rysunek rodziny w diagnozie pedagogicznej

rysunek rodziny w diagnozie pedagogicznej

Wszystkie materiały tworzone i przekazywane przez Wykładowców NPDN PROTOTO
są chronione prawem autorskim i przeznaczone wyłącznie do użytku prywatnego.
MATERIAŁY
Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO
www.prototo.pl
RYSUNEK RODZINY
W DIAGNOZIE PEDAGOGICZNEJ
DR MICHAŁ GUŁOWSKI
Na podstawie rysunku możemy
zaobserwować:
•
•
•
•
•
•
więź emocjonalną w rodzinie
stopień zaspokojenia potrzeb psychicznych
postawy rodzicielskie rodziców
stosowanie metod wychowawczych
przedstawia stany emocjonalne dziecka
czy dziecko jest wykorzystywane np.
molestowane
Wprowadzenie do zagadnienia
Nauczyciel przeprowadza rozmowę np. o rodzinie, nie wolno kłamać
dzieci, w odpowiednich przypadkach należy ukazać im różnorodność
rodzin, różne postawy rodzin.
Np. – A teraz narysuj rodzinę jaką chcesz, nie koniecznie swoją, (bo
wtedy blokujemy emocje dziecka ).Dziecko i tak narysuje swoją rodzinę,
chyba że marzy o innej rodzinie, lepszej rodzinie.
-Narysuj, jak współczesna rodzina spędza wolny czas?
-Jak będziesz dorosły, to jaką założysz rodzinę?
Wiek do 11 lat.
Rysunków do diagnozowania (np. o rodzinie) nie wolno wywieszać
i organizować wystaw (bo jest to sprawa intymna każdego dziecka ).Nie
wolno przeprowadzać rozmowy z dzieckiem na temat rysunku
w obecności całej grupy.
W ANALIZIE RYSUNKU PRZYJMUJE
SIĘ PONIŻSZE KRYTERIA
Kolejność rysowania postaci
- postać rysowana w pierwszej kolejności świadczy o tym, że jest
to osoba najważniejsza w rodzinie, z którą się dziecko identyfikuje
lub ta osoba ma władzę w rodzinie, przejawia postawy
autokratyczne
-gdy jest, jako pierwsza rysowana osoba z rodzeństwa - świadczy
to o przywilejowanej pozycji brata lub siostry w rodzinie, a rodzice
koncentrują się na rodzeństwie
- jeśli pierwsza rysowana babcia lub dziadek - to dziecko ma
silniejszy związek z nimi niż z rodzicami, albo są zakłócone relacje
z matką, ojcem
- osoba rysowana w ostatniej kolejności - świadczy o tym, że nie
zajmuje ona ważnego miejsca w rodzinie, brak jest więzi
emocjonalnej z tą osobą, brak z nią kontaktów
Usytuowanie osób względem siebie
- w centrum umieszczona jest osoba najbardziej
znacząca, jest ona większa, dziecko rysuje ją
bardzo starannie, dobierając różnorodne kolory,
dziecko dorysowuje tej osobie ładne przedmioty
np. kokardki, kolczyki. Rysuje tę osobę najdłużej,
poświęca jej najwięcej czasu.
- osoby mało znaczące dziecko rysuje
w zdenerwowaniu, pośpiechu, umieszcza je
w rogu kartki a nie w centrum, rysuje tę osobę 2-3
kolorami, niestarannie.
Relatywna wielkość postaci
• jeśli narysowana osoba jest powiększona, są u niej elementy
agresywne (duże zęby), wtedy ta osoba przejawia agresję
wobec dziecka, czy członków rodziny
• jeśli narysowana osoba jest powiększona bez akcentów
agresji (np. mama królewna), to świadczy to o więzi
emocjonalnej dziecka z tą osobą
• jeśli dziecko pomniejsza postać, to świadczy to
o pomniejszaniu wartości tej osoby wobec dziecka
• jeśli dziecko przedstawia osobę jako „ fruwającą”, to dziecko
ma zaburzone bezpieczeństwo, chciałoby uciec z domu
• jeśli dziecko rysuje osobie krótkie ręce, oznacza to trudności
w nawiązywaniu kontaktów np. z ojcem, matką
• jeśli dziecko rysuje ręce w górze, to oznacza że może ono być
maltretowane, że są stosowane kary wobec tego dziecka
• jeśli dziecko rysuje siebie z rękoma do góry, to jest to „ krzyk
dziecka” (potrzebuje ono miłości, akceptacji)
• brak na rysunku dłoni oznacza brak więzi emocjonalnej
Ozdabianie postaci
• jeśli dziecko używa ciepłych kolorów, zaspokojone są
jego potrzeby w środowisku rodzinnym
• jeśli dziecko używa zimnych kolorów, sygnalizują brak
miłości i bezpieczeństwa, dziecko żąda miłości, ale jej
nie doznaje
Symbolika barw (jest ważna w diagnozie
rodziny, a nie samego dziecka)
• ciemny brąz, czarny oznacza brak ciepła, patologię w
rodzinie
• kolory jasne( żółty, różowy, niebieski) oznacza więź
emocjonalną dziecka z rodziną
• czerwony połączony z brązem, oznacza agresję w
rodzinie, napięcie emocjonalne
Relacje w rodzinie
• rodzina przedstawiona poziomo, w jednym szeregu, trzymająca się za
ręce, świadczy o głębokiej więzi emocjonalnej w tej rodzinie, wszyscy są
szczęśliwi
• jeśli każdy członek rodziny jest w pewnej odległości od siebie, to świadczy
to o braku kontaktów, o braku więzi emocjonalnej w tej rodzinie
• jeśli dziecko między członkami rodziny rysuje przedmioty (np. kota), to
ważniejszy w tej rodzinie jest np. pies, kot niż to dziecko
• jeśli na rysunku ojciec, matka są przedstawieni w pozycji leżącej,
narysowani kolorem czarnym lub brązowym, to świadczy to o braku
zaspokojenia potrzeb dziecka, o jego smutku, a w rodzinie może być
pijaństwo, narkomania
• narysowany ojciec z elementami seksualnymi(język, penis) lub ręka
dziecka na pupie, pod sukienką, może świadczyć o molestowaniu
seksualnym
• jeśli ojciec narysowany jest w pozycji lwa i trzyma w ręku kij lub kabel,
może świadczyć o maltretowaniu dziecka
• narysowane piekło i języki, mogą świadczyć także o molestowaniu dziecka
• jeśli dziecko rysuje niemowlę w wózku i przekreśla je czarnym kolorem, to
świadczy to zakłóceniu relacji w rodzinie, rywalizacji, o niejednakowym
traktowaniu rodzeństwa
„ Test zaczarowanej rodziny”
Mówimy dziecku: Wyobraź sobie, że jesteś czarodziejem i zaczarowałeś swoją
rodzinę
Kryteria oceny:
• jeśli dziecko zaczarowało wszystkich członków rodziny w jeden gatunek ( np. psy,
gąski), to świadczy to o jedności w rodzinie, o więzi emocjonalnej
• jeśli wszyscy są zaczarowani w kamienie, to w rodzinie panuje lodowatość uczuć,
a rodzice nie darzą miłością i sympatią swoich dzieci
• rodzina zaczarowana w różne przedmioty, zwierzęta, świadczy o zagrożonych
relacjach w niej, np.
Ojciec- w goryla, dinozaura ( groźne zwierzęta), to świadczy to o ogromnej sile
agresywności tego ojca(matki), braku zaspokojonych potrzeb
Matka – w mysz malutką, to świadczy to o występowaniu u niej wysokiego
poziomu lęku przed ojcem, nie ma ona nic do powiedzenia, ona nie obroni
dziecka
Jeśli dziecko rysuje wtedy siebie jako tygrysa, lwa, to znaczy że chce pomóc
matce, a z ojcem walczyć(podświadomie)
Jeśli w rysunku występuje postać czarodzieja, tzn. że dziecko pragnie posiąść moc
czarodzieja i mieć wpływ na zmianę postaw rodzicielskich, chce zmienić rodzinę,
relację rodzice - dziecko