2a. Lidia Gil - autoreferat w języku polskim

2a. Lidia Gil - autoreferat w języku polskim

Lidia Gil
AUTOREFERAT
Katedra i Klinika Hematologii i Chorób Rozrostowych Układu
Krwiotwórczego Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
Poznań 2012
Spis treści
str
1. śyciorys i przebieg pracy zawodowej
3
2. Wykaz posiadanych stopni i dyplomów
4
3. Informacje o dotychczasowym zatrudnieniu
5
4. Osiągnięcie naukowe i jego omówienie
5
5. Omówienie pozostałych osiągnięć naukowo-badawczych
21
6. Dorobek dydaktyczny, popularyzatorski i informacja o
współpracy międzynarodowej oraz z towarzystwami i
organizacjami naukowymi
25
2
1. śyciorys i przebieg pracy zawodowej
Urodziłam się 19 marca 1963 roku. W 1982 roku rozpoczęłam studia na Wydziale
Lekarskim Akademii Medycznej w Poznaniu, uzyskując dyplom lekarza 9 września 1988
roku.
W październiku 1988 roku rozpoczęłam pracę w Szpitalu Wojewódzkim w Zielonej Górze
i po ukończeniu staŜu podyplomowego zostałam zatrudniona na Oddziale Chorób
Wewnętrznych. Egzamin specjalizacyjny pierwszego stopnia z chorób wewnętrznych zdałam
w 1991 roku, a egzamin drugiego stopnia z chorób wewnętrznych zdałam z wyróŜnieniem w
1994 roku. W tym okresie moje zainteresowania skupiły się na problematyce
hematologicznej. Rozpoczęłam specjalizację z hematologii pod kierunkiem prof. dr hab. med.
Janusza Hansza w Klinice Hematologii Akademii Medycznej w Poznaniu i zakończyłam ją
zdanym egzaminem specjalizacyjnym w 1999 roku. W 1997 roku odbyłam miesięczny staŜ
naukowy pod kierunkiem prof. Johna Goldmana na Oddziale Transplantacji Szpiku w
Hammersmith Hospital w Londynie. Ten pobyt skierował moje zainteresowania zawodowe w
stronę transplantacji komórek krwiotwórczych. W styczniu 2000 roku zostałam zatrudniona w
Klinice Hematologii w Poznaniu na Oddziale Transplantacji Szpiku, na którym pracuje
nieprzerwanie do chwili obecnej. W 2003 roku otrzymałam uprawnienia Ministra Zdrowia do
pobierania i przeszczepiania autologicznych i alogenicznych komórek krwiotwórczych. W
związku z profilem Oddziału, na którym pracowałam zrealizowałam program specjalizacji z
zakresu transplantologii klinicznej pod kierunkiem prof. dr hab. med. Mieczysława
Komarnickiego i w listopadzie 2005 roku zdałam egzamin państwowy.
W dniu 15 czerwca 2005 roku decyzją Rady Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej
w Poznaniu uzyskałam tytuł naukowy doktora nauk medycznych na podstawie rozprawy:
„Skuteczność antybiotykoterapii empirycznej w zwalczaniu infekcji w okresie głębokiej
granulocytopenii u chorych leczonych za pomocą transplantacji autologicznych komórek
hematopoetycznych”, którego promotorem był prof. dr hab. med. Janusz Hansz.
W Oddziale Transplantacji Szpiku jestem odpowiedzialna za
•
kwalifikację chorych do przeszczepienia autologicznych i alogenicznych komórek
krwiotwórczych
•
kwalifikacje dawców rodzinnych i niespokrewnionych do oddania komórek
krwiotwórczych
•
pobranie komórek krwiotwórczych
3
•
planowanie leczenia kondycjonującego
•
prowadzenie chorych po transplantacji do czasu rekonstytucji hematopoezy oraz w
trakcie powikłań poprzeszczepowych
Od 2000 roku do chwili obecnej uczestniczyłam w przygotowaniu i przeprowadzeniu
transplantacji autologicznych lub alogenicznych komórek krwiotwórczych u ponad 900
chorych. Od początku mojej pracy na Oddziale Transplantacji zajmuję się analizą zakaŜeń u
chorych poddawanych auto- i alotransplantacji, ich profilaktyką i leczeniem. Tworzę
algorytmy postępowania przeciwinfekcyjnego dla tej grupy pacjentów. Uczestniczyłam w
organizacji Oddziału Transplantacji Szpiku oraz w procesie jego akredytacji w 2007 i 2012
roku. NaleŜę do Komitetu Terapeutycznego i Komitetu ds. ZakaŜeń Szpitala Klinicznego
Przemienienia Pańskiego w Poznaniu
Poza działalnością naukową opisaną poniŜej, prowadzę zajęcia dydaktyczne na Wydziale
Lekarskim Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. W trakcie mojej pracy zawodowej
uczestniczyłem w licznych zjazdach i konferencjach naukowych zagranicznych i krajowych
oraz warsztatach i szkoleniach. Na wielu z tych konferencji przedstawiano prace, których
byłam autorem lub współautorem.
2. Wykaz posiadanych dyplomów i stopni naukowych
2.1 Dyplom ukończenia Akademii Medycznej w Poznaniu, Wydział Lekarski –
9.09.1988
2.2 Dyplom w zakresie specjalizacji I stopnia z chorób wewnętrznych – Wydział
Zdrowia w Zielonej Górze, 25.10.1991 rok
2.3 Dyplom w zakresie specjalizacji II stopnia z chorób wewnętrznych – Centrum
Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie, 1.12.1994 rok
2.4 Dyplom w zakresie specjalizacji z hematologii – Centrum Medyczne Kształcenia
Podyplomowego w Warszawie, 23.11.1999 rok
2.5 Uprawnienia Ministra Zdrowia do pobierania i przeszczepiania komórek
krwiotwórczych – 8.01.2003 rok
2.6 Dyplom w zakresie specjalizacji z transplantologii klinicznej – Centrum
Egzaminów Medycznych w Łodzi, 22.11.2005 rok
2.7 Stopień naukowy doktora nauk medycznych na podstawie pracy „Skuteczność
antybiotykoterapii empirycznej w zwalczaniu infekcji w okresie głębokiej
granulocytopenii u chorych leczonych za pomocą transplantacji autologicznych
4
komórek hematopoetycznych” promotor prof. dr hab. med. Janusz Hansz –
Akademia Medyczna w Poznaniu 15.05.2005 rok
3. Informacje o dotychczasowym zatrudnieniu
3.1 Szpital Wojewódzki w Zielonej Górze; Oddział Chorób Wewnętrznych od
28.10.1988 roku do 31.12.1999 roku
3.2 Katedra i Klinika Hematologii i Chorób Rozrostowych Układu Krwiotwórczego
Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu od 1.01.2000 roku do chwili obecnej
4. Osiągnięcie naukowe (wg art. 16 ust. 2 ustawy z 14 marca 2003 roku) i jego
omówienie
4.1.
Tytuł osiągnięcia naukowego: „Analiza wybranych czynników wpływających na
bezpieczeństwo leczenia z zastosowaniem przeszczepiania komórek krwiotwórczych
w świetle nowoczesnych terapii” na podstawie cyklu 6 publikacji:
1) Gil L., Styczyński J., Komarnicki M. Infectious complication in 314 patients after highdose therapy and autologous hematopoietic stem cell transplantation: risk factors analysis and
outcome. Infection 2007; 35 (6): 421-427. IF 1,601.
2) Gil L., Kozłowska-Skrzypczak M., Mól A., Popławski D., Styczyński J., Komarnicki M.
Increased risk for invasive aspergillosis in patients with lymphoproliferative diseases after
autologous hematopoietic SCT. Bone Marrow Transplantation 2009; 43: 121-126. IF 2,998.
3) Gil L., Popławski D., Mól A., Nowicki A., Schneider A., Komarnicki M. Neutropenic
enterocolitis after high-dose chemotherapy and autologous stem cell transplantation:
incidence, risk factors and outcome. Transplant Infectious Disease 2012 DOI: 10.1111/j.13993062.2012.00777x. IF 2,216
4) Kozłowska-Skrzypczak M.*, Gil L.*, Komarnicki M. Factors affecting neutrophil recovery
after autologous bone marrow-derived stem cell transplantation in patients with acute myeloid
leukemia. Transplantation Proceedings; 2009; 41: 3868-3872. IF 0,994.
*
równorzędny
pierwszy autor
5) Gil L., Styczyński J., Komarnicki M. Strategy of pre-emptive management of EpsteinBarr virus post-transplant lymphoproliferative disorder after stem cell transplantation: results
of European transplant centers survey. Współczesna Onkologia 2012; 16(4):338-340 IF 0,107
5
6) Gil L., Styczyński J. Rituximab in treatment of post-transplant lymphoproliferative disease
after allogeneic stem cell transplantation. Współczesna Onkologia 2011; 15(3):155-158 IF
0,107.
Łączny impact factor wg Journal Citation Reports wynosi 8,023.
4.2.
Omówienie celu naukowego powyŜej wymienionych prac wraz z analizą wyników
Celem naukowym jest analiza czynników wpływających na ryzyko powikłań, zwłaszcza
infekcyjnych, po przeszczepieniu komórek krwiotwórczych w świetle nowoczesnych terapii
stosowanych w transplantologii.
Analizę przeprowadzono w odniesieniu do: i) klasycznych czynników ryzyka zakaŜeń w
okresie neutropenii po transplantacji autologicznych komórek krwiotwórczych (autoSCT;
autologous stem cell transplantation) w grupach chorych róŜniących się pod względem
rozpoznania i leczenia przedtransplantacyjnego; ii) charakterystyki i ryzyka rozwoju oraz
postępowania w cięŜkich infekcjach brzusznych po autoSCT; iii) immunomodulującego
wpływu współczesnej terapii przeciwnowotworowej na ryzyko inwazyjnej aspergilozy w
przebiegu autoSCT; iv) czynników wpływających na rekonstytucję granulopoezy po autoSCT
oraz v) postępowania w zakresie diagnostyki, monitorowania i leczenia reaktywacji infekcji
EBV (Epstein-Barr virus) po transplantacji alogenicznych komórek krwiotwórczych (alloSCT;
allogeneic stem cell transplantation), prowadzącej do rozwoju wtórnych nowotworów.
Wprowadzenie
Transplantacja komórek krwiotwórczych (SCT; stem cell transplantation) jest
współcześnie uznaną metodą leczenia nowotworowych i nienowotworowych chorób krwi.
Postęp jaki dokonał się na przestrzeni ostatnich 30 lat dotyczący leczenia wspomagającego,
technik transplantacyjnych, doboru i dostępności dawców, kwalifikacji chorych, wpływa na
poprawę wyników leczenia w zakresie przeŜycia chorych poddawanych SCT, stałe
zwiększanie się liczby transplantacji oraz rozszerzanie wskazań do tej metody leczenia w
odniesieniu do rodzaju schorzenia, jak i wieku chorych.
Praktyczną wartość przeszczepień autologicznych, jak i alogenicznych komórek
krwiotwórczych potwierdza stały wzrost liczby transplantacji notowany w rejestrach
międzynarodowych IBMTR (International Bone Marrow Transplant Registry) i EBMT
(European Group for Blood and Marrow Transplantation). Z opublikowanej w 2012 roku
analizy aktywności europejskich ośrodków EBMT wynika, Ŝe w 2010 roku przeprowadzono
6
łącznie 33362 zabiegów przeszczepienia (13345 alloSCT i 20017 autoSCT), co stanowi 6,5%
więcej procedur w porównaniu z rokiem poprzedzającym [1].
Przeszczepianie autologicznych, czyli własnych komórek krwiotwórczych pacjenta,
poprzedzone terapią wysokodawkową, stosuje się w leczeniu chemio- lub radiowraŜliwych
nowotworów, głównie hematologicznych. W ostatnich latach metoda stosowana jest takŜe u
wybranych chorych na schorzenia autoimmunologiczne, a wobec postępu biologii
molekularnej stwarza platformę do rozwoju i zastosowania terapii genowej [2, 3]. Aktualnie
główne wskazania do autoSCT w Europie i USA obejmują szpiczaka plazmocytowego,
chłoniaki nieziarnicze i chłoniaka Hodgkina. W 99% zabiegów autoSCT wykorzystywane są
komórki hematopoetyczne pozyskane z krwi po mobilizacji chemioterapią i/lub
granulocytarnym czynnikiem wzrostu [1].
Transplantacja alogenicznych, czyli pochodzących od dawcy dobranego w układzie
HLA (human leukocyte antigen) komórek hematopoetycznych, skuteczna jest w leczeniu
rozrostów hematologicznych głównie dzięki terapii cytoredukcyjnej i immunologicznej
kontroli rozwoju nowotworu (GvT; graft versus tumor) mediowanej przez limfocyty T dawcy
[4]. AlloSCT stosowane jest takŜe w leczeniu niewydolności szpiku oraz wrodzonych
zaburzeń immunologicznych i metabolicznych. Obecnie najczęstszymi wskazaniami do
alloSCT w Europie pozostają ostre białaczki szpikowe i limfoblastyczne, zespoły
mielodysplastyczne
oraz
nowotwory
mieloproliferacyjne
[1].
Do
przeszczepienia
alogenicznego wykorzystuje się zarówno komórki krwi obwodowej (71%), szpiku (22%), jak
i krwi pępowinowej [1, 5].
W ciągu ostatnich 20 lat liczba transplantacji przeprowadzanych rocznie w Europie
wzrosła 10-krotnie [1]. Ten wzrost jest związany z wieloma czynnikami, spośród których do
najwaŜniejszych naleŜą: zwiększenie liczby przeszczepień u chorych powyŜej 55 roku Ŝycia,
transplantacje wielokrotne, wprowadzenie terapii o zredukowanej intensywności /
toksyczności, zwiększenie liczby transplantacji od dawców alternatywnych, w szczególności
od dawców niespokrewnionych i z krwi pępowinowej. W oparciu o dane z Bone Marrow
Donor Worldwide (BMDW) z 2012 roku obecnie (listopad 2012) w rejestrach dawców
niespokrewnionych zarejestrowanych jest ponad 20 mln osób, a w bankach krwi
pępowinowej zgromadzono prawie 600 tysięcy jednostek.
Leczenie z zastosowaniem transplantacji komórek krwiotwórczych u chorych na
nowotwory hematologiczne, w porównaniu do leczenia konwencjonalnego, wpływa na
wydłuŜenie przeŜycia całkowitego i zmniejsza ryzyko nawrotu choroby, w określonych,
zdefiniowanych grupach ryzyka. Szczegółowa analiza wskazań do przeszczepienia ujawnia
7
ich ewolucję zaleŜną od postępu nie tylko w zakresie transplantacji, ale takŜe w zakresie
leczenia przeciwnowotworowego [1]. Nowoczesne terapie w hematoonkologii, oparte o leki o
nowych mechanizmach działania, w tym terapie celowane, pozwalają na poprawę wyników
leczenia u wielu chorych i lepsze przygotowanie do SCT w odniesieniu do moŜliwości
uzyskania remisji choroby przed przeszczepieniem. Dzisiaj wiadomo, Ŝe zaawansowanie
choroby bezpośrednio przed transplantacją, oceniane na róŜnych poziomach w zaleŜności od
rozpoznania, jest jednym z najwaŜniejszych czynników determinujących skuteczność SCT.
Biorąc jednak pod uwagę ryzyko wystąpienia powikłań po transplantacji, nowoczesne
leczenie moŜe takŜe stanowić alternatywę dla SCT. Z drugiej strony, nowe leki o unikalnych
mechanizmach działania mogą wykazywać wielokierunkowe działania wpływające na wzrost
ryzyka wczesnych i późnych powikłań, ujawniających się pod wpływem innych metod
terapeutycznych stosowanych na kolejnych etapach leczenia, m.in. przeszczepień.
Do najwaŜniejszych przyczyn niepowodzenia leczenia za pomocą SCT naleŜą wznowa
choroby, powikłania toksyczne i infekcyjne oraz, u chorych poddawanych alloSCT, reakcja
przeszczep przeciwko gospodarzowi (GVHD; graft versus host disease). Decyzja o
wykonaniu transplantacji u kaŜdego chorego powinna być rozwaŜana indywidualnie, z
uwzględnieniem wielu elementów: 1. moŜliwości przeprowadzenia przeszczepienia – dla
autoSCT szanse pozyskania odpowiedniej liczby komórek krwiotwórczych do zabiegu; dla
alloSCT dostępność dawcy, stopień zgodności HLA, wiek i charakterystyka serologiczna
dawcy w odniesieniu do infekcji wirusowych; 2. rozpoznania, stanu zaawansowania choroby,
leczenia poprzedzającego i odpowiedzi na to leczenie, moŜliwości leczenia alternatywnego; 3.
wieku pacjenta, stanu ogólnego i obecności schorzeń współistniejących.
Ryzyko transplantacyjne w grupie chorych poddawanych alloSCT pozwalają określić
skala EBMT Gratwohla oraz skala Sorrora [6][7]. Zrozumienie mechanizmów prowadzących
do powikłań infekcyjnych po przeszczepieniach doprowadziło do opracowania procedur
profilaktycznych oraz strategii diagnostycznych i terapeutycznych, stosowanych dzisiaj
powszechnie. Szczególnie przydatne są wytyczne opracowane w ramach European
Conference on Infection in Leukemia (ECIL) [8-12]. Wykorzystuje się zalecenia
amerykańskiego Infectious Diseases Society of America (IDSA) [13-15] oraz definicje
ujednolicające pojęcia dotyczące gorączki neutropenicznej i zakaŜeń grzybiczych [16, 17].
ZakaŜenia, pomimo coraz lepszej skuteczności leczenia wspomagającego, nowych
metod diagnostycznych i terapeutycznych, są odpowiedzialne za 5%-17% zgonów po SCT i
stanowią drugą, co do częstości po nawrotach choroby podstawowej, przyczynę śmiertelności
[18]. Leczenie z zastosowaniem SCT, w stopniu zaleŜnym od wybranej metody
8
przeszczepienia, ingeruje w układ odpornościowy chorego, zaburzając jego funkcje.
Wymienia się wiele czynników wpływających na ryzyko powikłań infekcyjnych po SCT, a
związanych z zaburzoną rekonstytucją układu odpornościowego po leczeniu. W klasycznym
ujęciu najistotniejsze znaczenie mają 1. neutropenia występująca bezpośrednio po
zastosowanym leczeniu przygotowującym (kondycjonowaniu); 2. czynnościowe i ilościowe
zaburzenia komórkowe oraz zaburzenia humoralne układu odpornościowego związane z
opóźnioną rekonstytucją immunologiczną w przebiegu leczenia oraz powikłaniami
immunologicznymi występującymi po SCT [19].
Postęp w zakresie leczenia przeciwnowotworowego, nowe leki głęboko i trwale
ingerujące w układ immunologiczny, szeroka kwalifikacja do SCT sprawia, Ŝe ryzyko
powikłań infekcyjnych ulega stałej ewolucji.
Zaburzenia odporności zaleŜne od stosowanej terapii, zwłaszcza opóźnienie
rekonstytucji immunologicznej, poza zwiększonym ryzykiem zakaŜeń, wpływają ponadto na
wzrost ryzyka nawrotów choroby i wtórnych nowotworów [20].
Omówienie prac i osiągniętych wyników oraz moŜliwości ich wykorzystania w praktyce
Publikacja 1.
Gil L., Styczyński J., Komarnicki M. Infectious complication in 314 patients after highdose therapy and autologous hematopoietic stem cell transplantation: risk factors
analysis and outcome. Infection 2007; 35 (6): 421-427
Powikłania infekcyjne występują u większości chorych poddanych wysokodawkowej
terapii i transplantacji autologicznych komórek hematopoetycznych. CięŜka granulocytopenia
z liczbą neutrofili poniŜej 0,5 G/l utrzymująca się 2 do 3 tygodni po zastosowaniu terapii
mieloablacyjnej, naleŜy do najbardziej uznanych czynników ryzyka tych powikłań. Wśród
innych czynników wymienia się zaburzenia immunologiczne wynikające z choroby
nowotworowej lub stosowanego leczenia, wpływające na ryzyko zakaŜeń, ale takŜe róŜnice
pomiędzy chorymi w tym zakresie. Charakterystyka zakaŜeń i analiza czynników
sprzyjających ich występowaniu u chorych poddawanych autoSCT jest istotna dla opracowania
właściwej profilaktyki infekcji i programu antybiotykoterapii empirycznej.
Celem omawianej pracy jest ocena częstości występowania powikłań infekcyjnych i ich
charakterystyka oraz określenie czynników ryzyka zakaŜeń w okresie cięŜkiej granulocytopenii
u chorych na nowotwory układu krwiotwórczego leczonych z zastosowaniem transplantacji
autologicznych komórek krwiotwórczych.
9
Analizie poddano 314 chorych róŜniących się pod względem wieku, rozpoznania i
zaawansowania choroby, leczenia prowadzonego przed transplantacją, kondycjonowania i
materiału transplantacyjnego. Wobec wszystkich chorych stosowano jednakowe zasady
przeciwinfekcyjnej profilaktyki środowiskowej i farmakologicznej oraz rozpoznawania i
leczenia zakaŜeń.
W badaniu potwierdzono wysoki odsetek zakaŜeń w okresie neutropenii, który w
analizowanej grupie wynosił 92,3%. Powikłania te wystąpiły pomimo stosowania profilaktyki
przeciwinfekcyjnej. Największą grupę z zakaŜeniami stanowili chorzy z gorączką nieznanego
pochodzenia, u których teŜ obserwowano dobrą odpowiedź na antybiotykoterapię empiryczną.
Skuteczność leczenia empirycznego, które jest obowiązującym standardem w leczeniu
gorączki neutropenicznej i polega na wdroŜeniu antybiotykoterapii o szerokim spektrum przed
identyfikacją patogenu i określeniem antybiogramu, potwierdzają liczne próby kliniczne, a
śmiertelność z powodu zakaŜeń w czasie cięŜkiej granulocytopenii jest obecnie dzięki temu
mniejsza niŜ
10%. Najczęstszą przyczyną
zakaŜeń
wśród
chorych
z
infekcjami
udokumentowanymi mikrobiologicznie w badanej grupie były bakterie Gram-dodatnie.
Infekcje te przebiegały z bakteriemią, związaną głównie z obecnością centralnych cewników
naczyniowych. Dominująca rola bakterii Gram-dodatnich w etiologii zakaŜeń w neutropenii
związana jest z powszechnym stosowaniem cewników naczyniowych, selektywną profilaktyką
z zastosowaniem fluorochinolonów, a takŜe uszkodzeniem śluzówek jamy ustnej pod
wpływem prowadzonej terapii. Szczególnie niepokojącym zjawiskiem notowanym w ostatnim
okresie jest rozprzestrzenianie niebezpiecznych mechanizmów oporności wśród bakterii Gramdodatnich. NaleŜy tu wymienić przede wszystkim gronkowce oporne na metycylinę oraz
wankomycynooporne enterokoki, obserwowane równieŜ w badanej grupie. Niewątpliwym
problemem pozostają zakaŜenia bakteriami Gram-ujemnymi, w przebiegu których ciągle
obserwuje się wysoką śmiertelność, sięgającą nawet 50%. W ostatnich latach w niektórych
ośrodkach transplantacyjnych na świecie notuje się wzrost zakaŜeń wywołanych bakteriami
Gram-ujemnymi, zwłaszcza opornymi na antybiotyki.
Przeprowadzone badania potwierdziły istnienie związku pomiędzy wystąpieniem
infekcji i czasem jej trwania, a głębokością i okresem utrzymywania się granulocytopenii.
Zidentyfikowano grupy pacjentów szczególnie zagroŜonych wystąpieniem zakaŜenia. NaleŜą
do nich chorzy, u których w kondycjonowaniu stosowano naświetlanie całego ciała oraz
chorzy na ostre białaczki, u których obserwuje się wydłuŜenie czasu do rekonstytucji
granulopoezy. Są to pacjenci wymagający szczególnej uwagi i rozwaŜenia zastosowania
rozszerzonych metod profilaktycznych. Badanie pozwoliło ponadto na potwierdzenie niskiego
10
ryzyka zakaŜeń u chorych na szpiczaka plazmocytowego, u których krótki czas trwania
neutropenii pozwala kwalifikować ich do grupy niskiego ryzyka powikłań infekcyjnych.
NajwaŜniejsze wnioski wynikające z pracy:
i. Częstość powikłań infekcyjnych w okresie cięŜkiej neutropenii u chorych
poddawanych autoSCT utrzymuje się na wysokim poziomie, pomimo postępu w
zakresie diagnostyki i leczenia wspomagającego. Potwierdza to znaczenie prowadzenia
szeroko
rozumianej
profilaktyki
środowiskowej
i
farmakologicznej
oraz
antybiotykoterapii empirycznej. NaleŜy dąŜyć do jak najszybszego rozpoznania i
leczenia zakaŜenia.
ii. Istotne róŜnice w odniesieniu do ryzyka rozwoju zakaŜeń zagraŜających Ŝyciu w
zaleŜności od sposobu leczeniu i choroby podstawowej pacjentów poddawanych
autoSCT, narzucają zróŜnicowane, zindywidualizowane postępowanie profilaktyczne i
monitorowanie infekcji u tych chorych.
iii. Zmiany w zakresie epidemiologii powikłań infekcyjnych, a takŜe wzrost liczby zakaŜeń
spowodowanych
przez
oporne
patogeny,
wymaga
przemyślanej
polityki
antybiotykowej. Konieczne jest dostosowanie strategii profilaktycznej i terapeutycznej
w zakresie zakaŜeń indywidualnie w kaŜdym ośrodku w zaleŜności od charakterystyki
występujących infekcji.
Praca stała się podstawą do opracowania zasad podziału chorych poddawanych autoSCT
na grupy ryzyka powikłań infekcyjnych w okresie neutropenii, rekomendacji dotyczących
diagnostyki oraz leczenia z uwzględnieniem wyboru antybiotyków i czasu ich stosowania w
naszym ośrodku.
Publikacja 2.
Gil L., Kozłowska-Skrzypczak M., Mól A., Popławski D., Styczyński J., Komarnicki M.
Increased risk for invasive aspergillosis in patients with lymphoproliferative diseases
after autologous hematopoietic SCT. Bone Marrow Transplantation 2009; 43: 121-126.
Ryzyko rozwoju inwazyjnej aspergilozy (IA) u chorych leczonych z zastosowaniem
transplantacji autologicznych komórek hematopoetycznych jest najczęściej określane jako
niskie, mieszczące się w granicach 2%-6% [21]. W ostatnich latach jednak obserwuje się
wzrost występowania IA w tej grupie chorych, co potwierdzają równieŜ obserwacje własne.
Wpływ na to zjawisko wydaje się mieć intensyfikacja terapii przeciwnowotworowej,
11
stosowanie nowych leków wpływających na funkcjonowanie układu immunologicznego oraz
kwalifikacja do autoHSCT chorych w starszym wieku oraz z chorobami współistniejącymi.
W prezentowanej pracy przedstawiono analizę dotyczącą występowania IA po
autoSCT w zaleŜności od leczenia stosowanego w okresie 6 miesięcy poprzedzających
transplantację. Badanie dotyczyło 109 chorych na chłoniaki nieziarnicze i ziarnicze oraz
szpiczaka plazmocytowego, u których w okresie przedtransplantacyjnym stosowano leki
immunomodulujące – sterydy, rytuksymab, fludarabinę oraz talidomid. W kondycjonowaniu
zastosowano zmodyfikowany BEAM (karmustyna, etopozyd, cytarabina, melfalan) lub tylko
melfalan. Przeszczepiano komórki hematopoetyczne krwi. U wszystkich chorych w
profilaktyce przeciwgrzybiczej zastosowano flukonazol. W okresie neutropenii 2-krotnie w
tygodniu oznaczano w surowicy antygen galaktomannan (GM), przyjmując za wynik dodatni
indeks ≥0,5. U chorych z pozytywnym wynikiem GM, gorączkujących pomimo
szerokospektralnej antybiotykoterapii lub z objawami infekcji dróg oddechowych,
wykonywano tomografię komputerową wysokiej rozdzielczości i bronchoskopię z BAL
(płukanie oskrzelikowi-pęcherzykowe; brocho-alveolar lavage) oraz biopsję do badania
mikologicznego i histopatologicznego. ZakaŜenia grzybicze rozpoznawano w oparciu o
definicje grupy roboczej Mycosis Study Group EORTC (European Organization for Research
on Treatment of Cancer). Udokumentowaną IA rozpoznano u 9 (8%) chorych (3
potwierdzona, 6 prawdopodobna). Nie wykazano róŜnic w występowaniu IA u chorych w
zaleŜności
od
wieku,
rozpoznania,
zaawansowania
choroby
oraz
zastosowanego
kondycjonowania. W analizie jednowariantowej czynnikami, które znamiennie zwiększały
ryzyko rozwoju IA okazało się leczenie fludarabiną lub rytuksymabem. W analizie
wielowariantowej stwierdzono, Ŝe czynnikiem ryzyka wystąpienia IA było leczenie
fludarabiną.
NajwaŜniejsze wnioski wynikające z pracy:
i. Leczenie w okresie przedtransplantacyjnym oparte o leki ingerujące w układ
immunologiczny (fludarabina, rytuksymab) wpływa na ryzyko rozwoju inwazyjnej
aspergilozy u chorych poddawanych autoSCT.
ii. U chorych z tak zdefiniowanych grup ryzyka w okresie leczenia z zastosowaniem
autoSCT zaleca się monitorowanie w celu wczesnego wykrycia inwazyjnej
aspergilozy oraz rozwaŜenie zastosowania szerokiej profilaktyki przeciwgrzybicznej
iii. Praca dowodzi konieczności dynamicznej oceny czynników ryzyka infekcji u chorych
poddawanych SCT
12
Jest to pierwsza opublikowana analiza oceniająca wpływ leków immunomodulujących
na przebieg potransplantacyjny u chorych poddawanych autoSCT. Przeprowadzone badania
obejmują zupełnie nowe wątki, nie podejmowane dotychczas w literaturze światowej. Praca ta
była omawiana na międzynarodowych konferencjach z zakresu transplantacji komórek
krwiotwórczych m.in. American Society of Blood and Marrow Transplantation (Tampa,
USA, 2009) oraz Trends in Medical Mycology (Ateny, Grecja, 2009).
Publikacja 3.
Gil L., Popławski D., Mól A., Nowicki A., Schneider A., Komarnicki M. Neutropenic
enterocolitis after high-dose chemotherapy and autologous stem cell transplantation:
incidence, risk factors and outcome. Transplant Infectious Disease 2012 DOI: 10.1111
Neutropeniczne zapalenie jelit (NE; neutropenic enterocolitis) jest zagraŜającym Ŝyciu
powikłaniem infekcyjnym występującym w okresie granulocytopenii u chorych leczonych
głównie z powodu schorzeń nowotworowych, ale obserwowanym równieŜ w populacji
pacjentów z chorobami nienowotworowymi krwi. Etiologia tego powikłania jest
wieloczynnikowa; bierze się pod uwagę uszkodzenie błony śluzowej przez chemioterapię lub
chorobę podstawową, niedokrwienie jelit, mikrokrwawienia w obrębie błony śluzowej oraz
zakaŜenia.
W analizach retrospektywnych występowanie NE waha się od 0,8% do 26% u chorych
dorosłych, co odzwierciedla róŜnice pomiędzy ośrodkami w zakresie definicji i kryteriów
diagnostycznych NE. Na podstawie opublikowanej w 2005 roku zbiorczej analizy opisanych
przypadków NE ustalono, Ŝe głównym czynnikiem ryzyka wystąpienia neutropenicznego
zapalenia jelit jest granulocytopenia. Analiza ta dotyczyła chorych na nowotwory, leczonych
za pomocą chemioterapii konwencjonalnej.
Celem prezentowanej pracy jest analiza częstości występowania, czynników ryzyka
oraz skuteczności leczenia NE u chorych leczonych za pomocą wysokodawkowej
chemioterapii i transplantacji autologicznych komórek krwiotwórczych.
Badaniu poddano 297 chorych na chłoniaki złośliwe, szpiczaka plazmocytowego i ostrą
białaczkę szpikową, róŜniących się pod względem wieku, zaawansowania choroby, leczenia
prowadzonego przed transplantacją, kondycjonowania i materiału transplantacyjnego. Wobec
wszystkich chorych stosowano jednakowe zasady profilaktyki przeciwinfekcyjnej oraz
rozpoznawania i leczenia zakaŜeń.
W badanej grupie rozpoznanie NE potwierdzono u 12% chorych w oparciu o kryteria
Gorschlutera, na podstawie obrazu klinicznego i badania USG, którym wykazano pogrubienie
13
ściany jelita >4 mm [22]. Wczesne rozpoznanie umoŜliwiło wczesne rozpoczęcie leczenia
zachowawczego, skutecznego u 90,4% chorych. NajcięŜszy przebieg kliniczny pod postacią
wstrząsu septycznego i/lub niedroŜności poraŜennej obserwowano u chorych z zakaŜeniami
spowodowanymi przez bakterie Gram ujemne, w tym szczepy wielooporne.
Analiza identyfikuje chorych na chłoniaki nieziarnicze, u których w kondycjonowaniu
zastosowano zmodyfikowany protokół BEAM jako grupę zwiększonego ryzyka wystąpienia
NE. Rozwój NE we wczesnym okresie potransplantacyjnym wskazuje na wpływ
cytostatyków, zwłaszcza cytarabiny, na uszkodzenie śluzówki jelita. OdróŜnia to chorych
poddawanych autoSCT od pacjentów leczonych konwencjonalnie, u których podstawowe
znaczenie w rozwoju NE ma czas trwania neutropenii.
NajwaŜniejsze wnioski wynikające z pracy obejmują;
i. Neutropeniczne zapalenie jelit jest rzadkim, ale powaŜnym powikłaniem infekcyjnym
wśród chorych leczonych z zastosowaniem autoSCT, najczęściej spowodowanym
przez bakterie Gram-ujemne.
ii. USG jamy brzusznej umoŜliwia wczesne rozpoznanie NE i rozpoczęcie leczenia
zachowawczego, skutecznego u większości chorych. USG, jako metoda diagnostyczna
powtarzalna, moŜe być wykonywana przy łóŜku chorego, co ma znaczenie w
przypadku konieczności izolacji pacjentów.
iii. Badanie wskazuje, Ŝe rozwój NE po autoSCT jest zaleŜny od rozpoznania i
zastosowanego leczenia przygotowującego (kondycjonowania). OdróŜnia to populację
chorych poddawanych przeszczepieniu od pacjentów leczonych konwencjonalnie w
zakresie czynników ryzyka NE.
Praca jest pierwszą i unikalną analizą charakteryzującą występowanie NE u chorych
poddawanych wysokodawkowej terapii i autoSCT. W wyniku badania opracowano stosowaną
w Klinice Hematologii w Poznaniu strategię diagnostyczną opartą o przyłóŜkowe badanie
USG jamy brzusznej u chorych z podejrzeniem NE, a takŜe zasady leczenia tego powikłania.
Wyniki powyŜszej pracy były przedstawiane w formie ustnej prezentacji podczas
europejskiej konferencji EBMT w ParyŜu w 2011 roku.
14
Publikacja 4
Kozłowska-Skrzypczak M.*, Gil L.*, Komarnicki M. Factors affecting neutrophil
recovery after autologous bone marrow-derived stem cell transplantation in patients
with acute myeloid leukemia. Transplantation Proceedings; 2009; 41: 3868-3872
*
równorzędny pierwszy autor
Rekonstytucja hematopoezy po SCT jest wypadkową wielu procesów, zaleŜnych od
pacjenta, choroby podstawowej, leczenia stosowanego w okresie przedtransplantacyjnym i
zastosowanej metody SCT. U chorych poddawanych autoSCT, czas do odnowy
krwiotworzenia
zaleŜy
przede
wszystkim
od
liczby
przeszczepianych
komórek
prekursorowych.
Celem prezentowanej pracy jest analiza czynników warunkujących rekonstytucję
hematopoezy u chorych na ostrą białaczkę szpikową (AML; acute myeloid leukemia)
poddanych autoSCT z zastosowaniem komórek krwiotwórczych szpiku, w odniesieniu do
składu przeszczepu, a w szczególności liczby komórek jednojądrowych (MNC; mononuclear
cell), prekursorów ukierunkowanych dla szeregu granulocytarno-makrofagowego (CFU-GM;
colony forming unit granulocyte-macrophage) i komórek o fenotypie CD34+.
W odróŜnieniu od powszechnie stosowanych komórek krwiotwórczych krwi u
chorych poddawanych procedurze autoSCT, w leczeniu AML wydaje się korzystniejsze
zastosowanie autologicznych komórek krwiotwórczych szpiku. W analizie retrospektywnej
Acute Leukemia Working Party EBMT, której wyniki opublikowano w 2008 roku wykazano,
Ŝe odsetek nawrotów po autoSCT w AML w pierwszej remisji całkowitej z wykorzystaniem
komórek krwiotwórczych pobranych z krwi jest wyŜszy, w porównaniu do transplantacji z
zastosowaniem komórek szpiku [23].
Badaniu poddano 55 dorosłych chorych w pierwszej remisji całkowitej z grupy
korzystnego lub pośredniego ryzyka AML. U wszystkich chorych w kondycjonowaniu
stosowano terapię mieloablacyjną BuCy2 (busulfan, cyklofosfamid) i przeszczepiano komórki
krwiotwórcze szpiku.
W badaniu wykazano, Ŝe czas do rekonstytucji granulopezy koreluje z liczbą
przeszczepionych
progenitorów
CFU-GM
oraz
komórek
jednojądrowych.
Liczba
przeszczepianych MNC ma wpływ na czas trwania bardzo cięŜkiej neutropenii z liczbą
granulocytów ≤0,1 G/l. Czas trwania i głębokość neutropenii korelują z kolei z ryzykiem
powikłań infekcyjnych, zuŜyciem antybiotyków oraz czasem hospitalizacji.
NajwaŜniejsze wnioski i obserwacje wynikające z pracy:
15
i. Rekonstytucja granulopoezy po autotransplantacji komórek szpiku w ostrej białaczce
szpikowej zaleŜy od zawartości CFU-GM i komórek jednojądrowych w przeszczepie,
a nie od liczby komórek CD34+.
ii. Czas do rekonstytucji granulopoezy po SCT wiąŜe się bezpośrednio z czasem trwania
cięŜkiej i bardzo cięŜkiej neutropenii, stanowiących czynniki ryzyka zakaŜeń.
iii. Pomimo
braku
jednoznacznie
określonej
liczby
przeszczepianych
komórek
gwarantujących jakość rekonstytucji krwiotworzenia, w pracy zaproponowano
graniczne wartości komórek progenitorowych w materiale przeszczepowym dla
zapewnienia odnowy hematopoezy.
Istotną zaletą pracy jest analiza czynników warunkujących odnowę granulopoezy w
odniesieniu do składu przeszczepu w duŜej i jednorodnej grupie pacjentów leczonych wg tego
samego protokołu. Potwierdza to poznawczy charakter badania.
Postęp w leczeniu ostrych białaczek szpikowych obserwowany w ostatnich latach
wiąŜe się z lepszym rozumieniem biologii choroby i coraz bardziej precyzyjną stratyfikacją
rokowniczą chorych, pozwalającą na zastosowanie róŜnych form leczenia poremisyjnego
zapobiegającego
wznowie.
Zastosowanie
transplantacji
alogenicznych
komórek
krwiotwórczych wpłynęło w sposób najbardziej wyraźny na wyniki leczenia chorych z grup
ryzyka, określonych na podstawie czynników cytogenetyczno-molekularnych, zwłaszcza u
chorych posiadających zgodnego w układzie HLA dawcę rodzinnego. Chorych, dla których
nie ma moŜliwości doboru optymalnego dawcy, moŜna kwalifikować do transplantacji
autologicznych komórek krwiotwórczych. Badania randomizowane potwierdzają skuteczność
takiego postępowania w odniesieniu do wybranych chorych w pierwszej remisji całkowitej
AML z grupy korzystnego i pośredniego ryzyka. Obecnie, w świetle postępu terapii
celowanych oraz terapii genowych, rola autoSCT w leczeniu białaczek jest trudna do
przewidzenia.
Publikacja 5
Gil L., Styczyński J., Komarnicki M. Strategy of pre-emptive management of EpsteinBarr virus post-transplant lymphoproliferative disorder after stem cell transplantation:
results of European transplant centers survey. Współczesna Onkologia 2012; 16(4): 338340
16
oraz
Publikacja 6
Gil L., Styczyński J. Rituximab in treatment of post-transplant lymphoproliferative
disease after allogeneic stem cell transplantation. Współczesna Onkologia 2011; 15(3):
155-158
Obie prace omówiono wspólnie, poniewaŜ dotyczą tego samego zagadnienia i
nawzajem się uzupełniają.
Ostatnie dziesięciolecia zaznaczyły się istotnym wzrostem liczby transplantacji
alogenicznych komórek krwiotwórczych od dawców alternatywnych: zgodnych w układzie
HLA i niezgodnych niespokrewnionych, niezgodnych rodzinnych oraz z krwi pępowinowej.
Wyniki tych przeszczepień zbliŜają się do obserwowanych po alloSCT od zgodnego w
układzie
HLA
rodzeństwa,
jednak
konieczna
intensyfikacja
postępowania
immunosupresyjnego zwiększa ryzyko powikłań immunologicznych i infekcyjnych u tak
leczonych chorych.
Przykładem takich zaburzeń jest obserwowany w ostatnich latach wzrost
występowania limfoproliferacyjnej choroby poprzeszczepowej (PTLD; post-transplant
lymphoproliferative disorder) u biorców SCT. Rozwój PTLD związany jest z jatrogenną
supresją limfocytów T pod wpływem stosowanego leczenia immunosupresyjnego. U
większości chorych rozpoznaje się EBV-zaleŜną PTLD, histologicznie odpowiadającą
najczęściej chłoniakom złośliwym z komórek B.
PTLD występuje z częstością od 0,45% do 29%, w zaleŜności od intensywności
okołotransplantacyjnego postępowania immunosupresyjnego. RóŜnice pomiędzy ośrodkami
w częstości PTLD odzwierciedlają praktykę transplantacyjną obejmującą charakterystykę
leczonych chorych, metody kondycjonowania, metody zapobiegania chorobie przeszczep
przeciwko gospodarzowi czy stosowane źródło komórek krwiotwórczych. Do grupy ryzyka
zalicza się chorych poddawanych przeszczepieniu od dawcy niespokrewnionego, dawcy
częściowo niezgodnego w układzie HLA, przeszczepy haploidentyczne, z wykorzystaniem
krwi pępowinowej, z deplecją limfocytów T in vitro, uŜycie globuliny antytymocytarnej.
Znaczenie ma takŜe niezgodność serologiczna EBV pomiędzy dawcą i biorcą, splenektomia
oraz przewlekła GVHD. Ryzyko PTLD zwiększa się wraz ze wzrostem liczby czynników.
PTLD jest powikłaniem potransplantacyjnym zagraŜającym Ŝyciu, ze śmiertelnością
sięgającą ponad 80% jeszcze około 10 lat temu. Wczesne rozpoznanie i rozpoczęcie leczenie
jednoznacznie wpływają na poprawę rokowania PTLD. W 2009 r opracowano definicje oraz
strategię monitorowania chorych zagroŜonych PTLD i rozpoznawania tego powikłania [11].
17
W leczeniu PTLD wyróŜniono terapię wyprzedzającą oraz leczenie postaci prawdopodobnej
lub potwierdzonej PTLD, których podstawą jest przeciwciało monoklonalne anty-CD20,
rytuksymab.
W prezentowanej pracy (publikacja 5) przedstawiono wyniki analizy przeprowadzonej
w europejskich ośrodkach transplantacyjnych (OT), dotyczącej strategii diagnostycznej i
terapeutycznej PTLD realizowanej przez te ośrodki. Analiza powstała jako wynik współpracy
z Infectious Diseases Working Party EBMT. Na podstawie danych uzyskanych z 74 OT
stwierdzono, Ŝe regularne monitorowanie chorych po SCT w kierunku infekcji EBV jest
przeprowadzane przez większość centrów transplantacyjnych. Najczęściej monitorowanie
EBV dotyczy wszystkich chorych poddawanych alloSCT i polega na ilościowym badaniu
EBV-DNA metodą PCR we krwi pełnej 1 raz w tygodniu przez 3 do 6 miesięcy po SCT.
Zastosowanie rytuksymabu w leczeniu wyprzedzającym jest praktyką stosowaną w 80% TC.
W kolejnej pracy (publikacja 6) omówiono wskazania do zastosowania rytuksymabu
oraz jego skuteczność w leczeniu PTLD. Przeprowadzono takŜe analizę danych dotyczących
innych, poza rytuksymabem, metod terapeutycznych PTLD, uwzględniając EBV-specyficzne
limfocyty T cytotoksyczne (EBV-CTL), limfocyty T dawcy (DLI), redukcję immunosupresji,
chemioterapię i leczenie przeciwwirusowe, w kontekście leczenia wyprzedzającego oraz
leczenia prawdopodobnej lub potwierdzonej PTLD. Zbiorcza analiza wszystkich opisanych
przypadków terapii PTLD z zastosowaniem rytuksymabu wykazała, Ŝe lek ten podawany w
monoterapii lub terapii skojarzonej umoŜliwia uzyskanie odpowiedzi na poziomie 63% w
klinicznie jawnej PTLD i 89% w terapii wyprzedzającej. Skutecznym postępowaniem w
leczeniu PTLD jest immunoterapia z wykorzystaniem infuzji limfocytów dawcy, a w
szczególności infuzji EBV-CTL – odsetek odpowiedzi sięga 88% w potwierdzonej PTLD i
94% w leczeniu wyprzedzającym. Metoda ta jednak wymaga doświadczenia i czasu w celu
generacji EBV-CTL, a ponadto wiąŜe się z ryzykiem indukcji GVHD u biorcy przeszczepu,
nie jest wiec rekomendowana w terapii pierwszej linii. Redukcja intensywności leczenia
immunosupresyjnego wpływa na uzyskanie poprawy u ponad 50% chorych, ale nie ma
wpływu na całkowite przeŜycie. Leczenie przeciwwirusowe, pomimo Ŝe często stosowane,
nie jest zalecane w leczeniu PTLD.
Rytuksymab w sposób znaczący wpłynął na wyniki leczenia chorych z PTLD,
podobnie jak na wyniki leczenia chłoniaków nieziarniczych B-komórkowych. Lek jest
skuteczny tak w terapii wyprzedzającej jak i w leczeniu rozwiniętej PTLD. Rytuksymab jest
lekiem dobrze tolerowanym, sprawdzonym w praktyce klinicznej, wpływa jednak znacząco
18
na funkcje układu immunologicznego, wydłuŜając rekonstytucję limfocytów B i hamując
odpowiedź wobec EBV.
NajwaŜniejsze wnioski i obserwacje wynikające z pracy:
i. Analiza
przeprowadzona
we
współpracy
z
74
europejskimi
ośrodkami
transplantacyjnymi potwierdza znaczenie monitorowania EBV-DNAemii we krwi
chorych po alloSCT z grup ryzyka w rozpoznawaniu EBV-zaleŜnej PTLD.
ii. Przeciwciało monoklonalne rytuksymab jest stosowane w leczeniu wyprzedzającym
EBV-PTLD w większości ankietowanych ośrodków transplantacyjnych w Europie
(80%). Przeprowadzona w pracy analiza zastosowania rytuksymabu w leczeniu EBVPTLD w oparciu o opublikowane przypadki i serie przypadków, potwierdza
skuteczność leku w terapii wyprzedzającej EBV-PTLD oraz w leczeniu potwierdzonej
choroby.
iii. Problemem do rozwiązania pozostaje leczenie chorych z opornością na rytuksymab
oraz określenie czynników ryzyka warunkujących niepowodzenie leczenia PTLD.
NaleŜy ponadto dąŜyć do jednoznacznego określenia wskazań, co do czasu i sposobu
prowadzenia leczenia wyprzedzającego, gdyŜ wydaje się, Ŝe jest to najbardziej
odpowiednia strategia zapobiegania objawowej reaktywacji EBV.
Jest to pierwsza w historii analiza, podjęta we współpracy z ośrodkami transplantacyjnymi
w Europie, dotycząca strategii diagnostyczno-terapeutycznej wobec EBV-PTLD. Wyniki
pracy były przedstawiane podczas konferencji EBMT w Wiedniu w 2010 roku.
Strategię naleŜy propagować w ośrodkach wykonujących alloHSCT, zwłaszcza z grupy
wysokiego ryzyka, co stanowi istotne przesłanie pracy. Praca (publikacja 6) pomimo
charakteru poglądowego, moŜe słuŜyć jako rekomendacje postępowania w moŜliwych,
prawdopodobnych lub potwierdzonych przypadkach EBV-PTLD.
Piśmiennictwo
1
2
3
4
Passweg JR, Baldomero H, Gratwohl A i wsp.: The EBMT activity survey: 1990-2010. Bone
Marrow Transplant 2012;47:906-923.
Nienhuis AW: Development of gene therapy for blood disorders. Blood 2008;111:4431-4444.
Farge D, Labopin M, Tyndall A i wsp.: Autologous hematopoietic stem cell transplantation
for autoimmune diseases: an observational study on 12 years' experience from the European
Group for Blood and Marrow Transplantation Working Party on Autoimmune Diseases.
Haematologica 2010;95:284-292.
Kolb HJ: Graft-versus-leukemia effects of transplantation and donor lymphocytes. Blood
2008;112:4371-4383.
19
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
Gratwohl A, Baldomero H, Schwendener A i wsp.: The EBMT activity survey 2008: impact
of team size, team density and new trends. Bone Marrow Transplant 2011;46:174-191.
Gratwohl A, Stern M, Brand R i wsp.: Risk score for outcome after allogeneic hematopoietic
stem cell transplantation: a retrospective analysis. Cancer 2009;115:4715-4726.
Sorror ML, Maris MB, Storb R i wsp.: Hematopoietic cell transplantation (HCT)-specific
comorbidity index: a new tool for risk assessment before allogeneic HCT. Blood
2005;106:2912-2919.
Drgona L, Paul M, Bucaneve G, Calandra T, Menichetti F: The need for aminoglycosides in
combination with beta-lactams for high-risk, febrile neutropaenic patients with leukaemia. Eur
J Cancer 2007;Suppl 5:13-22.
Cometta A, Marchetti O, Calandra T: Empirical use of anti-Gram-positive antibiotics in
febrile neutropaenic cancer patients with aute leukaemia. Eur J Cancer 2007;Suppl 5:23-31.
Ljungman P, de la Camara R, Cordonnier C i wsp.: Management of CMV, HHV-6, HHV-7
and Kaposi-sarcoma herpesvirus (HHV-8) infections in patients with hematological
malignancies and after SCT. Bone Marrow Transplant 2008;42:227-240.
Styczynski J, Reusser P, Einsele H i wsp.: Management of HSV, VZV and EBV infections in
patients with hematological malignancies and after SCT: guidelines from the Second
European Conference on Infections in Leukemia. Bone Marrow Transplant 2009;43:757-770.
Maertens J, Marchetti O, Herbrecht R i wsp.: European guidelines for antifungal management
in leukemia and hematopoietic stem cell transplant recipients: summary of the ECIL 3-2009
Update. Bone Marrow Transplant 2011; 46:709-718
Hughes WT, Armstrong D, Bodey GP i wsp.: 2002 guidelines for the use of antimicrobial
agents in neutropenic patients with cancer. Clin Infect Dis 2002;34:730-751.
Pappas PG, Kauffman CA, Andes D i wsp.: Clinical practice guidelines for the management
of candidiasis: 2009 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis
2009;48:503-535.
Walsh TJ, Anaissie EJ, Denning DW i wsp.: Treatment of aspergillosis: clinical practice
guidelines of the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis 2008;46:327-360.
Ascioglu S, Rex JH, de Pauw B i wsp.: Defining opportunistic invasive fungal infections in
immunocompromised patients with cancer and hematopoietic stem cell transplants: an
international consensus. Clin Infect Dis 2002;34:7-14.
De Pauw B, Walsh TJ, Donnelly JP i wsp.: Revised definitions of invasive fungal disease
from the European Organization for Research and Treatment of Cancer/Invasive Fungal
Infections Cooperative Group and the National Institute of Allergy and Infectious Diseases
Mycoses Study Group (EORTC/MSG) Consensus Group. Clin Infect Dis 2008;46:1813-1821.
CIBMTR: Newsletter 2009;15.
Storek J: Immunological reconstitution after hematopoietic cell transplantation - its relation to
the contents of the graft. Expert Opin Biol Ther 2008;8:583-597.
Seggewiss R, Einsele H: Immune reconstitution after allogeneic transplantation and expanding
options for immunomodulation: an update. Blood 2011;115:3861-3868.
Marr KA, Carter RA, Crippa F, Wald A, Corey L: Epidemiology and outcome of mould
infections in hematopoietic stem cell transplant recipients. Clin Infect Dis 2002;34:909-917.
Gorschluter M, Mey U, Strehl J i wsp.: Neutropenic enterocolitis in adults: systematic analysis
of evidence quality. Eur J Haematol 2005;75:1-13.
Gorin NC, Labopin M, Blaise D i wsp.: Higher incidence of relapse with peripheral blood as
source of stem cells in adult patients with acute myelocytic leukaemia autografted in first
remission. Bone Marrow Transplantation 2008;41:S13.
20
5. Omówienie pozostałych osiągnięć naukowo-badawczych
W dorobku naukowym, poza pracami wyszczególnionymi w „osiągnięciu naukowym”,
posiadam 41 prac opublikowanych w recenzowanych czasopismach, o łącznej punktacji 376
KBN/MNiSW i łącznej wartości Impact Factor wynoszącym 41,778 punktów. Jestem
pierwszym autorem 14 z wyŜej wymienionych prac.
Pozostałe publikacje składające się na mój dorobek naukowy to 134 doniesień zjazdowych,
w tym 60 zagranicznych opublikowanych w postaci abstraktów oraz 2 rozdziały w ksiąŜkach.
Moje zainteresowania naukowe skupiają się wokół zagadnienia transplantacji komórek
hematopoetycznych, a w szczególności bezpieczeństwa terapii i leczenia wspomagającego.
Zajmuję się ponadto zagadnieniem skuteczności leczenia przeciwnowotworowego w
chorobach hematologicznych, zwłaszcza w białaczkach.
Transplantacja komórek krwiotwórczych
ZakaŜenia po transplantacji komórek krwiotwórczych. Naukowe zainteresowanie
problematyką powikłań infekcyjnych w transplantologii rozpoczęło się w 2000 roku i
zaowocowało
rozprawą
doktorską
„Skuteczność
antybiotykoterapii
empirycznej
w
zwalczaniu infekcji w okresie głębokiej granulocytopenii u chorych leczonych za pomocą
transplantacji autologicznych komórek hematopoetycznych”. Po uzyskaniu stopnia doktora
nauk medycznych kontynuowałam i nadal kontynuuję działalność naukową w zakresie
analizy występowania i czynników ryzyka oraz skuteczności leczenia zakaŜeń występujących
u chorych po przeszczepieniu, jako skutek neutropenii i/lub zaburzeń immunologicznych
będących następstwem terapii.
Wyniki zakończonych najwaŜniejszych badań i analiz z obszaru zakaŜeń przedstawiłam w
części „osiągnięcie naukowe”. Ponadto podjęłam współpracę z ośrodkami europejskimi w
celu analizy losów chorych poddawanych przeszczepieniu, z niewydolnością wielonarządową
w przebiegu wstrząsu septycznego i/lub reakcji przeszczep przeciwko gospodarzowi. Wyniki
badania zostały opublikowane w czasopiśmie Bone Marrow Transplantation w 2009 roku,
wskazując na potencjalne moŜliwości zapobiegania powikłaniom krwotocznym w opisywanej
grupie chorych. Od 2008 roku współpracuję w ramach Infectious Diseases Working Party
EBMT głównie w dziedzinie zakaŜeń EBV oraz EBV-zaleŜnej PTLD. Jestem współtwórcą
toczącego się obecnie europejskiego badania polegającego na ocenie strategii terapeutycznej
potwierdzonej EBV-PTLD w europejskich ośrodkach transplantacyjnych. W 2009 roku w
czasopiśmie Transplant Infectious Disease opublikowana została praca, w której dokonałam
21
analizy dotychczas opisanych przypadków PTLD, a w kolejnych latach ukazały się kolejne
prace w Acta Haematologica Polonica porównujące PTLD występujące wśród chorych
poddawanych transplantacjom narządowym i komórek krwiotwórczych (2010) oraz
rekomendacje krajowe dotyczące diagnostyki i leczenia tego schorzenia (2012). Jednym z
waŜniejszych obszarów, którymi zajmuję się naukowo, są inwazyjne zakaŜenia grzybicze,
zwłaszcza inwazyjna aspergiloza, występujące po przeszczepieniu. Efektem badań i analiz w
tym zakresie są publikacje we Współczesnej Onkologii i doniesienia zjazdowe. Brałam
czynny udział w wielu konferencjach naukowych polskich i międzynarodowych,
przedstawiając w formie referatów zagadnienia dotyczące epidemiologii, profilaktyki i
leczenia grzybic w hematologii i transplantologii. Prezentowałam równieŜ wyniki własnych
badań. Obecnie jestem zaangaŜowana w badanie polimorfizmów genetycznych związanych z
odpowiedzią immunologiczną na zakaŜenie grzybicze. Wstępne wyniki pracy były
przedstawiane w postaci ustnego referatu podczas europejskiej konferencji EBMT w Genewie
w 2012 roku. Znaczenie tej analizy wiąŜe się z moŜliwością identyfikacji chorych szczególnie
zagroŜonych rozwojem inwazyjnej grzybicy po leczeniu, co pozwoli na planowanie
skutecznego leczenia profilaktycznego i wyprzedzającego.
Jestem autorem lub współautorem prac poglądowych omawiających zalecenia dotyczące
diagnostyki oraz profilaktyki i leczenia infekcji potransplantacyjnych w róŜnych grupach
wiekowych. Prace te zostały opublikowane w suplemencie Bone Marrow Transplantation w
2008 r., we Współczesnej Onkologii w 2010 r. i Acta Haematologica Polonica w 2010 r.
Jestem
autorem
rekomendacji
dotyczących
diagnostyki
oraz
leczenia zakaŜeń
z
uwzględnieniem wyboru antybiotyków i czasu ich stosowania u chorych w okresie
neutropenii
po
transplantacji
komórek
krwiotwórczych.
Rekomendacje
te
zostały
zaakceptowane przez Komitet ds. ZakaŜeń Szpitala Klinicznego Przemienienia Pańskiego w
Poznaniu. Stworzyłam teŜ, realizowany w naszej Klinice, algorytm postępowania dotyczący
profilaktyki, rozpoznawania i leczenia inwazyjnej aspergilozy rozwijającej się po
przeszczepieniu komórek krwiotwórczych.
W 2010 roku otrzymałam nagrodę zespołową Ministra Zdrowia za cykl publikacji
dotyczących zakaŜeń w transplantologii komórek krwiotwórczych.
Toksyczność okołotransplantacyjna. Do waŜnych zagadnień jakie analizuję i badam jest
bezpieczeństwo leczenia za pomocą transplantacji szpiku, w tym zapobieganie powikłaniom
toksycznym związanym z leczeniem. Od 2000 roku byłam członkiem zespołu, kierowanego
przez prof. Janusza Hansza, który jako jeden z pierwszych w Polsce wprowadził leczenie z
zastosowaniem transplantacji alogenicznych komórek hematopoetycznych poprzedzone
22
kondycjonowaniem ze zredukowaną intensywnością lub niemieloablacyjnym. Takie leczenie,
ze względu na relatywnie małą toksyczność, moŜe być oferowane chorym w wieku powyŜej
50
roku
Ŝycia
oraz
pacjentom
z
powaŜnymi
schorzeniami
współistniejącymi,
dyskwalifikującymi z terapii mieloablacyjnej. Zajmowałam się przede wszystkim
zagadnieniem kompleksowego monitorowania chorych w aspekcie wykrywania zagroŜenia
wznową choroby oraz leczenia jej nawrotów. Znalazło to wyraz w wielu publikacjach,
głównie zjazdowych. Od 2002 roku pod kierunkiem prof. Mieczysława Komarnickiego ten
temat badawczy jest kontynuowany. Od 2006 roku, po uzyskaniu stopnia doktora nauk
medycznych, zajmuję się przede wszystkim oceną skuteczności i bezpieczeństwa
alotransplantacji u chorych powyŜej 55 roku Ŝycia oraz transplantacji wielokrotnych. W
zakresie zapobiegania powikłaniom toksycznym po przeszczepieniu zajmuję się takŜe
wprowadzaniem i oceną nowych leków proponowanych do kondycjonowania, takich jak
treosulfan lub busulfan doŜylny. Dotyczy to wskazań do zastosowania tych leków, ich
dawkowania oraz kojarzenia z innymi chemioterapeutykami. Zagadnieniem, którym zajmuję
sie od 2008 roku jest ponadto ocena stanów przeładowania Ŝelazem, jego diagnostyka i ocena
wpływu na powikłania toksyczne, immunologiczne i infekcyjne po transplantacji. Wyniki
tych analiz były prezentowane na zjazdach polskich i zagranicznych. Obecnie kontynuuję ten
temat, poszerzony o badanie wpływu hepcydyny na gospodarkę Ŝelaza.
Jestem autorem prac poglądowych dotyczących wskazań do transplantacji i sposobu
przeprowadzenia tego leczenia w amyloidozie pierwotnej (Polski Merkuriusz Lekarski 2009),
przewlekłej białaczce szpikowej (Współczesna Onkologia 2010) i ostrej białaczce szpikowej
(Hematologia 2011).
Dawcy komórek krwiotwórczych. Bezpieczeństwo zabiegów transplantacji, to w
odniesieniu do alotransplantacji, takŜe bezpieczeństwo dawców komórek krwiotwórczych. Od
2005 roku współpracowałam w ramach EBMT w międzynarodowym zespole analizującym
występowanie powikłań po pobraniu komórek krwiotwórczych od dawców rodzinnych
poniŜej 18 roku Ŝycia. Efektem wieloletnich studiów jest opublikowana w 2012 roku w
czasopiśmie Blood praca, której wyniki mogą stanowić podstawę do sformułowania
rekomendacji dotyczących praktyki pobrań komórek krwiotwórczych w róŜnych grupach
wiekowych. Jest to pierwsza na świecie analiza dotycząca dawców w wieku poniŜej 18 lat.
Obecnie uczestniczę w wieloośrodkowym krajowym badaniu oceniającym znaczenie i
wpływ
niezgodności
haplotypów
HLA
pomiędzy
dawcą
i
biorcą
na
przebieg
potransplantacyjny. Badanie dotyczy transplantacji komórek krwiotwórczych od dawców
niespokrewnionych.
23
Medycyna regeneracyjna. WaŜnym zagadnieniem, wykraczającym poza leczenie
hematologiczne, w które jestem zaangaŜowana od 2003 roku do chwili obecnej, jest
zastosowanie autologicznych komórek szpiku w zapobieganiu uszkodzenia mięśnia
sercowego u chorych ze świeŜym zawałem serca i śledzenie losów tych pacjentów we
współpracy z Kliniką Kardiologii UM w Poznaniu. Wyniki tych badań, o niewątpliwie
przełomowym charakterze, zostały opublikowane w 2010 roku w czasopiśmie European
Heart Journal i w 2012 w International Journal of Cardiology oraz wielokrotnie prezentowane
na zjazdach transplantacyjnych i kardiologicznych. Badania te stanowią znaczący wkład w
rozwój medycyny regeneracyjnej i stosowania terapii komórkowych. Prace zostały
wyróŜnione i nagrodzone przez Polskie Towarzystwo Kardiologiczne.
Leczenie przeciwnowotworowe
Badania oporności komórkowej. Jednym z obszarów mojego naukowego zainteresowania
jest biologia komórek nowotworowych, zwłaszcza białaczkowych, oraz oporność komórek na
chemioterapię i mechanizmy tej oporności. We współpracy z Kliniką Pediatrii, Hematologii i
Onkologii Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Bydgoszczy od 2006
roku prowadziłam badania na komórkach białaczkowych pochodzących od pacjentów, jak i z
linii komórkowych. Wyniki tych badań zostały opublikowane w cyklu prac oryginalnych w
czasopiśmie Anticancer Research w latach 2007, 2008, 2009 oraz w Journal of Cancer
Research and Clinical Oncology w 2007 r., w Onkologii Polskiej w 2008 r oraz we
Współczesnej Onkologii w 2012 roku. Jestem współautorem prac poglądowych (Acta
Haematologica Polonica 2006, Farmacja Polska 2007) i doniesień zjazdowych z tego zakresu.
Badania oporności mają istotne wartości poznawcze w odniesieniu do biologii białaczek,
wykazano teŜ ich znaczenie praktyczne. Dzięki tym opracowaniom, moŜliwe jest planowanie
optymalnego leczenia postaci opornych i nawrotowych ostrych i przewlekłych białaczek oraz
projektowanie terapii przygotowującej przed transplantacją w tych grupach chorych. Badania
in vitro stanowią podstawę planowania prób klinicznych.
Skuteczność leków przeciwnowotworowych. Jestem autorem lub współautorem opracowań
dotyczących nowoczesnego leczenia zachowawczego ostrych białaczek szpikowych
(Współczesna Onkologia 2007), wskazań do stosowania, skuteczności i bezpieczeństwa
rytuksymabu (Współczesna Onkologia 2008 r.) i leków hypometylujących (Hematologia
2012) w hematologii oraz powikłań nowoczesnej terapii szpiczaka plazmocytowego (Polski
Merkuriusz Lekarski 2011 r.).
24
Sumaryczny impact factor: 41,778 (wg Journal Citation Reports)
Liczba cytowań:; po wyłączeniu prac stanowiących „osiągnięcie naukowe”: 76 (dla
całości dorobku 100) (wg Web of Science)
Indeks Hirscha: 5 (wg Web of Science)
6. Dorobek dydaktyczny, popularyzatorski i informacja o współpracy
międzynarodowej oraz z towarzystwami i organizacjami naukowymi
6.1 Działalność dydaktyczna i osiągnięcia dydaktyczne
1. Opieka naukowa nad studentami
1) Od 2000 roku prowadzę zajęcia dydaktyczne w formie ćwiczeń i seminariów dla studentów
Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
•
z chorób wewnętrznych dla studentów III roku Wydziału Lekarskiego
•
z hematologii dla studentów V roku Wydziału Lekarskiego
•
z hematologii w języku angielskim dla studentów medycyny English Division
•
z hematologii dla studentów Wydziału Farmacji na kierunku Analityki Medycznej
w latach 2009-2010
2) Byłam opiekunem trzech prac magisterskich na Wydziale Farmacji
•
2005 r: „Polimorfizm glikoprotein płytkowych u chorych z miaŜdŜycowozakrzepowymi chorobami tętnic”
•
2006 r: „Diagnostyka inhibitora czynnika VIII u chorych na hemofilię A”
•
2007 r: „Choroba von Willebranda jako przyczyna łagodnej skazy krwotocznej”
3) Opiekuję się studentami zagranicznymi odbywającymi praktykę studencką w Klinice
Hematologii. Prowadzę kurs Elective Course in Oncology for Medical Students odbywający
się na Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu (2011-2012)
4) Od 2011 roku opiekuję się studentami Koła Naukowego. Współpraca zaowocowała
prezentacjami prac na studenckich konferencjach krajowych i zagranicznych. Sprawuję
25
nadzór nad wykonaniem pracy badawczej i realizacji grantu nr 104/2011 UM w Poznaniu
„Epidemiologia zakaŜeń CMV, EBV, HBV, HCV wśród dorosłych chorych leczonych z
powodu nowotworów hematologicznych”
2. Opieka naukowa nad lekarzami
1) Kierowałam specjalizacją z hematologii
2) Prowadzę szkolenia i kursy specjalizacyjne z zakresu
•
hematologii dla lekarzy specjalizujących się w dziedzinie chorób wewnętrznych
•
hematologii dla analityków medycznych specjalizujących się w dziedzinie
Analityka Medyczna
3) Organizuję i prowadzę staŜe specjalizacyjne z transplantologii dla lekarzy
specjalizujących się w
•
hematologii
•
transplantologii klinicznej
•
transfuzjologii klinicznej
4) Opiekuję się lekarzami odbywającymi staŜ podyplomowy
6.2. Wygłoszenie referatów na międzynarodowych i krajowych konferencjach
tematycznych
1) „ Leczenie ziarnicy złośliwej w ciąŜy” Polskie Towarzystwo Hematologów i
Transfuzjologów (PTHIT), 1999 Poznań
2) „SpostrzeŜenia kliniczne wynikające z dotychczas przeprowadzonych minitransplantacji” II Ogólnokrajowe Warsztaty Transplantacyjne w Hematologii 78.10.2000 Falenty/Warszawa
3) „Antybiotykoterapia empiryczna w leczeniu zakaŜeń w okresie neutropenii” PTHIT
2003 Poznań
4) „Ostre białaczki - sprawozdanie z konferencji ASH 2005” PTHIT, 2006 Poznań
5) „Ostre białaczki i zespoły mielodysplastyczne - sprawozdanie z konferencji ASH
2006” PTHIT, 2007 Poznań
6) „ZakaŜenia bakteryjne w neutropenii: profilaktyka i leczenie” Jesienna Szkoła
ZakaŜeń 12-13.10.2007 Warszawa
7) „Transplantacja komórek hematopoetycznych u chorych na przewlekłą białaczkę
szpikową” Akademia Przewlekłej Białaczki Szpikowej 8-9.05.2008 Warszawa
8) „ Profilaktyka zakaŜeń grzybiczych u chorych na nowotwory układu krwiotwórczego”
Polsko-Niemiecka Konferencja Farmacji Onkologicznej 16-17.05.2008 Frankfurt nad
Odrą, Niemcy
26
9) „Inwazyjne zakaŜenia grzybicze w praktyce hematologicznej i transplantologicznej”
III Ogólnopolskie Sympozjum „Inwazyjne zakaŜenia grzybicze” 26-27.05.2008
Warszawa
10) „Wszystko co naleŜy wiedzieć o chłoniakach” Konferencja naukowa Towarzystwa
Internistów Polskich „Nowe podejście do diagnostyki i leczenia chłoniaków”
18.09.2008 Toruń
11) „Leczenie przewlekłej białaczki szpikowej. Dazatynib – działania niepoŜądane”
Akademia Przewlekłej Białaczki Szpikowej 3-4.10.2008 Zielona Góra
12) „ Inhibitory kinazy tyrozynowej w leczeniu przewlekłej białaczki szpikowej”
Conference on Oncology Pharmacy 12-13.06.2009 Drezno, Niemcy
13) „Terapia grzybic układowych w świetle zaleceń ECIL” Jesienna Szkoła ZakaŜeń 67.11.2009 Warszawa
14) „Rytuksymab w leczeniu limfoproliferacyjnej choroby poprzeszczepowej” PTHIT
28.10.2010 Poznań
15) „Powikłania infekcyjne po alogenicznych przeszczepach” XI Konferencja
„Nowoczesne Technologie w medycynie” 4-5.11.2010 Łódź
16) „Profilaktyka zakaŜeń grzybiczych u chorych na nowotwory hematologiczne”
Spotkanie z Ekspertem. Zjazd PTHIT 16-19.09.2011 Lublin
17) „Leki hipometylujące w leczeniu zespołów mielodysplastycznych i ostrych białaczek
szpikowych – doświadczenia z zastosowaniem azacytydyny w indukcji reakcji GvL
po alloSCT. II Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Szkoleniowa „Transplantacja
komórek krwiotwórczych w leczeniu ostrych białaczek szpikowych i zespołów
mielodysplastycznych”. 14-15.10.2011 Poznań
18) „Profilaktyka zakaŜeń grzybiczych” Jesienna Szkoła ZakaŜeń 18-19.11.2011,
Warszawa
19) „Wskazania do przeszczepiania komórek krwiotwórczych w leczeniu MDS”
Warsztaty MDS 19.04.2012 Warszawa
20) „Transplantacja alogenicznych komórek krwiotwórczych w leczeniu nowotworów
hematologicznych – wpływ globuliny antytymocytarnej na wyniki leczenia”
Konferencja ATG Fresenius - perspektywy rozwoju w oparciu o 30 lat stosowania w
praktyce klinicznej. 11-12.05.2012 Warszawa
6.3.Udział w międzynarodowych i krajowych projektach badawczych
1)„Mechanizmy oporności komórek białaczkowych na selektywne inhibitory kinazy
tyrozynowej” badanie we współpracy z Katedrą i Kliniką Pediatrii, Hematologii i
Onkologii CM UMK w Bydgoszczy finansowane w ramach badań własnych,
indywidualnych granów EFS oraz grantu naukowego UMK 09/2009
2)„Oporność in vitro na cytostatyki w ostrych białaczkach” - badanie wieloośrodkowe
finansowane w ramach badań własnych oraz grantu KBN 6 PO5E 082
3)„Wpływ komórek macierzystych szpiku na przebudowę ściany mięśnia sercowego u
chorych ze świeŜym zawałem serca” Grant Polskiego Towarzystwa
Kardiologicznego oraz dla REGENT study: KBN PBZ-KBN-099/P05/2003;
0651/PO1/2007/32; 2422/PO1/2007/32
4)„Strategy of preemptive management of EBV-related Post-Transplant
Lymphoproliferative Disorder”: badanie w ramach Infectious Diseases Working
Party of European Group for Blood and Marrow Transplantation
27
5)“Allogeneic sibling donor complications of hematopoietic progenitor cell collection in
children; a multi-institutional survey: badanie w ramach Pediatric Diseases Working
Party of European Group for Blood and Marrow Transplantation
6) HISTORY Study: “A retrospective study of hematopoetic stem cell transplant
patients with organ dysfunctions due to severe sepsis or graft-versus host disease”
F1K-SB-B004. Grant Europejski Eli Lilly & Company
7)„Wpływ zakresu rozbieŜności sekwencji genów i haplotypów głównego kompleksu
zgodności tkankowej (MHC) pomiędzy dawcą i biorcą krwiotwórczych komórek
macierzystych na zdrowienie oraz bezpośrednie i odległe powikłania
potransplantacyjne” w ramach grantu KBN N N402 351138
Nie kierowałam projektami i programami badawczymi
6.4.Aktywny udział w międzynarodowych i krajowych konferencjach naukowych
1) EBMT 2001. 27th Annual Meeting European Group for Blood and Marrow
Transplantation and 17th Meeting of the Nurses Group. Maastricht, The Netherlands,
March 25-28, 2001.
2) EBMT 2003. 29th Annual Meeting of the European Group for Blood Marrow
Transplantation, 19th Meeting of the EBMT Nurses Group and 2nd Meeting of the
EBMT Data Management Group. Istanbul, Turkey, March 23-26, 2003.
3) XIX Zjazd Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów. Białystok, 12-15
IX 2001 r.
4) XXXIV Zjazd Towarzystwa Internistów Polskich. Poznań, 19-22 IX 2001.
5) XX Zjazd Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów. Gdańsk, 11-13
IX 2003 r.
6) EBMT 2004. 30th Annual Meeting of the European Group for Blood Marrow
Transplantation, 20th Meeting of the EBMT Nurses Group and 3rd Meeting of the
EBMT Data Management Group. Barcelona, Spain, March 28-31, 2004.
7) EBMT 2005. 31th Annual Meeting of the European Group for Blood Marrow
Transplantation, 21th Meeting of the EBMT Nurses Group and 4th Meeting of the
EBMT Data Management Group. Prague, Czech Republic, March 20-23, 2005.
8) XXI Zjazd Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów. Wisła, 8-10 IX
2005.
9) 47th Annual Meeting of the American Society of Hematology. Atlanta, Georgia,
December 10-13, 2005
10) EBMT 2006. 32nd Annual Meeting of the European Group for Blood Marrow
Transplantation, 22nd Meeting of the EBMT Nurses Group and 5th Meeting of the
EBMT Data Management Group. Hamburg, Germany, March 19-22, 2006.
11) 48th Annual Meeting of the American Society of Hematology. Orlando, Florida,
December 9-12, 2006.
12) EBMT 2007. 33rd Annual Meeting of the European Group for Blood Marrow
Transplantation, 23rd Meeting of the EBMT Nurses Group and 6th Meeting of the
EBMT Data Management Group. Lyon, France, March 25-28, 2007.
28
13) XXII Zjazd Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów. Warszawa, 6-8
IX 2007.
14) EBMT 2008. 34th Annual Meeting of the European Group for Blood Marrow
Transplantation, 24th Meeting of the EBMT Nurses Group and 7th Meeting of the
EBMT Data Management Group. Florence, Italy, March 30-April 2, 2008.
15) EBMT 2009. 35th Annual Meeting of the European Group for Blood and Marrow
Transplantation, 25 Meeting of the EBMT Nurses Group, 8th Meeting of the EBMT
Data Management Group, 3rd Patient & Family Day. Göteborg, Sweden, 29.031.04.2009.
16) XXIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów. Wrocław, 1820 VI 2009 r.
17) Fifty-first Annual Meeting of the American Society of Hematology. New Orleans,
Louisiana, December 5-8, 2009.
18) EBMT 2011. 37th Annual Meeting of the European Group for Blood and Marrow
Transplantation. April 3-6, 2011, Paris, France.
19) XXIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów. Lublin, 16-18
IX 2011 r.
20) 53rd Annual Meeting and Exposition of the American Society of Hematology (ASH)
San Diego, CA, December 10-13, 2011.
21) EBMT 2012. 38th Annual Meeting of the European Group for Blood and Marrow
Transplantation. Geneva, Switzerland, 1-4 April 2012.
6.5.Udział w komitetach organizacyjnych międzynarodowych i krajowych
konferencji naukowych
1) I Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Szkoleniowa „Rola transplantacji
macierzystych komórek krwiotwórczych w leczeniu szpiczaka mnogiego” 1415.10.2010 Poznań
2) II Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Szkoleniowa „Transplantacja komórek
krwiotwórczych w leczeniu ostrych białaczek szpikowych i zespołów
mielodysplastycznych” 14-15.10.2011 Poznań
3) III Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Szkoleniowa „Transplantacja komórek
krwiotwórczych w leczeniu ostrych białaczek limfoblastycznych” 12-13.10.2012
Poznań
6.6.Międzynarodowe i krajowe nagrody za działalność naukowa lub artystyczną
6.6.1. Nagroda Rektora UM w Poznaniu za działalność dydaktyczną w roku
akademickim 2007/2008 – 2008 rok
6.6.2. Nagroda zespołowa Ministra Zdrowia za cykl publikacji dotyczących zakaŜeń
w transplantologii komórek krwiotwórczych - 2010 rok
29
6.7.Członkostwo w międzynarodowych organizacjach oraz towarzystwach
Naukowych
Od 1990 – Członek Towarzystwa Internistów Polskich (w latach 1995-1999 w
zarządzie Oddziału Zielonogórskiego)
Od 1994 – Członek Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów
Od 2000 – Członek European Group for Blood and Marrow Transplantation
Od 2011 – Członek zarządu Polskiej Federacji Ośrodków Transplantacji Szpiku
6.8.StaŜe w zagranicznych i krajowych ośrodkach naukowych lub akademickich
Hammersmith Hospital, Bone Marrow Transplant Unit, Londyn, Wielka Brytania,
1997 rok (1 miesiąc)
6.9.Recenzowanie publikacji w czasopismach międzynarodowych i krajowych
Pełnię rolę recenzenta dla czasopism:
Acta Haematologica Polonica 2008 (1x)
Medical and Biological Sciences 2008 (1x), 2011 (1x), 2012 (2x)
Współczesna Onkologia 2011 (1x), 2012 (2x)
Poznań 21.11.2012
30