Przedsiębiorstwo Zastosowań Techniki " P e Z e T " s

Przedsiębiorstwo Zastosowań Techniki " P e Z e T " s

Przedsiębiorstwo Zastosowań Techniki
" P e Z e T " Krzysztof Hajduczek
45-215 Opole ul. Luboszycka 18
tel./fax. (0-77) 47-44-264
[email protected]
http://www.pezet.com.pl
Instrukcja instalacji i obsługi
Zegary elektroniczne LED
Przed przystąpieniem do montażu i eksploatacji należy
zapoznać się z instrukcją obsługi.
Opole 2011
1
1. Spis treści
1. Spis treści........................................................................................2
2. Specyfikacja....................................................................................3
3. Wstęp...............................................................................................3
4. Bezpieczeństwo użytkowania..........................................................4
5. Montaż.............................................................................................5
6. Podłączenie zegara..........................................................................6
6.1 ZŁĄCZE KOMUNIKACYJNE ZEGARA................................................................6
6.2 INTERFEJS RS485......................................................................................6
6.3 INTERFEJS ETHERNET..................................................................................7
6.4 PRZEKAŹNIK STERUJĄCY..............................................................................7
7. Nastawianie.....................................................................................8
7.1 ZEGARY WIELOFUNKCYJNE – TRYB PODSTAWOWY..........................................9
7.2 ZEGARY WIELOFUNKCYJNE – TRYB TIMERA.................................................10
8. Oprogramowanie...........................................................................11
8.1 INSTALACJA OPROGRAMOWANIA.................................................................11
8.2 KONFIGURACJA I PROGRAMOWANIE SYSTEMU...............................................12
8.2.1.GRUP ZEGARÓW ...............................................................................................................12
8.2.2.HARMONOGRAMÓW ...........................................................................................................13
8.3 BUDOWANIE STRUKTURY............................................................................14
8.3.1 DODAWANIE GRUPY............................................................................................................14
8.3.2 DODAWANIE HARMONOGRAMU..............................................................................................15
8.3.3 DODAWANIE ZEGARA Z INTERFEJSEM RS485..........................................................................16
8.3.4 DODAWANIE ZEGARA Z INTERFEJSEM ETHERNET......................................................................19
8.3.5 SYNCHRONIZACJA ZEGARA LUB GRUPY ZEGARÓW.....................................................................20
8.3.6 PROGRAMOWANIE ZEGARA LUB GRUPY ZEGARÓW.....................................................................22
8.3.7 PROGRAMOWANIE ID ZEGARA Z INTERFEJSEM RS485.............................................................22
8.3.8 PROGRAMOWANIE ADRESU IP ZEGARA Z INTERFEJSEM ETHERNET...............................................23
9. Wymiana baterii............................................................................26
10. Recycling.....................................................................................26
11. Umowa gwarancyjna...................................................................27
2
2. Specyfikacja
Komplet powinien zawierać :
1. Zegar (wyświetlacz)
2. Tą instrukcję
3. CD z oprogramowaniem
Opcjonalnie :
1. Pilot przewodowy lub radiowy do nastawiania
2. Czujnik temperatury
3. Synchronizator GPS
4. Konwerter USB – RS485 lub RS232
5. Syrenę z regulowaną głośnością
3. Wstęp
Zegary posiadają wiele funkcji, które pozwalają na wykorzystanie ich: jako zegary
przemysłowe w halach produkcyjnych (funkcja synchronizacji z systemami
pomiaru czasu pracy i sygnalizacja przerw oraz zmian za pomocą syreny), jako
wyświetlacze czasu trwania procesów technologicznych, jako dzwonki szkolne
oraz jako zegary sportowe do wyświetlania poza czasem bieżącym czasu
rozgrywek i wyników.
Zegary wykonywane są w zależności od wielkości i widoczności w dwóch
wersjach :
Z 7 segmentowych wyświetlaczy LED – przeznaczone do pracy w
pomieszczeniach (korytarze, hale itp) o bardzo dużym kącie widzenia bliskim 180O
i równomiernej intensywności świecenia we wszystkie strony o wysokości cyfr od
57mm do 500mm
Z diod LED – przeznaczone do pracy na zewnątrz o małym kącie świecenia 30100O i bardzo dużej intensywności na wprost (są widoczne nawet na słońcu) o
wysokości cyfr od 170mm do 500mm.
Zegary wykonywane są jako jednostronne, dwustronne i czterostronne. Poza
wyświetlaniem czasu mogą wyświetlać datę oraz temperaturę z zewnętrznego
czujnika. Mogą również pracować jako stoper, timer i wyświetlać inne dowolne
liczby wysłane z komputera.
Posiadają wewnętrzne podtrzymanie pamięci w postaci baterii litowej (starcza na
ok. 3 lata) dzięki czemu nie trzeba od nowa ustawiać czasu po zaniku zasilania.
Zegary mogą być wykonane jako systemowe tzn. wiele zegarów
zsynchronizowanych ze sobą z jednego źródła czasu, np. sieci komputerowej,
3
systemu pomiaru czasu pracy lub z systemu GPS. Nastawianie zegarów może
odbywać się przyciskami, pilotem bezprzewodowym oraz poprzez interfejs z
komputera. Zegary posiadają wyjście stykowe do podłączenia syreny lub innego
urządzenia, które może być załączane o zaprogramowanych czasach wielokrotnie
w dniu wg. ustalonego harmonogramu dziennego, tygodniowego, rocznego – praca
jako dzwonek szkolny lub sygnalizacja zmian i przerw w zakładach pracy.
4. Bezpieczeństwo użytkowania
Przed włączeniem urządzenia do prądu proszę przeczytać
informacje dotyczące bezpieczeństwa użytkowania.
Ogólne warunki bezpieczeństwa użytkowania.
• Zegar należy usytuować w miejscu bezpiecznym i stabilnym, a kabel
sieciowy powinien być ułożony tak, aby nie był narażony na deptanie,
zaczepianie lub wyrywanie z gniazdka sieciowego przez osoby lub
zwierzęta poruszające się po pomieszczeniu.
• Zegarów wewnętrznych nie narażać na zamoknięcie, nie stawiać na
mokrej powierzchni, nie używać w wilgotnym środowisku. Nigdy nie
stawiać na urządzeniu pojemników z płynami : wazony, szklanki, puszki,
kieliszki itp.
• Nigdy nie stawiać na urządzeniu źródeł otwartego ognia: świece, lampki
oliwne itp.
• Jeżeli zostanie zauważone jakiekolwiek uszkodzenie przewodu
zasilającego lub wtyczki, należy dla własnego bezpieczeństwa
bezzwłocznie udać się do serwisu w celu usunięcia tej usterki.
Serwis
W razie potrzeby oddać urządzenie do specjalistycznego serwisu. Wewnątrz nie
ma żadnych elementów regulacyjnych przeznaczonych do obsługi przez
użytkownika, ani użytecznych elementów.
PRZED URUCHOMIENIEM
• Przed rozpoczęciem sprawdź zgodność napięcia posiadanej sieci
zasilającej z informacją umieszczoną na urządzeniu lub zasilaczu.
• Włączanie i wyłączanie z gniazdka sieciowego wykonuj trzymając
zawsze za wtyczkę sieciową, a nie za przewód zasilający.
• Jeżeli cokolwiek wpadnie lub wleje się do środka urządzenia lub
zasilacza, natychmiast wyjmij wtyczkę z gniazdka sieciowego.
Urządzenie ani zasilacz nie może być używane do czasu oględzin
wykonanych przez serwis.
4
•
Nie rozkręcaj urządzenia lub zasilacza. Wewnątrz może występować
wysokie napięcie zagrażające zdrowiu a nawet życiu. Jakiekolwiek
naprawy i regulacje wewnątrz powinien wykonywać wyłącznie
kwalifikowany personel serwisowy.
LOKALIZACJA
• Umieść urządzenie i ewentualnie zasilacz w miejscu z dobrą wentylacją –
swobodnym przepływem powietrza. Zapobiegnie to przegrzewaniu się
elementów wewnętrznych.
• Nigdy nie ustawiaj urządzenia ani zasilacza w okolicy urządzeń
grzewczych.
• Nigdy nie kładź na nim ciężkich przedmiotów.
KONDENSACJA
W pewnych okolicznościach (np. nagła zmiana lokalizacji z pomieszczenia
zimnego do ciepłego) urządzenie i/lub zasilacz może pokryć się parą wodną
uniemożliwiając czasowo użytkowanie urządzenia. W takiej sytuacji należy
odczekać około 2 godziny na ustabilizowanie się temperatury i odparowanie
wilgoci.
5. Montaż
Zegary wewnętrzne do 200mm posiadają dwa uchwyty pozwalające na
powieszenie na ścianie lub podwieszenie na łańcuszkach.
Zegary większe posiadają więcej punktów mocowania i muszą być mocowane na
wszystkich przewidzianych otworach mocujących do ściany lub innej konstrukcji
zapewniającej sztywność obudowie wyświetlacza. Nie wolno mocować w sposób
powodujący naprężenia w obudowie zegara a w szczególności za jeden bok.
Jeżeli zegar ma być mocowany za jeden bok musi to być określone w zamówieniu
wtedy zostanie wykonana specjalna obudowa.
Zegary zewnętrzne muszą być mocowane w sposób pewny na wszystkich
przewidzianych do tego celu uchwytach tak aby nie mogły zostać naruszone przez
wiatr.
Nie wolno wykorzystywać innych śrub znajdujących się w obudowach ani
wykonywać dodatkowych otworów szczególnie w wykonaniach zewnętrznych.
Instalacji zegarów szczególnie wielkogabarytowych powinna dokonywać osoba
posiadająca konieczne uprawnienia w zależności od zakresu koniecznych robót
(elektryczne, wysokościowe itp.)
5
6. Podłączenie zegara
Zegary wewnętrzne posiadają gniazda podłączeniowe na bocznej ściance
obudowy. Zegary zewnętrzne i wewnętrzne o klasie szczelności IP54 posiadają
wyprowadzone na stałe przewody zakończone wtykami i powinny być łączone w
hermetycznych puszkach poza zegarem. W przypadku połączeń w puszce należy
zwrócić szczególną uwagę na to aby nie mylić przewodów sygnałowych
niskonapięciowych z zasilającymi oraz na biegunowość i odpowiednią izolację.
Uwaga: Wszystkie podłączenia wykonywać przy wyłączonym
zasilaniu!
6.1 Złącze komunikacyjne zegara
Zegary wyposażone są w gniazdo RJ45 na którym wyprowadzono wszystkie
sygnały sterujące :
1 - nastawianie funkcja (styk względem GND)
2 - nastawianie zwiększenie (styk względem GND)
3 - GND
4 - wejście DCF ( TTL – obecnie nie używane)
5 - wejście temperatury (DS18B20)
6 - +5V (do zasilania GPS/czujnika temp.)
7 - RS485 – A
8 - RS485 – B
W przypadku złącz RJ45 aby dołączyć kilka urządzeń do jednego zegara (np.
czujnik temperatury,pilot,RS485) można wykorzystać gotowe rozdzielacze
teletechniczne 8p8.
Uwaga: Nie wolno łączyć dwóch zegarów typowym komputerowym
patch kablem 8 żyłowym – należy łączyć tylko potrzebne żyły RS485
(nie wolno łączyć żył +5V)
6.2 Interfejs RS485
Do podłączenia z komputerem trzeba użyć konwertera RS232-RS485 lub USBRS485 oraz skrętki stosowanej w przemysłowych pętlach prądowych lub skrętki
stosowanej w sieciach komputerowych w tym standardzie można podłączyć wiele
zegarów równolegle, a linia przewodowa może mieć nawet kilka km.
Zegary nie posiadają wbudowanych rezystorów zakończających pętli. Zakończenia
pętli prądowej należy wykonać zgodnie ze standardem RS485 przy końcowych
urządzeniach.
6
6.3 Interfejs Ethernet
Zegary są wykonywane również w wersji z interfejsem Ethernet – mogą być wtedy
włączane do lokalnej sieci LAN i być sterowane z każdego komputera w sieci
lokalnej, na którym zainstalowano program do obsługi zegarów lub nawet z
odległych lokalizacji (np. inne miasto) za pośrednictwem Internetu. Gniazdo RJ45
pełni wtedy rolę standardowego gniazda sieci komputerowej.
Mogą wtedy do synchronizacji wykorzystywać serwer NTP.
Podłączyć standardowym kablem komputerowym (skrętka kat. V)
do hub'a lub switch'a sieci komputerowej.
6.4 Przekaźnik sterujący
Każdy zegar jest wyposażony w przekaźnik sterujący, który ma wyprowadzoną
jedną parę styków (normalnie otwartych) podłączonych do złącza przekaźnika na
obudowie zegara:
Złącze przekaźnika:
Obciążalność styków przekaźnika wynosi 2A 250V AC i należy go używać w
obwodach sterujących (powinien sterować stycznikiem lub odpowiednio dużym
przekaźnikiem wykonawczym) , a nie w obwodach wykonawczych.
7
7. Nastawianie
Zegary w wysokości cyfr 125 mm posiadają dwa przyciski do nastawiania –
przycisk wyboru funkcji i przycisk zwiększania jej wartości.
Rysunek 1: Przyciski do nastawiania zegara
Zegary o wysokości cyfr 200mm i więcej nastawia się pilotem przewodowym,
radiowym lub przy użyciu programu komputerowego .
Rysunek 2: Pilot radiowy
8
Zasada posługiwania się pilotem jest taka sama jak przyciskami: klawisz Wyboru
funkcji służy do zmiany funkcji, której wartość należy zmienić. Zmiana samej
wartości może być wykonana przy użyciu klawisza Zwiększ wartość i polega na
zwiększeniu wartości wybranej funkcji. Można też po wybraniu właściwej funkcji
zmienić jej wartość (a nie tylko zwiększyć) przy pomocy klawiatury numerycznej
poprzez bezpośrednie wpisanie wartości.
Opis poszczególnych funkcji znajduje się poniżej.
7.1 Zegary wielofunkcyjne – tryb podstawowy
W zegarach wielofunkcyjnych jednym przyciskiem wybiera się funkcje a drugim
nastawia jej wartość. Fabrycznie zegar ustawiony jest w trybie podstawowym, to
znaczy: zegar realizuje funkcję wyświetlania czasu, daty i temperatury.
Nastawienie zegara obejmuje cykl przejścia przez wszystkie funkcje nastaw w
kolejności przedstawionej w poniższej tabeli. Funkcję w jakiej aktualnie znajduje
się zegar rozpoznaje się po stanie wyświetlacza :
Wygląd wyświetlacza Wyświetlana funkcja
ZE - Nastawianie czasu wyświetlania zegara – ustawiona
wartość musi być większa od 0
: minuty Nastawianie minut
godziny : Nastawianie godzin
DA - Nastawianie czasu wyświetlania daty
dzień - Nastawianie dnia miesiąca
- miesiąc Nastawianie miesiąca
20rok Nastawianie roku
O
C - Nastawianie czasu wyświetlania temperatury
Uwagi odnośnie nastawiania poszczególnych funkcji:
1. Należy przejść przez wszystkie funkcje po kolei jak w tabeli
2. Przy każdym ustawieniu minut następuje zerowanie sekund
3. Nastawiając dzień nie kontrolowane jest ograniczenie do 28,29,30 zawsze
da się ustawić do 31 i należy zwrócić uwagę na poprawne nastawienie, w
przeciwnym przypadku data będzie błędnie naliczana.
4. Rok mimo że nie wyświetlany, należy nastawić prawidłowy, aby zegar
właściwie liczył dni w roku przestępnym
5. Wprowadzając 0 w czasie wyświetlania którejkolwiek funkcji poza
zegarem nie będzie wyświetlana wcale.
Resetowanie nastaw – aby powrócić do ustawień pierwotnych np. po wymianie
baterii należy trzymać przycisk zwiększenia wartości i włączyć zasilanie, wtedy
zegar zostanie ustawiony na czas: 00:00, datę: 01-01, a czasy funkcji na: 6, 3, 3.
9
7.2 Zegary wielofunkcyjne – tryb timera
Tryb timera oznacza, że zegar nie wyświetla aktualnej godziny lecz odlicza wstecz
od początkowo ustawionego czasu. W trybie timera zegar nie wyświetla ani daty
ani temperatury. Po odliczeniu czasu do 00:00 zegar zaczyna odliczać czas ujemny
(ze znakiem „-” z przodu). Np.:
- zegar ustawiono początkowo na 01:15 (1 godzina i 15 min)
- po upływie godziny zegar pokaże 00:15
- po upływie kolejnej godziny zegar pokaże – 00:45
- po upływie kolejnej godziny zegar pokaże – 01:45
Aby przywrócić timer do czasu początkowego, od którego zaczęło się odliczanie,
wystarczy nacisnąć na pilocie przycisk zmiany wartości – nie trzeba
przeprowadzać całej procedury nastawiania zegara od początku.
Aby uruchomić tryb timera, należy podczas nastawiania parametrów zegara
ustawić czas wyświetlania godziny na 0, wówczas cała procedura nastawiana
zegara zostanie automatycznie uproszczona i będzie miała następujący przebieg:
Wygląd wyświetlacza Wyświetlana funkcja
ZE - Nastawianie czasu wyświetlania zegara - należy ustawić
wartość 0 – tryb timera
: minuty Nastawianie minut
godziny : Nastawianie godzin
Godziny : minuty to czas początkowy, od którego timer rozpocznie odliczanie
wstecz. Sekundy zostaną automatycznie ustawione na 0.
Uwaga : Po powrocie do trybu podstawowego z trybu timera należy
koniecznie od nowa ustawić aktualną datę i czas.
10
8. Oprogramowanie
8.1 Instalacja oprogramowania
Po włożeniu do napędu płyty CD z oprogramowaniem na ekranie ukaże się okno
startowe (jeżeli nie, to należy ręcznie uruchomić płytę CD):
Rysunek 3: Okno startowe instalatora
W pierwszym kroku należy w polu zaznaczonym elipsą (patrz Rys.3) wybrać
opcję Zegary – System Programowania. Następnie należy kliknąć przycisk
Instalacja oprogramowania Demo (patrz Rys.3 – przycisk zaznaczony
prostokątem).
Okno startowe uruchomi właściwy program instalacyjny. Po kliknięciu przycisku
Dalej w oknie powitalnym instalatora pokaże się okno z licencją na użytkowanie
programu. Warunkiem koniecznym do kontynuowania instalacji jest wyrażenie
zgody na warunki i postanowienia umowy licencyjnej. Po wyrażeniu zgody
(kliknięciu opcji Zgadzam się i akceptuję warunki umowy licencyjnej) i kliknięciu
przycisku Dalej program zapyta się o folder instalacji:
1
2
Rysunek 4: Główne okno instalatora
11
Należy wybrać folder instalacji systemu [1] – domyślnie jest to folder
C:\Program Files\PeZeT\Zegary. Można wybrać (nie jest to polecane, chyba, że
istnieje istotny powód takiej zmiany) inny folder wpisując nową lokalizację z
klawiatury lub używając przycisku [2].
Po ustawieniu tych parametrów i kliknięciu przycisku Dalej procedura instalacji
dobiegnie końca.
Na pulpicie pojawi się skrót do programu
(ikona startowa programu):
W menu startowym Programy (lub Wszystkie programy w Windows® Vista)
pojawi się folder Zegary, a w nim również skrót do programu.
8.2 Konfiguracja i programowanie systemu
Po kliknięciu ikony programu na ekranie ukaże się okno programu:
Rysunek 5: Okno główne programu
Na Rys.5 widać przede wszystkim strukturę systemu w postaci drzewa „System
Zegarów”.
Struktura systemu składa się z dwóch głównych części :
8.2.1.Grup zegarów
Poszczególne zegary występujące w systemie są podzielone na grupy wg. sposobu
podłączenia do komputera rodzaj i numer portu. Do jednej grupy muszą należeć
wszystkie zegary podłączone do jednej linii transmisyjnej (RS485) do jednego
portu USB lub COM przez odpowiedni konwerter. Osobną grupę stanowią zegary
podłączone do Ethernetu. Zegary stanowiące jedną grupę mogą być równocześnie
lub niezależnie programowane w zależności od przypisanych im identyfikatorów
ID (dla transmisji RS485). Gdy ID=0 cała grupa jest programowana równocześnie
(te same cykle pracy i te same godziny sterowania wyjścia-syreny), gdy mamy
przypisane ID>0 i różne dla poszczególnych zegarów można programować każdy
12
zegar niezależnie (inne cykle czasowe wyświetlania, inne funkcje, inne
harmonogramy sterowania syren) mimo podłączenia do jednej linii transmisyjnej i
jednego portu.
Zegary podłączone do Ethernetu z założenia są programowalne niezależnie i
odróżniane są po adresach IP.
Uwaga: Nawet jeżeli podłączony jest tylko jeden zegar musi być
utworzona grupa z tym jednym zegarem.
8.2.2.Harmonogramów
- Zegary są wyposażone w przekaźnik wykonawczy, który może być załączany i
wyłączany według odpowiedniego harmonogramu.
Harmonogram dzieli się na dwie części:
8.2.2.1 Zdarzenia
Zdarzenia są to akcje podejmowane przez zegar w określonych momentach czasu.
Akcja polega na wysłaniu odpowiedniego impulsu sterującego do przekaźnika
zegara. Są cztery typy impulsów:
- impuls krótki: polega na zamknięciu styków przekaźnika na krótki
czas (od 0,5 do 127 sek.) i na ponownym ich rozwarciu
- impuls długi: działa tak samo jak impuls krótki przy czym czas
zamknięcia styków jest dłuższy niż dla impulsu krótkiego. Impulsy
krótki i długi nadają się do sterowania urządzeń typu dzwonek
szkolny lub syrena zakładowa
- załącz: działanie impulsu polega na trwałym zamknięciu styków
przekaźnika. Styki pozostają zamknięte aż do czasu wystąpienia
impulsu Wyłącz
- wyłącz: działanie impulsu polega na trwałym otwarciu styków
przekaźnika. Styki pozostają otwarte aż do czasu wystąpienia
impulsu Załącz. Impulsy typu załącz/wyłącz nadają się do
sterowania urządzeń typu ogrzewanie, wentylator, oświetlenie itp.
8.2.2.2 Wyjątki
Wyjątki to zdefiniowane okresy czasu, w których zegar nie ma podejmować
żadnych akcji (dni wolne, święta itp.), nawet jeżeli takie występują w tabeli
zdarzeń.
Uwaga: Nawet gdy nie korzystamy z wyjść w zegarach musi być
zdefiniowany przynajmniej jeden harmonogram - domyślnie pusty.
13
8.3 Budowanie struktury
Budowanie struktury należy rozpocząć od dodania grupy.
8.3.1 Dodawanie grupy
Gałąź drzewa „Grupy” należy kliknąć najpierw lewym, a później prawym
klawiszem myszy. Pokaże się menu kontekstowe:
Należy wybrać polecenie Dodaj grupę.
Wówczas po prawej stronie ukaże się okno do edycji parametrów grupy:
Rysunek 6: Dodawanie grupy
[Nazwa grupy] – tu wpisujemy nazwę jaką chcemy nadać grupie np. „Magazyny”,
„Szkoła parter” itd.
[Transmisja przez TCP/IP] – ten parametr należy włączyć jeśli w skład grupy
będą wchodzić zegary z interfejsem Ethernet. W takim przypadku znikną
parametry Port transmisyjny i Zegary w grupie mają indywidualne ID, gdyż
niedopuszczalne jest łączenie w jednej grupie zegarów z interfejsami Ethernet i
RS485
[Port transmisyjny] – tu należy wpisać numer portu COM fizycznego lub
wirtualnego (z przejściówki USB-RS485) , do którego będzie podpięta linia
transmisyjna grupy.
[Zegary w grupie mają indywidualne ID] – zaznaczamy to pole jeżeli zegary w
grupie mają być programowane niezależnie jeden od drugiego.
Po ustawieniu wartości tych trzech parametrów należy kliknąć przycisk Zapisz.
Parametry zostaną zapisane do bazy danych.
14
8.3.2 Dodawanie harmonogramu
Po dodaniu wszystkich grup należy przystąpić do tworzenia harmonogramu(ów).
Gałąź drzewa „Harmonogramy” należy kliknąć najpierw lewym, a później
prawym klawiszem myszy. Pokaże się menu kontekstowe:
Należy wybrać polecenie Dodaj harmonogram.
Wówczas na ekranie ukaże się monit o podanie nazwy nowego harmonogramu:
Po wpisaniu nazwy harmonogramu (np. „Dzwonki szkolne”, „Trzyzmianowy” itp.)
i kliknięciu przycisku Ok w drzewiastej strukturze systemu pokaże się gałąź z
wprowadzoną nazwą nowego harmonogramu (będzie ona podległa gałęzi
Harmonogramy).Nową gałąź wystarczy kliknąć lewym klawiszem myszy, aby
ukazało się okno do edycji harmonogramu:
Rysunek 7: Edycja harmonogramu
15
U góry okna wyświetlana jest nazwa edytowanego harmonogramu.(w tym
przypadku „Dzwonki szkolne”).
Następnie wyświetlana jest ilość wolnego miejsca jaka została do
zaprogramowania zdarzeń i wyjątków. Pojęcie zdarzenia i wyjątku opisano
odpowiednio w punktach 8.2.2.1 i 8.2.2.2.
[Zdarzenia] – lista zdarzeń jest wyświetlana w postaci tabelki. Aby zdefiniować
zdarzenie należy przede wszystkim określić moment w którym ma zdarzenie
wystąpić. W tym celu w tabeli zdarzeń (patrz Rys.7 tabela po lewej stronie)
najpierw dodajemy nowe zdarzenie klikając przycisk Dodaj lub naciskając klawisz
Insert. Do tabeli zostanie dodane nowe „puste” zdarzenie. W kolumnie godziny
wybieramy (od 01 do 23) godzinę wystąpienia zdarzenia, w kolumnie minuty
wybieramy minutę wystąpienia zdarzenia (od 00 do 55 co 5). W kolumnach Pn..Nd
wybieramy dni tygodnia, w których ma nastąpić zdarzenie. W ostatniej kolumnie
wybieramy typ impulsu jaki ma zostać wysłany do przekaźnika (patrz punkt
6.2.2.1). W celu usunięcia zdarzenia należy kliknąć przycisk Usuń lub nacisnąć
klawisz Delete.
[Wyjątki] – lista wyjątków jest wyświetlana w postaci tabelki. Aby zdefiniować
wyjątek należy określić datę i czas jego rozpoczęcia (kolumny Dz od; Mc od; Gd
od; Mi od) oraz datę i czas jego zakończenia (kolumny Dz do; Mc do; Gd do; Mi
do).Wyjątki dodaje się i odejmuje tak samo jak zdarzenia.
8.3.3 Dodawanie zegara z interfejsem RS485
Po utworzeniu grup i harmonogramów można przystąpić do dodawania
zegara(ów). W tym celu należy rozwinąć gałąź grupy, do której chcemy dodać
zegar (kliknąć „plusik” po lewej stronie ikonki grupy). Po rozwinięciu pokaże się
gałąź podległej struktury o nazwie Zegary. Należy ją kliknąć najpierw lewym, a
później prawym przyciskiem myszy. Ukaże się menu kontekstowe:
16
Po wybraniu polecenia Dodaj zegar pokaże się okno edycyjne parametrów zegara:
Rysunek 8: Dodawanie zegara z interfejsem RS485
[ID zegara] – Jeżeli dodawany zegar należy do grupy, która nie zezwala na
indywidualne ID zegarów (patrz punkt 8.3.1) to jego wartość zostanie
automatycznie ustawiona na 0 i nie będzie można tego zmienić. Jeżeli zegar należy
do grupy, która zezwala na indywidualne ID zegarów to wartość ID zostanie
ustawiona na następną kolejną w grupie. Parametr ten będzie można zmienić.
UWAGA: Nadanie wartości ID zegara dotyczy w tym momencie tylko bazy
danych. Nadaną wartość ID koniecznie trzeba zaprogramować w zegarze
(patrz punkt 8.3.5) tak, aby wpis w bazie danych był zgodny z rzeczywistością.
W przeciwnym razie prawidłowa praca systemu (programowanie i synchronizacja
zegarów) nie będzie możliwa.
[Nazwa zegara] – tu wpisujemy nazwę jaką chcemy nadać zegarowi np. „Zegar w
stołówce ”, „Zegar na portierni” itd.
[Grupa] – Jest to pole informacyjne, które wyświetla nazwę grupy, do której
będzie należał dodawany zegar.
[Wersja oprogramowania] – wybieramy wersję oprogramowania wewnętrznego
zegara zgodnie z ostatnimi trzema cyframi numeru seryjnego na tabliczce
znamionowej.
Poniżej tych parametrów znajduje się lista możliwych do wybrania funkcji zegara,
które możemy załączyć i ustawić czas ich wyświetlania – poszczególne wybrane
funkcje będą wyświetlane kolejno jedna po drugiej przez zadany czas.
17
[Wyświetlaj wyłącznie] – w opcji tej można wybrać aby zegar wyświetlał przez
cały czas jedną funkcję bez naprzemiennego wyświetlania innych funkcji (np.
tylko temperatura lub tylko stoper)
Aby zegar mógł wyświetlać temperaturę, musi mieć podłączony czujnik
temperatury, inaczej ignoruje parametr wyświetlania temperatury.
W kolejnych polach [stoper liczy] i [stoper wyświetla] można wybrać czy stoper
liczy do przodu czy odlicza od wartości zadanej oraz czy wyświetla godziny
minuty czy minuty i sekundy – w zegarach 6 cyfrowych zawsze pokazuje godziny,
minuty i sekundy.
[Alarm stopera] - oznacza załączenie wyjścia zegara po osiągnięciu zadanego
czasu lub zera gdy stoper odlicza w dół.
[Obsługa stopera jednym przyciskiem] – oznacza że za pomocą jednego
przycisku (zwiększania) można stoper wystartować następnie zatrzymać a potem
przywrócić do zadanej wartości początkowej.
[Czas impulsu krótkiego:] – jest to czas (wyrażony w setnych sekundy) na który
zostają zwarte styki przekaźnika wykonawczego w momencie wystąpienia
zdarzenia [Impuls krótki] (patrz punkt 6.1.8.1). Czas ten można zmieniać w
zakresie od 0,5 sek. do 127 sek. co 0,5 sek.
[Czas impulsu długiego:] – jest to czas (wyrażony w setnych sekundy) na który
zostają zwarte styki przekaźnika wykonawczego w momencie wystąpienia
zdarzenia [Impuls długi] (patrz punkt 6.1.8.1). Czas ten można zmieniać w
zakresie od 0,5 sek. do 127 sek. co 0,5 sek.
[Harmonogram] – w tym polu z rozwijalnej listy należy wybrać harmonogram
który ma realizować zegar.
[Testowanie przekaźnika] w tym panelu są cztery przyciski opisane nazwami
impulsów sterujących. Naciśnięcie któregokolwiek z nich powoduje
natychmiastowe (z pominięciem harmonogramu) wysłanie odpowiedniego rozkazu
do zegara, a co za tym idzie, odpowiedniego impulsu do przekaźnika sterującego w
zegarze. Jest to szczególnie pomocne w momencie uruchamiania nowego systemu
lub diagnostyki istniejącego. Jeżeli zegar steruje przekaźnikiem w sposób zgodny z
naciśniętym przyciskiem, wówczas wiadomo, że komputer komunikuje się z
zegarem. Ponadto styki przekaźnika sterują obwodem wykonawczym
podłączonego urządzenia, które również powinno zareagować we właściwy
sposób.
[Wynik/wyświetlacz] – Opcja pozwala wyświetlać na zegarze wyniki rozgrywek
lub dowolną liczbę (np. nr osoby w kolejce lub wydajność produkcji itp.).
[Stoper] – W opcji tej można z programu sterować stoperem włączać,
zatrzymywać i przywracać do wartości początkowej oraz przy ustawieniu stopera
odliczającego (timer) wprowadzać wartość początkową zadaną.
18
8.3.4 Dodawanie zegara z interfejsem Ethernet
Dodawanie zegarów z interfejsem Ethernet jest bardzo podobne do dodawania
zegarów z interfejsem RS485, dlatego w tym punkcie zostaną omówione tylko te
czynności, które są charakterystyczne dla zegarów z interfejsem Ethernet i nie
zostały omówione w poprzednim punkcie (8.3.3).
Po wybraniu polecenia Dodaj zegar pokaże się okno edycyjne parametrów zegara:
Rysunek 9: Dodawanie zegara z interfejsem Ethernet
[ID zegara] – w przypadku zegara z interfejsem Ethernet ten parametr nie ma
znaczenia. Jest on domyślnie ustawiony na 0 i nie można go edytować.
[Adres IP] – wartość w tym polu musi ściśle odpowiadać adresowi IP jaki został
nadany zegarowi. Wszystkie zegary mają fabrycznie ustawiony adres
192.168.123.5 i taki adres pojawia się domyślnie w momencie wprowadzania
parametrów nowego zegara. Po podłączeniu zegara do sieci komputerowej należy
koniecznie zmienić ten adres na właściwy dla adresacji w danej sieci lokalnej –
patrz punkt 8.3.6 - Programowanie adresu IP zegara z interfejsem Ethernet. Po
zaprogramowaniu nowego adresu IP w zegarze (ewentualnie nowego numeru
portu) nowe wartości tych parametrów automatycznie pojawią się w polach Adres
IP oraz Port TCP/IP.
Uwaga: Nie można włączyć kilku nowych zegarów równocześnie do
sieci komputerowej, gdyż nastąpi konflikt adresów IP. Należy
najpierw włączyć pierwszy zegar, zaprogramować jego docelowy
adres IP, dopiero później włączyć następny zegar, zaprogramować
jego adres IP (RÓŻNY !!! od poprzedniego) i tak kolejno.
19
[Port TCP/IP] – port, na który wysyłana jest transmisja. Domyślnie jest to wartość
1001. Przy wyborze portu należy brać pod uwagę firewalle zainstalowane zarówno
w komputerze, w którym instalowany jest system zegarów, jak również firewalle
zainstalowane w urządzeniach sieciowych takich jak przełączniki lub rutery.
Najlepiej jest skonsultować się z administratorem sieci lokalnej i zapytać go, czy
dopuszcza ruch na wybranym porcie.
Pozostałe parametry są takie same jak w przypadku dodawania zegara z
interfejsem RS485 i zostały omówione w poprzednim punkcie.
[Transmisja z potwierdzeniem] – włączenie tej opcji powoduje, że program po
wysłaniu danych do zegara oczekuje na jego odpowiedź potwierdzającą odebranie
danych. Jeśli odpowiedź nie nadejdzie to system ponownie wyśle dane. Jeśli to
trzykrotnych próbach system nie otrzyma odpowiedzi od zegara, wówczas zostanie
wyświetlony komunikat o braku komunikacji z zegarem.
8.3.5 Synchronizacja zegara lub grupy zegarów
Polega na wysłaniu z komputera do zegara(ów) aktualnej godziny i daty. Może być
wykonana przez użytkownika ręcznie, może też być wykonywana przez komputer
automatycznie. Aby zapewnić prawidłowe wskazania zegarów synchronizacja
powinna odbywać się systematycznie co pewien określony czas np. co 12 godzin
Uwaga: Komputer wysyła swój czas systemowy – jeżeli ustawimy w
komputerze złą godzinę lub złą datę to po synchronizacji zegary
również wskażą złe wartości.
8.3.5.1 Synchronizacja ręczna wszystkich zegarów w systemie
W głównym oknie programu należy kliknąć przycisk Synchronizuj
Rysunek 10 Synchronizacja wszystkich zegarów w systemie
8.3.5.2 Synchronizacja ręczna grupy zegarów
W celu zsynchronizowania zegarów w grupie należy w głównym oknie programu
w drzewiastej strukturze systemu wybrać pożądaną grupę (kliknąć ikonkę grupy
lewym klawiszem myszy). Po prawej stronie ukaże się okno edycyjne grupy.
Należy kliknąć przycisk Synchronizuj grupę (patrz 1 i 2 na Rys.11).
20
1
2
Rysunek 11 Synchronizacja wybranej grupy
8.3.5.3 Synchronizacja ręczna pojedynczego zegara
W celu zsynchronizowania pojedynczego zegara należy w głównym oknie
programu w drzewiastej strukturze systemu wybrać pożądany zegar (kliknąć
ikonkę zegara lewym klawiszem myszy). Po prawej stronie ukaże się okno
edycyjne parametrów zegara. Należy kliknąć przycisk Synchronizuj (patrz 1 i 2 na
Rys.12).
Rysunek 12 Synchronizacja pojedynczego zegara
8.3.5.4 Synchronizacja automatyczna
Synchronizacja może odbywać się automatycznie bez udziału użytkownika
komputera. System Windows® nie jest standardowo wyposażony w
oprogramowania zdolne synchronizować zegary dlatego w procesie instalacji
oprócz aplikacji użytkowej w systemie jest jeszcze instalowana prosta aplikacja
konsolowa (nie posiada okienek) – plik zegarysyn.exe umieszczony w wybranym
wcześniej folderze instalacji (na ogół C:\ProgramFiles\PeZeT\Zegary\). Zadaniem
tej aplikacji jest jedynie synchronizowanie zegarów. Parametry potrzebne do
synchronizacji są odczytywane z bazy danych, wcześniej zaprogramowanej przez
użytkownika. Aplikacja ta, w folderze, w którym się znajduje, zakłada plik
zegarysyn.log, w którym umieszcza raporty z przeprowadzonych synchronizacji
zegarów. Podczas instalacji w systemie Windows® tworzone jest tzw.
zaplanowane zadanie (o nazwie PeZeT – zegary), według którego aplikacja
zegarysyn.exe jest wywoływana przez sam system Windows®. Każde
uruchomienie aplikacji zegarysnc.exe powoduje zsynchronizowanie
wszystkich zegarów zdefiniowanych w bazie danych.
21
W gestii użytkownika leży ustawienie częstotliwości wykonywania
automatycznych synchronizacji. W tym celu w głównym oknie programu należy
kliknąć przycisk Autom. synchron. Ukaże się okno do ustawiania parametrów
automatycznej synchronizacji:
Rysunek 13 Ustawianie częstotliwości automatycznej synchronizacji
Uwaga: Po zainstalowaniu systemu zadanie automatycznej
synchronizacji nie jest ustawione. Zostanie ono uruchomione
dopiero po pierwszym ustawieniu częstotliwości synchronizacji.
8.3.6 Programowanie zegara lub grupy zegarów
Polega na wysłaniu z komputera do zegara(ów) informacji dotyczących trybu
pracy zegara takich jak generowanie zdarzeń, czas trwania zdarzeń itp.
Programowanie nigdy nie odbywa się automatycznie i może być wykonane tylko
na żądanie użytkownika. Najczęściej jest wykonywane tylko raz w momencie
instalacji i konfiguracji systemu lub później tylko w przypadku zmiany
konfiguracji systemu. Polecenia programowania zegarów są dostępne w tych
samych miejscach co polecenia synchronizacji ręcznej zegarów (patrz punkty
8.3.5), z tym, że zamiast w klawisz Synchronizuj należy kliknąć w klawisz
Programuj.
8.3.7 Programowanie ID zegara z interfejsem RS485
UWAGA: Programowanie ID zegara ma sens tylko w przypadku gdy posiada on
interfejs RS485, zegary z interfejsem Ethernet są identyfikowane poprzez adres IP,
który dla każdego zegara (w danej podsieci) musi być inny. Dlatego nie można
zaprogramować ID zegarów z interfejsem Ethernet (wartość ID każdego z nich
zostanie automatycznie ustawiona na 0).
Proces programowania ID zegara może stanowić zagrożenie dla stabilnej pracy
systemu. Wynika to z faktu, że rozkaz wpisania nowego ID do zegara zostanie
zaakceptowany i wykonany przez wszystkie zegary, do których dotrze (bez
względu na ID, które te zegary już posiadają). Jeżeli do jednej linii transmisyjnej
22
jest podłączonych wiele zegarów to próba zaprogramowania nowego ID w jednym
z nich skończy się wpisaniem nowego (takiego samego!) ID do wszystkich
zegarów. Aby zapobiec takiej sytuacji należy uzyskać pewność, że do komputera,
z którego przeprowadzimy operację programowania ID, jest podłączony tylko
jeden zegar – ten, któremu należy zaprogramować nowe ID. W tym celu należy na
czas programowania ID odłączyć od portów COM komputera wszystkie linie
transmisyjne pracującego systemu. Następnie do wybranego portu, pojedynczym
kablem (z użyciem właściwego konwertera) podłączyć programowany zegar.
Aby zaprogramować nowe ID zegara należy znaleźć w drzewiastej strukturze
systemu wybrany zegar i kliknąć ikonkę tego zegara lewym przyciskiem myszy.
Pokaże się okno edycyjne parametrów zegara (patrz punkt 8.3.3). Następnie należy
kliknąć pole edycyjne ID zegara prawym klawiszem myszy. Ukaże się menu
kontekstowe:
Polecenie Zaprogramuj ID w zegarze spowoduje wysłanie do zegara wartości ID
widocznej w polu ID zegara (na rysunku powyżej jest to wartość 1).
Polecenie Zmień ID zegara spowoduje wyświetlenie monitu o podanie nowej
wartości ID i następnie przesłanie tej wartości do zegara.
8.3.8 Programowanie adresu IP zegara z interfejsem Ethernet
Programowanie adresu IP zegara ma sens tylko w przypadku gdy posiada on
interfejs Ethernet, zegary z interfejsem RS485 są identyfikowane poprzez ID
zegara. Pole z adresem IP jest widoczne tylko dla zegarów z interfejsem Ethernet.
Jeżeli nie znamy aktualnie zaprogramowanego adresu IP i portu w zegarze aby
nawiązać z nim komunikację i móc wprowadzić nowe prawidłowe ustawienia
należy powrócić do stawień fabrycznych IP (192.168.123.5 : 1001) naciskając
przycisk znajdujący się w otworze przy gnieździe ethernet i wtedy włączyć zasilanie
– zegar będzie się komunikował z ustawieniami fabrycznymi aż do wyłączenia
zasilania – wtedy trzeba wpisać nowe ustawienia.
23
Aby zaprogramować adres IP w zegarze należy znaleźć w drzewiastej strukturze
systemu wybrany zegar i kliknąć ikonkę tego zegara lewym przyciskiem myszy.
Pokaże się okno edycyjne parametrów zegara (patrz punkt 8.3.4). Następnie należy
kliknąć pole edycyjne Adres IP prawym klawiszem myszy. Ukaże się menu
kontekstowe:
Polecenie Zaprogramuj nowy adres IP w zegarze spowoduje wyświetlenie
następującego okna dialogowego:
Rysunek 14 Okno wprowadzania ustawień IP zegara
24
W lewym panelu Bieżące ustawienia widać aktualnie zaprogramowany w zegarze
adres IP oraz port transmisji TCP/IP.
Pola edycyjne prawego panelu Nowe ustawienia pozwalają na zmianę
poszczególnych wartości dotyczących komunikacji sieciowej. Domyślnie aktywne
są pola:
[Adres IP]- tu należy wpisać nowy adres IP jaki ma być zaprogramowany w
zegarze. Domyślnie proponowany jest adres bieżący.
[Port] – tu należy wpisać nową wartość portu TCP/IP. Domyślnie proponowana
jest wartość bieżąca.
Ponadto klikając odpowiednie pole wyboru (Programuj maskę, Programuj bramę,
Programuj NTP, Programuj MAC )można zaprogramować dodatkowe parametry
dotyczące transmisji TCP/IP.
[Maska podsieci] – tu należy wpisać maskę podsieci. W większości przypadków
(podsieć klasy C) jest to 255.255.255.0. Pole Maska podsieci staje się polem
aktywnym i wymaganym jeśli włączone jest pole wyboru Programuj maskę.
[Brama domyślna] – tu należy wpisać adres IP domyślnej bramy. Pole Brama
domyślna staje się polem aktywnym i wymaganym jeśli włączone jest pole wyboru
Programuj bramę.
[Adres serwera NTP] – tu należy wpisać adres IP internetowego serwera czasu
NTP. Zegar może pobierać z takiego serwera aktualny czas i synchronizować swój
czas z pobranym.
Pole Adres serwera NTP staje się polem aktywnym i wymaganym jeśli włączone
jest pole wyboru Programuj NTP.
Uwaga: Do pomyślnego pobrania czasu z serwera NTP konieczne jest również
zaprogramowanie Maski podsieci i Bramy domyślnej.
[Adres MAC] – tu należy wpisać adres sprzętowy interfejsu sieciowego zwany
adresem MAC. Adres MAC należy zmienić tylko wtedy, gdy jest to bezwzględnie
konieczne. W praktyce taka potrzeba zachodzi bardzo rzadko. Pole Adres MAC
staje się polem aktywnym i wymaganym jeśli włączone jest pole wyboru
Programuj MAC.
25
9. Wymiana baterii
Zegary posiadają wbudowaną baterię starczającą na ok.3 lata i po tym okresie w
przypadku zaniku napięcia może dojść do przestawienia się zegara. Wtedy należy
wymienić baterię. W tym celu po wyłączeniu zasilania należy odkręcić bok
obudowy a następnie wyjąć płytę przednią – bateria będzie widoczna z przodu
zegara, założyć nową baterię typu CR2032.
Wymiany wbudowanej baterii podtrzymującej powinien dokonać elektryk lub
elektronik.
W celu zagwarantowania ochrony środowiska należy prawidłowo usunąć zużytą
baterię. Nie należy jej wyrzucać z odpadami domowymi, ale umieścić w
specjalnym pojemniku. Bateria jest baterią litową – zawiera lit.
10. Recycling
Produkt spełnia wymogi Zarządzenia EU 2002/96/EC
Symbol przekreślonego kosza znajdujący się na urządzeniu oznacza, że wyrobu
nim oznaczonego nie wolno wyrzucać wraz z innymi odpadami domowymi. Po
zużyciu produkt należy oddać do punktu zbiórki odpadów urządzeń elektrycznych
i elektronicznych lub zwrócić go sprzedawcy. Użytkownik jest odpowiedzialny za
oddanie urządzenia, gdy przestanie go użytkować do odpowiedniego punktu
zbiórki odpadów lub do sprzedawcy. Odpowiednia segregacja śmieci w celu
późniejszej obróbki, odzysku lub zniszczenia przyczynia się do uniknięcia
negatywnych efektów na środowisko i na zdrowie oraz umożliwia odzysk
surowców, z których wykonano produkt. W celu uzyskania szczegółowych
informacji dotyczących dostępnych punktów zbiórki odpadów należy zwrócić się
do lokalnej służby oczyszczania lub do sklepu, gdzie produkt został zakupiony.
26
11. Umowa gwarancyjna
Zawarta dnia ............................ do faktury .............................
Pomiędzy producentem
Przedsiębiorstwo Zastosowań Techniki PeZeT Krzysztof Hajduczek
45-215 Opole ul. Luboszycka 18 , a nabywcą zgodnie z fakturą jw.
1.
Producent zapewnia naprawy gwarancyjne w okresie 24 miesięcy na :
1) zegar elektroniczny s/n - ...............................................................
2) zegar elektroniczny s/n - ...............................................................
3) zegar elektroniczny s/n - ...............................................................
4) zegar elektroniczny s/n - ...............................................................
5) zegar elektroniczny s/n - ...............................................................
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
6) dodatkowe akcesoria .....................................................................
Producent zobowiązuje się usuwać bezpłatnie wady wyrobów ujawnione w
okresie trwania gwarancji w terminie natychmiastowym, ale nie dłuższym niż
14 dni od daty dostarczenia towaru do siedziby firmy.
Reklamujący zobowiązany jest dostarczyć towar na własny koszt w
opakowaniu uniemożliwiającym uszkodzenie podczas transportu (najlepiej
oryginalnym) wraz z niniejszą kartą gwarancyjną.
Gwarancja nie obejmuje uszkodzeń :
mechanicznych, spowodowanych niewłaściwą instalacją, powstałych na
skutek samowolnych napraw, przeróbek i zmian konstrukcyjnych,
spowodowanych przez wypadki losowe, eksploatacją w niewłaściwych
warunkach.
Sprzęt winien być dostarczony w stanie umożliwiającym zaprezentowanie
uszkodzenia.
Producent nie odpowiada za kompatybilność swojego sprzętu ze sprzętem
nabywcy.
Producent nie ponosi odpowiedzialności za skutki awarii oraz za utracone
korzyści w wyniku awarii sprzętu.
Podpisanie niniejszej umowy jest równoznaczne z przyjęciem jej warunków.
..............................................
(nabywca)
............................................
(producent)
27
Oferta firmy
Elektroniczne tablice Informacyjno - Reklamowe
-
Kursów walut
-
Kursów akcji
-
Oprocentowania
-
Cenniki
Zegary elektroniczne, wyświetlacze numerów pieśni
Wyświetlacze napisów ruchomych
- Wewnętrzne jedno, dwu i wielorzędowe (graficzne)
- Zewnętrzne dowolnych rozmiarów
Wyświetlacze numerków dla kas
Wyświetlacze należności współpracujące z komputerami PC
Zabezpieczenia komputerów PC przed skutkami awarii zasilaczy i
przepięciami
Sterowniki mikroprocesorowe
Elementy automatyki przemysłowej
Oprogramowanie
- Kantor Wymiany Walut
- Rejestr transakcji GIIF
- Hurtownia z VAT
Sprzęt komputerowy
*** więcej informacji na www.pezet.com.pl ***
28