Klasa 2 Konkurs 2008 Doświadczenie 1. Szklanki z wodą

Klasa 2
Konkurs 2008
Po wykonaniu kaŜdego eksperymentu, spróbuj odpowiedzieć na pytania dotyczące obserwacji.
Koniecznie przeczytaj komentarz!
Doświadczenie 1.
Szklanki z wodą
Uwaga! Potrzebny ciepły kaloryfer.
Doświadczenie moŜe
trwać nawet tydzień.
Przygotuj: 3 jednakowe przezroczyste pojemniki (szklanki lub słoiczki), 1 przykrywkę (np. pokrywkę
od słoika), wodę, pisak, linijkę, łyŜeczkę
Zadanie:
1. Postaw pojemniki na stole.
2. Wlej do pojemników trochę wody.
3. Zmierz linijką wysokość poziomu wody nad stołem w kaŜdym pojemniku. Dolej łyŜeczką
wody tak, aby w kaŜdym pojemniku było jej tyle samo.
4. Zaznacz pisakiem na kaŜdym pojemniku poziom wody.
Eksperyment:
1. Jeden pojemnik odstaw w chłodne miejsce.
2. Drugi pojemnik przykryj pokrywką i odstaw w to samo chłodne miejsce.
3. Trzeci pojemnik postaw na włączonym kaloryferze lub w pobliŜu ciepłego pieca.
4. Przez tydzień, codziennie sprawdzaj poziom wody w pojemnikach.
.
Obserwacja:
1. Czy umiesz wskazać powierzchnię wody?
2. W którym pojemniku najszybciej ubywało wody?
3. Czy w którymś pojemniku poziom wody w ogóle się nie obniŜył po tygodniu obserwacji?
Komentarz:
Woda paruje zawsze, nawet, gdy jest zimna. Często tego jednak nie moŜemy zauwaŜyć. W
czasie parowania cząsteczki wody uciekają z jej powierzchni. Im woda cieplejsza, tym szybciej
paruje, bo więcej cząsteczek z niej ucieka. Kiedy widzisz czajnik, z którego wydobywa się duŜo pary,
to oznacza to, Ŝe woda w czajniku jest gorąca i paruje bardzo gwałtownie.
NajwyŜszą temperaturą wody jest 100oC, czyli sto stopni Celsjusza. Mówimy, Ŝe w tej
temperaturze woda wrze.
W zamkniętym słoiku woda takŜe paruje, ale cząsteczki nie mogą daleko uciec. Jeśli wyparuje
ich duŜo, robi się im za ciasno i część z nich powrotem zamienia się w wodę. Mówimy, Ŝe para się
skrapla.
Klasa 2
Doświadczenie 2.
Konkurs 2008
Papierki
Uwaga! Doświadczenie najlepiej
wykonać w suchym pomieszczeniu.
MoŜe być potrzebny dorosły
do zrozumienia komentarza
Przygotuj: 1 kartkę papieru z zeszytu, 2 plastikowe słomki do napojów
Zadanie:
1. Podrzyj część kartki papieru na malutkie kawałeczki, nie większe, niŜ Twój paznokieć. Nie
uŜywaj noŜyczek!
2. UłóŜ te małe papierki w stosik na stole.
Eksperyment:
Część pierwsza:
1. ZbliŜ jedną słomkę do stosiku.
Część druga:
1. Potrzyj jedną słomkę mocno o swoje włosy lub o sweter.
2. ZbliŜ słomkę do stosiku.
Część trzecia:
1. Potrzyj drugą słomkę o włosy lub sweter.
2. Trzymając kaŜdą słomkę w innej dłoni, zbliŜ obie słomki do siebie, ale tak, aby się nie
dotknęły.
Obserwacja:
1. Co się działo z papierkami w pierwszej części doświadczenia, a co w drugiej?
2. Ile papierków udało Ci się podnieść ze stołu przy pomocy słomki w pierwszej części, a ile w
drugiej?
3. Co się dzieje, gdy dwie potarte słomki chcesz zbliŜyć jedną do drugiej?
Komentarz:
Wszystkie przedmioty składają się z atomów. W kaŜdym atomie znajdują się protony,
elektrony i neutrony. Protony mają elektryczny ładunek dodatni (są „plusami”). Elektrony mają
elektryczny ładunek ujemny (są „minusami”). Neutrony nie mają ładunku elektrycznego (są
„zerami”). Zwykle w przedmiotach jest tyle samo protonów, co elektronów, dlatego całe przedmioty
mają w sumie ładunek zero. Protony i elektrony są ze sobą silnie związane i nie lubią się ze sobą
rozstawać. Mówimy, Ŝe się przyciągają.
Czasami jednak moŜna je rozdzielić. Na przykład, kiedy mocno pocierasz plastikową rurkę o
włosy lub sweter, odrywasz z nich niektóre elektrony. Te elektrony przepływają na słomkę, która w
ten sposób otrzymuje ładunek ujemny. Natomiast na włosach zostaje ładunek dodatni.
„Ujemna” słomka przyciąga wszystkie inne przedmioty z ładunkiem dodatnim, (czyli np.
Twoje włosy) i odpycha wszystkie przedmioty z ładunkiem ujemnym (np. drugą potartą o włosy
słomkę). Minusy nie lubią się z minusami, a plusy nie lubią się z plusami, czyli odpychają się.
Okazuje się, Ŝe papier podarty na kawałeczki ma ładunek dodatni. Dlatego ujemna słomka go
przyciąga i moŜesz nawet podnieść jego kawałeczki ze stołu.
Nie moŜna jednak podnieść papierków słomką, zanim się ją potrze. Taka słomka ma ładunek
zero, a wtedy ani nie przyciąga, ani nie odpycha innych ładunków.