Odruchy jako reakcje organizmu na bodźce - PG
Transkrypt
Odruchy jako reakcje organizmu na bodźce - PG
KATARZYNA SURTEL KONSPEKT TEMAT LEKCJI: Odruchy jako reakcje organizmu na bodźce. DZIAŁ:Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. TYP LEKCJI – wprowadzająca nowy materiał; lekcja w ramach edukacji włączającej uczniów niepełnosprawnych. ZAKRES TREŚCI: łuk odruchowy; receptor i efektor; neuron czuciowy, neuron pośredniczący, neuron ruchowy; odruchy warunkowe i bezwarunkowe. CEL GŁÓWNY:Poznanie elementów łuku odruchowego oraz przykładów odruchów warunkowych i bezwarunkowych. CELE SZCZEGÓŁOWE: Wiadomości A – uczeń: - opisuje na podstawie ilustracji drogę impulsu nerwowego łuku odruchowym; - odróżnia odruchy warunkowe i bezwarunkowe; - podaje przykłady odruchów warunkowych i bezwarunkowych. B – uczeń: - wyjaśnia różnice między odruchem warunkowym a bezwarunkowym; - charakteryzuje odruchy warunkowe i bezwarunkowe. Umiejętności C – uczeń: - dowodzi znaczenia odruchów w życiu człowieka. D – uczeń: - przedstawia rolę odruchów warunkowych w procesie uczenia się. METODY NAUCZANIA: - pogadanka, pokaz, doświadczenia, obserwacja,dyskusja, praca z podręcznikiem. FORMY PRACY: - praca indywidualna, praca w parach, praca z całą klasą ŚRODKI DYDAKTYCZNE: - komputer połączony z Internetem, - projektor, - źródła w Internecie: Portal Teraz Wiedza – najlepsza biologia w sieci: - „ Schemat budowy układu nerwowego człowieka” (1); Portal Scholaris – portal wiedzy dla nauczycieli: - rysunek z animacją obrazujący łuk odruchowy (2), - animacje i filmy przedstawiające odruchy bezwarunkowe (4) i warunkowe (5), - animacja przedstawiająca doświadczenie Pawłowa (6). Portal zadane.pl - schemat łuku odruchowego (3). - szpilka, latarka, cytryna, łyżeczka, jednorazowy plastikowy kubeczek, kartka papieru, - kartki z instruktażem do ćwiczeń, - kartka ze schematem łuku odruchowego (3), - kartka z przykładami odruchów, - 2 rodzaje kart pracy „ Odruchy bezwarunkowe i warunkowe”, - podręcznik. PRZEBIEG LEKCJI: I FAZA WSTĘPNA - czynności organizacyjno – porządkowe: nauczyciel sprawdza obecność uczniów, wpisuje temat do dziennika lekcyjnego - nauczyciel sprawdza wiedzę i umiejętności uczniów z lekcji poprzednich- forma pogadanki: Podział układu nerwowego ze względu na budowę Narządy ośrodkowego układu nerwowego - nauczyciel prezentuje rysunek ze schematem przedstawiający budowę układu nerwowego człowieka (1) i wyróżnia ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy. - nauczyciel wyjaśnia cele bieżącej lekcji - wprowadzenie do tematu: uczniowie przypominająz lekcji poprzedniej - forma pogadanki: Podział nerwów obwodowego układu nerwowego Rolę nerwów czaszkowych i rdzeniowych - nauczyciel podaje temat lekcji, który uczniowie zapisują w zeszycie II FAZA GŁÓWNA - nauczyciel podaje definicję odruchu oraz zwraca uwagę na pojęcia: receptor i efektor. - nauczyciel na sobie – prezentuje doświadczenie na odruch cofnięcia ręki po ukłuciu szpilką, a następnie przedstawia rysunek z animacją obrazujący ten łuk odruchowy (2). - uczniowie na podstawie prezentowanego rysunku - omawiają drogę impulsu nerwowego w łuku odruchowym, - nauczyciel wymienia elementy łuku odruchowego, które uczniowie zapisują w zeszytach. Uczennica o szczególnych potrzebach edukacyjnych otrzymuje od nauczyciela kartkę ze schematem łuku odruchowego (3), którą wklejado zeszytu. - nauczyciel wybiera 10 uczniów, którzy dobierają się w pary. Uczniowie ci otrzymują instrukcje do przeprowadzenia doświadczeń, na rozpoznawanie odruchów: I para –doświadczenie 1. Obserwacja odruchu mrugania. Jeden uczeń patrzy prosto przed siebie, a drugi szybko macha ręką tuż przed oczami kolegi. II para – doświadczenie 2. Obserwacja odruchu kichania. Uczeń wąskim paskiem z papieru/piórkiem dotyka otworu nosowego kolegi. III para – doświadczenie 3. Obserwacja odruchu źrenicznego. Jeden uczeń patrzy prosto przed siebie, a drugi oświetla światłem latarki oczy kolegi. IV para – doświadczenie 4. Obserwacja odruchu wydzielania śliny. Jeden uczeń wyciska trochę soku z cytryny na łyżeczkę, a drugi kosztuje ten sok. V para – doświadczenie 5. Obserwacja odruchu kolanowego. Uczeń siada na krześle i zakłada noga na nogę. Drugi uczeń z pary uderza lekko kantem dłoni tuż pod kolanem – nogę ucznia siedzącego. - uczniowie pracujący w parach wykonują ćwiczenia praktyczne według instrukcji - na forum klasy. Obserwują swoje reakcje i wyciągają wnioski na temat zaobserwowanych odruchów. - nauczyciel na podsumowanie zaobserwowanych odruchów bezwarunkowych – prezentuje animację odruchu kolanowego z podpisanymi elementami (4). - nauczyciel wyróżnia odruchy bezwarunkowe, które krótko charakteryzuje. Następnie rozdaje uczniom kartki z tabelką „ Odruchy: bezwarunkowe i warunkowe” , a uczniowie uzupełniają rubrykę dla odruchów bezwarunkowych.Uczennica o szczególnych potrzebach edukacyjnych otrzymuje od nauczyciela kartkę z przykładami odruchów, z których ma wybrać przykłady odruchów bezwarunkowych. Właściwe przykłady wpisuje do tabeli z rubryką dla odruchów bezwarunkowych. - nauczyciel przedstawia animację prezentującą reakcję podnoszenia słuchawki na dźwięk telefonu (5). - nauczyciel zwraca uwagę na różnice pomiędzy odruchem bezwarunkowym a warunkowym. - uczniowie uzupełniają w tabeli rubrykę dla odruchów warunkowych. Uczennica o szczególnych potrzebach edukacyjnych – wybiera z kartki przykłady odruchów warunkowych i wpisuje je do tabeli z rubryką dla odruchów warunkowych. - nauczyciel prezentuje animację przedstawiającą doświadczenie Pawłowa (6). III FAZA PODSUMOWUJĄCA -nauczyciel rozdaje karty pracy „ Odruchy bezwarunkowe i warunkowe”. Uczniowie uzupełniają zad. 1, 2, 5 a uczennica o szczególnych potrzebach edukacyjnych – zad. 1. Nauczyciel nadzoruje ich pracę - po upływie wyznaczonego czasu uczniowie wskazywani przez nauczyciela – podają odpowiedzi na poszczególne pytania z karty pracy. Pozostali uczniowie sprawdzają poprawność uzupełnienia zadań. PRACA DOMOWA Uczniowie mają uzupełnić pozostałe zadania z karty pracy i wkleić karty do zeszytów.