SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

Załącznik nr 3.Do Programu Wychowawczego.
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
ZESPOŁU SZKÓŁ PUBLICZNYCH
W STAROGARDZIE GDAŃSKIM
NA ROK SZKOLNY 2015/2016
Zgodnie z Rozporządzeniem MEN z dnia 26 lutego 2002 r.
( DZ.U. z 2002r. Nr 51, poz. 458 ) wszystkie treści i oddziaływania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców zostały wyodrębnione z Programu Wychowawczego Szkoły tworząc Szkolny Program
Profilaktyki. Program profilaktyki wynika z Programu Wychowawczego Szkoły tworząc z nim spójną całość i stanowi podstawę wychowania uczniów w naszej szkole.
Cele
Szkolnego
Programu
Profilaktyki
są
zbieżne
z ogólnowychowawczymi celami szkoły i uwzględniają priorytety Pomorskiego
Kuratorium Oświaty, które w roku szkolny 2015/2016 podkreśla WZMOCNIENIE BEZPIECZEŃSTWA DZIECI I MŁODZIEŻY ZE SZCZEGÓLNYM
UWZGLĘDNIENIEM DZIECI ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI
Cele szczegółowe naszego programu są następujące:
- dostarczenie wiedzy o dobrym i zdrowym życiu,
- poznanie potrzeb swojego organizmu,
- przedstawienie podstawowych zagrożeń dla zdrowia,
- wprowadzenie norm sprzyjających zdrowemu stylowi życia bez substancji
odurzających i dopalaczy,
- dostarczenie podstawowych informacji o substancjach uzależniających,
- zwrócenie uwagi na właściwe proporcje życia w świecie realnym i wirtualnym
- dostarczenie wiedzy o przyczynach i sposobach rozwiązywania konfliktów,
- przedstawienie sposobów radzenia sobie w sytuacji kryzysowej,
- próba zmiany przekonań dotyczących używania dopalaczy i innych środków
odurzających,
- nabycie umiejętności spędzania czasu wolnego bez potrzeby używania środków odurzających,
- nabycie umiejętności radzenia sobie ze stresem i pokonywania niepowodzeń,
- pomoc w realizacji pasji i odkrywania talentów jako alternatywnego sposobu
na zdrowe spędzanie czasu i rozwój ucznia,
- uwrażliwienie na potrzeby innych poprzez działanie w wolontariacie,
- pomoc uczniom wykluczonym i izolowanym z grupy rówieśniczej w poprawie funkcjonowania w grupie,
- wsparcie rozwoju kompetencji społecznych u dzieci młodszych,
- włączanie uczniów niepełnosprawnych do uczestniczenia w tych samych sytuacjach edukacyjnych, co pozostali uczniowie oraz rozwijanie poczucia
przynależności do grupy.
Powyższy cel realizowany będzie poprzez:
- wplatanie treści profilaktycznych w codzienne życie szkoły,
- wplatanie treści profilaktycznych na zajęciach „godzina wychowawcza,
- realizację treści programowych na zajęciach „wychowanie do życia w rodzinie”,
- organizowanie spotkań ze specjalistami zajmującymi się profilaktyką,
- omawianie treści profilaktycznych podczas wywiadówek,
- organizowanie zajęć warsztatowych dla uczniów, nauczycieli i rodziców,
- organizowanie zabaw i dyskotek ( tworzenie tradycji „trzeźwej zabawy” ),
- organizowanie cyklu działań w ramach TYGODNIA PROFILAKTYKI pod
hasłem: „KRZYWDZISZ WIRTUALNIE – BOLI W REALU!”
- spektakle teatralne i prezentacje filmów o tematyce profilaktycznej,
- wyjazdy na wycieczki klasowe.
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 6
W STAROGARDZIE GDAŃSKIM
Szkolny Program Profilaktyki obejmuje trzy zakresy działań:
- działania w wymiarze szkolnym,
- działania w wymiarze klasy,
- działania na rzecz indywidualnych osób.
Działania w wymiarze szkolnym:
- zaprezentowanie programu Radzie Pedagogicznej (przedyskutowanie jego
treści, struktury i kolejności działań),
- zaprezentowanie programu rodzicom, zaproszenie ich do współpracy poprzez
udział w ogólnoszkolnych imprezach,
- zorganizowanie spotkań dla rodziców ze specjalistami zajmującymi się profilaktyką,
- przeprowadzenie pogadanek przez radiowęzeł dotyczących zagadnień profilaktycznych,
- przygotowanie materiałów informacyjnych na tematy dotyczące profilaktyki
i ich prezentacja w gablocie,
- zaangażowanie specjalistów zajmujących się szeroko rozumianą profilaktyką
do współpracy,
- udział uczniów w szkolnych i pozaszkolnych imprezach kulturalnych i konkursach o tematyce profilaktycznej.
Działania w wymiarze klasy:
- diagnoza istniejących w środowisku szkolnym zjawisk patologicznych,
- udział dzieci klasy „0” w zajęciach integracyjno – adaptacyjnych prowadzonych przez psychologa i pedagoga szkolnego (ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb dzieci młodszych),
- udział uczniów klas I w zajęciach integracyjno – adaptacyjnych prowadzonych przez psychologa i pedagoga szkolnego (ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb dzieci młodszych),
- udział uczniów klas II w zajęciach warsztatowych dotyczących zdrowego
trybu życia i aktywnego spędzania czasu wolnego: „Trzymaj Formę,
- udział uczniów klas II w zajęciach warsztatowych dotyczących bezpieczeństwa: „Odblaski życia”,
- udział uczniów klas III w zajęciach, których celem jest wspomaganie rozwoju społecznego pn. „Duże uczucia małych dzieci”,
- udział uczniów klas IV w zajęciach warsztatowych dotyczących praw i
obowiązków: „Mam swoje prawa”,
- udział uczniów klas IV – VI w zajęciach integracyjnych i interwencyjnych
prowadzonych przez psychologa i pedagoga (w miarę potrzeb),
- udział uczniów klas IV – VI zajęciach warsztatowych dotyczących profilaktyki,
- wprowadzenie tematyki profilaktycznej na godzinach wychowawczych,
- zapraszanie specjalistów zajmujących się profilaktyką na zajęcia,
- współpraca wychowawców klas z rodzicami i omawianie problemów związanych z ochroną dzieci przez zagrożeniami podczas spotkań klasowych,
- udział dziewcząt klas VI w zajęciach dotyczących problematyki okresu dojrzewania pn. „Między nami kobietkami”,
- przeprowadzenie ankiety dotyczącej poczucia bezpieczeństwa uczniów
w szkole.
Działania na rzecz indywidualnych osób.
Ten zakres działań dotyczy gównie uczniów wykazujących zaburzenia w zachowaniu, gdyż są oni najbardziej narażeni na uleganie wszelkiego rodzaju nałogom. Szkolny Program Profilaktyki przewiduje przygotowanie dla takich
uczniów przy współpracy z rodzicami indywidualnych programów wychowawczych oraz w miarę możliwości kierowanie ich na specjalistyczne zajęcia.
Tworząc Szkolny Program Profilaktyki w szkole podstawowej położono
szczególny nacisk na kształtowanie osobowości dziecka i wspieranie jego rozwoju. Działania skoncentrowano na następujących zagadnieniach:
1. Przynależność do różnych grup.
W tym zakresie głównym celem jest uczenie reguł i norm współżycia z innymi,
co pozwala dostrzegać i szanować potrzeby otoczenia. Budowane w ten sposób
udane relacje z innymi sprzyjają otwartej komunikacji, a to sprzyja uczeniu się
zachowań alternatywnych w stosunku do tych, jakie towarzysza nałogom. Bowiem umiejętność obcowania z innymi ludźmi pozwala dziecku wpływać na
swoje życie i otoczenie, decyduje o relacjach z rówieśnikami, rodzicami, nauczycielami i innymi dorosłymi.
2. Postrzeganie siebie i rozumienie swoich uczuć.
W tym zakresie ważne jest uczenie dzieci rozpoznawania uczuć, umiejętności
ich wyrażania oraz rozumienia i akceptowania uczuć własnych i innych. Na zajęciach tej grupy tematycznej będziemy zajmować się również kształtowaniem
pozytywnego obrazu własnej osoby.
3. Rozwiązywanie problemów.
Celem naszych oddziaływań w tym zakresie będzie nauka rozstrzygania problemów i podejmowania samodzielnych decyzji, analizowanie przyczyn powstawania konfliktów i szukanie sposobów ich rozwiązywania.
4. Dbanie o zdrowie
W tym zakresie będziemy rozwijać u dzieci świadomość tego, że zdrowie ma
ogromny wpływ na nasze życie. Uczniowie zapoznają się ze sposobami dbania o
swoje zdrowie. Uczniom klas IV-VI dostarczone zostaną elementarne informacje na temat środków uzależniających. Przedstawienie tego typu zagadnień w
klasach młodszych byłoby zbyt wczesne. W tym zakresie działań uczniowie nabędą umiejętności przeciwstawiania się presji otoczenia.
Analizując przedstawione zagadnienia wyraźnie widać, że nie jest możliwe oddzielenie treści profilaktycznych od wychowawczych. Wynika to z tego,
że treści z zakresu obu tych funkcji często przenikają się wzajemnie. Jednakże
pewne zagadnienia bardziej, niż inne mieszczą się w prezentowanym programie.
Nie chcąc powielać treści zawartych w programie wychowawczym, prezentując
główne treści programowe do realizacji w klasach, wybrano jedynie te, które
mają kluczowe znaczenie dla realizacji celów profilaktycznych.
Przewidziane treści programowe do realizacji w klasach:
KLASA „0”
1. Adaptacja dziecka w nowych warunkach i do pełnienia nowej roli – integra
cja.
2. Zasady zgodnego współżycia w grupie.
3. Troska o zdrowie ( dbanie o higienę, zwracanie uwagi na odpowiedni ubiór,
bezpieczeństwo podczas zabaw ).
4. Doceniamy znaczenie wzajemnej pomocy.
5. Jak postępować w kontaktach z obcymi.
6. Bezpieczna droga do szkoły i do domu.
7. Jak wezwać pomoc – telefony alarmowe.
8. Bezpieczne wakacje.
KLASA I
1. Adaptacja ucznia w nowych warunkach i do pełnienia nowej roli – integra
cja.
2.Zasady zgodnego współżycia w grupie ( klasie ).
3.Znaczenie rodziny i rola dziecka w rodzinie.
4.Rozpoznawanie i nazywanie uczuć swoich i innych.
5.Troska o zdrowie ( dbanie o higienę, zwracanie uwagi na odpowiedni ubiór,
bezpieczeństwo podczas zabaw ).
6.Jak postępować w kontaktach z obcymi.
7.Bezpieczna droga do szkoły i do domu.
8.Jak wezwać pomoc – telefony alarmowe.
9.Bezpieczne wakacje.
KLASA II
1. Doskonalenie umiejętności współżycia w grupie i przestrzegania zasad.
2. Jak rozwiązywać konflikty między uczniami.
3. Dlaczego się kłócimy.
4. Doceniamy znaczenie wzajemnej pomocy.
5. Poczucie własnej wartości u dzieci ( doświadczenie sytuacji, w których
uczniowie są ważni i niepowtarzalni ).
6. Mój sukces i sukces kolegów.
7. Uczucia (odkrywanie uczuć swoich i innych ludzi, umiejętność wyrażania
uczuć).
8. Troska o własne zdrowie – co korzystnie wpływa na organizm, a co jest
szkodliwe.
9. Zasady bezpiecznego używania lekarstw.
10.Jak postępować w kontaktach z obcymi.
11.Jak wezwać pomoc – telefony alarmowe.
KLASA III
1. Doceniamy znaczenie wzajemnej pomocy.
2. Umiejętność dzielenia się z innymi.
3. Uczymy się kontrolować nasze emocje.
4. Atmosfera w klasie – doskonalimy stosunki klasowe.
5. Dbamy o zdrowie ( higiena, ruch na świeżym powietrzu, zasady bezpieczeństwa podczas zabaw ).
6. Zasady bezpiecznego zażywania lekarstw.
7. Jak postępować w kontaktach z obcymi.
8. Szanujemy prawa innych.
KLASA IV
1. Jaki jestem – docenianie samego siebie i innych.
2. Jak radzić sobie z emocjami.
3. Czy plotka szkodzi?
4. Tolerancja – jak traktujemy innych.
5. Prawa człowieka i ich przestrzeganie.
6. Jak radzić sobie w trudnych sytuacjach i gdzie zwrócić się o pomoc.
7. Agresja – dlaczego ludzie są agresywni.
8. Sztuka odmawiania – określanie swoich granic i odwaga mówienia „nie”.
9. Potrzeby naszego organizmu.
10.Co to jest przemoc i „cyberprzemoc”?
11.NIKOTYNA – co wiemy o szkodliwości palenia papierosów.
12.Jak alkohol wpływa na nasz organizm.
13.Zdrowy styl życia.
KLASA V
1. Przynależność do grupy i jej znaczenie w życiu człowieka.
2. Nasze relacje z rodzicami.
3. Przyjaźń i jej wpływ na nasze życie.
4. Jak lepiej zrozumieć innych.
5. Komunikacja werbalna – uważne słuchanie innych.
6. Język ciała – komunikacja niewerbalna.
7. Współdziałanie w grupie.
8. Moje mocne strony – istota poczucia własnej wartości.
9. Moje potrzeby i ich zaspokajanie.
10.Szacunek dla praw i potrzeb innych.
11.Jak mogę poprawić swój nastrój.
12.Okazywanie uczuć – radzenie sobie z trudnymi uczuciami.
13.Podejmowanie decyzji.
14.Jak rozwiązujemy problemy.
15.NIKOTYNA i jej wpływ na ludzki organizm.
16.ALKOHOL – co wiemy o alkoholu.
17.Jak radzić sobie z agresją i przemocą (m.in. problem „cyberprzemocy”).
18.Zdrowy styl życia.
KLASA VI
1. Poczucie własnej wartości – dlaczego ważne jest pozytywne myślenie o sobie.
2. Wszyscy przeżywamy lęki i niepokoje.
3. Jak radzić sobie ze wstydem.
4. Moje problemy i sposoby ich rozwiązywania.
5. Zmiany zachodzące w moim życiu.
6. Umiejętność dokonywania wyboru.
7. Jakim chcę być człowiekiem.
8. Różnice w zachowaniu i odczuwaniu dziewcząt i chłopców.
9. Jak pielęgnować przyjaźń.
10.Przynależność do grup – zyski i straty z tego wynikające.
11.Asertywność. Umiem poradzić sobie z naciskiem grupy.
12.Wpływ treści przekazywanych w środkach masowego przekazu na nasze zachowanie i postawy.
13.Toksyczne substancje zawarte w papierosach i ich wpływ na nasze zdrowie.
14.Jak alkohol wpływa na nasz organizm.
15.NARKOTYKI – co wiemy o narkotykach.
16.Czym jest uzależnienie od narkotyków i jaki ma wpływ na ludzkie życie.
17.Jak się odpowiednio odżywiać? Problem bulimii i anoreksji.
18.Szczęście i sposoby jego poszukiwania. Rozwijanie pasji.
19.Odpowiedzialność za własny rozwój.
Program został tak skonstruowany, że każdy następny etap opiera się na treściach wyniesionych z poprzedniego.
Przedstawione powyżej treści programowe mogą być modyfikowane. Poszczególne tematy można na bieżąco zastępować innymi, aby mogły być one z powodzeniem realizowane w poszczególnych przedziałach wiekowych.
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
PUBLICZNEGO GIMNAZJUM NR 4
Szkolny Program Profilaktyki Publicznego Gimnazjum Nr 4 jest kontynuacją Szkolnego Programu Profilaktyki Publicznej Szkoły Podstawowej Nr 6 .
Wybierając treści programowe do realizacji w klasach gimnazjalnych brano pod
uwagę zagadnienia opracowane w szkole podstawowej.
Program profilaktyczny obejmuje ( tak jak w szkole podstawowej ) trzy zakresy działań. Działania w wymiarze szkolnym oraz na rzecz indywidualnych
osób pozostają takie, jak w szkole podstawowej. Nieco inne są jednak działania
w wymiarze klasy. Przedstawiają się one następująco:
- udział uczniów klas I w zajęciach integracyjnych prowadzonych przez psychologa i pedagoga szkolnego,
- udział uczniów klas I w zajęciach z profilaktyki uzależnień: „Uzależnieniom
mówimy NIE”,
- udział uczniów klas II w zajęciach pn. „Porozumiewanie bez przemocy”,
- udział uczniów klas III w zajęciach warsztatowych pn. „Nie przegraj” dotyczących ryzykownych zachowań seksualnych oraz handlu ludźmi,
- udział uczniów w zajęciach z zakresu profilaktyki uzależnień prowadzonych
przez terapeutów PLU,
- udział uczniów w zajęciach z zakresu radzenia sobie ze stresem, prowadzonych przez terapeutów PLU,
- udział uczniów klas III w zajęciach warsztatowych z zakresu wyboru szkoły
i zawodu prowadzonych przez doradcę zawodowego,
- udział uczniów klas III w zajęciach warsztatowych z zakresu planowania kariery zawodowej prowadzonych przez psychologa i pedagoga szkolnego,
- wprowadzenie tematyki profilaktycznej na godzinach wychowawczych,
- udział uczniów klas I – III w zajęciach warsztatowych interwencyjnych prowadzonych przez psychologa i pedagoga szkolnego (w miarę potrzeb),
- zapraszanie specjalistów zajmujących się profilaktyką na zajęcia,
- włączenie klas do ogólnoszkolnych imprez o charakterze profilaktycznym,
- przeprowadzenie ankiety dotyczącej poczucia bezpieczeństwa uczniów w
szkole,
- nawiązanie współpracy wychowawców klas z rodzicami i omawianie problemów związanych z ochroną młodzieży przed zagrożeniami podczas spotkań klasowych.
Tworząc program profilaktyki w gimnazjum działania skoncentrowano na
następujących zagadnieniach:
1. Życie w grupie.
Celem oddziaływań w tym zakresie będzie integracja poprzez wzajemne poznanie się, budowanie zaufania i otwartości, przypomnienie i dostarczenie wiadomości na temat komunikacji interpersonalnej. Podczas zajęć uczniowie zapoznają się, jak rodzą się uczucia i stany emocjonalne. Oprócz tego będą umieli określać granice własnego „JA” ,znali techniki odmawiania i umieli je zastosować
adekwatnie do sytuacji.
2. My i używki.
W tym bloku tematycznym gimnazjalistom zostanie dostarczona podstawowa
wiedza o substancjach uzależniających, o sposobach oddziaływania tych substancji na organizm człowieka oraz sposobach radzenia sobie w sytuacji kryzysowej.
3. Zdrowe i dobre życie.
W tym zakresie głównym celem jest troska o zdrowie i pokazanie sposobów
dbania o nie. Podstawowe treści to: ideał zdrowego życia, podstawowe zagrożenia dla zdrowia, normy niepalenia, niepicia i niebrania. W tym bloku tematycznym poruszona zostanie tematyka miłości i przyjaźni oraz głównych celów i
wartości życiowych.
Przewidziane treści programowe do realizacji w klasach:
KLASA I
1. Poznajemy się lepiej.
2. Tworzymy naszą klasę.
3. Budowanie zaufania i rozwijanie empatii.
4. Doskonalimy umiejętności komunikowania się.
5. Wzmacniamy poczucie własnej wartości.
6. Czy potrafimy rozpoznać i wspierać osoby potrzebujące pomocy?
7. Zachowania asertywne.
8. Rozwijamy nasze pasje!
9. Sposoby radzenia sobie ze stresem.
10.Przyczyny i sposoby rozwiązywania konfliktów.
11.Rodzina jako wartość.
12.Rola autorytetów w życiu człowieka.
13.Odpowiednie nawyki żywieniowe. Problem bulimii i anoreksji.
14.Wpływ substancji odurzających na organizm człowieka (alkohol, narkotyki,
dopalacze).
15.Prawa człowieka.
KLASA II
1. Konflikt pokoleń – przyczyny i sposoby rozwiązywania konfliktów.
2. Atmosfera rodzinna.
3. Jakim jestem człowiekiem?
4. Tolerancja i sztuka bycia tolerancyjnym.
5. „NIE” dla przemocy.
6. Czy to jest przyjaźń, czy to jest kochanie – pierwsze fascynacje.
7. Zagrożenia okresu dojrzewania.
8. Czy potrafimy rozpoznać i wspierać osoby potrzebujące pomocy?
9. Nikotyna i jej szkodliwy wpływ na organizm człowieka.
10.Poznajemy mechanizm działania choroby alkoholowej.
11.Narkotyki i dopalacze.
12.Zachowujemy się asertywnie.
13.Znam swoje prawa i przestrzegam praw innych.
KLASA III
1. Umiemy cieszyć się życiem (nasze pasje).
2. Moje miejsce w rodzinie.
3. Tożsamość płciowa.
4. Inicjacja seksualna.
5. Miłość i odpowiedzialność.
6. AIDS.
7. Prawa człowieka i ich przestrzeganie.
8. Agresja i przemoc nie jest sposobem rozwiązywania konfliktów.
9. Negatywny wpływ dopalaczy i substancji odurzających na życie człowieka.
10.Umiemy bawić się bez używek.
11.Piramida żywienia (problem bulimii i anoreksji).
12.Czy potrafimy rozpoznać i wspierać osoby potrzebujące pomocy?
13.Sposoby spędzania czasu wolnego.
14.Co warto wiedzieć o sektach?
Treści programowe do realizacji w klasach gimnazjalnych są również na bieżąco poddawane weryfikacji i mogą być zmieniane.
Opracowali:
Zbigniew Kozłowski
Justyna Laser - Ruszkowska