odchudzanie
Transkrypt
odchudzanie
•****odchudzanie Gr_ok 24/4/10 1:19 Page 22 Bezpieczne odchudzanie, czyli gdy „zdrowe” szkodzi lek. med. Dorota Mieszczak-Woszczyna spec. medycyny rodzinnej praktyka prywatna, Ostrów Wielkopolski ■ 22 Chcàc zgubiç zb´dne kilogramy, staramy si´ zmieniç nawyki ˝ywieniowe na zdrowsze, cz´sto tak˝e stosujemy pomocnicze suplementy. Pami´tajmy jednak, ˝e wszystko ma swoje plusy i minusy. Wiele produktów polecanych jako zdrowe, w niektórych przypadkach ma dzia∏anie niekorzystne. Suplementy od˝ywcze nie tylko na ka˝dego dzia∏ajà inaczej, lecz tak˝e mogà powodowaç objawy niepo˝àdane, a nawet sà wr´cz przeciwwskazane w niektórych sytuacjach i chorobach. Medycyna Estetyczna i Anti-Aging NR 2/2010 zdj.: Stone/Getty Images/Flash Press Media; J.Sadownik; arch. red. p rzeciw starzeniu si´ •****odchudzanie Gr_ok 24/4/10 1:19 Page 23 przeciw starzeniu si ´ Kiedy dieta nie służy U osób ze schorzeniami przewodu pokarmowego należy rozważyć stosowanie niektórych diet i indywidualnie je dobierać. ■ W chorobie wrzodowej mo˝e dojÊç do nasilenia dolegliwoÊci bólowych po razowym pieczywie, maÊlance, du˝ej iloÊci surowych warzyw i owoców, zw∏aszcza wiÊni i Êliwek. ■ W chorobach dróg ˝ó∏ciowych wzd´cia i bóle w prawym pod˝ebrzu mogà byç powodowane przez rzodkiewki, surowe jab∏ka, ogórki, produkty z màki razowej, fasol´, kapust´ i kalafior. ■ Przy schorzeniach wàtroby i dróg ˝ó∏ciowych nale˝y ograniczyç picie czerwonego wina do 2 kieliszków w tygodniu. Pite cz´Êciej mo˝e nasiliç uszkodzenie wàtroby i zwi´kszyç prawdopodobieƒstwo utworzenia kamieni ˝ó∏ciowych. Schorzenia dróg ˝ó∏ciowych cz´sto wspó∏istniejà z podra˝nieniem i pogorszeniem funkcjonowania trzustki. W takich przypadkach po wi´kszej porcji surowych produktów lub po sokach warzywnych bàdê owocowych wyst´pujà biegunki oraz dolegliwoÊci bólowe lewego pod˝ebrza. ■ Po wyci´ciu p´cherzyka ˝ó∏ciowego (cholecystektomii), szczególnie w pierwszym miesiàcu, nie wolno jeÊç surowych warzyw i owoców. ■ Zaparcia mogà si´ nasilaç po spo˝yciu bananów, owoców pestkowych i gotowanych jab∏ek (ze wzgl´du na du˝à zawartoÊç pektyn wià˝àcych wod´). ■ W dnie moczanowej nale˝y wykluczyç z diety nie tylko alkohol i pasztety (zwykle eliminowane z uwagi na kalorycznoÊç), lecz tak˝e zielony groszek, ze wzgl´du na du˝à zawartoÊç puryn, z których powstaje kwas moczowy (przyczyna ataków dny moczanowej). Du˝a iloÊç kwasu moczowego powstaje równie˝ po zjedzeniu zarówno mi´sa, jak i ryb, szczególnie w´dzonych. ■ W reumatoidalnym zapaleniu stawów nale˝y wykluczyç bogate w solanin´ pomidory i wiosenne ziemniaki, a tak˝e s∏odkie mleko. ■ W przewlek∏ych stanach zapalnych, astmie, alergiach musimy uwa˝aç na zawarte w selerze kumaryny, które mogà wywo∏aç burzliwe reakcje alergiczne, oraz na kwasy omega-6 zawarte w oleju kukurydzianym, s∏onecznikowym i sojowym, niekiedy nasilajàce stany zapalne. ■ W chorobach nerek nie mo˝emy stosowaç diety wysokobia∏kowej. Nale˝y ograniczyç spo˝ycie mi´sa ze wzgl´du na du˝à produkcj´ mocznika i kreatyniny. ■ W kamicy moczowej szczawianowo- i fosforanowo-wapniowej nale˝y ograniczyç spo˝ycie szpinaku, szczawiu i czekolady. ■ Przy niedokrwistoÊci nie nale˝y piç czarnej herbaty, gdy˝ jej polifenole hamujà wch∏anianie ˝elaza pochodzàcego z roÊlin. ■ W chorobach tarczycy nale˝y znacznie ograniczyç spo˝ycie kalafiora, kapusty i broku∏ów, ze wzgl´du na zawartoÊç rodanków hamujàcych wch∏anianie jodu. ▲ Osoby przechodzące na dietę często same zauważają, co im szkodzi, a co służy. Medycyna Estetyczna i Anti-Aging NR 2/2010 23 •****odchudzanie Gr_ok 24/4/10 1:20 Page 24 p rzeciw starzeniu si´ Jak dobierać suplementy? Podobnie indywidualnie należy dobierać suplementy wspomagające odchudzanie. Często stosowany w odchudzaniu aminokwas endogenny o nazwie L-Tyrozyna ma właściwości zwiększające aktywność psychiczną i fizyczną, potęguje działanie efedryny i synefryny (często zawartych w innych „spalaczach tłuszczu“). Podany np. z Fut Burnerem działa synergistycznie (znacznie silniej niż każdy z nich osobno). L-Tyrozyna mo˝e powodowaç bóle g∏owy, zm´czenie, zgag´, bóle stawów i objawy nadczynnoÊci tarczycy. Jest przeciwwskazana w czerniaku, u osób przyjmujàcych leki przeciwdepresyjne z grupy inhibitorów MAO oraz w hypertyreozie. Popularne preparaty termogeniczne, zawierajàce synefryn´, mogà powodowaç pobudzenie uk∏adu wspó∏czulnego, objawiajàce si´ przyspieszeniem akcji serca, wzrostem ciÊnienia t´tniczego, dr˝eniem mi´Êni i niepokojem, wzmo˝onym poceniem si´ i wypadaniem w∏osów. Podane na czczo mogà powodowaç nudnoÊci. Powszechnie stosowany w wielu preparatach odchudzajàcych chrom wchodzi w interakcje z przyjmowanymi lekami. Wp∏ywa regulujàco na poziom glukozy, metabolizm bia∏ek i lipidów, z czasem gromadzi si´ w wàtrobie i nerkach. Osoby z chorobami zapalnymi stawów powinny zachowaç ostro˝noÊç, gdy˝ zmniejsza on aktywnoÊç korty- kosterydów, wi´kszoÊci leków przeciwwrzodowych (antagonistów H2 receptorów i inhibitorów pompy protonowej), natomiast nasila dzia∏anie betablokerów i leków przeciwzapalnych. Przy d∏ugotrwa∏ym stosowaniu mogà wystàpiç typowe zmiany skórne. Wiele preparatów naturalnych jest przeciwwskazanych w okresie cià˝y i karmienia. W tym okresie mo˝na do∏àczyç do prawid∏owo zbilansowanej diety b∏onnik i fasolamin´. Przy stosowaniu b∏onnika bardzo istotne jest picie du˝ej iloÊci wody (najlepiej 1 szklanka na jednà tabletk´). Jest to niezb´dne do sp´cznienia preparatu w przewodzie pokarmowym, aby zapobiec zaparciom. Do niedawna dost´pny tylko na recept´ xenical, teraz w dawce mniejszej jako preparat OTC (over the counter), zmniejsza wch∏anianie t∏uszczu z przewodu pokarmowego o 25%. Cz´sto pacjenci nie zdajà sobie sprawy z iloÊci t∏uszczu w jedzeniu („chude” paróweczki czy pasztety) i winià preparat za biegunki wynikajàce w∏aÊnie z nadmiaru spo˝ytego t∏uszczu, który jest wydalony tà drogà. Niektórym osobom takie objawy uniemo˝liwiajà leczenie tym preparatem. W czasie jego stosowania bardzo istotne jest uzupe∏niajàce podawanie witamin rozpuszczalnych w t∏uszczach, aby nie dosz∏o do niedoborów z powodu zaburzeƒ wch∏aniania. Znana wszystkim zielona herbata w kapsu∏kach mo˝e powodowaç bezsennoÊç, uczucie ko∏atania serca, czasem ospa∏oÊç, a u osób z wra˝liwym ˝o∏àdkiem i chorobà wrzodowà – nudnoÊci, szczególnie podana na czczo. Nie nale˝y tej postaci stosowaç poni˝ej 18 r.˝. U osób z nadciÊnieniem maksymalna dawka dobowa to 3 g na dob´. Suplementy jako produkty naturalne cz´sto uwa˝ane sà za ca∏kowicie pozbawione dzia∏aƒ ubocznych. Nale˝y jednak pami´taç, ˝e ka˝da substancja, majàca w∏aÊciwoÊci lecznicze, mo˝e powodowaç dzia∏ania niepo˝àdane. ❑ PIÂMIENNICTWO dost´pne u Autorki ■ Adres do korespondencji Dorota Mieszczak-Woszczyna ul. Wroc∏awska 28, 63-400 Ostrów Wielkopolski 24 Medycyna Estetyczna i Anti-Aging NR 2/2010