D - Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

Transkrypt

D - Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie
Sygn. akt III AUa 1516/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 lipca 2013 r.
Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący:
SSA Jolanta Frańczak (spr.)
Sędziowie:
SSA Monika Kowalska
SSA Agata Pyjas - Luty
Protokolant:
st. sekr. sądowy Ewa Dubis
po rozpoznaniu w dniu 10 lipca 2013 r. w Krakowie
sprawy z wniosku R. H.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C.
o emeryturę
na skutek apelacji wnioskodawcy R. H.
od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie Wydziału VIII Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 11 września 2012 r. sygn. akt VIII U 427/12
I. z m i e n i a zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję organu rentowego i przyznaje R.
H. emeryturę od dnia 12 lutego 2012 r.,
II. stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności
niezbędnej do wydania decyzji,
III. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w C. na rzecz R. H. kwotę (...) zł tytułem
zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
Sygn. Akt. IIII AUa 1516/12
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy – Wydział VIII Ubezpieczeń Społecznych w K. wyrokiem z dnia 11 września 2012 r. oddalił odwołanie
wnioskodawcy R. H. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w C. z dnia 15 lutego 2012 r., mocą której
organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury w wieku obniżonym, ponieważ nie wykazał wykonywania
pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przez okres co najmniej 15 lat.
Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawca R. H., ur. (...), jest członkiem OFE i złożył wniosek o przekazanie środków
zgromadzonych na tym rachunku za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na dochody budżetu państwa.
Wnioskodawca nie pozostaje w stosunku pracy a na dzień 1 stycznia 1999 r. posiadał ogólny staż pracy w wysokości
28 lat,10 miesięcy i 5 dni. Wnioskodawca od 1974 r. zatrudniony był w Spółdzielni (...) Oddział w O. na stanowisku
kierowcy, gdzie kierował samochodami typu: (...)o tonażu powyżej 3,5 tony oraz samochodem typu (...) i rozwoził
produkty spożywcze, a później materiały opałowe i budowlane. W ramach zatrudnienia wnioskodawca zajmował
się dodatkowymi czynnościami nie wchodzącymi w zakres jego normalnych obowiązków służbowych, które polegały
m.in. na wykonywaniu czynności spedycyjnych, obsłudze agregatów na pojeździe, wykonywaniu czynności operatora
na dźwigach, koparkach, pługach i innych urządzeniach zamontowanych na pojeździe, załadunku i wyładunku
towarów. Zgodnie z obowiązującym warunkami zatrudnienia, za dzień pracy uważany był czas wykonywania czynności
dodatkowych powyżej czterech godzin. Zdarzało się, że czynności dodatkowe zajmowały kierowcy więcej czasu niż
sam transport. Kierowcy pracowali dziennie około 10-14 godzin.
W tak ustalonym stanie faktycznym sprawy Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Sąd Okręgowy podniósł w pierwszej kolejności, że zgodnie z treścią art. art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998
r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2009 r. Nr 153 poz.
1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku
przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli: 1) okres zatrudnienia w
szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia
prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz okres składkowy i
nieskładkowy, o którym mowa w art. 27. Emerytura przysługuje pod warunkiem nie przystąpienia do otwartego
funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym
funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem. Art. 32 cytowanej powyżej ustawy stanowi, że ubezpieczonym
urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w
szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art.
27 pkt 1. Dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa powyżej, za pracowników zatrudnionych w szczególnych
warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym
stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne
lub otoczenia. Wiek emerytalny, o którym mowa w ustępie 1 powyższego artykułu, rodzaje prac lub stanowisk
oraz warunki na podstawie, których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury ustala się
na podstawie przepisów dotychczasowych, a to rozporządzenia Rady Ministrów z dnia z dnia 7 lutego 1983 r. w
sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
(Dz.U. nr 43 poz. 8 ze zm.). Paragraf 4 ust. 1 tego rozporządzenia stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w
szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące
warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres
zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w
rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze
czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku. Dział VIII „Transport i łączność”, poz. 2, wykazu A rozporządzenia
za prace w szczególnych warunkach uważa prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze
całkowitym powyżej 3,5 tony. Natomiast ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, aby
wnioskodawca prace kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu
pracy, albowiem w jego aktach osobowych znajdują się umowy dotyczące zlecenia mu dodatkowych czynności takich
jak: załadunek, rozładunek, obsługa agregatów, a świadek R. K. zeznał, że „czynności załadunkowe i rozładunkowe
trwały dłużej niż sam przejazd samochodem”. Czynności dodatkowe wnioskodawca wykonywał w ramach godzin
pracy, gdzie za dzień pracy uważano czas wykonywania czynności dodatkowych powyżej czterech godzin. Tym
samym wnioskodawca znaczną część obowiązującej go dziennej normy czasu pracy, przeznaczał na prace nie mające
charakteru prac szczególnych. Sąd Okręgowy podniósł, że skoro R. H. w ramach czasu pracy jako kierowca wykonywał
również inne czasochłonne czynności, nawet jeśli należały one do jego obowiązków pracowniczych, to pracy tej nie
można uznać za wykonywanej w szczególnych warunkach. Takie stanowisko wyraził już Sąd Apelacyjny w Krakowie
w wyroku z dnia 12 kwietnia 2012r. III AUa 1808/11 oraz Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 9 listopada
2006 AUa 174/06. Ponadto Sąd Okręgowy podkreślił, że wnioskodawca kierował samochodem marki (...)” o tonażu
3.1, a takie ustalenie niweczy słuszność jego twierdzenia, iż w spornym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu
pracy kierował samochodami ciężarowymi o tonażu powyżej 3,5 tony. W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy uznał, że
wnioskodawca nie spełnił wszystkich warunków koniecznych do nabycia prawa do wcześniejszej emerytury, albowiem
nie posiada on wymaganego przez przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych 15
letniego stażu pracy w szczególnych warunkach i odwołanie na podstawie art. 477( 14) § 1 k.p.c. jako nieuzasadnione
oddalił.
Apelację od wyroku wywiódł wnioskodawca R. H. zaskarżając wyrok w całości i zarzucając mu:
1) naruszenie prawa materialnego a to art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227 ze zm.) w związku z § 4 rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych
warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. nr 43 poz. 8 ze zm.) poprzez przyjęcie, że nie spełnił warunku
wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przez okres co najmniej 15 lat w
związku z nieuwzględnieniem okresu zatrudnienia od 10 września 1974 r. do 31 marca 1990 r. na stanowisku kierowcy,
podczas gdy prawidłowa analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności zeznań świadków
i wnioskodawcy winna skutkować przyjęciem, że pomimo wykonywania dodatkowych czynności, niż tylko pracy
kierowcy samochodu powyżej 3,5 tony został spełniony warunek wymaganego 15 letniego okresu pracy w szczególnych
warunkach;
2) niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a odnoszących się
do rodzaju czynności dodatkowych wykonywanych w czasie godzin pracy przez wnioskodawcę, podczas gdy
przeprowadzenie postępowania dowodowego w tym zakresie skutkowałoby ustaleniem, iż wykonywał on pracę
kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony oraz czynności stanowiące ciężkie prace załadunkowe i
wyładunkowe oraz przeładunek materiałów sypkich pylistych, toksycznych, żrących lub parzących w transporcie.
Wskazując na tak sformułowane zarzuty wnioskodawca domagał się zmiany zaskarżonego wyroku i przyznania
mu emerytury na podstawie art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz zasądzenia na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa
procesowego, według norm przepisanych, ewentualnie uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do
ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji. W uzasadnieniu wywodów apelacji wnioskodawca podniósł, iż
nie kwestionuje wykonywania dodatkowych czynności związanych z załadunkiem lub wyładunkiem towarów, ale na
tą okoliczność Sąd pierwszej instancji nie przeprowadził stosownego postępowania dowodowego. Wnioskodawca
uwypuklił, że zajmował się załadunkiem wapna gaszonego, środków ochrony roślin, a czynności te wykonywał
dodatkowo, co wynika z umowy znajdującej się w jego aktach osobowych. Ponadto takie prace ustawodawca również
uznał za prace wykonywane w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Wnioskodawca zarzucił, że Sąd
Pierwszej instancji bezpodstawnie uznał, iż wykonywana praca kierowcy samochodu marki (...) nie jest pracą kierowcy
samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, o której mowa dziale VIII, poz. 2
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, ponieważ ciężar całkowity tego samochodu przekraczał
4,5 tony.
Stanowisko zawarte w apelacji wnioskodawca podtrzymał w piśmie procesowym z dnia 15 maja 2013 r.
Sąd Apelacyjny ustalił następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca R. H. został zatrudniony w Wojewódzkiej Spółdzielni (...) Oddział w O. w dniu 10 września 1974
r. na stanowisku kierowcy samochodowego, na którym pracował do dnia 31 marca 1990 r. (15 lat, 6 miesięcy
i 20 dni). Wnioskodawcy w dniu zatrudnienia powierzono samochód marki (...)a następnie od dnia 30 stycznia
1978 r. samochód samowyładowczy (...)” i od dnia 1 listopada 1985 r. samochód (...)Wnioskodawca kierował także
samochodami marki (...)
(dowód: akta osobowe, zaświadczenia w aktach rentowych, zeznania wnioskodawcy – 14)
Obowiązujący wnioskodawcę na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego zakres czynności przewidywał
obowiązek utrzymywania pojazdu w czystości, kontrolę stanu technicznego, pełne wykorzystanie ładowności przy
uwzględnieniu specyfiki przewożonych towarów, wypełnianie kart drogowych. Wszystkie angaże płacowe odnoszą się
do stanowiska pracy kierowcy samochodowego i takie stanowisko wskazał pracodawca w świadectwie pracy z dnia
2 kwietnia 1990 r.
(dowód: akta osobowe)
W dniu 1 lipca 1988 r. wnioskodawca zawarł ze swoim pracodawcą Oddziałem Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w O.
umowę zlecenia, która obejmowała wykonywanie innych czynności niż wchodzące w zakres normalnych obowiązków
kierowcy i przewidywała wykonywanie następujących prac: stały nadzór przy czynnościach za i wyładunkowych,
wykonywanie w ograniczonym lub pełnym zakresie czynności spedycyjnych, obsługę agregatów na pojazdach,
wykonywanie czynności operatora na dźwigach.
( dowód: akta osobowe)
Wykonywanie czynności objętych umową zlecenia związane było nierozerwalnie ze specyfiką przewożonych towarów,
ponieważ w przypadku przewożenia towarów samochodem chłodnią wnioskodawca zobligowany był wówczas do
włączenia agregatów chłodniczych. Za wykonywanie czynności objętych umową zlecenia otrzymywał dodatkowe
wynagrodzenie przewidziane w tej umowie. Pracodawca nie zlecił wnioskodawcy wykonywania powyższych prac w
ramach łączącej strony umowy o pracę na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego, ale zawarł dodatkową umowę
cywilnoprawną.
(dowód: akta osobowe, zeznania wnioskodawcy k- 15, nagranie 00:07:20 do 00: 09:36)
Samochód marki (...)którym kierował wnioskodawca od 1985 r. jest samochodem ciężarowym o ciężarze całkowitym
5,8 ton.
(dowód: opinia rzeczoznawcy samochodowego z dnia 2 maja 2013 r.).
Wnioskodawca R. H. w Wojewódzkiej Spółdzielni (...) Oddział w O. od dnia 10 września 1974 r. do dnia 31 marca 1990
r. pracował stale jako kierowca samochodów ciężarowych w pełnym wymiarze czasu pracy. Inne czynności wykonywał
od lipca 1988 r. na podstawie umowy cywilnoprawnej, które nierozerwalnie związane były z rodzajem przewożonych
ładunków. Zazwyczaj wykonywanie czynności dodatkowych wymuszało pracę ponad obowiązujący wnioskodawcę
dobowy wymiar czasu pracy.
(dowód: akta osobowe, zeznania świadka R. K. k – 16).
Zaskarżoną decyzją z dnia 15 lutego 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Odział w C. odmówił wnioskodawcy
R. H. prawa do emerytury w wieku obniżonym, albowiem na dzień 1 stycznia 1999 r. przyjął za udowodniony
wyłącznie ogólny staż pracy w wymiarze 28 lat, 10 miesięcy i 5 dni. Organ rentowy w uzasadnieniu decyzji wskazał, że
wnioskodawca nie przedłożył świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach, której domagał się zaliczenia
na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego.
Powyższy stan faktyczny Sąd Apelacyjny ustalił na podstawie akt osobowych wnioskodawcy, opinii rzeczoznawcy
samochodowego i zeznań wnioskodawcy, które w pełni obdarzył walorem wiarygodności, albowiem były one zbieżne
z pozostałymi dowodami.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
W rozpoznawanej sprawie w pierwszej kolejności wskazać należy, że istota sporu sprowadzała się do ustalenia czy
wnioskodawca R. H. spełniał przesłanki nabycia prawa do emerytury, o których mowa w art. 184 w związku z art. 32
ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz.U.
z 2009 r. Nr 153 poz. 1227 ze zm.) w związku z § 2 i § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w
sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
(Dz. U. Nr 8 poz 43 ze zm.), w szczególności czy legitymuje się 15 letnim okresem pracy w szczególnych warunkach.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalony został pogląd, że zawarty w przepisach przejściowych ustawy o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych art. 184 dotyczy tych ubezpieczonych urodzonych po
dniu 31 grudnia 1948 r., którzy w dniu wejścia ustawy w życie (1 stycznia 1999 r.) osiągnęli: 1) okres zatrudnienia
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia
prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz 2) okres składkowy
i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn).
Takim ubezpieczonym przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 ustawy pod warunkiem
nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych
na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz
rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem (w brzmieniu obowiązującym
przed 1 stycznia 2013 r.). Za dotychczasowe przepisy należy uważać przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z
dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w
szczególnym charakterze. Z § 2 ust. 1 cytowanego powyżej rozporządzenia wynika, że okresami pracy uzasadniającymi
prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach
lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym
stanowisku pracy.
Sąd pierwszej instancji weryfikując przesłanki wymagane do nabycia prawa do emerytury określone w art. 184 ustawy
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2012
r. trafnie przyjął, że niekwestionowanym przez strony było posiadanie przez wnioskodawcę na dzień 1 stycznia 1999
r. ogólnego stażu pracy w ilości 28 lat, 10 miesięcy i 5 dni, niepozostawanie w stosunku pracy zarówno w dacie
złożenia wniosku o przyznanie emerytury, jak i w dacie zaskarżonej decyzji oraz złożenie wniosku o przekazanie
środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody
budżetu państwa, ukończenie przez wnioskodawcę 60 roku życia w dniu 12 lutego 2012 r. W tej sytuacji ostatnią,
sporną, przesłanką warunkującą uzyskanie przez wnioskodawcę prawa do emerytury było wykazanie 15 lat pracy
w szczególnych warunkach. W tej kwestii trafnie zarzuca wnioskodawca w zarzutach apelacji, że Sąd pierwszej
instancji wydając zaskarżony wyrok nie wyjaśnił wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia
istoty sprawy. Należy mieć na względzie, że wnioskodawca spełnienie warunku 15 lat pracy w szczególnych warunkach
wykazywał poprzez zaliczenie mu okresu pracy na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym
ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony w okresie od 10 września 1974 r. do 31 marca 1990 r. w Wojewódzkiej Spółdzielni
(...) Oddział w O.. Ten rodzaj pracy, jako pracę w szczególnych warunkach w transporcie, przewiduje rozporządzenie
Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych
warunkach lub w szczególnym charakterze w dziale VIII, poz. 2, wykazu A. Natomiast z zebranego w sprawie
materiału dowodowego wynika, że wnioskodawca przez cały okres zatrudnienia kierował samochodami ciężarowymi
o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, albowiem takim pojazdem jest też samochód marki (...)co
obrazuje opinia rzeczoznawcy samochodowego z dnia 2 maja 2013 r. i nieuprawnionym było stanowisko Sądu
pierwszej instancji przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, iż samochód marki (...) nie jest samochodem
ciężarowym o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.
W ocenie Sądu Apelacyjnego nie można także zgodzić się ze stanowiskiem Sądu pierwszej instancji, że wnioskodawca
wskutek zawartej w dniu 1 lipca 1988 r. ze swoim pracodawcą Wojewódzką Spółdzielnią (...) Oddział w O. umowy
zlecenia nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy zatrudnienia na stanowisku kierowcy samochodu
ciężarowego. Oczywistym jest, że praca kierowcy samochodu ciężarowego wiąże się z transportem towarów, których
przewóz wymaga podjęcia czynności dodatkowych np. włączenia agregatu czy wysypania materiałów sypkich z
wywrotki a ponadto podkreślenia wymaga, że umowa ta nie ograniczała zakresu czynności wnioskodawcy na
stanowisku kierowcy ani też nie wpływała na ustalone z tego tytułu wynagrodzenie za pracę ani wymiar czasu
pracy. Ubocznie godzi się w tym miejscu zauważyć, że wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 9 listopada
2006 r. (III AUa 174/06, LEX nr 310485) dotyczy zupełnie innego stanu faktycznego i prac wykonywanych przez
ubezpieczonego, podobnie jak wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 12 kwietnia 2012 r. (III AUa 1801/11).
Dlatego też chybionym było przywołanie przez Sąd pierwszej instancji powyższych orzeczeń celem zakwestionowania
pracy wnioskodawcy na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej
3,5 tony jako niewykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Uwypuklić należy, że wnioskodawca pracował
w Wojewódzkiej Spółdzielni (...) Oddział w O., która zajmowała się spedycją towarów a załadunek i wyładunek
związany był wyłącznie z przewożonymi przez kierowcę towarami a nie wykonywaniem innych „zleconych prac” w
normatywnym czasie pracy. Godzi się w tym miejscu zauważyć, że praca kierowcy polega na odpłatnym przewozie
ludzi lub towarów pojazdami samochodowymi (www.wikipedia.). Dlatego też brak jest podstaw faktycznych a w
konsekwencji i prawnych, aby uznać, że wnioskodawca nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy
na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony przez
okres 15 lat. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22 kwietnia 2009 r., II UK 333/08 (LEX nr 1001310) orzekł, że
w spornych przypadkach - uwzględnienie okresów wykonywania pracy szkodliwej lub uciążliwej wymaganej do
przyznania emerytury w niższym wieku emerytalnym - następuje po ustaleniu rzeczywistego zakresu obowiązków
oraz wykonywania bezpośrednio i stale szkodliwego zatrudnienia, tyle że ocena prawna tych ustaleń powinna być
racjonalna, bez stosowania "aptekarskiej" miary lub "stopera w ręku". Podobny pogląd możemy odnaleźć w wyroku
z dnia 6 lutego 2013 r., I UK 490/12 (niepublikowany).
Sąd Apelacyjny stwierdził na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń społecznych, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie
ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Wnioskodawca nie posiadał świadectw wykonywania pracy w
szczególnych warunkach, a wydanie błędnej decyzji w sytuacji, gdy organ rentowy nie dysponował wystarczającym
materiałem dowodowym pozwalającym na ustalenie prawa do żądanego świadczenia, nie skutkuje obciążeniem
organu odpowiedzialnością z tego tytułu. Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 16 kwietnia 2013 r., III AUa
1460/12 (LEX nr 1311965) przyjął, iż o winie organu rentowego rodzącej odpowiedzialność za nieustalenie prawa do
świadczenia (a w zasadzie nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji o przyznaniu świadczenia)
można by mówić jedynie wówczas, gdyby już w oparciu o dostępne organowi rentowemu dowody (w szczególności
zgromadzone w aktach rentowych) można było jednoznacznie rozstrzygnąć o przysługiwaniu zawnioskowanego
świadczenia.
Z powyższych względów Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok i poprzedzającą go
decyzję organu rentowego i przyznał wnioskodawcy R. H. emeryturę od dnia 12 lutego 2012 r.
O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na zasadzie art. 108 § 1 k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c.