ABC Leasingu - GURU FINANCIAL

ABC Leasingu
1. Terminologia
2. Cechy charakterystyczne
3. Raty leasingowe
4. Umowa leasingowa
5. Leasing, kredyt, gotówka – porównanie
6. Zalety i wady leasingu
7. Rodzaje leasingu
Ad.1.
Umowa leasingu
Przez umowę leasingu Finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego
przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej
umowie i oddać tę rzecz Korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków
przez czas oznaczony, a Korzystający zobowiązuje się zapłacić Finansującemu w
uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z
tytułu nabycia rzeczy przez finansującego (art. 709 Kodeksu cywilnego).
Umowa leasingu operacyjnego
Umowa leasingu zawarta na czas określony, której okres nie może być krótszy niż 40%
normatywnego okresu amortyzacji, w której suma opłat netto odpowiada co najmniej wartości
początkowej środka trwałego i w której odpisów amortyzacyjnych dokonuje Finansujący (art.
17 i 23 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych).
Umowa leasingu finansowego
Umowa leasingu zawarta na czas określony, w której suma opłat netto odpowiada co najmniej
wartości początkowej środka trwałego i w której odpisów amortyzacyjnych dokonuje
Korzystający (art. 17 i 23 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i ustawy o
podatku dochodowym od osób fizycznych).
Podstawowy okres umowy leasingu
Okres trwania umowy leasingu od dnia jej zawarcia do dnia zakończenia przewidzianego
umową leasingu, z wyłączeniem czasu, na który może być przedłużona lub skrócona.
Przedmiot leasingu
Wybrane przez Korzystającego i wskazane w umowie leasingu podlegające amortyzacji
środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne.
Rata leasingowa
Okresowe świadczenie pieniężne Korzystającego stanowiące część wynagrodzenia
Finansującego z tytułu nabycia oraz oddania do używania albo używania i pobierania
pożytków, którego wysokość oraz terminy wpłat określone są w umowie leasingu.
Opłata wstepna
Świadczenie pieniężne Korzystającego stanowiącym pierwszą część wynagrodzenia dla
Finansującego z tytułu nabycia oraz oddania do używania albo do używania i pobierania
pożytków, którego wysokość i termin płatności są określone w umowie leasingu.
Wartosć koncowa
Uzgodniona w umowie leasingu wartość przedmiotu leasingu po upływie podstawowego
okresu umowy leasingu, przy czym dla umów leasingu finansowego przyjmuje się, że wartość
końcowa wynosi 0 PLN.
Wartosć zdyskontowana
Należność Finansującego powstająca w przypadku wygaśnięcia lub wypowiedzenia umowy
leasingu i wyliczona poprzez zdyskontowanie sumy rat pozostałych do końca planowego
okresu umowy leasingu.
Normatywny okres amortyzacji
Okres, w którym odpisy amortyzacyjne wynikające z zastosowania stawek amortyzacyjnych
ujętych w wykazie stawek amortyzacyjnych (załącznik do ustawy o podatku dochodowym od
osób prawnych i fizycznych), zrównują się z wartością początkową środka trwałego.
Hipotetyczna wartosć netto
Wartość początkowa pomniejszona o odpisy amortyzacyjne obliczone przy zastosowaniu
metody degresywnej z uwzględnieniem współczynnika 3 (art.16k ust.1 ustawy o podatku
dochodowym od osób prawnych).
Ad.2.
Cechy charakterystyczne leasingu
•
•
finansującym może być tylko podmiot gospodarczy, gdyż kodeks wyraźnie stwierdza,
że leasing jest umową zawieraną w zakresie działalności przedsiębiorstwa
prowadzonego przez finansującego. Do tej pory w praktyce było tak samo;
leasingodawcami były specjalistyczne firmy;
finansujący, który zawiera z klientem umowę leasingu, zobowiązuje się jednocześnie
do nabycia rzeczy, którą klient chce otrzymać. Finansujący zawiera więc dwie
umowy: jedną z leasingobiorcą, a drugą z producentem czy sprzedawcą rzeczy, która
ma być oddana w leasing. Jeśli więc leasingobiorca chce otrzymać np. komputer,
leasingodawca musi go najpierw kupić od sprzedawcy komputerów. O tym, u kogo
dana rzecz będzie zakupiona i na jakich warunkach decydują wspólnie strony umowy
leasingu. Ponieważ korzystający w umowie leasingu wyraża zgodę na osobę zbywcy
•
•
•
•
•
rzeczy oraz na treść umowy, jaką ze zbywcą zawrze leasingodawca, wybór
sprzedawcy nie będzie przypadkowy. Ma to na celu ochronę interesów leasingobiorcy
i uniknięcie ewentualnych niekorzystnych skutków związanych z nabyciem
nieodpowiedniej rzeczy przez finansującego;
do obowiązków finansującego należy również oddanie przedmiotu leasingu
korzystającemu, czyli leasingobiorcy, do korzystania na czas oznaczony. Korzystanie,
stosownie do umowy stron oraz rodzaju leasingowanej rzeczy, może polegać na
używaniu lub na używaniu połączonym z pobieraniem pożytków. "Zwykłe" używanie
polega na używaniu rzeczy zgodnie z jej przeznaczeniem z czym łączy się również jej
posiadanie. Natomiast pobieranie pożytków oznacza pobieranie wszelkich dochodów,
które rzecz przynosi. Mogą one powstać np. w sytuacji, gdy leasingobiorca odda rzecz
do używania osobie trzeciej i będzie pobierał z tego tytułu określone wynagrodzenie.
Należy jednak pamiętać o tym, że leasingobiorca może oddać rzecz osobie trzeciej
tylko wówczas, gdy wyrazi na to zgodę leasingodawca
korzystający jest obowiązany do zapłaty wynagrodzenia pieniężnego w uzgodnionych
ratach. Oznacza to, że za wzięty w leasing przedmiot korzystający ponosi opłaty w
pieniądzu, a nie może uiszczać rat w naturze. Cechą charakterystyczną leasingu jest
także to, że odpłatność za rzecz jest rozłożona na raty. Muszą one być tak
skalkulowane, by całość wynagrodzenia należnego firmie leasingowej była co
najmniej równa cenie, jaką firma ta zapłaciła za kupno danej rzeczy;
strony leasingu mogą także wprowadzić do umowy dodatkowe postanowienia.
Dotyczyć one mogą np. tzw. opcji zakupu przedmiotu leasingu po zakończeniu
umowy;
umowa leasingu powinna być zawarta na piśmie, pod rygorem nieważności. Oznacza
to, że jeśli treść tej umowy nie zostanie spisana - umowa taka będzie nieważna. Rygor
ten jest związany z koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa obrotu oraz jawności
umowy leasingu dla osób trzecich i zabezpieczenia ich interesów;
nie ma także przeszkód, by strony zawierały umowę leasingu zwrotnego.
Charakteryzuje się on tym, że zbywcą przedmiotu leasingu jest ta sama osoba, która
zamierza być leasingobiorcą. W takiej sytuacji finansujący najpierw nabywa rzecz od
korzystającego, a następnie - na podstawie umowy leasingu - oddaje mu ją do
używania.
Ad.3.
Istnieja 3 podstawowe systemy spłat rat leasingowych:
•
•
•
raty liniowe - w takim wypadku wysokość rat jest stała przez cały okres trwania
leasingu;
raty degresywne - w tej sytuacji kwoty rat miesięcznych są malejące, pozwala to na
zwiększenie kosztów firmy w początkowym okresie leasingu;
raty dowolne - w takim wypadku dostosowuje się wysokość rat leasingowych do
sezonowości przychodów firmy korzystającej z leasingu.
Ad.4.
Definicja umowy
Umowa leasingu do niedawna była regulowana tylko częściowo przepisami ustaw
podatkowych oraz celnych. Zasady tej umowy, jej warunki itp. kształtowały się więc pod
wpływem praktyki. Stan ten uległ zmianie. Od dnia 9.12.2000r. obowiązują przepisy kodeksu
cywilnego odnoszące się do umowy leasingowej. Kodeks inaczej nazywa strony umowy
leasingu. Leasingodawca to finansujący, zaś leasingobiorca - korzystający. Przez zawarcie
umowy leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swojego
przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej
umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo do używania i pobierania
pożytków przez czas oznaczony. Korzystający zobowiązuje się natomiast zapłacić
finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub
wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.
Definicja leasingu z kodeksu cywilnego jest równoznaczna z pojęciem leasingu
finansowanego. Umowa leasingu musi być zawarta na piśmie, gdyż inaczej będzie nieważna.
Upływ terminu umowy
Umowa leasingu zawsze jest umową terminową, zawieraną na oznaczony czas. Rozwiązuje
się więc wraz z upływem określonego przez strony terminu; wówczas bowiem dochodzi do
osiągnięcia zamierzonego przez strony celu.
Wygasniecie umowy leasingowej
Do wcześniejszego terminu zakończenia umowy może dojść na skutek jej wygaśnięcia.
Będzie tak wówczas, gdy po wydaniu rzeczy korzystającemu została ona utracona na skutek
okoliczności, za które finansujący nie ponosi odpowiedzialności. Mogą to być przypadki,
kiedy np. wzięty w leasing samochód został doszczętnie rozbity przez korzystającego.
Finansujący nie ponosi w tym zakresie żadnej odpowiedzialności, jednak sama umowa
leasingu nie może dłużej trwać, bo nie ma już faktycznie jej przedmiotu. w takim przypadku
finansujący może żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich
przewidzianych w umowie, a pozostałych do zapłacenia rat. Należność ta powinna być jednak
pomniejszona o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek zapłaty rat przed terminem oraz z
tytułu ubezpieczenia rzeczy.
Finansujący może również żądać odszkodowania, ale w takim wypadku musi wykazać
istnienie szkody, którą poniósł na skutek przedwczesnego zakończenia umowy. Umowa
leasingu może również wygasnąć w przypadku, gdy finansujący - na żądanie korzystającego odstępuje od umowy ze zbywcą. W takiej bowiem sytuacji także brak przedmiotu leasingu nie z powodu jego utraty, ale jego wad, które uniemożliwiły używanie go zgodnie z
przeznaczeniem. Finansujący ma wówczas względem korzystającego uprawnienia polegające
na możliwości żądania natychmiastowej zapłaty wszystkich przewidzianych w umowie, a nie
zapłaconych rat.
Należność ta powinna być pomniejszona o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek
zapłaty rat przed terminem oraz z powodu wygaśnięcia zarówno umowy leasingowej jak i
umowy ze zbywcą. Finansujący nie może jednak domagać od leasingobiorcy naprawienia
szkody z powodu wygaśnięcia umowy leasingu. W tym przypadku bowiem skutek taki został
spowodowany nie działaniem leasingobiorcy, lecz zbywcy, który dostarczył rzecz wadliwą.
Rozwiazanie umowy leasingowej
Leasing zakończony wcześniej, niż określiły to strony, na skutek rozwiązania umowy.
a) rozwiazanie umowy przez finansujacego
Finansujący może wypowiedzieć leasing ze skutkiem natychmiastowym, chyba, że strony
określiły okres wypowiedzenia, w następujących przypadkach:
•
•
•
•
jeśli korzystający, mimo otrzymania pisemnego upomnienia narusza swoje obowiązki
co do utrzymywania przedmiotu leasingu w należytym stanie lub też korzysta z niego
w sposób sprzeczny z określonym w umowie lub z jego właściwościami i
przeznaczeniem,
jeśli korzystający nie usunie zmian w rzeczy leasingowanej, których dokonał bez
zgody finansującego,
jeśli korzystający bez zgody finansującego oddał przedmiot leasingu do używania
osobie trzeciej,
jeśli korzystający dopuszcza się zwłoki z zapłatą co najmniej jednej raty i mimo
wyznaczenia przez finansującego dodatkowego terminu do uregulowania zaległości
nadal rat nie zapłacił.
W przypadku, gdy umowa leasingu rozwiązuje się na skutek wypowiedzenia dokonanego
przez finansującego z powodu okoliczności, za które odpowiedzialny jest korzystający,
finansujący może od niego żądać określonych świadczeń. Są to: żądanie natychmiastowego
zapłacenia wszystkich wynikających z umowy, a nie zapłaconych przez korzystającego rat.
Powinny one być jednak pomniejszone o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek zapłaty
rat przed terminem i rozwiązania umowy leasingu.
b) rozwiazanie umowy przez finansujacego
Korzystający ma w zakresie możliwości rozwiązania umowy uprawnienia następujące:
•
•
jeśli rzecz leasingowana ma wady ograniczające jej przydatność do umówionego
użytku, powstałe na skutek okoliczności, za które odpowiedzialność ponosi
finansujący, korzystający może żądać odpowiedniego obniżenia rat za czas trwania
wad. W takim bowiem przypadku, skoro wady nie obciążają zbywcy rzeczy,
odpowiedzialność z tego tytułu ponosi finansujący,
korzystający może wypowiedzieć umowę bez zachowania terminów wypowiedzenia,
jeśli:
o
chwili wydania rzeczy rzecz ta miała wady, które uniemożliwiają przewidziane
w umowie używanie jej, albo
jeśli wady takie powstały później, czyli już w trakcie używania przedmiotu
leasingu, a finansujący mimo otrzymanego zawiadomienia nie usunął ich w
czasie odpowiednim, albo
o jeśli wady są tego rodzaju, że nie dadzą się usunąć.
o
Korzystającemu nie przysługują jednak takie uprawnienia, w sytuacji, gdy w chwili zawarcia
umowy wiedział o wadach.
Ad.5.
ZAŁOŻENIA
Inwestycja:
100 000 PLN
Stawka amortyzacji:
20 %
Roczne oprocentowanie lokat
wolnych środków:
Roczne oprocentowanie kredytu na cele
gospodarcze:
12 %
18 %
Wstępna opłata leasingowa:
20 %
Okres:
24 miesiące
Średnia stawka podatku dochodowego
płaconego przez firmę:
35 %
GOTÓWKA
KREDYT
LEASING
100 000 zł
119 817 zł
137 866 zł
-amortyzacja
-odsetki od kredytu
-opłaty leasingowe
12 600 zł
12 600 zł
6 936 zł
48 253 zł
Utracony dochód z odsetek
25 440 zł
Efektywny koszt inwestycji
111 040 zł
100 281 zł
89 613 zł
Wydatki
-zwrot środków własnych
-spłata kredytu z odsetkami
-opłaty leasingowe
Oszczędności na
podatku dochodowym:
Kredyt
• leasing, w porównaniu z kredytem, zwykle charakteryzuje się uproszczoną procedurą
akceptacji klientów,
• w przypadku leasingu istnieje możliwość dostosowania struktury rat leasingowych do
indywidualnych potrzeb Korzystających, np. sezonowych przychodów,
• leasing operacyjny pozwala na optymalizację bieżącej podstawy opodatkowania podatkiem
dochodowym, gdyż w przeciwieństwie do kredytu wszystkie raty leasingowe są dla
korzystającego kosztem uzyskania przychodów,
• finansujący, będąc właścicielem przedmiotu w całym okresie trwania umowy dokonuje jego
ubezpieczenia. Z uwagi na dużą skalę działalności i stałą współpracę z ubezpieczycielami
finansujący oferuje Korzystającym korzystne stawki ubezpieczenia, a także może pomóc przy
likwidacji szkody;
• pod względem zabezpieczenia transakcji leasing wydaje się być łatwiejszym i
dogodniejszym sposobem finansowania dla Klientów, gdyż standardowym zabezpieczeniem
umowy jest weksel wystawiony przez Korzystającego,
• w przypadku wystąpienia problemów finansowych u Korzystającego możliwe jest
przeniesienie praw i obowiązków Korzystającego na osobę trzecią, zaakceptowaną przez
finansującego,
• ponadto w przypadku leasingu samochodów osobowych o wartości netto powyżej 20 tys.
EUR, Korzystający zyskuje dodatkową korzyść, poprzez możliwość zaliczenia rat
leasingowych w pełnej wysokości do kosztów uzyskania przychodu.
Jest to korzystniejsze w porównaniu do zakupu za gotówkę lub w kredycie, gdzie
Korzystający musiałby dokonywać odpisów amortyzacyjnych (zaliczanych do kosztów
uzyskania przychodu) ograniczonych limitem 20 tys. EUR.
Kupno za gotówke
Możliwość oceny, która z tych dwóch form finansowania jest bardziej opłacalna, zależy w
dużej mierze od okoliczności konkretnego przypadku, takich jak kondycja finansowa firmy,
wartość przedmiotu, w który zamierza zainwestować, czy też okres, przez jaki z danego
przedmiotu chce korzystać. Można jednak przedstawić kilka uwag ogólniejszej natury.
•
Decydując się na zakup danego dobra za określoną kwotę np. 100000 zł,
przedsiębiorca musi mieć środki pieniężne na to dobro w chwili zakupu w całości.
Kupując za gotówkę można nawbyc wyłacznie 1 rzecz. Wykorzystując leasing przy
zakupie tego samego dobra przedsiębiorca za 10000 zł może otrzymać w tej samej
chwili 5 takich przedmiotów. Wynika to stąd, że pierwsza rata leasingowa nie
przekracza z reguły 10 - 20 % wartości przedmiotu leasingu, choć oczywiście w
konkretnym przypadku może być wyższa. Przy leasingu przedsiębiorca ma zatem do
dyspozycji jednocześnie 5 dóbr, a więc i potencjalnie 5-krotnie większe możliwości
ich wykorzystania.
•
•
•
Jeśli przedsiębiorca nabędzie własność rzeczy, nie zawsze będzie to dla niego
korzystne, zwłaszcza w dłuższym okresie. Dotyczy to przede wszystkim sytuacji, gdy
dana rzecz szybko ulega dezaktualizacji i traci swą wartość, stając się nieprzydatną dla
realizacji zamierzonych przez przedsiębiorcę celów. Tak jest zwłaszcza w przypadku
sprzętu komputerowego, urządzeń specjalistycznych czy elektronicznych i in. Jeśli
więc przedsiębiorca stał się właścicielem takiego przedmiotu, to po pewnym czasie
staną przed nim nowe problemy - co zrobić ze starym sprzętem, gdzie szukać nowego
itp. Leasing natomiast jest pod tym względem korzystniejszy, gdyż inwestor użytkuje
rzecz tylko przez ściśle oznaczony czas - taki, który jest dla niego najdogodniejszy. Po
zakończeniu leasingu może on - według własnego wyboru - skorzystać z opcji zakupu
leasingowanego przedmiotu (przy leasingu finansowym) i nabyć jego własność, bądź
też z takiej możliwości zrezygnować - jeśli uzna, że nabycie danego przedmiotu nie
jest konieczne.
Decydując się na kupno rzeczy za gotówkę, przedsiębiorca musi dysponować w
momencie zakupu całą kwotą (pomijamy kupno na raty). W przypadku leasingu zaś,
przedsiębiorca musi wyłożyć jedynie określony procent tej sumy (wpłata
początkowa), a ponadto w drodze umowy z leasingodawcą może w sposób elastyczny
dostosować wysokość i termin płatności dalszych rat - odpowiednio do
przewidywanych korzyści z tytułu użytkowania rzeczy. Dodatkową korzyścią jest
więc i to, że bieżące raty leasingobiorca może pokrywać z bieżących dochodów
osiąganych za pomocą wyleasingowanej rzeczy. Przedsiębiorca zyskuje zatem
określone dobro przy minimalnych nakładach własnych, a środki, które musiałby
przeznaczyć na jego zakup może zainwestować gdzie indziej.
Leasing, w zależności od rodzaju, przynosi także określone korzyści podatkowe,
których przedsiębiorca nie uzyska przy kupnie za gotówkę.
Ad.6.
Zalety:
leasing to bardzo prosta i szybka procedura, znacznie szybsza niż w przypadku kredytu
bankowego
•
•
•
•
wpłatę początkową- czynsz inicjalny- i raty leasingowe można wliczyć w koszty
uzyskania przychodu
leasing nie ogranicza możliwości korzystania przez leasingobiorcę z kredytu
bankowego
zapewnia dostęp do najnowszej techniki i technologii bez angażowania własnych
środków kapitałowych
leasing daje możliwość pokrywania kosztów użytkowania maszyn i urządzeń z
bieżących przychodów firmy
Omawiając korzyści leasingu należy przede wszystkim wskazać na jego zalety w dziedzinie
finansów przedsiębiorcy. Zalety leasingu w tej kwestii to głównie możliwość funkcjonowania
na rynku mimo braku pieniędzy w kasie czy na rachunku bankowym, czyli innymi słowy,
możliwość finansowania własnych inwestycji z obcych środków trwałych tj. środków
należących do leasingodawcy. W szczególności można tu wymienić:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
możliwość dysponowania przez przedsiębiorcę posiadanymi środkami pieniężnymi na
inne cele niż modernizacja czy wymiana koniecznego dla jego działalności sprzętu,
maszyn czy urządzeń technicznych; oznacza to, że przedsiębiorca może zaangażować
posiadany kapitał w inną, bardziej istotną sferę działalności;
możliwość spłaty rat leasingowych ze środków uzyskanych z eksploatacji przedmiotu
leasingu, czyli ze środków bieżących;
możliwość dostosowania opłat leasingowych i czasu trwania umowy do możliwości
przedsiębiorstwa;
możliwość niewielkiego zaangażowania kapitału własnego (niska opłata na początku
umowy);
możliwość skorzystania z równych rat miesięcznych, co w konsekwencji oznacza, iż
raty płacone później są w istocie relatywnie niższe niż raty początkowe; wskutek
inflacji bowiem, realna wartość opłat maleje, a końcowa cena zakupu (wartość
resztowa) staje się mniejsza (np. opcja zakupu nominalnie - 30% po dwóch latach
realnie stanowić będzie 15 - 18% wartości rynkowej);
jeśli leasing jest kilkuletni, to umożliwia tym samym długoterminowe planowanie
finansowe przedsiębiorstw;
leasing jest także korzystny, jeżeli chodzi o bilans finansowy, bowiem wolne środki
trwałe przedsiębiorcy nie są ewidencjonowane w pozycji środki trwałe (aktywa), zaś
korzyści z ich użytkowania zwiększają wynik finansowy;
przedsiębiorca może także odnieść określone korzyści podatkowe; zgodnie z
obowiązującymi w Polsce przepisami podatkowymi kosztami uzyskania przychodów
są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów z wyjątkiem wydatków,
których ustawy nie uznają za koszty. Wśród takich wydatków znajdują się m.in.
wydatki ponoszone przez leasingobiorcę, stanowiące spłatę określonej w umowie
wartości przedmiotu leasingu, jeżeli rzecz tę lub prawo, zgodnie z odrębnymi
przepisami zalicza się do składników majątku leasingobiorcy.
Sytuacja, w której przedmiot leasingu zalicza się do składników majątku
leasingobiorcy, zachodzi w przypadku leasingu finansowego. Kosztem uzyskania
przychodu jest dla leasingobiorcy część odsetkowa (finansowana) rat leasingowych
(analogicznie jak w przypadku kredytu) oraz amortyzacja. W leasingu operacyjnym,
gdzie przedmiot leasingu zalicza się do składników majątku leasingodawcy kosztem
uzyskania przychodu u leasingobiorcy jest pełna kwota rat. Zmniejsza ona w
poszczególnych okresach płatności podstawę do opodatkowania podatkiem
dochodowym. Zaliczenie bowiem do kosztów uzyskania przychodów w całości opłat
leasingowych, zmniejsza de facto podstawę opodatkowania, a więc i wydatki
leasingobiorcy. Także ważne jest tu, iż rozkłada się na "raty" płatność VAT w miejsce
jednorazowej płatności, co ma miejsce przy inwestycji finansowanej ze środków
własnych. Podatek VAT od opłat leasingowych traktowany jest jako podatek
naliczony i w całości pomniejsza podatek należny płacony przez leasingobiorcę;
umowa leasingu, nie podlega opłacie skarbowej tak, jak to ma miejsce w przypadku
np. umowy sprzedaży. Jeśli zatem zamiast leasingu określonego dobra przedsiębiorca
wybrałby jego zakup, musiałby ponieść koszty opłaty skarbowej, nierzadko bardzo
wysokie;
leasing umożliwia także dostęp do nowych technologii, np. sprzętu komputerowego,
bez konieczności ponoszenia kosztów jego zakupu i ewentualnej wymiany, gdy za
jakiś czas stanie się on nieprzydatny. Inwestowanie w formie leasingu zapewnia zatem
stały dostęp do najnowocześniejszych maszyn i urządzeń, co jest szczególnie istotne
dla firm małych i średnich dysponujących stosunkowo niewielkim kapitałem. Istnieją
firmy leasingowe, które oferują tzw. odnawialny leasing (full leasing) np.
•
•
•
komputerów, zobowiązując się do wymiany sprzętu na nowy, po pewnym czasie kiedy
nastąpi technologiczne zestarzenie się sprzętu;
leasing z punktu widzenia działalności gospodarczej może być narzędziem
maksymalnie efektywnej gospodarki środkami trwałymi. Inwestor ponosząc określony
koszt leasingu powinien najbardziej intensywnie wykorzystywać uzyskane w ten
sposób środki trwałe. Wiąże się to z większym wykorzystaniem zdolności
produkcyjnej, technicznym uzbrojeniem pracy i produktywnością firmy;
kontakty leasingodawcy z dostawcą przedmiotu leasingu, czy z jego ubezpieczycielem
stwarzają możliwość większego oddziaływania na nich wraz z leasingobiorcą w
przypadku spraw spornych, a przede wszystkim zawieranie bardzo korzystnych
finansowo ubezpieczeń przedmiotu leasingu;
leasing nie wymaga spełnienia tak rygorystycznych wymagań jak np. kredyt bankowy;
z reguły wystarczającą podstawą zawarcia umowy leasingu są podstawowe
dokumenty ewidencyjne i finansowe firmy oraz karta wzoru podpisów - o
wymaganych dokumentach. Również procedura zawarcia takiej umowy jest prostsza,
zaś leasingowane dobro można odebrać z reguły bezpośrednio po dokonaniu pierwszej
wpłaty.
Wady:
•
•
•
w przypadku zwłoki w wykonaniu zobowiązań zakres uprawnień przysługujących
leasingobiorcy jest z reguły dosyć wąski. Natomiast zakres uprawnień leasingodawcy
jest stosunkowo szeroki, włącznie z prawem wypowiedzenia umowy ze skutkiem
natychmiastowym;
z reguły leasingodawca ma obowiązek uiszczania opłat nawet wówczas, gdy nie jest
możliwe korzystanie z dobra inwestycyjnego z powodu jego przypadkowego
uszkodzenia lub utraty, uzależnione jest to od treści samej umowy leasingu oraz
umowy ubezpieczenia przedmiotu transakcji;
istotną wadą jest ryzyko leasingobiorcy z powodu ewentualnego zadłużenia,
niespłaconych zobowiązań wobec budżetu bądź bankructwa firmy leasingowej. W
takiej sytuacji przedmiot leasingu może zostać odebrany przez komornika w celu
zaspokojenia wierzycieli firmy leasingowej, gdyż przedmiot leasingu przez cały czas
trwania umowy pozostaje własnością leasingodawcy. Ryzyko to można jednak
zminimalizować poprzez dokładną ocenę wiarygodności firmy leasingowej, a więc np.
przez ustalenie jak długo działa ona na rynku usług leasingowych, jakich ma klientów
itp.
Ad.7
Leasing operacyjny
Klasyczna umowa leasingu operacyjnego polega na czasowym przekazaniu w użytkowanie
dobra inwestycyjnego, przy czym czas ten jest krótszy niż okres gospodarczej używalności
rzeczy leasingowanej. Czas trwania leasingu operacyjnego jest krótszy od okresu amortyzacji
przedmiotu leasingu, a zatem w czasie trwania okresu leasingu nie następuje pełna spłata ceny
nabycia, czy wyprodukowania rzeczy.
W związku z tym, przedmiotem leasingu operacyjnego są zazwyczaj dobra, które mogą być
używane przez wielu kolejnych użytkowników i których wartość początkowa jest wysoka.
Umowy tego typu są więc zawierana z reguły na okres od 3 do 6 lat, z ewentualną
możliwością wcześniejszego rozwiązania. Ponadto po wygaśnięciu umowy przedmiot
leasingu zwracany jest właścicielowi czyli leasingodawcy. Nie może być zapisu w umowie o
wykupie przedmiotu leasingu przez leasingobiorcę po jej zakończeniu.
W konsekwencji, przedmiot leasingu operacyjnego zaliczany jest do majątku leasingodawcy,
który ma prawo do odpisów amortyzacyjnych z tytułu posiadania rzeczy oraz do zwrotu
podatku VAT, którym obłożona była cena zakupu środka trwałego. Raty leasingowe, łącznie
z wpłatą początkową w całości stanowi dla leasingodawcy przychód a podatek VAT
doliczany do nich (22%) jest w całości podatkiem należnym. Płatności zatem z tytułu rat
leasingowych są w 100 % zaliczane do przychodów leasindodawcy, zaś dla leasingobiorcy
stanowią w 100 % koszty uzyskania przychodu.
Leasing operacyjny będzie korzystny w sytuacji, gdy leasingobiorcy zależy na jak
najmniejszym zaangażowaniu posiadanych wolnych środków finansowych oraz na uniknięciu
czasochłonnej i skomplikowanej procedury, z jaką z reguły ma do czynienia w przypadku
starań o kredyt bankowy. Zaletą tego typu leasingu jest również i to, że przedsiębiorca może
korzystać z określonego dobra przez czas dla niego najdogodniejszy, nie potrzebuje natomiast
dokonywać zakupu tego dobra, aby "mieć" go na stałe.
Leasing operacyjny polega na czasowym przekazaniu w użytkowanie dobra inwestycyjnego.
Czas ten jest z reguły krótszy niż okres normatywnego zużycia leasingowanej rzeczy. W
praktyce, umowy leasingu operacyjnego zawierają zapis o wykupie przez Korzystającego po
jej zakończeniu, za określoną z góry wartość końcową powiększoną o podatek VAT.
Korzystający może mieć zagwarantowane w Umowie Leasingu prawo sprzedaży na jego
rzecz przedmiotu leasingu po zakończeniu Umowy. Efektywny koszt finansowania poprzez
ten rodzaj leasingu jest niższy niż finansowanie ze środków własnych czy kredytu
bankowego, między innymi ze względu na korzyści podatkowe. W odróżnieniu od kredytu
bankowego, przy uwzględnieniu korzyści podatkowych, koszt pozyskania kapitału przy
leasingu jest niższy, płatności leasingowe dopasowywane są do założeń budżetowych
Korzystającego.
Leasing finansowy
W umowie leasingu finansowego mamy do czynienia z odwrotną sytuacją. Przedmiot
leasingu zaliczany jest do składników majątku leasingobiorcy, który dokonuje odpisów
amortyzacyjnych. Do kosztów uzyskania przychodu zalicza jedynie część "odsetkową"
czynszów leasingowych, a dla leasingodawcy tylko ta część czynszu stanowi przychód. Rata
leasingowa jest podzielona na część kapitałową i odsetkową. Część kapitałowa raty, czyli
kwota odpowiadająca spłacie wartości przedmiotu leasingu nie jest kosztem dla
leasingobiorcy ani przychodem dla leasingodawcy, natomiast część odsetkowa stanowi koszt
uzyskania przychodu dla leasingobiorcy. Mówiąc prościej, przedmiot leasingu finansowego w
bilansie leasingobiorcy występuje po stronie aktywów, zaś zobowiązania z tytułu umowy
leasingu - po stronie pasywów.
Czas trwania leasingu finansowego jest z reguły zbliżony do normalnego okresu zużycia
przedmiotu leasingu, co oznacza, że w okresie trwania leasingu przedmiot ten ulega
całkowitej amortyzacji i następuje całkowita spłata jego wartości początkowej. Umowy
leasingu finansowego są w związku z tym zawierane zawsze na czas oznaczony, zbliżony do
czasu gospodarczej używalności przedmiotu leasingu.
W odróżnieniu od leasingu operacyjnego, leasing finansowy zawiera klauzulę o wykupie
przedmiotu przez leasingobiorcę na zakończenie umowy. Po spłacie zatem ostatniej raty,
dochodzi do przeniesienia własności przedmiotu leasingu na leasingobiorcę. Umowa leasingu
finansowego jest więc bardzo podobna do umowy kredytowej jednak zasadnicza różnica tkwi
w przedmiocie umowy.
Leasing finansowy będzie korzystny dla przedsiębiorców, którzy ze względu na rodzaj
prowadzonej działalności gospodarczej mogą dokonywać wysokich odpisów
amortyzacyjnych i zakładają długi okres trwania leasingu.
W obrocie gospodarczym niejednokrotnie umowa leasingu, którą proponuje się klientom,
zawiera w sobie cechy zarówno leasingu operacyjnego, jak i finansowego.
Z leasingu operacyjnego wprowadza się do umowy wszelkie konsekwencje fiskalne oraz
ewentualnie krótszy czas spłaty rat (zwykle dwa - trzy lata). Jednakże rzecz oddana w leasing
z założenia nie jest przekazywana do czasowego używania, lecz od razu, w pierwszej
umowie, przewidziana jest opcja wykupu, co stanowi cechę leasingu finansowego.
Jest to ważny podział leasingu zarówno z punku widzenia leasingodawcy (dla którego leasing
może być sposobem sprzedaży) jak i leasingobiorcy (który może liczyć na niższe opłaty
leasingowe w przypadku leasingu bezpośredniego). Kryterium podziału jest w tym przypadku
liczba stron i stosunków zobowiązaniowych występujących w tej transakcji.
Leasing zwrotny
Leasing zwrotny (sale and lease back) stanowi szczególną odmianę transakcji leasingu
finansowego, która wykształciła się w praktyce gospodarczej USA. Istotą transakcji
zawieranych tą metodą jest powiązanie umowy leasingu z poprzedzającą ją umową
sprzedaży. Leasingobiorca sprzedaje nabyte przez siebie środki inwestycyjne firmie
leasingowej, z równoczesnym zastrzeżeniem dla siebie prawa jego dalszego użytkowania na
warunkach ustalonych w umowie leasingu. Według tej formuły przedmiotem umowy leasingu
jest zamiana prawa własności danego dobra na takie prawo, które pozwoli na korzystanie z
niego po cenie, która odzwierciedla jego bieżącą wartość rynkową.
"Sale and lease back" pełni wyjątkowo silną funkcję kredytową, bowiem firma, będąc w
trudnej sytuacji finansowej (np. wskutek zagrożenia lub utraty bieżącej płynności finansowej)
może sprzedać własne środki trwałe, powiększając tym samym znacznie swą płynność. W ten
sposób następuje zmiana właściciela określonego dobra - od chwili bowiem zawarcia umowy
sprzedaży jest nim leasingodawca (nabywca), natomiast posiadaczem pozostaje
leasingobiorca (sprzedawca). Dzięki takiej konstrukcji leasingodawca może nadal z rzeczy
korzystać, zaś uzyskaną z jej sprzedaży cenę może przeznaczyć na inne cele. Konsekwencją
bowiem transakcji jest zwiększenie aktywów obrotowych leasingobiorcy, które może on
wykorzystać tak, aby przynosiły szybszy i wyższy dochód, przy jednoczesnej możliwości
korzystania ze zbytych środków trwałych.
Leasing zwrotny jest korzystny dla tych przedsiębiorców, którzy wykazują wysoką wartość
środków trwałych, przy jednoczesnych niedostatkach kapitału obrotowego, bądź też chcących
w krótkim czasie pozyskać kapitał na dalsze inwestycje. Podobny do formy "sale and lease
back" jest "supples leasing", w którym dotychczasowy właściciel sprzedaje środki trwałe
firmie leasingowej, a następnie przejmuje je od niej w leasing, jednak sam ich nie
wykorzystuje, a jedynie przekazuje - w drodze umowy - do korzystania ostatecznemu
użytkownikowi.
Pojęcia leasingu lombardowego i norweskiego są utworzone przez firmy leasingowe; tak
nazwane umowy mogą zatem różnić się między sobą co do szczegółów, jednak można
wskazać na ich ogólne cechy wspólne. Otóż leasing lombardowy charakteryzuje się
zwiększonym ryzykiem leasingodawcy i większymi kosztami leasingobiorcy. Leasing
norweski natomiast jest odmianą leasingu, w której występuje bardzo wysoka pierwsza rata
leasingowa.
Istotą leasingu zwrotnego jest to, iż przedmiotem leasingu jest środek trwały, który
dotychczas był własnością Korzystającego. Polega on na tym, że Korzystający sprzedaje go
firmie leasingowej. Jednocześnie Korzystający i Finansujący zawierają Umowę Leasingu, w
ramach której Korzystający nadal użytkuje dany środek trwały, lecz nie jako właściciel, a jako
Korzystający. Za użytkowanie przedmiotu leasingu płaci on raty leasingowe, które stanowią
dla niego koszt uzyskania przychodu.
Leasing zwrotny może być realizowany zarówno w formie leasingu operacyjnego jak i
leasingu finansowego. Główną korzyścią tej operacji jest zwiększenie płynności finansowej
Korzystającego poprzez zamianę zamrożonego kapitału w postaci środków trwałych na
gotówkę. Leasing zwrotny powoduje zatem pozytywny efekt dla sprawozdań finansowych.