Zaczarowane dłuto Fidiasza czyli o rzeźbach dla

Zaczarowane dłuto Fidiasza czyli
o rzeźbach dla najmłodszych
1. Powitanie dotykiem – zajęcia poranne
Dzieci siadają na dywanie w kole. Nauczyciel prosi je, żeby na
powitanie przekazały, po kolei, swojemu sąsiadowi jakiś miły
gest, jakiś rodzaj dotyku, ale bez słów. Zachęca dzieci, żeby
starały się nie powtarzać gestów, ale mogą je modyfikować i
wzbogacać.
2. „Wrażliwe palce rzeźbiarza” – zajęcia poranne
Dzieci nadal siedzą w kole. Przed nimi, na środku koła stoi
skrzynia/pudło zakryte materiałem tak, aby nie było widać
zawartości. Nauczyciel prosi dzieci (po 3-4 naraz), żeby
„obejrzały” dotykiem, co jest w środku. Zachęca dzieci, żeby
nie tylko próbowały zgadywać, co to jest, ale przede wszystkim zbadały przedmiot jak najdokładniej, tak by potrafiły
go opisać. Gdy wszystkie dzieci „obejrzą” przedmiot, prosi
chętnych o opowiedzenie, co poczuły, co może ukrywać się
w skrzyni i jak to odgadły. Następnie pokazuje dzieciom,
co było tam schowane – jakaś rzeźba, np. figurka gipsowa,
drewniana itp.
3. „A rzeźby rzeźbi rzeźbiarz” – zajęcia właściwe
Nauczyciel zaprasza dzieci do koła na dywanie. Pyta, co
wiedzą o rzeźbach, czy jakieś widziały? Kim jest rzeźbiarz?
Następnie nauczyciel pokazuje dzieciom obrazki z różnymi
materiałami rzeźbiarskimi (kamień, drewno, wosk, piasek,
lód) oraz rysunki narzędzi rzeźbiarskich. Wspólnie z dziećmi
próbuje dopasować narzędzia do materiałów. Wszyscy
zastanawiają się, co jest twarde, co miękkie, w czym rzeźbi się
łatwiej, a w czym trudniej.
4. „Spacer po muzeum” – zajęcia właściwe
Przed zajęciami nauczyciel ukrywa w sali kawałki fotografii
znanych rzeźb, każdą podzieloną na 3 – 4 części (np. Bernini
„Dawid”, Michał Anioł „Mojżesz”, I. Mitoraj „Centaur”, A. Calder
Flaming, M. Ernst „Koziorożec”, A. Archipenko „Spacer”, M. Duchamp „Koło rowerowe”, N. Gabo „Głowa”, ewentualnie rzeźby
piaskowe, lodowe). Prosi, żeby każde dziecko odnalazło jeden
kawałka zdjęcia i dokładnie mu się przyjrzało.
5. „Bystre oko rzeźbiarza” – zajęcia właściwe
Nauczciel prosi dzieci, żeby spróbowały odnaleźć
rówieśników, którzy mają pozostałe części tego samego
zdjęcia. Następnie zaprasza dzieci do stolika. Prosi o złożenie
mini-puzzli i przyklejenie ich na kolorowych kartkach z bloku
technicznego. Zachęca dzieci do rozmowy o rzeźbach, które
dostały (ich tematyka, materiały, z jakich zostały wykonane).
Odpowiada również na pytania, które nasuną się dzieciom.
6. „Żywe rzeźby” – zajęcia właściwe
Nauczyciel prosi dzieci, żeby stanęły „w rozsypce” na dywanie, twarzą do nauczyciela. Następnie prezentuje dzieciom
zdjęcia rzeźb (po kolei) i prosi, żeby spróbowały ustawić się w
dokładnie takiej samej pozie (np. A. Rodin „Myśliciel”, Fidiasz
„Dyskobol”, Statua Wolności) . Potem zachęca dzieci, żeby
z własnego ciała stworzyły rzeźby na tematy abstrakcyjne:
miłość, zdziwienie, wiosenny wietrzyk, lekki jak ptak itp.
7. „I ja mogę zostać rzeźbiarzem” – zajęcia właściwe
Nauczyciel zaprasza dzieci do stolików. Każdemu daj
porcję gliny (lub masy solnej zabarwionej farbą plakatową,
żeby wyglądem przypominała glinę), ewentualnie mydło
(wersja dla dzieci starszych) oraz narzędzia „rzeźbiarskie”
(wykałaczki, plastikowe łyżeczki, tępe noże, wyciskarki do
czosnku itp.). Prosi, żeby dzieci wyrzeźbiły to, na co mają
ochotę, a następnie nadały tytuł swojemu dziełu. Na małych
karteczkach zapisuje imię i nazwisko autora oraz tytuł pracy.
Podsumowaniem może być wystawa rzeźbiarska, najlepiej w
miejscu, gdzie wszyscy będą mogli ją podziwiać.
8. Chińska encyklopedia – zajęcia popołudniowe
Do tego ćwiczenia można wykorzystać wcześniejsze zdjęcia
rzeźb lub jakieś nowe. Nauczyciel siada razem z dziećmi na
dywanie, na którym rozłożone są zdjęcia rzeźb. Zaprasza
dzieci do tworzenia różnych kategorii i klasyfikowania rzeźb,
np. na: duże i małe; pojedyncze i zbiorowe; smutne i wesołe;
ładne i brzydkie; jasne i ciemne, ruchliwe i spokojne.
Pomoce:
• Zdjęcia przedstawiające różne rzeźby;
• Rysunki różnych materiałów rzeźbiarskich (kamień, drewno,
piasek, lód etc.) oraz narzędzi rzeźbiarskich;
• Skrzynia lub pudełko;
• Rzeźba do ćwiczenia „dotykowego”;
• Materiał lub koc do przykrycia pudełka.
Materiały:
• 7 -8 zdjęć rzeźb pociętych na mini-puzzle;
• Kolorowe kartki z bloku technicznego;
• Kleje;
• Glina lub zabarwiona masa solna;
• Wykałaczki;
• Plastikowe łyżeczki;
• Wyciskacze do czosnku;
• Tępe noże.
Literatura:
• Encyklopedia dla dzieci. Zadziwiający świat faktów. Malarstwo i rzeźba, Wydawnictwo Arti, 2007
• Zachęta do sztuki, Z. Dubowska Grynberg, Wydawnictwo
Muchomor, 2008
www.kula.gov.pl
Cele ogólne:
1. Zapoznanie dzieci z różnymi znanymi rzeźbami.
2. Pokazanie dzieciom warsztatu rzeźbiarskiego.
3. Rozwijanie ekspresji ruchowej i emocjonalnej dzieci.