królewskie rody szwecji - krolewskie

KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI
1
KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI
2
KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI
Genealogia królów szwedzkich
od króla Ringa do Karola XVI Gustawa
PRZEMYSŁAW JAWORSKI
2012
3
KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI
4
ZAMIAST
WSTĘPU
Książka ta stanowi pierwszą z trzech części, obejmujących wszystkich w sumie władców panujących w trzech państwach skandynawskich: Danii, Szwecji i Norwegii. Zawiera komplet informacji genealogicznych na temat panujących w Szwecji od wczesnego średniowiecza po czasy obecne. Została zainspirowana książką Alison Weir, brytyjskiej publicystki i historyka: Britain’s Royal Families. The Complete Genealogy (Pimlico 1996, najnowsze wydanie z 2002 r.), omawiającą dynastie brytyjskie, natomiast jej bazę stanowiło wiekowe już,
ale wciąż stanowiące kopalnię informacji genealogicznych dzieło J.P.F.
Kønigsfeldta De Nordiske Rigers Kongeslægter (Kopenhaga 1856); pochodzące sprzed półtora wieku dane zawarte w książce duńskiego
badacza starałem się jednak w miarę możliwości zweryfikować i uzupełnić w oparciu o najnowsze dostępne mi opracowania.
W książce zawarto uszeregowane chronologicznie biogramy królów
Szwecji od wczesnego średniowiecza (połowa X w.) do panującego
obecnie (2010 r.) Karola XVI Gustawa. Każdy biogram ma stałą
konstrukcję: rozpoczyna się od not biograficznych rodziców i rodzeństwa danego władcy, później następuje część właściwa, zawierająca informacje biograficzno-genealogiczne o bohaterze biogramu, jego małżonkach i legalnych dzieciach, na zakończeniu mieszczą się natomiast informacje o dzieciach ze związków morganatycznych i pozamałżeńskich, nota o śmierci monarchy i miejscu jego
pochówku oraz wzmianka o sukcesorze.
Wyszczególnieni zostali wszyscy potomkowie królewscy, łącznie
z osobami zmarłymi młodo oraz dziećmi, gdyż w rodzinach panujących sam fakt urodzenia stanowił ważne wydarzenie dla dziejów
danego państwa, a nawet niemowlęta samym swoim istnieniem mogły niekiedy odegrać ważną rolę na politycznej scenie. Potomstwo
kobiet należących do opisywanych dynastii zostało ujęte do pierwszego pokolenia, za wyjątkiem przypadków, gdy miało ono udział
w sukcesji, natomiast potomstwo naturalne oraz morganatyczne
monarchów, będące z reguły wykluczone z dziedziczenia, ukazano
5
KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI
jedynie do trzeciego pokolenia linii męskiej i oznaczono pomniejszoną czcionką.
Ponieważ głównym kryterium wyboru omawianych w książce władców było usankcjonowanie ich panowania poprzez elekcję albo
odziedziczenie korony, nie zamieszczono tu biogramów regentów,
sprawujących rządy podczas wewnętrznego kryzysu królestwa
szwedzkiego od śmierci Karola II Knutssona Bonde w 1470 r. do
objęcia tronu przez Gustawa I Wazę w 1523 r., informacje o nich
ograniczając do krótkiej noty na zakończeniu biogramu pierwszego
z wymienionych królów.
Przy opisywaniu rodowodów posłużono się metodą tzw. genealogii
wcinanej, przy czym dla oznaczenia kolejnych pokoleń linii męskiej
wybrano następujący system:
1 Syn monarchy (I pokolenie)
(i) Wnuk monarchy (II pokolenie)
(a) Prawnuk monarchy (III pokolenie)
(i) Potomek w czwartym stopniu (IV pokolenie)
(a) Potomek w piątym stopniu (V pokolenie).
Dla uzyskania przejrzystości, imiona wszystkich osób opisywanych
w książce zostały spolszczone (o ile posiadają one swój polski odpowiednik, w przeciwnym razie pozostawiono pisownię oryginalną).
Jeżeli danej osobie nadano kilka imion, wówczas wszystkie one zostały uwzględnione, przy czym te z nich, którymi nie posługiwano się
na co dzień umieszczono w nawiasach prostych.
W przypadku wątpliwości co do istnienia danej osoby, zostało to
oznaczone w następująco: (?) imię, natomiast jeśli wątpliwe jest samo imię – oznaczono to: imię (?). Daty w nawiasach kwadratowych
zostały podane według kalendarza gregoriańskiego, do którego reguł
stosowano się w Szwecji do 1753 r. (pomijając dwunastoletni – między 1700 a 1712 r. – okres użytkowania kalendarza szwedzkiego).
Nazwy geograficzne zapisano, o ile było to możliwe, w wersji spolszczonej, w przeciwnym razie pozostawiono pisownię oryginalną
6
SPIS
I.
P IERWSI
KRÓLOWIE
TREŚCI
S ZWECJI
II.
S WERKERYDZI I E RYKIDZI
III.
F OLKUNGOWIE |D OM
IV.
U NIA
Z
BJÄLBO
KALMARSKA I PANOWANIE DUŃSKIE
I.
9
II.
41
III.
65
IV.
95
V.
W AZOWIE
V.
127
VI.
D YNASTIA P ALATYNÓW
VI.
163
VII.
D YNASTIA H OLSTEIN -G OTTORP
VII.
185
VIII.
D YNASTIA B ERNADOTTE
VII.
203
N OTA
237
BIBLIOGRAFICZNA
7
KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI
8