Deforestacja = wylesianie

Deforestacja - definicje
Deforestacja = wylesianie
• ONZ – FAO (1997): „sum of all transitions
from natural forest classes (continuous
and fragmented) to all other classes”
Deforestacja:
niszczenie lasów; ogołacanie z lasów
• Proces zmniejszania udziału terenów
leśnych w ogólnej powierzchni danego
obszaru, zazwyczaj wskutek antropopresji
(np. nadmierne wykorzystanie
gospodarcze lasów, zanieczyszczenie
środowiska, itp.).
Uniwersalny słownik języka polskiego (S. Dubisz, PWN 2006)
Z raportu komisji senatu kanadyjskiego
ds. lasów borealnych:
"Forests have virtually disappeared in
twenty-five countries; eighteen have lost
more than 95 per cent of their forests and
another eleven have lost 90 per cent.
Ultimately, the implications of present rates
of forest decline go far beyond individual
societies; they affect all of humankind, all
other species, and the planet as a whole."
Amazonia, widok z wysokości ok. 100 km
Artykuły nt. „deforestation”
• SCOPUS (1996 – 2008): 7613 pozycji
• ISI (1996 – 2008): 3767 pozycji
– „Getting fourteen for the price of one! Understanding
the factors that influence land value and how they
affect biodiversity conservation in central Brazil”
– „Fire use and prevention by traditional households in
the Brazilian Amazon”
– „An empirical exploration of the populationenvironment nexus in India”
– ...
Małopolska, widok z wysokości ok. 100 km
1
Amazonia, widok z wysokości ok. 1000 km
Europa Środkowa, widok z wysokości ok. 1000 km
Roczna zmiana zalesienia netto
www.forestry.gov.uk
www.forestry.gov.uk
Roczna zmiana zalesienia netto
www.forestry.gov.uk
State of the World's Forests 2007, Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome,
2007 (ISBN 978-92-5-105586-1)
2
Największe zasoby lasów (ha)
Rosja
808 790 000
Brazylia
477 698 000
Kanada
310 134 000
USA
303 089 000
Chiny
197 290 000
Australia
163 678 000
Kongo
133 610 000
Przyczyny wylesiania
3 900 000 000
Główne przyczyny wylesiania
• pozyskiwanie gruntów do uprawy roli i
hodowli (Brazylia, Azja, Afryka);
• pozyskiwanie drewna jako surowca dla
przemysłu i budownictwa;
• pozyskiwanie drewna na opał
(rozwijających się kraje Afryki i Azji);
• osobliwe zamieranie lasów (Europa, USA)
Skutki wylesiania
(wg polskiej Wikipedii)
• niszczenie naturalnych siedlisk wielu zwierząt i
ptaków, co prowadzi do zmniejszania ich
populacji i niszczenia wielu gatunków;
• obniżenie poziomu wód gruntowych, co
prowadzi do wysuszania gruntów i ich
pustynnienia;
• przyspieszony proces erozji gleb
• zmniejszona ilość tlenu w atmosferze, a
zwiększona ilość dwutlenku węgla (lasy
nazywane są "Płucami Ziemi").
Fakty (znaczenie negatywne)
• Do dziś świat utracił ok. 50% lasów
• Co roku tracimy ok. 15 mln ha
• W latach 1980-1990 straty wyniosły:
– 8,2% lasów Azji
– 6,1% lasów Ameryki Łacińskiej
– 4,8% lasów Afryki
• Wylesianie źródłem CO2 – ok. 20% emisji ze
spalania paliw kopalnych
• Utrata różnorodności biotycznej: ok. 8000 do
28000 gatunków rocznie
• Bezpośrednie skutki uderzają ok. 400 mln ludzi
Davis, C. 2008. Protecting forests to save the climate: REDD challenges
and opportunities. EarthTrends April 2008 Monthly Update
ŚWIAT
Contreras-Hermosilla, A. 2000. The underlying causes of forest decline. Occasional
Paper No. 30, Center for International Forestry Research (ISSN 0854-9818): 29 pp.
Państwa o najwyższym tempie wylesiania w latach 2000-2005
(w hektarach rocznie)
3
Fakty (znaczenie pozytywne)
Wartość lasów ($/ha)
wr – wartość rynkowa nr – wartość nierynkowa
• Duże szybkie profity z eksploatacji drewna
poprawa warunków egzystencji ludności
• Dostęp do innych bogactw (ropa naftowa,
minerały) jak wyżej
• Zwiększenie areału upraw możliwość
wyżywienia rosnącej liczby ludzi i
uchronienia ludzkości przed głodem
Contreras-Hermosilla, A. 2000. The underlying causes of forest decline. Occasional Paper
No. 30, Center for International Forestry Research (ISSN 0854-9818): 29 pp.
Osobliwe zamieranie lasów
• Początek lat 70-tych:
– pierwsze objawy zamierania u jodły
• Lata ’70./’80.:
Meksyk
Kostaryka
-
1240
4075
775
-
325-1238
Magazyn C (nr)
650-3400
3046
1015-2709
Lekarstwa (nr)
1-90
2
-
Turystyka (wr/nr)
8
209
-
Ochrona wody (nr)
<1
-
-
Drewno (wr)
Inne prod. (wr/nr)
Malezja
Pearce, D. 1995. Blueprint 4. Capturing global environmental values. Earthscan, London, UK.
Artykuły nt. „forest decline”
• SCOPUS (1996 – 2008): 6199 poz. (391)
• ISI (1996 – 2008): 3521 poz. (974)
– „Population structure of montane bamboo and causes
– objawy zamierania u świerka i sosny
• 1984/85:
– objawy zamierania u buka i dębu
• Druga połowa lat 80.:
– objawy zamierania u wszystkich gat. drzew leśnych, u
kilku gat. krzewów i roślin zielnych
Objawy
of its decline in Echuya Central Forest Reserve,
South West Uganda”
– „Present state and chronology of oaks in an oak
forest in Saaremaa Island, Estonia”
– „Long term observation of pollution effects - 30 years
of biomonitoring in Bavaria”
– ...
Symptomy
• wczesne stadia:
– przebarwienia igieł lub liści (chlorozy)
– częściowa utrata igieł lub przedwczesne zrzucanie
liści
• późne stadia:
– spadek tempa wzrostu (spadek przyrostów średnicy,
utrata biomasy korzeni i listowia)
– nienaturalny wzrost (zmienione ugałęzianie,
zmieniona morforlogia liści, opadanie zielonych liści i
całych pędów, anormalne plony nasion i szyszek)
4
Przyczyny
Hipotezy
•
•
•
•
•
•
Wpływ ozonu i kwaśnych opadów
“aluminiowa”
“ozonowa”
“magnezowa”
“ogólnego stresu”
nadmiaru biogenów
modyfikatorów wzrostu
Procentowy udział uszkodzonych
drzewostanów w całkowitych zasobach drewna
Kraj
Austria
Czechosłowacja
Francja
Holandia
Polska
RFN
Szwajcaria
Wielka Brytania
% uszkodzeń
drzewostany
drzewostany
iglaste
liściaste
40
43
49
4
38
19
36
31
24
7
39
40
52
45
60
15
Polska perspektywa
• Wskaźnik lesistości:
– 1946:
20,8%
– 2007:
28,9%
– docelowo: 33-34%
konieczność zalesienia ok. 500 tys. ha
(w latach 1995 – 2007 zalesiono 237 tys. ha)
• Ludność:
– 1946:
– 2006:
23,6 mln
38,1 mln
5
Kraje o największych zasobach lasów
borealnych i umiarkowanych
Kraje o największych zasobach lasów
tropikalnych
SUMMARY REPORT OF THE WORLD COMMISSION
ON FORESTS AND SUSTAINABLE DEVELOPMENT
Proporcja głównych typów lasów
SUMMARY REPORT OF THE WORLD COMMISSION
ON FORESTS AND SUSTAINABLE DEVELOPMENT
Lasy to nie tylko drewno:
jak zmierzyć ich rzeczywistą wartość
• Niezbędne wprowadzenie miar umożliwiających
oszacowanie ekologicznej i socjo-ekonomicznej
wartości lasu Forest Capital Index (FCI)
• FCI powinien uwzględniać:
–
–
–
–
–
–
–
biomasę
produktywność netto
różnorodność biotyczną
strukturę wiekową drzewostanu
wskaźnik powierzchni listowia (LAI)
jakość gleby (zasobność, zawartość materii organicznej)
stan zdrowotny drzewostanu
SUMMARY REPORT OF THE WORLD COMMISSION
ON FORESTS AND SUSTAINABLE DEVELOPMENT
6