Biuletyn informacyjny 4/2010

Biuletyn informacyjny 4/2010
2010-12-08 15:36:38
2
Najważniejsze informacje o węgierskiej gospodarce w skrócie (za listopad 2010)
Budapeszt 8 grudnia 2010
1. Rada Monetarna zdecydowała 29 listopada br. o podwyższeniu bazowej stopy oprocentowania do poziomu
5,5% (z obowiązującego od kwietnia br. 5,25%).
2. Wg wstępnych danych urzędu statystycznego KSH, węgierski PKB był o 1,6% wyższy w trzecim kwartale br. w
porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego i o 0,8% wyższy w stosunku do drugiego kwartału br., po
wyeliminowaniu czynników kalendarzowych i sezonowych.
3. 16 listopada br. rozpoczęła się w parlamencie węgierskim debata nad budżetem państwa na rok 2011. Projekt
przyszłorocznej ustawy budżetowej zakłada 3%-owy wzrost węgierskiej gospodarki, przy utrzymaniu poziomu
deficytu budżetowego poniżej 3% PKB i 3,5%-owej inflacji. Gy. Matolcsy, minister gospodarki narodowej RW,
określił trzy filary przyszłorocznego budżetu: utrzymanie równowagi finansowej, zwiększenie liczby nowych
miejsc pracy oraz dążenie do zwiększenia potencjału rozwojowego wpływającego na tempo wzrostu
gospodarczego. Wyraził również nadzieję, że koniunktura gospodarki europejskiej i światowej nie ulegnie
pogorszeniu.
4. Gy. Matolcsy, minister gospodarki narodowej RW, przedstawił 24 listopada 2010 r. rządowy plan, zgodnie z
którym zostanie zlikwidowany drugi filar systemu emerytalnego, tj. obowiązkowe składki do prywatnych
funduszy emerytalnych, do których pracownicy odprowadzają 10% swych dochodów brutto, będąc jednocześnie
uprawnionymi do emerytury państwowej (pracodawcy wpłacają dodatkowo 24% od płacy brutto swych
pracowników). Rząd węgierski określił 31 stycznia 2011 roku jako ostateczną datę dla członków prywatnych
funduszy emerytalnych na podjęcie decyzji o powrocie do państwowego systemu emerytalnego. Wszyscy
członkowie zostaną automatycznie przeniesieni do systemu państwowego, chyba że jednoznacznie zadeklarują
wolę pozostania w prywatnych funduszach emerytalnych. W takim jednak przypadku nie będą uprawnieni do
emerytury państwowej, a na ich rachunkach w funduszach prywatnych pozostaną wyłącznie składki wpłacane
przez samych pracowników. Wypłacone im zostaną jednak rekompensaty za okres 14 miesięcy, podczas których,
wcześniejszą decyzją rządu, państwo nie będzie przekazywać środków do prywatnych funduszy emerytalnych.
Pakiet ustawodawczy w tej sprawie powinien zostać uchwalony do połowy grudnia br., co oznacza, że członkowie
prywatnych funduszy emerytalnych będą mieli 45 dni na podjęcie decyzji ws. wyboru systemu emerytalnego.
5. Najnowsza półroczna prognoza Komisji Europejskiej zakłada wzrost gospodarczy na Węgrzech na poziomie
1,1% w roku bieżącym. Na 2011 Komisja prognozuje 2,8%-owy wzrost, a w 2012 roku wzrost 3,2%-owy, co
oznacza stopniowy wzrost, ale w niższym tempie, niż to wynika z prognozy rządu węgierskiego (odpowiednio:
0,8%, 3,0% i 3,5%). Według Komisji Europejskiej deficyt budżetowy Węgier wynieść ma w tym roku 3,8%, w roku
2011 4,7%, w 2012 roku 6,2% w relacji do PKB (rząd węgierski natomiast zakłada jego systematyczny spadek,
odpowiednio: 3,8%, 2,94% i 2,3% PKB). Komisja prognozuje też, że w latach 2010 i 2011 bezrobocie na
Węgrzech wyniesie odpowiednio 11,3% i 11,0%, a jego spadek nastąpi dopiero w roku 2012 (10,3%). Poziom
inflacji KE prognozuje na 4,7% (2010), 3,9% (2011) i 3,7% (2012). Węgierskie prognozy rządowe, to 4,7%, 3,5% i
3,3%.
3
6. Wg danych węgierskiego urzędu statystycznego (KSH), w październiku br. wskaźnik inflacji na Węgrzech
wyniósł 4,2%, a na przestrzeni pierwszych dziesięciu miesięcy br. 5,0%. W październiku br. ceny art.
konsumpcyjnych wzrosły o 0,4% w stosunku do poprzedniego miesiąca. Ceny artykułów spożywczych w
październiku br. wzrosły o 1,5%, ceny odzieży o 3,2%, a cena energii dla gospodarstw domowych zwiększyła się
o 0,4% w stosunku do poprzedniego miesiąca.
7. Bezrobocie na Węgrzech wyniosło 10,9% w okresie sierpień-październik br., czyli pozostało bez zmian w
stosunku do okresu lipiec-wrzesień br., ale było o 0,5% wyższe, niż w analogicznym okresie 2009 r. Liczba
zarejestrowanych bezrobotnych w okresie sierpień-październik br. wyniosła 466 tys. osób, czyli o 5,9% więcej niż
w analogicznym okresie poprzedniego roku. Spośród ogółu bezrobotnych 54,1% poszukiwało pracy przez okres
dłuższy niż rok. (KSH)
8. We wrześniu br. odnotowano wzrost produkcji przemysłowej o 10,9% w porównaniu do poprzedniego roku
(0,5%-owy wzrost w stosunku do sierpnia br.). Na przestrzeni pierwszych dziewięciu miesięcy eksport produktów
przemysłowych wzrósł o 16,1%, a we wrześniu o 13%, w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego.
Sprzedaż krajowa produktów przemysłowych we wrześniu br. wzrosła o 3,9%, natomiast w okresie styczeńwrzesień br. odnotowano spadek o 2,2%, w stosunku do analogicznego okresu 2009 roku.
9. Średnia płaca netto wzrosła we wrześniu br., w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku, o 7,3% w
sektorze prywatnym i o 3,8% w sektorze publicznym (i wyniosła w sektorze prywatnym 131,6 tys. HUF, a w
sektorze publicznym 125 tys. HUF). Na przestrzeni pierwszych dziewięciu miesięcy br., średnia płaca netto osób
zatrudnionych na pełnym etacie wzrosła o 8,7% w sektorze prywatnym i o 7,3% w sektorze publicznym. Wartość
płac realnych w okresie styczeń-wrzesień br. wzrosła o 2,9%, a średnia płaca brutto o 4,1% w sektorze
prywatnym i o 1,1% w sektorze publicznym (KSH)
10. We wrześniu br. Węgry odnotowały dodatnie saldo w obrotach handlowych ze światem na poziomie 540 mln
EUR, przy czym wartość eksportu wyniosła 6.615 mln EUR, a importu 6.074 mln EUR. W porównaniu z wrześniem
2009 roku eksport wzrósł o 18,5%, a import o 18,6%. W okresie styczeń-wrzesień br. dodatnie saldo obrotów
handlowych wyniosło 4 mld EUR, o 1,5 mld EUR więcej, niż w analogicznym okresie poprzedniego roku - wartość
eksportu wyniosła 52,2 mld EUR, a importu 48,1 mld EUR. (KSH)
11. Sprzedaż detaliczna wzrosła we wrześniu br. o 0,9% w ujęciu rocznym, przy czym sprzedaż żywności,
napojów i produktów tytoniowych wzrosła o 1,3%, a sprzedaż produktów odzieżowych o 9,3%. We wrześniu br.
spadł natomiast popyt na produkty przemysłowe (o 7,3% w stosunku do analogicznego okresu ub. r.). (KSH)
12. Ceny produktów rolnych wzrosły we wrześniu br. o 24,7% w ujęciu rocznym, przy czym ceny upraw wzrosły o
40,3%, a ceny produktów zwierzęcych o 4,3%. Największy wzrost, o 70%, odnotowano w przypadku ceny
ziemniaków. Na przestrzeni pierwszych dziewięciu miesięcy br. zarejestrowano 10,5%-owy wzrost cen produktów
rolnych ogółem, przy 18,5%-owym wzroście cen upraw i 0,7%-owym spadku cen produktów zwierzęcych. (KSH)
4
13. Węgierski przemysł budowlany odnotował we wrześniu br. spadek o 9,2% w stosunku do września roku
poprzedniego. W okresie styczeń-wrzesień br. spadek sektora wyniósł 10,5% w stosunku do analogicznego
okresu ub. r. (KSH).
14. Liczba nocy spędzonych przez gości hotelowych na Węgrzech wzrosła we wrześniu o 10,5% w stosunku do
września ub. r., przy czym liczba noclegów wykupionych przez zagranicznych gości hotelowych na Węgrzech
wzrosła o 11%, a gości krajowych o 9,5%, w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku. W pierwszych
dziewięciu miesiącach liczba sprzedanych miejsc noclegowych w obiektach świadczących usługi hotelarskie na
Węgrzech wyniosła 15,4 mln noclegów, a liczba gości 5,8 mln osób, co oznacza odpowiednie wzrosty - w
stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego - o 0,1% i 0,9%. (KSH)
15. Ministerstwo Gospodarki Narodowej RW przekazało Komisji Europejskiej projekt Narodowego Planu Działania
(NIT), zawierający informacje nt. zobowiązań Węgier w zakresie realizacji priorytetów Strategii UE 2020. RW
postuluje zwiększenie wskaźnika zatrudnienia do 75% wśród osób w wieku 20-64 lat oraz osiągnięcie wskaźnika
nakładów na badania i rozwój na poziomie 1,8% PKB. Zaplanowano też zwiększenie udziału odnawialnych źródeł
energii w wykorzystaniu energii do 14,6%, przy oszczędnościach energetycznych na poziomie 10% energii. Plan
uwzględnia też działania na rzecz podniesienia liczby osób z wyższym wykształceniem w wieku 30-34 lat (do
30,3%). Jednocześnie plan liczy się z 10%-owym spadkiem wskaźnika populacji osób z wykształceniem średnim
w wieku 18-24 lat. Wyznaczono też cel zmniejszenia o 5% liczby ludności żyjącej w ubóstwie. Resort zainicjował
szeroką debatę publiczną nt. końcowej wersji NIT. Rząd RW ma przedstawić KE ostateczną wersję planu w
kwietniu 2011 r.
16. Agencja ratingowa Standard&Poor's utrzymała na początku listopada br. ocenę ryzyka kredytowego dla
Węgier na poziomie BBB-, z perspektywą negatywną.
17. Od 1 stycznia 2011 roku na Węgrzech zacznie funkcjonować, jako odrębny budżetowo organ administracji
państwowej, Narodowy Urząd ds. Ekonomii Zagranicznej (Nemzeti Külgazdasági Hivatal). Jego głównym celem
ma być promocja małych i średnich przedsiębiorstw węgierskich na rynkach zagranicznych oraz przyciąganie do
kraju inwestycji zagranicznych. Nowy urząd, jako część administracji rządowej, zostanie przekształcony (i zastąpi
zadaniowo) z obecnie istniejącej agencji ITD Hungary Zrt, dotychczas odpowiedzialnej za promocję eksportu i
przyciąganie inwestycji zagranicznych.
18. Pod koniec listopada br. czternaście towarzystw ubezpieczeniowych ogłosiło nowe stawki ubezpieczeniowe
pojazdów samochodowych na rok 2011. Średnia wysokość rocznej opłaty ubezpieczenia OC spadła z poziomu 25
tys. HUF do 17 tys. HUF, co, według szacunków brokerów ubezpieczeniowych, sprawi, że połowa z czterech
milionów właścicieli samochodów na Węgrzech zmieni ubezpieczyciela.
19. Na koniec października br. rezerwy międzynarodowe węgierskiego banku centralnego (MNB) wyniosły 33.362
mln EUR, czyli o 314 mln EUR mniej niż w poprzednim miesiącu, ale o 2.950 mln EUR więcej niż w październiku
2009 roku.
5
20. Jak wynika z danych przedstawionych przez resort gospodarki narodowej RW, deficyt budżetowy państwa w
październiku br. wyniósł 43,6 mld HUF, a w ciągu pierwszych dziesięciu miesięcy br. 1.132,7 mld HUF.
21. Na początku listopada Bank Światowy opublikował raport pn. „Doing Business 2011", z którego wynika, że
gospodarka Węgier została sklasyfikowana na 46. miejscu spośród 183 sklasyfikowanych krajów świata, pod
względem przyjazności otoczenia regulacyjnego dla prowadzenia działalności gospodarczej. Badanie oparto o
dziewięć kryteriów, takich jak m.in.: rozpoczęcie prowadzenia działalności biznesowej, uzyskiwanie pozwoleń na
budowę, płacenie podatków, ochrona inwestorów, obrót międzynarodowy, uzyskiwanie kredytu. Liderem
rankingu został Singapur, a Polska uplasowała sie na 70. miejscu.
22. Według Węgierskiego Stowarzyszenia Firm Ubezpieczeniowych MABISZ, wysokość przychodów firm
ubezpieczeniowych w pierwszych trzech kwartałach br. wyniosła 622,3 mld HUF, o 3% więcej niż w poprzednim
roku, co oznacza pierwszy od dwóch lat wzrost przychodów.
23. Firma Carinfo przedstawiła raport, z którego wynika, że w październiku br. odnotowano sprzedaż 3,6 tys.
nowych samochodów, co oznacza wzrost o 8% w stosunku do października ub. r. Ogółem w ciągu pierwszych
dziesięciu miesięcy bieżącego roku sprzedano o 31% mniej samochodów osobowych, niż w analogicznym okresie
2009 r. Pozycję lidera z październikowej sprzedaży osiągnęła firma Volkswagen, a w okresie styczeń-październik
br. najwięcej nowych samochodów osobowych na Węgrzech sprzedała firma Ford.
Węgry - podstawowe wskaźniki makroekonomiczne
2009
Aktualnie
Wzrost PKB (%)
-6,3
1,6* (III kwartał 2010)
0,9* (I-III kwartały 2010)
0,5 (I półrocze 2010)
Produkcja
przemysłowa (%)
-17,7
10,9 (wrzesień 2010)
Inflacja (%)
4,2
4,2 (październik 2010)
Bezrobocie (%)
10,5
10,9 (październik 2010)
6
Źródło: Węgierski Urząd Statystyczny (KSH)
*dane wstępne
opr. MichaŁ Andrukonis
I radca
Referat Ekonomiczny Ambasady RP w Budapeszcie
7