Jarosz Interakcje
Transkrypt
Jarosz Interakcje
Jak uniknàç interakcji pomi´dzy lekami a b∏onnikiem? Mechanizm interakcji pomi´dzy lekami a b∏onnikiem B∏onnik pokarmowy nie ulega trawieniu i wch∏anianiu w przewodzie pokarmowym. Posi∏ki bogatob∏onnikowe wp∏ywajà na wype∏nienie jelit, pobudzajà perystaltyk´ i tworzà korzystne pod∏o˝e dla rozwoju po˝àdanej mikroflory jelitowej. Brak b∏onnika pokarmowego w diecie mo˝e przyczyniç si´ do wystàpienia wielu chorób cywilizacyjnych. Jednak˝e b∏onnik mo˝e wchodziç w interakcje z niektórymi lekami, powodujàc zmniejszenie ich wch∏aniania. B∏onnik pokarmowy skraca czas pasa˝u jelitowego, a tak˝e mo˝e wiàzaç w Êwietle jelita szereg substancji, tworzàc trudno wch∏aniajàce si´ kompleksy. Na skutek zmniejszonego wch∏aniania leku dochodzi do obni˝enia jego st´˝enia we krwi, co nara˝a pacjenta na zmniejszenie lub brak dzia∏ania terapeutycznego leku i mo˝e mieç bardzo groêne nast´pstwa dla zdrowia (tabela 16). Tabela 16 Lista wybranych leków, które mogà wchodziç w interakcje z b∏onnikiem Leki przeciwdepresyjne Leki nasercowe • AMITRYPTYLINUM • DIGOXIN • IMIPRAMIN • BEMECOR 75 Skutki wybranych interakcji leków z b∏onnikiem Przyjmowanie preparatów naparstnicy, stosowanych w leczeniu niewydolnoÊci krà˝enia i zaburzeniach rytmu serca, tu˝ przed, w czasie lub po spo˝yciu posi∏ku bogatob∏onnikowego powoduje obni˝one ich wch∏anianie, co mo˝e doprowadziç do zaostrzenia niewydolnoÊci krà˝enia lub wystàpienia powik∏aƒ zatorowych (np. udar mózgu). Posi∏ki z du˝à zawartoÊcià b∏onnika, obni˝ajàc wch∏anianie trójpierÊcieniowych leków przeciwdepresyjnych, mogà powodowaç, ˝e lek nie osiàgnie st´˝enia terapeutycznego we krwi i w konsekwencji – brak dzia∏ania przeciwl´kowego i przeciwdepresyjnego. Wskazówki, jak uniknàç interakcji pomi´dzy lekami a b∏onnikiem W przypadku przyjmowania leków, które mogà wchodziç w interakcje z b∏onnikiem, nale˝y unikaç ich za˝ywania w trakcie, tu˝ przed lub tu˝ po posi∏kach o du˝ej zawartoÊci b∏onnika. Aby uniknàç interakcji leku z b∏onnikiem, nie nale˝y spo˝ywaç posi∏ków i produktów o du˝ej zawartoÊci b∏onnika przez co najmniej 2 godziny przed i 1 godzin´ po przyj´ciu leku. JeÊli zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty lek przyjmowany jest w czasie, tu˝ przed lub tu˝ po posi∏ku, nale˝y wybieraç produkty o ma∏ej zawartoÊci b∏onnika, korzystajàc z za∏àczonej tabeli (tabela 17). Nale˝y pami´taç, ˝e produkty o ma∏ej i Êredniej zawartoÊci b∏onnika spo˝yte w du˝ych iloÊciach mogà wp∏y76 waç na ogólnà poda˝ b∏onnika w diecie i w konsekwencji spowodowaç ryzyko wystàpienia interakcji. JeÊli nie przyjmuje si´ leków stwarzajàcych ryzyko interakcji z b∏onnikiem, nie ma powodu, aby eliminowaç go z poszczególnych posi∏ków. Odpowiednia poda˝ b∏onnika w diecie korzystnie wp∏ywa na zdrowie i odgrywa rol´ w zapobieganiu m.in. oty∏oÊci, mia˝d˝ycy, kamicy ˝ó∏ciowej oraz nowotworom jelita grubego. Tabela 17 Wybrane produkty spo˝ywcze stwarzajàce du˝e i ma∏e ryzyko interakcji pomi´dzy b∏onnikiem a niektórymi lekami Wi´ksza zawartoÊç b∏onnika (Te produkty zawierajà du˝e iloÊci b∏onnika i nale˝y ich unikaç w trakcie posi∏ków, wraz z którymi za˝ywany jest lek) Produkt otr´by pszenne siemi´ lniane fasola (nasiona) jab∏ka suszone p∏atki j´czmienne Êliwki suszone ry˝ bràzowy musli z owocami suszonymi orzeszki ziemne porzeczki czarne B∏onnik (g/100 g produktu) 42,4 28,0 15,7 10,3 9,6 9,4 8,7 8,0 8,0 7,9 Mniejsza zawartoÊç b∏onnika (Te produkty mo˝na spo˝ywaç w trakcie posi∏ków, wraz z którymi za˝ywany jest lek. Nale˝y uwzgl´dniç zasady racjonalnego ˝ywienia)* Produkt marchew ry˝ bia∏y czarne jagody makarony szpinak kapusta broku∏y rzodkiewka kasza manna buraki bu∏ki pszenne B∏onnik (g/100 g produktu) 3,6 3,5 3,2 2,7 2,6 2,5 2,5 2,5 2,5 2,2 2,2 77 cd. tab. 17 Wi´ksza zawartoÊç b∏onnika (Te produkty zawierajà du˝e iloÊci b∏onnika i nale˝y ich unikaç w trakcie posi∏ków, wraz z którymi za˝ywany jest lek) * Produkt B∏onnik (g/100 g produktu) porzeczki czerwone p∏atki kukurydziane chrupki kukurydziane p∏atki owsiane maliny rodzynki pumpernikiel chleb chrupki kasza gryczana chleb ˝ytni razowy groszek zielony kasza j´czmienna bu∏ki grahamki chleb graham brukselka seler pietruszka 7,7 7,6 7,6 6,9 6,7 6,5 6,4 6,0 5,9 5,9 6,0 5,4 5,4 5,0 5,4 4,9 4,9 Mniejsza zawartoÊç b∏onnika (Te produkty mo˝na spo˝ywaç w trakcie posi∏ków, wraz z którymi za˝ywany jest lek. Nale˝y uwzgl´dniç zasady racjonalnego ˝ywienia)* Produkt kapusta kwaszona kiwi gruszka papryka jab∏ko grejpfrut pomaraƒcze, mandarynki ziemniaki cebula banany Êliwki winogrona sa∏ata pomidory wiÊnie d˝emy, marmolady mi´so i w´dliny, ryby produkty mleczne t∏uszcze (mas∏o, oleje) B∏onnik (g/100 g produktu) 2,1 2,1 2,1 2,0 2,0 1,9 1,9 1,8 1,7 1,6 1,6 1,5 1,4 1,2 1,0 0,5–2,8 0 0 0 W przypadku gdy w posi∏ku b´dzie wi´cej ni˝ jeden sk∏adnik z kolumny i w wi´kszych iloÊciach ni˝ 100 g – iloÊç b∏onnika wzroÊnie, co mo˝e stwarzaç ryzyko interakcji. 78