NACOBEZU KLASA I - PODRĘCZNIK „PLANETA NOWA 1”

NACOBEZU
KLASA I - PODRĘCZNIK „PLANETA NOWA 1”
NACOBEZU KLASA I –DZIAŁ I (MAPA)
UCZEŃ:
1.
wyjaśnia znaczenie terminu geografia, zna sfery Ziemi,
2.
wymienia źródła informacji geograficznej podając przykłady,
3.
posługuje się skalą mapy do obliczania odległości w terenie (rodzaje skal i ich przekształcanie),
4.
odczytuje z map informacje przedstawione za pomocą różnych metod kartograficznych (kartogram,
kartodiagram, izolinie, sygnatury),
5.
dobiera odpowiednią mapę w celu uzyskania określonych informacji geograficznych,
6.
odczytuje wysokość bezwzględną i oblicza wysokość względną,
7.
charakteryzuje rzeźbę terenu na podstawie rysunku poziomicowego i mapy hipsometrycznej,
8.
identyfikuje położenie i charakteryzuje odpowiadające sobie obiekty geogr. na mapach topograficznych,
zdjęciach lotniczych i fotografiach (powstawanie mapy i orientowanie mapy),
9.
odpowiednio dobiera i posługuje się mapą samochodową, turystyczną, planem,
NACOBEZU KLASA I – DZIAŁ II (RUCHY ZIEMI)
1. Kształt i wymiary Ziemi: elipsoida obrotowa, geoida, promienie Ziemi i ich długość, obwód Ziemi,
powierzchnia oceanów i kontynentów.
2. Ruch obrotowy Ziemi- pojęcia: ruch obrotowy, czas słoneczny, czas strefowy, czas urzędowy; cechy ruchu
obrotowego; mapa stref czasowych (czytanie mapy), znaczenie stref czasowych i linii zmiany daty; następstwa
ruchu obrotowego.
3.Obliczanie różnic czasowych.
4. Ruch obiegowy Ziemi- zmiany oświetlenia Ziemi w ciągu roku, dzień i noc polarna, przesilenia i równonoce;
najważniejsze następstwa ruchu obiegowego.
NACOBEZU- KLASA 1, DZIAŁ III
(ATMOSFERA I KLIMATY ZIEMI)
1.
Skład chemiczny i budowa pionowa atmosfery (podr.48 str.)
2.
Obliczenia- średnia temperatur, suma opadów, amplituda temperatur, spadek temperatury wraz
z wysokością,(podr.51 str. i ćw.5/ 33 str.)
3.
Składniki pogody i klimatu (zróżnicowanie opadów i temperatur na Ziemi),
4.
Czynniki klimatotwórcze i ich charakterystyka (podr.50-51 str.).
5.
Zasoby wodne Ziemi: ukształtowanie dna oceanicznego (podr. 93 str.), typy mórz (podr. 66 str.) zasolenie i
ruchy wody morskiej (podr. 67-69 str.)
NACOBEZU- KLASA 1, DZIAŁ IV, V
KSZTAŁTUJĄCE POWIERZCHNIĘ ZIEMI).
(PROCESY WEWNĘTRZNE I ZEWNĘTRZNE
A. PROCESY WEWNĘTRZNE (DZIAŁ IV):
1. Budowa wnętrza Ziemi.
2.Ruch płyt tektonicznych: subdukcja, płyty kontynentalne i ich grubość, płyty oceaniczne i ich grubość,
Ognisty Pierścień Pacyfiku.
3. Następstwa ruchu płyt tektonicznych:
Wulkanizm (wulkany stożkowe i tarczowe, budowa wulkanu, produkty wulkaniczne),
Trzęsienia ziemi: skala Richtera, fale sejsmiczne, hipocentrum i epicentrum, tsunami.
Ruchy górotwórcze; góry fałdowe, zrębowe, wulkaniczne (różnice w budowie czasie powstania.
B. PROCESY ZEWNĘTRZNE (DZIAŁ V):
1. Budowa pionowa kontynentów (hipsometria),
2. Wietrzenie:
Fizyczne: łuszczenie (pustynie), mrozowe-zwietrzelina (góry), ruchy masowe (przemieszczanie zwietrzeliny po
zboczach),
Chemiczne: zjawiska krasowe (jaskinie, stalaktyty, stalagmity, stalagnaty, polje, lejki krasowe, żłobki krasowe),
3. Rzeźbotwórcza działalność rzek:
Górny odcinek –erozja wsteczna (wodospady), erozja wgłębna (dolina V-kształtna),
Środkowy odcinek-erozja boczna (meandry), akumulacja (starorzecza),
Dolny odcinek-akumulacja (delta i ławice-płytkie zbiorniki), lejki-pływy i prądy,
Pojęcia: rzeka główna, dopływ, system rzeczny, dorzecze, dział wodny, zlewisko,
4. Rzeźbotwórcza działalność lodowców i lądolodów:
Powstawanie, budowa
i lokalizacja lodowców i lądolodów: firn, lód lodowcowy, pole firnowe, jęzor
lodowcowy, granica wiecznego śniegu,
Działalność lodowców gorskich: jeziora górskie(kary, cyrki lodowcowe), morena denna, boczna, środkowa,
czołowa, dolina U-kształtna,
Działalność lądolodów: jeziora rynnowe, morenowe, oczka, morena czołowa i denna, sandry, ozy, pradoliny,
5. Rzeźbotwórcza działalność morza:
Niszcząca: abrazja (wysokie wybrzeże klifowe), fiordy, riasowe, dalmatyńskie,
Budująca: wyrównane-plaża, mierzejowo-zalewowe, szkierowe, lagunowe.
6. Rzeźbotwórcza działalność wiatru:
Procesy: deflacja, korazja,
Formy: pustynie skaliste (hamada), pustynie żwirowe (serir), pustynie piaszczyste (erg), pustynie ilaste, grzyby
skalne, wydmy paraboliczne, barchany
NACOBEZU- KLASA I , DZIAŁ III, VI ( PEDOSFERA I BIOSFERA)
1.
Klimaty Ziemi:
odczytywanie klimatogramów (podr. 62-63 str.),
strefy klimatyczne Ziemi i ich charakterystyka (podr.62-63 i 146-149 str.),
typy klimatów (morski, kontynentalny, przejściowy, górski (podr. 61 i 64 str.),
2.
Gleby Ziemi:
czynniki glebotwórcze, poziomy glebowe, gleby strefowe i astrefowe na Ziemi.