykę wyceny opcji poddano dyskusji podstawowe ruchy stochastyczne”. Na szczęście takich zwrotów nie ma dużo i wstęp dobrze się czyta. Spis literatury zawiera 219 pozycji. Zdecydowana większość została opublikowana w językach innych niż polski (w większości w języku angielskim). Spis literatury jest bardzo aktualny. Prace dotyczące rynku energii (rynku mocy) w zdecydowanej większości zostały opublikowane w okresie ostatnich kilku, kilkunastu lat. W spisie znalazłem 6 publikacji, których dr K. Zamasz jest autorem albo współautorem. Rozdział pierwszy zawiera ważne, z punktu widzenia dalszych rozważań, uwagi dotyczące niepewności i ryzyka związanego z działalnością gospodarczą, w szczególności inwestycyjną, w S t r o n a |4 W. Jurek – Opinia o dorobku dr. Krzysztofa Zamasza w związku z postępowaniem habilitacyjnym sektorze wytwarzania energii elektrycznej. Te rozważania są ważne, ponieważ, jak sam Autor pisze na s. 18, jednotowarowy rynek energii jest zakłócany przez różnego typu regulacje wprowadzane dla realizacji określonych – niejednokrotnie sprzecznych – celów polityki energetycznej czy klimatycznej. Uwagę zwracają rozważania dotyczące sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstw funkcjonujących w sektorze energetycznym, ale przed wszystkim uwagi dotyczące zniekształcania impulsów inwestycyjnych oraz niepewności i ryzyka inwestycyjnego w działalności przedsiębiorstw energetycznych. W rozdziale Autor nie wprowadza ex plicite rozgraniczenia pomiędzy niepewnością i ryzykiem. Pisze wprawdzie na s. 38, że „Wdrożenie zasad liberalizacji rynku energii elektrycznej – w tym konkurencji – jest zatem kluczowym źródłem niepewności, z którego wynikają poszczególne czynniki ryzyka inwestycyjnego”, skąd można wywnioskować, w jakim sensie używa obu pojęć, ale podanie definicji niepewności oraz ryzyka i późniejsze odwoływanie się do nich poprawiłoby klarowność rozważań. W rozdziale znajdują się pojedyncze sformułowania stanowiące zbyt duże skróty myślowe. Np. na s. 23 dr K. Zamasz pisze, że „liczba koncesji … osiągnęła poziom 1440 firm”. (Chodzi, oczywiście o koncesje udzielone firmom). Rozdział drugi jest poświęcony zagadnieniu wynagradzania za moce wytwórcze energii elektrycznej. Ten instrument ekonomiczny, wynagradzanie za moce wytwórcze, jest odpowiedzią na problemy, jakie potencjalnie mogą się pojawić na konkurencyjnym rynku energii elektrycznej, chodzi w szczególności o ryzyko niezapewnienia odpowiedniego poziomu mocy wytwórczych wskutek zniekształconych – w stosunku do klasycznych – impulsów ekonomicznych zniechęcających potencjalnych inwestorów do inwestowania w wytwórstwo energii elektrycznej. Ciekawe są zawarte w rozdziale rozważania dotyczące istoty podejść do wynagradzania za moce wytwórcze, szczególnie w zderzeniu z informacjami na temat wieku elementów majątku trwałego, turbozespołów i kotłów energetycznych w Polsce w 2013 roku. Warto dodać, że opisywane w rozdziale instrumenty polityki energetycznej są stosowane praktycznie w przynajmniej jednym kraju. Omówione w rozdziale sposoby wynagradzania za moce wytwórcze są uzupełnione uwagami Autora na temat zalet i wad tych sposobów, co pozwala czytelnikowi łatwiej ocenić skutki ekonomiczne wynagradzania za moc wytwórczą dla całego systemu energetycznego, jak i dla poszczególnych przedsiębiorstw energetycznych. Dodać warto, że takie, jak w opiniowanej książce, przedstawienie problemów związanych z rynkiem mocy ma znaczenie zarówno dla teoretyków ekonomii rynków energetycznych, jak i dla osób mających wpływ na politykę energetyczną Polski. Bardzo ciekawie czyta się uwagi o zdecentralizowanym i scentralizowanym rynku mocy i o tzw. opcjach na niezawodność. S t r o n a |5 W. Jurek – Opinia o dorobku dr. Krzysztofa Zamasza w związku z postępowaniem habilitacyjnym W rozdziale pewne wzory i problemy są podane w dość beztroski, choć intuicyjnie, być może, zrozumiały sposób. Np. wymiary wielkości we wzorach na s. 49 nie zgadzają się z definicjami poszczególnych wielkości. Jeśli ściśle trzymać się definicji, to ilorazy są bezwymiarowe. Trzy przykłady niezręcznych sformułowań pochodzą ze s. 55. (1) Mechanizm wynagradzania mocy … „pozwala zabezpieczyć optymalny poziom mocy”. (Chciałoby się zapytać np. o: (a) optymalny poziom mocy, którego Autor nie wyjaśnia, oraz o to, (b) przed czym zabezpieczany jest ten poziom mocy). (2) Podkreśla się „konieczność zapewnienia optymalnego poziomu bezpieczeństwa energetycznego, a więc takiego, które odzwierciedla rzeczywistą korzyść dla konsumenta.” (W związku z tym zdaniem nasuwa się wiele pytań. Pierwsze z brzegu dwa przykłady takich pytań. (a) Jaki jest optymalny poziom bezpieczeństwa energetycznego? (b) Jak mierzone są korzyści konsumenta?). (3) „Konieczne jest zapewnienie neutralności technologicznej”. Być może, ale czytelnik łatwiej zrozumiałby argumenty, gdyby wiedział, jak Autor rozumie neutralność technologiczną, a tego w tekście nie ma. Rozdział trzeci jest poświęcony czynnikom efektywności ekonomicznej przedsiębiorstwa energetycznego działającego na scentralizowanym rynku mocy, na którym (dodatkowe) przychody są uzyskiwane ze sprzedaży mocy dyspozycyjnych na aukcjach organizowanych przez operatora systemu przesyłu energii elektrycznej. Przeważającą część rozdziału Autor poświęcił czynnikom wpływającym na przychody; w zasadzie tylko dwie ostatnie strony rozdziału poświęcił czynnikom wpływającym na koszty, jakie ponoszą przedsiębiorstwa energetyczne, aby uzyskać przychody. Rozdział jest skonstruowany w następujący sposób. Rozważania na temat czynników wpływających na przychody Autor podzielił na dwie części związane: (a) z krzywą popytu na moc, bo od niej zależą ceny, jakie można uzyskać ze sprzedaży mocy, w tym także ze szczytowym zapotrzebowaniem na moc oraz rezerwą mocy ponad to szczytowe zapotrzebowanie, a także (b) z krzywą podaży mocy dyspozycyjnej. Uporządkowana w opisany sposób treść rozdziału sprzyja zrozumieniu istoty problemu. Warto dodać, że analizę poszczególnych grup problemów Autor kończy uwagami na temat uwarunkowań krajowych. Te uwagi, a także inne dotyczące rozwiązań stosowanych w innych krajach, nadają przeprowadzonym rozważaniom walor praktyczny. Rozważania na temat czynników wpływających na koszty przedsiębiorstw energetycznych w zasadzie sprowadzają się do komentarza na temat kosztów (rodzajowych), jakie należy ponieść po wygraniu aukcji. Wspomniana struktura rozdziału kryje jednak pewne pułapki. Niektóre uwagi związane np. z ustalaniem cen na aukcjach na moc wytwórczą energii elektrycznej są dość oczywiste. S t r o n a |6 W. Jurek – Opinia o dorobku dr. Krzysztofa Zamasza w związku z postępowaniem habilitacyjnym Omawiając prognozy szczytowego zapotrzebowania na energię elektryczną do 2040 roku dr K. Zamasz odsyła do publikacji w „Rynku Energii”. Te prognozy są stawiane na podstawie opublikowanego w tym czasopiśmie modelu wykorzystywanego zresztą przez PSE. Dobrze byłoby, by Autor skomentował zarówno model, jak i prognozy, tak, jak robił to w innych przypadkach. Obecne rozważania osobom niezaznajomionym z tematem nie mówią wiele. Na marginesie, określenie „czas okresu” (s. 95, objaśnienia pod wzorem) jest (chyba) specyficznym pleonazmem. Rozdział czwarty jest zatytułowany na wyrost Opracowanie metodyki oceny efektywności ekonomicznej działalności przedsiębiorstwa energetycznego w warunkach wprowadzenia rynku mocy, bo dwie jego główne części są poświęcone: klasycznemu podejściu do oceny efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych, zastosowaniu podejścia właściwego wycenie opcji rzeczowych do oceny efektywności projektów o większej elastyczności decyzyjnej niż w przypadku projektów tradycyjnych. Na trzech ostatnich stronach rozdziału Autor zawarł uwagi na temat przychodów i kosztów przedsiębiorstwa energetycznego działającego na scentralizowanym rynku mocy. Uwagi zawarte w dalszym ciągu odnoszą się do głównie dwóch pierwszych części rozdziału. Część pierwsza rozdziału zawiera rozważania na temat analizy przepływów finansowych i podstawowych mierników oceny efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych. Część przytoczonych informacji to informacje podstawowe, które można znaleźć w podręcznikach z zakresu finansów przedsiębiorstw. Chodzi mi o dyskontowanie przepływów pieniężnych, definicje podstawowych mierników efektywności inwestycji, uwagi o CAPM itd. Znacznie ciekawsze są uwagi Autora na temat np. doboru stóp dyskontowych; współczynników beta dla sektora wytwórczego energii elektrycznej, podsektora odnawialnych źródeł energii w USA, Europie, świecie; ocenie ryzyka w analizie DCF, ryzyku inwestycyjnym w kraju itp. Jak zwykle, bardzo ciekawe są praktyczne uwagi Habilitanta o krajowym kontekście omawianych problemów. W części drugiej rozdziału Autor zawarł uwagi o wykorzystaniu opcji rzeczowych do wyceny efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych. W tekście zawarte są podstawowe uwagi z tego zakresu. Takie uwagi można znaleźć w podręcznikach z zakresu finansów przedsiębiorstw. Dodać jednak należy, że ten fragment książki jest skonstruowany poprawnie, jeśli czytać go z punktu widzenia możliwych zastosowań. Gdyby fragment konstruować w taki sposób, aby z określonych wzorów wynikały następne, to należałoby go skonstruować inaczej. Nie wiem czy konieczne było przytaczanie pewnych rozważań podstawowych (moim zdaniem nie) np. dotyczących ruchu Browna w czasie ciągłym i dyskretnym, skoro wycenę opcji rzeczowych przeprowadza się dalej w czasie dyskretnym. Jak we wcześniejszych fragmentach książki, najciekawsze są w rozdziale uwagi Autora odnoszące się do praktycznej stosowalności poszczególnych podejść S t r o n a |7 W. Jurek – Opinia o dorobku dr. Krzysztofa Zamasza w związku z postępowaniem habilitacyjnym (np. uwagi o bliźniaczym instrumencie rynkowym) czy na temat specyfiki krajowego rynku energii elektrycznej. Rozdział jest napisany poprawnie, tym niemniej zdarzają się pojedyncze drobne błędy czy niezręczne określenia. Dalej charakteryzuję niektóre z nich. D we wzorze na s. 116 to dług, a nie tylko kredyt, jak pisze Autor. Wyceny opcji rzeczowych dokonuje się (w drzewie dwumianowym) wykorzystując wskaźniki wzrostu u i wskaźniki spadku d wartości instrumentu podstawowego (zob. np. wzór (4.23)). We wzorze (4.22) Autor podaje definicję wskaźnika wzrostu. Definicji wskaźnika spadku w tekście nie ma. Na s. 136 Autor pisze, że zwykle w dwumianowym modelu wyceny przyjmuje się, że długość kroku czasowego wynosi rok, przy czym zmniejszanie (Autor pisze zwiększanie) kroku do ½roku, ¼ roku itd. poprawia dokładność aproksymacji. Czy to stwierdzenie należy rozumieć tak, że zmniejszanie kroku do zera doprowadzi (w granicy) do najdokładniejszej aproksymacji? W tym kontekście przydałaby się uwaga na temat tego, dlaczego wycena jest dokonywana w czasie dyskretnym. Model CAPM (ang. Capital Asset Pricing Model, model wyceny aktywów kapitałowych) to pleonazm. „Proces arytmetyczny przeobraża się w proces geometryczny” (s. 135), „beta lewarowana”, „beta odlewarowana” (s. 116) czy „diagram pajęczy” (s. 121) to wyjątkowo niezgrabne zwroty i nazwy. Tym bardziej, że np. w ostatnim przypadku, w makroekonomii, przyjęło się mówić o modelu (diagramie) pajęczynowym, a nie pajęczym. Rozdział piąty zawiera przykład, który pokazuje, w jaki sposób można zastosować praktycznie podejście podane w sposób opisowy na trzech ostatnich stronach rozdziału czwartego. Rozważana jest pewna hipotetyczna, dojrzała spółka, wytwórca energii elektrycznej, funkcjonująca na rynku mocy. Przykładowa spółka jest szczegółowo opisana z punktu widzenia dalszej oceny efektywności przedsięwzięcia inwestycyjnego. Spółka rozważa budowę nowej (szóstej) jednostki wytwórczej energii elektrycznej opalanej paliwem węglowym. W rozdziale Autor dość szczegółowo, krok po kroku, podaje, w jaki sposób oszacować przychody z rynku mocy, a następnie, w jaki sposób wyznaczyć wartość przedsiębiorstwa po zrealizowaniu wspomnianej inwestycji. W tym celu wykorzystywane jest podejście właściwe wycenie opcji rzeczowych, bo inwestycja jest traktowana jako opcja rozszerzenia działalności przedsiębiorstwa. W wyniku przeprowadzonych obliczeń przedsiębiorstwo może łatwo wyciągnąć wnioski na temat opłacalności przedsięwzięcia w warunkach rynku mocy albo – generalnie – wnioski na temat zachowania na tym rynku, gdy zostanie on wprowadzony. Kilka uwag pod adresem rozprawy Książka jest poświęcona pewnym ważnym problemom związanym z rynkiem energii elektrycznej. Chodzi o taką gospodarkę, która gwarantuje bezpieczeństwo energetyczne i jest, jednocześnie, efektywna ekonomicznie. S t r o n a |8 W. Jurek – Opinia o dorobku dr. Krzysztofa Zamasza w związku z postępowaniem habilitacyjnym W pewnym sensie jest to praca wyprzedzająca aktualny stan rzeczy. Rozważania są pro- wadzone przy założeniu, że na rynku obowiązuje mechanizm wynagradzania mocy wytwórczych, czego w kraju (jeszcze) nie ma. Problem gospodarki energetycznej kraju jest problemem ważnym społecznie i ekono- micznie i zdecydowanie może być przedmiotem rozprawy habilitacyjnej. Podejście zastosowane w książce do oceny efektywności przedsięwzięć (inwestycyj- nych), wykorzystujące mechanizm wyceny opcji rzeczowych, zdecydowanie bardziej elastyczne aniżeli podejście klasyczne, jest podejściem coraz szerzej stosowanym we współczesnych przedsiębiorstwach. Zdecydowanie wyżej oceniam warstwę praktyczną książki, zwłaszcza fragmenty nawią- zujące do polskiego rynku, energii aniżeli fragmenty „teoretyczne”. Te pierwsze wskazują na wyjątkową wiedzę praktyczną Autora na temat rynku energii. Te drugie fragmenty, w zasadzie poprawne, zawierają rozważania nieodstające od rozważań zawartych w mniej lub bardziej zaawansowanych podręcznikach z zakresu finansów przedsiębiorstw. W praktycznym wykorzystaniu dwumianowego mechanizmu wyceny opcji rzeczowych szczególnie ważne są pewne rozstrzygnięcia praktyczne. Książka dostarcza dobrych wskazówek w tym zakresie. Książka jest dobrze skonstruowana. Układ zagadnień jest dobrze dopasowany do pro- blemu głównego i hipotez badawczych. Zawarty w ostatnim rozdziale przykład pokazuje, że przedmiot rozważań jest bezpośrednio stosowalny praktycznie. Książka jest napisana dość przystępnym językiem, choć zdarzają się niezręczne sformu- łowania. Była o nich mowa w uwagach do poszczególnych rozdziałów książki. Tekst jest dość niestarannie opracowany redakcyjnie (w tekście jest relatywnie dużo drobnych błędów literowych), co zważywszy na wydawcę, PWN, zaskakuje. Konkluzja Książka Efektywność ekonomiczna przedsiębiorstwa energetycznego w warunkach wprowadzenia rynku mocy spełnia warunki ustawowe do uznania jej za osiągnięcie naukowe dr. K. Zamasza. Zainteresowania naukowe Habilitanta Problematyką oceny efektywności inwestycji Habilitant zajął się już w 2010 roku. Pierwsze Jego prace dotyczyły oceny efektywności inwestycji z wykorzystaniem drzew decyzyjnych, co później pozwoliło Mu nawiązać do opcji rzeczowych. Kilka prac dotyczyło ryzyka na rynku energii elektrycznej, co zresztą było związane z pracą dr. K. Zamasza na stanowisku Prezesa Grupy Kapitałowej ENEA SA. W jakiejś mierze to stanowisko decyzyjne spowodowało, że Habilitant zajął się problemami wynagradzania za moce wytwórcze, w tym wdrażaniem rynków S t r o n a |9 W. Jurek – Opinia o dorobku dr. Krzysztofa Zamasza w związku z postępowaniem habilitacyjnym mocy. Tym zagadnieniom poświęcone były kolejne Jego prace. Nadesłane publikacje Habilitanta są przygotowane na dobrym poziomie naukowym. Jak widać, rozprawa habilitacyjna jest swego rodzaju podsumowaniem wcześniejszych zainteresowań naukowych dr. K. Zamasza, bezpośrednio zresztą związanych z Jego pracą poza sektorem szkolnictwa wyższego. Zainteresowania naukowe Habilitanta są silnie skoncentrowane. Warto też dodać, że – jak można wnosić – ze względu na charakter pracy, Jego publikacje naukowe, w tym książka stanowiąca osiągnięcie naukowe w postępowaniu habilitacyjnym, mają znaczące walory praktyczne, przy czym uwzględniają najnowsze osiągnięcia teoretyczne. Ogólna ocena osiągnięć naukowo – badawczych Wskaźniki „naukometryczne” podaję za dokumentacją habilitacyjną. Publikacje Habilitanta charakteryzują następujące wskaźniki: sumaryczny impact factor według listy JCR wynoszący 0,54; 4 cytowania według bazy Web of Science, indeks Hirscha równy 2 według tej samej bazy. Te liczby są niewysokie, ale należy wziąć pod uwagę to, że baza Web of Science jest bazą wysoce selektywną, a prace ekonomiczne nieczęsto pojawiają się w czasopismach znajdujących się w tej bazie. W dokumentacji habilitacyjnej znajduje się lista 31 referatów wygłoszonych przez dr. K. Zamasza na konferencjach naukowych krajowych i międzynarodowych. Dwa referaty zostały przygotowane w języku angielskim. Habilitant uczestniczył w 17 komitetach organizacyjnych konferencji naukowych. Dr K. Zamasz uczestniczył w realizacji dużego projektu badawczego finansowanego przez NCBiR oraz TAURON. Projekt składał się z 3 zadań badawczych i był realizowany od maja 2010 do listopada 2015. Jako ekspert od ‘rynku pracy uczestniczył w projekcie finansowanym z PO KL (listopad 2014 – październik 2015). Zrealizował też 2 projekty w Wyższej Szkole Biznesu w Dąbrowie Górniczej. Dr K. Zamasz Występował jako recenzent projektu badawczego dla Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Habilitant jest członkiem rady naukowej czasopisma „Krakowskie Studia Małopolskie” oraz członkiem rady programowej czasopisma „Rynek Energii”. Od 2014 roku dla Polityki Energetycznej recenzuje artykuły. Konkluzja Moja ogólna ocena działalności naukowo – badawczej dr. K. Zamasza jest pozytywna. Działalność dydaktyczna, współpraca z instytucjami, działalność popularyzatorska S t r o n a | 10 W. Jurek – Opinia o dorobku dr. Krzysztofa Zamasza w związku z postępowaniem habilitacyjnym Dr K. Zamasz prowadził / prowadzi zajęcia dydaktyczne w Wyższej Szkole Biznesu w Dąbrowie Górniczej z następujących przedmiotów: podstawy zarządzania, zarządzanie przedsiębiorstwem, zarządzanie strategiczne, zarządzanie ryzykiem, zarządzenie ryzykiem w organizacji. Na studiach podyplomowych w Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu prowadzi zajęcia z innowacji w sektorze energetycznym. Aktualnie prowadzi seminarium dyplomowe dla 8 studentów. Habilitant do grudnia 2015 pracował poza sektorem szkolnictwa wyższego. Moim zdaniem, to wystarczy, by uznać, że współpracuje On z instytucjami znajdującymi się poza tym sektorem, bo ponadto, jest On Prezesem Rady Zarządzającej Towarzystwa Obrotu Energią w Warszawie, Wiceprezesem Zarządu Okręgowego Izby Przemysłowo – Handlowej w Tychach, Wiceprezesem Rady Zarządzającej Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej w Warszawie. Ponadto, dr K. Zamasz jest autorem szeregu ekspertyz. Ekspertyzy dotyczą głównie rynku ciepła i energii. Część ekspertyz wykonał na zlecenie Ministerstwa Gospodarki, Urzędu Regulacji Energetyki. Wszystko to oznacza, że Habilitant jest traktowany jako ekspert w środowisku praktyków gospodarczych. Dr K. Zamasz był / jest członkiem Zespołu Doradczego ds. Rozwiązań Systemowych w Sektorze Energetyki przy Ministrze Gospodarki, Rady Konsultacyjnej przy Parlamentarnym Zespole ds. Energetyki. W tym segmencie działalności dr. K. Zamasza dobrze należy ocenić współpracę z instytucjami, a pozytywnie – działalność dydaktyczną. Nie znalazłem w dokumentacji informacji o działalności ściśle popularyzatorskiej, choć z drugiej strony, dobrze popularyzują naukę badania o charakterze praktycznym wykorzystujące najnowsze wyniki teoretyczne. Taki charakter mają badania prowadzone przez Habilitanta. Na koniec wypada wspomnieć o Krzyżu Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (nadanym w 2015 roku), Złotym Krzyżu Zasługi (nadanym w2013 roku) i o szeregu tytułów i odznaczeń branżowych. Końcowa ocena Wszystkie cząstkowe oceny poszczególnych segmentów działalności akademickiej Habilitanta, są pozytywne. Pozytywna jest więc ocena końcowa. Konkluzja: moim zdaniem, dr Paweł Zamasz spełnia kryteria niezbędne do uzyskania stopnia naukowego doktora habilitowanego w dziedzinie nauk ekonomicznych, w dyscyplinie ekonomia. Wnoszę o dalsze etapy postępowania w tej sprawie.