Program profilaktyki - Gimnazjum numer 5 w Mysłowicach

Program profilaktyki - Gimnazjum numer 5 w Mysłowicach

GIMNAZJUM NR 5
IM. KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO
W MYSŁOWICACH
PROGRAM PROFILAKTYKI
Podstawa prawna: Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności
wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem (Dz.U. Nr 26.
z 2003 r., poz.226)
Rozporządzenie MENiS z dnia 26 lutego 2002 r., w sprawie podstawy programowej wychowania
przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2002 r. Nr 51,
poz. 458; zm. Dz.U. z 2003 r. Nr 210, poz. 2041)
MYSŁOWICE 2013
PROGRAM PROFILAKTYCZNY W GIMNAZJUM NR 5 W MYSŁOWICACH
I.
WSTĘP
Profilaktyka to proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu,
a także ograniczenie i likwidowanie czynników niekorzystnych dla życia i zdrowia człowieka. Obecnie podstawowym zadaniem profilaktyki jest
zapobieganie zagrożeniom typu środki psychoaktywne, przemoc, zaburzenia emocjonalne, przestępczość. Zatem profilaktyka jest częścią
wychowania.
Szkolny program profilaktyki obejmuje profilaktykę skoordynowaną z działaniami wychowawczymi. Obiektem działań jest całe
środowisko szkolne. Program jest opracowany na podstawie diagnozy obszarów problemowych szkoły i dotyczy części aspektów szkolnego
programu wychowawczego między innymi działań prozdrowotnych, współpracy z rodzicami i środowiskiem lokalnym.
I . Założenia programu
W opracowanym programie wyróżniamy dwa rodzaje profilaktyki:
-
pierwszorzędową – adresowaną do ogółu dzieci i młodzieży, mająca na celu promocję zdrowego trybu życia oraz opóźnienie wieku
inicjacji (nikotynowej, alkoholowej czy narkotycznej, w tym dopalacze)
-
drugorzędową – adresowaną do osób z grupy podwyższonego ryzyka, a więc do tych, które przeszły inicjację i u których występują z
tego właśnie powodu, mniej lub bardziej liczne problemy (osobiste, rodzinne, szkolne). Jej celem jest pomoc w niwelowaniu zachowań
ryzykownych.
II. Cele programu
A. Cel główny:
Zapobieganie powstawaniu wśród dzieci i młodzieży niekorzystnych problemów społecznych, propagowanie zdrowego
stylu życia, a jednocześnie rozwijanie poczucia własnej wartości - samopoznanie, kształtowanie umiejętności różnicowania
emocji, rozwijanie własnej indywidualności, kontroli i umiejętności zachowania się w określonych sytuacjach - walka ze
stresem, wykorzystywanie zdobytej wiedzy i umiejętności na temat środków odurzających i uzależniających, budowa
wzajemnego zaufania w grupie rówieśników, wdrażanie do samodzielności i właściwego dokonywania wyboru,
przeciwdziałanie dyskryminacji i szerzenie postaw tolerancyjnych, kształtowanie pozytywnych zmian w rozwoju
człowieka. Pomoc rodzinie w procesie wychowawczym.
B. Cele szczegółowe:
1. Przeciwdziałanie uzależnieniom: alkohol, nikotyna, narkotyki, dopalacze. Dostarczenie rzetelnej wiedzy o środkach psychoaktywnych i
mechanizmie ich działania we wszystkich sferach życia.
2. Przeciwdziałanie agresji słownej i fizycznej.
3. Przeciwdziałanie nieuzasadnionej absencji na zajęciach szkolnych.
4. Zapobieganie procesowi brutalizacji języka prowadzącej do brutalizacji zachowań, zubożenia relacji, reakcji o silnym ujemnym ładunku
emocjonalnym.
5. Przeciwdziałanie przejawom dyskryminacji.
6. Wdrażanie do tolerancji i kulturalnych zachowań wobec innych
OBSZAR DZIAŁAŃ: PRZECIWDZIAŁANIE UZALEŻNIENIOM OD SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH
CELE:
1. Kształtowanie umiejętności zachowań asertywnych, uświadomienie wpływu środków odurzających na zdrowie psychiczne
i fizyczne człowieka
1. Kształtowanie i rozwój poczucia odpowiedzialności za siebie, własne życie i za innych.
2. Budowanie poczucia własnej wartości i stymulowanie rozwoju emocjonalnego.
TREŚCI
FORMY
REALIZACJI
KLASA
OSOBY
ODPOWIEDZIALNE
TERMINY
ZAMIERZONE
OSIĄGNIĘCIA
1 . P r o f i l a k t y k a - zajęcia integracyjne
alkoholowa
- pogadanka
- etapy uzależnień
-wykład
- pogadanka
2 . P r z e c i w d z i a ł a n i e - wykład
narkomanii:
- warsztaty „Spójrz
- k l a s y f i k o w a n i e inaczej”
środków odurzających, - psychodramy
w tym tzw. dopalaczy
scenki
- klasyfikacja dopalaczy - spotkania
- skutki zdrowotne
informacyjne z
- etapy uzależnień
rodzicami, współpraca
- konsultacje
indywidualne
I
I, II, III
I, II, III
• wychowawcy klas,
• nauczyciele uczący w
danej klasie,
• pedagog,
- godziny
wychowawcze
- na bieżąco
• wychowawcy klas,
• nauczyciele uczący w
danej klasie,
• pedagog,
- na bieżąco
- godziny
wychowawcze
- uczeń zna i rozpoznaje
środki odurzające
- ma świadomość jakie
zmiany powodują w
organizmie człowieka
- potrafi wskazać fazy
uzależnień, zna skutki
zdrowotne
• pedagog,
• wychowawca
Zapobieganie
- wykład
- projekcja filmu
I, II, III
• wychowawcy klas,
- na bieżąco
• nauczyciele uczący w
danej klasie,
• pedagog,
• pielęgniarka
- potrafi zadbać o zdrowie i
innych
- preferuje zdrowy styl życia
- posiada umiejętności
samokontroli
Terapia
- praca z uzależnionym
- miejsca i sposoby
I, II, III
• pedagog,
- wie, gdzie szukać pomocy
- wskazuje instytucje do
tego powołane
- wg potrzeb
OBSZAR DZIAŁAŃ: PRZECIWDZIAŁANIE AGRESJI SŁOWNEJ I FIZYCZNEJ
CELE:
1. Kształtowanie osobowości uczniów.
2. Kształtowanie umiejętności komunikacji interpersonalnej.
3. Kształtowanie i rozwój poczucia odpowiedzialności za siebie, własne życie i za innych.
4. Dostarczenie uczniom informacji czym jest zachowanie agresywne.
5. Nabywanie przez uczniów umiejętności radzenia sobie ze stresem i złością.
6. Nauka współpracy.
7. Nauka rozwiązywania konfliktów metodą negocjacji.
TREŚCI
F O R M
REALIZACJI
Przyczyny agresji
- obserwacja
- wykład
- scenki
Y
E t a p y i r o d z a j e - wykład
agresji
- pogadanka
- projekcja filmów
Skutki agresji
- wywiad z uczniami
- kontakt z rodzicami
(diagnoza
środowiska
rodzinnego)
KLASA
I
I, II,
II
OSOBY ODPOWIEDZIALNE
TERMINY
ZAMIERZONE
OSIĄGNIĘCIA
• wychowawcy klas,
• pedagog
• nauczyciele
Cały rok
szkolny
uświadomienie przyczyn
zachowań agresywnych i
powodów agresji
• wychowawcy klas,
• pedagog,
• wychowawcy świetlicy
Uczeń potrafi rozróżniać
zachowania agresywne i
przeciwstawiać się im
• pedagog,
• wychowawcy klas
• nauczyciele
Uczeń
zna
k o n s e k w e n c j e
niewłaściwych zachowań
Zapobieganie
agresji
Wskazanie na
mediacje i
negocjacje jako
formę radzenia w
sytuacjach trudnych:
- wskazywanie
środków
alternatywnych do
przemocy
- organizowanie
czasu wolnego
- wyjaśnienie, co to
jest konflikt
społeczny;
- w s k a z a n i e
potencjalnych źródeł
k o n f l i k t u
społecznego;
- określenie celów
stron w konflikcie;
- stosowanie reguł
negocjacji;
- wyjaśnianie, czym
różnią się interesy od
stanowisk;
- określenie jakie są
główne reguły
prowadzenia
mediacji i arbitrażu;
I - III
I- III
• nauczyciele wychowania
fizycznego,
• nauczyciele religii
• pedagog
• wychowawcy klas, świetlicy
• wychowawcy klas,
• pedagog
• nauczyciele
Uczeń:
- wie jak się zachować
- nie stosuje przemocy
fizycznej i psychicznej
- kreatywnie rozwiązuje
problemy
Cały rok
szkolny
Uczeń powinien:
- ocenić przydatność
przedstawionych technik
rozwiązywania
konfliktów w
określonych sytuacjach
- kategoryzować sytuacje
trudne
- analizować sposoby
akceptowalnego
rozwiązywania problemu
- wskazywać prawidłowe
postawy w grupie
Wypracowanie
skutecznych metod
mających na celu
eliminację
brutalizacji języka,
w tym
wulgaryzmów,
niskiej kultury
słowa, aktów
wandalizmu wśród
uczniów szkoły.
- stała obserwacja i
kontrola zachowań
pozytywnych i
negatywnych
uczniów; - wzmocnienie
dyżurów nauczycieli
podczas przerw
śródlekcyjnych; - realizacja cyklu
lekcji
wychowawczych
dotyczących
eliminacji
negatywnych
zachowań, poprawy
kultury języka,
poszanowania
własności
społecznej; - oferta zajęć w
kółkach
zainteresowań np.:
"żywego słowa",
recytatorskiego,
poetyckiego,
teatralnego itp.
I- III
• wychowawcy klas,
• pedagog
• nauczyciele
Cały rok
szkolny
OBSZAR DZIAŁAŃ: PRZECIWDZIAŁANIE NIEUZASADNIONEJ ABSENCJI NA ZAJĘCIACH SZKOLNYCH
CELE:
1. Zwiększenie motywacji do systematycznego uczęszczania na zajęcia szkolne.
2. Podniesienie poziomu odpowiedzialności za swoją naukę i zachowanie.
3. Wykształcanie i rozwój postawy obowiązkowości i punktualności.
TREŚCI
FORMY REALIZACJI
Przyczyny
wagarowania:
- niepowodzenia
szkolne
- konflikty w
domu i z
rówieśnikami
- zapoznanie uczniów z dokumentami
szkoły ze szczególnym zwróceniem
uwagi na zasady panujące w szkole i
obowiązki ucznia.
- analiza zachowań
- obserwacja ,wywiad
E t a p y
wagarowania:
- ucieczki z lekcji
- jednodniowe
nieobecności
- nieobecności
ciągłe
-zorganizowanie lekcji wychowawczej
dotyczącej odpowiedzialności i
właściwego rozumienia kryteriów
poszczególnych ocen zachowania
- współpraca z rodzicami
- współpraca z instytucjami
KLASA O
S
O
B
Y TERMINY
ODPOWIEDZIALNE
I
• wychowawcy klas,
• pedagog
• nauczyciele
I – III
• wychowawcy klas,
• pedagog
• nauczyciele
Na bieżąco
Wg potrzeb
Na bieżąco
Wg potrzeb
Z A M I E R Z O N E
OSIĄGNIĘCIA
− analiza sytuacji rodzinnej
ucznia
- wczesna diagnoza
problemu
Zmniejszenie ilości godzin
nieobecności w szkole
K o n s e k w e n c j e - zapoznanie uczniów z procedurami:
wagarowania
Uczeń opuszcza zajęcia szkolne.
- współpraca z rodzicami
Profilaktyka
Realizacja przedmiotu „Wychowanie do
życia w rodzinie”.
I – III
• wychowawcy klas,
• pedagog
• nauczyciele
I – III
nauczyciele przedmiotu
Na bieżąco
Wg potrzeb
-zmiana stosunku otoczenia
do osoby z problemami
absencji
- wzmacniania systemu
wartości ucznia
Na bieżąco
Wg potrzeb
Uczeń ma wiedzę dotyczącą
miejsc i osób, które
pomagają w rozwiązywaniu
konkretnych problemów
OBSZAR DZIAŁAŃ: PRROFILAKTYKA ZABURZEŃ ODŻYWIANIA (ANOKREKSJA, BULIMIA)
CELE:
1.
zapoznanie uczniów z niebezpieczeństwami wynikającymi z niekontrolowanego odchudzania się,
2.
zapoznanie z literaturą, poświęconą zaburzeniom łaknienia i zdrowego stylu życia,
3. uświadomienie potrzeby kształtowania postawy asertywnej, krytycznego spojrzenia na lansowany w mediach wzorzec urody kobiecej.
TREŚCI
FORMY REALIZACJI
KLASA O
S
O
B
Y TERMINY
ODPOWIEDZIALNE
Z A M I E R Z O N E
OSIĄGNIĘCIA
Rozpoznawanie
nieprawidłowości
w zakresie
stosunku do
odżywiania się i
wizerunku
własnego ciała u
młodzieży;
- diagnozowanie stanu rozumienia przez
uczniów specyfiki anoreksji i bulimii
psychicznej;
-organizacja zajęć/warsztatów dla
uczniów na temat anoreksji i bulimii w
ramach godzin wychowawczych
-współpraca z psychologami lub innymi
specjalistami zajmującymi się
problematyką anoreksji i bulimii;
- motywowanie rodziców do włączenia
się w działania profilaktyczne w
zakresie analizowanych schorzeń
- organizowanie pomocy
psychologicznej/psychiatrycznej dla
chorujących uczniów i ich rodziców;
-motywowanie chorujących uczniów do
podjęcia specjalistycznego leczenia;
I – III
• wychowawcy klas,
• pedagog
• nauczyciele
• pielęgniarka
Na bieżąco
Wg potrzeb
− analiza sytuacji rodzinnej
ucznia
-wczesna diagnoza
problemu
- kształtowanie
prawidłowego wizerunku
własnej osoby
- promowanie zdrowego
stylu życia
Profilaktyka
Realizacja przedmiotu „Wychowanie do
życia w rodzinie”.
- pogadanki
- obserwacje
- współpraca z rodzicami
- zajęcia profilaktyczne w ramach
godzin wychowawczych
I - III
nauczyciele przedmiotu
Na bieżąco
Wg potrzeb
Uczeń ma wiedzę dotyczącą
miejsc i osób, które
pomagają w rozwiązywaniu
konkretnych problemów rozumie znaczenie pojęcia:
anoreksja i bulimia,
zna mechanizmy
powstawania tych zaburzeń,
wymieni przynajmniej trzy
charakterystyczne objawy
jadłowstrętu psychicznego i
,,wilczego głodu",
wymieni jedną, dwie
instytucje w Polsce, które
zajmują się leczeniem
anoreksji i bulimii.
OBSZAR DZIAŁAŃ: PROFILAKTYKA ZAGROŻEŃ ZWIĄZANYCH Z KORZYSTANIEM Z INTERNETU (SIECIOHOLIZM)
CELE:
1. uświadomienie uczniom, rodzicom i nauczycielom negatywnych społecznych, etycznych i prawnych konsekwencji rozwoju technologii
informacyjnej;
2. promocja odpowiedzialnej postawy dorosłych oraz prawa dzieci do bezpiecznego korzystania z Internetu;
3. kształtowanie świadomego i mądrego użytkownika mediów;
4.
5.
6.
7.
zwrócenie uwagi na kwestię bezpiecznego dostępu do Internetu;
uświadomienie dzieciom, rodzicom i nauczycielom zastosowań Internetu;
uświadomienie dzieciom, rodzicom i nauczycielom zagrożeń wynikających z użytkowania Internetu;
motywowanie do dbania o cudze i własne bezpieczeństwo w Internecie;
TREŚCI
FORMY REALIZACJI
Profilaktyka
zagrożeń
związanych z
korzystaniem z
komputera,
Internetu,
telefonii
komórkowej -diagnoza zjawiska w szkole - badanie
ankietowe wśród uczniów "Ja i
komputer";
-pedagogizacja rodziców - prelekcje na
temat zagrożeń w cyberprzestrzeni
-zajęcia profilaktyczne na godzinach
wychowawczych -zapoznanie uczniów z bazą
programów antywirusowych
KLASA O
S
O
B
Y TERMINY
ODPOWIEDZIALNE
I - III
• wychowawcy klas,
• pedagog
• nauczyciele
nauczyciele informatyki
Na bieżąco
Wg potrzeb
Z A M I E R Z O N E
OSIĄGNIĘCIA
− analiza sytuacji rodzinnej
ucznia
-wczesna diagnoza
problemu
- kształtowanie
prawidłowego wizerunku
własnej osoby
- promowanie zdrowego
stylu życia
Starania mające
na celu
zapewnienie
uczniom
alternatywnych
możliwości
spędzania czasu
wolnego. Promocja
zdrowego stylu
życia.
Profilaktyka
-organizacja różnorodnych,
atrakcyjnych zajęć pozalekcyjnych; - propagowanie aktywnych form
spędzania czasu wolnego oraz sportu
jako formy zdrowego sposobu życia i
spędzania czasu wolnego od
obowiązków szkolnych i domowych; -wyrabianie umiejętności właściwego
korzystania z telewizji, komputera,
Internetu oraz krytycznego i
refleksyjnego odbioru przekazywanych
treści;
-zapoznanie dzieci, rodziców i
nauczycieli z zasadami bezpiecznego
korzystania z Internetu;
-informowanie dzieci, rodziców i
nauczycieli o możliwościach wsparcia
ze strony organizacji zajmujących się
zwalczaniem nielegalnych treści w
Internecie;
-promowanie wiedzy na temat
komputerów, Internetu i związanych z
nimi zagrożeń
I - III
I-III
Na bieżąco
• wychowawcy klas,
Wg potrzeb
• pedagog
• nauczyciele
•n a u c z y c i e l e
przedmiotu
Uczeń ma wiedzę
dotyczącą miejsc i osób,
które pomagają w
r o z w i ą z y w a n i u
konkretnych problemów
• wychowawcy klas,
• pedagog
• nauczyciele
Uczeń:
-jest świadomy, jakie
zagrożenia może nieść
Internet,
-wie, jakich informacji nie
powinien podawać,
-zna swoje prawa jako
użytkownika Internetu
-stosuje zasadę
ograniczonego zaufania w
Internecie: „Nieznane
znaczy niebezpieczne”,
-zna zasady zgodnego z
prawem wykorzystania
komputera (prawa
autorskie, licencje,
piractwo komputerowe).
OBSZAR DZIAŁAŃ: PRZECIWDZIAŁANIE DYSKRYMINACJI
CELE:
1. promocja wiedzy na temat przyczyn i przejawów dyskryminacji;
2. budowanie świadomości i kształtowanie postawy uwrażliwiającej na wszelkie przejawy dyskryminacji;
3. szerzenie idei tolerancji, równości i szacunku;
4. przeciwdziałanie dyskryminacji i przemocy motywowanej uprzedzeniami;
5. wzmacnianie postaw i odwagi cywilnej w występowaniu przeciwko aktom dyskryminacji i przemocy;
TREŚCI
Pojęcie
dyskryminacji
FORMY REALIZACJI
- zapoznanie z pojęciem dyskryminacji i
jej rodzajami
- przestrzeganie praw dziecka i
człowieka
- promowanie wiedzy na lekcjach
wychowawczych i innych przedmiotach
nauczania
KLASA O
S
O
B
Y TERMINY
ODPOWIEDZIALNE
I - III
Wychowawcy klas
Pedagog
Nauczyciele uczący
Cały rok,
wg potrzeb
Z A M I E R Z O N E
OSIĄGNIĘCIA
- Uczeń zna termin
dyskryminacja i rozróżnia
jej rodzaje
- stymulacja działań na
wszystkich przedmiotach
nauczania
Mechanizmy
dyskryminacji:
przyczyny, skutki
i konsekwencje
dyskryminacji
- pogadanki i warsztaty dla uczniów
- integracja uczniów z różnych
środowisk i grup społecznych
- uwrażliwianie uczniów na krzywdę
innych osób
- wdrażanie do tolerancji
I - III
Wychowawcy klas
Pedagog
Nauczyciele uczący
Cały rok,
wg potrzeb
- Uczeń ma wiedzę z
zakresu poruszanej
problematyki
- stosuje zasady fair play
- szanuje siebie i innych
ludzi
Diagnoza i
przeciwdziałanie
dyskryminacji
- ankiety wśród uczniów i rodziców
- pedagogizacja rodziców
- rozmowy z wychowawcą i
nauczycielami
- zajęcia z pedagogiem i
przedstawicielami Policji
- wyjścia do kina
- udział w prelekcjach
I - III
Wychowawcy klas
Pedagog
Cały rok,
wg potrzeb
- poprawa w relacjach
uczeń-uczeń (niski status
społeczny, trudności w
nauce, patologia rodziny),
uczeń- osoba dorosła (osoba
starsza i niepełnosprawna)
- podniesienie poziomu
świadomości
występujących zagrożeń i
sposobów zapobiegania im
Rozwijanie
umiejętności
współżycia
społecznego,
propagowanie
tolerancji
- zajęcia warsztatowe z zakresu
tolerancji
- pogadanki dotyczące kulturalnego
zachowania
I - III
Wychowawcy klas
Pedagog
Nauczyciele uczący
Cały rok,
wg potrzeb
- jest tolerancyjny
- kulturalnie reaguje na
odmienność innych ludzi
- wie, że należy nieść
pomoc innym