DZIA£ I GEOGRAFIA CHAPTER I GEOGRAPHY
Transkrypt
DZIA£ I GEOGRAFIA CHAPTER I GEOGRAPHY
DZIA£ I GEOGRAFIA CHAPTER I GEOGRAPHY TABL. 1. PO£O¯ENIE GEOGRAFICZNE POZNANIA GEOGRAPHIC LOCATION OF POZNAÑ WYSZCZEGÓLNIENIE W stopniach i minutach In degrees and minutes W km In km SPECIFICATION Najdalej wysuniête punkty granicy miasta: Extreme points of the city’s border: na pó³noc (szerokoœæ geograficzna pó³nocna). . . . . . . . . . . . . . . 52°30¢ x in the north (northern geographic latitude) na po³udnie (szerokoœæ geograficzna pó³nocna). . . . . . . . . . . . 52°17¢ x in the south (northern geographic latitude) na zachód (d³ugoœæ geograficzna wschodnia) . . . . . . . . . . . . . 16°43¢ x in the west (eastern geographic longitude) na wschód (d³ugoœæ geograficzna wschodnia) . . . . . . . . . . . . . . . . 17°04¢ x in the east (eastern geographic longitude) z po³udnia na pó³noc . . . . . . . . . . 0°13¢ 24 from south to north z zachodu na wschód . . . . . . . . . . 0°21¢ 23 from west to east Rozci¹g³oœæ: Extent: r ó d ³ o: dane Departamentu Geodezji, Kartografii i Gospodarki Mieniem Urzêdu Marsza³kowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu. S o u r c e: data of the Department of Geodesy, Cartography and Estate Management of the Marshal Office of the Wielkopolska Region in Poznañ. TABL. 2. NAJWY¯EJ I NAJNI¯EJ PO£O¯ONE PUNKTY POZNANIA HIGHEST AND LOWEST POINTS OF POZNAÑ Wzniesienie nad poziom morza w m Elevation above sea level in m WYSZCZEGÓLNIENIE Lokalizacja Location Najwy¿ej po³o¿ony punkt . . . . . . . . Góra Moraska 153,68 Highest point Najni¿ej po³o¿ony punkt . . . . . . . . . Dolina Warty 56,39 Lowest point SPECIFICATION r ó d ³ o: dane Departamentu Geodezji, Kartografii i Gospodarki Mieniem Urzêdu Marsza³kowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu. S o u r c e: data of the Department of Geodesy, Cartography and Estate Management of the Marshal Office of the Wielkopolska Region in Poznañ. TABL. 3. ODLEG£OŒCI POZNANIA OD GRANIC PAÑSTWA DISTANCE OF POZNAÑ CITY FROM THE STATE BORDER WYSZCZEGÓLNIENIE Miejscowoœæ Locality Odleg³oœæ a w km Distance a in km SPECIFICATION Od granicy wschodniej. . . . . . . . . . . Terespol 455 From eastern border Od granicy zachodniej . . . . . . . . . . . Œwiecko 159 From western border Od granicy po³udniowej . . . . . . . . . . G³ucho³azy 235 From southern border a W linii prostej; dane przybli¿one. a In the direct line; approximated data. 49 Geography TABL. 4. ŒREDNIE TEMPERATURY, OPADY ATMOSFERYCZNE I ZACHMURZENIE AVERAGE TEMPERATURES, ATMOSPHERIC PRECIPITATION AND CLOUDINESS WYSZCZEGÓLNIENIE SPACIFICATION 1951 – 1981 – 1991 – 2001 – 2011 – – 1980 a – 1990 a – 2000 a – 2010 a – 2012 a 2010 2011 2012 Temperatury powietrza w oC . . . . . . . . Air temperatures in oC 8,0 8,5 8,8 9,2 9,5 7,7 9,6 9,3 Sumy opadów w mm . . . . . . . . . . . . . . Precipitation in mm 519 478 555 536 570 718 475 664 Zachmurzenie w oktantach b . . . . . . . . . Cloudiness in octants b . 4,9 5,1 5,1 5,0 5,4 4,8 5,2 a Dane za okresy wieloletnie dotycz¹ œrednich rocznych z tych okresów. b Stopieñ zachmurzenia nieba: od 0 (niebo bez chmur) do 8 (niebo ca³kowicie pokryte chmurami). r ó d ³ o: dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. a Data for multi-year periods includes annual averages from these periods. b Degree of cloudiness: from 0 (no clouds) to 8 (total cloud cover). S o u r c e: data of the Institute of Meteorology and Water Management. TABL. 5. TEMPERATURY POWIETRZA I OPADY ATMOSFERYCZNE W OKRESACH WIELOLETNICH AIR TEMPERATURES AND ATMOSPHERIC PRECIPITATION IN MULTI-YEAR PERIODS OKRESY PERIODS Œrednie roczne a Average annual a Skrajne maksimum (rok) maximum (year) Extreme minimum (rok) minimum (year) TEMPERATURA w oC TEMPERATURE in oC 1977–1981 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7,9 32,5 (1979) -21,0 (1979) 1982–1986 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8,3 35,7 (1983) -24,6 (1985) 1987–1991 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8,7 35,7 (1988) -28,5 (1987) 1992–1996 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8,5 37,0 (1992) -19,2 (1996) 1997–2000 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9,2 36,8 (1998) -20,2 (1997) 2001–2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9,2 . . 2011–2012 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9,4 . . 477 (1978) OPADY w mm PRECIPITATION in mm 1977–1981 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 544 632 (1981) 1982–1986 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 407 508 (1986) 275 (1982) 1987–1991 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 505 635 (1988) 335 (1989) 1992–1996 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 537 695 (1993) 355 (1992) 1997–2000 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 612 636 (1997) 599 (1999) 2001–2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 536 718 (2010) 410 (2003) 2011–2012 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 570 665 (2012) 475 (2011) a Dane za okresy wieloletnie dotycz¹ œrednich rocznych z tych okresów. r ó d ³ o: dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. a Data for multi-year periods includes annual averages from these periods. S o u r c e: data of the Institute of Meteorology and Water Management. 50 Geografia TABL. 6. TEMPERATURY POWIETRZA, ZACHMURZENIE I OPADY ATMOSFERYCZNE AIR TEMPERATURES, CLOUDINESS AND ATMOSPHERIC PRECIPITATION Temperatury w oC Temperatures in oC LATA YEARS œrednie average 1960 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1970 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1980 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1990 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2011 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2012 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8,2 7,3 7,0 9,5 9,1 7,7 9,6 9,3 skrajne extreme maksymalne maximum minimalne minimum 33,4 31,0 29,6 34,3 33,6 35,8 . 35,0 Œrednie zachmurzenie w oktantach a Average cloudiness in octants a Suma opadów w mm Precipitation in mm 6,8 5,4 5,3 4,8 4,9 5,4 4,8 5,2 514 559 538 524 507 718 475 664 -18,6 -23,8 -17,5 -9,3 -15,8 -21,3 . -22,1 a W latach 1960–1965 stopieñ zachmurzenia nieba od 0 (niebo bez chmur) do 10 (niebo ca³kowicie pokryte chmurami). Od 1966 r. od 0 (niebo bez chmur) do 8 (niebo ca³kowicie pokryte chmurami). r ó d ³ o: dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. a In the years 1960–1965 degree of cloudiness from 0 (no clouds) to 10 (total cloud cover). Since 1966 from 0 (no clouds) to 8 (total cloud cover). S o u r c e: data of the Institute of Meteorology and Water Management. TABL. 7. TEMPERATURY POWIETRZA, ZACHMURZENIE I OPADY ATMOSFERYCZNE WED£UG MIESIÊCY AIR TEMPERATURES, CLOUDINESS AND ATMOSPHERIC PRECIPITATION BY MONTHS Œrednie LATA YEARS MIESI¥CE MONTHS Average temperatury powietrza w oC air temperatures in oC zachmurzenie w oktantach a cloudiness in octants a Suma opadów w mm Precipitation in mm I .......................... 2005 2010 2011 2012 1,9 -6,5 0,3 0,6 6,0 6,5 6,9 6,1 25 28 24 76 II. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2005 2010 2011 2012 -1,8 -1,0 -3,1 -4,1 5,7 6,7 4,9 5,2 50 18 32 47 III . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2005 2010 2011 2012 1,3 3,6 3,4 6,2 5,2 5,1 3,7 4,2 31 42 22 14 IV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2005 2010 2011 2012 9,2 8,8 11,7 9,6 3,8 4,3 4,3 4,9 19 27 6 19 a Stopieñ zachmurzenia nieba od 0 (niebo bez chmur) do 8 (niebo ca³kowicie pokryte chmurami). a Degree of cloudiness from 0 (no clouds) to 8 (total cloud cover). 51 Geography TABL. 7. TEMPERATURY POWIETRZA, ZACHMURZENIE I OPADY ATMOSFERYCZNE WED£UG MIESIÊCY (dok.) AIR TEMPERATURES, CLOUDINESS AND ATMOSPHERIC PRECIPITATION BY MONTHS (cont.) Œrednie LATA YEARS MIESI¥CE MONTHS Average temperatury powietrza w oC air temperatures in oC zachmurzenie w oktantach a cloudiness in octants a Suma opadów w mm Precipitation in mm V ......................... 2005 2010 2011 2012 13,7 11,5 14,6 15,9 4,8 6,3 3,6 4,1 65 111 10 70 VI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2005 2010 2011 2012 16,7 17,4 18,9 16,6 4,6 3,7 4,6 5,8 19 17 55 108 VII . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2005 2010 2011 2012 20,1 22,0 17,8 19,7 4,9 3,8 5,6 4,5 77 81 181 140 VIII . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2005 2010 2011 2012 17,3 18,7 19,0 19,1 4,3 5,2 4,5 4,7 54 153 45 49 IX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2005 2010 2011 2012 16,1 12,5 15,4 14,8 3,0 4,6 4,3 4,7 43 74 22 22 X ......................... 2005 2010 2011 2012 10,5 6,5 9,6 8,6 3,3 4,2 4,6 5,1 6 8 24 29 XI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2005 2010 2011 2012 3,4 4,7 3,8 5,5 5,9 6,9 4,1 6,4 13 100 1 57 XII . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2005 2010 2011 2012 0,5 -5,6 3,5 -1,2 6,8 7,0 6,5 6,6 105 59 53 34 a Stopieñ zachmurzenia nieba od 0 (niebo bez chmur) do 8 (niebo ca³kowicie pokryte chmurami). r ó d ³ o: dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. a Degree of cloudiness from 0 (no clouds) to 8 (total cloud cover). S o u r c e: data of the Institute of Meteorology and Water Management.