w tym numerze

W TYM NUMERZE:

„WIERNY POWOŁANIU”

BUDŻET GMINY NA 2013 ROK

NIE BĘDZIE LIKWIDACJI SZKÓŁ

PODATKI I OPŁATY LOKALNE

NOWY PODZIAŁ GMINY SZEPIETOWO NA OKRĘGI I OBWODY GŁOSOWANIA

MŁODZI PRZEDSIĘBIORCY W GIMNAZJUM

NAGRODZENI AGROPRZEDSIĘBIORCY

MOŻNA ZMIENIĆ DOSTAWCĘ PRĄDU

SCHETYNÓWKA POWINNA WYJŚĆ

INFORMACJE Z KOŁA PZW W SZEPIETOWIE

ŚWIĘTA WIELKANOCNE

CO TO JEST GMO?

NAJWIĘKSZA INWESTYCJA W GMINIE

INFORMACJE KULTURALNE

ZIMOWISKO W GÓRACH

DANE STATYSTYCZNE Z PARAFII

SPARTA 1951 SZEPIETOWO PRZED RUNDĄ WIOSENNĄ

LOKALNI ARTYŚCI

KĄCIK HISTORYCZNY

WSPOMNIENIE O PROF. ROGOYSKIM

CZY WIECIE, ŻE...

Z CYKLU „STARA FOTOGRAFIA”

CO DALEJ Z DWORCEM PKP?
2013
10
GMINNE ECHA
Pełnych spokoju i radości Świąt Wielkanocnych,
wielu pięknych chwil, serdecznych spotkań rodzinnych,
odpoczynku oraz optymizmu i nadziei na lepszą przyszłość
wszystkim mieszkańcom Miasta i Gminy Szepietowo
życzą
Stanisław Roch Wyszyński
Burmistrz Szepietowa,
Witold Moczydłowski
Przewodniczący Rady Miejskiej w Szepietowie
oraz Redakcja Gminnych Ech
2
„Wierny
powołaniu…”
GMINNE
ECHA
Dnia 30 sierpnia 2004 roku, na mocy
dekretu ks. biskupa Stanisława Stefanka,
proboszczem Parafii Szepietowo został
mianowany ks. Kanonik Antoni Bardłowski,
który przybył do nas z Parafii Baranowo
z Dekanatu Kadzidlańskiego. Staraniem ks.
Bardłowskiego w czasie Jego posługi
w parafii p.w. NMP Matki Miłosierdzia dokonano następujących inwestycji:
 zbudowano w kościele drewniany ołtarz
główny z polichromią i złoceniami, marmurowe: ołtarz soborowy, lektorium,
chrzcielnicę, postument pod figurę Matki Bożej Fatimskiej, ołtarze boczne Miłosierdzia Bożego i Św. Maksymiliana,
 kupiono nowe tabernakulum,
 wykonano wewnętrzne i zewnętrzne nagłośnienie oraz
zakupiono rzutnik cyfrowy,
 dokonano modernizacji i naprawy napędu dzwonów kościelnych oraz zamontowano komputer kościelny,
 sprawiono pięć nowych feretronów, jedną chorągiew,
 zainstalowano promienniki grzewcze na chórze i w zakrystii, reflektory na prezbiterium i w kaplicy Miłosierdzia Bożego,
 szopka bożonarodzeniowa wzbogaciła się o nowe, duże
figury,
 ocieplono strop kościoła,
 odnowiono i pozłocono ołtarz bł. Jerzego Popiełuszki,
 przed kościołem zbudowano pomnik bł. Jana Pawła II
oraz granitowe schody przed frontem (świątyni),
 ustawiono trzy granitowe obeliski przy Dębach Pamięci,
 odnowiono i pomalowano Kalwarię na frontonie świątyni,
 oczyszczono i pomalowano przęsła ogrodzenia przy kościele,
 sprawiono 3 kielichy, 20 ornatów, komże kapłańskie,
alby, pelerynki do procesji, kilka kompletów obrusów
ołtarzowych,
 zabezpieczono i pomalowano dach na kościele oraz dokonano wymiany rynien i rur spustowych,
 wykonano remont wewnątrz plebanii, wymieniono piec
CO, grzejniki, drzwi zewnętrzne z zabezpieczeniem
antywłamaniowym i alarmem,
 wybudowano parking dla samochodów przed cmentarzem grzebalnym,
 dokończono asfaltowanie alejek naszej nekropolii,
 ustawiono nowe krzyże: Misyjny przy kościele i na
cmentarzu.
Są to główne prace, które przy konstruktywnej współ-
pracy z życzliwymi parafianami udało się zrealizować dla wspólnego dobra naszej parafii. (dane wg protokołu przekazania parafii)
Przez cały czas swojej posługi
kapłańskiej ks. Antoni Bardłowski nie
tylko dbał o sprawy materialne, wystrój świątyni i jej otoczenia, ale
przede wszystkim zabiegał o stworzenie Kościoła Duchowego. Przywiązywał dużą wagę do kształtowania
właściwej postawy religijnej i patriotycznej. Swoim rozmodleniem skłaniał wiernych do modlitewnego zawierzenia Bogu i Matce Najświętszej.
Ks. Dziekan był inicjatorem oraz duchowym opiekunem
Punktu Wypożyczania Książki Katolickiej, Koła Rodziny
Radia Maryja, Parafialnego Zespołu Caritas oraz Wspólnoty dla Intronizacji Najświętszego Serca Pana Jezusa.
Zasługą księdza Proboszcza były piękne nabożeństwa,
adoracje i czuwania modlitewne. Wprowadzona nowenna
do Matki Bożej Nieustającej Pomocy w każdą środę gromadziła jej czcicieli, a w każdą pierwszą niedzielę miesiąca odbywały się w naszej świątyni modlitewne spotkania Kół Żywego Różańca. Wprowadzona została w naszym
kościele modlitwa do Św. Michała Archanioła odmawiana
po każdej Mszy Świętej. Do tradycji zapoczątkowanych
przez ks. Proboszcza w naszej parafii należą: uroczystości
patriotyczne, koncerty kolęd, występy jasełek. Dużym
przeżyciem duchowym dla wiernych były organizowane
przez duszpasterza pielgrzymki do Włoch, Wilna
i
polskich sanktuariów maryjnych.
Zapamiętamy go jako dobrego człowieka i gospodarza,
księdza wiernego swemu powołaniu i poglądom. Dbającego o rozwój kultury religijnej i sakralnej, propagującego
nabożne uczestnictwo w obrzędach Mszy Świętej. Ksiądz
Antoni został mianowany proboszczem parafii p.w. św.
Anny w Różanie. Życzymy wszelkich łask od Boga na dalsze lata posługi kapłańskiej, a w nowej parafii życzliwego
wsparcia społeczności parafialnej.
Od 1 marca 2013 roku w naszej parafii funkcję proboszcza będzie pełnił Ks. kanonik Stanisław Szymborski
pochodzący z parafii Nowe Piekuty. W ostatnich latach
był proboszczem w parafii p.w. Trójcy Przenajświętszej
w Tykocinie. Serdecznie witamy Księdza w naszej społeczności i życzymy opieki Matki Najświętszej w pracy
duszpasterskiej w naszej parafii.
Anna Brulińska
3
Budżet
Gminy
na 2013r.
GMINNE
ECHA
W dniu 30 stycznia 2013 r. Rada Miejska uchwaliła budżet gminy na 2013r.
Budżet gminy na 2013 rok zakłada dochody w wysokości
17.751.064,-zł i wydatki zamykające się kwotą 20.120.526,
-zł.
Gmina na koniec 2012 roku posiada zadłużenie w kwocie
3.405.815,57-zł, w tym:
-z tytułu zaciągniętego kredytu na modernizację systemu
oświetlenia drogowego na terenie gminy Szepietowo
92.100,-zł,
-z tytułu zaciągniętego kredytu na pomoc finansową dla
Powiatu Wysokomazowieckiego na budowę drogi Średnica
- Dąbrówka Kościelna – Wojny Szuby 979.821,-zł,
-z tytułu zaciągniętego kredytu na remont oświetlenia
ulicznego w miejscowościach: Szymbory Andrzejewięta,
Wyliny Ruś, Wyszonki Posele, Dąbrowa Zabłotne, Dąbrowa
Kaski, Stawiereje Podleśne, Wojny Pietrasze, Szepietowo
Janówka, Średnica Maćkowięta i wykonanie uzupełniającego oświetlenia ulicznego we wsiach: Wojny Pietrasze,
Wojny Krupy, Szepietowo Janówka, Średnica Maćkowięta
84.992,-zł,
-z tytułu zaciągniętego kredytu na spłatę wcześniej zaciągniętych kredytów i pożyczek 608.663,-zł.
-pożyczki na finansowanie udziału własnego projektu:
„Budowa sieci kanalizacji sanitarnej z przyłączami i sieci
kanalizacji deszczowej w ulicach Szepietowa: Henryka
Sienkiewicza, Wincentego Witosa, Krótka, Lipowa, Prusa,
Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Plac Słoneczny, Cicha,
Sportowa oraz budowa sieci wodociągowej w miejscowości
Szepietowo Janówka” 963.552,-zł,
-pożyczki na prefinansowanie projektu „Zagospodarowanie
zbiornika wodnego dla potrzeb rekreacji wraz z boiskiem
i drogą dojazdową we wsi Dąbrowa Dołęgi” 142.297,-zł,
-pożyczki na prefinansowanie projektu „Zagospodarowanie
terenu placu w Szepietowie przy ul. Plac Słoneczny”–
189.130,57zł,
-pożyczki na prefinansowanie projektu "Rozbudowa i przebudowa budynku świetlicy wiejskiej w miejscowości Dąbrowa Łazy" - 342.260,-zł,
DOCHODY BUDŻETU
Dochody gminy na 2013 rok ustalono w wysokości
17.751.064, na podstawie: informacji Ministra Finansów
o wysokości poszczególnych subwencji i wysokości udziału
w podatku dochodowym od osób fizycznych. Z Podlaskiego
Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku otrzymano informację o wysokości należnych gminie dotacji na świadczenia
z opieki społecznej oraz dotacji na realizację zadań bieżących z zakresu administracji rządowej zleconych gminie.
W zakresie podatków i opłat za podstawę przyjęto stawki
podatkowe i wykonanie w 2012 roku.
Leśnictwo – dział 020
W 4leśnictwie dochody w kwocie 3.000,-zł stanowić będą
czynsze za obwody łowieckie.
Transport i łączność – dział 600
Dochody stanowić będzie dotacja z UMWP w kwocie
746.813,-zł na dofinansowanie projektu pn. „Przebudowa
dróg gminnych w celu poprawy funkcjonalności i spójności
z drogą krajową nr 66”.
Gospodarka mieszkaniowa – dział 700
W gospodarce mieszkaniowej planuje się uzyskać dochody
w kwocie 115.500,-zł w tym: z tytułu najmu lokali w budynkach: po ośrodku zdrowia, przy ulicy Nowej i Głównej
w Szepietowie oraz wpływów za dzierżawę gruntów
75.000,-zł, za wieczyste użytkowanie 40.000,-zł, z wpływów za przekształcenie prawa wieczystego użytkowania
w prawo własności 1.980,-zł, z tytułu sprzedaży ratalnej
lokali mieszkalnych łącznie z odsetkami 18.345,-zł.
Administracja publiczna – dział 750
W administracji dochody wyniosą 111.800,-zł w tym: dotacja z budżetu województwa na zadania rządowe zlecone
96.800,-zł. Z różnych dochodów planuje się uzyskać
15.000,-zł.
Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli
i ochrony prawa oraz sądownictwa – dział 751
Plan dochodów w kwocie 1.270,-zł stanowi dotacja z Krajowego Biura Wyborczego Delegatura w Łomży na prowadzenie i aktualizację stałego rejestru wyborców.
Dochody od osób prawnych, od osób fizycznych i od innych
jednostek nie posiadających osobowości prawnej oraz wydatki związane z ich poborem – dział 756
Zakłada się, że dochody tego działu w 2013 roku wyniosą
6.162.362,-zł. Dochody z tytułu podatku od nieruchomości
wyniosą łącznie 1.600.000,-zł, z tytułu podatku rolnego
736.000,-zł, z tytułu podatku leśnego 94.000,-zł, podatku
od środków transportowych 440.000,-zł.
Podatek dochodowy od działalności gospodarczej od osób
fizycznych opłacany w formie karty podatkowej 3.000,-zł.
Opłata targowa 8.000,-zł, wpływy z podatku od czynności
cywilnoprawnych planuje się w wysokości 100.000,-zł.
Wpływy z opłaty skarbowej planuje się w kwocie 16.000,-zł.
Z opłaty pobieranej przy wydawaniu zezwoleń na sprzedaż
napojów alkoholowych 97.000,-zł.
Z opłat za wpisy do ewidencji działalności gospodarczej
1.000,-zł.
Z opłat za śmieci 20.000,-zł i z opłat adiacenckich 20.000,-zł.
Dochody z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób
fizycznych wyniosą 2.987.362,-zł zgodnie z informacją Ministra Finansów. Dochody z tytułu udziału w podatku od
osób prawnych zaplanowano w kwocie 30.000,-zł.
Zgodnie ze wskaźnikami Ministra Finansów wpływy podatku dochodowego od osób fizycznych będą wyższe
o 115.866,-zł w stosunku do planowanych w roku 2012.
30.000,-zł.
Różne rozliczenia – dział 758
Dochody tego działu w kwocie 7.458.329,-zł stanowią: Kultura fizyczna i sport – dział 926
ECHA tego działu stanowić będzie dofinansowanie
subwencja z budżetu państwa oraz odsetki od GMINNE
środków na Dochody
z Ministerstwa Sportu i Turystyki w łącznej wysokości
rachunkach bankowych i tak:
-subwencja oświatowa 5.307.030,-zł w porównaniu do 7.000,-zł do zadań sportowych.
otrzymanej w 2012 roku zwiększenie o 0,5%,
-część wyrównawcza subwencji ogólnej 2.134.299,-zł WYDATKI BUDŻETU
Wydatki budżetu na 2013r. zaplanowano w kwocie
wzrost o 4,3% w stosunku do 2012 roku,
-dochody z tytułu odsetek od środków na rachunkach ban- 20.120.526,-zł.
Na bieżące zadania gminy planuje się kwotę 15.139.041,kowych 10.000,-zł.
zł, na inwestycje 4.981.485-zł, co stanowi 24,8% wydat-dochody ze sprzedaży akcji Spółki MNI SA – 300.000,-zł.
ków budżetu.
Oświata i wychowanie – dział 801
W oświacie planuje się uzyskać dochody w kwocie 17.100,- Planowane są środki dla jednostek organizacyjnych gminy
zł, z czynszu za wynajem lokali w szkołach podstawowych w wysokości – 11.503.718,-zł, w tym:
-6.813.497,-zł na oświatę i wychowanie wraz edukacyjną
dla spółki MNI S.A na potrzeby central telefonicznych.
opieką wychowawczą, w tym niepubliczne przedszkola
Opieka społeczna – dział 852
Dochody w tym dziale stanowią dotacje z Podlaskiego w Szepietowie – 500.000,-zł,
Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku w kwocie -2.436.014-zł dla MGOPS na realizację zadań statutowych,
-400.000,-zł dotacja podmiotowa dla GOK,
1.929.000,-zł w tym:
-133.000,-zł, na utrzymanie jednostek OSP.
-dotacja na wypłatę świadczeń rodzinnych 1.685.000,-zł,
-dotacja na składki zdrowotne za osoby pobierające nie- Na finansowanie zadań gminy wykonywanych przez inne
podmioty: dotacja dla podmiotów prowadzących zadania
które świadczenia społeczne 8.000,-zł,
za zakresu kultury fizycznej – 75.000,- zł.
- dotacja na zasiłki stałe 52.000,-zł,
-dotacja na zasiłki i pomoc w naturze oraz ubezpieczenia Rolnictwo i łowiectwo – dział 010
Wydatki planuje się w kwocie 93.646,-zł w tym:
społeczne, zadania własne 54.000,-zł,
-14.000,-zł na remonty urządzeń melioracyjnych stanowią-dotacja na utrzymanie MGOPS 96.000,-zł,
cych własność gminy (przepusty w drogach gminnych -dotacja na dożywianie 34.000,-zł,
oraz wpływy za świadczone usługi opiekuńcze 2.000,-zł umowa z GSW„ Mianka”) i 70,-zł na składkę członkowską
dla GSW,
i dochody z zadań zleconych 40.000,-zł.
-1.646,-zł na zakup materiałów i usług oraz różne opłaty
Gospodarka komunalna i ochrona środowiska – dział 900
Dochody w tym dziale stanowią wpływy z opłaty eksploa- związane z rolnictwem,
tacyjnej w wysokości 6.000,-zł i wpływy związane z gro- -15.000,-zł planuje się na odpisy dla Podlaskiej Izby Rolnimadzeniem środków z opłat i kar za korzystanie ze środo- czej,
wiska w wysokości 25.000,-zł, a także dofinansowanie -63.000,-zł na wyłapywanie i umieszczanie w schroniskach
z RPOWP do projektu „Realizacja kompleksowego projek- bezdomnych zwierząt.
tu z zakresu gospodarki odpadami w Gminie Szepietowo” Transport i łączność – dział 600
w wysokości 33.742,-zł, dofinansowanie z PROW do pro- W transporcie budżet zakłada wydatki w wysokości
jektu „Zagospodarowanie zbiornika wodnego dla potrzeb 2.863.313,-zł, w tym:
rekreacji wraz z boiskiem i drogą dojazdową we wsi Dą- -365.258,-zł na bieżące utrzymanie z podziałem:
browa Dołęgi” w wysokości 153.006,-zł, dofinansowanie -20.000 zł zakupy materiałowe m.in. zakup znaków drogoz PROW do projektu „Zagospodarowanie terenu placu wych i nazw miejscowości, zakup przystanków autobusow Szepietowie przy ul. Plac Słoneczny” w wysokości wych,
192.247,-zł, dofinansowanie z PROW do projektu „ Zago- -100.000 zł, odśnieżanie dróg i ulic, montaż przystanków
spodarowanie terenu we wsi Pułazie Świerże na cele re- autobusowych,
kreacyjne w wysokości 54.310,-zł. Projekty z zakresu go- -224.258 zł remonty dróg – żwirowanie, remonty istniejąspodarki odpadami, zagospodarowanie zbiornika w Dąbro- cych przystanków autobusowych usługi równiarką,
wie – Dołęgach oraz Placu Słonecznego były wykonane -21.000,-zł wynagrodzenia wraz z pochodnymi pracowników robót publicznych zatrudnianych do prac na drogach
w 2012r., ale dotacja RPO WP i PROW wpłynie dopiero
gminnych.
w 2013r.
Środki na bieżące utrzymanie zawierają wydatki w wysoKultura i ochrona dziedzictwa narodowego – dział 921
Dochody tego działu stanowić będzie dofinansowanie kości 201.508,-zł, które finansowane będą ze środków funz PROW w wysokości 342.260,-zł do projektu "Rozbudowa duszu sołeckiego.
i przebudowa budynku świetlicy wiejskiej w miejscowości Wydatki inwestycyjne to kwota 2.498.055,-zł przeznaczoDąbrowa Łazy" i dochody za wynajem sali w budynku Izby na na przebudowę dróg gminnych.
5
Tradycji Szlacheckiej i Włościańskiej w Wojnach Szubach
stru wyborców.
Gospodarka mieszkaniowa – dział 700
publiczne i ochrona przeciwpożarowa –
W tym dziale znajdują się wydatki związane GMINNE
z utrzyma- Bezpieczeństwo
ECHA
niem budynku byłego Ośrodka Zdrowia i budynku po by- dział 754
Zaplanowano ogólne wydatki w wysokości – 153.000,-zł na
łym WDK w Plewkach.
utrzymanie jednostek OSP z terenu gminy i 18.000,-zł doPlan wydatków wynosi – 155.101,-zł, z tego:
-na bieżące utrzymanie budynku byłego Ośrodka Zdrowia tację dla Policji na utrzymanie pomieszczeń Posterunku
(środki czystości, opał, opłata palacza) i budynku po by- Policji w Szepietowie oraz wydatki z funduszu sołeckiego
w wysokości 11.194,-zł.
łym WDK w Plewkach – 52.400,-zł.
-100.000,-zł - wykup nieruchomości gruntowych przy reali- Obsługa długu publicznego – dział 757
zacji zadań inwestycyjnych gminy oraz wypłaty odszkodo- Są to wydatki zaplanowane na spłatę odsetek od zaciągniętych kredytów i pożyczek w wysokości 100.000,-zł .
wań za przejmowane grunty.
-2.601,-zł opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów skar- Różne rozliczenia – dział 758
W tym dziale zaplanowano rezerwę ogólną w kwocie
bu państwa.
150.000,-zł i rezerwy celowe w wysokości: 50.000,-zł
Działalność usługowa – dział 710
W tym dziale zaplanowano środki na prace geodezyjne zgodnie z zapisami ustawy o zarządzaniu kryzysowym,
(szacunki nieruchomości przez rzeczoznawców, wypisy, 350.000,-zł na wydatki bieżące w oświacie oraz zwroty
wyrysy, wnioski wieczysto - księgowe, rozgraniczenia, zasiłków rodzinnych i zaliczek alimentacyjnych pobranych
podziały działek) – 20.000,-zł, 63.000,-zł na usługi urbani- niesłusznie lub w nadmiernej wysokości wraz z odsetkami
styczne – projekty decyzji o warunkach zabudowy i na w łącznej kwocie 7.000,-zł. 924,-zł to kwota zaplanowana
na wypłatę renty zasądzonej od gminy wyrokiem sądoopracowanie miejscowych planów zagospodarowania.
wym.
Na cmentarnictwo 3.000,-zł.
Oświata i wychowanie – dział 801
Administracja publiczna – dział 750
Na utrzymanie administracji publicznej zaplanowano kwo- Na oświatę i wychowanie zaplanowano środki w kwocie
tę – 2.578.139,-zł. Największą pozycją są wydatki na ad- 7.221.984,-zł, tj. 37,8% budżetu gminy. Największą pozycję
ministrację samorządową 2.065.439,-zł, w ramach których po stronie wydatków stanowią wynagrodzenia wraz z po– 173.939,-zł planuje się na zakup materiałów i wyposaże- chodnymi nauczycieli i personelu obsługi - 5.192.900,-zł.
nia (olej do ogrzewania, materiały biurowe, programy Poza wydatkami na wynagrodzenia istotniejsze kwoty wykomputerowe, prenumerata itp.). W ramach wydatków na datków na bieżące utrzymanie szkół, to :
zakup materiałów kwota 24.027,-zł zaplanowana jest jako -zakup materiałów i wyposażenia - 280.000,-zł (opał,
udział własny do II etapu projektu pn. ”Wdrażanie elektro- sprzęt szkolny i biurowy),
nicznych usług dla ludności Województwa Podlaskiego” -zakup energii – 102.000,-zł,
realizowanego wraz z Urzędem Marszałkowskim. Ponadto -zakup usług pozostałych – 113.500,-zł. Największą pozyplanuje się 120.000,-zł na usługi (poczta, telefony, Inter- cję w tych wydatkach stanowi obsługa kotłowni (opłata
net, ksero, obsługa prawna itp.), 200.000,-zł na usługi palaczy),
remontowe i 40.000,-zł na wydatki inwestycyjne przezna- -podróże służbowe krajowe – 21.500,-zł,
cza się na zakup serwera i oprogramowania (wymiana) -różne opłaty i składki – 9.100,-zł,
oraz częściową wymianę najbardziej zużytego sprzętu -350.000,-zł to plan na dowożenie uczniów do szkół,
komputerowego z oprogramowaniem w Urzędzie Miejskim. -30.000,-zł na doskonalenie zawodowe i dokształcanie naWydatki na administrację rządową wyniosą 216.700,-zł, uczycieli.
w tym wynagrodzenia i pochodne pracowników wykonują- W pozostałej działalności w oświacie zaplanowano 38.700,
cych zadania zlecone: 193.500,-zł. Planuje się 119.000,-zł -zł, na wypłaty nagród i pochodnych od nich oraz na funna utrzymanie rady gminy (szkolenia, diety, ryczałt prze- dusz zdrowotny dla nauczycieli, a także 59.300,-zł na odwodniczącego rady gminy, prenumerata, napoje, koszty pis świadczeń socjalnych dla nauczycieli emerytów i rencipodróży radnych), 32.000,-zł diety dla sołtysów za udział stów oraz 4.500,-zł na różne usługi na wydatki związane
w posiedzeniach rady gminy, 2.000,-zł na zakup tablic z przeprowadzaniem postępowań wynikających z ustawy
ogłoszeń i tablic „Sołtys”. 15.000,-zł na zakup usług i pro- o zamówieniach publicznych w sprawach oświaty
wizje bankowe. 33.000,-zł to kwota zaplanowana na opła- (ogłoszenia o przetargach) i koszty komisji egzaminacyjty ubezpieczenia sprzętu i mienia gminnego i składek dla nych związane z awansami zawodowymi nauczycieli oraz
Stowarzyszenia Powiatów i Gmin Nadburzańskich, na wy- podatek za autobus szkolny.
datki związane z promocją gminy planuje się kwotę Ochrona zdrowia – dział 851
30.000,-zł. Na wynagrodzenie prowizyjne dla inkasentów Planowane wydatki działu wyniosą – 97.000,-zł na zadania
związane z przeciwdziałaniem alkoholizmowi i narkomaza pobór podatków i opłat 65.000,-zł .
Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli nii, są one równe planowanym dochodom z opłaty pobiei ochrony
prawa oraz sądownictwa – dział 751
ranej za wydawanie zezwoleń na sprzedaż napojów alko6
Plan tego działu obejmuje 1.270,-zł na aktualizację reje- holowych.
rekreacji” oraz kwotę 23.932,-zł jako wydatki z funduszu
Opieka społeczna – dział 852
Plan wydatków – 2.436.014,-zł
GMINNE sołeckiego.
ECHA
Na oczyszczanie na terenie gminy – wywóz śmieci, sprzą-95.000,-zł na domy opieki społecznej,
tanie ulic i dróg 41.500,-zł.
-8.748,-zł na inne ośrodki wsparcia,
-1.685.000,-zł wydatki na realizację ustawy o świadcze- 14.000,-zł stanowi dotacja przedmiotowa do ceny wody
dla Zakładu Wodociągów Kanalizacji i Oczyszczania w Szeniach rodzinnych i funduszu alimentacyjnym,
pietowie.
-1.116,-zł na opłaty za rodziny zastępcze,
-24.000,-zł na zadania w zakresie przeciwdziałania prze- Wydatki związane z gromadzeniem środków z opłat i kar
za korzystanie ze środowiska w wysokości 25.000,-zł.
mocy w rodzinie,
-110.000,-zł pomoc dla mieszkańców gminy (zasiłki i inne Wydatki inwestycyjne w tym dziale to planowana dotacja
dla Zakładu Wodociągów Kanalizacji i Oczyszczania
formy pomocy),
w Szepietowie na realizację projektu pn. „Rozbudowa
-52.000,-zł zasiłki stałe,
i doposażenie oczyszczalni ścieków komunalnych w Szepie-317.200,-zł utrzymanie MGOPS,
towie oraz budowa sieci wodociągowej w miejscowości
-65.000,-zł dodatki mieszkaniowe,
-24.950,-zł zakup usług opiekuńczych i specjalistycznych Średnica - Pawłowięta” w wysokości 2.443.430,-zł.
Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego – dział 921
dla podopiecznych,
Na utrzymanie Gminnego Ośrodka Kultury w Szepietowie
-45.000,-zł dożywianie,
-8.000,-zł składki na ubezpieczenia zdrowotne za osoby planuje się dotację w kwocie 400.000,-zł. Na wydatki
związane z utrzymaniem budynku Izby Tradycji Szlachecpobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej.
kiej i Włościańskiej w Wojnach Szubach 37.000,-zł.
Edukacyjna opieka wychowawcza – dział 854
W tym dziale zaplanowano środki w kwocie – 91.513,-zł na Kwota 61.814,-zł planowana jest na pozostałe zadania teutrzymanie świetlic szkolnych. Dział ten uzupełnia dział go działu, w tym 49.664,-zł to planowane wydatki w raoświaty i wychowania. Główne wydatki to wynagrodzenia mach funduszu sołeckiego.
personelu – 84.513,-zł i zakup usług, materiałów i wyposa- Kultura fizyczna i sport – dział 926
Wydatki ogółem - 161.601,-zł, w tym:
żenia – 1.000,-zł.
-70.000,-zł dotacja dla podmiotów prowadzących zadania
Gospodarka komunalna i ochrona środowiska – dział 900
z zakresu kultury fizycznej,
Plan wydatków – 3.014.013,-zł.
Najwyższa pozycja wydatków - oświetlenie dróg i ulic – -58.401,-zł utrzymanie stadionu wraz z opłatą opiekuna –
gospodarza stadionu oraz kompleksu „ORLIK 2012”,
314.100,-zł,
w tym: 250.000,-zł zakup energii, 59.600,-zł konserwację w tym 28.401,-zł planowane wydatki w ramach funduszu
sołeckiego.
i 4.500,-zł na materiały i usługi.
W pozostałej działalności tego działu planuje się wydatki
Na wydatki związane z gospodarką odpadami 21.500,-zł.
Na utrzymanie zieleni (w tym: koszenie, siew traw, zago- w wysokości 30.200,-zł na prowadzenie trzech rodzajów
spodarowanie i porządkowanie terenów zielonych) zajęć tj. „Upowszechnianie sportów zimowych”,
154.483,-zł, w ramach tych wydatków planuje się środki „Upowszechnianie lekkiej atletyki” i „Upowszechnianie
w kwocie 82.251,-zł na realizację projektu pn. pływania”.
Burmistrz Szepietowa Stanisław Roch Wyszyński
„Zagospodarowanie placu we wsi Pułazie Świerże na cele
w wysokości 1.525.198 zł., tj. 75 % kosztów kwalifikowanych;
-na przebudowę ulic w Szepietowie 746.813 zł. (dotacja
Dochody:
Najwyższą pozycją po stronie dochodów mają być subwen- z Narodowego Programu Dróg Lokalnych).;
-na odmulenie i uporządkowanie terenu wokół stawu
cje – 7.441.329 zł., w tym:
-oświatowa – 5.307.030 zł. (dla porównania planowe wy- w Szepietowie – Janówce (chodzi o mniejszy staw od
strony południowej). Spodziewana dotacja około 80.000 –
datki na oświatę wynoszą 7.313.497 zł.)
90.000 zł z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich za
-wyrównawcza – 2.134.299zł.
pośrednictwem LDG Kraina Bobra;
Podatki – 6.162.362 zł., w tym m.in.:
-na
odmulenie i uporządkowanie terenu wokół stawu we
-od nieruchomości – 1.600.000 zł.
wsi Pułazie – Świerże 54.310 zł.
-rolny – 736.000 zł.
BUDŻET W PIGUŁCE
Wydatki:
-od środków transportowych – 440 zł.
Najwyższą pozycją po stronie wydatków są wydatki na
Dotacje na zadania inwestycyjne:
-na rozbudowę oczyszczalni ścieków w Szepietowie gmina oświatę - 7.313.497 zł., w tym:
z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich pozyska dotację -Publiczne Gimnazjum – 2.048.779 zł.;
7
GMINNE ECHA
1.493.627 zł., w tym planowana jest dotacja ze środ-Szkoły Podstawowe – 4.041.105 zł.;
ków budżetu państwa w wysokości 746.814 zł., czyli
-świetlice szkolne – 91.513 zł.;
50% kosztów. Dotacja z NPBDL ( tzw. Schetynówek).
-dowóz uczniów – 350.000 zł.;
- planowane jest wykonanie chodnika na ul. Kolejowej
-stołówki szkole 149.600 zł.;
-inne (m.in.: ZFŚS nauczycieli, emerytów i rencistów, w Szepietowie 387.891 zł na odcinku od zakładu KONfundusz zdrowotny nauczycieli, dokształcanie nauczy- KRET do Mieszalni Pasz, chodnik jednostronny od strony
PKP.
cieli) – 132.500 zł.;
- ułożenie masy bitumicznej we wsi Warele – Filipowi-dotacje dla przedszkoli prywatnych – 500.000 zł.
Wydatki na amortyzację, utrzymanie Rady Miejskiej, cze – 168.277 zł. Chodzi o odcinek od drogi powiatowej
do końca wsi.
obsługa mieszkańców, itp. - 2.378.139 zł.
- ułożenie masy bitumicznej we wsi Wojny – Pietrasze
Opieka społeczna – 2.436.014 zł., w tym m.in.:
1.685.000 zł na świadczenia rodzinne i fundusze alimen- – 271.732 zł. Chodzi o drogę m.in. do Państwa Budlewskich.
tacyjne.
- ułożenie masy bitumicznej we wsi Wojny – Pogorzel –
Wydatki inwestycyjne i remontowe
W roku 2013 duża część budżetu, bo około 25% pla- 176.528 zł. Chodzi o dokończenie wcześniej budowanej
nuje się na inwestycje i remonty. Największą inwesty- drogi tzw. jutrzenki.
- za 200.000 zł planowany jest remont budynku Urzędu
cją będzie rozbudowa oczyszczalni w Szepietowie.
Kosztorysowa – przed przetargiem wartość inwestycji Miejskiego.
- za około 100.000 zł. zostaną przeprowadzone prace
wynosi 2.603.072 zł. Dofinansowanie jest zaplanowane
w wysokości 1.525.198 zł. Zadanie realizowane z dofi- związane z pogłębieniem i zagospodarowaniem otoczenansowaniem w ramach działania 3.2.1. „ Podstawowe nia stawu w Szepietowie – Janówce – chodzi o mniejszy
usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej” objętego staw.
- za około 70.000 zł. planowane jest pogłębienie i zaPROW na lata 2007-2013. Rozbudowa oczyszczalni pozwoli zwiększyć wydajność oczyszczalni z obecnej 200 gospodarowanie stawu we wsi Pułazie – Świerże.
Na prace w Szepietowie – Janówce i Pułaziu – Świerm³/ dobę do 350 m³/ dobę.
W drogownictwie największym projektem będzie prze- żach planowane są dotacje z PROW w wysokości 70%
budowa ulic Lipowej, Witosa, Plac Słoneczny i połącze- kosztów.
nie ich z drogą krajową. Wartość kosztorysowa prac
R. Grodzki
NIE BĘDZIE LIKWIDACJI SZKÓŁ
W ostatnim numerze "Gminnego Echa" w artykule pt. "Trudne decyzje radnych" informowałem, że radni gminy
ze względów demograficznych i ekonomicznych podjęli decyzję o likwidacji szkół podstawowych w Dąbrowie Moczydłach i Wylinach Rusi.
Tak to było w tamtym okresie - w dniu 25 października 2012 r. na wspólnym posiedzeniu wszystkich komisji
Rady Miejskiej w Szepietowie, w obecności wszystkich radnych zajęto stanowisko o likwidacji dwóch szkół. Za likwidacją głosowała zdecydowana większość radnych.
Prawomocnymi aktami prawnymi Rady są jednak uchwały podejmowane na sesjach, a nie stanowiska komisji,
choćby nawet głosowali wszyscy radni.
Aby likwidacja szkoły była dokonana skutecznie i zgodnie z prawem, w tym wypadku zgodnie z treścią art. 59
ust. 1 ustawy o systemie oświaty, to gmina powinna podjąć uchwałę o zamiarze likwidacji placówki w takim terminie, aby rodzice uczniów mogli być o zamiarze likwidacji szkoły skutecznie poinformowani najpóźniej na 6 miesięcy przed końcem roku szkolnego (31 sierpnia), czyli do końca lutego. Taka uchwała w wymaganym terminie nie
została podjęta.
R. Grodzki
8
GMINNE ECHA
Podatki i opłaty lokalne
na terenie powiatu
Jakie można wyciągnąć wnioski z analizy tabeli?
Wniosek zasadniczy to, że na terenie gminy Szepietowo, biorąc pod uwagę powiat, są stawki opłat i podatków
najniższe, czyli najkorzystniejsze dla przedsiębiorców i mieszkańców:
- podatek rolny (3 pozycja);
- podatek od nieruchomości od gruntów pod działalność gospodarczą (1 pozycja);
- podatek od nieruchomości od gruntów pozostałych (2 pozycja);
- podatek od nieruchomości od budynków pod działalność gospodarczą (1 pozycja);
- podatek od nieruchomości od budynków mieszkalnych (1 pozycja);
- podatek od nieruchomości od budynków pozostałych (1 pozycja).
Nowy podział Gminy Szepietowo
na okręgi i obwody głosowania
W dniu 12 października 2012 r. uchwałą Nr XVII/101/12 Rady Miejskiej w Szepietowie dokonano podziału gminy na
okręgi wyborcze, ustalenia ich granic i numerów oraz liczby radnych wybieranych w każdym okręgu.
Obowiązek dokonania ponownego podziału gmin na okręgi wyborcze wprowadzony został przepisami ustawy
z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 113, z późn. zmianami), które zakładają wybory do rad
w gminach nie będących miastami na prawach powiatu w okręgach jednomandatowych.
W nowym podziale uwzględniono zasadę, że okręgiem wyborczym jest jednostka pomocnicza gminy, sołectwo. Jednostki pomocnicze gminy łączono w celu utworzenia okręgu wyborczego. Gminę podzielono na 15 okręgów wyborczych
jednomandatowych, w tym 5 okręgów wyborczych w mieście Szepietowo. Dotychczas Szepietowo było okręgiem czteromandatowym i wyborcy mieli możliwość oddania głosu na czterech kandydatów. Obecnie w okręgach jednomandatowych głosujemy tylko na jednego kandydata. Zwiększenie ilości okręgów w mieście Szepietowo, a tym samym zwiększenie ilości wybieranych radnych (Szepietowo wybierać będzie 5 radnych), wynikało z konieczności zachowania jednolitej normy przedstawicielstwa, będącej ilorazem liczby mieszkańców gminy i liczby radnych wybieranych do danej
rady. Rady zostały także zobligowane do dokonania nowego podziału gminy na stałe obwody głosowania.
W dniu 6 grudnia 2012 r. uchwałą Nr XVIII/110/12 Rady Miejskiej w Szepietowie w dokonano podziału Gminy Szepietowo na stałe obwody głosowania, ustalenia ich numerów, granic oraz siedzib obwodowych komisji wyborczych.
9
GMINNE ECHA
Gminę Szepietowo podzielono na 6 obwodów glosowania. Dotychczas gmina była podzielona na 4 obwody głosowania. Nowy obwód głosowania utworzono w Średnicy Maćkowiętach oraz w Szepietowie. Miasto Szepietowo
podzielono na dwa obwody głosowania. Przy podziale gminy na obwody głosowania kierowano się zasadą równomiernego rozłożenia lokali oraz bliskiego do nich dostępu przez wyborców.
Nowy podział Gminy Szepietowo na okręgi wyborcze utworzony dla wyboru Rady Miejskiej w Szepietowie obowiązywał będzie do wyborów przeprowadzanych na kadencję Rady w latach 2014 - 2018. Natomiast przyjęty podział gminy na obwody głosowania będzie miał zastosowanie do wyborów do Sejmu RP i Senatu RP, Prezydenta RP,
do Parlamentu Europejskiego oraz referendów od chwili jego uchwalenia.
Ewa Bartłomiejczuk
Obwody głosowania oraz okręgi wyborcze,
ich granice oraz liczba radnych wybieranych w okręgu wyborczym
10
Młodzi przedsiębiorcy
w gimnazjum
GMINNE ECHA
Ferie w szkole. Program „Na własne konto”
w Publicznym Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Szepietowie.
Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej we współpracy z Fundacją na Rzecz Rozwoju Wsi Polskiej „Polska Wieś 2000” przygotował program edukacji ekonomicznej młodzieży gimnazjalnej z obszarów wiejskich „Na własne konto”. Program jest dofinansowany ze środków Narodowego Banku Polskiego. W programie uczestniczy około 145 szkół z całego kraju. W województwie podlaskim Publiczne
Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Szepietowie jest jedną z piętnastu takich placówek.
Celem programu jest poszerzenie wiedzy ekonomicznej, kształtowanie postaw przedsiębiorczych i umiejętności
planowania własnej ścieżki zawodowej wśród uczniów gimnazjów z terenów wiejskich i małych miast. Przez pięć
dni w pierwszym tygodniu ferii zimowych 29 uczniów z klas I – III pod opieką pani Katarzyny Marcelak i Agnieszki
Caryk zrealizowało I etap programu ujęty w moduły: Podstawa przedsiębiorcza, Aktywność gospodarcza, Pieniądze
i bankowość, Oszczędzanie i inwestowanie oraz Biznesplan. Zajęcia nie odbywały się w formie typowych lekcji,
prowadzone były metodami aktywnymi, a młodzież uczyła się poprzez zabawę. Dużo emocji i dobrej zabawy,
a przede wszystkim poznanie mechanizmów rynkowych dostarczyły gry: Rynek jabłek, Fabryka książek, Zabawki,
czyli o tym, jak firmy osiągają zysk. Gimnazjaliści byli również z wizytą w dobrze prosperujących firmach działających na terenie Szepietowa: przedsiębiorstwie handlowym ROLPOL Ołdakowscy oraz w Spółdzielczym Banku Rozwoju. W firmie ROLPOL właściciele, państwo Halina i Jan Ołdakowscy, mówili o początkach działalności oraz pracy
przedsiębiorcy w warunkach gospodarki rynkowej. Pracownicy Spółdzielczego Banku Rozwoju pani Inga Cisz i pan
Tomasz Kamiński zapoznali młodzież z zadaniami banku komercyjnego i pakietem usług oferowanym klientom Banku. Obie wizyty bardzo spodobały się młodzieży, a upominki były dodatkowym miłym akcentem.
O pracy w programie młodzież pisze na blogu na stronie www.nawlasnekonto.pl zakładka Program w Polsce.
Koniec ferii nie oznacza zakończenia udziału z programie. Przed młodzieżą naszego gimnazjum stoi duże wyzwanie, jakim jest stworzenie gazety ekonomicznej.
K. Marcelak
11
GMINNE ECHA
W Warszawie odbył się finał konkursu „Agroprzedsiębiorca RP 2012”, gdzie nagrodzono również troje przedsiębiorców z podlaskiego.
Czternastu laureatów z całej Polski zostało uhonorowanych zaszczytnymi tytułami Agroprzedsiębiorca RP 2012
podczas finałowej gali konkursu w Warszawie. Wśród wyróżnionych znalazła się dwójka liderów branży rolno – spożywczej z naszej gminy.
Tytuł Wzorowego Agroprzedsiębiorcy RP 2012 z naszej gminy otrzymali:
Zdzisław Kraszewski – właściciel gospodarstwa rolnego z Dąbrowy Łazy, który specjalizuje się w produkcji mleka
wysokiej jakości;
Krzysztof Radziszewski, Prezes Zarządu i główny twórca sukcesów Spółdzielczego Banku Rozwoju w Szepietowie.
Tytuły te przyznawane są ludziom szczególnie zasłużonym w obsłudze polskiego rolnictwa i agrobiznesu. Do tego
wyróżnienia rekomendują wyłącznie rolnicy i agroprzedsiębiorcy.
Zdzisław Kraszewski
Współwłaściciel Gospodarstwa Rolnego w Dąbrowa Łazy
Takich jak ja i moja wielopokoleniowa rodzina, niektórzy nazywają, albo niepoprawnymi optymistami, albo
wręcz kaskaderami. I chyba coś w tym na rzeczy ... Takie prorozwojowe postawy i dynamiczne zachowania, wymusza na nas życie. W tych czasach, zwłaszcza po wejściu Polski do Unii Europejskiej, nie można było zasypiać gruszek w popiele, stać w miejscu i zadowalać się tylko dobrodziejstwami funduszy unijnych. Należało też i należy, co
i rusz stawiać przed sobą nowe wyzwania, a i ryzykować, aby wyjść na swoje. Jeszcze w latach 70, ubiegłego wieku nasze rodzinne gospodarstwo we wsi Dąbrowa Łazy, choć może trochę większe niż u sąsiadów, bo 20hektarowe, nie wyróżniało się niczym specjalnym. Jak w większości ówczesnych gospodarstw na Podlasiu, było
w nim wszystkiego po trochu – na polu, w oborze, w chlewni. Gdy jednak przyszły pamiętne lata 80-te, jako Kraszewscy, postanowiliśmy po raz pierwszy „poszaleć”, zakładając pieczarkarnię. Później hodowaliśmy kolejno: konie, owce i bydło mięsne Simentale. Przełomowym dla rozwoju naszego gospodarstwa okazał się jednak rok 1998r.,
kiedy to postanowiliśmy postawić na bydło mleczne, któremu pozostajemy wierni po dzień dzisiejszy. Gospodarując obecnie na 197 hektarach, mamy na stanie 360 sztuk bydła, w tym 150 krów mlecznych o średniej wydajności
8800 l mleka. Ważne też jest to, że jako rodzina stanowimy zgrany zespół, razem mieszkamy i pracujemy, razem
też podejmujemy ważne dla rozwoju naszego gospodarstwa decyzje. Wręczona mi szabla Wzorowego Agroprzedsiębiorcy RP 2012 to dla mnie rolnika duża satysfakcja i wielkie wyróżnienie, na które zapracowała cała nasza rodzina.
Zdzisław Kraszewski
Zdzisław Kraszewski na uroczystości
wręczenia nagród z najbliższą rodziną
12
Krzysztof Radziszewski
Prezes Zarządu Spółdzielczego
Rozwoju w Szepietowie
GMINNEBanku
ECHA
Najważniejsi są ludzie, nie pieniądze. Ta dewiza przyświeca działalności naszego banku – i to niezmiennie
od jego powstania w 1955 r. Gdy słyszą to eksperci od bankowości komercyjnej, to pukają się w czoło. Dla nich pieniądz, a zwłaszcza dający szybki i jak największy zysk, jest najbardziej pożądaną wartością, która na ogół w całości
jest transferowana do zagranicznych, najczęściej do anonimowych właścicieli. U nas w Szepietowie i wszędzie,
gdzie działa nasz Spółdzielczy Bank Rozwoju, pieniądz ma służyć ludziom ... bo oni są najważniejsi. Wokół tej idei
budujemy nasze strategie rozwojowe od czasów mojego wspaniałego poprzednika i nauczyciela – prezesa Ireneusza
Roszkowskiego, który kierował szepietowskim bankiem przez 36 lat. Dlatego nigdy nie stawialiśmy i nie stawiamy –
tak jak banki komercyjne – na maksymalizację zysku, lecz na zaspokojenie potrzeb naszych współwłaścicieli, tj.
członków banku oraz na rozwój usług finansowych przy jak najmniejszych kosztach. Jednocześnie skupiamy się na
aktywizowaniu miejscowej społeczności do podejmowania przedsięwzięć ważnych społecznie i gospodarczo. Ze
swoimi klientami budujemy uczciwe i długotrwałe relacje, oparte na zaufaniu i partnerstwie. Mniej zarabiamy, ale
wierni jesteśmy misji naszych założycieli – wspomagamy się wspólnie w rozwoju, a także we wzajemnym umacnianiu się stabilności i bezpieczeństwa. Dlatego Spółdzielczy Bank Rozwoju cieszy się dużym zaufaniem i lojalnością
klientów. Jestem niezmiernie szczęśliwy, że działalność SBR Banku została tak wysoko doceniona na szczeblu ogólnokrajowym i że w podniosłej uroczystości w Warszawie – razem ze mną – mogli uczestniczyć nas członkowie
i klienci. Wręczona mi szabla oficerska jako symbol tytułu Zasłużonego Promotora Agrobiznesu RP 2012 – to dla
mnie wielki zaszczyt i zarazem wyzwanie do dalszej pracy na rzecz środowiska wiejsko – rolniczego.
Krzysztof Radziszewski
Na podstawie miesięcznika „Agro”
Krzysztof Radziszewski otrzymuje wyróżnienie z rąk
Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Stanisława Kalemby.
WYJAZDY JEDNOSTEK OSP GMINY SZEPIETOWO w latach 2002 - 2012
pogrubienie czcionki - OSP w KSRG
czerwony kolor czcionki - OSP o liczbie wyjazdów poniżej 20 w ciągu ostatniej dekady
Dane z Komendy Powiatowej PSP w Wysokiem Mazowieckiem
13
oszczędności z tytułu zmiany sprzedawcy mogą wynieść
100 zł rocznie.
GMINNEokoło
ECHA
Inaczej jest dla odbiorców biznesowych i instytucjonalnych, którzy zakupują energię w pozostałych grupach
A, B, C i D. Zakup energii na wolnym rynku bardzo często
prowadzi do znaczących oszczędności.
Gmina Szepietowo od kilku lat wybiera sprzedawcę
energii na wolnym rynku. Organizuje przetarg na zakup
energii łącznie dla wszystkich podległych placówek
(szkoły, urząd, świetlice, remizy OSP), a przede wszystkim na oświetlenie uliczne. Dzięki temu np. w tym roku
zapłacimy około 140 tys. mniej niż jeszcze 3 lata temu,
gdy nie organizowano przetargu. W wyniku przetargu
można uzyskać oszczędności około 13 groszy na 1 kWh.
W 2013 r. najkorzystniejszą ofertę złożyła ENERGA OBRÓT
W obecnej sytuacji sam tytuł jest już nieprecyzyjny. S.A. z Gdańska, cena brutto 0,3047 zł/ kWh.
Przy zmianie sprzedawcy energii trzeba pamiętać
Obecnie do naszych domów i innych źródeł odbioru dostarczany prąd może pochodzić już od dwóch dostawców. o kilku istotnych sprawach. Po pierwsze, klient będzie
Są to podmioty, które zajmują się dystrybucją otrzymywał dwie faktury (za energię i za przesył). Znam
(przesyłaniem) energii oraz podmioty, które sprzedają przypadki, że odwiedzają mieszkańców przedstawiciele
jakiegoś sprzedawcy energii, informując, że oferują enerenergię.
gię o wiele taniej. Tylko jednego nie dopowiadają, że
W zdecydowanej większości na terenie naszej gminy oprócz faktury za sprzedaż energii będzie faktura za
dystrybucję i sprzedaż energii prowadzi jeden podmiot, przesył z PGE Dystrybucja. Po drugie, przy zmianie sprzeto jest PGE Dystrybucja. Cała Polska została podzielona dawcy klient musi nieraz zapłacić dla nowego sprzedawcy
pomiędzy sześciu operatorów systemu dystrybucyjnego. opłatę aktywacyjną bądź miesięczną opłatę handlową lub
Są to Enea Operator sp. z o.o., Energa – Operator SA, obie jednocześnie. Po trzecie, w ramach umowy klient
Tauron Dystybucja GZE SA, RWE Stoen Operator może dodatkowo otrzymać usługi, jak na przykład pakiet
ubezpieczenia, za co też może zostać obciążony finansosp. z o.o., PGE Dystrybucja SA.
Od kilku lat istnieje możliwość swobodnego wyboru wo.
Istotną kwestią są również warunki rozwiązania umosprzedawcy energii. W kraju jest już około 50 podmiotów,
od których można kupować energię. Listę można znaleźć wy z nowym sprzedawcą, okres wypowiedzenia takiej
na stronie internetowej www.maszwybor.ure.gov.pl. Ale umowy, kary umowne. Dlatego przy podejmowaniu decyto dotyczy sprzedawcy energii. Dystrybutor jest tylko je- zji o zmianie sprzedawcy trzeba dokładnie rozważyć
den - PGE Dystrybucja SA. Dystrybutor to ten, który odpo- wszystkie okoliczności towarzyszące i dokładnie zapoznać
wiada za przesył energii, czyli podmiot, do którego nale- się z treścią umowy sprzedaży energii.
Do Urzędu Regulacji Energetyki zgłasza się coraz więżą słupy, linie, transformatory, rozdzielnie itp.
Możliwość swobodnego wyboru sprzedawcy energii cej osób, które zostały oszukane przez nieuczciwych
pozwala odbiorcom biznesowym (sektor dużych, średnich akwizytorów, oferujących zmianę sprzedawcy energii
i małych przedsiębiorstw), odbiorcom instytucjonalnym elektrycznej. W umowach, które podsuwane są klientom
(miasta, gminy, szpitale, szkoły) czy większym odbiorcom do podpisu, często ukryte są wysokie kary za zerwane
indywidualnym uzyskać większy wpływ na cenę energii umowy, opłaty za wystawienie faktury czy usługi, z których klient wcale nie chce i nie musi korzystać. URE apeelektrycznej tzn. uzyskać niższą cenę.
Sytuacja odbiorców biznesowych i odbiorców instytu- luje o dokładne czytanie umów i przypomina, że klient
cjonalnych różni się od sytuacji gospodarstw domowych. ma 10 dni na odstąpienie od umowy, jeśli została ona zaCena dla odbiorców indywidualnych jest ceną chronioną, warta poza siedzibą firmy energetycznej.
Innym, często bardzo skutecznym sposobem, na obniUrząd Regulacji Energetyki zatwierdza poszczególnym
sprzedawcom energii maksymalne stawki, jakie mogą sto- żenie kosztów energii w gospodarstwach domowych jest
sować dla odbiorców w taryfach G. Stawki te są już przez zmiana taryfy. Nie wymaga ona nowej umowy, a jedynie
URE ograniczone, w związku z tym różnice cen na wolnym złożenia wniosku o zmianę taryfy do dotychczasowego
rynku i cen zawartych w taryfach nie są już tak wielkie sprzedawcy energii. Klient indywidualny, na przykład na
i wynoszą do 5 groszy na 1 kWh. Zakładając, że gospodar- terenie PGE Dystrybucja Oddział Białystok, ma do wyboru
stwo domowe zużywa średnio około 2000 kWh rocznie, 3 taryfy: G11, G12 i G12w.
Można zmienić
dostawcę
prądu
14
GMINNE ECHA
Taryfa G11 to tzw. taryfa całodobowa, gdzie stawka za
energię elektryczną jest jedna przez 24 h.
Taryfa G12 to taryfa z podziałem na strefę dzienną
i strefę nocną. Strefa godzin dziennych obowiązuje od 6
do 13 oraz 15 do 22. Pozostałe godziny to strefa godzin
nocnych.
Taryfa G12w, identycznie jak taryfa G12, posiada strefę
godzin dziennych i nocnych, ale dodatkowo z sobotą
i niedzielą zaliczoną do strefy nocnej.
Przede wszystkim odbiorcy energii, którzy ogrzewają
domy lub wodę energią elektryczną, powinni zastanowić
się nad zmianą taryfy. Również gospodarstwa domowe,
gdzie codzienne czynności wymagają wykorzystania ener-
gii, jak odkurzanie, pranie, prasowanie czy gotowanie,
też mogą rozważyć zmianę taryfy. Jednak zmiana taryfy
będzie wymagała w znacznym stopniu przestrzegania
wyznaczonych w taryfach godzin, ponieważ od ilości
energii zużytej w poszczególnych strefach zależeć będą
końcowe koszty i efekt finansowy. Warto zatem przekalkulować, na ile zmiana sprzedawcy i na ile zmiana taryfy
mogą przynieść pozytywne efekty. Dokładne informacje
na temat cen jednostkowych w zakresie zakupu energii
oraz usług dystrybucyjnych w poszczególnych taryfach
dostępne są na stronach lokalnego sprzedawcy energii
oraz operatora systemu dystrybucyjnego.
R. Grodzki
Schetynówka powinna wyjść
Jest prawie pewne, że w tym roku gmina otrzyma
dotacje z budżetu państwa z Narodowego Programu
Przebudowy Dróg Lokalnych. Program ten przez samorządowców nazywany potocznie jest schetynówką, a to
dlatego, że pomysłodawcą pomocy państwa w budowie
dróg gminnych i powiatowych był Grzegorz Schetyna,
pełniący wówczas funkcję wicepremiera.
Komisja powołana przez Wojewodę Podlaskiego dla
wniosku gminy Szepietowo przyznała 14,6 pkt., co dało
w rankingu 19 pozycję na 73 złożonych wniosków.
Oceniane były następujące kryteria:
 wpływ realizacji projektu na poprawę bezpieczeń-
 wpływ realizacji zadania do instytucji publicznych
i wpływ na bezpieczeństwo obywateli.
W tym roku gminy i powiaty, których wnioski objęte
będą dofinansowaniem, z programu otrzymają dotacje
w wysokości 50% kosztów zadania. Wartość zadania ujętego we wniosku gminy ustalona na podstawie kosztorysu inwestorskiego wynosi 1.493.626 zł., wysokość dotacji
746.813 zł. Zadanie dotyczy przebudowy ulic Lipowej,
Witosa i Placu Słonecznego w Szepietowie.
Obecnie nie jest w pełni zabezpieczona wysokość
dotacji, ale biorąc pod uwagę, że po przetargach przeprowadzonych przez gminy, których wnioski zostały wyżej ocenione i mają obecnie zapewnioną całą 50% dotastwa ruchu drogowego;
 znaczenie zadania dla rozwoju spójności z siecią dróg cję, uwolnią się środki na pełną dotację dla naszej gminy. Tak było dotychczas i w tym roku nie powinno być
publicznych na terenie województwa;
inaczej, cena po przetargach spada o 20-30% w stosunku
 znaczenie zadania dla rozwoju obszarów wiejskich;
 wpływ realizacji zadania na dostępność do lokalnych do wartości kosztorysowej, na podstawie której ujmuje
się wartość zadania we wniosku.
ośrodków gospodarczych;
Ostateczna lista rankingowa
wniosków o dofinansowanie zadań w ramach
Narodowego programu przebudowy dróg lokalnych
– Etap II Bezpieczeństwo – Dostępność – Rozwój
R. Grodzki
15
GMINNE ECHA
Z życia koła PZW w Szepietowie
Koło wędkarskie nr 81 w Szepietowie rozpoczęło kolejny rok działalności.
W dniu 3 lutego br. o godz. 11.00 w sali OSP w Szepietowie odbyło się walne zgromadzenie sprawozdawczo – wyborcze koła. W zebraniu uczestniczyli zaproszeni goście: Stanisław Roch Wyszyński – Burmistrz Szepietowa i Ryszard Grodzki – Sekretarz Gminy Szepietowo.
Najważniejszym punktem zebrania był wybór nowych
władz koła. Zgromadzeni na zebraniu wędkarze zdecydowali, że przez kolejną czteroletnią kadencję zarząd
koła będzie funkcjonował w dotychczasowym składzie.
Na Prezesa Zarządu Koła został ponownie wybrany kol.
Tomasz Sieńczuk.
Podczas zebrania omówiono również działania prowadzone przez koło w roku ubiegłym oraz planowane
cele na rok bieżący. Do najważniejszych z nich należy
zaliczyć zarybianie łowiska specjalnego glinianki w Szepietowie, tj. dwóch stawów, którymi zarządza koło.
Zarybianie akwenów przez koło ma już wieloletnią tradycję i powoduje, że duże grono miłośników wędkarstwa z Szepietowa i okolic ma możliwość rozwijania
swojej pasji w sprzyjających warunkach. W miarę możliwości będą czynione starania o pozyskanie takich gatunków jak karp, karaś, lin, płoć, leszcz, jaź, kleń, san-
dacz, amur. Różnorodność występujących gatunków
niewątpliwie znacząco zwiększy atrakcyjność łowiska.
Kolejnym ważnym elementem działalności będzie
organizacja zawodów i imprez wędkarskich. Wzorem lat
ubiegłych planuje się szereg imprez, począwszy od zawodów podlodowych w lutym i mistrzostw spławikowych w kwietniu a skończywszy na późnojesiennych
zawodach spinningowych. Szczegółowe terminy zawodów będą udostępniane m. in. na stronie internetowej
koła http://www.pzw_81_szepietowo.republika.pl oraz
na tablicach ogłoszeń znajdujących się na terenie łowiska specjalnego.
Do priorytetowych elementów działalności koła należy również utrzymywanie czystości na gospodarowanym ternie. Dzięki pracy społecznej członków koła
i pomocy ze strony Urzędu Miejskiego w Szepietowie
teren wokół stawów jest uprzątnięty i stanowi atrakcyjne miejsce rekreacji i wypoczynku, również dla osób
nie uprawiających wędkarstwa.
Zarząd koła zaprasza wszystkich zainteresowanych
do udziału w organizowanych przez koło zawodach
i imprezach.
G. Godlewski
Podczas zebrania kol. Tadeuszowi Turkowskiemu wręczono srebrną odznakę,
przyznaną
16
GMINNE ECHA
TOWARZYSKIE ZAWODY W WĘDKARSTWIE PODLODOWYM
O NAGRODĘ PREZESA KOŁA PZW NR 81 W SZEPIETOWIE
W dniu 17 lutego 2013 roku na łowisku specjalnym "Glinianki" w Szepietowie odbyły się Otwarte Podlodowe Zawody Towarzyskie Koła Nr 81 Polskiego Związku Wędkarskiego (PZW). W zawodach udział wzięło ogółem 21 zawodników. Niestety, nie wszyscy mogli się pochwalić złapaną rybą, prawdopodobnie wpływ na to miała jak zwykle pogoda - w sobotę znacznie wzrosło ciśnienie atmosferyczne i obniżyła się temperatura. Pomimo tego że na stawach
znajduje się dosyć dużo gatunków ryb, począwszy od okoni, szczupaków, sandaczy, a skończywszy na jaziach, kleniach, karpiach, karasiach, leszczach i krąpiach, w wykonanych przez wędkarzy przeręblach łapano głównie płotki.
Po trzygodzinnych zmaganiach wyłoniono zwycięzców:
1 miejsce zajął Paweł Radziszewski z wynikiem 630 pkt.,
2 – Tomasz Figlerowicz - 520 pkt.,
3 – Marcin Herman - 190 pkt.,
4 - Andrzej Maruszewski – 70 pkt.
Rozegranie zawodów było okazją do sprawdzenia kondycji ryb w okresie zalegania pokrywy lodowej, a także
zagrożenia powstania zjawiska przyduchy (groźnego dla ryb obniżenia zawartości tlenu w wodzie).
Nieco później, przy ognisku, gorącej kiełbasce i grochówce, snuto opowiadania wędkarskie i plany na przyszłość :)
Tomasz Sieńczuk
Prezes Koła PZW Nr 81 w Szepietowie
17
GMINNE ECHA
W przeciwieństwie do Świąt Bożego Narodzenia, Wielkanoc musi zawsze wypadać w niedzielę, ponieważ jest to
dzień, w którym Pan Jezus zmartwychwstał. Dlatego nie zdecydowano się na wprowadzenie stałej daty obchodów
świąt. Początkowo Wielkanoc odbywała się w dniu żydowskiej Paschy. Podczas soboru nicejskiego w 325 roku patriarchowie Kościoła ustalili, że Wielkanoc będzie odbywała się w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni
Księżyca.
Co to jest pełnia Księżyca? Podczas pełni promienie słońca oświetlają całą tarczę Księżyca sprawiając, że jedna
jego półkula jest doskonale widoczna z Ziemi jako okrągła tarcza, oczywiście przy bezchmurnym niebie. W 2013r.
pierwsza wiosenna pełnia Księżyca wypada 27 marca.
Wielkanoc jest więc świętem ruchomym i może wypaść najwcześniej 22 marca, zaś najpóźniej 25 kwietnia.
Z datą Wielkanocy powiązany jest termin większości ruchomych świąt katolickich m.in. Środa Popielcowa, Wielki
Post, Triduum Paschalne, Wniebowstąpienie Pańskie, Zesłanie Ducha Świętego, Boże Ciało.
Święte Triduum Paschalne (z łaciny triduum – Święte Trzy Dni) jest to najważniejsze wydarzenie w roku liturgicznym katolików, którego istotą jest celebracja Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Chrystusa. Słowo Pascha wywodzi się z hebrajskiego paesah, co znaczy omijać, przejść i jest wspomnieniem wyjścia narodu izraelskiego z niewoli w Egipcie.
Wielki Czwartek – Tego dnia wspomina się Ostatnią Wieczerzę, podczas której Pan Jezus umył nogi Apostołom.
Na pamiątkę tego wydarzenia w niektórych katedrach celebrans myje nogi mężczyznom. Zwyczaj ten oznacza
służbę i miłość Chrystusa, który sam służył innym. Na zakończenie Mszy Świętej w uroczystej procesji, przy śpiewaniu hymnu Najświętszy Sakrament przenosi się do kaplicy przechowywania (ciemnicy), która ma przypomnieć
umęczenie Chrystusa po zdradzie Judasza.
Wielki Piątek - Tego dnia nie odprawia się Mszy Świętej, w Wielki Piątek sam Jezus Chrystus ofiarował się za
grzechy świata. Jest to dzień powagi, skupienia i postu, w którym szczególnie czci się drzewo krzyża. Po raz ostatni odprawiana jest droga krzyżowa. Forma wspólnej modlitwy jest liturgią na cześć Męki Pańskiej, podczas której
czytany jest opis męki i śmierci Jezusa Chrystusa z Ewangelii według św. Jana, jednego apostoła, który pozostał
pod krzyżem Jezusa, aż do jego śmierci.
Wielka Sobota – W tym dniu Kościół milczy, jest to czas wielkiej ciszy, skupienia i czuwania przy Grobie Pańskim. W Polsce tradycyjnie wierni przynoszą do świątyni w koszach potrawy wielkanocne albo kapłan jeździ do
wsi, aby je poświęcić. Formalnie Wielka Sobota nie ma swojego nabożeństwa, a Liturgia Wigilii Paschalnej odbywająca się w sobotę należy już do Niedzieli Zmartwychwstania, ponieważ w wierzeniach żydowskich po zachodzie
słońca w sobotę rozpoczyna się już niedziela. Liturgia Wigilii Paschalnej rozpoczyna się w sobotę o zmierzchu,
a kończy najpóźniej przed świtem niedzieli. Przed kościołem kapłan święci ogień, od którego odpala się paschał –
symbol Chrystusa. Na świecy kapłan kreśli krzyż i litery alfa i omega. Jest to symbol oznaczający, że na początku
był Bóg i on też przyjdzie na końcu jako miłosierny sędzia. Następnie kapłan wnosi zapalony paschał do świątyni,
zatrzymując się w progu, na środku i przed ołtarzem głównym, śpiewając „Światło Chrystusa”. Po homilii kapłan
święci wodę chrzcielną.
W poranek Niedzieli Wielkanocnej jest Msza rezurekcyjna (resurrectio z łaciny oznacza zmartwychwstanie),
gdzie podczas uroczystej procesji z Najświętszym Sakramentem wierni obchodzą trzykrotnie kościół. Procesji towarzyszy
uroczyste bicie dzwonów.
18
GMINNE ECHA
Co się święci?
Zwyczaj święcenia pokarmów przywędrował do Polski z zachodu Europy około XII wieku. Początkowo pokarmy
święcono w domach. Należało poświęcić to wszystko, co miało zostać spożyte podczas śniadania wielkanocnego,
stąd przygotowywano ogromne kosze z jedzeniem. W późniejszych wiekach pokarmy święcono na powietrzu, pod
krzyżami lub na placach. W końcu XVIII wieku święcenie przeniosło się do świątyń, a także kapłan święci święconki
w ustalonym domu, do którego znoszą święconki wszyscy mieszkańcy wsi i tak jest do dziś.
Symbolika święconki:
- baranek - symbol Chrystusa, Baranka Bożego; w tradycji żydowskiej baranek był zwierzęciem ofiarnym związanym ze świętem Pesach, upamiętniającym ocalenie Izraela od śmierci pierworodnych przez znak uczyniony krwią
na progu i odrzwiach domostw; Chrystus, Nowy Baranek, ocali tych, którzy w Niego wierzą;
- jajko - słowiański symbol życia płodności, miłości i siły; zwyczaj dzielenia się jajkiem jest typowo polskim zwyczajem i w zasadzie, nie jest znany w innych krajach; jajko symbolizuje nowe życie, które obiecuje Chrystus;
- kiełbasa - staropolski przysmak, dawniej rzadko jadany; jest znakiem "tego, co najlepsze", znakiem szacunku dla
wielkanocnego śniadania;
- sól i chrzan - przyprawy poprawiające smak potraw; sól chroni od zepsucia, a chrzan ma przypominać mękę Pańską;
- chleb - pierwszy, najważniejszy pokarm człowieka, owoc ciężkiej pracy, darzona szacunkiem podstawa pożywienia; symbol Ciała Chrystusa;
Śniadanie wielkanocne
Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego kończy Wielki Post. Jest ona najstarszym i największym świętem chrześcijan. Po powrocie do domu z rannej Mszy świętej spożywamy uroczyste śniadanie wielkanocne. Dzielimy się jajkiem i składamy sobie życzenia, wyrażające swą radość, że Pan jest z nami; tak jak w dzień swego Zmartwychwstania zasiadł do stołu z uczniami z Emaus czy przyszedł do apostołów, aby spożyć z nimi posiłek, umacniając ich
w wierze. Spożywając śniadanie wielkanocne w rodzinnym gronie, wyrażamy swą nadzieję, że wszyscy spotkamy
się w niebie na uczcie Chrystusa.
Przed rozpoczęciem śniadania gospodarz domu powinien odmówić modlitwę: Boże, w dniu dzisiejszym pokona-
na została śmierć i otworzone zostały bramy wieczności przez Twojego Jednorodzonego Syna. Spraw, abyśmy wraz
z Nim szczęśliwi zasiedli kiedyś do uczty niebieskiej w Twoim Królestwie. Prosimy Cię, Zmartwychwstały Panie, daj
nam tu zebranym razem przy stole – w naszej rodzinie i w gronie przyjaciół – z wiarą przeżywać Twoją obecność
podczas naszego świątecznego posiłku w dzień Twego zwycięstwa. Prosimy Cię, abyśmy mogli radować się z udziału w Twoim życiu i zmartwychwstaniu teraz i w wieczności. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.
R. Grodzki
o
t
o
G
t
jes
MO
?
C
GMO (z ang, Genetlically Modified Organism, czyli
organizm zmodyfikowany genetycznie), to takie rośliny
lub zwierzęta, których materiał genetyczny został zmieniony w laboratoriach za pomocą skomplikowanych metod inżynierii genetycznej. Zmiany te polegają np.
zwiększeniu aktywności jakiegoś konkretnego genu, poprzez wprowadzenie do DNA jego dodatkowych kopii.
Można również wyciszyć dany gen i dzięki temu pozbawić organizm jakiejś cechy, za którą ów gen odpowiadał. Inną metodą tworzenia GMO jest przeszczepianie
genów z jednych organizmów do innych.
Dzięki powyższym metodom nadaje się organizmom,
np. roślinom, cechy pożądane przez człowieka: większą
trwałość, odporność na szkodniki, wirusy, grzyby czy
środki chwastobójcze, zwiększa zwartość witamin lub
błonnika, nadaje intensywniejszy kolor albo zmusza do
produkcji jakichś substancji (np. bakterie, którym
wszczepiono gen człowieka i produkują w laboratoriach
ludzką insulinę na potrzeby medycyny).
Warto przy tym pamiętać, że obecnie wykorzystywane przez człowieka rośliny „tradycyjne” też nie są na19
turalne, gdyż zostały otrzymane metodą długotrwałych z niechęci większości opinii publicznej do GMO, długokrzyżówek genetycznych. Różni je od GMO to, GMINNE
że podczas trwałości
ECHAzatwierdzania GMO oraz obaw dotyczących
krzyżowania nie stosowano nowoczesnych metod inżynie- krzyżowania się odmian transgenicznych ze spokrewnionyrii genetycznej a „mieszanie” genów odbywało się w ob- mi z nimi dzikimi roślinami. Z tego ostatniego powodu
rębie danego gatunku (np. uzyskanie wydajnych odmian w Europie nie został dopuszczony transgeniczny rzepak,
pszenicy; wyhodowanie nektarynek, czyli pozbawionych gdyż mógłby przekrzyżować się z gatunkami roślin kapustwłosków brzoskwiń) lub było skutkiem łączenia blisko spo- nych – bliskimi krewnymi rzepaku. Natomiast kukurydza
krewnionych gatunków (np. pszenżyto).
czy ziemniak, które stosunkowo niedawno przybyły do
Najszerzej komercyjnie wykorzystywanymi GMO są Europy z Ameryki, nie mają na naszym kontynencie blidziś rośliny transgeniczne (czyli po prostu rośliny zmodyfi- skich krewnych.
kowane genetycznie). Na świecie najwięcej uprawia się A co w Polsce?
odmian, które dzięki przeszczepieniu im genów bakterii
Polska wprowadza przepisy regulujące zakaz uprawy
zostały uodpornione na środki chwastobójcze. W czasie odmian roślin zmodyfikowanych genetycznie. 28 stycznia
oprysków zniszczeniu ulegają wyłącznie chwasty, nie uod- 2013r. weszły w życie przepisy - ustawa o nasiennictwie
pornione rośliny. Można też wyprodukować roślinę np. i dwa rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie zakazu
kukurydzę, której białko jest toksyczne dla owadów żeru- stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy
jących na uprawach. Rośliny transgeniczne komercyjnie MON810 i ziemniaka Amflora.
są uprawiane od 1996 roku. Na świecie wysiewa się transTe przepisy upoważniają i nakładają na Państwową
geniczną soję, kukurydzę, bawełnę, pomidory, ryż, ziem- Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa obowiązek konniaki, lucernę, buraki cukrowe, rzepak. Największe upra- troli rolników w zakresie stosowania materiału siewnego.
wy GMO (liczone w dziesiątkach milionów hektarów) znaj- Siać należy kukurydzę nie związaną z GMO. W tym wypaddują się w USA, Brazylii, Argentynie, Indiach i Chinach. ku bardzo ważne jest przechowywanie dokumentów poDziś już ponad 80% uprawianej w USA soi i kukurydzy to twierdzających zakup materiału siewnego (faktury, certyodmiany GMO. Powierzchnia uprawy roślin GMO zwiększa fikaty, etykiety). Brak tych dokumentów może skutkować
się corocznie nawet o 5%.
przeprowadzeniem badań i sankcjami karnymi.
Jak zwykle, gdy coś nowego – nową technologię, wpro- Ale czy obecnie nie spożywamy produktów żywnościowadza się na rynek pojawiają się przeciwnicy i zwolenni- wych zawierających GMO?
cy takiego rozwiązania.
Oczywiście, że tak. W Polsce i w Europie kukurydza
Przeciwko GMO najbardziej protestują organizacje i inne rośliny nie są konsumowane bezpośrednio przez
„zielonych” z Greenpeace na czele, według których łama- ludzi, ale powszechnie stosuje się je w żywieniu zwierząt.
nie praw przyrody doprowadzi do tworzenia nie występu- Do Europy i zapewne do Polski importuje się setki tysięcy
jących w naturze mutantów. Zarzucają ponadto m.in.: ton kukurydzy GMO, a następnie używa się w karmieniu
negatywny wpływ GMO na zdrowie ludzi i zwierząt, zabu- kur, świń i krów. Obok regulacji prawnych dotyczących
rzenie ekosystemów poprzez krzyżowanie się odmian nasiennictwa są także zagadnienia związane z ustawą patransgenicznych z dziko rosnącymi chwastami, w wyniku szową. Hodowcy czy producenci pasz będą kupować kukuczego mają powstać super chwasty. Ostrzegają przed do- rydzę GMO z prostego powodu—będzie ona tańsza, ze
minacją na rynku rolniczym, koncernów biotechnologicz- względu na wyższe plony i mniejsze koszty produkcji. Sonych zwłaszcza z USA. Wskazują, że nieznane są długofa- ja do produkcji pasz spożywanych przez trzodę chlewną
lowe skutki uprawiania i spożywania GMO, możliwe do i drób, importowana z USA, jest w całości modyfikowana.
oceny dopiero za kilka pokoleń.
Białko, które jest wnoszone do pasz z tej soi jest tańsze
Zwolennicy GMO twierdzą natomiast, że nie ma żad- i pozwoli utrzymać opłacalność produkcji wieprzowiny,
nych danych wskazujących na negatywny wpływ roślin drobiu czy jaj.
transgenicznych na zdrowie ludzi, zwierząt, ekosystemy
Obecnie trudno rozpatrywać dany problem w aspekcie
czy powstawanie superchwastów. Twierdzą, że w przyro- tylko jednego kraju – Polski. Wejście do Unii, postępująca
dzie nie występuje „czystość genetyczna”, a do globalizacja zmusza polskich producentów rolnych do uzy„mieszania genów” dochodzi nawet pomiędzy bardzo da- skiwania coraz większych plonów, wydajności i koncentraleko spokrewnionymi organizmami. Zarzut, że 15 lat sto- cji produkcji. Coraz trudniej będzie dotrzymać kroku tasowania roślin transgenicznych, jest to zbyt krótki czas, kim producentom żywności jak USA, Brazylia czy, w najby ocenić ich wpływ na środowisko i zdrowie człowieka, bliższej przyszłości, Rosja. Możemy np. zakazać uprawy
jest chybiony, bo taki zarzut może dotyczyć każdej nowej kukurydzy GMO w Polsce, a producent paszy i tak kupi ją
technologii np. telefonii komórkowej.
w sąsiednim kraju.
Na terenie Unii Europejskiej dopuszczone do upraw
W wyniku w/w uwarunkowań trwa proces upadku
zostały tylko dwie rośliny GMO: kukurydza MON 810 za- mniejszych i słabszych gospodarstw. W ostatnich 10 lawierająca gen produkujący bakteryjne białko zabijające tach liczba gospodarstw rolnych w Polsce zmniejszyła się
szkodniki oraz ziemniak Amflora przeznaczony do użytku o 20-30 % i ta tendencja się utrzymuje. Jednocześnie
przemysłowego o zmienionym, znacznie korzystniejszym wzrasta liczba gospodarstw wielohektarowych—powyżej
składzie skrobi.
50 ha.
To, że w Europie do upraw zostały dopuszczone tylko
R. Grodzki
20
dwie rośliny transgeniczne wynika przede wszystkim
GMINNE ECHA
Największa inwestycja w Gminie
Największą inwestycją w gminie w najbliższym okresie będzie niewątpliwie budowa biogazowni w Wojnach –
Wawrzyńcach.
Inwestor, spółka CHP ENERGIA posiada już pozwolenie na budowę i na wiosnę planowane jest rozpoczęcie
prac, a pod koniec 2014 r. powinno nastąpić uruchomienie zakładu.
Wartość inwestycji wyniesie ponad 12 mln zł. Na budowę biogazowni inwestor pozyskał dużą dotację ze
środków Unii Europejskiej, tj. z Regionalnego Programu
Operacyjnego w ramach V osi priorytetowej Rozwój Infrastruktury Ochrony Środowiska, działanie 5.2. - Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. Wysokość dotacji
6 mln zł.
Jak działa biogazownia?
Biogazownia jest zakładem produkcyjnym, składającym się z instalacji do produkcji biogazu, którego podstawowym składnikiem jest metan. W wyniku spalenia
biogazu powstaje energia elektryczna i cieplna.
Biogazownia będzie pracowała w oparciu o substrat
roślinny, tj. kiszonkę z kukurydzy i z traw, ponadto jako
rozwadniacz będzie stosowana gnojownica bydlęca. Biogaz będzie wytwarzany w procesie fermentacji zielonej
lub zakiszonej biomasy roślinnej oraz innych odpadów
organicznych.
Biogazownia składa się z :
-układu podawania biomasy;
-komory fermentacyjnej;
-zbiornika biogazu;
-zbiornika magazynującego przefermentowany substrat;
-agregatu kogeneracyjnego.
Podstawowym zadaniem biogazowni w Wojnach będzie
produkcja energii elektrycznej na sprzedaż. W pierw-
szym etapie osiągnie moc 1,2 MW – docelowo 2,4 MW.
Biogazownia będzie prowadzić współpracę z rolnikami
na zasadzie wieloletnich lub krótszych kontraktacji na
dostawę biomasy (głównie kukurydza).
Dostawa biomasy może być realizowana w zależności
od ustaleń. Będzie mogła być dostarczana przez rolników
lub możliwy jest zbiór roślin na polu przez CHP Energia.
Rolnicy dostarczający biomasę będą mogli odbierać
z biogazowni nawozy powstałe w wyniku cyklu produkcyjnego.
Powstanie zakładu będzie niewątpliwie dużym sukcesem Pana Andrzeja Wyszyńskiego, przedstawiciela spółki
CHP Energia, który jest odpowiedzialny za całą stronę
organizacyjną przedsięwzięcia. Inwestor zapewnia, że
najważniejsza kwestia - zbilansowanie finansowe inwestycji—jest spełnione.
Uruchomienie biogazowni umożliwi rolnikom, szczególnie tym, którzy nie będą chcieli hodować dużej ilości
bydła, sprzedaż kukurydzy lub innych zielonek.
Korzystny dla gminy będzie przede wszystkim dochód
podatkowy, a także możliwość zatrudnienia. Ważny jest
też charakter zakładu, nie jest to zakład handlowy, o
którego powstanie najłatwiej, a zakład produkcyjny.
Zainteresowani ewentualnym dostarczaniem biomasy
mogą się kontaktować z przedstawicielem spółki Andrzej
Wyszyński tel. 603152959.
Kolejny pozytywny czynnik to fakt, że energia z biomasy jest energią z odnawialnych źródeł energii. Do osiągnięcia wskaźników produkcji energii z odnawialnych
źródeł nasz kraj zobowiązał się wstępując do Unii Europejskiej. Pozyskiwanie energii odnawialnej z biogazu
jest mimo wszystko mniej kontrowersyjne niż z farm
wiatrowych.
R. Grodzki
21
GMINNE ECHA
V GMINNY PRZEGLĄD JASEŁEK SZKOLNYCH
Koniec starego roku i początek nowego to już tradycyjnie okres wystawiania jasełek, tych tradycyjnych, ale
także takich, w które wplatane są elementy współczesne,
dając ich odbiorcom szansę na odrobinę refleksji płynącej
z przesłania tego typu spektakli.
W dniach 6 i 13 stycznia 2013 roku z tematem jasełek
zmierzyli się młodzi artyści z placówek oświatowych naszej gminy, biorąc udział w V Gminnym Przeglądzie Jasełek Szkolnych. W dziewięciu spektaklach na scenie Gminnego Ośrodka Kultury wystąpiło ponad 200 młodych aktorów. Publiczności zaprezentowały się zespoły z:
 Niepublicznego Przedszkola im. Kubusia Puchatka
w Szepietowie – Grupa „Kangurki” (czterolatki), Grupa
„Kangurki” (pięciolatki), Grupa „Tygryski” (trzylatki),
 Szkoły Podstawowej w Wojnach Krupach,
 Szkoły Podstawowej im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Szepietowie,
 Szkoły Podstawowej w Dąbrówce Kościelnej,
 Szkoły Podstawowej w Wylinach Rusi,
 Szkoły Podstawowej w Dąbrowie Moczydłach,
 Publicznego Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Szepietowie.
Serdecznie dziękujemy wszystkim aktorom oraz nauczycielom przygotowującym zespoły do występu za włożoną pracę w przygotowanie barwnych postaci i rozbudowanych, ciekawych spektakli.
22
GMINNE ECHA
KONCERT KOLĘD
W dniu 27 stycznia 2013 roku z inicjatywy Gminnego Ośrodka Kultury i Parafii NMP Matki Miłosierdzia w Szepietowie odbył się koncert kolęd.
Zgromadzona publiczność w kościele parafialnym w Szepietowie miała okazję usłyszeć i obejrzeć następujących wykonawców:
 Zespół Kolędniczy „Podlasie” Wyszonki Błonie
 Chór parafialny z Parafii NMP Matki Miłosierdzia w Szepietowie
 Młodzieżową Orkiestrę Dętą Gminnego Ośrodka Kultury
w Szepietowie
 Dziecięcą i młodzieżową scholę parafialną z Parafii NMP
Matki Miłosierdzia w Szepietowie
 Artura Leszczyńskiego z zespołem Steev
Poświąteczny okres był świetną okazją, by spotkać się
w szerszym gronie Domowego Kościoła i dzielić się radością
wypływającą z przeżywania Bożonarodzeniowej Tajemnicy.
Śpiewając nasze kolędy, wsłuchiwaliśmy się w ich treść, by raz
jeszcze przeżyć radość Bożego Narodzenia.
23
GMINNE ECHA
Niezapomniana wycieczka w góry
W pierwszym tygodniu ferii zimowych, w dniach 20.01
– 26.01.2013 r., dzieci i młodzież z naszej parafii uczestniczyły w zimowisku pod opieką księdza Jarosława Truszkowskiego. Około godz. 20.00 wyjechaliśmy spod kościoła parafialnego. W czasie drogi w autokarze panowała radosna
atmosfera, dzieliliśmy się informacjami na temat umiejętności narciarskich ( spora grupa jechała zimą w góry po
raz pierwszy ). Gdy już dotarliśmy na miejsce, zakwaterowaliśmy się i rozpakowaliśmy w pięknym góralskim domu
w miejscowości Biały Dunajec. Każdego dnia naszego pobytu w tym pensjonacie, bardzo sympatyczni gospodarze
czekali na nas z gorącą obiadokolacją.
Pierwszego dnia po wypożyczeniu sprzętu ruszyliśmy na
narty. Niektórzy po raz pierwszy mieli je na swoich nogach, więc pojawiło się w oczach przerażenie na widok
dużych butów narciarskich, ale po ,,oswojeniu’’ okazało
się, że jazda na nartach jest wielką przyjemnością połączoną z aktywnym wypoczynkiem. Na stoku od pierwszych
minut rwaliśmy się do jazdy, ale nasi instruktorzy hamowali nasze zapędy: najpierw należało solidnie rozgrzać
mięśnie, potem poćwiczyć technikę i na końcu dać upust
naszym temperamentom sportowym! Każdego dnia poznawaliśmy nowe stoki. Byliśmy w Białym Dunajcu, w Małym
Cichym i w Białce Tatrzańskiej. Taki wyjazd to była dla
nas niesamowita przygoda. Nigdy nie zapomnimy tego, co
tam zobaczyliśmy i tego, co przeżyliśmy, ten dreszcz emocji, przyjemności, a czasem nawet strachu, gdy wychodzi24
ło się na zbyt duże wysokości. To było niesamowite uczu-
cie i radość, a najważniejsze, że wszyscy nauczyliśmy się
jeździć na nartach.
W pensjonacie podczas wszystkich posiłków wspólnie
zasiadaliśmy do stołu i odmawialiśmy lub śpiewaliśmy modlitwę przed jedzeniem. Codziennie po obiadokolacji była
msza święta, w której braliśmy udział. Przed wyjazdem
do naszych domów byliśmy na mszy świętej na Krzeptówkach. W modlitwach pamiętaliśmy o naszych najbliższych,
którzy zostali w naszych domach. Dla wielu radością było
w piątek przed powrotem robienie zakupów na Krupówkach. Kolejną atrakcją na wyjeździe były ciepłe źródła
w Bukowinie Tatrzańskiej. Zrobiliśmy mnóstwo pamiątkowych zdjęć. Dzięki Bożej Opatrzności zdrowi i szczęśliwi
wróciliśmy do Szepietowa. Naprawdę było cudownie, mamy nadzieję, że w przyszłym roku wybierzemy się znowu
na narty.
Serdeczne podziękowanie za zorganizowanie wyjazdu
kierujemy do Księdza Jarosława Truszkowskiego, który
zadbał o każdy szczegół podczas naszego zimowiska i dopilnował byśmy wrócili cali i zdrowi. Dziękujemy za jego
obecność i opiekę nad naszą grupą.
Szczególne podziękowania za nieocenioną pomoc kierujemy do naszych władz gminnych, które wsparły finansowo
nasz wyjazd.
Na koniec dziękujemy każdemu z osobna za obecność
i pozostawione wspomnienia.
Anna Chaberek z uczestnikami zimowiska
Dane statystyczne za 2012 rok parafii,
GMINNE
ECHAgminy Szepietowo.
do których uczęszczają
mieszkańcy
Parafia pw. NMP Matki Miłosierdzia w Szepietowie
Liczba wiernych – 1955
Liczba chrztów – 25
Liczba ślubów – 16
Liczba zgonów – 26
Proboszcz parafii: Ks. kan. Stanisław Szymborski
Wikariusz: Ks. mgr lic. Jarosław Truszkowski
Parafia pw. św. Anny w Dąbrówce Kościelnej
Liczba wiernych – 1867
Liczba chrztów – 19
Liczba ślubów – 10
Liczba zgonów – 29
Proboszcz parafii: Ks. mgr lic. Grzegorz Śniadach
Rezydent: Ks. Dariusz Andrzejkiewicz
Parafia pw. św. Stanisława BM w Dąbrowie Wielkiej
Liczba wiernych – 3223
Liczba chrztów – 27
Liczba ślubów – 18
Liczba zgonów – 45
Proboszcz parafii: Ks. kan. Antoni Mierzejewski
Wikariusz: Ks. mgr Artur Rostkowski
Parafia pw. św. Ap. Piotra i Pawła w Wysokiem Mazowieckiem
Liczba wiernych – 3150
Liczba chrztów – 49
Liczba ślubów – 15
Liczba zgonów – 16
Proboszcz parafii: Ks. kan. Edward Łapiński
Wikariusz: Ks. mgr Artur Akimowicz
Parafia pw. NMP Królowej Świata w Wojnach Krupach
Liczba wiernych – 570
Liczba chrztów – 7
Liczba ślubów – 7
Liczba zgonów – 6
Proboszcz parafii: Ks. mgr Janusz Strzelczyk
25
GMINNE ECHA
Parafia pw. Narodzenia NMP w Wyszonkach Kościelnych
Liczba wiernych – 1600
Liczba chrztów – 22
Liczba ślubów – 8
Liczba zgonów – 19
Proboszcz parafii: Ks. mgr lic. Roman Kulasik
Parafia pw. św. Ap. Piotra i Pawła w Jabłoni Kościelnej
Liczba wiernych – 1800
Liczba chrztów – 22
Liczba ślubów – 12
Liczba zgonów – 24
Proboszcz parafii: Ks. kan. dr Andrzej Łapiński
KALENDARZOWE MĄDROŚCI
I WIOSNA BY TAK NIE SMAKOWAŁA, GDYBY PRZEDTEM ZIMY NIE BYŁO.
GDY NA JÓZEFA BOCIEK SIĘDZIE, ZIMY WIĘCEJ JUŻ NIE BĘDZIE.
KIEDY ŻURAWIE WYSOKO LATAJĄ, PRĘDKIEJ SIĘ WIOSNY LUDZIE SPODZIEWAJĄ.
A PO LUTYM MARZEC SPIESZY, KONIEC ZIMY WSZYSTKICH CIESZY.
GDY DZIKA GĘŚ W MARCU PRZYBYWA, CIEPŁA WIOSNA BYWA.
W MARCU, GDY SĄ GRZMOTY, UROŚNIE ZBOŻE PONAD PŁOTY.
ILE W MARCU DNI MGLISTYCH, TYLE W ŻNIWA DNI DŻDŻYSTYCH.
CHOĆ JUŻ W KWIETNIU SŁONKO GRZEJE, NIERAZ POLE ŚNIEG ZAWIEJE.
KWIECIEŃ CO DESZCZEM ROSI, WIELE OWOCÓW PRZYNOSI.
DESZCZ W MAJU SPRZYJA URODZAJU.
KIEDY MOKRY MAJ, BĘDZIE ŻYTO JAKO GAJ.
MAJOWE BŁOTO, WIĘCEJ NIŻ ZŁOTO.
26
GDY KUKUŁKA KUKA W MAJU, SPODZIEWAJ SIĘ URODZAJU.
GMINNE ECHA
K.S. SPARTA 1951 SZEPIETOWO
PRZED RUNDĄ WIOSENNĄ
Młodzi zawodnicy Sparty w meczu z rówieśnikami ŁKS Łomża
Piłkarze naszego klubu przygotowują
się do rundy wiosennej.
Drużyna seniorów rozegrała dotychczas 6 sparingów (stan na 28.02.2013 r.). W pierwszej grze
kontrolnej ulegliśmy Olimpii Zambrów – liderowi
III ligi, 5:1 (bramka dla Sparty: Kowalczyk). Wynik
sugeruje łatwe zwycięstwo Zambrowian, jednak
mecz miał wyrównany przebieg, a piłkarze Sparty
pokazali się na tle silnego trzecioligowca z dobrej
strony. W kolejnym meczu Sparta zmierzyła się
z Włókniarzem Białystok. Nasi zawodnicy wyszli
na boisko zbyt rozluźnieni i po kilkunastu minutach gry przegrywali 0:3. Piłkarze pokazali jednak
charakter i ostatecznie odnieśli zwycięstwo 4:3
(po dwie bramki zdobyli Dawid Ptaszyński i Wojciech Kowalczyk). Trzeci sparing to Cresovia Siemiatycze i wygrana 3:1 (bramki: Wojciech Gosiewski-2, Marcin Jamiołkowski). Kolejny sparing
rozegraliśmy z Pogonią Łapy. Zakończył się on
zwycięstwem 2:0. Strzelcy bramek to Wojciech
Kowalczyk i Marcin Jamiołkowski. Dwie kolejne
gry to wysokie wygrane Sparty z MKS Małkinia 5:2
(bramki: Dawid Ptaszyński, Marcin Jamiołkowski,
Artur Biały, Wojciech Kowalczyk i Mariusz Piszczatowski) oraz z KS Śniadowo 6:2 (bramki: Wojciech Gosiewski-2, Wojciech Kowalczyk, Mariusz
Piszczatowski, Robert Mioduszewski i Damian
Król). Wszystkie gry kontrolne były rozgrywane na
sztucznym boisku w Zambrowie.
9 lutego na hali sportowej Publicznego Gimnazjum w Szepietowie odbył się turniej halowy drużyn młodzieżowych o Puchar Burmistrza Szepietowa. Oprócz Sparty wzięły w nim udział drużyny
Olimpii Zambrów, Pogoni Łapy, Tura Bielsk Podlaski, ŁKS Łomża i Ruchu Wysokie Mazowieckie. Nasi najmłodsi zawodnicy, prowadzeni przez Bogusza Bagińskiego, pokazali się z dobrej strony i zajęli 2 miejsce w turnieju.
W przerwie zimowej doszło do kilku zmian w kadrze drużyny. Z klubu odchodzi Adam Tymiński,
który przez kilka ostatnich sezonów był naszym
podstawowym obrońcą. Nie jest również pewne,
czy na wiosnę w barwach Sparty nadal będzie występował inny obrońca Patryk Pasko. Planowane
jest natomiast pozyskanie Stefana Chilkiewicza,
młodego obrońcy Tura Bielsk Podlaski mającego
na koncie występy w III lidze. Z drużyną trenuje
również trzech zawodników z grup juniorskich:
Paweł Hajduczyk, Rafał Jaźwiński i Sebastian Lubowicki.
Pierwszy mecz na wiosnę zostanie rozegrany na
stadionie w Szepietowie 24 marca (niedziela)
o godz. 12:00. W ramach 1/8 Pucharu Polski na
szczeblu Województwa Podlaskiego Sparta będzie
podejmować III ligowy ŁKS Łomża.
Bieżące informacje z klubu można znaleźć na
stronie internetowej www.sparta1951.pl
G.G.
27
NA PODWÓRKU
GMINNE ECHA W OKNA JESIENNEGO SZYBIE
Na podwórku przed wieczorem,
towarzystwo całkiem spore,
wszczyna dzikie awantury.
Stary kogut pieje z fury;
- Kuku – ryku, kuku – ryku,
spać nie mogę w tym kurniku .
Rozprostuję sobie skrzydła,
bo mi wasza kłótnia zbrzydła.
Gęś skrzydłami bije kota,
by nie straszył kur - niecnota.
Indor głośno; gul, gul - guje .
- ja podwórka tu pilnuję.
Burek na to; – hau, hau, hau.
Jeszcze czego, też byś chciał ?
Ja strażnikiem jestem tutaj,
a ty - wrrr…- stary hultaj.
Tu indyczka pierś wypręża;
- obraziłeś mego męża,
więc przeprosić go wypada.
Jak przeprosisz , będę rada.
Kaczka dzieci uczy pływać.
-Jak tak można się wyzywać ?
Nie przy dzieciach tylko – proszę !
Kwa – kwa, chamstwa wprost nie znoszę.
Wtem z chlewika wyszło prosię,
za nim świnka z resztą dzieci.
Z dachu gołąb zaraz zleci.
Gru – hu, gru – hu. Gru, gru, gru.
Będzie spokój wreszcie tu ?
Myszka – pi, pi, ktoś chciał grochu ?
Dajcie grochu, będę gryzła go po trochu.
W prawdzie wolę coś lepszego.
Nie dostanę tutaj tego ?
Świnka swoje; kwi, kwi, kwi.
Kartofelków dajcie mi.
Jestem głodna od śniadania.
Macie coś do pochrupania ?
Na stodole bocian stoi,
z góry widzi prawie wszystko,
uspokaja towarzystwo.
- Kle, kle, kle. Kle, kle, kle.
Każdy będzie jadł co chce.
Gospodyni wraca z pola,
wnet ucichnie głodna sfora.
28
W szybie jesiennego okna
Widzę łzy
Łzy Twoimi policzkami płyną
A mokre drzewa i szare chmury
Płyną nad nami
Twoje policzki mokre
I oczy rozmazane
Zasłonię okno
Wytrę Twoje łzy
Zamknę wilgotne rzęsy
Delikatnymi pocałunkami
Mojej tęsknoty
Tęsknoty mojej
Pocałunkami delikatnymi
Rzęsy wilgotne zamknę
Łzy Twoje wytrę
Okno zasłonię
Rozmazane oczy
I mokre policzki Twoje
Nami nadpłyną chmury szare
I drzewa mokre
A płyną policzkami Twoimi łzy
Łzy widzę
W okna jesiennego szybie
POCAŁUNEK O ŚWICIE
W kropelce rosy
Zamknięty
Okrąg ziemi
Niebo
I Twoje
Odbicie
O świcie
Ziemia zroszona
Pierwszy pocałunek
Promień słońca
Wypija przez słomkę
- Jak nektar
Jej zawartość
Zostaje tylko wilgotna plamka
Oczekująca rześkiego poranka
Lokalni
GMINNEArtyści
ECHA
PRZEBIŚNIEG
Blady przebiśnieg
Przebił zgniłą ziemię
Wspiął się do Nieba
- Prawie
Ujrzał lecące żurawie
Gęsi dzikich przelot
I jakby od nowa
Zaczął ze Światem konwersację słowa
Tylko raz w roku
I na bardzo krótko
A potem
Usnął cichutko
NIE WSZYSTKO
Nie wszystko
Jest Twoje
- Było wszak przed Tobą
Nie wszystko
Twoje
- Będzie też po Tobie
Nie wszystko
Zdołasz zgłębić
W krótkiej chwili
Od wdechu narodzenia
Do wydechu zejścia
WIERSZE piszę od dziecka, od pierwszej klasy szkoły podstawowej. Debiutowałam wierszykiem dla swojej pani na Dzień Nauczyciela - sama go wyrecytowałam. Musiałam bisować
cała w pąsach między gromkimi brawami. Pan Dyrektor wziął mnie na ręce i powiedział:
- Patrzcie rosną nam nowi poeci.
Zawsze byłam wstydliwym dzieckiem, a od tamtej pory jeszcze bardziej się zamknęłam
w sobie i to, co pisałam, chowałam do przysłowiowej szuflady, uważając, że jeszcze za
słabe, aby je wydać światu.
Zawsze mam w torebce długopis i notes. Zapisuję na karteczkach ciekawe powiedzonka,
jakąś przelotną myśl lub zdarzenie, które potem w wolnej chwili analizuję i rozwijam do
postaci wiersza. Niektóre z moich wierszy były pisane całe lata, czasem trzeba było do nich dorosnąć. Inne rodziły się
szybko, zwłaszcza te dla dzieci w formie wierszo-bajek.
Staram się nie naśladować innych, próbuję wypracować własny styl. Piszę głównie tak zwane wiersze białe, osobiście
nazywam je wolnymi. Każda wyrażona myśl ma swoje miejsce na czystej przestrzeni kartki – jest wolna, po odczytaniu
musi się sama zinterpretować w umyśle odbiorcy. Czytający poezję ma prawo do własnej interpretacji. Staram się tak
pisać aby nie ograniczać myśli znakami interpunkcyjnymi, które wymuszają jakieś podporządkowanie. Interpunkcję
stosuję również, ale tylko tam gdzie jest niezbędna.
Piszę jak już wspomniałam wiersze „wolne”. Klasyczne rymowane , które moim zdaniem były już, ale i będą jeszcze długo. Najwięcej czasu poświęciłam na wierszo-bajki dla dzieci, które mogą istnieć w formie książeczek lub nawet
filmów. Próbowałam też prozy i nie mówię „nie”.
Pochodzę z pogranicza Podlasia i Mazur. Od trzydziestu lat mieszkam w Szepietowie, podróżując pociągiem, poznałam
swoją drugą połówkę i tu założyliśmy rodzinę. Brakuje mi w Szepietowie jezior i pagórków z rodzinnych stron. Wykształcona w zawodzie od zamiatania zakładu krawieckiego, aż po Wydział Pedagogiki i Psychologii na Uniwersytecie
Białostockim, gdzie studiowałam, aby zostać nauczycielem zawodu. Obecnie bezrobotna, mam więcej czasu na pisanie. Lubię dobrą muzykę i uczciwych ludzi.
Jeśli się spotkacie z moją twórczością w przyszłości, opatrzoną godłem literackim B.D., to wiedzcie, że Was pozdrawia
Babcia Dziunia i życzy miłej lektury - nie tylko wierszy.
Z poważaniem Władysława Zawistowska
P.S. Czytajcie dzieciom i z nimi. Warto - ze mną czytał mój tata. Dziękuję Ci, tato.
29
KĄCIKGMINNE
HISTORYCZNY
ECHA
HISTORIA SAMORZĄDU I ADMINISTRACJI W GMINIE SZEPIETOWO
W LATACH 1973 – 2012
Opracowano na podstawie "Historii samorządu i administracji w Gminie Szepietowo 1864 – 1990"
oraz kroniki gminy Szepietowo
W dniu 1 stycznia 1973 r. rozpoczęła działalność gmina
Szepietowo – Stacja (zmiana nazwy na gminę Szepietowo
nastąpiła z dniem 01.04.1983 r.). W jej skład weszły miejscowości: Bryki, Chorążyce, Dąbrowa Bybytki, Dąbrowa
Dołęgi, Dąbrowa Gogole, Dąbrowa Kaski, Dąbrowa Łazy,
Dąbrowa Moczydły, Dąbrowa Tworki, Dąbrowa Wilki, Dąbrowa Zabłotne, Dąbrówka Kościelna, Jabłoń Kikolskie,
Jabłoń Samsony, Kamień Rupie, Moczydły Jakubowięta,
Moczydły Stanisławowięta, Nowe Gierałty, Nowe Szepietowo Podleśne, Nowe Warele, Nowe Zalesie, Plewki, Pułazie
Świerże, Stare Gierałty, Stary Kamień, Stawiereje Michałowięta, Stawiereje Podleśne, Średnica Jakubowięta, Średnica Maćkowięta, Średnica Pawłowięta, Szepietowo Janówka,
Szepietowo Podleśne, Szepietowo Stacja, Szepietowo Wawrzyńce, Szepietowo Żaki, Szymbory Andrzejowięta, Szymbory Jakubowięta, Szymbory Włodki, Warele Filipowicze,
Włosty Olszanka, Wojny Izdebnik, Wojny Krupy, Wojny
Piecki, Wojny Pietrasze, Wojny Pogorzel, Wojny Szuby
Szlacheckie, Wojny Szuby Włościańskie, Wojny Wawrzyńce,
Wyliny Ruś, Wyszonki Posele, oraz lasy państwowe Nadleśnictwa Rudka (1 349 ha). W skład gminy wchodziło łącznie
50 wsi z liczbą 8 600 mieszkańców (z tego 1 700 mieszkańców w Szepietowie Stacji). Łączny obszar gminy wynosił 15
850 ha, w tym 12 320 ha użytków rolnych. W gminie działały GS SCh, Spółdzielnia Oszczędnościowo Pożyczkowa, filia
Państwowego Ośrodka Maszynowego, 6 Międzykółkowych
Baz Maszynowych, Ośrodek Zdrowia, lecznica dla zwierząt,
dwa urzędy pocztowe, posterunek MO, Spółdzielnia Kółek
Rolniczych (SKR).
W nowej formie ustrojowej oddzielono funkcje stanowiące od wykonawczych gminy. Organem uchwałodawczym
była gminna rada narodowa, zaś organem wykonawczym
naczelnik gminy.
Do najważniejszych zadań gminnej rady narodowej należało m.in. zapewnienie wykonania zadań gospodarczych
i społecznych wynikających z planu społeczno – gospodarczego rozwoju kraju, ustalanie zasadniczych kierunków
rozwoju gminy, organizowanie działalności społecznej, zapewnienie rozwoju zakładów, instytucji i urządzeń służących zaspokajaniu potrzeb gospodarczych i socjalno – kulturalnych ludności, koordynowanie na terenie gminy działalności jednostek państwowych i spółdzielczych oraz organizacji społecznych oraz sprawowanie nad nimi kontroli.
Gminnej Radzie Narodowej podlegały wszystkie instytucje
gospodarcze i państwowe na terenie gminy, np. GS SCh,
posterunki MO. Na terenie gminy działała również zbiorcza
szkoła gminna i biblioteka gminna.
Rada wybierała prezydium i komisje spośród swego grona. Przewodniczący rady, jego zastępcy i przewodniczący
komisji rady tworzyli prezydium rady. Obsługę administra30 i kancelaryjną GRN zapewniał inspektor ds. rady nacyjną
rodowej, podległy służbowo przewodniczącemu rady ale
finansowany przez naczelnika oraz biuro rady.
Organ wykonawczy – naczelnik gminy był powoływany
(na czas nieoznaczony) i odwoływany przez przewodniczącego prezydium wojewódzkiej rady narodowej, GRN miała
jedynie prawo wyrażania niewiążącej opinii o kandydaturze. Do jego najważniejszych obowiązków należało m.in.
podejmowanie działań zmierzających do wykonania zadań
wynikających z planu społeczno – gospodarczego rozwoju
kraju, realizacja zadań w dziedzinie rozwoju gospodarki
gminy, zapewnienie właściwego wykorzystania środków
przeznaczonych na rozwój społeczno – gospodarczy gminy,
i na poprawę warunków bytowych, socjalnych i kulturalnych jej mieszkańców, zadania z zakresu gospodarki leśnej
(w lasach niepaństwowych) i łowieckiej, nadzorowanie
i koordynowanie działalności związanych z gospodarką gminy wszystkich jednostek państwowych, spółdzielczych
i organizacji społecznych, sprawowanie kontroli nad właściwym wykorzystywaniem użytków rolnych, organizowanie
i koordynowanie społecznych sił i środków na rzecz ochrony
bezpieczeństwa, spokoju i porządku publicznego oraz
ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, sprawowanie kontroli nad stowarzyszeniami.
Powołano urzędy gmin jako terenowe organy administracji państwowej do wykonywania zadań naczelnika gminy. Dnia 01 stycznia 1973 r. rozpoczął pracę Urząd Gminy
Szepietowo. Był on podzielony na 3 części: Biuro Urzędu,
Gminną Służbę Rolną i Urząd Stanu Cywilnego. Urząd dzielił się na referaty, kierowane przez sekretarza Biura Urzędu
Gminy. Gminna Służba Rolna był to zespół ludzi zajmujących się sprawami rolnictwa w gminie, z czasem GSR zostało przekształcone w referat rolnictwa.
Pierwsza sesja Gminnej Rady Narodowej odbyła się dn.
03 stycznia 1973 r. Pierwszym przewodniczącym był dotychczasowy przewodniczący Gromadzkiej Rady Narodowej
Szepietowo Stacja, a w składzie rady zasiadało 70 radnych
– wcześniejszych członków rad gromadzkich. Wybory do rad
narodowych w nowym kształcie odbyły się w grudniu 1973
r., wybrano w nich 50 radnych Gminnej Rady Narodowej
gminy Szepietowo Stacja.
Początkowo gmina Szepietowo funkcjonowała w ramach
powiatu wysokomazowieckiego. Od 01 stycznia 1975 r. weszła w skład województwa łomżyńskiego (z tym dniem
w wyniku reformy zlikwidowano powiaty).
Ustawa z dnia 20 lipca 1983 r. o systemie rad narodowych i samorządu terytorialnego stworzyła zręby samorządności w gminach. Choć nie był to samorząd w pełni
tego słowa znaczeniu, to był ważnym krokiem władz w tym
kierunku. Gminne Rady Narodowe funkcjonowały do końca
kwietnia 1990 r.
Zmiany po 1990 roku.
Zmiany, które zaszły w Polsce w 1989 r. objęły również burmistrz organizował pracę zarządu, kierował bieżącymi
GMINNE
ECHA gminy oraz reprezentował ją na zewnątrz. Do
sferę samorządu gmin. Zasadniczym aktem w tej
kwestii sprawami
była ustawa z dnia 08 marca 1990 r. o samorządzie gmin- wykonywania zadań zarząd miał do dyspozycji urząd gminy.
nym, która zasadniczo zmieniła system samorządu terytoW gminach mogły być tworzone jednostki pomocnicze:
rialnego w Polsce. Mimo licznych zmian ustawa ta obowią- sołectwa oraz dzielnice miejskie i osiedla. Sołectwo lub
zuje do dziś.
dzielnicę (osiedle) tworzyła rada gminy w drodze uchwały
W 1990 r. przywrócono samorząd na szczeblu gminnym po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami lub z ich
w pełni tego słowa znaczeniu. W myśl ustawy gminę two- inicjatywy.
rzyli mieszkańcy (wspólnota samorządowa) i odpowiednie
Pierwsze wybory do Rady Gminy Szepietowo w nowej
terytorium. Gminy uzyskały osobowość prawną. Swoje za- formie odbyły się dn. 27 maja 1990 r. Wybrano wówczas
dania miały wykonywać we własnym imieniu i na własną radę w składzie 20 radnych, którzy wybrali ze swego grona
odpowiedzialność, a ich samodzielność miała podlegać przewodniczącego rady i jego 2 zastępców, pięcioosobowy
ochronie sądowej. W celu realizacji swoich zadań gminy zarząd, sekretarza gminy, skarbnika gminy i kierownika
nieodpłatnie otrzymały na własność część majątku pań- USC. W dn. 19 czerwca 1990 r. w głosowaniu tajnym dokostwowego.
nano wyboru Wójta Gminy Szepietowo.
Do zakresu działania gminy zaliczono wszystkie sprawy
W wyniku przeprowadzonych reform z dniem
publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami 01.01.1999 r. wprowadzony został trzystopniowy podział
na rzecz innych podmiotów. W praktyce oznaczało to, że samorządu na gminy, powiaty i województwa (liczbę wojegminy miały się zajmować w zasadzie wszystkimi najistot- wództw zmniejszono z 49 do 16). Gmina Szepietowo weniejszymi aspektami życia lokalnej społeczności. Do zadań szła w skład Powiatu Wysokomazowieckiego z siedzibą w
gminy zaliczono m.in. sprawy ładu przestrzennego, gospo- Wysokiem Mazowieckiem i Województwa Podlaskiego z siedarki terenami i ochrony środowiska, gminnych dróg, ulic, dzibą w Białymstoku.
mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, wodoZ dniem 01 stycznia 2000 r. wieś Bryki została włączona
ciągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania do gminy Wysokie Mazowieckie, a liczba sołectw wchodząi oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości cych w skład gminy Szepietowo zmniejszyła się do 48.
oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i utylizacji odpadów Liczba wybieranych radnych zmniejszyła się z 20 do 19
komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i ciepl- osób.
ną, lokalnego transportu zbiorowego, ochrony zdrowia, poKolejne zmiany nastąpiły w 2002 r. Wtedy to po raz
mocy społecznej, komunalnego budownictwa mieszkanio- pierwszy wójt był wybierany w wyborach bezpośrednich,
wego, oświaty, przedszkoli i innych placówek oświatowo- a nie jak dotychczas przez radę gminy. Od tamtej pory zawychowawczych, kultury, w tym bibliotek komunalnych, kończyły działalność zarządy gmin, a wójt (burmistrz, prekultury fizycznej, targowisk i hal targowych, zieleni komu- zydent miasta) jest jednoosobowym organem wykonawnalnej i zadrzewień, cmentarzy komunalnych, porządku czym gminy. W wyborach z dn. 27 października 2002 r. dopublicznego i ochrony przeciwpożarowej, utrzymania gmin- konano wyboru nowej Rady Gminy Szepietowo (15 radnych)
nych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz i wójta gminy.
obiektów administracyjnych. Gmina Szepietowo weszła
Z dniem 01 stycznia 2010 r. Szepietowo – siedziba władz
w skład Województwa Łomżyńskiego.
gminnych - otrzymało prawa miejskie. Od tego momentu,
Ustanowiono radę gminy jako organ stanowiący i kon- Wójt Gminy stał się Burmistrzem Szepietowa, zaś Rada
trolny. Do właściwości rady gminy ustawa przekazała Gminy Szepietowo zmieniła nazwę na Radę Miejską w Szewszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy, pietowie. Fakt ten był symbolicznym ukoronowaniem ponad
o ile ustawy nie stanowiły inaczej. Rada gminy wybierała ze stuczterdziestoletniej historii samej miejscowości Szepieswego grona przewodniczącego i 1-3 wiceprzewodniczących towo jak i całej gminy. Pierwszym Burmistrzem Szepietowa
w głosowaniu tajnym. Rada mogła powoływać stałe i doraź- został Stanisław Roch Wyszyński, który swoją funkcję pełni
ne komisje do określonych zadań, ustalając przedmiot dzia- nieprzerwanie od wyboru na wójta gminy w 1990 r.
łania oraz skład osobowy.
Od 1990 r. gminy, wyposażone we własny majątek i poOrganem wykonawczym gminy był zarząd gminy w skład siadające duży zakres samodzielności, stanęły przed koktórego wchodzili: wójt, albo burmistrz (prezydent miasta) niecznością zapewnienia mieszkańcom niezbędnych usług.
jako przewodniczący zarządu, jego zastępcy oraz pozostali Gmina Szepietowo podejmowała wiele inicjatyw, aby sproczłonkowie. Zarząd w liczbie od 4 do 7 osób był wybierany stać wymaganiom nowej rzeczywistości. Realizowano liczne
przez radę gminy spośród swoich członków, w głosowaniu inwestycje w infrastrukturę techniczną (sieci wodociągowe
tajnym. Wójt, burmistrz i jego zastępcy mogli być wybiera- i kanalizacyjne, oczyszczalnia ścieków, budowa i remonty
ni również spoza składu rady gminy. Wójta lub burmistrza dróg, telefonizacja gminy, gospodarka odpadami) i społeczwybierano w oddzielnym, tajnym głosowaniu, bezwzględną ną (szkoły podstawowe, budowa nowego budynku gimnawiększością głosów, w obecności co najmniej 2/3 ustawo- zjum z halą sportową, Gminny Ośrodek Kultury z biblioteką
wego składu rady. Do zadań zarządu należało m.in. przygo- gminną, obiekty sportowe i rekreacyjne, świetlice wiejtowywanie projektów uchwał rady gminy, określanie sposo- skie). Dużym wsparciem dla gminy była w ostatnich latach
bu wykonywania uchwał, gospodarowanie mieniem komu- możliwość pozyskiwania funduszy na realizację przedsięnalnym, wykonywanie budżetu, zatrudnianie i zwalnianie wzięć z budżetu Unii Europejskiej.
31
kierowników gminnych jednostek organizacyjnych. Wójt lub
Grzegorz Godlewski
WSPOMNIENIE O PROFESORZE
KAZIMIERZU ROGOYSKIM
GMINNE ECHA
Kazimierz Rogoyski, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, urodził się 12 marca 1870 r.
w miejscowości Bidziny. Ten wybitny chemik
rolny i agronom był kierownikiem Stacji Doświadczalnej w Chojnowie, od 1902 r. kierował Katedrą Uprawy Roli i Roślin na UJ,
w roku 1924 zaś objął Katedrę Uprawy Roli
i Roślin na Wydziale MatematycznoPrzyrodniczym Uniwersytetu w Wilnie, gdzie
zakładał Studium Rolnicze. W swej pracy naukowo-doświadczalnej skupiał się głównie nad
badaniem fizjologii, uprawy i hodowli roślin.
Rozległe badania z tej dziedziny zostały przezeń uwieńczone wyhodowaniem nowych odmian pszenicy.
Profesor nie był typem naukowca zamkniętego w zaciszu akademickiej katedry. Swą wiedzę starał się zawsze wykorzystywać
dla dobra wspólnego społeczeństwa odradzającej się po latach niewoli Rzeczypospolitej. Jeszcze przed wybuchem I wojny światowej był głównym ekspertem cesarza Austro-Węgier Karola I. Na
jego polecenie analizował potencjał gospodarczy państw wchodzących w skład monarchii, przede wszystkim ziem polskich, Czech,
Moraw, Austrii, Węgier i Jugosławii. W latach 1914 – 1917 badał
stan zniszczeń wojennych na ziemiach polskich, przyczyniając się
do obsiewu opuszczonych ziem i inicjował przedsięwzięcia gospodarcze, m. in. uruchamiając stare cukrownie. Poruszając się wraz
z Wojskiem Polskim na wschód, wygłaszał liczne wykłady i analizował skalę zniszczeń dokonanych przez wroga. Materiały te stały
się podstawą do wysunięcia roszczeń odszkodowawczych strony
polskiej od Niemiec na Kongresie Wersalskim w 1919 r. W czasie
działań wojennych jako pierwszy dotarł do opuszczonych przez
Rosjan Puław, gdzie podjął natychmiastowe starania o sprowadzenie tam profesorów krakowskich, przez co walnie przyczynił się
do rozpoczęcia działania Państwowego Instytutu Naukowego Gospodarstwa Wiejskiego. Tenże PINGW w 1948 r. utworzył w Szepietowie Zakład Doświadczalny, a obecnie jest jednym z najznamienitszych instytutów rolniczych w Europie. W czasie wojny
polsko – rosyjskiej 1920 r. minister spraw wewnętrznych RPL.
Skulski poruczył mu opiekę nad ludnością ewakuowaną z terenów
objętych zawieruchą wojenną, w tym też czasie brał aktywny
udział w pracach Centralnej Komisji Ewakuacyjnej. Powołany
przez ministra spraw wojskowych do Biura Sztabu Generalnego
WP był autorem głównego planu ewakuacyjnego. Udało się mu
łączyć działalność naukową i społeczną z pracą publicystyczną.
Od roku 1900 bowiem stale współpracował z „Gazetą Rolniczą”,
której łamy stały się jego kolejną katedrą. W gazecie tej przedstawiał swój program agrarny, toczył rozliczne polemiki, publikował
wyniki doświadczeń polowych, a przede wszystkim udzielał rad
w zakresie rolnictwa. Wierni czytelnicy z utęsknieniem sięgali po
kolejny numer „GR” ciekawi doniesień Profesora z szepietowskich
pól. W wolnej Polsce był Prezesem Wydziału Rolniczo – Melioracyjnego Centralnego Towarzystwa Rolniczego w Warszawie,
przewodniczył Komisji Uprawy Łąk i Pastwisk Rady Wydziału
Melioracyjnego CTO.
W roku 1920 prof. K. Rogoyski poślubił Halinę Marię Kierznowską i osiadł na majątku Szepietowo Podleśne. To właśnie na
dobrach szepietowskich (od 1936 r. gospodarował również
w majątku Szepietowo Wawrzyńce, gdzie obecnie znajduje się
siedziba
32 główna PODR) wdrażał najnowsze osiągnięcia agronaukowe. Był inicjatorem licznych spółek wodnych, propagując po-
żytki płynące z melioracji pól. Jednocześnie
w swym majątku corocznie organizował pokazy
i wystawy rolnicze, na które licznie przybywali nie
tylko rolnicy z okolicznych miejscowości, ale
i mieszkańcy odległych zakątków Grodzieńszczyzny i Wileńszczyzny, chcący podziwiać efekty pracy Profesora i podpatrzyć stosowane przez niego
metody. Pola szepietowskie podziwiali wówczas
także inni naukowcy, wyżsi urzędnicy wojewódzcy
i powiatowi ciekawi wyników doświadczeń polowych. Podczas takich imprez prezentował działania maszyn rolniczych w polu, pokazywał sposoby
drenowania, zachęcając do zakładania spółek wodnych i spółdzielni rolniczych. Odbywały się także
pokazy hodowlane bydła polskiego czerwonego, z którego Szepietowo było przed, jak i po wojnie powszechnie znane.
Mimo licznych zajęć gospodarskich w prowadzonym przez
siebie majątku, Profesor prowadził rozległą działalność społeczno–
gospodarczą, aktywizując społeczność lokalną. Wizje Profesora
miały jednak znaczenie ponadlokalne. Wystąpił ze śmiałym projektem budowy kolejki wąskotorowej Siemiatycze – Ciechanowiec
– Szepietowo – Zambrów – Łomża, do której w czasie referatu
wygłaszanego na Zamku Królewskim w Warszawie w 1929 r. namawia pierwsze głowy Rzeczypospolitej, w tym Prezydenta Ignacego Mościckiego. Prężnie działający komitet organizacyjny pod
przewodnictwem Profesora musiał jednak odstąpić od zamierzonego planu, ponieważ kryzys gospodarczy lat 30 uniemożliwił wprowadzenie tej jakże śmiałej idei w życie. Jednak Profesor nie zrażony tym niepowodzeniem, które traktował jako przejściowe, wyszedł z kolejną inicjatywą budowy cukrowni w Szepietowie, która
miała działać w formie spółdzielni rolniczej i opierać się na najnowocześniejszym fińskim sposobie produkcji. Była to idea bezprecedensowa, albowiem cukrownia miała działać jako pierwsza na
świecie w formie spółdzielni rolniczej. Wizji powołania cukrowni
poświęcił Profesor szereg lat, podczas których, nie szczędząc
swych prywatnych środków, zabiegał na wszelkie sposoby o jej
urzeczywistnienie. Wojna 1939 r. przekreśliła te plany…
Prof. K. Rogoyski zapisał się w pamięci potomnych nie tylko
z racji swojej nieprzeciętnej działalności naukowej i społecznej.
Jego życie jest także przykładem heroicznej postawy. Sowieci
w uznaniu jego wielkich zasług na polu nauki, mimo jego ziemiańskiego pochodzenia, zaproponowali mu profesurę w Moskwie.
Odmówiwszy ich propozycji, w styczniu 1940 r. został aresztowany przez sowieckie organy bezpieczeństwa i na kilka miesięcy
uwięziony w Białymstoku. Ta sowiecka cela, w której stłoczono
ponad 60 osób, była jego ostatnią naukową katedrą. Do końca
swych dni Profesor był wierny swemu naukowemu powołaniu.
Mimo tragizmu swego położenia dalej wykładał rolnictwo pozostałym współwięźniom. Dnia 8 maja 1940 r. wywieziono go
z więzienia białostockiego do Mińska, dwa dni później 10 V 1940
r. został rozstrzelany w Kuropatach przez NKWD. Dokładne miejsce jego wiecznego spoczynku pozostaje nieznane.
Pamięć o Profesorze nie jest wśród lokalnej społeczności spopularyzowana. W 2008 r. Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Szepietowskiej wystąpiło do Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego
w Szepietowie o uhonorowanie Profesora. PODR inicjatywę Towarzystwa poparł i w dniu 24 V 2008 r. nadał swemu Ośrodkowi
Szkoleniowemu imię Profesora i odsłonił pamiątkową tablicę ku
jego czci.
Grzegorz Michalski
Czy wiecie, że ...
Fragment mapy Kwatermistrzowskiej Królestwa Polskiego
(Topograficznej Karty Królestwa Polskiego) Karola Richtera z 1839 roku w skali 1: 126 000
GMINNE ECHA
 Granica pomiędzy gubernią augustowską a obwodem białostockim
w 1839 roku biegła rzeką Mianką na
odcinku Pruszanka Baranki – Mień
 W 1839 roku teren obecnej gminy
Szepietowo znajdował się w Królestwie Polskim (Królestwie Kongresowym), Guberni augustowskiej, obwodzie łomżyńskim, powiecie tykocińskim. Miejscowości wchodziły
w skład takich gmin jak: Mazury,
Srzednica, Szymbory czy Wojny Szuby.
 Obecny powiat wysokomazowiecki
graniczył z Cesarstwem Rosyjskim,
obwodem białostockim, powiatem:
białostockim, bielskim i drohiczyńskim. ( Obwód białostocki istniał do 1842 roku. Kiedy zapadała decyzja o jego likwidacji, teren ten został włączony do guberni grodzieńskiej).
 Granica została wytyczona 7 lipca 1807 roku, kiedy to na mocy traktatu tylżyckiego cesarz Napoleon oddał obwód
białostocki carowi Aleksandrowi I (Departament białostocki pruskiej prowincji Prusy Nowowschodnie podzielono
na dwie części: wszedł w skład nowoutworzonego Księstwa Warszawskiego, departamentu łomżyńskiego oraz włączono w obręb Cesarstwa Rosyjskiego, obwodu białostockiego).
 Granica przebiegała m.in. rzeką: Markówką, Mianką, Nurcem, Ciechanowiec został podzielony na dwie części
(połowa miasteczka na lewym Nurca brzegu należała do Cesarstwa Rosyjskiego, druga zaś po prawym do Królestwa
Polskiego). Taki stan rzeczy był do roku 1919.
Świnie mają się bawić, obowiązkowo!
Świńskie zabawy w chlewie? To nie tylko możliwe, ale wręcz nakazane i regulowane przepisami Unii Europejskiej.
Zabawianie wieprzków jest od początku tego roku obowiązkiem rolników i to oni mogą być ukarani utratą części lub
całości dopłaty, jeśli trzodzie chlewnej w dużych hodowlach będzie brakowało .... zabawek.
Od 1 stycznia weszły przepisy, które nakazują rolnikom dostarczać rozrywki swoim milusińskim świnkom. A co? Świnia już nie może się bawić?
Niespełnienie wymogu może skutkować cofnięciem dopłat. Ale to przecież nie chodzi o pieniądze! Według obserwacji specjalistów unijnych, jak i naszych rodzimych weterynarzy, brak zabawy i nuda w zagrodzie powoduje kanibalizm i agresywność u trzody.
A co jest najlepsze dla takich zwierzątek? Oczywiście piłeczki, aby świnka mogła poczuć się trochę foką. Podobno
dobre też są łańcuchy - służą świnkom jako gryzaki. Oj tak, dziąsła potrafią swędzieć.
Świnia też człowiek!
Ile wydaliśmy na bezpańskie psy w 2012?
W 2012 r. w okresie od kwietnia do grudnia gmina wydała 42.000 zł. na wyłapywanie i dostarczenie do schroniska 32
bezpańskich psów. Zgodnie z obecnymi przepisami odłowiony bezpański pies musi być obowiązkowo dowieziony do
schroniska dla zwierząt.
Pieniądze podatników, które są wydawane na odłów i przekazywane do schroniska bezpańskich psów mogły, być na
pewno przeznaczone na inne, bardziej potrzebne cele. Zwierzę tu nie jest winne. To ludzie traktują często zwierzę
jak zbędny przedmiot.
Przypominam, że za pieniądze gminy można dokonać uśpienia ślepych miotów, co na pewno będzie tańsze niż odłowy dorosłych, często zagrażających otoczeniu psów.
Usypianie ślepych miotów dokonuje lekarz weterynarii Tadeusz Maciąg, Szepietowo, ul. Główna 58. tel. 604 372 515,
z którym gmina ma zawartą umowę.
33
Z cyklu „Stara Fotografia”
Drzeworyt z francuskiego LE MONDE z czerwca 1863 r. przedstawiający atak
powstańców styczniowych na pociąg rosyjski pomiędzy Szepietowem a Czyżewem
Rok 2013 został ogłoszony przez senat Rokiem Powstania Styczniowego. Dokładnie 22 stycznia 1863 r.
wybuchło powstanie styczniowe, miało ono partyzancki
charakter walki, objęło swym zasięgiem Królestwo Polskie i część wschodnich kresów dawnej Rzeczypospolitej.
Oddana do użytku w roku 1862 droga żelazna petersbursko – warszawska odegrała pierwszoplanową rolę
w rozgrywających się wkrótce potem wydarzeniach powstańczych. Jej znaczenie trafnie przewidzieli kierownicy powstania, wiedząc, że będzie to główna linia zaopatrzenia wojsk carskich. Powstańcy działali przeważnie
w lasach i na wsi i tak np. na terenie gminy Szepietowo
bitwy i potyczki miały miejsce m.in. w Warelach 15 lutego 1863 r., w Średnicy 9 maja 1863 r. Oto fragment
publikacji Stanisława Zielińskiego „Bitwy i potyczki 1863
–1864”: „W bliskości stacyi kolejowej „Średnica” dnia 9
maja patrol powstańczy zetknął się z patrolem moskiewskim. Za danym ogniem kozacy pierzchnęli , zostawiwszy 3 rannych, których jednakże powstańcy zabrać nie
mogli, gdyż kozaków było kilkunastu, a Polaków tylko 5
pieszych. Rannych moskale zawieźli 10 maja koleją do
Warszawy”. Inne potyczki miały miejsce 23 lipca oraz 30
września 1863 roku.
Wobec miażdżącej przewagi armii rosyjskiej oddziały
powstańcze musiały być w ciągłym ruchu. Walki partyzanckie trwały ponad 15 miesięcy (tylko w zaborze rosyjskim), a więc znacznie dłużej, niż np. w czasie powstania listopadowego w 1831 r. Przez cały okres powstania przez oddziały powstańcze przewinęło się ok.
200 tys. ludzi, a jeszcze więcej wspomagało powstańców. Bilans był tragiczny, w trakcie powstania było dziesiątki tysięcy poległych i pomordowanych, wtrąconych
do więzień i zesłanych w głąb Rosji (z samego powiatu
łomżyńskiego, na którego terenie znajdowała się gmina
Szepietowo, wywieziono przeszło 600 osób). Skonfiskowano wiele majątków, ostre represje dotknęły również
Kościół Rzymskokatolicki.
Ferdynand Władysław Czaplicki, powstaniec styczniowy opisuje wydarzenia, jakie miały miejsce w czasie jak
i zaraz po powstaniu i tak np. w Pułaziu w powiecie łomżyńskim, wyprowadzono z dworu Pana Puławskiego i jego trzy córki, szukając syna. Pan Puławski oświadczył,
że nie ma syna, Praporszczik (Porucznik) Gust w to nie
uwierzył i kazał wymierzyć starcowi 200–300 nahajek,
w konsekwencji doprowadziło to do śmierci Pana Puławskiego (wywieziono Puławskiego do Rutki, a następnie
do Bielska, gdzie na drodze z już odniesionych ran zakończył życie). Już po wszystkim okazało się, że zaszła
pomyłka, bo szukano nie Puławskiego a Popławskiego.
GMINNE ECHA
Właściciela dóbr Wojny Szuby p. Piotra Tyszkę
(nagrobek Piotra Tyszki znajduję się na cmentarzu przykościelnym w Dąbrówce Kościelnej zm. 18 sierpnia 1870
r.), siedemdziesięcioletniego starca zakutego w kajdany
z rozkazu Gusta, pędzono pieszo bez odpoczynku 7 mil
drogi tj. 49 wiorst do Bielska. Podobny los spotkał Olszyńskiego i Raczyńskiego (Romuald Raczyński) zarządcę
dóbr Szepietowo. Po przyprowadzeniu do Bielska, kilkakrotnym uderzeniem pięścią w twarz przez wojennego
naczelnika Bielskiego powiatu Borejszę, wybito mu
cztery zęby.
W Szepietowie, w majątku p. Aleksandra Kierznowskiego, w pięknym murowanym dworze zajął mieszkanie
komisarz włościański p. Tarasiewicz, dymisjonowany
major wojsk moskiewskich. Na pierwszym piętrze urządził kuchnię, kurnik i rodzaj toalety, z której że to było
nad główną salą dworu, wszystkie nieczystości sufitem
przesiąkały do sali. W tym mieszkaniu utrzymywał się
dwa lata, cały dwór zniszczył zupełnie. Nie wiadomo do
kiedy by tak urzędował, gdyby nie ciągłe procesy, które
w imieniu chłopów moskiewskich wytaczał władzom.
Ten fakt zmusił naczelnika powiatu do usunięcia go
z Szepietowa zupełnie. Do nadużyć p. majora należy
dodać jeszcze: katowanie dworskiej służby, zarządcy
i wszystkich prywatnych urzędników dworskich. Gospodarował w dworze jakby we własnym domu, utrzymywał
również kosztem obywatela konie i bydło.
W 1863 r. major Korf, kwerendując przez kilka miesięcy w majątku Wojny Szuby, zupełnie zniszczył cały
dwór p. Piotra Tyszki i cały jego majątek.
Bibliografia:
Zieliński S. Bitwy i potyczki 1863–1864. Muzeum Narodowe w Raperswilu. Raperswil 1913 r.
Czaplicki F. W. Czarna księga 1863–1868 – powieści
o Horożanie. Kraków 1869 r.
Czaplicki F. W. Moskiewskie na Litwie rządy 1863–1869.
Kraków 1869 r.
Adam Pruszyński
Co dalej z dworcem PKP?
W odpowiedzi na pismo Burmistrza o bardzo złym stanie budynku dworca kolejowego, Dyrektor Oddziału Gospodarowania Nieruchomości PKP w Warszawie zwrócił się z pismem z 14.12.2012r. z zapytaniem, czy gmina nie
jest zainteresowana nieodpłatnym przejęciem Nr 390/19 o powierzchni 0,19 ha wraz z użytkowanym na niej budynkiem dworca kolejowego.
Burmistrz, zgodnie ze stanowiskiem Rady Miejskiej, odpowiedział, że gmina może przejąć nieruchomość pod
warunkiem, że będzie miała prawo swobodnego dysponowania nieruchomością.
Obecnie dworzec, choć w bardzo małym zakresie, pełni funkcję obsługi podróżnych i przewoźników PKP. Przy
swobodnym dysponowaniu obok tej funkcji można będzie realizować inne cele na potrzeby gminnej społeczności,
zwłaszcza, że przejmując dworzec, gmina będzie miała obowiązek jego remontu, ponoszenia kosztów użytkowania
i zabezpieczenia, a obsługa podróżnych i utrzymanie dworca PKP nie należy do zadań gminy.
R. Grodzki
35
FERIE ZIMOWE W GOK
Gminne Echa
Wersja elektroniczna: www.szepietowo.pl
Wydawca: Urząd Miejski w Szepietowie, 18-210 Szepietowo, email: [email protected],
ISSN: 2082-744X, tel.: (86) 476 01 32
Adres redakcji: Gminny Ośrodek Kultury, 18-210 Szepietowo, tel. (86) 476 01 02
Redaktor naczelny: Ryszard Grodzki
Sekretarz redakcji: Hanna Borys, Krzysztof Niemyjski,
Fot. na okładce: Tomasz Sieńczuk
Marcin Bartłomiejczuk, Grzegorz Godlewski
Druk. Mazowieckie Zakład Graficzne s.c. , 18 –200 Wysokie Mazowieckie, ul. Ludowa 89
tel. 086 275 41 31, tel/fax 086 275 49 85, e-mail: [email protected]
GOK Szepietowo 2013