Historia odkrycia witaminy E

Uniwersytet Przyrodniczy
we Wrocławiu
Witamina E
Wykonała:
Marta Zalewska
Źródła informacji:
Czasopismo: Nutraceuticals World January/February 2005;
artykuł “Reviewing Vitamin E”
 Gawęcki Jan „Żywienie człowieka. T.1,Podstawy nauki
o żywieniu”
 Internet

Spis treści:
Historia odkrycia witaminy E
Co to jest witamina E?
Budowa chemiczna witaminy E
Funkcje witaminy E
Dla kogo witamina E?
Zalecane dzienne spożycie witaminy E
Biodostępność witaminy E
Aktywność biologiczna witaminy E
Źródła witaminy E – żywność
Źródła witaminy E – kosmetyki
Źródła witaminy E – suplementy
Spis treści c.d.
Dopuszczalne dawki witaminy E
Korzyści wynikające z suplementacji witaminy E
Skutki niedoboru witaminy E
Skutki nadmiaru witaminy E
Podsumowanie
Historia odkrycia witaminy E
Witamina E została odkryta na początku XXw. przez
Herberta Evansa i jego współpracowników.
Jej nazwa pochodzi od greckich słów:
– tokos – rodzenie, potomstwo
– phero – nosić, przynosić
Co to jest witamina E?
Witamina E jest to gęsta, oleista ciecz barwy jasnożółtej,
ciemnożółtej, brunatnej lub czerwonej. Łatwo ulega
utlenieniu, zwłaszcza na świetle. Rozpuszcza się w
tłuszczach, eterze, chloroformie i acetonie. Bardzo słabo
rozpuszcza się w alkoholach.
Witamina E to tokoferole, z których najaktywniejszy jest
α-tokoferol , a β i γ-tokoferole wykazują odpowiednio 40
i 8% aktywności α-tokoferolu.
Budowa chemiczna witaminy E
Witamina E jest zbudowana z pierścienia chromanowego, do którego
dołączony jest izoprenowy łańcuch boczny.
Funkcje witaminy E
ochrona organizmu przed niszczącym wpływem wolnych
rodników
ochrona krwinek czerwonych (erytrocytów)
transportujących tlen do każdej komórki ciała
pobudzanie produkcji substancji przeciwzakrzepowych
zmniejszanie ryzyka rozwoju chorób
nowotworowych,poprzez współdziałanie z witaminami
A, C i karotenoidami
ochrona gruczołów wydzielania wewnętrznego: przysadki
mózgowej, grasicy, kory nadnerczy
Funkcje witaminy E - c.d.
likwiduje dokuczliwe, nocne skurcze w łydkach,
spowodowane słabym krążeniem poniżej kolan
jest niezbędna u mężczyzn do prawidłowej produkcji
spermy
zapobiega niedokrwistości makrocytarnej u dzieci.
zapewnia właściwą stabilizację i przepuszczalność błon
komórkowych
pomaga w leczeniu dolegliwości skórnych
Dla kogo witamina?
Osoby w wieku średnim i podeszłym
Kobiety w ciąży
Osoby otyłe
Sportowcy
Palacze
Zalecane dzienne spożycie witaminy E
Grupa
Niemowlęta
Dzieci
Dziewczęta
Chłopcy
Mężczyźni
Kobiety
Ciężarne
Karmiące
Lat
0–1
1–3
4–6
7-9
10 – 14
14 – 18
10 – 14
14 – 18
powyżej 18 lat
powyżej 18 lat
Ilość witaminy E /osobę/dzień
[mg]
4
5
6
6
8
8
10
10
10
8
8
8
Biodostępność witaminy E
Biodostępność - wyraża stopień, w jakim dany związek jest
uwalniany w przewodzie pokarmowym z połączeń
występujących w żywności a następnie wchłaniany
i rozprowadzany do tkanek i narządów.
Aktywność biologiczna witaminy E
Na bioaktywność witamin ma wpływ wiele czynników zewnątrzi wewnątrzustrojowych.
Do najważniejszych należą:
forma chemiczna
źródło (pożywienie, preparat farmaceutyczny) i spożyta ilość
obecność substancji działających antagonistycznie lub synergicznie
sprawność mechanizmów wchłaniania jelitowego
poziom białek transportujących określone formy danej witaminy
stan odżywiania (wielkość zapasów ustrojowych)
zaburzenia metaboliczne związane z różnymi chorobami
stosowanie niektórych leków
Źródła witaminy E
- żywność
Kiełki pszeniczne
Olej z kiełków pszenicy
Olej słonecznikowy
Olej sojowy
Olej rzepakowy
margaryna
Orzechy włoskie
Orzechy ziemne
Warzywa (zwłaszcza
zielone)
Owoce
Wołowina
Wieprzowina
Mięso z kurczaka
Dorsz
Mleko
Masło
Smalec
Jaja
Źródła witaminy E
- Kosmetyki
Obecnie witamina E to najbardziej popularna spośród
wszystkich witamin stosowanych w kosmetyce. Można ją
spotkać w recepturze niemal każdego kosmetyku zarówno do
pielęgnacji twarzy, ciała i włosów. Spełnia ona bowiem dwa
zadania. Po pierwsze witamina E i jej pochodne wykazują
korzystne oddziaływanie na skórę i włosy zarówno na
poziomie leczniczym jak i pielęgnacyjnym. Po drugie pełni ona
funkcję naturalnego i skutecznego przeciwutleniacza
lipidowych składników kosmetyków
Źródła witaminy E
- suplementy
Suplementy witaminy E zawierają zwykle 30 – 300
mg α – tokoferolu pod postacią kropli lub kapsułek,
często w połączeniu z witaminą A.
Dopuszczalne dawki witaminy E
Witamine E jest dobrze tolerowana przez organizm
człowieka i nie jest toksyczna. Dawki od 200 do 600 mg
dziennie nie powodują objawów toksyczności u dorosłych.
Podawanie nawet do 1000 mg dziennie lub do 600mg/kg
m.c. przez 5 miesięcy nie dawało efektów tosycznych.
Korzyści wynikające z suplementacji
witaminy E
Spowalnia procesy starzenia komórek krwi i mózgu.
 Zwiększa wydolność mięśni, w tym mięśnia sercowego.
 Wspomaga układ krwionośny: choresterol, żylaki, wrzody
i martwica.
 Działa na płodność, potencję seksualną, niepłodność,
problemy hormonalne, menopauzę.
 Odnawia system immunologiczny.
 Ma zdolność powstrzymywania nowotworów.
 Wspomaga leczenie chorób zwyrodnieniowych stawów,
reumatyzmu oraz stanów zapalnych stawów na tle
autoimmunologicznym.
 Chroni oczy, wspomaganie leczenia zaćmy (katarakty).

Skutki niedoboru witaminy E
Zaburzenia funkcjonowania i osłabienie mięśni
szkieletowych (dystrofia)
 Rogowacenie i wczesne starzenie się skóry oraz gorsze
gojenie się ran
 Zaburzenia neurologiczne, osłabienie zdolności
koncentracji, stany rozdrażnienia,
 Niedokrwistość u niemowląt i dzieci
 Bezpłodność
 Pogorszenie wzroku,
 Zwiększone ryzyko chorób sercowo naczyniowych

Skutki nadmiaru witaminy E
Zmęczenie
Senność
Bóle głowy
Osłabienie mięśni,
Zaburzenia widzenia.
Zaburzenia jelitowe
Podsumowanie
Podumowując podawanie witaminy E wydaje się konieczne w
walce z procesami starzenia.Wokół właściwości witaminy E od
dawna krążą legendy. Najnowsze odkrycia zaś przyczyniły się do
zmiany dotychczasowych poglądów wielu lekarzy, którzy sądzili,
że prawidłowa dieta może dostarczać organizmowi niezbędnych
składników. Ostatnio przeważa pogląd, że zapewnienie
odpowiedniego poziomu witaminy E w zwyczajowej diecie jest
praktycznie niemożliwe. Coraz częściej więc mówi się
o podawaniu jej w postaci dodatkowych preparatów.
Zatem, zdrowo się odżywiajmy i zdrowo uzupełniajmy naszą
dietę.
Dziękuję za uwagę