Sprawozdanie z działalności Tarnowskiego Oddziału PTH za 2010 rok

Str o na |1
SPRAWOZDANIE
z działalności Tarnowskiego Oddziału
Polskiego Towarzystwa Historycznego
w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2010 roku
I. Siedziba Oddziału, adres i telefon.
Samorządowe Centrum Edukacji w Tarnowie, 33-100 Tarnów, Aleja Solidarności
5-9, tel. 14 6963380.
II. Skład Zarządu lub zmiany, jakie zaszły w jego składzie po ostatnich wyborach.
 W 2010 roku ZARZĄD ODDZIAŁU działał w składzie:






dr hab. Edmund Juśko, prof. KUL – PREZES
Adam Bartosz – WICEPREZES
dr Andrzej Niedojadło – WICEPREZES
Marcin Borys – WICEPREZES
Józef Gazda – SKARBNIK
Elżbieta Niedzielska – SEKRETARZ
Józef Parys – ZASTĘPCA SEKRETARZA
dr Paweł Juśko – CZŁONEK
Alicja Majcher-Węgrzynek – CZŁONEK
Ryszard Żądło – CZŁONEK (od 7 kwietnia 2010 r.)
 KOMISJA REWIZYJNA:
 dr Krzysztof Moskal – PRZEWODNICZĄCY
 Płk Zbigniew Radoń
 Wiesław Kutek
III.Koła terenowe.
Koło w Pilźnie.
IV. Liczba członków Oddziału wg stanu z 31.12.2010 r.: 63 osoby.
V. Liczba odbytych zebrań Zarządu i jego Prezydium.
Odbyto dwa zebrania.
Sprawozdanie TO PTH 2010
Str o na |2
VI. Konferencje i sesje naukowe (organizowane/współorganizowane przez członków
T/O PTH).
 Edmund Juśko
 konferencje zorganizowane/współorganizowane:
1) 13.04. 2010 r., Stalowa Wola – konferencja naukowa „Edukacja zdrowotna w nowej
podstawie programowej”.
2) 28.04. 2010 r., Tarnów – sesja naukowa „Edukacja zdrowotna w gimnazjum i szkole
ponadgimnazjalnej. Nowa podstawa programowa”.
3) Tarnów, 7 października 2010 – konferencja popularno-naukowa „Jan Paweł II Wielki.
Dziedzictwo i Pamięć”.
4) 16.11.2010, Stalowa Wola – Wartości w rodzinie w procesie społeczno-gospodarczym.
 Paweł Juśko
 konferencje zorganizowane/współorganizowane:
1) Tarnów, 18 marca 2010 – konferencja edukacyjna „Tarnów – dziedzictwo rodu
Tarnowskich”.
2) Tarnów, 7 października 2010 – konferencja popularno-naukowa „Jan Paweł II Wielki.
Dziedzictwo i Pamięć”.
3) Tarnów, 13 października 2010 – konferencja „Szlakiem Frontu Wschodniego I Wojny
Światowej po Małopolsce”.
 Józef Parys
 konferencje zorganizowane/współorganizowane
1) warsztaty dla nauczycieli historii w ramach Tarnowskiej Inicjatywy Oświatowej 10
października 2010 roku nt.: „Jak prowadzić lekcje w miejscach pamięci”.
 Wacław Szczepanik
 konferencje zorganizowane/współorganizowane:
1) „II Międzynarodowa Sesja Humanistyczna. Pamiętać czy zapomnieć... Miejsca pamięci we
współczesnym dyskursie naukowym”, Kraków 24-26 czerwca 2010 r.
VII.Odczyty i prelekcje.
 Adam Bartosz
 wygłoszone referaty:
1) Wykłady na Uniwersytecie Karola w Pradze, „Cyganie w Polsce”, 20 kwietnia 2010.
2) Okrągły stół – dyskusja na temat: „Sytuacja Romów w Polsce”, Konsulat USA
w Krakowie, 26 kwietnia 2010.
3) Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce na tle
europejskim” z okazji piątej rocznicy wejścia w życie „Ustawy o mniejszościach narodowych
i etnicznych oraz o języku regionalnym”, ref: „W poszukiwaniu narodowej tożsamości.
Sprawozdanie TO PTH 2010
Str o na |3
Realizacja „Programu na rzecz społeczności romskiej” przez Muzeum Etnograficzne
w Tarnowie”, Lublin, 15-17 września 2010.
4) Międzynarodowy okrągły stół: „Mit Galicji” /przygotowania do międzynarodowej
wystawy/, organizator Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, 4-5 listopada 2010.
5) Warsztaty dla asystentów romskich, wykład: „Tożsamość Romów”, Kraków, Willa
Decjusza 8 listopada 2010.
6) Międzynarodowa konferencja naukowa: „Historia Galicji 1772-1918. Problemy
metodologiczne, stan i potrzeby badań”, ref. „Potrzeby badań nad historią Cyganów/Romów
w Karpatach”, Czudec, 18-19 listopada 2010.
 Jan Hebda
 wygłoszone referaty:
1) Wykłady na temat tradycji samorządu terytorialnego w Polsce wygłoszone na uroczystych
sesjach rad gmin w Szczurowej i Lisiej Górze zorganizowanych z okazji 20-lecia
reaktywowania samorządu terytorialnego.
2) Uniwersytet Jagiellońsko – 19 października 2010 r. Sesja naukowa poświęcona postaci
Stanisława Mierzwy z okazji 25-lecia jego śmierci, referat: „Ostatnie pożegnanie Stanisława
Mierzwy w 1985 r.”.
3) 1-3 grudnia 2010 r. – Konferencja naukowa w auli Politechniki Rzeszowskiej na temat:
„Losy żołnierzy Batalionów Chłopskich, działaczy SL "Roch", członkiń LZK po II wojnie
światowej”, referat: „Losy żołnierzy i działaczy konspiracyjnego ruchu ludowego po 1944 r.
w regionie tarnowskim”.
 Edmund Juśko
 wygłoszone referaty:
1) Skrzyszów – 6 maja 2010 Sesja promocyjna z okazji wydania monografii gminy, referat:
„Struktura organizacyjną szkolnictwa powszechnego w Polsce w latach 1918-1939
z uwzględnieniem powiatu tarnowskiego”.
 Paweł Juśko
 wygłoszone referaty:
1) Skrzyszów – 6 maja 2010 Sesja promocyjna z okazji wydania monografii gminy, referat:
„Współczesny samorząd gminy Skrzyszów”.
 Mateusz Olejnik
 wygłoszone referaty:
1) „W drodze do prawdy o Katyniu” Kraków 27 V 2010 – wygłoszony referat: „Kręte drogi
do Katynia, biogramy katyńskie”.
2) „70 rocznica zbrodni katyńskiej” Tarnów 19 XI 2010 – wygłoszony referat: „Oficerowie
tarnowskich jednostek wojskowych pomordowani w Katyniu i Charkowie”.
 Krzysztof Moskal
 wygłoszone referaty:
Sprawozdanie TO PTH 2010
Str o na |4
1) „Zamki polskie nad Dunajcem i Popradem” na konferencji „Zamki pogranicza sądeckospiskiego” organizowanej 28 maja w Nowym Sączu przez Muzeum Okręgowe w Nowym
Sączu i Urząd Miejski w Starej Lubowni.
 Andrzej Niedojadło
 wygłoszone referaty:
1) Tarnów, 18 marca 2010 – konferencja edukacyjna „Tarnów – dziedzictwo rodu
Tarnowskich”, referat: „Spicymir Leliwita – założyciel Tarnowa, protoplasta rodu
Tarnowskich”.
2) Skrzyszów – 6 maja 2010 Sesja promocyjna z okazji wydania monografii gminy, referat:
„Zwyczaje i obyczaje świąteczne i inne w dawnych czasach we wsiach gminy Skrzyszów”.
3) Tarnów, 7 października 2010 – konferencja popularno-naukowa „Jan Paweł II Wielki.
Dziedzictwo i Pamięć”, referat: Jan Paweł II w podręcznikach do nauczania historii
w szkołach ponadgimnazjalnych”.
4) październik 2010 – Zespół Szkół Elektryczno-Mechanicznych w Tarnowie, referat:
„Tadeusz Tertil – samorządowiec, gospodarz, polityk i patriota”.
 Józef Parys
 wygłoszone referaty:
1) 10 października 2010 roku wykład nt.: „Prezentacja dobrych przykładów – miejsca pamięci
w mojej pracy, podczas warsztatów Jak prowadzić lekcje w miejscach pamięci”.
2) 19 października 2010 roku wykład „Edukacja historyczna w miejscach pamięci” na
konferencji zorganizowanej przez Muzeum Okręgowe w Tarnowie oraz MCDN w Tarnowie
w ramach Tarnowskiej Inicjatywy Oświatowej, która odbyła się w 70. rocznicę zbrodni
katyńskiej nt.: „Edukacja historyczna w miejscach pamięci”.
 Wacław Szczepanik
 wygłoszone referaty:
1) „III Ogólnopolska Studencka Konferencja Naukowa Historyków Nowożytników„O kształt
Europy Środkowo-Wschodniej Polityka-Gospodarka-Kultura 1610-1830-1920”, Kraków 2528 maja 2010 r., referat: „Armia austro-węgierska jako Europa-Środkowa w miniaturze.
Kwestie narodowościowe i językowe w armii austro-węgierskiej końca XIX i początku XX
wieku”.
2) „II Międzynarodowa Sesja Humanistyczna. Pamiętać czy zapomnieć... Miejsca pamięci we
współczesnym dyskursie naukowym”, Kraków 24-26 czerwca 2010 r., referat: „Pamięć
o zachodniogalicyjskich cmentarzach wojennych w świadomości lokalnej ludności na
przykładzie cmentarzy w gminie Ciężkowice”.
VIII. Inne formy działalności.
 Uruchomienie strony internetowej Oddziału.
 Wykonanie legitymacji członkowskich.
 Współpracę z lokalnymi mediami, upowszechniająca dorobek Oddziału.
Sprawozdanie TO PTH 2010
Str o na |5
 Zorganizowane międzypowiatowego konkursu dla szkół ponadgimnazjalnych „Jan
Tarnowski. Hetman i mąż stanu” (wspólnie z Samorządowym Centrum Edukacji
w Tarnowie).
 Zorganizowanie spotkania promocyjnego drugiego numeru „Szkiców Tarnowskich” –
21 grudnia 2010 r..
 Wsparcie Tarnowskiego Oddziału Jazdy im. 5. Pułku Str5zelców Konnych
w organizacji 90. rocznicy powstania 5. PSK.
 Ponadto Prezes Oddziału udzielił patronatu następującym przedsięwzięciom:
międzypowiadowy konkurs szkolny „Związki Polaków z Lwowem i Kresami
Południowo-Wschodnimi” w Zespole Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych
w Skrzyszowie – 18 lutego 2010 r.; „Międzyszkolny Turniej Wiedzy o Hetmanie Janie
Tarnowskim” w Liceum Ogólnokształcącym w Tarnowie – 17 listopada 2010 r.;
„Wielcy Ziemi Tarnowskiej i ich wkład w budowę państwa polskiego” w Zespole
Szkół Medycznych w Tarnowie – 14 grudnia 2010 r.
 Olimpiada Historyczna, Olimpiada Wiedzy o UJ, Olimpiada Wiedzy o Prawach
Człowieka, Olimpiada Wiedzy o Unii Europejskiej – Pułtusk; Olimpiada Wiedzy
o Polsce i Świecie Współczesnym, Olimpiada Wiedzy o Unii Europejskiej – Szczecin
oraz inne konkursy o tematyce historycznej – przygotowanie do nich uczniów przez
nauczycieli członków Oddziału i udział nauczycieli w pracach jury na różnych
etapach.
 Stała współpraca z Samorządowym Centrum Edukacji w Tarnowie oraz Muzeum
Okręgowym w Tarnowie.
 W 2010 r. Oddział był wydawcą lokalnego periodyku popularno-naukowego „Szkice
Tarnowskie”. Pierwszy numer ukazał się w czerwcu, natomiast drugi w grudniu 2010
roku (nakład 400 sztuk).
 W ramach Oddziału działają dwie redakcje: periodyku popularno-naukowego „Szkice
Tarnowskie” oraz naukowego „Tarnowskie Studia Historyczne” (nakład 300).
IX. Data ostatniego zebrania sprawozdawczo – wyborczego: 23.03.2009 r.
X. Działające sekcje i komisje: historii starożytnej i średniowiecznej, historii
najnowszej, dydaktyki i ochrony zabytków na Cmentarzu Starym w Tarnowie.
XI. Publikacje.
 Adam Bartosz
 artykuły:
1) Cygan bardziej niż honorowy, czyli Cygan podejrzany, [w:] Wcielenia Jerzego
Ficowskiego według recenzji, szkiców i rozmów z lat 1956-2007, opr. Piotr Sommer, wyd.
Pogranicze, Sejny 2010, s. 553-564.
Sprawozdanie TO PTH 2010
Str o na |6
2) Cyganie w gminie Borzęcin [z Natalią Gancarz], „Rocznik Tarnowski”, Nr 15:2010
3) „Lesie, ojcze mój” – Las w twórczości cygańskiej poetki Papuszy, [w:] Las w kulturze
polskiej, Materiały z VII Ogólnopolskiej Konferencji pt. „Las w kulturze polskiej”,
Malinówka 22-24 października 2008, p. red Wojciecha Łysiaka, Poznań 2010, s.183-189.
4) Pierwszy w Polsce romski elementarz, „Literatura Ludowa”, Nr 3:2010, s. 56-57.
 Małgorzata Budzik
 artykuły:
1) I była miłość w getcie... O definiowaniu emocji w prozie Marka Edelmana, [w:] Od miłości
do nienawiści. Językowe mechanizmy kreowania emocji, red. W. Kochmańska, B. Taras,
Rzeszów 2010.
2) 60 lat mediów zakładowych w Azotach Tarnów, „Szkice Tarnowskie” 2010, nr 2, s. 33-43.
3) Szary człowiek Barańczaka. Językowy obraz człowieka w poezji Stanisława Barańczaka,
[w:] Z zagadnień semantyki i stylistyki tekstu, pod red. A. Ginter, Łódź 2010, s. 91-99.
4) 16 haseł w Encyklopedii Tarnowa.
5) Tarnowskie Azoty. Kilka uwag o znaczeniu małej prasy w latach 1953-2010, „Rocznik
Tarnowski” 2010, nr 15, Tarnów 2010.
 Mieczysław Czosnyka
 artykuły:
1) 34 hasła w Encyklopedii Tarnowa.
2) Blanka Halicka właść. Helena Zborowska – zapomniana powieściopisarka historyczna
regionu tarnowskiego, „Rocznik Tarnowski” 2010, nr 15, Tarnów 2010.
3) Jan Szczepanik Ambasadorem Tarnowa, Fundacja im. J. Szczepanika, Tarnów 2010.
4) Prehistoryczne osadnictwo na północny zachód od Tarnowa, „Szkice Tarnowskie” 2010,
nr 1, Tarnów 2010.
5) Jan Szczepanik (1872-1926) – ambasador miasta Tarnowa, „Szkice Tarnowskie” 2010, nr
2, Tarnów 2010.
6) Prywatna Szkoła Zawodowa Żeńska w Tarnowie i jej pracownicy w latach 1925-39,
„Szkice Tarnowskie” 2010, nr 2, Tarnów 2010.
7) Historyczna i współczesna nomenklatura terenów dawnej parafii Jurków (Łęg Tarnowski),
„Zeszyty Historyczne Semper Fideils” 2010, nr 4, Rzeszów 2010.
 Jan Hebda
 recenzje:
1) Przemysław Markowicz „Zarys rozwoju higieny Tarnowie, w dobie autonomii
galicyjskiej” artykuł w oprac. zbiorowym.
 Wiesław Kutek
 publikacje książkowe:
1) W. Kutek, Za chleb i wolność. Manifestacje robotnicze w Tarnowie w 1923 i 1981
roku. [Zeszyt Metodyczny SCE w Tarnowie nr 75], Tarnów 2010.
 artykuły:
Sprawozdanie TO PTH 2010
Str o na |7
1) Jan Jandziś „Sosna”, „Szkice Tarnowskie” nr 1/2010.
2) 7 haseł do Encyklopedii Tarnowa.
 Edmund Juśko
 prace pod redakcją:
1) Edukacja zdrowotna w nowej „podstawie programowej”, Tarnów 2010.
 publikacje książkowe:
1) E. Juśko, Z. Radoń, M. Małozięć, Album 5 Pułk Strzelców Konnych. Historia – Tradycja –
Pamięć, Warszawa 2009 [wydano w 2010].
 artykuły:
1) Refleksja o kierowaniu szkoła – dyrektor, lider, menadżer, administrator, „Pedagogika
Katolicka”, Stalowa Wola, nr 4 (1/2009), s. 124-130.
2) Patriotyzm XXI wieku, [w:] Mówiąc o milczeniu, Tarnów, 2010.
3) Gen. brygady Bolesław Stachoń, „Szkice Tarnowskie”, nr 1/2010.
4) 23 hasła do Encyklopedii Tarnowa.
 recenzje:
1) A. Niedojadło, G. Kubacki, Dzieje Gminy Skrzyszów i okolic w Zarysie, Tarnów-Tuchów
2010.
2) A. Olejko, Mosty które rozwiesiła noc. Armia Krajowa i lotnicy Polskich Sił Powietrznych
w operacjach typu Wildhorn – Most, Kraków 2010.
3) W. Kutek, Za chleb i wolność. Manifestacje robotnicze w Tarnowie w roku 1923 i 1981,
Tarnów 2010.
4) K. Bik-Jurkow, Mówiąc o milczeniu, Tarnów 2010.
5) Biskupi Tarnowscy okresu komunistycznego: ks. bs. Jan Piotr Stepa i ks. bs. Jerzy Karol
Ablewicz, red. ks. A. Żurek, Tarnów 2010.
6) Z. Radoń, Galopem przez dzieje kawalerii polskiej, Tarnów 2010.
 Paweł Juśko
 prace pod redakcją:
1) Jan Paweł II Wielki. Dziedzictwo i Pamięć, red. E. Juśko, B. Wolny, ks. A. Gretkowski,
P. Juśko, Tarnów 2010.
 artykuły:
1) Wokół genezy i tradycji herbu Tarnowa, „Szkice Tarnowskie” nr 1/2010.
2) Rola i znaczenie historii ojczystej w homiliach i przemówieniach Jana Pawła II,
wygłaszanych podczas pielgrzymek do Polski Rzeczypospolitej Ludowej, [w:] Jan Paweł II
Wielki. Dziedzictwo i Pamięć, red. E. Juśko, B. Wolny, ks. A. Gretkowski, P. Juśko, Tarnów
2010.
3) 5 haseł w Encyklopedii Tarnowa.
 Maciej Małozięć
 publikacje książkowe:
Sprawozdanie TO PTH 2010
Str o na |8
1) E. Juśko, Z. Radoń, M. Małozięć, Album 5 Pułk Strzelców Konnych. Historia – Tradycja –
Pamięć, Warszawa 2009 [wydano w 2010].
 artykuły:
2) 2 hasła w Encyklopedii Tarnowa.
 Krzysztof Moskal
 artykuły:
1) Spycimir Leliwita - Założyciel Tarnowa, „Szkice Tarnowskie” nr 1/2010.
2) tekst w albumie Stolica diecezji. Architektura sakralna Tarnowa, Tarnów 2010.
3) około 140 haseł w Encyklopedii Tarnowa.
 Andrzej Niedojadło
 artykuły:
1) 28 haseł do Encyklopedii Tarnowa.
2) Ćwierć wieku działalności Tarnowskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego,
„Szkice Tarnowskie” nr 1/2010.
3) Jan Paweł II w podręcznikach do nauczania historii w szkołach ponadgimnazjalnych, [w]:
Jan Paweł II Wielki. Dziedzictwo i pamięć, red. E. Juśko, B. Wolny, ks. A. Gretkowski,
P. Juśko, Tarnów 2010.
 Mateusz Olejnik
 artykuły:
1) 16. Pułk Piechoty w bitwie pszczyńskiej 1-2 września 1939, „Szkice Tarnowskie” nr
1/2010.
2) kilkanaście haseł do Encyklopedii Tarnowa.
 Radoń Zbigniew
 publikacje książkowe:
1) E. Juśko, Z. Radoń, M. Małozięć, Album 5 Pułk Strzelców Konnych. Historia – Tradycja –
Pamięć, Warszawa 2009 [wydano w 2010].
2) Z. Radoń, Galopem przez dzieje kawalerii polskiej. [Zeszyt Metodyczny SCE w Tarnowie
nr 74], Tarnów 2010.
 artykuły:
1) Kawaleryjskie Tradycje Tarnowa, „Szkice Tarnowskie” nr 1/2010.
2) 5 haseł do Encyklopedii Tarnowa.
 Wacław Szczepanik
 publikacje książkowe:
1) Cesarskie dzieci z Tarnowa. 57 galicyjski pułk piechoty w latach 1894-1918, Kraków 2010
(w druku).
Sprawozdanie TO PTH 2010
Str o na |9
 artykuły:
1) Polacy w armii austro-węgierskiej podczas I wojny światowej. Liczebność, przynależność
do jednostek i ich organizacja, fronty, próba oceny służby, [w:] Vade Nobiscum I Materiały
z I Łódzkiej Wiosny Młodych Historyków, 16-18 V 2008 oraz I Ogólnopolskiej konferencja
„Czas wielkich przemian (1789–1939)”, 28-30 XI 2008, Łódź 2009.
2) Działania 12. „krakowskiej” Dywizji Piechoty od 28 lipca 1914 r. do 2 maja 1915 r., [w:]
Znaki Pamięci III, Gorlice 2010.
3) Prasa Tarnowska a problemy oświatowe przełomu XIX i XX wieku. Analiza zawartości
źródeł na podstawie wybranych roczników opiniotwórczych tygodników „Unia” i „Pogoń”,
[w:] Czasopiśmiennictwo XIX i początków XX wieku jako źródło do historii edukacji, red.
Iwona Michalska, Grzegorz Michalski, Łódź 2010.
4) Materiały posesyjne: III Konferencja Naukowa Doktorantów Wydziału Historycznego
UAM, Poznań, 22-23 IV 2009 r. artykuł: Życie codzienne w galicyjskim garnizonie przełomu
XIX i XX wieku na przykładzie dziejów załogi wojskowej miasta Tarnowa. (w druku).
5) Austriacki garnizon Tarnowa w latach 1772-1914, „Rocznik Tarnowski” 2010.
 Alicja Majcher-Węgrzynek
 artykuły:
1) 25 haseł do Encyklopedii Tarnowa.
2) Najstarsza pieczęć miasta Tarnowa, „Szkice Tarnowskie”, Tarnów 2010.
3) Pamięci naszej drogiej koleżanki Janiny Kupiec, „Piast - Z Zagrody Wincentego Witosa,
Biuletyn Tow. Przyjaciół Muzeum W. Witosa”, Rok VII Nr 1 (24) 2010 r.
4) Panorama Siedmiogrodzka, „Gwiazda Polarna”, (Published since 1908 in Stevens Point),
Wisconsin – USA.
5) Jerzy Kochanowski - wierny swym polskim korzeniom, „Rocznik Tarnowski” nr 15,
Tarnów 2010.
6) Janina Kupiec - wierna strażniczka idei Wincentego Witosa, „Rocznik Tarnowski” nr 15,
Tarnów 2010.
Sprawozdanie TO PTH 2010