FILMY KRÓTKOMETRAŻOWE ROMANA POLAŃSKIEGO

Transkrypt

FILMY KRÓTKOMETRAŻOWE ROMANA POLAŃSKIEGO
FILMY KRÓTKOMETRAŻOWE
ROMANA POLAŃSKIEGO
z muzyką na żywo w wykonaniu eksperymentalnego duetu
SzaZa
© Euro London
Na tle wszystkich dzieł Romana Polańskiego, filmy krótkometrażowe należą do najrzadziej
prezentowanych. Tym czasem, w latach 1958 - 1962, jako student Łódzkiej Filmówki w okresie jej
największej świetności, reżyser zrealizował całą serię krótkich filmów: od przekornych ćwiczeń
warsztatowych, takich jak Morderstwo (1957) i Uśmiech zębiczny (1957), przez metaforyczne
Rozbijemy zabawę (1957) i Ssaki (1962), aż do Dwóch ludzi z szafą (1958), który to film przyniósł
Polańskiemu międzynarodowy rozgłos.
Etiudy noszą znamiona surrealistycznego i nierzadko mrocznego stylu, który reżyser ujawni w
przyszłości; jego geniuszu narracyjnego oraz niestrudzonego poszukiwania prawdy o ludzkiej naturze
– jakkolwiek okrutna i bezlitosna nie miałaby się okazać. Ten sam groteskowy i często niepokojący
świat wczesnych filmów Polańskiego, w połączeniu z precyzyjną i pomysłową reżyserią są elementami,
które można odnaleźć w jego późniejszych arcydziełach, takich jak Dziecko Rosemary, Chinatown czy
Pianista.
©Karolina Karwan
Sza/Za (Paweł Szamburski i Patryk Zakrocki) są muzykami, improwizatorami i promotorami
kultury na warszawskiej scenie muzycznej i w niezależnych ośrodkach sztuki od roku 1999. Do
pokazu, skomponowali specjalnie podkład muzyczny, zainspirowany dokonaniami Komedy.
Muzyka Sza/Zy jest niezwykłym połączeniem hałasu i ciszy, popu i współczesnej muzyki kameralnej;
piękna i brzydoty w dźwiękach; mądrości i naiwnej beztroski. Używając klarnetu, skrzypiec,
analogowych „loops” oraz delikatnych efektów dźwiękowych, muzycy usiłują zamazać granice
pomiędzy tymi wartościami oraz “wyzwolić” zarówno scenę, jak i publiczność od utartych i
sprawdzonych oczekiwań kulturowych.
FILMY:
© Nikola Todorow 1957, Film Polski
MORDERSTWO
Polska 1957
35 mm, 1min 30 sek.
Scenariusz i reżyseria: Roman Polanski
Zdjęcia: Nikola Todorow
Produkcja: PWSFTviT w Łodzi
Pierwszy film, czy raczej ćwiczenie reżyserskie Polańskiego – to krótka scena, w której śpiący mężczyzna
zostaje śmiertelnie dźgnięty nożem przez nieznanego intruza, o zaskakująco niewinnej twarzy.
© Henryk Kucharski 1957, Film Polski
UŚMIECH ZĘBICZNY
Polska 1957
35 mm, 1 min 27 sek.
Reżyseria: Roman Polański
Zdjęcia: Henryk Kucharski
Obsada: Nikola Todorow
Produkcja: PWSFTviT w Łodzi
Przystojny podglądacz zauroczony jest widokiem swojej roznegliżowanej sąsiadki – do momentu, kiedy
na jej miejscu nie pojawi się… mąż.
© Marek Nowicki 1957, Film Polski
ROZBIJEMY ZABAWĘ
Polska 1957
35 mm, 7 min 38 sek.
Scenariusz i reżyseria: Roman Polański
Zdjęcia: Andrzej Galiński, Marek Nowicki
Obsada: Jan Rutkiewicz, Wieslaw Turowski, Andrzej Ziółkowski
Produkcja: PWSFTviT w Łodzi
Grupa wandali wdziera się na studencką potańcówkę, zaczepiając dziewczyny, bijąc i wpychając do wody
mężczyzn. Ten akt bezmyślnej przemocy, wyreżyserowany z choreograficzną perfekcją współgrającą z
elektryzującym podkładem jazzowym Krzysztofa Komedy i przywodzi na myśl słynną scenę z
„Chinatown”, w której postać grana przez reżysera kaleczy nos Jacka Nicholsona.
Do „zabawy” Polański zaangażował prawdziwych chuliganów – „chłopców z Bałut”, zaskakując swoich
kolegów zaangażowanych w produkcję do tego stopnia, że wielu z nich długo nie mogło mu wybaczyć
tego eksperymentu.
DWAJ LUDZIE Z SZAFĄ
© Maciej Kijowski 1958, Film Polski
DWAJ LUDZIE Z SZAFĄ
Polska 1958
35 mm, 15 min.
Scenariusz i reżyseria: Roman Polański
Asystent reżysera: Andrzej Kostenko
Zdjęcia: Maciej Kijowski
Produkcja: Ryszard Barski
Obsada: Jakub Goldberg, Henryk Kluba, Roman Polanski
Produkcja: PWSFTviT w Łodzi
Nagrody: MFF w San Francisco (Nagroda Specjalna za Twórczość Eksperymentalna), MFFK w
Oberhausen (Dyplom Honorowy), Międzynarodowy Konkurs Filmów Eksperymentalnych (III
Nagroda), MFF Montevideo (I Nagroda)
Ten bodaj najwybitniejszy krótki film Polańskiego, to historia dwóch anonimowych mężczyzn, którzy
pewnego dnia wynurzają się z morza i dźwigając wielką, nieporęczną, starą szafę ruszają w miasto, gdzie
każdy, kogo napotykają na swej drodze jest wrogi i okrutny. Ta pełna surrealizmu i lirycznej atmosfery
przypowieść, stanowi przykład wyrafinowanej reżyserii,: oszczędnej w dialogach i bogatej w sugestywne
obrazowanie; pełnej okrucieństwa i wrażliwości jednocześnie. Wielu teoretyków interpretuje film jako
metaforę nonkonformisty dźwigającego ciężar własnego indywidualizmu..
© Henryk Kucharski 1959, Film Polski
KIEDY SPADAJĄ ANIOŁY
Poland 1959
35 mm, 22 min.
Scenariusz i reżyseria: Roman Polański
Zdjęcia: Henryk Kucharski
Obsada: Barbara Kwiatkowska, Andrzej Kondratiuk, Henryk Kluba, Roman Polański
Produkcja PWSFTviT w Łodzi
Dyplomowy film Romana Polańskiego to ambitna, kostiumowa produkcja, w której bezbarwne sceny z
życia babci klozetowej z krakowskich Sukiennic przeplatają się z retrospekcjami z jej barwnej i pełnej
nadziei młodości. “Anioły…” są jedynym – do momentu powstania “Pianisty” – filmem, w którym reżyser
powrócił do czasów wojny. Oniryczna scena finałowa, w której anioł zstępuje na ziemię, jest rzadkim u
Polańskiego przykładem motywu religijnego.
© Krzysztof Romanowski 1959, Film Polski
LAMPA
Polska 1959
35 mm, 7 min 50 sek.
Scenariusz i reżyseria: Roman Polanski
Zdjęcia: Krzysztof Romanowski
Produkcja: PWSFTviT w Łodzi
W mroczny, surrealistyczny świat starego sklepu lalkarza wdziera się ogień, który w kilka minut pożera
zabawki – w płomieniach, plastikowe twarze i ręce lalek wydają się żywe. Ta symboliczna etiuda
pozostawia w widzu niepokój: skrupulatna praca i dorobek życia starego rzemieślnika poszły na marne
w ciągu zaledwie kilku chwil.
© Andrzej Kostenko 1962, Film Polski
SSAKI
Polska 1962
35 mm, 10 min 15 sek.
Scenariusz: Andrzej Kondratiuk, Roman Polański ;
Reżyseria: Roman Polański
Zdjęcia: Andrzej Kostenko
Produkcja: Stefan Adamek
Nagrody: MFF w Oberhausen (Nagroda główna), MFF w Tour (Grand Prix)
Jeden z najciekawszych filmów Polańskiego, będący grą z formą filmową, jest jednocześnie pierwszą
prywatną produkcją filmową w PRL. Nakręcona podczas pobytu w Zakopanem zabawa Polańskiego z
przyjaciółmi, jest zadziwiająco przejrzystą metaforą o przekornej walce o dominacje, w której
uczestniczymy wszyscy.
Opis projektu powstał w oparciu o materiały promocyjne przygotowane przez: Natalię Babinski i Anna Perzanowską z Polish Cutlural Institute, New York

Podobne dokumenty