Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Skalmierzycach 1

Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Skalmierzycach
INNOWACJA PEDAGOGICZNA REALIZOWANA
W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. ADAMA MICKIEWICZA
W SKALMIERZYCACH
Tytuł: „Bezpieczeństwo- ciekawość- sukces - każdy uczeń jest zdolny”
Autorzy innowacji: Jolanta Łęcka, Danuta Szymczak
I. Określenie rodzaju innowacji:
 metodyczna – ze względu na stosowane metody pracy dydaktycznej, wychowawczej i
opiekuńczej.
II. Zakres innowacji.
Innowacja realizowana jest w klasach I-III na zajęciach edukacyjnych w szkole podstawowej
według opracowanego planu pracy. Przewidywany czas realizacji innowacji od 1.05.2013 –
31.05.2014 r.
III. Uzasadnienie potrzeby wprowadzenia innowacji i oczekiwania z nią związane.
a) Zamysł wprowadzenia innowacji powstał w oparciu o przeprowadzone diagnozy zespołów
klasowych z wykorzystaniem metod kinezjologii edukacyjnej. Dzieci rozpoczynające naukę
szkolną na ogół wykazywały wielką fascynację, zaangażowanie i chęć współpracy. Z
upływem czasu u niektórych uczniów pomimo starań ze strony nauczyciela zauważalny był
zanik tego nastawienia. Zadaliśmy sobie wówczas pytanie: Dlaczego tak się dzieje, czy błąd
leży po stronie pracy nauczyciela, czy problem tkwi w dziecku. Wyniki przeprowadzonych
badań dostarczyły nam pełnej charakterystyki indywidualnych stylów uczenia się i
zachowania uczniów i stały się impulsem do wprowadzenie zmian metodycznych w pracy z
dziećmi.
b) Przewidywane efekty wdrożenia innowacji:
- odreagowanie negatywnych i pozytywnych napięć emocjonalnych,
- wzrost motywacji do podejmowanych działań edukacyjnych, społecznych i
wychowawczych,
- wzmocnienie pewności siebie w relacjach interpersonalnych,
- wzmocnienie poczucia własnej wartości ,
- doskonalenie płynności ruchów całego ciała i wzmocnienie poczucia równowagi.
c) Kryteria sukcesu:
- uczeń wykazuje chęć podejmowania wszelkich działań edukacyjnych, społecznych
i wychowawczych,
- uczeń nawiązuje pozytywne relacje interpersonalne,
- uczeń zna i chętnie prezentuje swoje zdolności,
- uczeń wykazuje poprawę koordynacji ruchowej i intelektualnej.
1
Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Skalmierzycach
IV. Treść innowacji
1. Główne założenia innowacji
Innowacja oparta jest na założeniach programowych Gimnastyki mózgu autorstwa Pala
Denisona oraz na koncepcji Inteligencji Wielorakich Howarda Gardnera.
Każde dziecko uczy się w specyficzny dla siebie sposób, jest wyposażone w typowy dla
siebie profil funkcjonowania mózgu. Znając go, możemy zrozumieć i pomóc dziecku w
zdobywaniu nowych wiadomości i umiejętności. Dlatego należy stworzyć dzieciom
odpowiednie warunki do odkrywania, rozwijania i wykorzystania talentów. Kinezjologia
Edukacyjnej zwana także gimnastyką mózgu wspomaga rozwój dziecka, koryguje jego
dysfunkcje rozwojowe, ułatwia uczenie się poprzez usprawnianie analizatora wzrokowego i
słuchowego, koordynację ruchową, rozwój myślenia abstrakcyjnego, pamięci i koncentracji.
Wprowadzenie odpowiednich zestawów ćwiczeń i systematyczne ich stosowanie uaktywnia
pracę obu półkul mózgowych, dzięki czemu wiedza jest lepiej przyswajana i wykorzystana.
Każdy uczeń ma inny styl uczenia się i w innym stopniu rozwinięte poszczególne
inteligencje. Howard Gardner wyróżnił wiele różnych rodzajów inteligencji:
Inteligencja wizualno-przestrzenna- umiejętność malowania, rysowania, rzeźbienia
lub wyobrażania sobie trójwymiarowych
Inteligencja muzyczna - umiejętność układania piosenek, śpiewania, gry na
instrumencie, pisania wierszy, a także stosowania rymu i rytmu.
Inteligencja interpersonalna (społeczna) - umiejętność nawiązywania kontaktów z
innymi osobami
Inteligencja intrapersonalna (refleksyjna) - umiejętność skupienia uwagi na swoich
uczuciach, umiejętność wyciągania wniosków z przeżytych doświadczeń i umiejętność
planowania.
Inteligencja ruchowa - zdolności manualne oraz umiejętności sportowe
Inteligencja przyrodnicza - umiejętność rozumienia praw natury i postępowania
zgodnie z nimi
Zbadanie i zdiagnozowanie uczniów pod kątem stylów uczenia się oraz opracowanie
informacji zwrotnych dla samych dzieci i ich rodziców pozwoli na określenie kierunku
rozwoju zainteresowań i zdolności dzieci oraz opracowanie i dostosowanie rozwiązań
metodycznych wspomagających proces uczenia się i rozwój dzieci.
2. Cele:
Główne:
- rozwijanie predyspozycji i zdolności poznawczych uczniów,
- wspomaganie holistycznego rozwoju dziecka,
- poprawa jakości pracy szkoły i podniesienie skuteczności kształcenia.
2
Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Skalmierzycach
Szczegółowe:
- rozwijanie aktywności twórczej i indywidualnych predyspozycji intelektualnych uczniów,
- rozwijanie zdolności twórczego myślenia,
- rozwijanie umiejętności manualnych,
- rozwijanie umiejętności muzycznych i tanecznych,
- kształtowanie wyobraźni przestrzennej,
- rozwijanie zdolności językowych i matematycznych,
- kształtowanie sprawności psychomotorycznych,
- kształtowanie postawy współdziałania i wzajemnej odpowiedzialności,
- rozwijanie prawidłowych relacji interpersonalnych.
3. Opis działań:
Praca z dziećmi będzie przebiegała w specjalnie zorganizowanych centrach działań w
oparciu o założenia teorii inteligencji wielorakich oraz ćwiczeń Dennisona.
Centra działań:
 Centrum Działań Polonistycznych- rozwija inteligencję językowa, interpersonalna,
intrapersonalną. W tym centrum zgromadzone będą wszystkie materiały dydaktyczne
wspierające rozwój mowy, sprzyjające rozwojowi umiejętności czytania i pisania a także
wypowiedzi ustnych m.in. Zestaw Bajek – grajek, książeczki rozwijające umiejętności
czytelnicze, puzzle, domina sylabowe, suwaki literowe, gry dydaktyczne typu Piotruś,
gry planszowe ( wytwór pracy uczniów), kukiełki. Zabawy prowadzone w tym ośrodku
pobudzą wiarę we własne siły i odwagę, ułatwią myślenie, poszukiwanie rozwiązań i
umożliwią samokontrolę. Będą miały wpływ na budowanie poczucia własnej wartości i
rozwój aktywności.
 Centrum Działań Matematyczno-Przyrodniczych – rozwija inteligencję matematycznologiczną, przyrodniczą, interpersonalną i intrapersonalną. W tym ośrodku umieszczone
będą materiały rozwijające kompetencje matematyczno-przyrodnicze m.in.: liczmany,
kamyczki, miary, sznurowadła, kostki i karty do gier matematycznych, piłki
matematyczne, zgromadzone okazy naturalne, instrukcje wykonywania prostych
doświadczeń. Dziecko korzystające z tej bazy będzie uczyło się logicznego myślenia,
dedukowania, formułowania pytań, szukania na nie odpowiedzi, wyciągania wniosków.
Przeprowadzając własne eksperymenty i doświadczenia będzie miało możliwość
praktycznego wykorzystania wiedzy.
 Centrum Działań Artystycznych- rozwija inteligencję wizualno-przestrzenną, muzyczną,
ruchową oraz interpersonalną i intrapersonalną. W tym ośrodku umieszczone będą m.in.:
zestawy ciekawych technik plastycznych i technicznych, płyty: Edukacja przez ruch,
Porusz umysł. Wprowadzenie do zajęć elementów muzyki, plastyki i ruchu pozwala
dzieciom o określonym profilu dominacji zaangażować się w wykonywanie zadań
edukacyjnych.
Plastyka, muzyka i ruch to przede wszystkim: tworzenie środków dydaktycznych, prac
plastycznych - przy muzyce w określonym rytmie z uwzględnieniem wcześniej
ustalonych procedur, angażowanie emocjonalne do podjęcia wysiłku intelektualnego,
wzrost motywacji do dalszej pracy, szansa na odtworzenie wcześniej zdobytych
3
Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Skalmierzycach
informacji. Zajęcia z wykorzystaniem środków dydaktycznych z tego centrum posłużą
jako materiał wspierający rozwój wyobraźni i wrażliwości estetycznej dziecka,
wzmocnią koncentrację, usprawnia analizę i syntezę wzrokowo-ruchową, poprawią
efektywność uczenia się, pobudza do pracy obie półkule mózgowe.
Ćwiczenia Dennisona podzielone są na grupy:
 ćwiczenia na przekroczenie linii środkowej - przygotowują do bilateralnej pracy w
bliskiej odległości (pisanie, czytanie i inne umiejętności wymagające sprawności
małej motoryki) oraz do aktywności wymagającej koordynacji ruchowej (duża
motoryka): ruchy naprzemienne, rysowanie oburącz, słoń, wahadło, rower,
kołysanka, leniwe ósemki.
 ćwiczenia wydłużające - pomagają rozluźnić napięcia, które gromadzą się w
mięśniach i ścięgnach, pomagają osiągnąć poczucie zaangażowanej gotowości
poprzez uwolnienie od napięć: sowa, wypady, aktywna ręka, dzwonek.
 ćwiczenia energetyzujące i pogłębiające postawę - pomagają odtworzyć
połączenia nerwowe między ciałem a mózgiem ułatwiając przepływ energii
elektromagnetycznej przez ciało, podtrzymują poczucie kierunku, stronności,
ześrodkowania i skupienia: picie wody, punkty na myślenie, punkty równowagi,
ziewanie energetyczne, kapturek myślenia, pozycja Dennisona, punkty pozytywne.
Ważnymi elementami innowacji są również:



diagnoza pod kątem profilu dominacji,
badanie dominującego kanału odbioru,
współpraca z rodzicami.
DIAGNOZA POD KĄTEM PROFILU DOMINACJI pomaga nauczycielowi ustalić
skuteczny sposób komunikacji z dzieckiem i określić jego mocne strony. Dzięki
diagnozie wychowawca potrafi wesprzeć dziecko w sytuacjach dla niego trudnych
wynikających z określonego profilu dominacji.
Wyróżniamy 32 profile ze względu na dominację półkuli mózgowej, oka, ucha, ręki i
nogi. W zależności od posiadanego profilu każdy z nas posiada inne zachowania.
Nauczyciel posiadając wiedzę na ten temat potrafi trafnie i efektywnie zaplanować pracę
z dzieckiem biorąc pod uwagę jego naturalne predyspozycje funkcjonowania w
środowisku.
BADANIE DOMINACJI KANAŁU ODBIORU . Preferowany system sensoryczny
determinuje osobistą strategię uczenia się i styl komunikowania się z innymi. Ze
względu na dominację określonego kanału zarówno uczeń jak i nauczyciel zwracają
uwagę na określone informacje. Wyróżniamy słuchowców, wzrokowców i kinestetyków.
Wzrokowcy - ich dominującym sposobem percepcji rzeczywistości jest kanał
wzrokowy. Lubią się uczyć poprzez patrzenie lub obserwację pokazu (demonstracje),
lubią wykresy, tabele, teksty zorganizowane.
4
Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Skalmierzycach
Słuchowcy - lubią słuchać innych, ale raczej wolą sami dużo mówić. Powtarzają głośno
to, co napisali, dobrze pamiętają imiona, zapominają twarze. Zapamiętanie następuje
poprzez głośne powtarzanie materiału, poruszają ustami i czytają "po cichu".
Kinestetycy - lubią czuć emocje, ruch, zapachy, smaki.
Dla kinestetyków czytanie nie jest ulubionym zajęciem, chyba że wciągnie ich żywa
akcja.
Najlepiej pamiętają to, co sami wykonali, wyobraźnia ich pracuje w ruchu, muszą się
poruszać (wiercić), lubią coś trzymać, manipulować, podskakują z zadowolenia, tupią ze
złości, gestykulują. Lubią bliski kontakt z drugim człowiekiem podczas rozmowy
(dotykanie, klepanie), ale nie są dobrymi słuchaczami.
4. Współpraca z rodzicami
Podczas realizacji innowacji zakłada się:

systematyczną organizację spotkań z rodzicami w formie:
 zajęć otwartych 2x w roku,
 indywidualnych konsultacji – przedstawienie informacji zwrotnych -2 x w roku,
 konferencji przedstawiającej założenia innowacji oraz podsumowującej
innowację.

przekazywanie informacji zwrotnych rodzicom dotyczących postępów dziecka oraz
wskazywanie kierunków rozwoju.
5. Metody pracy
- zabawy integracyjne, gry i zabawy
- ćwiczenia Dennisona,
- zajęcia plastyczne, muzyczne, ruchowe
- mapa pamięci,
- autoprezentacja, portfolio
- inscenizacja, drama, odgrywanie scenek rodzajowych
- doświadczenie, eksperymenty, wycieczki
- metody wykorzystujące TIK.
6. Formy pracy
- indywidualna,
- grupowa,
- zespołowa.
V. Przewidywane korzyści płynące z innowacji:
 Dla uczniów:
5
Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Skalmierzycach
- poznanie ćwiczeń z gimnastyki mózgu synchronizujących pracę półkul
mózgowych,
- kształtowanie i utrwalanie prawidłowych zachowań,
- możliwość odkrywania swoich zdolności,
- uzupełnianie i poszerzanie wiedzy z zakresu poszczególnych edukacji,
- pobudzanie do działań aktywnych.
 Dla nauczycieli:
- pełna diagnoza zespołów klasowych pod katem preferencji uczenia się,
- wypracowanie nowych metod i form pracy.
 Dla szkoły:
- poprawa jakości pracy szkoły,
- nawiązanie aktywnej współpracy z rodzicami.
 Dla rodziców:
- diagnoza dziecka pod kątem sposobów uczenia się, komunikacji,
- bieżąca informacja zwrotna.
VI. Ewaluacja innowacji
Ewaluacja będzie przeprowadzana przez nauczyciela prowadzącego w każdej klasie po
ukończeniu realizacji innowacji.
Narzędzia i procedury:
 arkusze diagnostyczne,
 ankiety dla rodziców i uczniów,
 karty pracy,
 obserwacja.
Podczas realizacji innowacji podejmowane działania będą dokumentowane w postaci zdjęć,
filmów, gromadzonych wytworów uczniów. W trakcie realizacji zadań innowacyjnych
dopuszcza się modyfikację i uzupełniania wynikające z aktualnych potrzeb. Wyniki
ewaluacji zostaną opublikowane na stronie internetowej oraz zostanie zorganizowana
konferencja podsumowująca działania w czerwcu 2015 r.
Bibliografia:
1. Paul Dennison, Kinezjologia Edukacyjna. Ćwiczenia, afirmacje, inspiracje,
Wydawnictwo Kined, 2002r.
2. Dorota Dziamska, Edukacja przez ruch. Fale, spirale, jodełki, zygzaki,
Wydawnictwo WSiP, 2008r.
3. Dorota Dziamska, Edukacja przez ruch. Matematyczne obrazy w szkole,
Wydawnictwo WSiP, 2009r.
4. Hanna Hamer, Klucz do efektywności nauczania,
Wydawnictwo Veda, 2010r.
5. Beata Przyborowska. Pedagogika innowacyjności,
Wydawnictwo Naukowe UMK, 2013r.
6