nr 9/2012 - Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Budapeszcie

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej
w Budapeszcie
Referat Ekonomiczny
E-mail: [email protected]
Budapeszt, 10 września 2012 r.
Biuletyn Ekonomiczny nr 9/2012
1. Rada Monetarna zdecydowała 28 sierpnia 2012 roku o obniżeniu bazowej stopy
oprocentowania o 25 punktów bazowych z poziomu 7,00% do 6,75% (ostanio stopę
bazową zredukowano wiosną 2010 roku).
2. PKB Węgier w drugim kwartale 2012 roku skurczył się o 1,3% r/r (po
wyeliminowaniu czynników sezonowych i kalendarzowych spadek w drugim
kwartale br. wyniósł 1,1% r/r). W stosunku do pierwszego kwartału br. spadek
wyniósł, po wyeliminowaniu czynników sezonowych i kalendarzowych, 1,1%. W
całym pierwszym półroczu br. gospodarka Węgier skurczyła się o 1,0% r/r. (dla
przypomnienia: w pierwszym kwartale br. odnotowano spadek PKB o 0,7% r/r, a po
wyeliminowaniu czynników sezonowych i kalendarzowych o 1,2%). (KSH)
Nazwa
Rolnictwo. leśnictwo, rybołówstwo
Przemysł
Budownictwo
Usługi rynkowe
PKB łącznie
I kw.
124,9
110,7
92,3
99,8
102,6
II kw.
126,1
106,2
91,2
99,1
101,4
2011
III kw.
128,4
103,2
85,9
99,2
101,4
IV kw.
127,8
103,5
98,5
99,3
101,4
2012
I kw.
II kw.
94,2
89,6
99,8
99,3
89,1
89,3
100,0
99,8
99,3
98,7
(analogiczny okres roku poprzedniego = 100,0)
3. Ceny artykułów konsumpcyjnych były w lipcu 2012 roku wyższe o 5,8% w stosunku
do cen z lipca 2011 roku. W szybkim tempie drożała żywność - o 6,1% r/r (przy czym
jaja o 34,4 %, tłuszcz wieprzowy o 24,3%, czekolada i kakao o 20,2 %, kawa o
12,5%, kiełbasa o 10,5%, wieprzowina o 9,5%; spadły natomiast ceny mąki (o
10,7%). O 14,1% zdrożał alkohol i wyroby tytoniowe. W porównaniu z poziomem
sprzed roku ceny paliw wzrosły w lipcu br. o 12,2%, ceny leków i produktów
leczniczych o 4,2%, a koszty energii dla gospodarstw domowych o 6,3%. Ceny
odzieży wzrosły o 2,3%, a usług o 4,1%, w tym wywóz śmieci o 7,8%, opłaty za
kanalizację o 5,3%. O 0,9% spadły natomiast ceny dóbr konsumpcyjnych trwałego
użytku. W stosunku do czerwca 2012 roku ceny w lipcu br. były niższe o 0,1%, w
tym ceny żywności o 0,2%. (KSH)
4. W okresie maj-lipiec 2012 roku bezrobocie na Węgrzech wyniosło 10,5%, co oznacza
poziom niższy o 0,3% w porównaniu z analogicznym okresem 2011 roku. W
badanym okresie liczba bezrobotnych wyniosła 459 tysiące osób. W grupie wiekowej
25-54 lat bezrobocie obniżyło się o 0,4% i wyniosło 9,6%, w grupie wiekowej 55-64
obniżyło się o 1,3% do poziomu 7,3%, a wśród osób młodszych (15-24 lat)
podwyższyło się do 28,1% (wzrost o 3,1% w porównaniu z analogicznym okresem
sprzed roku). Spośród ogółu bezrobotnych 46,8% poszukiwało pracy przez okres
dłuższy niż rok, a przeciętny okres przebywania bez zatrudnienia wyniósł 17,8
miesięcy. (KSH)
5. W okresie maj-lipiec 2012 roku zatrudnionych na Węgrzech było 3.908 tys. osób, co
oznacza o 76 tys. osób więcej (wzrost o 2,0%), niż w analogicznym okresie roku
2011. (KSH)
6. W okresie styczeń-czerwiec 2012 roku w ujęciu rocznym średnia płaca brutto osób
zatrudnionych na pełnym etacie wzrosła o 4,4% i wyniosła 220.700 HUF, przy czym
w sektorze prywatnym średnia płaca brutto wzrosła o 7,0% (do 231.800 HUF), a w
sektorze publicznym o 2,8% (do 209.500 HUF). Średnia płaca netto w gospodarce
narodowej (liczona bez ulg rodzinnych) wzrosła w badanym okresie o 1,6% r/r i
wyniosła 142.700 HUF. (KSH)
7. W czerwcu 2012 roku produkcja przemysłowa wzrosła o 0,6% r/r, a w stosunku do
maja br. spadła o 2,2%. W pierwszym półroczu 2012 roku produkcja przemysłowa
była niższa o 0,4% r/r. Eksport produktów przemysłowych wzrósł w pierwszym
półroczu br. o 1,0% r/r, a w miesiącu czerwcu o 6,2% r/r, a sprzedaż krajowa
produktów przemysłowych w pierwszym półroczu br. spadła o 1,7% r/r, a w czerwcu
o 1,9% r/r. (KSH)
8. W lipcu 2012 roku ceny produkcji sprzedanej przemysłu wzrosły o 6,2% w stosunku
do lipca 2011 roku, przy czym ceny sprzedaży krajowej wzrosły o 6,1%, a sprzedaży
na eksport o 6,2%. W stosunku do poprzedniego miesiąca ceny były niższe o 0,4%.
(KSH)
9. Węgierski przemysł budowlany odnotował w czerwcu 2012 roku spadek o 11,2% w
porównaniu z czerwcem 2011 roku, przy czym produkcja budynków spadła o 12,1%,
a wykonanie robót budowlanych innego typu było niższe o 10,3%. W pierwszym
półroczu 2012 roku produkcja budowlana skurczyła się o 10,1%. W stosunku do
czerwca 2011 roku w czerwcu br. portfel nowych zamówień na roboty budowlane
wzrósł o 14,0%, a skumulowana liczba zamówień o 5,5%. Ceny produkcji przemysłu
budowlanego wzrosły w drugim kwartale roku 2012 o 1,9% r/r. (KSH)
10. W czerwcu 2012 roku wartość eksportu wyniosła 6.910,6 mln EUR (wzrost o 9,3% w
stosunku do czerwca 2011 roku), a importu 6.137,5 mln EUR (wzrost o 4,0%), co
oznacza, że dodatnie dla Węgier saldo obrotów handlowych ukształtowało się na
poziomie 773,1 mln EUR. W okresie styczeń-czerwiec 2012 roku wartość
węgierskiego eksportu wyniosła 40.080,2 mln EUR (wzrost o 2,9%), a importu
36.419,0 mln EUR (wzrost o 1,4%). Saldo – dodatnie dla Wegier – wyniosło w
badanym okresie 3.661,2 mln EUR. (KSH)
11. W czerwcu 2012 roku wolumen obrotów handlu detalicznego skurczył się o 1,7% r/r,
a w pierwszym półroczu o 1,1% r/r. W stosunku do poprzedniego miesiąca, po
wyeliminowaniu czynników sezonowych i kalendarzowych, wolumen obrotów
handlu detalicznego pozostał bez zmian. Wartość obrotów handlu detalicznego (w
tym również internetowego i wysyłkowego) w czerwcu br. wyniosła 687 mld HUF, a
w pierwszym półroczu br. 3.793 mld HUF. (KSH)
2
12. W stosunku do czerwca 2011 roku ceny produktów rolnych wzrosły w czerwcu 2012
roku o 1,5% (w okresie styczeń-czerwiec wzrosły o 0,6% r/r), przy czym ceny upraw
roślinnych spadły o 1,7%, a ceny zwierząt żywych i produktów pochodzenia
zwierzęcego były wyższe o 8,9%. (KSH)
13. Rezerwy międzynarodowe węgierskiego banku centralnego MNB wyniosły na koniec
lipca 2012 roku 35.898,7 mln EUR (w analogicznym okresie 2011 roku rezerwy
wynosiły 36.106,0 mln EUR).
14. W sierpniu 2012 roku obroty na Budapeszteńskiej Giełdzie Papierów Wartościowych
(BÉT) wyniosły 140.995 mln HUF (wzrost o 6,3% w stosunku do lipca br.; spadek o
67,6% w stosunku do lipca 2011 roku), a średnia wartość dziennej transakcji wyniosła
6.408,9 mln HUF.
15. Ministerstwo Gospodarki Narodowej opublikowało dane, z których wynika, że Węgry
odnotowały w lipcu br. nadwyżkę budżetową w wysokości 80,2 mld HUF, wskutek
czego deficyt budżetowy za pierwsze siedem miesięcy bieżacego roku obniżył się do
poziomu 437,5 mld HUF, co stanowi 75,9% deficytu budżetowego założonego na
cały rok 2012 (576,2 mld HUF).
16. Według najnowszej prognozy Instytutu Badań nad Gospodarką GKI Węgry pozostaną
pogrążone w recesji przez pozostałą część bieżącego roku. Łączny eksport, pomimo
rosnącego eksportu zakładów Mercedesa na Węgrzech, wzrośnie w nieznacznym
stopniu, a popyt krajowy nie ulegnie poprawie. Umocnienie się forinta w okresie
letnim – z powodu pozytywnych nastrojów na rynkach finansowych, a także w yniku
rozpoczęcia rozmów z MFW/UE – okazało się przejściowe. A ponieważ rząd
węgierski ewidentnie nie zamierza korygować kierunków swej polityki gospodarczej,
w zasadzie nie ma szans na osiągnięcie pozorumienia ws. nowego kredytu. Nie
sposób też w tej sytuacji odbudować zaufania inwestorów, które mogłoby się
przyczynić do ożywienia inwestycji niezbędnych do uruchomenia procesu wzrostu
gospodarczego. Na koniec bieżącego roku GKI prognozuje: PKB -1,5%, produkcja
przemysłowa 1%, inwestycje w gospodarkę narodową -4%, budownictwo -7%,
handel detaliczny -2%, inflacja 5,7%, bezrobocie 10,8%, deficyt budżetowy 700 mld
HUF, płace brutto 4,5%, średni kurs EUR 295,- HUF.
17. Premier Orban zapowiedział rychły wykup przez państwo niemieckich udziałów w
E.On Hungary (E.On Földgáz Trade Zrt. oraz E.On Földgáz Storage), wraz z
przejętymi przez firmę niemiecką w 2006 roku długookresowymi umowami na
dostawę gazu rosyjskiego oraz komercyjnymi zbiornikami gazowymi. Wicepremier
Navracsics potwierdził nieco później, że celem Węgier jest przekształcenie
działalności użyteczności publicznej w działalność o charakterze non-profit, czego
jednym z elementów miałby być właśnie wykup przez państwo niemieckich udziałów
w E.ON Hungary.
18. Premier Węgier zapowiedział pod koniec sierpnia br. kontynuację prowadzonej
polityki gospodarczej, przy maksymalnej - „w stopniu w jakim jest to tylko możliwe”
- dalszej redukcji obciążeń podatkowych (podatki dochodowe od osób fizycznych i
prawnych), realizacji ogłoszonego niedawno realizacji rządowego programu ochrony
miejsc pracy i zwiększenia zatrudnienia, programu robót publicznych oraz
kontynuacji walki o zmniejszenie zadłużenia państwa (docelowo do poziomu poniżej
50% PKB).
3
19. Węgierski resort gospodarki narodowej opublikował na rządowej stronie internetowej
(wyłącznie w jęz. węgierskim) dokument pn. „Plan Wekerlego - „Strategia wzrostu
węgierskiej gospodarki w obrębie Niecki Karpackiej” (Sandor Wekerle, to
wielokrotny premier i minister finansów Węgier z przełomu XIX. I XX. wieku).
Według dokumentu, po obecnym kryzysie gospodarczym, punkt ciężkości procesów
rozwojowych przeniesie się z Zachodu na Wschód, co stworzy regionowi
karpackiemu historyczną szansę stania się wspólnym miejscem dla dynamicznie
rozwijającej się, opartej na pracy strefy azjatyckiej z północno-zachodnio-europejską
strefą innowacyjności, co pociągnąć ma za sobą konieczność ściślejszej integracji i
współpracy (pod potencjalną nazwą Strefy Gospodarczej Niecki Karpackiej). Autorzy
planu zakładają, że wskutek wzmocnienia pozycji przedsiębiorstw węgierskich w
obrębie Niecki Karpackiej w pięciu branżach (sieci dostawcze przemysłu
motoryzacyjnego i maszynowego, gospodarka żywnościowa, zielona gospodarka,
turystyka i sektor usług zdrowotnych, przemysł kreatywny i info-komunikacyjny) do
2020 roku integracja tej przestrzeni gospodarczej osiągnie poziom zbliżony do
zachodnio-europejskiego. Niezbędna będzie jednak koordynacja programów
infrastrukturalnych (rozwój przygranicznych połączeń komunikacyjnych, koordynacja
rozkładów jazdy, systemów taryfowych) oraz powstania jednolitego rynku pracy.
Podkreśla się, że ważnym elementem powodzenia planu będzie zapewnienie
możliwości niskonakładowego finansowania, przede wszystkim przy pomocy
instytucji finansowych o lokalnej strukturze własności (mikro-kredyty, banki
spółdzielcze).
20. Najwyższa izba kontroli (ÁSZ) opublikowała raport, z którego wynika, że - w
wyniku szeregu nieprawidłowości - z funduszy unijnych, dostępnych w latach 20072011 w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich o nazwie „Nowe Węgry”
wypłacono jedynie 20% środków.
21. Z najnowszych badań Ernst&Young wynika, że liczba fuzji i przejęć (M&A) na
Węgrzech spadła w pierwszym półroczu br. do 38 (z 69 odnotowanych w pierwszym
półroczu 2011 roku), a łączna ich wartość o ponad 75% (z 1,4 mld USD do 0,4 mld
USD). Wartość żadnej z transakcji nie przekroczyła poziomu 100 mln USD, a średnia
wartość transakcji wyniosła 9,5 mln USD. Najpopularniejszymi branązami transakcji
były telekomunikacja i media.
22. Według raportu opracowanego przez NMH (Hungarian Labour Inspectorate) firmy z
udziałem kapitału zagranicznego (184 tysiące przedsiębiorstw, co stanowi 3,3%
wszystkich zarejestrowanych firm na Węgrzech) zatrudniają aż 25% aktywnych
zawodowo obywateli węgierskich.
23. Jak wynika z badań przeprowadzonych w 24 państwach unijnych przez Ipsos tylko
4% Węgrów uważa kondycję gospodarki krajowej za dobrą (średnia unijna, to 37%).
Gorzej sytuację gospodarczą swych krajów ocenili tylko Hiszpanie i Włosi (3%).
24. Z raportu firmy Opten (operatora systemów informacji o firmach) wynika, że w
czerwcu br. liczba przedsiębiorstw, które ogłosiły upadłość osiągnęła poziom 2.251
firm. Po roku 2008 i 2011 to już trzecia tego typu fala likwidacji firm.
25. Według szacunków związku kółek i spółdzielni rolniczych MAGOSZ wskutek
trwającej suszy, najgorszej od 2003 roku, na Węgrzech przepadło 40% upraw
kukurydzy, głównie w północno-wschodnich regionach Węgier. Łączne straty mogą
sięgnąć 200 mld HUF.
4
26. Niemiecki producent akcesoriów samochodowych Kirchhoff zapowiedział
powiększenie, nakładem 2,7 mld HUF, swych zakładów w Esztergom, co przynieśc
ma zwiększenie zatrudnienia z obecnych 350 do 500 osób. Kirchhoff Hungaria, która
dotychczas dostarczała akcesoria firmie Suzuki, poszerzyła zakres odbiorców o
zakłady Mercedesa w Kecskemét, General Motors Hungaria i producentów
samochodów w Czechach i na Słowacji.
27. Według raportu agencji nieruchomości Otthon Centrum sprzedaż nowych mieszkań w
pierwszym półroczu br. na Węgrzech spadła do poziomu 4,4% łącznej sprzedaży
mieszkań. W Budapeszcie sprzedano tylko 780 nowych mieszkań, czyli o 54% mniej
niż rok wcześniej.
28. Jak poinformowało konsorcjum Nabucco odcinek węgierski tego gazociągu (o
długości 384 km) otrzymał ostatnie już zezwolenie środowiskowe, co sprawia, że
Węgry są pierwszym krajem, który zakończył ten etap przygotowawczy. Kolejny
krok, to proces zatwierdzenia wstępnych prac projektowych i inżynierskich oraz
uzyskanie niezbędnych zezwoleń budowlanych.
29. Południowokoreańska firma Sangjin Micron Kft. planuje budowę, kosztem 2 mld
HUF, fabryki podzespołów, głównie do telewizorów Samsung, w środkowych
Węgrzech (Jászfényszaru). Inwestycja stworzyć ma miejsce pracy dla ok. 70-80 osób.
30. ISD Dunaferr planuje redukcję zatrudnienia na Węgrzech o 800 osób do końca br.
Powodem jest trwający kryzys i słabe wyniki finansowe firmy w ostatnich latach.
31. Integer.pl, polska spółka usług kurierskich i kolportażowych, ogłosiła plan
uruchomienia na Węgrzech 300 automatycznych terminali wysyłki i odpioru paczek
pocztowych. Zainteresowanie rynkiem węgierkim jest częścią szerszego programu
inwestycyjnego - o wartości 300 mln EUR - związanego z rozwojem europejskiej
sieci firmy z Polski.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------Węgry - podstawowe wskaźniki makroekonomiczne
Wzrost PKB (%)
Produkcja przemysłowa (%)
Inflacja (%)
Bezrobocie (%)
2009
-6,3
-17,7
4,2
10,0
2010
1,2
10,5
4,9
11,2
Źródło: Węgierski Urząd Statystyczny (KSH)
Opr : Referat Ekonomiczny Ambasady RP w Budapeszcie
5
2011
1,7
5,4
3,9
10,9
2012
-1,3 (IV-VI)
0,6 (VI)
5,8 (VII)
10,5 (V-VII)