KARTA KURSU
Transkrypt
KARTA KURSU
KARTA KURSU Nazwa Restytucja zagrożonych gatunków zwierząt i roślin Nazwa w j. ang. Reinforcement of endangered species of animals and plants Kod Punktacja ECTS* 3 Zespół dydaktyczny Koordynator dr hab. Beata Barabasz-Krasny (część botaniczna) dr hab. Beata Barabasz-Krasny dr Dorota Merta (część zoologiczna) dr Dorota Merta dr Lidia Orłowska Opis kursu (cele kształcenia) Poznanie głównych kategorii zagrożenia gatunków oraz kryteriów kwalifikujących. Ochrona ex situ, rola ogrodów botanicznych i zoologicznych w ochronie gatunkowej. Cele, zasady oraz metody prowadzenia programów restytucji w kontekście utraty różnorodności gatunkowej: etapy procedury ochronnej dla istniejących jeszcze populacji zagrożonych roślin i zwierząt oraz warunki dopuszczania gatunków do restytucji w parkach narodowych i rezerwatach przyrody; rola monitoringu. Warunki wstępne Wiedza Umiejętności Kursy Wiedza podstawowa z systematyki zwierząt i roślin: cechy diagnostyczne dla rodzin, ważniejsi przedstawiciele oraz ich występowanie; podstawowe pojęcia z zakresu ekologii i ochrony przyrody. Umiejętność rozpoznawania krajowych gatunków zwierząt i roślin, zwłaszcza objętych ochroną prawną. Posługiwanie się literaturą przedmiotu. Zoologia, Botanika, Ochrona przyrody, Ekologia Efekty kształcenia Efekt kształcenia dla kursu Wiedza Odniesienie do efektów kierunkowych W01 - Ma świadomość znaczenia zagrożeń globalnej różnorodności gatunkowej K_W10, K_W13, K_W17, K_W19 W02 - Zna kategorie zagrożenia gatunków oraz kryteria kwalifikacji gatunków do głównych kategorii K_W02, W03 - Zna różnicę pomiędzy pojęciem rzadkości i zagrożenia w ochronie gatunków K_W19 W04 - Definiuje, na czym polega ochrona ex situ roślin i zwierząt, wie kiedy jest konieczna K_W10, K_W17 W05 - Zna zasady i etapy prowadzenia programów reintrodukcji oraz ich główne bariery K_W02, K_W10, K_W17, K_W19, K_W20 1 Odniesienie do efektów kierunkowych Efekt kształcenia dla kursu Umiejętności U01 - Umiejętnie korzysta z dostępnych źródeł informacji w celu opracowania danego zagadnienia K_U10, K_U19, K_U20, K_U25 U02 - Planuje badania terenowe, dotyczące monitorowania gatunków zagrożonych K_U05, K_U12, K_U18, K_U24 U03 - Posługuje się specjalistyczną terminologią K_U11, K_U19 Odniesienie do efektów kierunkowych Efekt kształcenia dla kursu Kompetencje społeczne K01 - Świadomie stosuje zasady bioetyki, wykazuje wrażliwość na potrzeby zwierząt K_K01, K_K14 K02 - Dostrzega, na czym polega rzetelność w prowadzeniu programów badawczo-wdrożeniowych K_K01, K_K05, K_K13 K03 - Posługuje się argumentami na rzecz zrównoważonej gospodarki zasobami przyrodniczymi K_K03, K_K09, K_K13 K04 - Pracuje w grupie i sprawnie organizuje pracę w określonym zakresie, nawiązuje poprawne relacje z członkami grupy K_K08, K_K10 Organizacja Forma zajęć Ćwiczenia w grupach Wykład (W) A Liczba godzin 10 K 15 L S P E 10 Opis metod prowadzenia zajęć Wykłady - obejmują zagadnienia z zakresu głównych kategorii zagrożenia gatunków oraz kryteriów kwalifikujących; ochrony ex situ, roli ogrodów botanicznych i zoologicznych w ochronie gatunkowej; celów, zasad oraz metod prowadzenia programów restytucji: etapów procedury ochronnej dla istniejących jeszcze populacji zagrożonych zwierząt i roślin oraz warunków dopuszczania gatunków do restytucji w parkach narodowych i rezerwatach przyrody; roli monitoringu Ćwiczenia laboratoryjne i zajęcia terenowe - są rozwinięciem i ilustracją do zagadnień omawianych na wykładach. Studenci mają okazję zapoznać się z przykładami udanych i nieudanych programów reintrodukcji roślin i zwierząt; problematyką reintrodukcji gatunków zagrożonych w parkach narodowych na przykładzie Ojcowskiego Parku Narodowego a także Ośrodka hodowli i restytucji populacji głuszca Lasów Państwowych w Nadleśnictwie Wisła 2 Egzamin pisemny Kolokwium zaliczeniowe Egzamin ustny Praca pisemna (esej) Referat Udział w dyskusji Projekt grupowy Projekt indywidualny Praca laboratoryjna Zajęcia terenowe Ćwiczenia w szkole Gry dydaktyczne E – learning Formy sprawdzania efektów kształcenia X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X W01 W02 W03 W04 W05 U01 U02 U03 K01 K02 K03 K04 X X X X X X X X X X Kryteria oceny Wykłady i ćwiczenia – zaliczenie w formie testu - 60% poprawnych odpowiedzi - ocena pozytywna Uwagi Treści merytoryczne (wykaz tematów) 1. Zmiany liczby gatunków w historii biosfery; znaczenie globalnej różnorodności gatunkowej oraz jej zagrożenia. 2. Gatunki pospolite i gatunki rzadkie; szacowanie i kategoryzacja zagrożenia gatunków. 3. Kryteria wyboru procedur i technik ochrony gatunków rzadkich. 4. Czynna ochrona małych populacji - najmniejsza populacja żywotna (MVP). Efekt założyciela. 5. Ochrona ex situ roślin i zwierząt, rola ogrodów zoologicznych i botanicznych w ochronie gatunków zagrożonych. 6. Reintrodukcja gatunków – definicje, cele, zasady oraz główne bariery. Translokacja i zasilanie populacji. Zalety i wady prowadzenia zamkniętych hodowli zwierząt pod kątem reintrodukcji. 7. Warunki dopuszczania gatunków do restytucji w parkach narodowych i rezerwatach przyrody. 8. Rola monitoringu reintrodukowanych gatunków. 9. Wybrane przykłady udanych i nieudanych programów reintrodukcji roślin i zwierząt. Wykaz literatury podstawowej Andrzejewski, R., Weigle, A. (red.) 2003. Różnorodność biologiczna Polski. Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska. Warszawa. Biderman A.W., Wiśniowski B. (red.) 1993. Utrzymanie i restytucja ginących gatunków roślin i zwierząt w Parkach Narodowych i Rezerwatach Przyrody. Prądnik, Prace i Mat. Muz. im. W. 3 Szafera. Ojcowski Park Narodowy. Ojców. Klasa, A. 1991. Gatunki introdukowane do Ojcowskiego Parku Narodowego w ostatnim XX-leciu. Chrońmy Przyr. Ojcz. 47,1/2:19-27. Pawlaczyk, P., Jermaczek, A. 2008. Poradnik lokalnej ochrony przyrody. Wyd. IV. Wydawnictwo Klubu Przyrodników. Świebodzin. [http://www.zerios.uw.edu.pl/info/kicop/poradnik_lokalnej_ochrony_przyrody.pdf] Pullin, A.S. 2007. Biologiczne podstawy ochrony przyrody. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Weiner, J. 1999. Życie i ewolucja biosfery. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa. Wykaz literatury uzupełniającej Ewen, J.G., P. Armstrong, K.A. Parker and P.J. Seddon. 2012. Reintroduction biology – integrating science and management. Wiley-Blackwell. Blackwell Publishing Ltd. IUCN. 1998. Guidelines for Re-introductions. Prepared by the SSC Re-introduction Specialist Group. Approved by the 41st Meeting of the IUCN Council, Gland Switzerland, May 1995. IUCN, Gland, Switzerland and Cambridge, UK. Medwecka-Kornaś, A. 1994. Ochrona flory i roślinności na obszarach leśnych: stan i zadania. Ochr. Przyr. 51:3-21. Perzanowski, K. 1992. Zadania i metody czynnej ochrony zwierząt. In: Olaczek R., Tomiałojć L. (red.) Czynna ochrona zwierząt. KOP PAN i PWN, Warszawa. Tomiałojć, L. 1992. Obawy związane z rozmnażaniem dzikich zwierząt w niewoli jako metodą ochrony gatunków. In: Olaczek R., Tomiałojć L. (red.). Czynna ochrona zwierząt. KOP PAN i PWN, Warszawa: 43-65. Zarzycki, K., Wojewoda, W., Heinrich, Z. (red.) 1992. Lista roślin zagrożonych w Polsce. Inst. Botaniki im W. Szafera, Kraków Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta) Ilość godzin w kontakcie z prowadzącymi Ilość godzin pracy studenta bez kontaktu z prowadzącymi Wykład 10 Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.) 10 Pozostałe godziny kontaktu studenta z prowadzącym 15 Lektura w ramach przygotowania do zajęć 10 Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu 10 Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat (praca w grupie) 5 Przygotowanie do zaliczenia 15 Ogółem bilans czasu pracy 75 Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika 3 4