Miejsce przedmiotów fakultatywnych w systemie dyscyplin

Transkrypt

Miejsce przedmiotów fakultatywnych w systemie dyscyplin
PRACE NAUKOWE Akademii i m. Jana Długosza w Częstochowie
Rocznik Polsko-Ukraiński
2014, t. XVI, s. 123–131
http://dx.doi.org/10.16926/rpu.2014.16.07
Nadia ZAJACZKIWSKA
Miejsce przedmiotów fakultatywnych w systemie
dyscyplin pedagogicznych uniwersytetu klasycznego
Słowa kluczowe: uniwersytet klasyczny, dyscypliny pedagogiczne, przedmioty fakultatywne.
Powołaniem oświaty jest sprzyjanie gospodarczemu, socjalnemu oraz kulturowemu funkcjonowaniu i udoskonaleniu społeczeństwa. Jak podaje słownik
pedagogiczny, oświatę wyższą trzeba rozpatrywać jako system kształcenia wysoko kwalifikowanych fachowców i zdobywania przez obywateli poziomów
edukacyjno-kwalifikacyjnych zgodnie z ich zainteresowaniami, zdolnościami
i inspiracjami1.
Współczesny uniwersytet klasyczny usiłuje łączyć cechy humboltowskiej
wersji uniwersytetu i uniwersytetu badawczego. Według swego statusu jest on
instytucją, która zapewnia uniwersalną, całościową oświatę i ma wszystkie podstawy dla budowania najszerszych różnorodnych koalicji (oświatowych, badawczych, socjalnych, gospodarczych, politycznych, kulturalnych)2.
„Fundamentalne znaczenie dla kultury tradycyjnej uniwersytetu mają:
— instytucjonalna autonomia i zasady twórczości;
— postulat kształtowania autonomii wspólnoty akademickiej i zasada samodzielności;
— sedno misji uniwersytetu;
— wartości etyczne;
— zasada pracy na rzecz społeczeństwa”3.
1
2
3
Педагогічний словник, ред. М.Д. Ярмаченка, Київ 2001, c. 514.
О. Габріеля, Вища освіта в епоху глобалізації, [w:] Покликання університету, Київ 2005, c. 180.
Є. Вожніцький, Боротьба польських університетів за “незалежність” – законодавчий
і політичний аспект, [w:] Університетська автономія: її друзі та вороги, пер. з пол.
А. Цимбал, Б. Цимбал, Київ 2008, c. 90.
124
Nadia ZAJACZKIWSKA
Ze względu na to współczesny uniwersytet klasyczny może w efektywny
sposób funkcjonować w warunkach stałego poszukiwania nowych form edukacji, która będzie w pełni realizować oczekiwania młodzieży co do przyswajania
gruntownej wiedzy i umiejętności z wybranego zawodu.
W warunkach nowych wymogów funkcjonowania procesu bolońskiego
ważną rolę w systemie kształcenia zawodowego studentów odgrywają przedmioty fakultatywne. Wzmacniają one wiedzę z wybranej specjalności, poszerzając możliwości poznawcze i kompetencje studenta, sprzyjają indywidualizacji
procesu dydaktycznego.
Problem przedmiotów fakultatywnych jest ściśle związany z nauczaniem
profilowanym. Analiza ostatnich badań i publikacji wskazuje, że rozpatrywali
go: G. Bałł, N. Bibik, O. Buhajow, I. Wołoszczuk, Ł. Zagajkiewicz, O. Kobernyk, O. Kuzniecow, G. Łewczenko, O. Laszenko, W. Madzigon, W. Moroz,
S. Riahin, W. Tymenko, L. Fiłatow, I. Jakimańska. Przedmioty fakultatywne stały się również tematem badań: A. Jegorenkowa, A. Kasprzaka, W. Kyzenko,
N. Kowczyn, Ł. Łypowej, J. Malowanego, S. Martynenko, S. Mojsejewej,
W. Orłowej, M. Simonowej, E. Sofianc, S. Czyściakowej i in.
Zagadnienia organizacji oraz miejsca i znaczenia przedmiotów fakultatywnych w procesie nauczania dyscyplin pedagogicznych w szkole wyższej jeszcze
nie zostały dostatecznie opracowane w ukraińskiej literaturze pedagogicznej.
Formułowanie celów referatu polega na naświetleniu miejsca i roli przedmiotów fakultatywnych w systemie nauk pedagogicznych na uniwersytecie klasycznym i na podstawie tego na stworzeniu rekomendacji metodycznych dla
przygotowania i prowadzenia odpowiednich zajęć.
W pedagogice ukraińskiej coraz bardziej utrwala się pojęcie „przedmioty
elektywne”. Ta nazwa pochodzi z języka angielskiego (elect – wybór). Rozumiemy pod tym pojęciem przedmioty akademickie, które wchodzą do programów nauczania, ale nie są obowiązkowe4. Pogłębiają one i poszerzają granice
przedmiotów profilowanych, rozwijają i uzupełniają ich treść (niektóre z nich integrują treść). Przedmiot fakultatywny jest wybierany przez ucznia odpowiednio
do jego zainteresowań dydaktycznych.
Od roku 1991 zasada fakultatywności przedmiotów jest stosowana w ogólnokształcących szkołach średnich Ukrainy (Ukraiński słownik pedagogiczny).
Fakultatywność jest zasadą wyboru względem nauczania przedmiotów, którego
dokonują sami uczniowie. Polega ona na tym, że od pewnego roku nauczania
tylko część przedmiotów jest obowiązkowa, pozostałe uczniowie mogą wybierać
(za aprobatą nauczyciela) z listy przedmiotów zaleconych dla danego roku nauczania albo dla tego czy innego profilu.
Przedmioty fakultatywne w szkole profilowanej pełnią trzy podstawowe
funkcje. Pierwsza funkcja to ugruntowanie, dopełnienie treści przedmiotów pro4
Великий тлумачний словник сучасної української мови, уклад. і голов. ред. В.Т. Бусел,
Київ – Ірпінь 2003, с. 259.
Miejsce przedmiotów fakultatywnych…
125
filowanych, tak zwane przedmiotowe „pogłębienie”. Druga funkcja to rozszerzenie treści podstawowych, które są nauczane z konkretnego profilu na poziomie standardowym lub akademickim. Sprzyja to zaspokajaniu potrzeb poznawczych uczniów i ich adaptacji w razie zmiany profilu nauczania. Trzecia funkcja
polega na zaspokojeniu poznawczych zainteresowań odrębnych uczniów do tych
dziedzin ludzkiej działalności, które wychodzą poza granice treści wybranego
przez nich profilu.
W szkole średniej przedmioty fakultatywne mają zatem także, oprócz rozszerzenia i pogłębienia wiedzy uczniów z przedmiotów profilowanych, kształtować u nich umiejętności niezbędne dla nauczania profilowanego czy przyszłej
działalności zawodowej, zapoznawać z wcześniej nieznanymi stronami nauki
szkolnej i tymi dziedzinami wiedzy, których nie ma na liście przedmiotów
szkolnych. Są one również ukierunkowane na socjalizację ucznia, przygotowanie do świadomego i odpowiedzialnego wyboru zakresu przyszłej działalności
zawodowej.
Zasada fakultatywności jest stosowana w szkołach średnich i wyższych wielu państw europejskich, a szczególnie w USA. Wielkie znaczenie mają przedmioty fakultatywne w Japonii i, co ważne, są one szeroko wykorzystywane
w procesie kształcenia pedagogicznego. Oprócz standardu pedagogicznego, który obejmuje takie dyscypliny i rodzaje działalności, jak: podstawy pedagogiki
(psychologia nauczania i rozwoju, zarządzanie edukacją, metody i środki techniczne nauczania), treść i metodyka nauczania; problemy wychowania moralnego; zarządzanie szkołą; orientacja zawodowa; praktyki pedagogiczne, w systemie dyscyplin pedagogicznych znajdują się przedmioty fakultatywne. Są to
przedmioty dobrane przede wszystkim według zainteresowań uczniów i studentów, które wychodzą poza ramy obowiązkowego programu edukacji pedagogicznej (na przykład filozofia wychowania, historia wychowania, pedagogika
porównawcza, pedagogika socjalna, wiedza o szkole i in.). Praktyka potwierdziła takie innowacje, ponieważ w Japonii w ciągu ostatnich dziesięcioleci w wielkim stopniu wzrosła ogólna kultura pedagogiczna społeczeństwa, co stało się
stymulacją do pracy pedagogicznej o wysokiej jakości.
Tak więc przedmioty fakultatywne są rozpatrywane jako jeden z ważnych
środków rozwiązania problemu podwyższenia poziomu nauczania w szkole
wyższej. Do zalet przedmiotów fakultatywnych trzeba również zaliczyć to, że
ich wykorzystanie nie wymaga wprowadzenia zmian (a jeżeli tak, to niewielkich)
do programów i metodyk nauczania tych dyscyplin w podstawowym kursie.
Oczywistym jest, że w warunkach wprowadzenia nauczania profilowanego
w szkole wzrosły wymogi odnośnie do edukacji wyższej, a w szczególności
edukacji pedagogicznej na uniwersytecie klasycznym. 9 lipca 2009 r. Ministerstwo Oświaty i Nauki Ukrainy uchwaliło Rozporządzenie o organizacji nauczania przedmiotów humanistycznych do wyboru przez studenta. Były minister,
I. Wakarczuk, zaproponował wprowadzenie do szkoły wyższej tak zwanej
126
Nadia ZAJACZKIWSKA
„swobodnej trajektorii” studenta – możliwość samodzielnego decydowania
o wyborze przedmiotów nauczania. Głównym zadaniem w realizacji „swobodnej
trajektorii” studenta stało się danie studentowi prawa do wyboru dyscyplin, które
kształtują nie odrębne umiejętności specjalistyczne, lecz dają wiedzę i pojęcia
przede wszystkim o charakterze poznawczym, światopoglądowym. Indywidualna oświatowa trajektoria studenta, odpowiednio do zasad autonomii uniwersyteckiej, może być realizowana na każdej uczelni. Trzeba dać studentowi określoną swobodę wyboru, żeby wybierał on te przedmioty, którymi jest zainteresowany.
Ustalona determinacja przedmiotów ogranicza potencjalne możliwości młodej osoby, tworzy bariery dla międzyprzedmiotowości, zawęża pole twórczości
wykładowców i w końcu wywiera negatywny wpływ na jakość oświaty.
Odpowiednio do zasad autonomii uniwersyteckiej każda uczelnia może zaprowadzać własną listę, odzwierciedlającą oblicze uniwersytetu – od politologii
i socjologii do antropologii i historii teatru. „I każdy student może skomponować dla siebie zbór takich nauk humanistycznych, które najbardziej odpowiadają
jego charakterowi i życzeniom. A obecność wyboru, jak wiadomo, każdy system
robi bezkonfliktowym i bardziej stabilnym – ta uniwersalna zasada ma moc we
wszystkich naukach i w życiu społecznym”5. Odnośnie do kształcenia pedagogicznego w warunkach uniwersytetu klasycznego, gdzie przedmioty psychopedagogiczne zajmują o wiele mniejszą część w porównaniu z wyższymi szkołami
pedagogicznymi czy uniwersytetami pedagogicznymi, istnieje zapotrzebowanie
na takie przedmioty do wyboru, które uzupełniłyby niedostateczną wiedzę z różnych dziedzin pedagogiki, rozszerzyłyby horyzonty poznawcze studentów,
wzbogaciły spektrum problemów dydaktyczno-wychowawczych, które powstają
w praktyce.
Takie podejście można określić jako otwarcie na studenta. Rzecz jasna, wymaga ono odpowiedniego, dobrego przygotowania wykładowców do pracy
w nowych warunkach, atrakcyjności ich przedmiotów, stałej pracy nad sobą, żeby ich dyscyplina wywołała zainteresowanie oraz chęć studentów do uczęszczania na zajęcia i pracy w określonym kierunku naukowo-badawczym.
Są różne rodzaje przedmiotów do wyboru będących w ofercie dydaktycznej
szkoły wyższej. Są to przedmioty fakultatywne, a także przedmioty stałe.
W nowych warunkach sytuacji edukacyjnej studenci powinni zaliczyć odpowiednią liczbę takich przedmiotów w kolejnych semestrach.
Z reguły programy nauczania przedmiotów fakultatywnych mają autorski
charakter. Jak wiadomo, autorski program to program zaprojektowany przez
wykładowcę na podstawie własnej naukowej i metodycznej koncepcji. Jest to
dokument w systemie wyższej edukacji, który spełnia wymogi programu na5
I. Вакарчук, Якість освіти і вільна траєкторія студента, [Електронний ресурс] Режим
доступу: http://www.pravda.com.ua/articles/2009/04/28/3910314/.
Miejsce przedmiotów fakultatywnych…
127
uczania w wyższej szkole i zawiera program nauczania albo jego część, który
różni się obecnością dodatkowych elementów wiedzy i umiejętności, kształtowanych u studentów z wykorzystaniem oryginalnych form, metod i środków nauczania.
Główne wymogi dotyczące treści edukacyjnych programów przedmiotów
fakultatywnych wyglądają następująco:
— aktualność programu;
— cele ogólne i cele szczegółowe;
— uzasadnienie logicznego wyboru treści;
— określenie treści kształcenia (treść merytoryczna, umiejętności, wartości,
które będą zaproponowane dla przyswojenia);
— ścieżki międzyprzedmiotowe (interdyscyplinarność programu);
— formy, metody, środki nauczania;
— wykorzystanie różnych rodzajów działalności w toku nauczania;
— sposoby oceny osiągnięć studentów;
— spis zalecanych lektur;
— samodzielna praca studenta;
— kryteria oceniania;
— zakładane osiągnięcia studenta i oczekiwane wyniki.
Konstruując własny program nauczania przedmiotu fakultatywnego, trzeba
uwzględnić szereg niezbędnych, podstawowych kwestii. Program nauczania ma
być poprawny pod względem merytorycznym i dydaktycznym, powinien
uwzględniać potrzeby i możliwości studentów, dla których jest przeznaczony,
a także przyjętą w uczelni filozofię nauczania i wychowania. Ponieważ jest on
komponentem zestawu programów, musi zatem być zgodny z wymaganiami
podstawy programowej i spójny z programami nauczania innych przedmiotów,
zawierać logiczność i kolejność przedstawionych treści, być zgodny z celami
i zadaniami, uwzględniać dostępność podręczników i pomocy dydaktycznych,
samodzielną działalność studenta.
Zwracamy uwagę na to, że treści merytoryczne i programy nauczania
przedmiotów fakultatywnych mają opracowywać najbardziej doświadczeni nauczyciele akademiccy, ponieważ zrealizować ambitne cele takich dyscyplin mogą tylko wyposażeni w odpowiedni zasób wiedzy teoretycznej i praktycznej wykładowcy, posiadający również wysoki poziom wiedzy dydaktycznej.
Naszym zdaniem szczególnie ważne znaczenie spośród przedmiotów fakultatywnych zajmują te, które są ukierunkowane na pogłębienie wiedzy fachowej
przyszłych absolwentów. Dotyczy to w wielkim stopniu wiedzy o treściach pedagogicznych, ponieważ jest ona umieszczona prawie we wszystkich programach nauczania na wszystkich kierunkach studiów uniwersytetów klasycznych
na Ukrainie. Absolwenci, którzy uzyskali tytuł bakałarza (licencjata), a następnie specjalisty mają prawo pracować w zawodzie nauczyciela w szkole średniej,
gimnazjum, liceum, kolegium lub w innej szkole takiego typu. Natomiast po
128
Nadia ZAJACZKIWSKA
uzyskaniu tytułu magistra uzyskują prawo nauczania na różnych typach ukraińskich uczelni. Ze względu na to wszechstronna wiedza pedagogiczna, która jest
ściśle związana z syntetycznym postrzeganiem człowieka, staje się niezbędna
dla każdego studenta szkoły wyższej.
Pedagogika zajmuje się bowiem bardzo różną materią – ideami, rozwojem i wychowaniem jednostek i grup społecznych, instytucjami, polityką, ekonomią oświaty i wieloma
innymi dyscyplinami. Na gruncie pedagogiki spotykają się zatem ze sobą różne dyscypliny. Pedagogika nadal jest nauką humanistyczną, refleksją o wychowaniu człowieka6.
Biorąc pod uwagę powyższe, warto dodać, że wiedza pedagogiczna staje się
coraz bardziej aktualna. A o ile pedagogika jest nauką wieloparadygmatyczną,
obejmującą różne obszary badanej rzeczywistości, to powinna zostać integralną
częścią całości zaproponowanych studentom przedmiotów do wyboru7. W takim
razie przedmioty do wyboru o treści pedagogicznej powinny stać się nieodłączną
częścią planu studiów na każdym kierunku studiów.
Z myślą o tym, żeby zaproponować szeroką ofertę przedmiotów do wyboru
o treściach pedagogicznych na Lwowskim Uniwersytecie Narodowym imienia
Iwana Franki Katedra Pedagogiki Ogólnej i Socjalnej przygotowała całą listę takich przedmiotów. Między innymi są to:
— pedagogika genderowa,
— innowacyjne technologie nauczania,
— interakcyjne technologie nauczania,
— podstawy inkluzji,
— podstawy pedagogiki muzealnej,
— pedagogika kultury,
— pedagogiczna retoryka,
— pedagogika rodziny,
— ukraińska pedagogika ludowa (etnopedagogika),
— ukraińska oświata za granicą,
— mediapedagogika (pedagogika mediów),
— menedżment oświatowy w państwach anglojęzycznych,
— historia wychowania,
— metody i techniki badań pedagogicznych,
— metodyka organizacji pracy socjalno wychowawczej we współczesnych warunkach,
— menedżment edukacyjny,
— podstawy pedagogiki korekcyjnej,
— organizacja pracy samodzielnej studentów, itp.
6
7
B. Śliwerski, V Forum Naukowe „POLSKA – UKRAINA” o interdyscyplinarności nauk
pedagogicznych, [Електронний ресурс] Режим доступу: http://sliwerski-pedagog.
blogspot.com/2013/09/v-forum-naukowe-polska-ukraina-o.html, s. 1.
Tamże.
Miejsce przedmiotów fakultatywnych…
129
Już od siedmiu lat na liście przedmiotów do wyboru na filologii polskiej
znajduje się dyscyplina oświata i myśl pedagogiczna Polski. Przedmiot jest realizowany na piątym roku studiów w wymiarze 28 godzin. Zajęcia są prowadzone w języku polskim. Składają się one z części teoretycznej i praktycznej. Na zajęciach praktycznych uczestnicy mają między innymi możliwość zapoznania się
z dokumentami programowymi obowiązującymi w szkolnictwie polskim w różnych okresach: regulaminami, statutami, programami nauczania, a także podręcznikami, pomocami dydaktycznymi itp. Przedmiot służy nabyciu przez studenta podstawowej wiedzy, umiejętności i kompetencji z zakresu edukacji
w Polsce dawniej i dzisiaj. Celem zajęć jest zapoznanie z historią i tradycją polskiej oświaty, kształtowaniem się ideałów edukacyjnych, ukazanie genezy
współczesnych instytucji wychowawczych, analiza zmian w systemie polskiej
edukacji po roku 1990.
Studenci polonistyki nieustannie wybierają ten przedmiot z ponad trzydziestu innych. Z przeprowadzonych kwestionariuszy można wnioskować, że studenci odczuwają potrzebę pogłębienia wiedzy w tym zakresie. Udowodniono, iż
kurs ten ma swoje zalety: wypełnia lukę merytoryczną, systematyzuje treści
z różnych dyscyplin, między innymi: historii Polski, historii Ukrainy, kultury
Polski, Pedagogiki ogólnej, historii wychowania, pedagogiki kultury, teorii wychowania, psychologii, języków polskiego i ukraińskiego (chodzi o terminologię
pedagogiczną, wiarygodny przekład podstawowych pojęć z zakresu pedagogiki,
umiejętność wyboru spośród możliwych wersji tłumaczeń najbardziej adekwatnej itd.).
W procesie nauczania studenci korzystają z zalecanej literatury podstawowej8. Oprócz tego zapoznają się z pracami naukowymi polskich pedagogów:
A.K. Banacha, A. Bogaja, J. Dybca, K. Stopki, B. Gralaka, M. Hopfingera, J. Izdebskiej, A. Janowskiego, L. Kacprzaka, C. Kupisiewicza, M. Łobockego,
T. Lewowickiego, A. Nalaskowskiego, E. Putkiewicz, K. Rubachy, S. Palki,
P. Piwowarskiego, K. Rędzińskiego, M. Szymanowskiego, S. Walasek, S. Wołoszyna i wielu innych.
Dodatkowo wykorzystywaniu i rozwijaniu wiedzy studentów z innych dyscyplin sprzyja wiele metod nauczania zaproponowanych w programie (na przykład zadania twórcze, działalność naukowo-badawcza, praca nad przekładem
tekstów naukowo-pedagogicznych, dyskusje, gry dydaktyczne, tworzenie pre8
Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Fundacja Innowacja, Warszawa 1993; S. Kot,
Historia wychowania, t. 1–2, Wydawnictwo „Żak”, Warszawa 1996; J. Krasuski, Historia wychowania, WSiP, Warszawa 1989; K. Mrozowska, Zarys dziejów wychowania w Polsce od XI
do XX wieku, Kraków 2002; W. Okoń, Nowy słownik pedagogiczny, Wydawnictwo „Żak”,
Warszawa 1996; Pedagogika. Leksykon tematyczny, red. B. Milerski i B. Śliwerski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000; Pedagogika, red. Z. Kwieciński i B. Śliwerski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004; Sztuka nauczania, red. K. Konarzewski, Warszawa
1998.
130
Nadia ZAJACZKIWSKA
zentacji, portfolio, praca metodą projektów, inne interaktywne metody). Szczególnym powodzeniem cieszą się dyskusje na różne tematy edukacyjne. Pozwalają one lepiej zaznajomić studentów z zagadnieniami nie posiadającymi jednoznacznego rozwiązania (a takich przykładów jest wiele w tematyce zajęć), skonfrontować rozmaite stanowiska i poglądy w celu ukazania możliwości różnych
rozwiązań lub podejmowania różnych decyzji.
Duże zainteresowanie wywołuje wśród studentów tworzenie prezentacji
w programie PowerPoint9. Skuteczne wykorzystanie takiego rodzaju zadań ma
wielkie korzyści, ponieważ zwiększa aktywność studentów, wzbogaca ich wiedzę, otwiera również szersze możliwości kreatywne.
W ramach kursu oświata i myśl pedagogiczna Polski studenci dokonują samodzielnego przekładu na język ukraiński polskiego tekstu pedagogicznego, korzystając ze słowników polsko-ukraińskich oraz słowników i encyklopedii pedagogicznych. Ich zadaniem jest odnalezienie właściwych ukraińskich odpowiedników dla polskich wyrazów i struktur, ułożenie krótkiego słowniczka terminów
pedagogicznych w językach polskim i ukraińskim.
Udostępnione wyniki ewaluacji przeprowadzonej wśród studentów – słuchaczy przedmiotu oświata i myśl pedagogiczna Polski pozwalają wysnuć wniosek,
że zaproponowana dyscyplina jak najbardziej odpowiada zapotrzebowaniom
przyszłych polonistów10. Zdaniem studentów, obejmuje ona nową, aktualną
wiedzę, której brakuje w edukacyjnym minimum programów nauczania z zakresu pedagogiki. Wspomaga to nabywanie niezbędnych, zgodnych z zapotrzebowaniami rynku pracy, kompetencji w zakresie kształcenia polonistów.
Szkolnictwo wyższe Ukrainy na obecnym etapie swego rozwoju dąży do
idei i podejścia demokratycznego. Uniwersytet klasyczny przeżywa dzisiaj intensywne zmiany i poszukuje nowych rozwiązań w zakresie kształcenia pedagogicznego. Jednym z nich jest wprowadzenie do procesu dydaktyczno-wychowawczego przedmiotów fakultatywnych. W systemie nauk pedagogicznych mają one wielkie znaczenie, ponieważ istotnie poszerzają wiedzę i kompetencje studentów z zakresu pedagogiki i kształtują światopogląd przyszłego nauczyciela,
który pełni ogromnie ważną rolę społeczną i czuwa nad przyszłością ludzkości.
9
10
Źródło: www.4lomza.pl/zalaczniki/zasady.doc.
Н. Заячківська, Діалог культур як засіб збереження національної самоідентичності (на
прикладі підготовки студентів-полоністів у Львівському національному університеті
імені Івана Франка), [w:] Myśl i praktyka edukacyjna w obliczu zmian cywilizacyjnych, t. 1:
Człowiek i wychowanie w perspektywie wieloetnicznej i wielokulturowej, Rzeszów 2012,
s. 679–686.
Miejsce przedmiotów fakultatywnych…
131
Summary
Place of Elective Courses in the System of the Pedagogical Disciplines
at Classic University
The contemporary classic university can function effectively on condition of constant searching
the new forms of education that will satisfy completely the youth demands of acquiring the profound knowledge and skills of the chosen profession. The elective courses (the courses by choice)
play an important role in the system of students’ vocational preparation. They are the obligatory
classes by students’ choice that improve the knowledge of the chosen specialty by deepening the
student’s cognitive capabilities and competences, and promote the individual education. At present, the elective courses are treated as a means of improving the education level at higher school.
The advantage of the elective courses is that their usage does not need the corrections in programs
and methodology of teaching the main disciplines if only slight. The practice shows that the elective courses take the important place in the system of pedagogical disciplines at classic university
and evoke the students’ interest more and more in terms of their practical significance, students’
educational needs, professional development, and improvement.
Keywords: classic university, pedagogical disciplines, elective courses.