Recenzja rozprawy doktorskiej "Badawcza analiza wtrysku paliwa w

Poznań, 5 stycznia 2014
dr hab. inż. Ireneusz Pielecha
Instytut Silników Spalinowych i Transportu
Wydział Maszyn Roboczych i Transportu
Politechnika Poznańska
RECENZJA
rozprawy doktorskiej mgr. inż. Pawła Stobnickiego
pt. „Badawcza analiza wtrysku paliwa w aspekcie właściwości ekologicznych
silnika o zapłonie samoczynnym”
(promotor: prof. dr hab. inż. Marek Idzior)
Podstawa opracowania:
Zlecenie Dziekana Wydziału Maszyn Roboczych i Transportu
Politechniki Poznańskiej
Nr DR-63/481/02/2013
z dnia 18.12.2013 r.
1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA ROZPRAWY
Współczesny rozwój silników spalinowych wiąże się z koniecznością uwzględniania często sprzecznych wymagań dotyczących – z jednej strony – ochrony środowiska przez ograniczenie emisji szkodliwych składników spalin i zmniejszenie zużycia paliwa, a z drugiej – dążenia do uzyskiwania maksymalnych wskaźników pracy silnika spalinowego.
Doskonalenie technologii wytwarzania jednostek napędowych pozwala na zwiększenie obciążeń mechanicznych i cieplnych, a stosowanie downsizingu wpływa na poprawę ich wskaźników energetycznych.
Rezultaty tych działań w znacznym stopniu zależą od konstrukcji systemu spalania, który
jest podstawowym wyznacznikiem jakości opracowanej konstrukcji.
Silniki o zapłonie samoczynnym są wyposażone w wysokociśnieniowe układy wtrysku paliwa zdominowane przez akumulatorowy system common rail. Wprowadzenie do produkcji
seryjnej tego systemu w latach osiemdziesiątych XX wieku pozwoliło na opracowanie wielu
wariantów wtrysku paliwa w celu osiągnięcia zarówno niewielkiej emisji gazowych składników spalin, jak i ograniczenia masowej i liczbowej emisji cząstek stałych. Odpowiednie warianty czasów i podziału dawki wtryskiwanego paliwa pozwoliły na generowanie mocy silnika o wartościach przekraczających 60 kW/dm3 przy ciągłym ograniczaniu emisji szkodliwych
składników wymuszanym przez kolejne restrykcyjne limity emisji spalin.
Silniki spalinowe są obiektami badań i analiz, szczególnie w zakresie ograniczenia zużycia
paliwa oraz emisji toksycznych składników spalin. Jednoczesne obniżenie zużycia paliwa i
emisji szkodliwych składników spalin jest bardzo ograniczone. Przygotowanie ładunku nale-
2
ży rozpatrywać jako ilościowy (wielkość poszczególnych części dawki paliwa) i jakościowy
podział (odległości między cząstkowymi dawkami) wtryskiwanego paliwa wymieszanego z
powietrzem. Dodatkowymi aspektami tego działania (sposobu wtrysku paliwa) jest doprowadzenie ładunku do stanu zapalności. Z powodu tych problemów konieczna jest diagnostyka
spalania w szczególności dotycząca procesów wtrysku i rozpylenia paliwa. Diagnostyka taka
powinna przyczynić się do pełniejszej oceny efektywności przygotowania ładunku, a także
powinna pozwolić na całościową ocenę procesu spalania i tworzenia szkodliwych składników
spalin.
Doktorant, mgr inż. Paweł Stobnicki podjął w pracy właśnie taki temat, stawiając sobie
za jej cel wyznaczenie kierunków poprawy procesu przygotowania paliwa do spalania, z wykorzystaniem badań interakcji strugi paliwa i ścianki tłoka, a w szczególności badań modelowych, badań symulacyjnych oraz badań silnikowych.
Rozprawa liczy 120 strony tekstu obejmującego 7 rozdziałów, wykaz skrótów i oznaczeń
oraz Wnioski i spis literatury zawierający 118 pozycji.
We wprowadzeniu i ogólnej charakterystyce rozprawy Doktorant przedstawia jej obszar
tematyczny opisując procesy wymuszające potrzebę rozwoju systemów wtrysku paliwa w
kontekście wtrysku i rozpylenia oleju napędowego, dokonując ogólnego sformułowania zakresu swej rozprawy.
W rozdziale drugim dysertacji przedstawiono problematykę konstrukcji współczesnych
rozpylaczy układów wtryskowych silników o zapłonie samoczynnym. Dokonano analizy procesów rozpylenia i spalania ciekłych paliw węglowodorowych. Omawiane zagadnienia uzupełniono o wskaźniki rozpylenia oraz szczegółowo przedstawiono wpływ parametrów wtrysku na te wielkości. Rozdział ten zawiera również próbę przedstawienia interakcji paliwa i
ścianki tłoka podczas wtrysku oleju napędowego do komory spalania. Znajduje się tutaj również analiza procesów przedpłomiennych oraz mechanizmy powstawania związków szkodliwych w komorze spalania. Omawiane zagadnienia są bogato ilustrowane danymi dotyczącymi rozwiązań rozpylaczy oraz schematami dotyczącymi rozpylenia i spalania oleju napędowego. Wydaje się, że rozdział ten powinien zawierać wnioski wypływające z analizy literatury dotyczącej tematyki rozprawy, co ułatwiłoby zrozumienie motywacji Autora do podjęcia
badań tym zakresie.
Rozdział 3. to przedstawienie celu, tezy i zakresu rozprawy. Głównym celem pracy było
wykazanie czy warunki interakcji strugi wtryskiwanego paliwa i ścianki tłoka mają wpływ na
zwiększenie intensywności procesów przedpłomiennych i czy jednocześnie pozwolą znacząco
ograniczyć emisję toksycznych składników z silnika o zapłonie samoczynnym. Osiągnięcie
tego celu jest odzwierciedlone układem dalszych rozdziałów i doborem treści rozprawy.
Z celu tego wysnuto następującą (zdaniem recenzenta za długą) tezę rozprawy: miejsce
kontaktu strugi wtryskiwanego paliwa i ścianki tłoka wpływa znacząco na procesy przygotowania ładunku (rozbicie kropel paliwa o ściankę tłoka oraz zawirowanie ładunku) i w konsekwencji poprawę warunków jego spalania. Należy sądzić, że istnieje zależność między parametrami strugi rozpylonego paliwa, określonymi w wyniku pozasilnikowych badań optycznych, a emisją związków toksycznych spalin silników o zapłonie samoczynnym z bezpośrednim
wtryskiem paliwa. Określenie tych relacji pozwoli przewidywać, na podstawie parametrów
rozpylenia, uwarunkowania zmian emisji związków toksycznych spalin.
3
Tezę pracy zamiast pytań badawczych wspomaga kilka skrótowo przedstawionych celów
szczegółowych. Nie jest jasne, dlaczego schemat logiczny pracy oraz sposób potwierdzenia
tezy pracy przedstawiono w rozdziale kolejnym, dotyczącym Metodyki badań. Mimo tego,
struktura pracy poczynając od genezy, przez problematykę tworzenia mieszanki i spalania w
silniku, badania modelowe, symulacyjne i eksperymentalne oraz analizę ich wyników aż do
wniosków są na omawianym schemacie przejrzycie przedstawione. Ułatwia to śledzenie
układu logicznego rozprawy.
W rozdziale czwartym przedstawiono metodykę badań. Opisano tu zastosowane w rozprawie sposoby badań modelowych, symulacyjnych i eksperymentalnych. Przedstawione trzy
grupy działań badawczych stanowią o kompleksowym podejściu Doktoranta do rozwiązania
postawionego zagadnienia. Jest to podejście pozwalające w sposób całościowy na określenie
głównych ram zagadnienia. Analiza tylko wybranego jednego sposobu badań nie pozwala na
uzyskanie potwierdzenia tezy pracy. W rozdziale tym scharakteryzowano obiekty badań (w
postaci stanowiska modelowego oraz stanowiska silnikowego) oraz przedstawiono aparaturę
badawczą m.in. kamerę do zdjęć szybkich oraz system akwizycji danych, których obsługa
post-processingowa wymagała dodatkowych umiejętności od Doktoranta.
Przedstawioną metodykę badań w postaci trzech grup działań badawczych należy
uznać za unikatową w warunkach zarówno krajowych jak i zagranicznych, co podkreśla
duże znaczenie i jakość prowadzonych badań.
W rozdziale piątym przedstawiono wybrane wyniki badań modelowych interakcji paliwa i ścianki tłoka. Dokonano szczegółowej analizy wtrysku paliwa wykorzystując trzy położenia wtryskiwacza względem tłoka, przy dwóch ciśnieniach wtryskiwanego paliwa oraz
trzech przeciwciśnieniach powietrza. Autor w sposób umiejętny zestawił uzyskane wyniki co
pozwoliło na wskazanie występujących różnic. Analiza ilościowa interakcji strugi paliwa i
ścianki tłoka (na podstawie analizy zdjęć) pozwoliła Doktorantowi na przedstawienie tendencji zmian kontaktu strugi i ścianki tłoka.
W rozdziale 6 przedstawiono badania jakościowe rozwoju strugi paliwa i jego rozpylenia przedstawiono przy wykorzystaniu oprogramowania symulacyjnego. Przedstawiono rozkłady masy oraz wielkości obszarów kontaktu strugi i ścianki tłoka. Brak zestawienia badań
symulacyjnych i modelowych w zakresie porównania obszarów kontaktu strugi paliwa ze
ścianką tłoka jest pewnym niedociągnięciem ze strony Autora.
Badania silnikowe wpływu usytuowania wtryskiwacza na przebieg spalania i emisję
składników toksycznych są tematem rozdziału 7. W rozdziale tym dokonano weryfikacji badań modelowych na silniku jednocylindrowym przy różnym usytuowaniu wtryskiwacza.
Przedstawiono wyniki badań procesów szybkozmiennych w postaci analizy ciśnienia, wywiązywania ciepła oraz wskaźników pracy silnika. Badania te zestawiono z pomiarami emisji
spalin. Wskazano na tendencje zmian wielkości termodynamicznych i emisji spalin podczas
zmiany położenia wtryskiwacza.
W zakończeniu przedstawiono podsumowanie rozprawy, zestawiono wynikające z niej
wnioski i wskazano na osiągnięcie celu rozprawy i potwierdzenie tezy.
Wnioski odnoszą się głównie do aspektów interakcji strugi paliwa i ścianki tłoka, jednak
mają one częściowo charakter uniwersalny i mogą znaleźć zastosowanie także podczas innych
prac związanych z kształtowaniem komór spalania i doskonaleniem systemów wtrysku i roz-
4
pylenia paliwa. Podano tu również kierunki dalszych prac jakie są możliwe dla uzupełnienia
zagadnień ujętych w rozprawie.
2. OCENA ROZPRAWY
2.1. Uwagi ogólne
Pod względem merytorycznym i metodycznym pracę oceniam wysoko, gdyż ogólnie odpowiada postawionemu celowi, sformułowanej tezie i jest dostosowana do obowiązujących w
tym zakresie wymogów. Układ logiczny treści rozprawy jest przejrzysty, a prezentowane treści są ze sobą dobrze powiązane – i w większości przypadków – z konsekwentnie przestrzeganym układem rozpatrywanych zagadnień.
Autor dokonał szerokiej prezentacji wyników swych rozważań, dokładnie i kompletnie
opisał aparaturę pomiarową (czasami zbyt szczegółowo, gdyż większość danych obecnie
można uzyskać z kart katalogowych), opisał przeprowadzane badania oraz nadał ich wynikom
charakter danych przydatnych dla praktyki rozwoju systemów wtrysku i rozpylenia paliwa.
Wnioski z przeprowadzonych analiz i badań na obiektach modelowych i rzeczywistych są
sformułowane trafnie i adekwatnie do ich zakresu i charakteru. Całość pracy cechuje staranna
jej redakcja i dobry styl pisarstwa.
Najważniejsze osiągnięcia pracy:
1. Sformułowanie ciekawego, i nie opisanego w pełni w literaturze (szczególnie w
aspekcie badań modelowych) problemu oceny interakcji strugi i ścianki tłoka.
2. Zastosowanie oryginalnej metodyki badań i oceny kontaktu strugi paliwa i ścianki tłoka. Należy podkreślić, że jest to jedna z nielicznych prac doktorskich w zakresie badań
silnikowych, gdzie optyczne badania eksperymentalne poparto i uzupełniono badaniami symulacyjnymi.
3. Zaproponowanie oryginalnej metodyki analizy interakcji strugi i ścianki tłoka. W badaniach modelowych polegało to na podziale komory w tłoku na obszary umożliwiające określenie udziału strugi w tych obszarach oraz wyznaczenie tzw. grubości strugi
docierającej do ścianki komory spalania. Podczas badań symulacyjnych zaproponowano wyodrębnienie takich stref, które umożliwiają ocenę ilościową interakcji strugi i
ścianek komory.
4. Zaproponowanie oryginalnego (choć prostego) sposobu wymuszonej zmiany kontaktu
strugi ze ściankami komory spalania w silniku badawczym. Podejście takie w nieznacznym stopniu zmienia warunki panujące w cylindrze (stopień sprężania), jednak
pozwala na uzyskanie wielu cennych informacji o procesie wtrysku, spalania i emisji
związków szkodliwych z silnika o zapłonie samoczynnym.
5. Staranne i przejrzyste wykonanie pracy. Poprawny język techniczny i konsekwencja w
stosowanej terminologii.
Analiza treści rozprawy skłania do przedstawienia kilku krytycznych uwag lub zastrzeżeń,
które nie obniżają mojej ogólnej, pozytywnej oceny wszystkich aspektów pracy (wyboru tematu, uzasadnienia, analiz, przeprowadzonych badań, wnioskowania, itp.).
1. Na podstawie przeprowadzonych badań Autor nie wskazał najkorzystniejszego miejsca usytuowania wtryskiwacza, które powodowałoby zgodnie z tytułem pracy ograniczenie emisji składników spalin. Czy jest możliwe wskazanie takiego położenia wtryskiwacza z jednoczesnym uwzględnieniem pożądanych wskaźników strugi paliwa?
5
2. Badania modelowe Autor prowadzi wykorzystując modelową komorę w tłoku, do której następuje wtrysk strugi paliwa. Tłok jednak nie jest ograniczony głowicą lub elementem ją symulującym. W silniku spalinowym obszar ten jest zawsze ograniczony
głowicą silnika. Autor nie podejmuje próby wyjaśnienia tych rozbieżności. Jednak
podczas badań symulacyjnych model jest bardziej kompletny. Jakie są konsekwencje
tego znacznego uproszenia badań pozasilnikowych? Czy tak duże różnice w prowadzeniu badań modelowych i symulacyjnych powodują w efekcie zbliżone rezultaty?
Czy Autor podjął próbę oszacowania różnic w wynikach uzyskanych tymi dwoma metodami badawczymi?
3. Modelowe badania interakcji przedstawione w rozdziale 5.1 zawierają informacje dotyczące badań innych autorów w zakresie omawianej tematyki. Niestety Doktorant nie
dokonał analizy ważności tych faktów. Oczywistym jest, że analizy dotyczące interakcji sprzed kilkunastu lat dotyczą innych zagadnień, gdyż dysponowane ciśnienia paliwa oraz prędkości strugi były znacznie mniejsze, co powodowało inne warunki rozpylenia paliwa. Należało więc przedstawiać badania współczesne i dotyczące porównywalnych parametrów strugi z badaniami własnymi.
4. Badania eksperymentalne Autor prowadził przy wykorzystaniu przyrządu AVL Micro
Soot Sensor. Analizator ten dokonuje pomiaru zawartości węgla w spalinach. Dlaczego więc Autor analizując wyniki pomiarów w rozdziale 7 pisze o cząstkach stałych
(dodatkowo przedstawia się budowę cząstki stałej – rys. 2.34). Czy można to wyjaśnić, dlaczego mierząc jeden z elementów cząstek stałych (dokładnie węgiel) traktuje
się te wielkości zamiennie?
5. W badaniach modelowych, symulacyjnych i eksperymentalnych prowadzonych w
pracy Autor dokonuje analizy wyników tych badań. Autor nie próbuje jednak dokonać
analiz związanych z przyczynami takich rezultatów. W pracy brak jest dogłębnej analizy lub przynajmniej poszukiwania przyczyn zaistniałej sytuacji. Pytań do prowadzonych badań eksperymentalnych może być kilka, np. co powoduje, że maksymalne ciśnienia spalania są znacząco różne podczas różnego usytuowania wtryskiwacza?
Czym spowodowane jest różne opóźnienie samozapłonu paliwa w przypadkach badawczych oraz dlaczego mimo największego ciśnienia w cylindrze wskaźnik średniego ciśnienia indykowanego nie przyjmuje wartości maksymalnej? Brak odpowiedzi na
pytania cząstkowe nieco ogranicza duży nakład pracy doktoranta podczas prowadzenia badań.
2.2. Uwagi szczegółowe
Rozprawa jest starannie opracowana pod względem redakcyjnym. Zwraca uwagę ogólnie poprawny zapis jednostek miar i dobra czytelność zamieszczonych (w dużej liczbie) rysunków. Terminologia stosowana w pracy jest ogólnie poprawna i konsekwentnie przestrzegana.
Szczegółowe uwagi dotyczące zauważonych nieścisłości:
1. Str. 13: Co autor rozumie pod pojęciem „ trend do zmniejszania otworków wtryskiwacza wynika z potrzeby zachowania pierwotnej wielkości oraz czasu wtrysku dawki paliwa …”? Czy nie pomylono przyczyn i skutków zwiększenia ciśnienia wtryskiwanego paliwa?
6
2. Str. 13: Jak należy rozumieć „konieczność uzyskania większych prędkości tłoczenia
paliwa przez zastosowanie krzywek o dużych prędkościach wzniosu popychacza” w
aspekcie istnienia układów common rail?
3. Str. 13: Jaką cechę Autor ma na myśli pisząc o tym, że rozpylacze mają zdolność do
polepszania charakterystyki przepływowej?
4. Str. 13 Autor prezentuje dość stare dane , np. dotyczące silnika 1.9 TDI, który już nie
jest od dawna produkowany. Przedstawione średnice otworków o wartości 0,184 mm
są obecnie o ponad 30% mniejsze. To samo dotyczy liczby otworków: wtryskiwacze
5-otworkowe to już przeszłość. Wymagane byłoby lepsze rozpoznanie obszaru badawczego, którym Autor się posługuje.
5. Str. 13: Autor, pisząc o wtryskiwaczach wykonanych w technologii MEMS (skala mikro) przytacza pracę [78], która nie dotyczy takich rozwiązań. Autor powinien podać
pierwotne źródło tych informacji.
6. Autor przytacza informacje o obrotowym wtryskiwaczu jako nowoczesnym rozwiązaniu obniżającym emisję spalin. Dane pochodzą z artykułu SAE sygnowanego numerem 1999-01-3489. Oznacza to, że artykuł ukazał się 15 lat temu. Wówczas system
common rail dopiero zyskiwał popularność. Tym bardziej dziwi przytaczanie takiego
rozwiązania, gdyż Autor podaje, że zastosowano w tym przypadku pompę rzędową
(analizowane w tym artykule ciśnienie wtrysku paliwa uzyskuje maksymalną wartość
40 MPa).
7. Autor w punkcie 2.1 dotyczącym konstrukcji współczesnych rozpylaczy nie przedstawia takich rozwiązań, bazuje natomiast na rozwiązaniach sprzed kilkudziesięciu lat.
8. Str. 14: co oznacza termin wzmożenie procesu spalania?
9. Str. 21: Co Autor rozumie pod pojęciem, że krople bardzo duże palą się przewlekle
jedynie na powierzchni?
10. Str. 23: Autor porównuje silniki z wtryskiem bezpośrednim z silnikami z komorami
dzielonymi i zauważa, że te pierwsze odznaczają się mniejszym zużyciem paliwa. Autor nie podaje jakie zużycie paliwa analizuje (jednostkowe czy sekundowe). Poza tym
porównywanie dwóch typów systemów spalania różniących się dekadami dat produkcji nie jest celowe, gdyż te starsze zawsze będą cechowały się gorszymi parametrami.
Należałoby prowadzić analizy dla współczesnych, różnych rozwiązań systemów wtrysku paliwa.
11. Str. 24: Rysunki wyprzedzają powołania w tekście, np. rys. 2.12, 2.18, 2.19, 7.1.
12. Str. 24: Jaki związek mają pojazdy z ciśnieniem wtrysku paliwa?
13. W pracy pojawiają się skróty anglojęzyczne IMEP, RoHR, Soot (ważne w zagadnieniach silnikowych) jednak nie wyjaśnione w spisie oznaczeń i skrótów m.in. rys. 2.15,
2.16,2.17 i 2.20. Autor nie próbuje ich również tłumaczyć.
14. Str. 28, Rozdz. 2.4 Tytuł rozdziału sugeruje, że dotyczy on interakcji strugi paliw i
ścianki tłoka w silniku o ZS. Jednak analiza tego rozdziału pozwala na stwierdzenie,
że informacji takich tam nie zawarto. Jak Autor może to skomentować?
15. Str. 32: „Początek procesu spalania następuje samoistnie w momencie wtrysku paliwa
do podgrzanego w wyniku sprężania powietrza”. Zbyt duży skrót procesów tutaj zachodzących. Wymagany jest komentarz tych zjawisk.
16. Str. 35, rys. 2.29: czy rysunek uwzględnia oś czasu? Jeśli tak to w jaki sposób?
7
17. Str. 37-38: Autor pisze, że istnieją znaczne różnice między emisją związków toksycznych w silniku ZI i ZS odwołując się do rysunku 2.33, na którym przedstawiono jedynie dane dla silnika ZS? Gdzie w takim razie są różnice?
18. Str. 36: Jaki jest powód używania określenia sadza zamiast cząstek stałych? Czym Autor się kieruje używając pojęcia, które nie jest już stosowane? Mimo to na przywoływanym rysunku stosuje się zapis PM? Jaka jest różnica między tymi zapisami?
19. Str. 37: Jak autor rozumie zapis, że najkorzystniejszym rozwiązaniem byłoby ujednorodnienie strugi, aby w całej objętości występował współczynnik nadmiaru powietrza
 = 0,9-1? Czy są to zakresy prawidłowej zapalności oleju napędowego?
20. Str. 37: Czy słuszne jest stwierdzenie, że głównym źródłem substancji zanieczyszczających atmosferę jest układ wylotowy silnika spalinowego? Z tego wynika, że związki
szkodliwe tworzą się właśnie w tym układzie.
21. Str. 39: Jaki był powód bardzo szczegółowej analizy powstawania szkodliwych składników spalin jeśli w części badawczej Autor nie odnosi się do tych przyczyn i nie podejmuje prób wyjaśnienia uzyskanych wyników?
22. Str. 42: Czy można mówić o ilości THC? Wymagany jest komentarz.
23. Str. 60: Dlaczego na rys. 4.11 nie zamieszczono toru pomiarowego czujnika ciśnienia
paliwa jeśli Autor opisuje go w pracy?
24. Str. 60: Wzmacniacz ładunku nie może pracować w zakresie 0-250 bar. Jego czułość
nie wynosi 18,84 pC/bar. Konieczne jest wyjaśnienie tych nieprawidłowości.
25. Str. 64: jak należy rozumieć koncentrację stężeń?
26. Str. 67 Modelowe badania interakcji strugi paliwa na ściankę tłoka. Badania interakcji
dotyczą oddziaływania dwóch układów. Tak więc powinno być interakcji strugi paliwa i ścianki tłoka.
27. Str. 67: 1 ak. Czy proces spalania ma spełniać rygorystyczne normy emisji czy efekty
tego procesu powinny spełniać te normy?
28. Str. 67: Doktorant powołuje się na autora którego brak w spisie literatury – Rente!
29. Str. 69: Jak Autor rozumie „zlepione obrazy”?
30. Str. 83-88. Brak analizy rysunków przedstawionych na 6 kolejnych stronach.
31. Str. 95: Dlaczego Autor mówi o „późnym wtrysku” jeśli zmianie ulegało położenie
wtryskiwacza, a nie kąt wtrysku?
32. Str. 111: Co Autor rozumie pod pojęciem „zwiększenie położenia wtryskiwacza”? Z
wnioskiem 4 (szczegółowym) nie za bardzo można się zgodzić, gdyż najmniejsza odległość tłoka od wtryskiwacza powoduje, że struga ma najdłuższą drogę do ścianki (do
muldy w tłoku) i jednocześnie najdłuższy czas na odparowanie. Tak więc stwierdzenie, że „większa odległość wtryskiwacza od tłoka pozwala na odparowanie większej
części paliwa” nie jest słuszne, gdyż wtedy struga trafi na górną krawędź tłoka.
33. Literatura ma pewne pozycje które nie są uporządkowane w kolejności alfabetycznej.
8
3. PODSUMOWANIE
Na podstawie analizy treści stwierdzam, że oceniana praca mieści się w dyscyplinie naukowej mechanika i budowa maszyn.
Temat dysertacji jest ważny w teorii silników spalinowych, a uzyskane wyniki mogą być w
przyszłości wykorzystane w praktyce przy badaniach systemów spalania. Równocześnie temat rozprawy jest niedostatecznie opisany w literaturze, a sam sposób rozwiązania tematu jest
oryginalnym rozwiązaniem Autora i stanowi o niewątpliwej wartości pracy. Zadanie, którego
podjął się Autor należy do trudnych, bowiem jego realizacja wymagała zastosowania nowoczesnych technik pomiarowych i wykonania skomplikowanych badań. Z tego powodu podjęcie się tak trudnego zadania przez Autora uważam za cenną wartość pracy.
W rozwiązywaniu zadania Autor wykazał się samodzielnością w formułowaniu oryginalnych problemów naukowych i ich rozwiązywaniu oraz umiejętnością prowadzenia unikalnych
eksperymentów badawczych. Przeprowadzone rozważania teoretyczne i uzyskane wyniki
badań są przekonywujące i potwierdzają postawioną w pracy tezę.
Pod względem metodologicznym praca jest prawidłowa. Autor potwierdził umiejętność
formułowania tez, prowadzenia badań i analiz w sposób uporządkowany i metodyczny oraz
prawidłowe podejście do interpretacji wyników. Na podkreślenie zasługuje również dobry
poziom redakcyjny i edytorski pracy.
Zawarte w opinii uwagi krytyczne nie wpływają na ogólną pozytywną ocenę pracy. Należy
zaznaczyć równocześnie, że niektóre z uwag mają charakter dyskusyjny czy wyjaśniający lub
stanowią alternatywne podejście do zagadnienia.
W podsumowaniu stwierdzam, że rozprawa mgra inż. Pawła Stobnickiego pt. „Badawcza
analiza wtrysku paliwa w aspekcie właściwości ekologicznych silnika o zapłonie samoczynnym” spełnia wymagania stawiane pracom na stopień doktora nauk technicznych, w
rozumieniu art. 13 ustawy z dnia 14 marca 2003 o stopniach naukowych i tytule naukowym
oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki. Stawiam zatem wniosek o dopuszczenie mgra inż.
Pawła Stobnickiego do publicznej obrony ocenianej dysertacji.