Przedszkole 7

z praktyki
Edukacja szeÊciolatków
Lubelszczyzna
chlebem
pachnàca
Lubelszczyzna ma ciekawà histori´ i bogate tradycje kulturowe. Jest to
region rolniczy, wyró˝niajàcy si´ ró˝norodnoÊcià upraw, krajobrazów, fauny
i flory. Dlatego tak wa˝ne jest dla nas – spadkobierców dziedzictwa
kulturowego – ocalenie od zapomnienia tego, co otrzymaliÊmy w darze.
EL˚BIETA SIEBIELEC
AGNIESZKA KUKAWSKA-˚YDEK
D
ziecko, aby poznaç Êwiat musi nie tylko zobaczyç, ale przede wszystkim
dotknàç, spróbowaç, prze˝yç. Du˝à
rol´ odgrywajà tu wycieczki, zaj´cia muzealne
i spotkania z przedstawicielami poszczególnych zawodów, które dajà takà mo˝liwoÊç.
Nie zawsze jednak pogoda sprzyja wyprawom. Nie ka˝de dziecko ma mo˝liwoÊç obserwowania np. rolnika przy pracy. Wówczas
du˝à rol´ odgrywajà filmy dydaktyczne (nagrywane przez nauczycielki) z przedszkolnej
filmoteki. Istotnà rol´ w rozbudzaniu zainteresowaƒ oraz postaw badawczych pe∏nià
równie˝ naturalne okazy dostarczane do
przedszkola przez rodziców i dzieci. W naszym przedszkolu organizujemy ró˝ne sytuacje edukacyjne, aby dzieci otaczajàcy je
Êwiat poznawa∏y wielozmys∏owo.
Przedstawiamy propozycje takich dzia∏aƒ
w grupie szeÊciolatków.
Skàd si´ bierze chleb
Cele:
rozbudzanie zainteresowania tradycjà regionu;
26
410
zapoznanie z cyklem produkcyjnym po-
wstawania chleba dawniej i dziÊ;
poznanie ró˝nych gatunków pieczywa,
dostarczanie wiadomoÊci dotyczàcych
produkcji màki;
poznanie stadiów rozwojowych zbó˝
(k∏os, ziarno);
utrwalenie nazw i wyglàdu podstawowych
gatunków zbó˝;
wyzwalanie twórczej postawy dziecka;
zaspokajanie naturalnej ciekawoÊci poznawczej.
Ârodki dydaktyczne: mapa Polski, ró˝ne
warzywa i owoce, k∏osy zbó˝ (˝yto, j´czmieƒ,
pszenica, owies), zbo˝a w ró˝nym stadium
rozwoju, wieniec do˝ynkowy, màka, cukier,
wiórki kokosowe, sól, proszek do pieczenia,
ró˝ne gatunki pieczywa, sk∏adniki potrzebne
do upieczenia chleba, film dydaktyczny Jak
si´ piecze chleb, nagranie magnetofonowe
piosenek: To ju˝ wrzesieƒ, idzie jesieƒ, Mamusiu, tatusiu…, Ma∏o nas….
Przebieg zaj´ç:
Zabawa ilustracyjna do piosenki pt. To
ju˝ wrzesieƒ, idzie jesieƒ (s∏owa i muzyka
Alina Zwoêniak);
Zagadka
Na wzgórzu Zamek widaç z daleka,
Bystrzyca wije si´ w oddali,
wychowanie w przedszkolu
z praktyki
Zagniatamy màk´, b´dzie z tego chleb
w herbie kozio∏ek na ciebie
czeka.
Jakie to miasto moi mili?
Zaznaczenie Lublina na mapie Polski;
Pokazanie i nazwanie okolic Lublina (Lubelszczyzna);
Podzia∏ dzieci na grupy wg kszta∏tu figur
geometrycznych przyklejonych do ich
bluzek;
Segregowanie owoców i warzyw zgromadzonych na tacach – wybieranie tych, które zdaniem dzieci sà uprawiane na Lubelszczyênie. (Dzieci majà do wyboru:
buraki cukrowe, ziemniaki, ró˝ne rodzaje
zbó˝, pomaraƒcze, banany, cytryny, marchew). Uzasadnienie swojego wyboru;
Odnajdywanie zbó˝ spoÊród wybranych
wczeÊniej roÊlin uprawianych na Lubelszczyênie. Rozpoznawanie, nazywanie oraz
wyodr´bnienie poszczególnych cz´Êci
roÊlin – k∏os, ∏odyga, ziarno;
Co jest w k∏osie zbo˝a? – zabawa badawcza;
Prezentacja i obserwowanie zbó˝ w ró˝nym stadium rozwoju;
Zabawa ruchowa przy piosence pt. Do˝ynki (s∏owa M. Konopnicka):
7/2004
Mamusiu, tatusiu,
otwierajcie wrota,
niosà nam tu wieniec
ze szczerego z∏ota.
Ref. Graj˝e grajku, a weso∏o,
bo dziÊ wszyscy staniem w ko∏o,
plon przynieÊli plon.
PrzynieÊli nam wieniec z k∏osów naszej ziemi
Êlicznie przewijany wst´gami krasnymi.
Ref. Graj˝e grajku, a weso∏o,
Bodaj si´ te r´ce z naszymi z∏àczy∏y,
co ten Êliczny wieniec z z∏otych zbó˝ uwi∏y.
Ref. Graj˝e grajku, a weso∏o,
Rozmowa na temat treÊci piosenki;
Oglàdanie wieƒca do˝ynkowego przynie-
sionego do sali – podziwianie jego pi´kna;
Zabawa badawcza rozwijajàca zmys∏y
smaku, w´chu, wzroku, dotyku – odnajdywanie produktu wykonanego z ziaren
zbó˝ spoÊród innych przygotowanych na
tacach (wiórki kokosowe, cukier puder,
màka, proszek do pieczenia, sól);
Rozmowa z dzieçmi na temat màki:
– gdzie robi si´ màk´, co z niej powstaje?
411
27
z praktyki
Rys. Anna Skurpska-Ekes
Oglàdanie, nazywanie i liczenie ró˝nych
gatunków pieczywa;
Oglàdanie filmu dydaktycznego Jak si´
piecze chleb.
Wybieranie produktów potrzebnych do wy-
pieku chleba – woda, màka, dro˝d˝e, olej;
Praca indywidualna – formowanie bo-
chenków chleba i uk∏adanie ich na blasze.
Zabawa przy piosence pt. Ma∏o nas, ma∏o
nas do pieczenia chleba.
Od buraka do lizaka – skàd si´ bierze cukier?
Cele:
zapoznanie dzieci z cyklem produkcyjnym powstawania cukru oraz ludêmi bioràcymi udzia∏ w produkcji,
poznawanie w∏asnoÊci fizycznych cukru
(smak, barwa) oraz postaci, pod jakimi
wyst´puje cukier,
rozwijanie umiej´tnoÊci dostrzegania i wyodr´bniania cech opisywanego przedmiotu.
Ârodki dydaktyczne:
Wiersz Od buraka do lizaka (autor nieznany, czasopismo „Ja” nr 8/89), burak cukrowy,
pastewny, czerwony, ró˝ne rodzaje cukru, nasiona buraka, historyjka obrazkowa Od nasionka do lizaka, lizak dla ka˝dego dziecka.
Przebieg zaj´ç:
Rozwiàzanie zagadki
Ma gruby brzuszek i ogonek ma∏y,
w cukier go cukrownia zmieni doskona∏y.
(burak cukrowy)
Prezentacja ró˝nego rodzaju buraków
(czerwony, pastewny, cukrowy) – próba
odnalezienia buraka cukrowego:
– oglàdanie, wyró˝nianie cz´Êci,
– okreÊlanie kszta∏tu i barwy korzenia i liÊci,
– wzbogacenie wiadomoÊci dzieci na temat
wykorzystania buraków: czerwonego jako
28
412
roÊliny jadalnej dla ludzi, pastewnego jako pasz´
dla zwierzàt i cukrowego do produkcji cukru.
S∏uchanie wiersza pt. Od buraka do lizaka.
Rozmowa na temat treÊci wiersza:
– Z czego zrobiona jest wata cukrowa?
– Gdzie przerabia si´ buraki cukrowe na
cukier?
– Jak robi si´ cukier?
– Do czego potrzebny jest cukier?
Pokaz nasion buraka cukrowego – okreÊlanie kszta∏tu, dotykanie, oglàdanie
przez szk∏o powi´kszajàce. Przedstawianie swoich spostrze˝eƒ.
Zabawa pantomimiczna przy muzyce
„kie∏kujàce nasionko”.
Uk∏adanie obrazków historyjki Od nasionka do lizaka – rozwijanie mowy, çwiczenie logicznego myÊlenia.
Przyporzàdkowywanie podpisów – pole,
burak cukrowy, fabryka, lizak – do obrazków historyjki.
Pokaz ró˝nych rodzajów cukru – kryszta∏
drobno- i gruboziarnisty, kostka, puder.
Degustacja cukru – okreÊlanie jego w∏aÊciwoÊci.
OkreÊlanie smaku, zapachu, barwy buraka cukrowego – charakterystyka buraka
cukrowego i cukru.
Praca indywidualna – rysowanie produktów, do wykonania których potrzebny jest
cukier.
S∏odka chwila – degustacja lizaków –
okreÊlenie ich kszta∏tów: ko∏o, kula, serce, kogucik. O AUTORKACH
El˝bieta Siebielec
dyrektorka Przedszkola nr 25 w Lublinie
Agnieszka Kukawska-˚ydek
nauczycielka Przedszkola nr 25 w Lublinie
wychowanie w przedszkolu