Orco Property Group

Raport analityczny dla spółki
Orco Property Group
przygotowany dla Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.
przez Notoria Serwis S.A.
28 września 2011 r.
1
Informacje o firmie
Orco Property Group
Adres: 38, rue de Pafebrüch PA Hirebusch
L-8308 Capellen, Luxemburg
tel. +352 264 76 71
fax. +352 264 76 76
e-mail: [email protected]
strona internetowa: www.orcogroup.com
Zarząd
Akcjonariat
Jean-François Ott – prezes
Nicolas Tommasini
Gabriel Lahyani
Ales Vobruba
Jacques Bonnafont
Brad Taylor
Yves Désiront
Ogi Jaksic
Philippe Riboton
Julien Villeneuve
Petra Zdenkova
Christian Kettlitz
Morgan Stanley Real Estate Investing
19,20%
Millenius Investments (w porozumieniu z
6,47%
Clannathone Stern SA i Bugle Investments Ltd)
Lansdowne Capital
5,86%
Axa Investment Managers
5,12%
Nicolas Tommasini
0,15%
Jean-François Ott
0,02%
Ales Vobruba
0,00%
Alexis Raymond Juan
0,00%
Pozostali
Źródło: Notoria
63,2%
Działalność
Orco
Property
działa
w
branży
nieruchomości jako inwestor, deweloper
oraz zarządzający aktywami w krajach
Europy
Środkowo-Wschodniej
oraz
Niemczech i Rosji, o łącznej wartości 2,2
mld EUR. Działalność deweloperska
obejmuje luksusowe i średniej klasy domy
i apartamenty, przestrzeń biurową i
przeznaczoną
pod
wynajem,
małe
luksusowe hotele, rezydencje i ośrodki
wypoczynkowe. Spółka zarządza również
luksemburskim zamkniętym funduszem
parasolowym Endurance Real Estate Fund,
koncentrującym się na pozyskiwaniu
nieruchomości na rynku powierzchni
biurowych i komercyjnych, mieszkalnych,
przemysłowych i logistycznych oraz opieki
zdrowotnej.
Strategia
Spółka stawia na umacnianie obszaru
inwestycji hotelarskich, poprzez rozwój
segmentu inwestycji związanych z
hotelami luksusowymi oraz rezydencjami
MaMaison, hotelami o wydłużonym pobycie.
Za cel stawia sobie ekspansję w największych
miastach Europy Centralnej. Chce się skupić na
Pradze, Berlinie, Warszawie i Budapeszcie.
Historia
Założyciel spółki Jean-François Ott wraz z
upadkiem komunizmu w Europie ŚrodkowoWschodniej postanowił wykorzystać potencjał
tego rynku i w 1991 r. świeżo założona spółka
Orco Property rozpoczęła działalność w
czeskiej Pradze. Pierwszymi klientami były
Philip Morris, Nokia czy KPMG otwierające
swoje przedstawicielstwa w stolicy Czech. W
1999 r. spółka weszła na Węgry, a rok później
jej akcje zadebiutowały na giełdzie w Paryżu.
Kolejne lata to czas ekspansji Orco na rynki:
polski, słowacki, niemiecki, francuski, rosyjski
i chorwacki. W połowie 2007 r. spółka
zadebiutowała na GPW pozyskując 652,5 mln
zł ze sprzedaży akcji nowej emisji. Pod koniec
sierpnia 2011 r. spółka poinformowała o
sprzedaży rosyjskich aktywów lokalnemu
inwestorowi za 53 mln EUR.
2
Plany
 Spółka zlikwiduje swój Endurance
Real Estate Fund. Jako pierwszy
zostanie
zamknięty
subfundusz
mieszkaniowy, drugi – biurowy, będzie
likwidowany w 2012 r. Władze spółki
przekonują, że jest to dobra wiadomość,
gdyż
likwidacja
funduszu
nieruchomościowego uwolni część
zainwestowanych środków, Przyznają
zarazem, że gdyby do likwidacji doszło
za 2-3 lata, wówczas prawdopodobnie
udałoby się zrealizować wyższy wynik
na sprzedaży zarządzanych przez
Endurance nieruchomości.
 Jeszcze
przed
rozpoczęciem
piłkarskich mistrzostw Europy w piłce
nożnej EURO 2012, Orco chce oddać
do użytku swój prestiżowy projekt w
Warszawie – apartamentowiec przy ul.
Złotej 44.
 Rośnie
zainteresowanie
Orco
inwestycjami w Niemczech, zwłaszcza
w Berlinie. Powodem są relatywnie
niskie ceny nieruchomości, a ponieważ
spodziewany jest ich wzrost – Orco
zamierza na tym skorzystać. Nie bez
znaczenia
jest
też
sprawność
niemieckiej administracji.
 Władze Orco liczą, że jesienią 2011 r.
spółka uzyska zezwolenia na realizację
kompleksu handlowego w praskiej
dzielnicy Bubny.
 W Warszawie Orco przymierza się do
inwestycji porównywalnej skali co
Złota 44. Firma myśli nad zawiązaniem
joint venture z właścicielem atrakcyjnej
działki w centrum miasta. Miałby na
niej powstać biurowiec z najwyższej
półki.
 Orco nie zamierza sprzedawać
flagowej inwestycji w Budapeszcie –
centrum handlowego Vaci 1, który
zostanie oddany do użytku jeszcze w
tym roku.
Podstawowe dane finansowe (stan na 27.09.2011)
Cena akcji (PLN)
19,40
Zakres z 52 tygodni (PLN)
17,81 – 42,38
Stopa zwrotu 12 miesięcy (%)
-41,6
Średni wolumen obrotów na sesję
11,6
w 2010 r. (tys. szt.)
Średni wolumen obrotów na sesję
w II kwartale 2011 r. (tys. szt.)
8,3
Średni wolumen obrotów na sesję
we wrześniu 2011 r. (tys. szt.)
3,8
Kapitalizacja rynkowa (PLN mln)
Wartość księgowa (PLN mln)
Akcje w wolnym obrocie (%)
Liczba akcji
Cena/zysk
Cena/wartość księgowa
II kwartał 2011 r.
Przychody (tys. EUR)
Zysk operacyjny (tys. EUR)
Strata netto (tys. EUR)
Marża zysku operacyjnego (%)
Marża zysku brutto (%)
Marża zysku netto (%)
330,85
1 348,24
63,2
17 053 866
–
0,25
34 074
13 493
-3 130
14,3
-4,0
-5,3
Źródło: Notoria
Uwagi
 Pod koniec września Morgan Stanley Real
Estate Investing, nieruchomościowe ramię
inwestycyjnego banku z USA, zostało
największym
akcjonariuszem
Orco
obejmując przeszło 3 mln nowych akcji,
odpowiadających 17% kapitału sewelopera.
W zamian inwestor wniósł akcje Orco
Germany i udziały w subfunduszach
Endurance Fund. W efekcie transakcji Orco
zwiększyło zaangażowanie w akcjonariacie
niemieckiej spółki z 58,4 do 87%, w
subfunduszu biurowym z 16,2 do 27%, a w
mieszkaniowym z 5,8 do 14,8%.
 Orco porozumiało się z Chorwackim
Funduszem Prywatyzacyjnym w sprawie
zmniejszenia zadłużenie o 41,21 mln HRK
spółki Suncani Hvar, której obie strony są
udziałowcami (Orco ma 55, a CFP
dysponuje 32% akcji). Nastąpi to poprzez
3
włączenie
części
kredytów
akcjonariuszy do kapitałów własnych
spółki.
Dalsze
zwolnienie
ze
zobowiązań spółki w wysokości 22,2
mln HRK nastąpi w drodze umorzenia
oprocentowania kredytów udziałowców
spółki. Hvar to znany chorwacki kurort
turystyczny.
 22
września
zarejestrowano
podwyższenie kapitału o 3 mln nowych
akcji. Łączna liczba akcji tworzących kapitał
zakładowy oraz praw głosu wynosi 17,053
mln papierów.
 Pod koniec lipca Orco poinformowało o
wzmocnieniu zespołów zarządzających
aktywami i leasingu w Polsce, Czechach na
Węgrzech i na Słowacji. Nowym
wicedyrektorem asset management został
Cédric Gabilla, pracujący wcześniej m.in. w
banku Merrill Lynch.
Notowania
Źródło: Notoria
Załamanie na rynku nieruchomości
bardzo mocno doświadczyło akcjonariuszy
Orco Property. Wprawdzie debiut przyniósł
10,3% zwyżkę ceny akcji do 480 zł
względem ceny odniesienia 435,1 zł, lecz
były to miłe złego początki. Po niespełna
dwóch latach za jeden walor płacono już
tylko 15,7 zł i jest to historyczne minimum
notowań Orco. Na niewiele zdała się
obserwacja wskaźników analizy technicznej
– zarówno wskaźnik względnej siły RSI jak i
MACD wskazywały w kolejnych fazach
bessy
duże
wyprzedanie
walorów
dewelopera, jednak korekty wzrostowe były
płytkie i krótkotrwałe. W takiej sytuacji
inwestycje w akcje Orco podejmowane w
przekonaniu o osiągnięciu dna, poniżej
którego kurs już nie spadnie, przypominało
próbę złapania spadającego noża – po
niedługim okresie czasu akcje taniały
bowiem nadal przysparzając sporych strat
posiadaczom.
Od dna bessy do chwili obecnej kurs
znajduje się w trendzie horyzontalnym
ograniczonym widełkami 20-50 zł. Akcje nie
cieszą się zainteresowaniem inwestorów
mimo bardzo niskiej wartości wskaźnika
C/WK wskazującego niedowartościowanie
walorów. Orco ciągle czeka na lepsze czasy
dla branży nieruchomości.
4
Dane finansowe
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe (tys. EUR)
I-VI'10
I-VI'11
zmiana %
Aktywa
2 010 785
1 809 455
-10,0
Aktywa trwałe
1 408 926
1 170 316
-16,9
Aktywa obrotowe
601 859
639 139
6,2
Zapasy
398 455
406 325
2,0
Kapitał własny
320 517
286 754
-10,5
Kapitał mniejszości
47 115
51 440
9,2
1 643 153
1 471 261
-10,5
Zobowiązania długoterminowe
847 461
463 122
-45,4
Zobowiązania krótkoterminowe
795 692
1 008 139
26,7
Przychody netto ze sprzedaży
189 705
73 220
-61,4
Zysk (strata) z działalności operacyjnej
37 770
18 904
-49,9
Zysk (strata) brutto
237 836
-2 041
-
Zysk (strata) netto
237 733
-7 503
-
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej
77 173
19 155
-75,2
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej
21 671
94 420
335,7
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej
-92 670
-130 343
40,7
Przepływy pieniężne netto
6 174
-16 768
-371,6
Środki pieniężne na początek okresu
57 040
53 439
-6,3
Środki pieniężne na koniec okresu
63 744
35 200
-44,8
Liczba akcji (tys.)
14 054
14 054
0
Wartość księgowa na jedną akcję
22,81
20,40
-10,5
Zysk (strata) na jedną akcję
Źródło: spółka
16,92
-0,53
-
BILANS
Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
Wskaźniki finansowe
ZYSKOWNOŚĆ
I-VI'10
I-VI'11
Marża zysku operacyjnego
19,9%
25,8%
Marża zysku brutto
125,4%
-2,8%
Marża zysku netto
125,3%
-10,2%
Stopa zwrotu z kapitału własnego
148,3%
-5,2%
Stopa zwrotu z aktywów
23,6%
-0,8%
2010-06-30
2011-06-30
-193 833
-369 000
Wskaźnik płynności bieżącej
0,76
0,63
Wskaźnik płynności szybkiej
0,26
0,23
Wskaźnik podwyższonej płynności
0,14
0,15
I-VI'10
I-VI'11
PŁYNNOŚĆ
Kapitał pracujący
AKTYWNOŚĆ
5
Rotacja należności
87,8
189,7
Rotacja aktywów obrotowych
571,1
-
Rotacja aktywów
1 908
4 448
2010-06-30
2011-06-30
Wskaźnik pokrycia majątku
22,7%
24,5%
Stopa zadłużenia
81,7%
81,3%
Wskaźnik obsługi zadłużenia
1,6
0,9
Dług/EBITDA
Źródło: Notoria
71,3
-
ZADŁUŻENIE
 Wyniki finansowe po pierwszej
połowie
2011
r.
są
trudno
porównywalne z osiągniętymi rok
wcześniej z racji jednorazowych
zysków zaksięgowanych na koniec
czerwca 2010 r. Warto zwrócić uwagę,
że nominalny zysk netto był wówczas
dużo wyższy od przychodów ze
sprzedaży. O nadzwyczajnym zysku
przesądziło wówczas 270 mln EUR
wynikających
z
restrukturyzacji
zadłużenia obligacyjnego na mocy
planu naprawczego. Gdyby nie to, Orco
musiałoby wykazać pokaźną stratę
netto.
 Dobrą wiadomością jest spadek
kosztów operacyjnych z 88 do 17 mln
EUR,
jak
również
kosztów
administracyjnych. Wynik netto w
mniejszym stopniu obciąża amortyzacja
aktywów trwałych.
Wybrane dane sektora
hoteli na 2010.06.30
 Martwi bardzo niski odczyt wskaźnika
płynności bieżącej. Wzorcowa jego wartość
mieści się w granicach 1,3-2, tymczasem dla
Orco wynosi zaledwie 0,63. Może to
oznaczać że firma ma, bądź w najbliższej
przyszłości będzie miała kłopoty z
terminowym regulowaniem zobowiązań.
 Najważniejszy wskaźnik zyskowności dla
spółki deweloperskiej, czyli EBITDA –
wynik z działalności operacyjnej przed
uwzględnieniem amortyzacji i umorzenia
wartości firmy, zmniejszył się w stosunku
do roku poprzedniego z 21,3 mln EUR do
11,8 EUR (-45%). Spółka tłumaczy to
spadkiem
przychodów
w
sektorze
deweloperskim,
niewystarczającymi
dochodami z działalności na polu
nieruchomości mieszkaniowych, które nie
zostały skompensowane przez sprzedaż
powierzchni biurowych.
Liczba hoteli
Liczba pokoi
Obłożenie (%)
Przychody (mln
EUR)
Czechy
5
482
57
6,2
Polska
3
220
54
3,0
Węgry
3
161
67
1,4
Słowacja
1
32
73
0,3
Rosja
1
84
68
3,3
Razem
Źródło: Spółka
13
979
59
14,3
Prognozy finansowe na rok 2011
Spółka nie opublikowała prognoz na 2011 r.
6
Analiza porównawcza konkurencji
Wybrane dane za 2010 r.
Atlas
Estates
Orco
Property
Plaza
Ronson
Reinhold
Warimpex
Centers
Europe
Przychody (tys. EUR)
100 763
340 618
37 641
30 762
60 407
103 163
Zysk (strata) z działalności
operacyjnej (tys. EUR)
-7 958
50 967
34 498
-19 300
8 293
24 384
Zysk (strata) netto (tys. EUR)
-12 493
233 411
10 273
-18 977
8 786
5 254
Zysk netto na akcję (EUR)
-0,25
16,61
0,04
-2,71
0,03
0,10
Wartość księgowa na akcję
(EUR)
2,10
21,56
2,05
0,27
0,38
1,71
Aktywa (tys. EUR)
402 126 1 902 305 1 426 296
53 831
169 011
606 991
Kapitał własny (tys. EUR)
105 458
303 057
600 195
1 869
104 501
92 299
Zwrot na kapitale (ROE) (%)
-11,8%
77,0%
1,7%
–
8,4%
5,7%
Zwrot na aktywach (ROA) (%)
-3,1%
12,3%
0,7%
-35,3%
5,2%
0,9%
Wskaźnik płynności bieżącej
1,15
1,09
3,03
1,09
3,28
0,25
73,6%
81,3%
56,2%
95,8%
38,2%
85,4%
Stopa zadłużenia (%)
Źródło: Notoria
Branża deweloperska ma bardzo
liczną reprezentację krajową na GPW, toteż
dla potrzeb analizy porównawczej wybrano
tylko konkurentów Orco Property o
zagranicznych korzeniach. Na ich tle spółka
prezentuje się korzystnie, choć należy
pamiętać o jednorazowych ekstra zyskach
księgowych w pierwszej połowie 2010 r. To
w dużej mierze za ich sprawą ubiegły rok
Orco zamknęło zyskiem netto 233,4 mln
EUR, co przełożyło się na 16,6 EUR zysku
na akcję. Imponująco wręcz prezentują się
więc wskaźniki zwrotu na kapitale i
aktywach zwłaszcza w porównaniu z mizerię
konkurentów. Dla porównywalnej pod
względem wielkości aktywów Plaza Centers
ROE wyniosło 1,7%, a ROA 0,7%, podczas
gdy dla Orco odpowiednio: 77,0 oraz 12,3%.
Orco jest jednak bardziej zadłużone – stopa
długu przekracza 81%, gdy tymczasem dla
Plaza Centers wskaźnik ten kształtuje sie na
poziomie 56%. Gorszy od Orco wynik w tej
materii mają tylko Warimpex i bez
porównania mniejsza spółka Reinhold.
Analiza sektora
 Koniunktura w branży budowlanej jest
nierozerwalnie związana z sytuacją
gospodarczą kraju. Ponieważ wzrost
inwestycji w gospodarce w linii prostej
przekłada się na zwiększenie popytu na
usługi budowlane, dlatego wzrost dynamiki
7
PKB pociąga za sobą zwiększenie
produkcji budowlano-montażowej. I na
odwrót. Toteż biorąc pod lupę branżę
deweloperską
nie
można
nie
zastanawiac
się
nad
kondycją
ekonomiczną krajów, na rynkach
których funkcjonuje dana spółka. W
przypadku firm międzynarodowych ich
rozwój zależy od koniunktury globalnej.
 Wydaje się, że rynki nieruchomości w
Europie najgorsze mają już za sobą.
Znikł paraliż panujący na rynkach w
końcu 2008 i w 2009 r., pojawiły się ze
to oznaki ożywienia. Możliwe stały się
więc znowu transakcje sprzedaży po
zadowalających cenach. Na niektórych
rynkach Europy Środkowo-Wschodniej
efektywne stawki wynajmu już się
ustabilizowały, a nawet zaczęły rosnąć
w przypadku najlepszych aktywów,
jednak
w Europie
PołudniowoWschodniej czynsze prawdopodobnie
dopiero ruszą w górę z 12-18
miesięcznym opóźnieniem.
 W 2010 r. wartość transakcji w
sektorze nieruchomości w Europie
Środkowo-Wschodniej osiągnęła 5 mld
EUR, co oznacza 90% zwyżkę w ujęciu
rocznym. Łatwiejszy staje się dostęp do
finansowania, a rozbieżności w
oczekiwaniach
nabywców
i
sprzedających stopniowo maleją.
 Spółki z branży deweloperskiej i
budowlanej narażone są na szereg
ryzyk, zaś najszerszemu wachlarzowi
potencjalnych zagrożeń muszą stawić
czoła duże przedsiębiorstwa. Oprócz
ryzyk takich jak: ryzyko operacyjne –
dotyczące
prawidłowych
wycen
prowadzonych
projektów;
ryzyko
nieefektywnych zakupów; ryzyko cen
surowców, duże podmioty gospodarcze
są wystawione na ryzyko polityczne.
Startując
w
przetargach
infrastrukturalnych narażone są na
opóźnienia
w
samej
procedurze
przetargowej, jak również później – w fazie
realizacji budowy.
 Deweloperzy funkcjonujący na rynku
mieszkaniowym
mimo
ożywienia
gospodarczego mogą notować nieco gorsze
wyniki niż spółki działające w segmencie
hoteli i biurowców. Ci pierwsi bowiem
zmuszenia są działać w warunkach
zaostrzonej przez Komisję Nadzoru
Finansowego tzw. Rekomendacji T (zbiór
zasad,
adresowanych
do
banków,
dotyczących zarządzania i oceny ryzyk
związanych z udzielanymi kredytami
detalicznym) i zakończenia w 2012 r.
rządowego programu „Rodzina na Swoim”.
Niemniej wydaje się, że spośród krajów
Europy Środkowo-Wschodniej,
polska
„mieszkaniówka” ma przed sobą najlepsze
perspektywy.
 Na wyniki deweloperów mieszkaniowych
negatywnie może wpłynąć podwyższona w
2011 r. stawka VAT od sprzedawanych
nowych mieszkań z 7 do 8%. Aby nie
osłabiać i tak niewielkiego popytu na
mieszkania spółki biorą to obciążenie na
siebie, obniżając tym samym rentowność
projektów.
 Jak widać na wykresie giełdowego
subindeksu WIG-Deweloperzy branża nadal
nie odzyskała atrakcyjności sprzed czterech
lat, gdy spółki chwaliły się rekordowymi
wynikami sprzedając na pniu przysłowiowe
już „dziury w ziemi”.
8
Wieści z branży




Plaza
Centers
podtrzymała
zapowiedzi zakończenia w 2011 r.
budowy centrum handlowego w
Toruniu oraz centrum handlowego i
biurowca w Indiach i nosi się z
zamiarem
rozpoczęcia
czterech
projektów w Europie ŚrodkowoWschodniej
oraz
dwóch
mieszkaniowych w Indiach. W marcu
zapowiadano rozpoczęcie 15 projektów
komercyjnych w 2012 r.
Komisja
Nadzoru Finansowego
nałożyła na Atlas Estates karę 40 tys. zł
za nienależyte wykonanie obowiązków
informacyjnych – nie powiadomiła
niezwłocznie inwestorów o zmianie
stanu zaangażowania cypryjskich firm
Cyproman
Services,
Panglobe
Services, Lockerfield oraz Finiman w
swoim
kapitale.
Informację
tę
otrzymała w sierpniu 2009 r.
Górze. Ukończenie hoteli w Katowicach i
Budapeszcie planowane jest w połowie
2013
r.
Partner
Warimpexu
w
przedsięwzięciu joint ventures zajmie się
prowadzeniem
obiektów
jako
franczyzodawca marek Première Classe i
Campanile.
 Atlas Estates sprzedał spółkę zależną Circle
Slovakia, posiadającej projekt Nove
Vajnory w Bratysławie, za 6,2 mln EUR.

Dopiero od II kwartału 2012 r. możliwa
jest zdecydowana poprawa wyników
Ronson Europe w związku z planowanym
ukończeniem
realizowanych
obecnie
projektów. Drugi kwartał 2011 r. była dla
spółki najgorszy w historii – nabywców
znalazło tylko 10 lokali. Przychody
wyniosły 5,8 mln zł, a strata netto 3,6 mln
zł.

Warimpex zapowiedział na IV kwartał
2011 r. otwarcie czterogwiazdkowego
hotelu marki Crowne Plaza (Grupa
InterContinental)
oraz
przylegającego
biurowca z 21 tys. m2 powierzchni przy
realizowanym projekcie deweloperskim w
Rosji – Airportcity w St. Petersburgu.
Pozostałe 18 tys. m2 powierzchni będzie
wykończane w zależności od popytu
najemców od 2012 r.

Globe Trade Centre spowalnia realizację
kilku
projektów
komercyjnych.
W
przyszłym roku zamierza zakończyć
budowę galerii handlowej w bułgarskim
Burgas oraz biurowca w Warszawie o
łącznej
powierzchni
najmu
netto
wynoszącej 47,5 tys. mkw. W planach jest
też budowa kolejnej galerii handlowej w
Warszawie o powierzchni najmu około 60
tys. mkw. W maju GTC sprzedało udziały
w Galerii Mokotów za kwotę 540 mln zł.

Spółka zależna LC Corp podpisała z
Budimeksem umowę wartości 170 mln zł
W pierwszej połowie 2011 r.
Warimpex wprowadził – jako pierwszy
emitent zagraniczny – do notowań na
warszawskim
Catalyst
obligacje
zamienne
o
łącznej
wartości
nominalnej 66,3 mln zł (równowartość
ok. 16,8 mln EUR). Środki z emisji
służą głównie optymalizacji struktury
finansowania
i
sfinansowaniu
przyszłych projektów rozwojowych.
Pod koniec maja izraelska agencja
ratingowa Standard & Poor’s Maalot
umieściła Plaza Centers, oraz jej
głównego akcjonariusza – notowaną w
Tel Avivie i na nowojorskim Nasdaq
spółkę Elbit Imaging – na liście
obserwacyjnej
z
nastawieniem
negatywnym.
 W I kwartale 2012 r. mają być otwarte
pierwsze wspólne hotele Warimpexu i
Louvre
Hotels
we
Wrocławiu,
następnie w Bydgoszczy i Zielonej
9
na budowę biurowca na warszawskiej
Ochocie. Obiekt ma oferować 31 tys.
mkw. powierzchni użytkowej. Budowa ma
się zakończyć po dwóch latach.
Analiza makroekonomiczna
Wskaźniki makro na koniec 2010 r.
Niemcy
Polska
Czechy
Węgry
PKB (mld EUR)
2 498
357,4
147,4
92,8
PKB na 1 mieszkańca (tys. EUR)
31,1
9,4
13,9
9,2
PKB (%)
3,6
3,8
2,3
1,2
Deficyt budżetowy (% PKB)
3,3
7,9
4,7
4,2
Dług publiczny (% PKB)
83,2
55
38,5
80,2
Inflacja (%)
1,2
2,6
1,5
4,7
Bezrobocie (%)
7,1
9,6
7,3
11,2
Eksport towarów (mld EUR)
916,5
117,4
99,7
71,4
Import towarów (mld EUR)
Źródło: MG
748,3
130,8
94,8
65,9
 W kwietniu Międzynarodowy Fundusz
Walutowy podwyższył nieznacznie swoje
prognozy
gospodarcze
(wobec
wcześniejszej prognozy z października
2010 r.). Dla strefy Euro zakładany na
2011 r. wzrost gospodarczy wynosi 1,6%
(1,5%). Prognozę dla obszaru Europy
Środkowo-Wschodniej podniesiono z 3,1
do 3,7%. PKB Polski ma wzrosnąć o
3,6%, a np. w Rosji oczekiwana zwyżka
gospodarcza ma wynieść 4,8%.
 Indeks
oczekiwań
inwestorów
i
analityków wobec gospodarki środkowowschodniej Europy w następnych 6
miesiącach spadł we wrześniu 2011 r. do
minus 38,0 pkt z minus 26,4 pkt w
sierpniu - wynika z danych ZEW Center
for European Economic Research i Erste
Bank. Wskaźnik ocen obecnej sytuacji
gospodarczej wzrósł jednak we wrześniu
do 7,2 pkt z 2,8 pkt w sierpniu.
Polska
 Według założeń budżetowych na 2011 r.,
w nadchodzących 12 miesiącach PKB
wzrośnie o 3,5%. Niektórzy członkowie
Rady Polityki Pieniężnej prognozują
jeszcze wyższy wzrost PKB o 4-4,5%.
Powinno to korzystnie wpływać na
kształtowanie
się
popytu
konsumpcyjnego.
 Z danych GUS wynika, że sprzedaż
detaliczna w sierpniu wzrosła o 11,3% rdr
po wzroście o 8,2% w lipcu, a mdm w
sierpniu wzrosła o 1,1%. Produkcja
przemysłowa w sierpniu wzrosła o 8,1%
rdr, po wzroście o 1,8% w lipcu, a w
porównaniu z poprzednim miesiącem
wzrosła o 4,3%. Stopa bezrobocia w
sierpniu wyniosła 11,6% wobec 11,7% w
lipcu.
 Nowe zamówienia w przemyśle wzrosły
w sierpniu w ujęciu rocznym o 13,9%, po
spadku o 0,6% w lipcu. W ujęciu
miesięcznym zamówienia wzrosły o 0,3%
w porównaniu ze spadkiem o 4,% w lipcu.
Wskaźnik nowych zamówień w przemyśle
pokazuje rozwój popytu na wyroby i
usługi. Służy on do oceny przyszłej
produkcji.
 We wrześniu ogólny klimat koniunktury
w budownictwie kształtuje się na
poziomie minus 4 wobec -1 w sierpniu.
Poprawę koniunktury sygnalizuje 15%
przedsiębiorstw, a jej pogorszenie 19%
wobec odpowiednio 16 i 17% w sierpniu.
Niemcy
 Indeks PMI określający koniunkturę w
sektorze usług, przygotowywany przez
Markit Economics, wyniósł we wrześniu
10
50,3 pkt wobec 51,1 pkt na koniec
sierpnia - podano wstępne wyliczenia.
nalitycy szacowali, że indeks wyniesie
50,5 pkt. Wsektorze przemysłowym PMI
ukształtował sie na poziomie 50,0 pkt
wobec 50,9 pkt na koniec sierpnia.
Wartość wskaźnika PMI powyżej 50 pkt
oznacza ożywienie w sektorze.
 Agencja Fitch Ratings potwierdziła rating
kredytowy dla Niemiec na najwyższym
możliwym poziomie "AAA". Perspektywa
ratingu jest stabilna.
 Zaufanie niemieckich analityków i
inwestorów instytucjonalnych okazało się
we wrześniu 2011 r. trochę lepsze niż
oczekiwali ekonomiści - wynika z danych
Instytutu
ZEW.
Indeks
mierzący
oczekiwania tych grup co do wzrostu
gospodarczego Niemiec, spadł do -43,3
pkt z -37,6 pkt w sierpniu.
 Po wyraźnym spowolnieniu wzrostu
gospodarczego w Niemczech w II
kwartale 2011 r., gospodarka tego kraju
mocno przyspieszy w III kwartale –
ocenia
niemiecki
bank
centralny.
Perspektywa wzrostu gospodarczego w
Niemczech w późniejszych kwartałach
jest mało przewidywalna.
Czechy
 Po recesji w 2009 r., czeska gospodarka
zaczęła nabierać tempa wzrostu, ale
dynamika była relatywnie słaba. To efekt
programu cięć budżetowych przyjęty
przez rząd oraz wolniejsze tempo wzrostu
u głównych partnerów handlowych. Mimo
to obroty handlowe wzrosły o 24,4% po
spadku o 201% w 2009 r.
Węgry
 W 2010 r. Węgry podniosły się z bardzo
poważnej recesji gospodarczej roku
poprzedniego, w którym PKB spadł o
6,7%. Była ona spowodowana nie tylko
ogólnoświatowym kryzysem, ale w dużej
mierze własnymi krajowymi problemami
natury gospodarczej i społecznej. W 2010
r. siłą napędową gospodarki był przemysł,
którego produkcja wzrosła o 10,5%. Z
kolei wzrost produkcji przemysłowej
wymusił wzrost zamówień eksportowych.
 Dużo gorzej ma się węgierska branża
budowlana, w której recesja trwa już piąty
kolejny
rok.
Poziom
produkcji
budowlanej znajduje się na poziomie z
roku 2004.
 Działania nowego rządu w 2010 r.
koncentrowały się głównie na realizacji
programu
ożywienia
gospodarki,
odkładając przeprowadzenie bolesnej
społecznie reformy finansów publicznych,
obejmującej
cięcia
wydatków
budżetowych. Węgry, jako jedyny kraj
Europy Środkowej, zdecydował się na
obniżkę deficytu budżetowego, dzięki
zwiększeniu wpływów budżetowych.
 W lipcu 2010 r. rząd przedstawił 29punktowy program reform gospodarczych,
który obejmował wprowadzenie 16%
liniowego
„rodzinnego
podatku
dochodowego” od osób fizycznych,
obniżkę wydatków na administrację,
zakaz udzielania kredytów w obcych
walutach oraz wysokie opodatkowanie
sektora bankowego.
 20-letnia strategia rozwoju społecznogospodarczego
(tzw.
Nowy
Plan
Szechenyiego) ma doprowadzić do
stworzenia miliona miejsc pracy w ciągu
najbliższych 10 lat.
 W marcu 2011 r. rząd ogłosił program
reform strukturalnych tzw. Plan Kálmána
Szélla, który zakłada zmniejszenie
zadłużenia kraju (z 80,2% PKB w 2010 r.
do 65-70% PKB w 2014 r.) oraz
ograniczenie wydatków budżetowych
(zmniejszenie deficytu z 4,2% PKB w
2010 do 1,9% PKB w 2014 r.).
11
Podsumowanie
Kryzys w branży deweloperów nie
oszczędził jednej z największych spółek
działających
w
Europie
ŚrodkowoWschodniej. Orco zanotowało mocny spadek
wyników finansowych, ale wydaje się że
najgorsze już było. Teraz czas na odbudowę
zaufania inwestorów. Pozytywnie należy
ocenić restrukturyzację działalności grupy, w
ramach której firma zamierza skupić się na
najbardziej perspektywicznych miastach.
Wydaje się, że w okresie koniunktury Orco
nieco zbyt optymistycznie oceniło szanse
wypracowania
godziwych
zysków
z
projektów w Rosji czy Chorwacji. Ale także
w
Polsce
droga
do
realizacji
skomplikowanych projektów deweloperskich
nie
była
usłana
różami.
Wystarczy
przypomnieć
jak
wielkie
trudności musiano pokonać, by wznowić
sztandarową inwestycję spółki w Warszawie
– budowę zaprojektowanego przez światowej
sławy architekta Daniela
Libeskinda
apartamentowca Złota 44, rosnącego w
bezpośrednim sąsiedztwie Pałacu Kultury i
Nauki. Problemem Orco jest duże
zadłużenie,
m.in.
dlatego
giełdowi
inwestorzy szerokim łukiem omijają jej
walory notowane na GPW. W zasadzie
przypominają o nich sobie tylko po
publikacji pozytywnych informacji, jak np. o
sprzedaży aktywów w Rosji, gdyż odżywają
wówczas nadzieje na spłatę części
zobowiązań.
12