docPobierz plik w formacie PDF
download 
Reklamacja Transkrypt
Pobierz plik w formacie PDF
Nie musi boleç W W W . A T P. O R G . P L W W W . A T P. O R G . P L W W W . A T P. O R G . P L W W W . A T P. O R G . P L W W W . A T P. O R G . P L Serw, wolej i kłopot rzy upadku na wyprostowanà r´k´, z podparciem na dłoniowej stronie, najcz´Êciej dochodzi do złamania dystalnego odcinka koÊci promieniowej (Colles’a). Aby si´ przed tym uchroniç, warto wypracowaç nawyk upadania na zaciÊni´tà pi´Êç. Po takim złamaniu mo˝e dojÊç do trwałego skrócenia koÊci promieniowej, co spowoduje relatywne „wydłu˝enie” koÊci łokciowej i nara˝enie TFCC (wyjaÊnienie wszystkich skrótów – w poprzednim numerze) na przecià˝enia. Nie zawsze udaje si´ wróciç do ustawienia sprzed urazu, co skutkuje zwi´kszeniem napi´cia błony mi´dzykostnej i trwałym ograniczeniem supinacji, a czasem nawet pronacji. Opatrunek unieruchamiajàcy musi byç zało˝ony niezbyt ÊciÊle i w prawidłowej pozycji r´ki, inaczej istnieje ryzyko wystàpienia groênych powikłaƒ. A˝ 40 proc. osób po złamaniu koÊci promieniowej ma w przyszłoÊci dolegliwoÊci zwiàzane z kompleksem chrzàstki trójkàtnej. Du˝a dawka tenisa po dłu˝szej przerwie w uprawianiu tej dyscypliny mo˝e doprowadziç do zapalenia pochewek I i III przedziału grzbietowego nadgarstka, co objawia si´ trzeszczeniem przy ruchu oraz obrz´kiem nadgarstka i przedramienia. Przeskakiwania i klikania w nadgarstku nie sà zwykle niczym groênym, dopóki nie towarzyszy im ból. Gdy si´ jednak pojawi, oznacza to niestabilnoÊç koÊci nadgarstka, którà trzeba leczyç. Charakterystycznymi dolegliwoÊciami sà ostre, strzelajàce bóle przy chwytaniu przedmiotów. Objawy niestabilnoÊci mogà byç niewidoczne przy wykonaniu standardowego zdj´cia rentgenowskiego. Warto zrobiç takie badanie w specjalnych pozycjach, np. z zaciÊni´tà pi´Êcià. Zwi´kszone uczucia zimna r´ki, a tak˝e mrowienie i dr´twienie palców mogà oznaczaç zespół cieÊni nadgarstka. Najcz´Êciej zdarza si´ on z powodu zapalenia pochewek Êci´gien zginaczy. Zespół ten spotykamy raczej u starszych osób, cz´sto u kobiet po menopauzie. NadczynnoÊç tarczycy, zaburzenia anatomiczne wewnàtrz P Przed miesiàcem zacz´liÊmy ten temat, lecz niestety nie wyczerpaliÊmy omówienia wszystkich urazów, na jakie jest nara˝ony nadgarstek tenisisty. Co i dlaczego mo˝e si´ w nim jeszcze zepsuç? Na przykład Êci´gno zginacza łokciowego nadgarstka albo wi´zadło ksi´˝ycowato-trójgraniaste, ale nie tylko... Tekst Krzysztof Guzowski*| Foto AFP / East News 68 | TENISklub| SIERPIE¡ – WRZESIE¡ 2011 W W W . A T P. O R G . P L W W W . A T P. O R G . P L W W W . A T P. O R G . P L W W W . A T P. O R G . P L W W W . A T P. O R G . P L W W W . A T P. O R G . P L z nadgarstkiem lub na zewnàtrz kanału nadgarstka, obrz´k pochewek Êci´gien, nieprawidłowoÊci w fizjologii nerwu poÊrodkowego sà czynnikami zwi´kszajàcymi ryzyko wystàpienia tej dysfunkcji. Du˝e przecià˝enia nadgarstków mogà doprowadziç do wystàpienia jałowej martwicy koÊci ksi´˝ycowatej lub łódeczkowatej. W trakcie diagnozy bolesnych nadgarstków u dzieci nale˝y pami´taç o mo˝liwoÊci istnienia zapalenia lub oddzielenia si´ nasady koÊci. Leczenie Na poczàtku terapii skupiamy si´ na leczeniu objawowym (pozbycie si´ stanu zapalnego i silnego bólu). Na tym etapie leczenia cz´sto skutecznym rozwiàzaniem okazuje si´ stosowanie masa˝u poprzecznego zaj´tej tkanki lub ostrzykni´cie lekiem. Nast´pnie przechodzimy do leczenia. Gdy mamy do czynienia z zespołem cieÊni nadgarstka, leczenie nie powinno ograniczaç si´ tylko do tej okolicy. Terapia powinna obejmowaç tak˝e szyjny odcinek kr´gosłupa, ze wzgl´du na rozpoczynajàcy si´ tam nerw poÊrodkowy. Noszenie przez kilka tygodni stabilizatora na nadgarstek cz´sto przynosi ulg´, lecz czasami konieczna jest operacja. U osób z du˝à wiotkoÊcià wi´zadeł mogà si´ zdarzaç zablokowania koÊci nadgarstka. W takiej sytuacji skuteczne jest zastosowanie manipulacji stawu. Przy wyst´powaniu hipermobilnoÊci, z towarzyszàcymi R E K L A M W W W . A T P. O R G . P L (2) jej ganglionami, staw nale˝y ostrzyknàç lekiem i rozpoczàç rehabilitacj´. Du˝y wpływ na stabilnoÊç nadgarstka ma mi´sieƒ zginacz gł´boki palców. Aby go uaktywniç, zaleca si´ wykonywanie du˝ej liczby chwytów samymi opuszkami palców. Wielu pacjentom z niestabilnoÊcià mo˝na pomóc leczeniem zachowawczym (çwiczenia, terapia manualna, wielomiesi´czne noszenie stabilizatora lub plastrów stabilizujàcych, jonoforeza, banda˝e okluzyjne z maÊcià przeciwzapalnà), natomiast w innych przypadkach niezb´dne jest leczenie operacyjne. W sytuacji, gdy tenisista cierpi na zapalenie Êci´gna lub pochewki Êci´gna ECU, leczenie obejmuje noszenie szyny stabilizujàcej, podanie niesteroidowych leków przeciwzaA SIERPIE¡ – WRZESIE¡ 2011| TENISklub| 69 Ç Nie musi boleç Ç palnych, a czasem zastrzyków z kortykosteroidu i lidokainy. Uszkodzone Êci´gna gojà si´ doÊç wolno (minimum szeÊç tygodni). Im wczeÊniej zostanie zastosowane leczenie, tym b´dzie ono bardziej skuteczne. Zazwyczaj nie ma koniecznoÊci odkładania rakiety, lecz nale˝y uprawiaç tenis z opaskà lub plastrami odcià˝ajàcymi ECU przez okres 4-8 tygodni. W trakcie codziennych aktywnoÊci i podczas wykonywania çwiczeƒ wzmacniajàcych nale˝y unikaç poło˝enia maksymalnej supinacji przedramienia. Po urazowym uszkodzeniu ECU leczenie wyglàda inaczej. Podpochewka Êci´gna i czasem samo Êci´gno ulegajà uszkodzeniu. Zalecane jest noszenie gipsu przez trzy tygodnie, a przez kolejne trzy stabilizatora i rozpocz´cie delikatnego rozruszania z unikaniem ruchu supinacji. Pod koniec tego okresu zostajà wprowadzone çwiczenia wzmacniajàce. Powrót do gry jest zazwyczaj mo˝liwy po dwóch miesiàcach od urazu. Gdy doszło do całkowitego zwichni´cia ECU, warto rozwa˝yç leczenie operacyjne. Przy uszkodzeniu chrzàstki trójkàtnej i niestabilnoÊci stawu promieniowo-łokciowego dalszego operacja jest konieczna i zazwyczaj bardzo skuteczna. Kiedy staw jest 70 | TENISklub| SIERPIE¡ – WRZESIE¡ 2011 W W W . A T P. O R G . P L W W W . A T P. O R G . P L W W W . A T P. O R G . P L stabilny, stosuje si´ szyn´ unieruchamiajàcà na okres 4-6 tygodni i przepisuje leki przeciwzapalne. Rehabilitacja i stopniowy powrót do sportu powinien byç koordynowany przez zespół składajàcy si´ z lekarza, fizjoterapeuty i dietetyka (w celu optymalizacji procesu gojenia si´ tkanek). Wa˝nym elementem terapii sà pràdy TENS i krioterapia, stosowane przede wszystkim dla zmniejszenia bólu, wykonywanie Êlizgów Êci´gien i nerwów oraz mobilizacja blizny. Oprócz terapii manualnej i çwiczeƒ poprawiajàcych zakres ruchomoÊci i wzrost siły mi´Êni okolicy nadgarstka, koniecznie jest wprowadzenie çwiczeƒ ukierunkowanych na prac´ całego łaƒcucha kinetycznego specyficznego dla danej dyscypliny. Wiele çwiczeƒ mo˝na wykonywaç majàc jeszcze zało˝one usztywnienie na staw. Terapeuta powinien skorygowaç wszelkie niedoskonałoÊci dotyczàce ruchomoÊci kr´gosłupa, elastycznoÊci mi´Êni, przesuwalnoÊci powi´zi oraz stabilizacji miednicy i łopatki. Wa˝ne, aby w trakcie procesu rehabilitacji nie zapomnieç o utrzymaniu na wysokim poziomie ogólnej kondycji zawodnika (wpływ na poziom ukrwienia kontuzjowanej koƒczyny). W celu poprawy stabilnoÊci W W W . A T P. O R G . P L W W W . A T P. O R G . P L stawu promieniowo-łokciowego dalszego zaleca si´ aktywnoÊç chwytajàcà z przedramieniem w pozycji supinacji i r´kà w przywiedzeniu dołokciowym. Przy podparciach na r´kach powinniÊmy utrzymywaç przedrami´ w pozycji odwrócenia. JeÊli po post´powaniu zachowawczym dolegliwoÊci si´ utrzymujà, operacja jest koniecznoÊcià. Delikatne odbijanie piłki rozpoczyna si´ po 10 tygodniach od operacji, a rokowania odnoÊnie powrotu do pełni formy sà dobre. Plastrowanie nadgarstków stosuje si´ w celu zapewnieniu strukturom dodatkowego wsparcia po wystàpieniu kontuzji, a tak˝e w celach profilaktycznych. Taping mo˝e zapewniç lepszà stabilizacj´ stawu lub Êci´gna, utrzymaç prawidłowe uło˝enie tkanek wzgl´dem siebie, ograniczyç ruchomoÊç w zagra˝ajàcych nadgarstkowi kierunkach, zoptymalizowaç czas gojenia tkanek, a tak˝e ma wpływ na aktywnoÊç mi´Êni. l * autor jest fizjoterapeutà w Centrum Rehabilitacji Sportowej, licencjonowanym instruktorem PZT i PTR Professional oraz fizjoterapeutà reprezentacji Polski w tenisie www.prosportsupport.com
