Teoria bezpieczeństwa - Akademia Marynarki Wojennej

KARTA PRZEDMIOTU
I.
Nazwa przedmiotu:
Kierunek studiów:
Poziom studiów:
Forma studiów:
Specjalność:
Profil:
Liczba ECTS:
Semestr:
Wymagania wstępne:
Język wykładowy:
Cel
C01
przedmiotu:
C02
II.
AKADEMIA MARYNARKI WOJENNEJ
WYDZIAŁ DOWODZENIA I OPERACJI MORSKICH
CHARAKTERYSTYKA PRZEDMIOTU
Teoria bezpieczeństwa
Kod: Zw
Bezpieczeństwo narodowe
1 stopnia
Stacjonarne
Wszystkie specjalności (Bezpieczeństwo Publiczne, Bezpieczeństwo Morskie
Państwa)
Ogólnoakademicki
2
1 semestr, 1 rok studiów
Wiedza i umiejętności nabyte z wiedzy o państwie przed egzaminem
dojrzałości
Polski
Znać podstawowe pojęcia teorii bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego oraz rozumieć kategorie bezpieczeństwa; główne problemy bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego oraz sytuacji geostrategiczną Polski,
UE i ważnych regionów świata; oddziaływania głównych organizacji międzynarodowych na problemy bezpieczeństwa.
Umieć wykonywać analizy, opisy i interpretacje zjawisk towarzyszących bezpieczeństwu oraz prowadzić analizy i oceny przyczynowo-skutkowe procesów
zachodzących w obszarze bezpieczeństwa; analizować sytuację międzynarodową w aspekcie bezpieczeństwa Polski i UE oraz prognozować rozwój zjawisk związanych z bezpieczeństwem międzynarodowym.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
Zakres
Kod
Opis efektu
Sposób
oceny
Wiedza:
Zw_W01
Znać i rozumieć podstawy wiedzy o bezpieczeństwie, zagrożenia, wyzwania.
Geneza, cele i treści bezpieczeństwa w aspekcie historii Polski i Europy. Tradycyjne i współczesne pojęcie bezpieczeństwa narodowego - państwa.
Znać typologie bezpieczeństwa narodowego (państwa). Przedmiotowe i
podmiotowe rozumienie bezpieczeństwa, sposoby organizowania i kryteria
bezpieczeństwa. Znać: zjawiska i czynniki kształtujące teorię bezpieczeństwa, doktrynę bezpieczeństwa RP, organy bezpieczeństwa państwa. Rozumieć znaczenie zagrożeń i źródła konfliktów, zjawisko terroryzmu,
neutralność państw.
Mieć uporządkowaną wiedzę o ewolucji poglądów na rolę mocarstw w
kształtowaniu bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego. Rozumieć prognozy rozwoju bezpieczeństwa: uniwersalistyczną, ogólnoeuropejską, euroatlantycką.
Przeprowadzić interpretację znaczenia bezpieczeństwa w społeczeństwie
oraz megatrendów zmian bezpieczeństwa i funkcjonowania organów
bezpieczeństwa państwa. Przedstawić bezpieczeństwo jako potrzebę i
wartość ludzką i społeczną, rozstrzygając problem: poczucie bezpieczeństwa czy jego stan jest miernikiem bezpieczeństwa
Przedstawić przedmiotowy wymiar bezpieczeństwa w ujęciu sektorowej,
branżowej, resortowej analizy zagrożeń bezpieczeństwa oraz wykonać
analizę przedmiotową bezpieczeństwa politycznego, militarnego w Polsce, UE i na świecie, wskazując na źródła konfliktów zagrażających
bezpieczeństwu.
Prognozować stan bezpieczeństwa w przyszłości, na podstawie analiz
możliwości utrzymania zbiorowego bezpieczeństwa w UE i na kontynencie, a także analiz możliwych przeobrażeń bezpieczeństwa: ekonomicznego, ekologicznego, kulturowo-tożsamościowego w UE i w wy-
-Pytanie
sprawdzające
po wykładach;
-Dyskusja
problemowa w
trakcie wykładów;
-Praca pisemna
i prezentacja –
problemowa;
Zw_W02
Zw_W03
Umiejętności:
Zw_U04
Zw_U05
Zw_U06
Kolokwium
-Wykonanie
ćwiczeń;
-Wystąpienia
podczas seminariów i konwersatoriów;
-Prace przygotowane do
ćwiczeń;
-Kolokwium –
zaliczenie ćwiczeń
Kompetencje
społeczne
Zw_K07
Zw_K08
branych regionach Europy.
Potrafi samodzielnie uczyć się z wykorzystaniem różnych technik samokształcenia
oraz potrafi zdobywać wiedzę z różnych dziedzin i wykorzystać ją do doskonalenia
pracy na potrzeby zarządzania bezpieczeństwem i w sytuacjach kryzysowych
Potrafi wykorzystać różne źródła wiedzy oraz twórczo myśleć, wykonując analizy
zagrożeń i wyzwań do przygotowania działań innowacyjnych w procesie realizacji
polityki bezpieczeństwa i zapobiegania sytuacjom kryzysowym przez organizacje
(instytucje) bezpieczeństwa.
III.
-Aktywność w
dyskusjach;
- Wystąpienia i
prezentacja na
seminarium,
kolokwium
TREŚCI PROGRAMOWE
Liczba
godzin
Forma
Tematyka
W01
Wprowadzenie do teorii bezpieczeństwa. Treść: Podstawy wiedzy o bezpieczeństwie, zagrożenia,
wyzwania. Geneza, cele i treści bezpieczeństwa w aspekcie historii Polski i Europy. Tradycyjne i współczesne (nowoczesne) pojęcie bezpieczeństwa narodowego - państwa.
Współczesne kształtowanie teorii bezpieczeństwa. Treść: Typologie bezpieczeństwa narodowego
(państwa). Przedmiotowe i podmiotowe rozumienie bezpieczeństwa, sposoby organizowania bezpieczeństwa, kryteria bezpieczeństwa.
Rozwój współczesnej teorii bezpieczeństwa. Treść: Zjawiska i czynniki kształtujące teorię bezpieczeństwa,
doktrynalne przesłanki bezpieczeństwa, organy bezpieczeństwa państwa. Znaczenie ideologicznych, religijnych, i narodowych czynników w kształtowaniu teorii bezpieczeństwa. Etniczne, kulturowe i religijne źródła
konfliktów, zagrożenia terrorystyczne, neutralność państwa a bezpieczeństwo narodowe.
Ewolucja poglądów na rolę mocarstw w kształtowaniu bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego. Treść: Przeobrażenia społeczne, polityczne i gospodarcze na świecie i zmiany w strategiach bezpieczeństwa Rosji, USA, Niemiec, Francji, Wielkiej Brytanii i Polski. Wpływ megatrendów
na bezpieczeństwo, pojawienie się nowych kreatorów bezpieczeństwa międzynarodowego.
Prognoza rozwoju bezpieczeństwa: uniwersalistyczna, ogólnoeuropejska, euroatlantycka.
Treść: Dążenie do utrzymania pokoju po II wojnie światowej, umacnianie pozycji USA i b.
ZSRR w Europie i na świecie. Kształtowanie się wspólnot europejskich, rokowania pokojowe,
OBWE, Wspólna Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony [ESDP], a strategie bezpieczeństwa UE, NATO, USA i Rosji.
KOLOKWIUM
W02
W03
W04
W05
S01
S02
S03
S04
IV.
Forma
W01
W02
W03
W04
Znaczenie bezpieczeństwa w społeczeństwie: a) analiza podstawy wiedzy o bezpieczeństwie; b) ogólne
(leksykalne) pojmowanie bezpieczeństwa; c) bezpieczeństwo jako stan i proces społeczny; d) bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne, bezpieczeństwo negatywne i pozytywne, bezpieczeństwo fizyczne.
Cześć A. Podmiotowy wymiar bezpieczeństwa: a) państwo i naród jako podmioty bezpieczeństwa; b) bezpieczeństwo państwa/narodowe i międzynarodowe; c) bezpieczeństwo osobowe i lokalnych społeczności.
Cześć B. Przedmiotowy wymiar bezpieczeństwa: a) koncepcja sektorów (branżowego, resortowego) bezpieczeństwa; b) analiza przedmiotowa bezpieczeństwa: politycznego, militarnego
w Polsce, UE i na świecie.
Bezpieczeństwo jako potrzeba i wartość ludzka i społeczna: a) wartości bezpieczeństwa (wartości
chronione) podmiotów; b) szanse, wyzwania i zagrożenia bezpieczeństwa; c) subiektywny i obiektywny charakter bezpieczeństwa; d) analiza dylematu: poczucie bezpieczeństwa czy stan bezpieczeństwa jest miernikiem bezpieczeństwa.
Cześć A. Ewolucja bezpieczeństwa: a) analiza porównawcza tradycyjnego i współczesnego pojmowania
bezpieczeństwa; b) przeobrażenia systemów międzynarodowych zbiorowego bezpieczeństwa;
Cześć B. Bezpieczeństwo w przyszłości: a) analiza perspektyw i możliwości utrzymania zbiorowego bezpieczeństwa; b) analiza przeobrażeń bezpieczeństwa: ekonomicznego, ekologicznego, /…/ w UE i na świecie.
KOLOKWIUM
KORELACJA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
Kod efektu przedmiotu
Zw_W01
Zw_U04
Zw_K07
Zw_W02, Zw_W03
Zw_U04
Zw_K08
Zw_W02
Zw_U04,
Zw_K07
Zw_W03
Kod efektu kierunkowego
BN1_W01, BN1_W02
BN1_U01
BN1_K01
BN1_W08, BN1_W04
BN1_U01
BN1_K05
BN1_W02
BN1_U02
BN1_K04
BN1_W03
Kod efektu obszarowego
S1A_W01, S1A_W03
S1A_U01
S1A_K01
S1A_W04, S1A_W07
S1A_U03
S1A_K02
S1A_W04
S1A_U05
S1A_K03
S1A_W08
4
2
4
6
4
3
2
3
3
2
2
W05
S01
S02
S03
S04
Zw_U05
Zw_K08
Zw_W03
Zw_U06
Zw_K08
Zw_W01
Zw_U05
Zw_K07
Zw_W02
Zw_U05
Zw_K08
Zw_W02
Zw_U04
Zw_K07
Zw_W02
Zw_U06
Zw_K08
BN1_U05
BN1_K04
BN1_W07; BN1_W13
BN1_W11
BN1_K05
BN1_W11
BN1_U01
BN1_K03
BN1_W10,
BN1_U05, BN1_U06
BN1_K07
BN1_W23
BN1_U06
BN1_K08, BN1_K10
BN1_W06
BN1_U07
BN1_K09, BN1_K11
V.
S1A_U05
S1A_K04
S1A_W03, S1A_W08;
S1A_U11
S1A_K05
S1A_W06
S1A_U01
S1A_K03
S1A_W07
S1A_U03, S1A_U04
S1A_K07
S1A_W02
S1A_U06
S1A_K07, S1A_K05
S1A_W02
S1A_U06
S1A_K04, S1A_K07
NAKŁAD PRACY STUDENTA
Forma aktywności
Wykład
Ćwiczenia
Seminaria
Konwersatoria
Konsultacje
Rozliczenie rygorów przedmiotu
Przygotowanie do ćwiczeń/seminariów
Opanowanie informacji
Przygotowanie do rozliczenia rygorów
RAZEM
VI.
Liczba godzin
kontaktowych
20
Liczba godzin
niekontaktowych
Razem liczba
godzin
Pkt.
ECTS
80
2
10
Razem
10
5
15
45
10
15
10
35
METODY DYDAKTYCZNE
1.
2.
3.
Wykład /wykład problemowy / wykład konwersatoryjny / wykład z prezentacją multimedialną
Seminarium, Kolokwium
VII.
FORMA ZALICZENIA PRZEDMIOTU
Rygor
Zaliczenie
Kryteria składowe
Referowanie zagadnień seminaryjnych
Pisemne sprawdzenie wiedzy na wszystkich seminariach
Kolokwium
Waga
0,2
0,3
0,5
Egzamin
VIII.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA
OBOWIĄZKOWA
Balcerowicz B., Obronność państwa średniego, W-wa 1997, Bellona.
Bobrow D.B.(red), Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku, Warszawa 1997, FSM.
Koziej S., Wstęp do teorii i historii bezpieczeństwa (skrypt internetowy), Warszawa/Ursynów 2010
Kuźniar R., Lachowski z., Bezpieczeństwo międzynarodowe czasu przemian, Warszawa 2003, PISM.
Multan W., Wizje bezpieczeństwa europejskiego, W-wa 1997, Elipsa.
Piątkowski P., Międzynarodowy system zapobiegania konfliktom, Toruń 1996, Adam Marszałek.
Zięba R. Instytucjonalizacja bezpieczeństwa europejskiego, Warszawa 1999, WSH.
UZUPEŁNIAJĄCA
Ciupiński A., Binkowski H., Legocka A., Bezpieczeństwo w stosunkach międzynarodowych, Warszawa 2005, AON.
Dębski S., Górka-Winter B., Kryteria bezpieczeństwa międzynarodowego państwa, Warszawa 2003, PISM
Jakubczyk R. (red.), Flis J., Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku, Warszawa 2006, Bellona.
Serafin T., Parszowski S., Bezpieczeństwo społeczności lokalnej. Programy prewencyjne. Zarządzanie
bezpieczeństwem, Warszawa 2011
Stańczyk J., Współczesne pojmowanie bezpieczeństwa, Warszawa 1996, ISP PAN.
Urban A., Bezpieczeństwa społeczności lokalnej, Warszawa 2009
Widacki J., Czapska J. (red.) Bezpieczny obywatel – bezpieczne państwo, Lublin 1998
8.
Podręczniki, książki, akty normatywne, opracowania problemowe krajowe i zagraniczne, dokumenty i strategie UE
oraz inne - zostaną przekazane studentom w wersji elektronicznej podczas pierwszych zajęć.
IX.
Stopień, Imię i Nazwisko
adres e-mail
Stopień, Imię i Nazwisko
adres e-mail
PROWADZĄCY PRZEDMIOT
Wykłady - dr hab. Andrzej Ostrokólski, prof. nadzw. AMW
[email protected]
Ćwiczenia – kmdr dr inż. Sławomir Kuźmicki
[email protected]