Agnieszka Kreiner
Transkrypt
Agnieszka Kreiner
PLAN WYNIKOWY DLA PRZEDMIOTU MUZYKA W GIMNAZJUM TEMAT LEKCJI ZAKRES MATERIAŁU PODSTAWOWE OSIĄGNIĘCIA UCZNIA PONADPODSTAWOWE Ilość godzin SEMESTR I 1 2 3 LEKCJA ORGANIZACYJNA STAROŻYTNOŚĆ WZNIEŚMY GŁOSY KU NIEBU Zapoznanie uczniów z programem nauczania i wymaganiami edukacyjnymi. Funkcje muzyki pierwotnej i starożytnej. Głos jako pierwszy instrument. Pieśni i tańce rytualne. Instrumenty kultur prymitywnych i starożytne. Muzyka w zabytkach ikonograficznych i pisanych. Nauka gry na flecie Pieśni Sejkilosa. Cechy romanizmu i gotyku. Chorał gregoriański. Cechy i funkcja chorału. Inne formy muzyczne. Polifonia,wielogłosowość. Misterium średniowieczne. Uczeń: Za wymagania edukacyjne Potrafi zaśpiewać piosenkę Plecak na plecach a capella i przy akompaniamencie Uczeń: Za wymagania edukacyjne Potrafi zaśpiewać piosenkę Plecak na plecach a capella i przy akompaniamencie Potrafi zagrać akompaniament. 1 – zna nazwy epok najstarszych w dziejach kultury; – potrafi wysłuchać utworu; – potrafi podać funkcje muzyki pierwotnej i w czasach antycznych; – umie wymienić sytuacje, w jakich muzyka towarzyszyła ludziom w starożytności. – potrafi opowiedzieć o swoich odczuciach po wysłuchaniu utworu; – potrafi wymienić teorie na temat powstania muzyki; – wie, z jakich źródeł czerpiemy wiedzę na temat muzyki najstarszych epok; – potrafi wymienić nazwy starożytnych instrumentów i rozpoznać je na ilustracji; – zna mitologiczne przykłady związane z muzyką; – potrafi zagrać Pieśń Sejkilosa. – umie wymienić cechy sztuki romańskiej i gotyckiej; – umie wymienić funkcje misterium średniowiecznego; – wie, w jaki sposób budowano wczesne utwory polifoniczne. 1 – wie jak długo trwało średniowiecze; – zna termin: chorał gregoriański, melizmaty, polifonia, misterium; – potrafi wyjaśnić nazwę i podać cechy chorału gregoriańskiego; – potrafi odróżnić śpiew wielogłosowy od jednogłosowego. – potrafi omówić funkcje muzyki kościelnej w średniowieczu. 1 1 4 KRZYŻ, MIECZ I UWIELBIENE KOBIETY – IDEAŁ CNÓT RYCERSKIH Początki kultury świeckiej. Tematyka średniowiecznych pieśni świeckich. Nauka gry na bębenku lub flecie Prowansalskiej pieśni miłosnej. – zna nazwy średniowiecznych rycerzy – śpiewaków; – wie, jaką tematykę poruszano w pieśniach świeckich; -umie zagrać na bębenku rytm Prowansalskiej pieśni miłosnej. – potrafi wyjaśnić znaczenie kultury rycerskiej dla rozwoju muzyki świeckiej; - umie scharakteryzować ówczesnych wykonawców; – potrafi zagrać na flecie melodię Prowansalskiej pieśni miłosnej. 1 5 „O CIESZ SIĘ, MATKO POLSKO, W SŁAWNE POTOMSTWO PŁODNA!” Początki państwa polskiego. Polska doby średniowiecza. Pierwsze hymny polskie – Gaude, mater Polonia i Bogurodzica. Inne zabytki kultury muzycznej – Breve Nauka śpiewu Bogurodzicy. – zna tytuły najważniejszych średniowiecznych zabytków polskiej kultury muzycznej; – wie, jak zachować się podczas słuchania lub wykonywania pieśni Gaude, mater Polonia; – wie, przed jaką bitwą polscy rycerze śpiewali Bogurodzicę; – potrafi zaśpiewać w grupie fragment pieśni Bogurodzica. – zna treść i okoliczności powstania pieśni Gaude, mater Polonia; – zna znaczenie Bogurodzicy dla Polaków oraz jej funkcję w literaturze; – potrafi podać imiona najważniejszych polskich patronów średniowiecznych; – umie zaśpiewać fragment pieśni solo. 1 6 SZTUKA RENESANSU POCHWAŁĄ ŻYCIA I PIĘKNA Cechy sztuki renesansu. Idee epoki. Najwybitniejsi twórcy. Średniowieczny ascetyzm a radość życia i piękno renesansu– porównanie. Zasługi kompozytorów niderlandzkich i G.P. da Palestriny. Nauka kanonu Wiwat, szkoła. – potrafi odróżnić utwór pochodzący ze średniowiecza od utworu renesansowego; – wie, w których krajach najbujniej rozwijała się muzyka wielogłosowa; – zna terminy: polifonia, motet, technika imitacji, msza; – rozumie budowę kanonu. – zna ramy czasowe epoki; – umie wskazać charakterystyczne różnice w sztuce obu epok; – zna nazwiska najwybitniejszych artystów renesansu; – potrafi wyjaśnić znaczenie twórczości kompozytorów niderlandzkich i włoskich dla rozwoju muzyki; – umie zaśpiewać w kanonie z nauczycielem lub innym uczniem; – umie rozpoznać imitację w słuchanym utworze. 1 2 7 MUZYCZNE ROZRYWKI RENESANSU Madrygał. Orlando di Lasso. Tańce renesansowe. Krok podstawowy pawany. Nauka gry tańca polskiego. – zna termin: madrygał; – zna budowę tańca renesansowego; – potrafi wykonać krok pawany. – wie, jaką tematykę poruszano w madrygałach; – umie zagrać na dzwonkach Taniec polski. 1 8 ZŁOTY WIEK KULTURY POLSKIEJ Życie muzyczne w XVI-w Krakowie. Mikołaj Gomółka i pierwszy polski psałterz. Wacław z Szamotuł. Instrumenty epoki odrodzenia. Lutnictwo. Tabulatura Jana z Lublina.. Nauka gry na fletach Nieście chwałę, mocarze. – zna termin: mecenas sztuki; – potrafi wymienić władców Polski panujących w epoce renesansu; – rozumie określenie: złoty wiek; – zna nazwiska polskich kompozytorów doby renesansu; – śpiewa w grupie Już się zmierzcha; – zna nazwy instrumentów popularnych w epoce; – potrafi rozpoznać brzmienie lutni i wskazać podobieństwo do brzmienia współczesnego instrumentu (gitara klasyczna); 1 9 SZTUKA BAROKU Cechy stylu barokowego w muzyce. Renesans a Barok – porównanie. Nauka śpiewu piosenki Hej, sokoły. Działalność Cameraty florenckiej. Opery C. Monteverdiego, H. Purcella i J.F. Haendla. Opera w Polsce. – zna terminy: concerto grosso, basso continuo; – wie, jaką formą jest opera, i w jakim kraju powstały pierwsze dzieła operowe; – umie wymienić elementy składowe opery; – zna tytuły pierwszych oper; – zna nazwisko C. Monteverdiego; – wie, kto sprowadził operę do Polski. – umie zaśpiewać piosenkę Hej, sokoły w grupie. – zna termin: tabulatura; – zna tytuł najsłynniejszej polskiej tabulatury; – zna nazwiska najwybitniejszych polskich poetów i muzyków; – umie wyjaśnić, dlaczego M. Gomółka nazwany został pierwszym narodowym kompozytorem polskim; – zna nazwiska wybitnych lutników; – potrafi zagrać na dzwonkach/flecie Nieście chwałę, mocarze. – zna ramy czasowe muzycznego baroku; – umie wymienić cechy sztuki baroku; -potrafi określić aparat wykonawczy w słuchanym utworze; – zna nazwiska twórców barokowych oper (C. Monteverdi, H. Purcell, J.F. Haendel); – potrafi wyjaśnić znaczenie Cameraty florenckiej dla rozwoju muzyki; – umie zaśpiewać piosenkę solo. 3 1 10 CO SŁYCHAĆ PRZY KOLUMNIE ZYGMUNTA? 11 WYRAFINOWANIE I KUNSZT MUZYKI INSTRUMENTALNEJ 12 13 Działalność B. Pękiela, A. Jarzębskiego i G.G. Gorczyckiego. Polski styl i kariera poloneza. Nauka śpiewu Siedzi sobie zając pod miedzą. Akompaniament perkusyjny do piosenki.. Formy instrumentalne baroku: concerto grosso, basso continuo, suita. Instrumenty epoki. Twórczość A. Vivaldiego. MELODYJNE Formy wokalnoinstrumentalne baroku: msza, ORACJE W KOŚCIELE pasja, oratorium, kantata. Twórczość J.F. Haendla SPOTKANIE Z GENIUSZEM Życie i twórczość J.S. Bacha. Rola w muzyce europejskiej. Wybrane gatunki w twórczości J.S. Bacha. Muzyka organowa i klawesynowa. Fuga. – zna nazwiska polskich twórców epoki baroku; – potrafi zaśpiewać w grupie piosenkę Siedzi sobie zając pod miedzą; – potrafi wymienić nazwy polskich tańców narodowych. – wie, kim był A. Vivaldi i zna tytuł jego dzieła (Cztery pory roku); – potrafi zanucić temat Wiosny z Czterech pór roku. – zna sytuację Polski czasów baroku; – potrafi wymienić dzieła polskich twórców; – umie rozpoznać instrumenty w słuchanej Tamburetcie; – potrafi zaakompaniować na tamburynie lub zaimprowizować taniec w parze do Tamburetty; – umie zaakompaniować na instrumencie perkusyjnym do piosenki według propozycji własnej lub kolegi; – rozumie pojęcie: polski styl. – zna budowę suity i koncertu barokowego; – potrafi rozpoznać słuchowo instrumenty i sposób, w jaki pojawiają się w utworze. 1 1 – zna terminy: kantata, pasja, oratorium, msza; – potrafi zaśpiewać motyw Alleluja z oratorium J.F. Haendla; – zna podstawowe fakty z życia J.F. Haendla. – umie wymienić najwybitniejsze dzieła Haendla; – rozumie różnice między oratorium i operą; – umie określić aparat wykonawczy w słuchanych utworach. .1 – zna podstawowe fakty z życia artysty; – potrafi słuchowo odróżnić barwę organów od klawesynu; – umie rozpoznać ich brzmienie w prezentowanych utworach; – potrafi zagrać na dzwonkach dźwięki składające się na nazwisko kompozytora. – potrafi wymienić najwybitniejsze dzieła kompozytora; – rozumie znaczenie twórczości J.S. Bacha dla rozwoju muzyki europejskiej; – potrafi zaobserwować pojawianie się tematu w Fudze c-moll. 2 4 14 PIĘKNO PROSTOTY — FORMA PIĘKNA (SZTUKA XVIII WIEKU) Klasycyzm przeciwieństwem baroku. Homofonia. Allegro sonatowe i formy muzyczne o budowie cyklicznej – symfonia . Życie i twórczość J. Haydna. Skład orkiestry symfonicznej. – rozumie terminy: homofonia, allegro sonatowe; – zna nazwy form o budowie cyklicznej; – potrafi wymienić grupy instrumentów, które wchodzą w skład orkiestry symfonicznej; – zna podstawowe fakty z życia J. Haydna; – wie, co to jest symfonia i zna jej budowę. 15 IDEAŁ WDZIĘKU, UMIARU I PIĘKNA – WOLFGANG AMADEUSZ MOZART Życie i twórczość Wolfganga Amadeusza Mozarta. Opera XVIII wieku. Nauka śpiewu Kanonu słowiczego. Oglądanie fragmentów filmu Amadeusz. – zna podstawowe fakty z życia artysty; – umie zaśpiewać kanon wraz z grupą kolegów; – potrafi określić rodzaje głosów w Duecie Papagena i Papageny. 16 LUDWIK VAN BEETHOVEN – WIELKI SYMFONIK Życie i twórczość kompozytora. Formy muzyczne o budowie cyklicznej – symfonia, sonata. Podstawowe zasady kształtowania materii dźwiękowej: podobieństwo – wariant – kontrast. Oda do radości -hymn europejski. Nauka śpiewu Ody do radości. – potrafi zaśpiewać Odę do radości; – zna podstawowe fakty z życia kompozytora; – potrafi zauważyć zmiany tematu w słuchanych wariacjach na temat pieśni God save the King. – potrafi odróżnić styl barokowy od 1 klasycystycznego w plastyce, architekturze i muzyce; – potrafi omówić budowę formy cyklicznej; – umie określić aparat wykonawczy i wskazać tematy w słuchanym Eine kleine Nachtmusik; – potrafi wymienić najwybitniejsze dzieła Haydna; – zna rozmieszczenie instrumentów w orkiestrze symfonicznej. – potrafi wymienić najwybitniejsze dzieła 1 Mozarta; – umie zaśpiewać w kanonie z nauczycielem lub innym uczniem; – potrafi rozpoznać aparat wykonawczy w serenadzie Eine kleine Nachtmusik. – umie zaśpiewać pieśń solo a cappella lub z towarzyszeniem akompaniamentu; – umie wymienić tytuły najwybitniejszych dzieł L. van Beethovena; – wie, na czym polega forma wariacji i ronda; – zna podstawowe formy muzyczne klasycyzmu (sonata, symfonia, koncert); 5 2 17 KLASYCYZM I PREROMANTYZM W POLSCE GENEZA MAZURKA DĄBROWSKI EGO Pierwsze polskie opery. Mecenat króla. Pieśniarstwo patriotyczne i żołnierskie. Nauka pieśni Warszawianka. Historia Mazurka Dąbrowskiego. Wątki patriotyczne w muzyce. – umie samodzielnie zaśpiewać hymn państwowy; – zna historię i okoliczności powstania Mazurka Dąbrowskiego; – potrafi wymienić pieśni polskie powstałe w XVIII/XIX wieku; – umie w grupie zaśpiewać jedną z pieśni; – potrafi rozpoznać polskie pieśni po wysłuchaniu fragmentu melodii lub tekstu: Mazurek Dąbrowskiego, Boże, coś Polskę, Warszawianka, Hymn do miłości ojczyzny; Kurdesz. 18 POLSKIE RYTMY NA PARKIECIE 19 OSOBISTA WYPOWIEDŹ ARTYSTY – FORTEPIAN Cechy charakterystyczne polskich tańców narodowych. Rytmy tańców narodowych w literaturze muzycznej. Nauka kroku podstawowego i figur poloneza. Śpiewanie i granie kolędy W żłobie leży. Idee romantyzmu. Testament Beethovena. Wolny artysta. Formy wypowiedzi artystycznej: pieśń, poemat symfoniczny, koncert solowy. Budowa fortepianu. Możliwości wyrazowe instrumentu. Literatura fortepianowa. Wirtuozi. – zna nazwy polskich tańców narodowych; – umie rozpoznać rytmy tych tańców; – umie wystukać rytm poloneza; – potrafi wykonać krok podstawowy poloneza; – potrafi zaśpiewać W żłobie leży. – potrafi umieścić romantyzm na osi czasu; – rozumie pojęcia: wolny artysta, wirtuoz; – umie wymienić charakterystyczne dla epoki formy muzyczne: pieśń, poemat symfoniczny, koncert solowy; – wie, jak zbudowany jest fortepian i do jakiej grupy instrumentów należy; – potrafi określić rolę fortepianu w słuchanych utworach (instrument solowy, w zespole kameralnym, akompaniujący); – potrafi podać przykładowe utwory i nazwiska kompozytorów muzyki programowej. – umie wskazać różnice między oficjalnym tekstem hymnu państwowego a pierwowzorem Mazurka Dąbrowskiego; – zna nazwiska autorów utworów patriotycznych tego okresu; – zna tytuły polskich dzieł operowych (Nędza uszczęśliwiona, Krakowiacy i Górale) – zna nazwiska polskich kompozytorów oper – wie, co to jest śpiewogra; – potrafi określić różnice w pojmowaniu patriotyzmu na podstawie tekstu Hymnu do miłości ojczyzny i własnych odczuć; – potrafi podać przykłady wybitnych Polaków epoki. – potrafi wyjaśnić różnicę między tańcem ludowym a narodowym; – zna przykłady utworów opartych na rytmach polskich tańców narodowych; – umie wykonać figury poloneza w parze; – umie zagrać W żłobie leży na dowolnym instrumencie. – zna główne cechy romantyzmu; – potrafi wymienić wybitnych przedstawicieli romantyzmu np. poetów, pisarzy, malarzy; – zna nazwiska wirtuozów fortepianu; – zna tytuły utworów z dawniejszych epok wyrażających treści pozamuzyczne; – potrafi opowiedzieć treść wybranego utworu programowego. 6 1-2 1 1 20 FRYDERYK CHOPIN – POLSKI ROMANTYK 21 ZWIĄZKI POEZJI Z MUZYKĄ – PIEŚŃ ROMANTYCZNA 22 SYNTEZA SZTUKI – WIELKIE PRZEDSTAWIENIA Sylwetka i twórczość najwybitniejszej postaci kultury polskiej. Znaczenie twórczości F. Chopina dla kultury polskiej. Emigracja XIX wieku. Konkursy i festiwale chopinowskie. Pieśń romantyczna i jej rodzaje. Twórczość Franciszka Schuberta. Nauka śpiewu Pieśni żeglarzy. Poemat symfoniczny – związki muzyki z literaturą i malarstwem. Treści pozamuzyczne w utworach z epok wcześniejszych. – zna podstawowe fakty z życia kompozytora; – wie, na jakim grał instrumencie; – potrafi wymienić, jakie tworzył utwory i na jaki instrument. – potrafi rozpoznać utwory F. Chopina pośród innych przykładów; – ma wiadomości dotyczące konkursów i festiwali chopinowskich; – potrafi wyjaśnić znaczenie twórczości F. Chopina dla rozwoju kultury polskiej; – umie odszukać informacje dotyczące konkursów i festiwali chopinowskich. 2 – umie wymienić rodzaje pieśni: zwrotkowa, ballada; – zna podstawowe fakty z życia F. Schuberta; – potrafi zaśpiewać Pieśń żeglarzy w grupie; – zna treść pieśni Król elfów. – wie, jaka tematyka interesowała romantyków; – potrafi wymienić najwybitniejszych artystów tej epoki i podać przykłady ich dzieł; – zna nazwiska twórców i tytuły ich utworów oparte na ludowych baśniach i legendach; – umie zaśpiewać Pieśń żeglarzy solo. 2 Opera romantyczna. Najwybitniejsi twórcy i ich dzieła. Twórczość Ryszarda Wagnera. J. Strauss – król walca. Cechy charakterystyczne operetki i musicalu. Różnice i podobieństwa między musicalem, operetką i operą. – zna nazwiska najwybitniejszych kompozytorów oper; – wie, jakie elementy składają się na przedstawienie operowe; – zna terminy: uwertura, aria, libretto, belcanto. – wie gdzie znajduje się najbliższy gmach opery; – zna nazwę charakterystycznego tańca związanego z operetką (kankan); – zna nazwisko „króla walca” i jego najbardziej popularne utwory; – umie wyjaśnić różnice między operą, operetką i musicalem; – potrafi podać tytuły najbardziej znanych musicali. – zna tytuły i libretto wybranych dzieł operowych; – rozumie rolę opery jako elementu życia muzycznego i kulturalnego dziewiętnastowiecznej Europy; – wie, kiedy i gdzie powstały pierwsze operetki i musicale; – zna tytuł pierwszej operetki i nazwisko jej autora; – umie wymienić tytuły najbardziej znanych operetek i nazwiska ich autorów; – zna nazwiska autorów musicali; – umie wymienić tytuły przedstawień (musicali) zrealizowanych w Polsce. 1 7 23 STANISŁAW MONIUSZKO – OJCEM OPERY NARODOWEJ I PIEŚNI ARTYSTYCZNEJ Życie i twórczość S. Moniuszki. Opery Straszny Dwór i Halka. Śpiewniki domowe i ich znaczenie dla kultury polskiej. Nauka pieśni Prząśniczka. – zna podstawowe fakty z życia kompozytora; – umie podać tytuły oper narodowych; – zna tytuły oper narodowych oraz tytuł zbioru pieśni Moniuszki; – wie, czym były dla Polaków te pieśni w czasach zaborów; – umie zaśpiewać pieśń Prząśniczka w grupie. – potrafi wyjaśnić zjawisko prądów narodowych w muzyce XIX wieku, biorąc pod uwagę sytuację Polski; – zna treść Halki i Strasznego dworu; – zna autorów librett tych oper; – umie rozpoznać, z jakiej opery pochodzi wysłuchana aria; – potrafi wyjaśnić, dlaczego Moniuszkę nazywamy ojcem opery narodowej i pieśni artystycznej; – umie zaśpiewać pieśń solo. 1 24 W POSZUKIWA NIU KORZENI – NARODZINY ETNOGRAFII – wie, czym zajmował się O. Kolberg; – zna tematykę polskich pieśni ludowych; – potrafi wymienić rodzaje pieśni ludowych; – umie zaśpiewać w grupie piosenkę ludową; – umie odróżnić artystyczne opracowanie od muzyki ludowej; – umie wyjaśnić pojęcie: szkoła narodowa w muzyce. – zna terminy: etnografia, artystyczne opracowanie muzyki ludowej; – umie wymienić charakterystyczne cechy polskich pieśni ludowych; – zna najważniejsze szkoły narodowe w muzyce, ich przedstawicieli oraz tytuły ich wybranych dzieł; – rozumie znaczenie wpływu pierwiastków narodowych na rozwój muzyki europejskiej. 1 25 EKSPERYMN TY I NOWE PRĄDY W MUZYCE EUROPEJSKIEJ Dzieło O. Kolberga. Cechy polskich pieśni ludowych. Tematyka pieśni ludowych. Artystyczne opracowania muzyki ludowej. Mazurki F. Chopina. Nauka pieśni ludowej. Szkoły narodowe: polska, rosyjska, czeska, norweska, niemiecka, francuska, hiszpańska. Najwybitniejsi twórcy. Impresja – wrażenie. System tonalny. Dzieła M. Ravela i C. Debussy’ego odpowiedzią na impresjonizm w malarstwie. Muzyka uzależniona od przypadku. Dwanaście ważnych dźwięków. Muzyka elektroniczna i konkretna. – zna terminy: impresjonizm, aleatoryzm, dodekafonia; – wie, skąd pochodzi nazwa impresjonizm; – potrafi wymienić nowe kierunki w muzyce XX wieku. – wie, który z kompozytorów zapoczątkował odejście od systemu tonalnego; – wie na czym polega aleatoryzm i dodekafonia; – zna nazwiska wybitnych twórców muzyki XX wieku i tytuły ich dzieł. 1 8 26 POLSKIE POSZUKIWA NIA – KOMPOZYTO RZY XX WIEKU Sylwetka i twórczość K. Szymanowskiego. Życie i twórczość kompozytorów: W. Lutosławski, K. Penderecki, H.M. Górecki, W. Kilar, K. Komeda. Znaczenie ich twórczości dla polskiej kultury. – zna nazwiska wybitnych kompozytorów polskich XX wieku i ich przykładowe dzieła; – zna podstawowe fakty z życia i twórczości K. Szymanowskiego; – wie, do muzyki jakich regionów nawiązywał w swej twórczości Karol Szymanowski; – zna tytuły utworów poznanych na lekcji i nazwiska ich autorów. – umie wyjaśnić znaczenie twórczości K. Szymanowskiego dla rozwoju kultury polskiej; – umie wymienić nazwiska kompozytorów polskich działających w początkach XX wieku i przykłady ich dzieł; – rozumie, jakie znaczenie ma twórczość poznanych kompozytorów dla polskiej kultury; – wie, jak się nazywa i kiedy odbywa się festiwal muzyki współczesnej. 1 27 PIEŚNI W CZASACH WOJENNYCH – potrafi powiązać pieśni z wydarzeniami historycznymi; – rozumie, jaką rolę odegrały pieśni w czasach walki o wolność i niepodległość Polski; – umie zaśpiewać w grupie pieśń Czerwone maki na Monte Cassino. – zna historię powstania poznanych na lekcji pieśni; – potrafi podać nazwiska osób, które odegrały ważną rolę w historii Polski; – umie zaśpiewać wybraną pieśń solo. 1 28 MUZYKA CIAŁA – umie wyjaśnić, czym jest balet; – zna treść poznanych na lekcji baletów; – umie podać tytuł baletu klasycznego i współczesnego. MAGIA JAZZU – orientuje się w historii baletu; – umie wymienić tytuły najwybitniejszych dzieł baletowych i nazwiska kompozytorów i tancerzy; – potrafi wyjaśnić rolę choreografa – zna historię jazzu; – umie wymienić najwybitniejszych muzyków; – potrafi zaśpiewać lub zagrać melodię When the saints go marching in; – umie odnaleźć informacje na temat festiwali jazzowych odbywających się w Polsce. 1 29 Z dziejów walki Polaków o odzyskanie niepodległości. Pieśni z okresu I i II wojny światowej. Nauka wybranej pieśni. Kształtowanie poczucia polskości. Historia baletu. Najwybitniejsi twórcy baletów. Suita baletowa. Najwybitniejsze dzieła. Balet klasyczny współczesny. Historia i style jazzu. Muzycy jazzowi. Big-bandy jazzowe. Dzień dzisiejszy jazzu. Jazz w Polsce. Najwybitniejsi artyści jazzowi. Nauka śpiewu lub gry When the saints go marching in. – wie, z jakiej tradycji muzycznej wyrósł jazz; – umie rozpoznać muzykę jazzową; – zna nazwy stylów jazzu; – potrafi wymienić podstawowe instrumenty zespołu jazzowego; – zna nazwiska najwybitniejszych polskich artystów jazzowych. 9 1 30 MUZYKA NA TAŚMIE FILMOWEJ Rola muzyki w filmie. Filmowe przeboje. Najwybitniejsi twórcy muzyki filmowej. Nagrody dla muzyki filmowej. Nauka pieśni Hej, sokoły lub gry melodii Amazing Grace. – wie, jakie role pełni muzyka w filmie; – zna nazwiska najwybitniejszych polskich twórców muzyki filmowej; – umie zaśpiewać piosenkę lub muzykować w grupie. – zna tytuły kilku filmów nagrodzonych za muzykę; – umie podać przykłady filmów, z których muzyka stała się np. przebojem; – potrafi zagrać na dowolnym instrumencie melodię Amazing Grace; – umie zaśpiewać piosenkę Hej, sokoły solo. 1 31 „PIOSENKA JEST DOBRA NA WSZYSTKO… ” Rola piosenki we współczesnej kulturze. Zmiany w stylistyce od piosenki międzywojennej do współczesności. Aktualny idol. Media – reklama, recenzja, teledysk. – bierze udział w dyskusji; – wie, co to jest piosenka; – zna główne nurty piosenki polskiej; – rozumie znaczenie pojęć: media, teledysk, reklama, efekty specjalne, recenzja. – potrafi przedstawić zmiany w piosence polskiej od Śpiewników domowych do współczesności; – umie określić charakter, treść i aparat wykonawczy w słuchanych utworach.. 1 32 CO TAM W DUSZY GRA POETY Trochę historii (poezja trubadurów i truwerów, madrygały, pieśni i ballady w romantyzmie). Artyści śpiewający poezję. Nauka pieśni Dni, których jeszcze nie znamy. – zna termin: poezja śpiewana; – zna nazwiska poetów i artystów śpiewających poezję; – umie zaśpiewać piosenkę w grupie. – potrafi zaśpiewać wybraną piosenkę z własną interpretacją; – umie wyczuć, jakie środki artystyczne wykorzystywane są przez wykonawców w słuchanych utworach. 1 33 KIERUNKI W MUZYCE ROZRYWKO WEJ Historia i gwiazdy rocka. Zespoły rockowe. Historia muzyki rockowej w Polsce:kierunki, style, soliści i zespoły. Twórczość Czesława Niemena. Kim jest idol? Idole muzyki rozrywkowej. Polski idol i jego muzyka. Folklor miejski. Nauka piosenki Tango pożegnalne. – wie, kiedy i gdzie powstał rock; – umie wymienić znane zespoły rockowe; – potrafi podać przykładowy skład zespołu rockowego; – potrafi wyjaśnić, kim jest idol; – umie podać najbardziej znane przykłady muzycznego folkloru miejskiego; – umie zaśpiewać piosenkę w grupie. – umie podać tytuł piosenki uważanej za pierwszą piosenkę rockową; – potrafi wymienić cechy charakterystyczne muzyki rockowej; – zna historię i odmiany rocka; – zna kierunki i style w muzyce rockowej; – umie wymienić tytuły najbardziej znanych utworów Cz. Niemena; – potrafi zaśpiewać piosenkę solo; – potrafi uzasadnić dlaczego lubi wybrany gatunek muzyki; – umie podać cechy charakterystyczne piosenki miejskiej. 1 10 Wymagania edukacyjne z muzyki Gimnazjum Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: potrafi bezbłędnie i z właściwą interpretacją zaśpiewać pieśni objęte programem nauczania; umie grać z nut melodie na instrumentach szkolnych; potrafi tworzyć proste formy muzyczne (AB, ABA, rondo, wariacje); rozpoznaje i nazywa style muzyczne; aktywnie uczestniczy w szkolnym życiu muzycznym – konkursach, festiwalach, chórze szkolnym rozpoznaje utwory z poznanej na lekcjach literatury muzycznej oraz podaje nazwiska ich twórców; Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: umie grać z nut melodie na wybranym instrumencie szkolnym; potrafi bezbłędnie zaśpiewać pieśni objęte programem nauczania; potrafi tworzyć proste akompaniamenty do znanych melodii; rozpoznaje utwory muzyczne z literatury obowiązkowej; rozpoznaje formy muzyczne i brzmienie instrumentów; rozpoznaje polskie utwory ludowe (tańce narodowe i pieśni). Rozpoznaje aparat wykonawczy w słuchanych utworach Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: potrafi przy pomocy nauczyciela zaśpiewać poznane pieśni; potrafi zagrać z nut na instrumentach szkolnych proste akompaniamenty potrafi powtórzyć fragmenty melodii na wybranym instrumencie; zna najwybitniejsze postaci z historii muzyki i wymienia przykłady ich dzieł; rozpoznaje niektóre instrumenty i formy muzyczne; rozpoznaje polski folklor. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: potrafi przy pomocy nauczyciela zaśpiewać kilka pieśni; potrafi zagrać na instrumentach perkusyjnych akompaniament rytmiczny; opanował podstawowe wiadomości z historii muzyki; rozpoznaje brzmienie niektórych instrumentów; rozpoznaje niektóre z polskich tańców narodowych. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: potrafi w grupie zaśpiewać poznaną na lekcji pieśń; potrafi wyklaskać proste schematy rytmiczne; zna najwybitniejszych polskich kompozytorów. Przedstawione powyżej propozycje wymagań są jedynie przykładem. Jeśli uwzględnimy indywidualny rozwój ucznia, zawsze będzie możliwe postawienie pozytywnej oceny. Ogromnie ważna w ocenianiu jest rola nauczyciela – przewodnika po świecie sztuki. Jego nadrzędnym zadaniem jest tak pokierować uczniami na lekcji, by rozbudzić w nich chęć obcowania ze sztuką, rozwinąć wrażliwość muzyczną oraz zachęcić do pokonywania trudności w nauce. 11