Przy umarzaniu udziałów najważniejszy jest interes spółki

Przy umarzaniu udziałów najważniejszy jest interes spółki
mec. Tomasz Kański, Dziennik Gazeta Prawna, Akademia Prawa Gospodarczego cz. 1148
W spółce z o.o. można dobrowolnie umarzać udziały nabywane od udziałowców. Kodeks spółek handlowych nie
określa jednak zasad ustalania za to wynagrodzenia.
Czy zatem wynagrodzenie za dobrowolnie umarzane udziały można ustalić w dowolny sposób? Brak
bezpośrednich przepisów w kodeksie spółek handlowych (k.s.h.) regulujących sposób ustalania wynagrodzenia za
dobrowolnie umarzane udziały nie oznacza, że w tym zakresie dozwolona jest pełna swoboda. Przede wszystkim
zarząd spółki powinien działać w jej interesie, który nie zawsze musi pokrywać się z interesem wspólników (lub
większościowego wspólnika). W przypadku działań, w wyniku których ucierpiał interes spółki (czyli poniosła ona
szkodę), członkowie zarządu mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności cywilnej i karnej. Zatem zarząd
powinien najpierw ocenić, czy dobrowolne umorzenie udziałów danego wspólnika (lub wspólników) leży w ogóle
w interesie spółki. Przykładowo, jeżeli spółka notuje straty, nie ma zakumulowanych zysków z lat ubiegłych i
wypłata wynagrodzenia umorzeniowego mogłaby negatywnie wpłynąć na jej przepływy pieniężne, to zarząd nie
powinien nabywać udziałów w celu ich dobrowolnego umorzenia, chyba że umorzenie miałoby nastąpić bez
wynagrodzenia.
Ustalenie wynagrodzenia umorzeniowego powinno nastąpić również z uwzględnieniem interesu pozostałych
wspólników, których udziały nie podlegają umorzeniu. Należy bowiem pamiętać o zawartym w art. 20 k.s.h.
nakazie równego traktowania wspólników. Związany jestz nim zakaz nieuzasadnionego uprzywilejowanego
traktowania wybranych wspólników (przykładowo większościowych). Nieuzasadnione, wysokie wynagrodzenie
umorzeniowe może być powodem zaskarżenia przez pozostałych wspólników uchwały umorzeniowej.
Najlepiej zatem, aby ustalenie wynagrodzenia umorzeniowego nastąpiło w oparciu o wycenę spółki
przeprowadzoną przez niezależnego biegłego, który w oparciu o aktualne dane i informacje dotyczące finansów
spółki i jej sytuacji gospodarczej ustali wartość spółki i wynikającą z niej wartość udziałów.