PP1 braznża drzewno

Transkrypt

PP1 braznża drzewno

STRATEGIA ROZWOJU FIRM BRANŻY DRZEWNOMEBLARSKIEJ NA RYNKACH ZAGRANICZNYCH
Opracowanie tematyczne nr 1 branża drzewno-meblarska
Dokument opracowany przez Stowarzyszenie Polski Instytut Biznesu
Skład zespołu ekspertów:
1. Mariusz Bryła - Kierownik Zespołu
2. Joanna Majewska - Lenarcik
3. Grzegorz Ocieczek
4. Małgorzata Okularczyk
5. Maria Wyra
2|Strona
Spis treści
Wstęp .......................................................................................................................................... 5
1.
Branża drzewno-meblarska w Niemczech ....................................................................... 17
1.1. Charakterystyka niemieckiego rynku drzewno-meblarskiego ...................................... 17
1.2. Trendy w przemyśle meblarskim i projektowaniu wnętrz ............................................ 23
1.3. Instrumenty finansowe dla rozwoju eksportu na rynek niemiecki ................................ 24
1.4. Uwarunkowania i możliwości wejścia na rynek niemiecki .......................................... 31
1.5. Branżowe instytucje otoczenia biznesu w Niemczech .................................................. 34
1.6. Klastry w branży drzewno-meblarskiej w Niemczech .................................................. 38
1.7. Wykaz istotnych imprez targowych dla branży drzewno-meblarskiej w Niemczech... 41
1.8. Strategia rozwojowa dla branży drzewno-meblarskiej na rynku niemieckim .............. 46
2.
Branża drzewno-meblarska w Szwecji............................................................................. 48
2.1. Struktura szwedzkiego rynku drzewno-meblarskiego ................................................. 48
2.2. Trendy w branży drzewno-meblarskiej na rynku szwedzkim ....................................... 51
2.3. Instrumenty finansowania eksportu na rynku szwedzkim ............................................ 53
2.4. Uwarunkowania i możliwości wejścia na rynek szwedzki ........................................... 60
2.5. Instytucje otoczenia biznesu dla branży drzewno-meblarskiej na rynku szwedzkim ... 63
2.6. Klastry drzewno-meblarskie w Szwecji ........................................................................ 65
2.7. Targi drzewne i meblarskie w Szwecji.......................................................................... 66
2.8. Strategie rozwoju zachodniopomorskich przedsiębiorstw na szwedzkim rynku
drzewno-meblarskim ............................................................................................................ 67
3.
Branża drzewno-meblarska we Francji ............................................................................ 70
3.1. Charakterystyka francuskiego rynku drzewno-meblarskiego ....................................... 70
3.2. Trendy branży drzewno-meblarskiej na rynku francuskim ........................................... 72
3.3. Instrumenty finansowania eksportu na rynek francuski ................................................ 75
3|Strona
3.4. Uwarunkowania i możliwości wejścia na francuski rynek ........................................... 75
3.5. Instytucje wspierające rozwój branży drzewno-meblarskiej na rynku francuskim ...... 86
3.6.
Klaster drzewno-meblarski we Francji ...................................................................... 87
3.7.
Targi drzewno-meblarskie na rynku francuskim ....................................................... 88
3.8.
Strategia
rozwoju
firm
w
branży
drzewno-meblarskiej
z województwa
zachodniopomorskiego na rynku francuskim ...................................................................... 91
4.
Branża drzewno-meblarska na Węgrzech ........................................................................ 93
4.1. Charakterystyka węgierskiego rynku ............................................................................ 93
4.2. Trendy na węgierskim rynku drzewno-meblarskim...................................................... 94
4.3. Instrumenty finansowania eksportu rynek węgierski .................................................... 94
4.4. Uwarunkowania i możliwości wejścia na rynek węgierski ........................................ 101
4.5. Instytucje otoczenia biznesu węgierskiej branży drzewno-meblarskiej .................... 104
4.6. Klastry dla branży drzewno-meblarskiej na rynku węgierskim .................................. 105
4.7.
Targi dla branży drzewno-meblarskiej na rynku węgierskim ................................. 107
4.8.
Węgierski rynek drzewno-meblarski ....................................................................... 108
4.9.
Strategia rozwojowa zachodniopomorskich firm na rynku węgierskim ................. 112
Bibliografia............................................................................................................................. 113
Aneks ...................................................................................................................................... 117
4|Strona
Wstęp
Umiędzynarodowienie działalności przedsiębiorstwa jest dla całej firmy ważnym krokiem.
Powodzenie takiego kroku zależeć będzie od wielu czynników – od znajomości danego
rynku, uwarunkowań prawnych, finansowych, kulturowych, a także od poznania konkurentów
oraz zastosowania odpowiedniej metody wejścia na dany rynek. Niniejsze opracowanie
dostarcza
informacji
o
wybranych
rynkach,
ważnych
z
punktu
widzenia
zachodniopomorskich przedsiębiorstw.
Umiędzynarodowienie, czy też internacjonalizacja przedsiębiorstwa obejmuje różne
zagadnienia i może przebiegać w różny sposób. Cytując za J. Rymarczykiem,
internacjonalizacją można nazwać każdy rodzaj działalności gospodarczej podejmowanej
przez przedsiębiorstwo za granicą1. Jest to bardzo szerokie ujęcie tego zagadnienia, zatem
jako umiędzynarodowienie można uznać zarówno najprostszą jego formę, jak eksport, a także
najbardziej zaawansowane inwestycje zagraniczne.
Najbardziej
tradycyjnym
mechanizmem
umiędzynarodowienia
działalności
jest
rozpoczynanie od eksportu, początkowo na rynki bliższe (przede wszystkim pod względem
geograficznym) i najlepiej rozpoznane, a później na kolejne, dalsze i mniej znane rynki, by w
późniejszej fazie nawet kapitałowe zaangażowanie za granicą2. Model taki, zwany modelem
uppsalskim, znajduje też wielu krytyków, jednakże w przypadku wielu polskich
przedsiębiorstw można zauważyć właśnie tę drogę internacjonalizacji.
1
2
J. Rymarczyk, Internacjonalizacja i globalizacja przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa 2004.
Ibidem.
5|Strona
Opracowanie tematyczne nr 1 branża
bran drzewno-meblarska
Tabela 1: Internacjonalizacja jako proces
Rynek
(kraj)
Forma umiędzynarodowienia
umię
Sporadyczny
Eksport
eksport
niezależnych
reprezentantów
przez Zagraniczne
handlowe
filie Zagraniczne
filie handlowe
i produkcyjne
Rynek A
Rynek B
Rynek C
Rynek D
Rynek N
Źródło: J. Rymarczyk, Internacjonalizacja i globalizacja przedsiębiorstwa
przedsi biorstwa, PWE, Warszawa
2004.
Jak wskazują badania wśród
śród polskich przedsiębiorstw,
przedsi biorstw, opublikowane przez KPMG we
współpracy z PAIiIZ, to właśnie
właś
eksport jest najczęściej wymienianąą formą gospodarczego
zaangażowania za granicą.
ą.. Porównanie w pozostałymi formami umiędzynarodowienia
umi
umię
prezentuje poniższy wykres.
6|Strona
Wykres 1: Formy zaangażowania gospodarczego polskich przedsiębiorstw za granicą
Eksport produktów na rynki zagraniczne
88%
Współpraca/alianse z firmami zagranicznymi
55%
Własne oddziały/filie handlowe
23%
Własne oddziały/filie produkcyjne
18%
Licencje
12%
Joint ventures
4%
Inne
4%
Nie prowadzimy działalności za granicą
11%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Źródło: Ekspansja międzynarodowa polskich przedsiębiorstw produkcyjnych – KPMG, 2010.
Wśród najpopularniejszych regionów za granicą, w których obecne są polskie firmy,
wymienia się Europę Zachodnią (przede wszystkim ze względu na bardzo chłonny rynek
zbytu oraz możliwości uzyskania wyższych marż), Europę Środkową i Bałkany (ze względu
na bliskość geograficzną, podobną zasobność portfeli) oraz Europę Wschodnią (podobieństwo
kulturowe, uwarunkowania historyczne). Pozostałe regiony mają o wiele mniejsze znaczenie
(por. wykres 2).
7|Strona
Wykres 2: Obecność polskich firm produkcyjnych na rynkach według regionów
Europa Zachodnia
88%
Europa Środkowa i Bałkany
71%
Europa Wschodnia
61%
Ameryka Północna
22%
Azja
20%
Bliski Wschód
18%
Afryka
17%
Ameryka Południowa i Środkowa
12%
Australia i Nowa Zelandia
12%
0%
10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Powyższe znajduje potwierdzenie w wynikach eksportu Polski, zawartych w poniższej tabeli.
Tabela 2. Obroty handlu zagranicznego Polski według ważniejszych krajów – eksport w
2009 i 2010 r.
Źródło: Główny Urząd Statystyczny, www.stat.gov.pl.
8|Strona
Niemcy od lat są głównym partnerem eksportowym Polski. Pozycja ta jest niezagrożona, tym
bardziej, że możliwy jest dalszy wzrost eksportu towarów konsumpcyjnych i innych dóbr ze
względu na spodziewany wzrost emigracji Polaków do Niemiec w związku z otwarciem
niemieckiego rynku pracy po 1 maja 2011 r. Poza tym, kraj ten podnosi się po niedawnym
kryzysie, co oznacza, że konsumpcja będzie rosnąć. Jest to niewątpliwie stabilny i pewny
partner biznesowy.
Drugą pozycję w eksporcie towarów z Polski zajmuje Francja. Zauważalny jest wzrost
wartości eksportu do tego kraju. Są to bardzo duże i chłonne rynki, zatem możliwe jest
nawiązanie współpracy oraz jej dynamiczny rozwój, gdyż w stosunku do obu krajów
prognozy są optymistyczne.
Do dalszej analizy w ramach niniejszego opracowania wybrano jeszcze dwa kraje z pierwszej
dziesiątki najważniejszych partnerów biznesowych Polski pod względem wielkości eksportu
– Szwecję oraz Węgry. Szwecję wybrano do analizy przede wszystkim ze względu na duże
perspektywy rozwoju. Kraj ten podnosi się po niedawnym kryzysie. Poza tym bliskość
geograficzna stwarza duże możliwości rozwoju wymiany handlowej. Dostrzeżono to już
przykładowo w niektórych pomorskich przedsiębiorstwach i gminach, które współpracują ze
Szwecją w ramach projektu dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej (Catching the
Future) w celu nawiązywania współpracy i zacieśniania kontaktów biznesowych.
Rynek węgierski wybrano natomiast do analizy przede wszystkim ze względu na długie
tradycje współpracy między dwoma krajami, duży zakres współpracy (Polska jest dla Węgier
szóstym partnerem w imporcie węgierskim), a także perspektywy jego rozwoju - po kryzysie
węgierska gospodarka będzie się ponownie rozwijać, co zapewni duże zapotrzebowanie na
wszelkiego rodzaju produkty. Poza tym warto podkreślić podobieństwo kulturowe i
historyczne. Oba kraje zaliczane są do regionu Europy Środkowej i Wschodniej, oba w tym
samym czasie weszły do Unii Europejskiej, oba nie przyjęły jeszcze waluty euro. Ponadto,
konsumenci z Polski i Węgier zaliczani są przez przedsiębiorstwa międzynarodowe do tej
samej grupy ze względu na podobieństwo), co przejawia się m.in. w sprzedaży produktów z
identyczną etykietą (w obu językach) na tych rynkach. Te podobieństwa stwarzają ogromne
możliwości rozwoju współpracy. Kolejnym powodem wyboru Węgier jest objęcie przez ten
9|Strona
kraj przewodnictwa w Unii Europejskiej w pierwszym półroczu 2011 r., co czyni ten kraj
bardziej rozpoznawalnym i w konsekwencji może sugerować, że rynek ten będzie się w
przyszłości cieszył zwiększonym zainteresowaniem zagranicznych firm, a wcześniejsza
obecność na nim z pewnością będzie stanowić ważną przewagę konkurencyjną.
Biorąc pod uwagę warunki zachodniopomorskie pominięto natomiast w analizie kraje takie
jak Rosję i Czechy. Głównym powodem jest odległość geograficzna i możliwe w związku z
nią trudności w nawiązaniu stosunków handlowych. Należy wziąć w tym wypadku pod
uwagę względną odległość – przedsiębiorstwom leżącym bliżej południowej lub wschodniej
granicy Polski zdecydowanie łatwiej nawiązać współpracę z Czechami i Rosją, chociażby ze
względu na większe podobieństwo kulturowe oraz większe możliwości znalezienia
pracowników znających język czeski bądź rosyjski. Pominięto również rynek brytyjski, na
którym obecna jest bardzo duża konkurencja ze strony polskich firm, a także kilka innych
mniej perspektywicznych rynków europejskich.
Biorąc pod uwagę powyższą analizę, za najbardziej perspektywiczne rynki z punktu widzenia
przedsiębiorstw w województwie zachodniopomorskim należy uznać Niemcy, Francję,
Szwecję oraz Węgry.
Aby uzupełnić powyższą analizę warto przyjrzeć się motywom, dla których przedsiębiorstwa
decydują się na umiędzynarodowienie działalności poprzez eksport. Wśród nich wymienić
można:
Motywy rynkowe:
•
utrzymanie się i zwiększenie udziałów na już posiadanych rynkach (jeżeli
przedsiębiorstwo jest obecne tylko na krajowym rynku, to motyw ten dotyczy
wzmocnienia pozycji na rynku polskim),
•
stagnacja na rynku krajowym,
•
niewykorzystane moce produkcyjne w przedsiębiorstwie,
•
oligopolistyczne struktury rynku krajowego, co powoduje zaostrzenie konkurencji,
•
szybko rozwijające się rynki zagraniczne,
10 | S t r o n a
•
procesy integracyjne (w przypadku krajów Unii Europejskiej wejście na dany rynek
jest stosunkowo łatwe),
•
chęć wyprzedzenia konkurentów w branży,
•
efekt naśladownictwa (firmy konkurujące ze sobą naśladują swoje działania na rynku),
•
lepsze dostosowanie działalności do potrzeb odbiorców,
•
chęć zmniejszenia ryzyka, które może wiązać się np. z brakiem dywersyfikacji
działalności.
Motywy kosztowe (z których część dotyczy również internacjonalizacji kapitałowej
przedsiębiorstw)
•
korzyści skali w związku z eksportem – zwiększając wielkość produkcji można
zmniejszać koszty jednostkowe,
•
niskie koszty siły roboczej - firmy lokują działalność tam gdzie jest tanio – w tym
przypadku przewagą polskich firm w stosunku do większości wybranych rynków są
niskie koszty w kraju,
•
niskie koszty innego niż siła robocza czynnika produkcji,
•
niskie stopy podatkowe,
•
niższe wydatki na ochronę środowiska,
•
tańsze kredyty,
•
zwolnienia celne,
•
niższe koszty transportu (bliższe rynki zbytu).
Motywy zaopatrzeniowe – zostają w niniejszym opracowaniu pominięte, ze względu na fakt,
iż w niewielkim stopniu dotyczą eksportu.
Motywy polityczne – dotyczące polityki ekonomicznej kraju importera i kraju pochodzenia
towaru
•
stabilność polityki,
•
stabilność przepisów prawnych,
11 | S t r o n a
•
łatwość transferów zysku,
•
sprzyjająca wymianie towarów polityka handlowa, polityka wspierania eksportu,
•
wspieranie bezpośrednich inwestycji zagranicznych,
•
bezpieczeństwo.
Według badania przeprowadzonego wśród polskich firm, najważniejszym motywem
ekspansji zagranicznej jest wzrost przychodów. Na kolejnych miejscach znajdują się
wyprzedzenie konkurencji, uzyskanie wyższych marż czy ograniczenie ryzyka poprzez
dywersyfikację. Wybór powyższych rynków pozwala na uzyskanie tych korzyści.
Wykres 3: Motywy ekspansji polskich przedsiębiorstw na rynki zagraniczne
Wzrost przychodów
89%
Wyprzedzenie konkurencji w wejściu na rynki
zagraniczne
Uzyskanie wyższych marż na sprzedaży
produktów
Ograniczenie ryzyka przez dywersyfikację
zagraniczną
Ograniczenie kosztów
43%
39%
38%
29%
Pozyskanie know-how
Podążanie za konkurencją, która już weszła na
rynki zagraniczne
Inny
17%
11%
6%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%100%
Przy bardziej dokładnej analizie warto zauważyć, że o wyborze rynku decydują takie czynniki
jak: wielkość rynku (w przypadku wybranych krajów przede wszystkim Niemcy, Francja),
12 | S t r o n a
lokalizacja geograficzna (Niemcy, Szwecja), obecność konkurentów i kooperantów
(wszystkie rynki).
Wykres 4: Najważniejsze czynniki, które zadecydowały o wyborze głównego rynku
zagranicznego
Wielkość rynku
73%
Lokalizacja geograficzna
68%
Obecność kluczowych konkurentów/kooperantów
31%
Rozwinięta infrastruktura
22%
Koszty pracy
15%
Kwalifikacje miejscowych pracowników
13%
Know-how
11%
Dostępność kapitału
10%
Przejrzysty i stabilny system podatkowy
7%
Sprawne funkcjonowanie administracji państwowej
2%
Regulacje rynku pracy
1%
Niskie podatki
1%
0%
10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
13 | S t r o n a
Poniższy wykres wskazuje, jakie według polskich przedsiębiorstw są ich przewagi
konkurencyjne.
Wykres 5: Rodzaje przewag konkurencyjnych w działalności polskich firm na rynkach
zagranicznych
Wysoka jakość produktów
159
Przewaga kosztowa
81
Kontakty i relacje z partnerami biznesowymi
80
Wizerunek, reputacja firmy, tradycja
78
Lepsze dostosowanie produktów do potrzeb
klientów
65
Szybsza reakcja na zmieniające się potrzeby
klientów i realia rynkowe
36
Technologia / know-how
25
Efektywność operacyjna
21
Model dystrybucji
13
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
*Rodzaje przewag konkurencyjnych uszeregowano na podstawie wskazań respondentów, liczby przy każdym z
krajów oznaczają uzyskaną punktację
Biorąc pod uwagę powyższy wykres i całą analizę oraz dobór rynków do niniejszego
opracowania można stwierdzić, że przed firmami z województwa zachodniopomorskiego
istnieją bardzo duże szanse rozwoju, jednakże, aby je w pełni wykorzystać, należy rozpocząć
od zaplanowania strategii i odpowiedniego przygotowania i rozpoznania rynku.
W wyborze rynków dla branży drzewno meblarskiej największy wpływ miała specyfika tego
sektora. Rynek niemiecki został wybrany ze względu na położenie geograficzne. Bliskość
tego rynku ma kluczowe znaczenie w transporcie surowca drzewnego oraz artykułów z
drewna. Pomoże obniżyć to koszty eksportowe. Rynek niemiecki jest wymagający pod
14 | S t r o n a
względem jakościowym (zwłaszcza jeżeli chodzi o branżę meblarską). Na rynku niemieckim
jest wiele małych firm działających w branży drzewno-meblarskiej, ale wciąż jest również
zapotrzebowanie na produkty wysokiej jakości, które trafia w gusta Niemców3.
Rynek szwedzki został wybrany ze względu na swoją specyfikę i duże zapotrzebowanie na
drewno i produkty z niego wytwarzane. Rynek ten charakteryzuje się dużą zużywalnością
drewna, które wynika z obowiązujących trendów: drewniane domy, oraz drewniane
wyposażenie wnętrz. Tak duży rynek stwarza wiele możliwości eksportowych dla
przedsiębiorców z branży drzewno-meblarskiej z województwa zachodniopomorskiego.
Szanse jakie stwarza rynek szwedzki dla polskich przedsiębiorstw z branży meblarskiej
potwierdza fakt, że w przypadku największego szwedzkiego dystrybutora mebli – IKEA – aż
18% produktów pochodzi z Polski4, z czego większość stanowią meble.
Również rynek francuski charakteryzuje się dużym zapotrzebowaniem na produkty
drewniane, głownie meble biurowe. Pomimo tego, że jest to rynek duży to jest również
wymagający. Liczą się głównie innowacyjne metody i wdrażanie nowych technologii do
produkcji artykułów drewnianych oraz konserwacji drewna. Sytuacja ta stwarza jednak
możliwości
rozwojowe
dla
firm
z
branży
drzewno-meblarskiej
z
województwa
zachodniopomorskiego głównie w aspekcie wdrażania innowacyjnych rozwiązań, dzięki
którym produkty będą charakteryzowały się wysoką jakością i umożliwią przedsiębiorstwom
zachodniopomorskim osiągnięcie przewagi konkurencyjnej na rynku francuskim5.
Z kolei rynek węgierski stwarza możliwości rozwojowe dla przedsiębiorstw z branży
drzewno-meblarskiej ze względu na fakt, ze jest rynkiem wciąż rozwijającym się. Dzięki
temu będzie następował stopniowy wzrost zamożności ludności węgierskiej, a co za tym idzie
zapotrzebowanie na nowsze produkty wytwarzane z surowca drzewnego6. Poza tym, dość
spora część Węgrów, szczególnie z okolic Budapesztu) nie jest zadowolona z podaży mebli
3
http://www.meble.org.pl/meble_branza_a.php?id_modul=wywiady&id=20
http://www.ikea.com/ms/pl_PL/about_ikea/facts_and_figures/index.html
5
http://www.fhtszuba.pl
6
http://www.meble.org.pl/meble_branza_a.php?id_modul=artykuly&id=12
4
15 | S t r o n a
na rynku węgierskim, co stwarza duże szanse dla różnego rodzaju nowości o wysokiej jakości
i nowoczesnym wzornictwie7.
7
http://www.eksportuj.pl/artykul/pokaz/id/27096/strona/3/Charakterystyka%20rynku/wegierski-rynek-meblowyw-ocenie-konsumentow
16 | S t r o n a
1. Branża
ża drzewno
drzewno-meblarska w Niemczech
1.1. Charakterystyka niemieckiego rynku drzewno-meblarskiego
drzewno meblarskiego
wiecie znajduje wiele zastosowań
zastosowa i współczesna gospodarka nie mogłaby bez
Drewno na świecie
niego funkcjonować. Rynek
nek niemiecki należy
nale
do czołówki przetwórstwa drzewnego na
świecie. Federalna Ustawa o Lasach oraz Ustawy o Lasach poszczególnych landów
gwarantują zrównoważony
żony
ony ekologiczny, gospodarczy i społeczny rozwój lasów. Niemieckie
lasy dzielą się na lasy państwowe
ństwowe, lasy gminne i lasy prywatne (Wykres 1).
).
Wykres 6: Podział lasów w Niemczech pod względem
wzgl
własności (%)
34%
46%
lasy państwowe
lasy gminne
20%
lasy prywatne
Źródło:
ródło: Opracowanie własne na podstawie Holzabsatzfonds, 2004
Lasy w Niemczech zajmująą około 11,1 mln ha,
ha, z czego 59% to lasy iglaste a 41%-liściaste.
41%
Udział lasów stanowi około
oło 31% terytorium Niemiec. Z tego powodu przemysł
p
drzewnomeblarski stanowi ważne
ż źródło dochodu.
W 2009 r. roczne pozyskanie drewna w Niemczech wynosiło powyżej
powyżej 48 milionów m3 (bez
kory). Zużycie
ycie drewna per capita w Niemczech wynosi 1,15 m3. W większości
wię
krajów
związkowych lasy państwowe
ństwowe podzielone są
s na nadleśnictwa. Nadleśnictwa
śnictwa składają
składaj się
17 | S t r o n a
z leśnictwa o powierzchni od 1500 do 3000 hektarów, zarządzanych przez leśniczych.
Główne zadania leśnictwa to zarządzanie majątkiem, a także zarządzanie lasem w aspekcie
ekonomicznym. Do głównych zadań leśnictwa należy produkcja drewna, wycinanie drzew
oraz sprzedaż surowca drzewnego. Na tym samym obszarze muszą zagwarantować ochronę
lasu i jego funkcję rekreacyjną.
Charakterystycznymi dla niemieckiego rynku drzewno-meblarskiego kanałami dystrybucji są
grupy zakupowe. Skupiają one liczne placówki handlu detalicznego, zarówno małe, jak i
wielkopowierzchniowe. Wraz ze swoimi filiami stanowią one ponad 60% krajowej sprzedaży
mebli. Z tymi grupami współpracuje zdecydowana większość detalistów oraz wielu
producentów. Producenci przyznają im 10- 30% rabatu cenowego przy zakupach większych
partii mebli8.
W grupie przedsiębiorstw w niemieckiej branży drzewno-meblarskiej występują głównie
przedsiębiorstwa średnie. W roku 2008 łączne zatrudnienie wyniosło tu 152 000 osób przy
liczbie ponad 1000 przedsiębiorstw powyżej 50 zatrudnionych.
Najważniejszą pod względem osiąganych obrotów gałęzią przemysłu drzewnego w 2010 roku
okazało się meblarstwo, które wypracowało roczne obroty na poziomie 19,5 mld EUR.
Pomimo stosunkowo niepewnej światowej sytuacji na rynkach wzrósł popyt na produkty
przemysłu meblarskiego. Znalazło to odzwierciedlenie w powiększonych o 1,6% obrotach.
W głównej mierze przyczynił się do tego wzrost poziomu eksportu. Zwyżka obrotów
krajowych o 2,3% oznaczała stagnację (po odrzuceniu wpływu czynników cenowych). Była
jasnym sygnałem o niepewności panującej w tamtym okresie na rynku9.
Eksport mebli biurowych w październiku wzrósł o 19,4%. Obniżył się za to poziom eksportu
mebli kuchennych o 5,2% oraz mebli do sypialni i salonu o 11,2%,. Natomiast eksport mebli
tapicerowanych wzrósł o 2,6%, a materaców o 2,1%10.
Również import mebli do Niemiec się zwiększył. W październiku 2010 roku jego poziom
wzrósł ogólnie o 15,3% z porównaniem do poprzedniego miesiąca.
8
http://www.pbrz.pl/raport/niemiecki-rynek-mebli-mieszkaniowych-i-biurowych
http://berlin.trade.gov.pl/pl/download/file/f,7061
10
http://www.moebelkultur.de/news/export_und_import_im_plus/13283.html
9
18 | S t r o n a
Najważniejszymi rynkami eksportowymi niemieckich mebli w roku 2008 były rynek
francuski, holenderski i austriacki.
Niemiecki przemysł tartaczny w 2007 roku osiągnął przychody o wysokości 5,2 mld EUR, co
oznaczało wzrost o 5,2% rok do roku. Słabnąca zarówno krajowa, jak i zagraniczna,
koniunktura w budownictwie spowodowała redukcję obrotów producentów drewna
budowlanego o 1,2% do poziomu 5,7 mld EUR rok do roku. Ogólnie cała branża drzewna
zanotowała w roku 2007 obroty na poziomie 31,2 mld EUR, co oznaczało spadek o 1,89%
w porównaniu rok do roku.
Z danych danych opublikowanych przez Związek Niemieckich Producentów Papieru wynika,
że w roku 2008 producenci papieru wypracowali minimalny zysk. Obroty w tym roku
w branży papierniczej zmniejszyły się o 1% w 2008r. i wyniosły 14,87 mld EUR.
Liczba zatrudnionych w przemyśle papierniczym w roku 2011 wyniosła 43 400 osób.
Natomiast rosnące ceny surowców i zmniejszająca się ich dostępność wzmagały konkurencję
i kształtowały kondycję przemysłu papierniczego. W czasie znacznego wzrostu cen energii
surowców producenci papieru stale pozbywali się zapasów magazynowych. Całkowita
produkcja papieru w 2008 roku zmniejszyła się o 2% i osiągnęła wielkość 22,8 mln t11.
Tabela 3: Rozpoznawalność firm przemysłu meblarskiego w Niemczech
Marka
Rozpoznawalność
Ikea
86%
Hülsta
51%
Musterring
49%
Interlübke
38%
Flötotto
32%
Domicyl
30%
Rolf Benz
26%
Europa
22%
11
http://www.eksportuj.pl/artykul/pokaz/id/21655
19 | S t r o n a
WK Wohnen
22%
Komfort
16%
Garant
16%
Lattoflex
16%
Wittman
15%
Źródło: Opracowanie własne na podstawie http://www.technologia.meblarstwo.pl/artykul/
11833-sytuacja_gospodarcza_przemyslu_meblarskiego_w_niemczech_1
Wśród wymienionych w powyższej tabeli marek, znajduje się też firma pochodząca z Polski.
Spółka KOMFORT S.A. zajęła w tym zestawieniu wysoką pozycję. Może stanowić ona wzór
do naśladowania dla przedsiębiorstw z województwa zachodniopomorskiego.
Sprzedaż większości mebli w Niemczech odbywa się za pośrednictwem sieci jednostek
detalicznych wyspecjalizowanych w meblarstwie. Największe pod względem obrotów
zrzeszone firmy to: Begros, Atlas, Union Einkaufs GmbH, VME, Garant.
W imporcie niemieckim występują nisze rynkowe. Poprzez ich wykorzystanie polscy
dostawcy powinni lokować dodatkowe rozszerzone dostawy. Może się to stać realną szansą
na zwiększenie polskiego eksportu do Niemiec. Szans dla rozwoju polskiego eksportu mebli
do Niemiec należy poszukiwać w następujących pozycjach dostaw12:
•
fotele obrotowe (krzesła) wyściełane, z oparciem itp.,
•
pozostałe krzesła obrotowe, z regulowaną wysokością siedzenia,
•
meble trzcinowe, wiklinowe, bambusowe, metalowe, wyściełane itp.,
•
biurka metalowe,
•
szafy biurowe metalowe z drzwiczkami,
•
szafki biurowe metalowe, kartotekowe itp.,
•
szafy biurowe,
•
meble kuchenne drewniane i ich elementy.
12
http://www.pcc.org.pl/index.php/pl/art?id=233
20 | S t r o n a
Niemieckie firmy działające w branży drzewno-meblarskiej13
Klenk Holz AG to firma działająca w branży tartacznej oraz
uszlachetniania drewna. To jedno z największych działających
w tej branży przedsiębiorstw w Europie. Założona została
w 1904 roku, a jej siedziba znajduje się w Oberrot w kraju związkowym BadeniiWirtembergii. Ośrodki produkcyjne na terenie Republiki Federalnej Niemiec zlokalizowane
są w Baruth/Mark, Wolfegg. Oprócz działalności tartacznej firma wytwarza klejone płyty
drewniane dla przemysłu meblarskiego a także profile i drewno konstrukcyjne znajdujące
zastosowanie w budownictwie. Roczna produkcja surowca drzewnego to 3 mln m3. Natomiast
zatrudnienie wynosi łącznie 1 250 pracowników. Firma eksportowała swoje produkty do
krajów Europy, USA, Bliskiego i Dalekiego Wschodu. Udział eksportu wynosi 40%14.
Nobila to jeden z największych niemieckich producentów
kuchni przeznaczonych do zabudowy. Firma powstała w roku
1945. Oferta produktów zawiera meble kuchenne w różnych stylach i obejmuje ponad 80%
wszystkich rodzajów mebli dostępnych na rynku. Obecnie firma może poszczycić się ponad
30% udziałem w rynku niemieckich mebli kuchennych. Dzienna produkcja wynosi 2 000
zestawów kuchni do zabudowy, tj. 445.000 kompletów rocznie. Wielkość sprzedaży to ponad
783 mln EUR rocznie, zaś zatrudnienie około 2150 pracowników. Dwie fabryki we
Wschodniej Westfalii są jednymi z najbardziej nowoczesnych i wydajnych fabryk mebli
kuchennych w Europie. Oba ośrodki produkcyjne posiadają certyfikaty ISO 9001, ISO 14001,
a także prawo używania znaku PEFC, który oznacza stosowanie surowca drzewnego jedynie
ze źródeł gospodarki zrównoważonej. Ponad 37% produktów przeznaczonych jest na eksport.
Produkty transportowane są za pomocą własnego parku samochodowego, obejmującego
114 samochodów i naczep przeznaczonych specjalnie do przewozu mebli15.
Grupa Nolte powstała w 1923. Na początku firma posiadała zupełnie inny
profil działalności, jednak w latach 30-tych XX wieku rozpoczęła
produkcję mebli. Centrala firmy mieści się w Germersheim, mieście leżącym w kraju
13
http://www.klenk.de/?cat_id=79
15
http://www.nobilia.de/home/en/?#/unternehmen/selbstverstaendnis
14
21 | S t r o n a
związkowym Nadrenii Palatynacie. Do dnia dzisiejszego przedsiębiorstwo zachowało swój
rodzinny charakter, znajdując się w posiadaniu rodziny Nolte. Obecnie Grupa to nie tylko
jeden z największych producentów mebli kuchennych w Niemczech. Zajmuje się ona również
produkcją mebli do sypialni, mebli biurowych oraz lekkich ścianek działowych, które
znajdują zastosowanie w planowaniu powierzchni biurowych. Najnowszą grupą produktów
wprowadzonych na rynek są meble przeznaczone do samodzielnego montażu, wyróżniające
się korzystną relacją jakości do ceny.
Obecnie Grupa Nolte posiada w Niemczech 4 ośrodki produkcyjne. Produkcję rozpoczęła się
w roku 1958. Wyniki przedsiębiorstwa w roku 2008 przedstawiały się następujący sposób:
obroty 500 mln EUR, liczba zatrudnionych ponad 3.000, w tym 1.100 zatrudnionych przy
produkcji mebli kuchennych i obrót 290 mln EUR w tym segmencie rynku16.
Zapotrzebowanie na wyroby drzewno-meblarskie w Niemczech
Na rynku niemieckim istnieje duże zapotrzebowanie na wysokiej jakości drewno iglaste
i produkty z tego drewna. Należy zwrócić także uwagę na rosnący popyt na miękkie drewno
wykorzystywane do wymagających nowoczesnych konstrukcji drewnianych17.
Ważnym produktem niemieckiego przemysłu drzewnego są również domy z drewna. Istnieje
relatywnie duże zainteresowanie tego typu budynkami, więc zapotrzebowanie na surowiec do
ich budowy jest równie istotne.
Wśród mebli istnieje rosnące zapotrzebowanie na produkty łatwe w transporcie, montażu i
demontażu.
16
17
http://www.nolte.de/de/contact, http://berlin.trade.gov.pl/pl/download/file/f,7061
http://www.thewoodportal.com/articles/2010/modern-wood-products-german-timber
22 | S t r o n a
1.2. Trendy w przemyśle meblarskim i projektowaniu wnętrz
Projektowanie produktu widoczne jest we wszystkich jego aspektach. Pod uwagę bierze się
takie aspekty jak: funkcjonalność, ergonomię, jakość, dostępność serwisu i ekologię. Należy
zwrócić uwagę na fakt, iż nie można jednoznacznie wskazać jednolitego wzoru czy stylu
dominującego w branży. Przemysł i handel koncentrują się na oczekiwaniach klienta. Klient
chce w swoim mieszkaniu pokazać indywidualny styl życia oraz poczuć pewność
i bezpieczeństwo. Różnorodność oferty przemysłu meblarskiego w Niemczech jest
odpowiedzią na rosnące oczekiwania klienta, który stał się bardzo krytyczny i wymagający.
Projektanci starają się realizować ideę indywidualności oferty meblowej poprzez
funkcjonalność wyrobu połączoną z elastycznością oraz jakość wychodzącą naprzeciw
oczekiwaniom klienta. Najpopularniejsze gatunki drewna służące do produkcji mebli
w Niemczech to te o jasnych barwach – buk, wiśnia, olcha, brzoza, dąb – zaś wybarwienia
ciemne są stosowane tylko jako tło dla gatunków jasnych. Nadal aktualne są folie imitujące
drewno. Natomiast folie wielowarstwowe typu multiplex znajdują się u schyłku swej
popularności. Drewno barwione może być wykończone olejem, woskowane lub lakierowane.
Można tu spotkać różnorodną kolorystykę, nie należy pomijać barw jaskrawych i
pastelowych. W segmencie mebli tapicerowanych należy zwrócić na kilka dominujących
trendów. Zauważa się powrót klasycznej „kratki”. Kolorystyka obić powinna nawiązywać do
barw natury, stosuje się naturalne kombinacje barw. Coraz popularniejsze stają się wzory
kwieciste i abstrakcyjne. Obserwowane są motywy afrykańskie, azjatyckie inskrypcje,
hieroglify egipskie, odbywa się dialog pomiędzy kulturami egzotycznymi i kulturą
dzisiejszego świata zachodniego. Materiałami preferowanymi do
produkcji mebli
tapicerowanych są: wełna, len, bawełna oraz skóra, utrzymująca wysoką pozycję, zwłaszcza
w wyrobach wysokiej jakości. Bardzo lakierowane meble, tzw. „na wysoki połysk” cieszą się
coraz mniejszym zainteresowaniem klientów. Natomiast oraz bardziej popularne jest łączenie
materiałów naturalnych z wytwarzanymi w przemyśle chemicznym18.
18
http://www.technologia.meblarstwo.pl/artykul/11833-sytuacja_gospodarcza_przemyslu_meblarskiego_w_
niemczech _1
23 | S t r o n a
Producenci mebli powinni też zwrócić uwagę na fakt, iż niemieccy klienci poszukują
nietypowych, wręcz unikalnych produktów. Wymagają oni indywidualnie wybranej oferty.
Meble powinny dostarczać im wielu rozwiązań - być wielofunkcyjne. Przykładowo
użytkownicy poszukują produktów do siedzenia z funkcją leżenia i przechowywania19.
1.3. Instrumenty finansowe dla rozwoju eksportu na rynek niemiecki
Bank Gospodarstwa Krajowego jest jedynym w naszym kraju
bankiem państwowym, został on utworzony w 1924r. podczas trwania
reform Władysława Grabskiego.
Realizuje on następujące zadania:
•
wykonywanie czynności określonych ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo
bankowe;
•
obsługa funduszy utworzonych, powierzonych lub przekazanych BGK na podstawie
odrębnych ustaw;
•
obsługa transakcji eksportowych z zastosowaniem instrumentów wspierania eksportu
oraz wspieranie eksportu polskich towarów i usług, zgodnie z odrębnymi przepisami
lub w ramach realizacji programów rządowych;
•
prowadzenie – bezpośrednio lub pośrednio – działalności gwarancyjnej lub
poręczeniowej w ramach realizacji programów rządowych lub w imieniu i na
rachunek Skarbu Państwa.
Produktami oferowanymi przez BGK są:
19
•
kredyt dla nabywcy i kredyt dla banku nabywcy (długoterminowy);
•
postfinansowanie akredytywy;
•
dyskonto akredytywy.
http://www.hdh-ev.de/english/pr/global.html
24 | S t r o n a
Korzyści dla przedsiębiorstw korzystających z oferty BGK:
•
preferencyjne koszty finansowe;
•
płatność z BGK bezpośrednio do eksportera;
•
całkowite przeniesienie ryzyka braku zapłaty na Skarb Państwa (poprzez BGK i
KUKE SA);
•
możliwość objęcia kredytem składki ubezpieczeniowej.
Cel
Instrumenty finansowania
działań eksportowych BGK kierowane
są do zagranicznych
importerów kupujących od polskich firm produkty lub usługi. Schemat przedstawia się
następująco: zagraniczny przedsiębiorca mający układ z polską firmą występuje o kredyt do
BGK bezpośrednio lub za pośrednictwem swojego banku. Po uzyskaniu zgody, BGK wypłaca
środki na konto polskiego eksportera po realizacji poszczególnych etapów kontraktu.
Następnie odbiera raty od kredytobiorcy lub jego banku. Tego typu kredyty mają kluczowe
znaczenie zwłaszcza w przypadku branży drzewno-meblarskiej, gdzie główną rolę odgrywają
usługi transportowe, które dla polskich eksporterów są stosunkowo dużym kosztem.
W przypadku długoterminowych oprocentowanie równe jest stawce EURIBOR plus marża na
poziomie 1 – 1,95%. Do tej wartości należy doliczyć jeszcze 0,5% prowizji. Łącznie
wychodzi to kwota mniejsza niż 3% przy zmieniającej się stopie oprocentowania. Z kolei w
przypadku stałej stopy i kredycie w stawce euro do pięciu lat oprocentowanie wynosi tylko
2,49%. Przy kredycie od pięciu i pół roku do ośmiu lat jest to kwota w wysokości 3,26%. Do
tych stawek należy jeszcze doliczyć koszty wykupienia polisy Korporacji Ubezpieczeń
Kredytów Eksportowych KUKE - jest to zaledwie parę procent wartości kredytu. Polisę
KUKE wykupuje się jednorazowo20.
20
http://www.rp.pl/artykul/482300.html?print=tak
25 | S t r o n a
Paszport do eksportu
Program Operacyjny - Innowacyjna Gospodarka zakłada, że wsparcie na rozwój działań
eksportowych dostanie 2000 przedsiębiorstw rocznie. Działanie przeznaczone jest dla firm z
sektora MSP, które właśnie rozpoczynają swoją działalność eksportową lub dla potencjalnych
eksporterów, którzy maja siedzibę na terenie Polski(w przypadku osób fizycznych
posiadających miejsce zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.) Z założeń
programy wynika, że przedsiębiorstwo może dostać dofinansowanie tylko na jeden projekt,
przy czym czas jego trwania musi być krótszy niż 24 miesiące. Największa wysokość
dofinansowania to 200 000 zł. Można je przeznaczyć również na pokrycie 50% całkowitych
kosztów kwalifikowanych dotyczących eksportu. W ramach Działania wspierane jest również
całościowe wsparcie dla przedsiębiorców MSP zainteresowanych nawiązaniem kontaktów
handlowych z partnerami zagranicznymi obejmujące w szczególności doradztwo oraz
szkolenia dotyczące promocji handlu za granicą oraz promocji eksportu, badania rynków
zagranicznych, udziału w imprezach targowo-wystawienniczych (wsparcie to nie obejmuje
pomocy publicznej na działalność związaną z wywozem produktów) 21.
Działanie 6.1 "Paszport do eksportu" pozwoli przedsiębiorstwom na22:
•
wzrost udziału eksportu w sprzedaży towarów i usług;
•
intensyfikację powiązań z zagranicznymi partnerami;
•
wzrost rozpoznawalności marek handlowych i firmowych na rynkach zagranicznych.
"Paszport do eksportu" obejmuje pakiet usług dla MSP zawierający łącznie23:
1. przeprowadzenie
oceny
kwalifikowalności
do
Działania
6.1
oraz
potencjału
eksportowego przedsiębiorcy;
2. doradztwo w zakresie niezbędnym dla przedsiębiorcy dotyczące:
o
rynku
docelowego
działalności
eksportowej
oraz
działań
promocyjnych
wskazanych do realizacji przez przedsiębiorcę;
21
http://www.paszportdoeksportu.pl/paszport-do-eksportu
Ibidem
23
Ibidem
22
26 | S t r o n a
o
aktów prawnych, przepisów, procedur, zwyczajów, praktyk handlowych i zasad
warunkujących dostęp towaru, usługi lub kapitału do wybranego rynku;
o
możliwości wsparcia finansowego dla eksportera, w tym finansowania kosztów
ubezpieczenia transakcji związanych z eksportem;
o
tworzenia strategii rozwoju eksportu, którego rezultatem jest opracowanie Planu
Rozwoju Eksportu
3. co najmniej jeden z poniższych instrumentów:
o
wyszukiwanie i dobór partnerów na rynku docelowym;
o
udział w zagranicznych imprezach targowo-wystawienniczych w charakterze
wystawcy;
o
udział w zorganizowanych misjach gospodarczych za granicą, przy czym podczas
targów lub misji przedsiębiorca musi odbyć co najmniej jedno spotkanie z
potencjalnymi kontrahentami.
o
uzyskanie niezbędnych dokumentów uprawniających do wprowadzenia towarów
lub usług na wybrany rynek zagraniczny.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego
Firmy chcące eksportować na zagraniczne rynki mają szansę skorzystać z funduszy unijnych.
W tym przypadku będą one nastepujące:
Oś priorytetowa I Gospodarka, Innowacje, Technologie
Działanie 1.3. Zaawansowane usługi wsparcia dla przedsiębiorstw
Poddziałanie 1.3.2 Promocja przedsiębiorstw w wymiarze międzynarodowym
W ramach poddziałania dofinansowanie jest przyznawane na realizację dwóch typów
projektów:
•
UDZIAŁ W TARGACH/ WYSTAWACH – dotyczący udziału w targach lub
wystawach o międzynarodowym charakterze (organizowanych w kraju i za granicą)
27 | S t r o n a
pod warunkiem, że przedsiębiorstwo uczestniczy w danych targach lub wystawach po
praz pierwszy.
•
UDZIAŁ W MISJI GOSPODARCZEJ – dotyczący udziału mikro, małych i średnich
przedsiębiorstw w branżowych misjach gospodarczych organizowanych przy targach
lub wystawach odbywających się za granicą.
Dodatkowe środki finansowe udzielane jest mikro, małym i średnim przedsiębiorstwom
posiadającym siedzibę na terenie województwa zachodniopomorskiego.
Najmniejsza wartość całkowitych wydatków kwalifikowalnych kształtuje się na poziomie 4
tys. PLN, natomiast maksymalna wartość dofinansowania projektu wynosi:
•
I typ Projektów - 20 tys. PLN;
•
II typ Projektów - 10 tys. PLN.
Bezpośrednie inwestycje rozwojowe
Bezpośrednie dotacje przeznaczane na rozwój są związane z bezpośrednim wsparciem
finansowym firm. Tego typu dofinansowanie udzielane jest na określony cel, z którego
osiągnięcia przedsiębiorstwo jest systematycznie rozliczane. Wsparcie udzielane jest na
poziomie krajowym lub regionalnym. W przypadku pierwszego poziomu udzielane jest ono
przez instytucje centralne, tj. Ministerstwo Gospodarki i Polską Agencję Rozwoju
Przedsiębiorczości (PARP). W przypadku kolejnego poziomu udzielane jest ono przez
instytucje wdrażające Regionalne Programy Operacyjne (RPO), tj. przez Urzędy
Marszałkowskie
lub
przez
dopuszczenie
do
tego
lokalnych
agencji
rozwoju
przedsiębiorczości.
Wspieranie eksportu na poziomie regionalnym
W
województwie
zachodniopomorskim
w
ramach
poddziałania
1.3.2
„Promocja
przedsiębiorstw w wymiarze międzynarodowym” RPO jest możliwe otrzymanie przez firmy z
grupy MŚP dodatkowych śródków finansowych przeznaczonych do udziału w targach lub
wystawach o międzynarodowym charakterze (organizowanych w kraju i za granicą).
28 | S t r o n a
Największy udział środków UE w wydatkach kwalifikowanych kształtuje się poziomie 50%.
Najmniejszą wartość całkowitych wydatków kwalifikowanych projektu zdefiniowano
na
poziomie 4 tyś. PLN. Największą wartość zupełnych wydatków kwalifikowanych projektu w
przypadku projektów, które polegają na uczestnictwie w targach i wystawach określono na 20
tyś. PLN, a w przypadku projektów polegających na uczestnictwie w branżowych misjach
gospodarczych określono na 10 tyś. PLN
Gwarantowane przez Skarb Państwa ubezpieczenia kontraktów eksportowych
Powyższe ubezpieczenia realizowane są poprze Korporację Ubezpieczeń Kredytów
Eksportowych KUKE S.A. na podstawie przepisów Ustawy z dnia 07.07.94 r. (Dz.U.86/1994,
poz.398) wraz z jej nowelizacji z października 2000 r. Statutowym celem KUKE jest
tworzenie dogodnych warunków, które rozwijają działania promocyjne polskiego eksportu na
warunkach kredytowych oraz wzmocnienie pozycji polskich eksporterów oraz ich produktów
i usług na rynku globalnym poprzez uzyskanie ubezpieczania transakcji
działań
eksportowych od ryzyka niehandlowego (z przyczyn politycznych lub zdarzeń losowych) i
ryzyka handlowego (przewlekłe zwłoki w uiszczeniu należności przez kontrahenta
zagranicznego).
Przygotowana przez Ministerstwo Finansów i zatwierdzona przez Sejm nowelizacja wyżej
wspomnianej ustawy rozszerza zakres działalności korporacji o następujące obszary:
•
ubezpieczanie inwestycji polskich podmiotów za granic,
•
ubezpieczanie kosztów poszukiwania zagranicznych rynków zbytu,
•
udzielanie gwarancji dla banków finansujących kredyt dostawcy,
•
udzielanie gwarancji w zakresie produkcji towarów przeznaczonych na eksport,
•
udzielanie
gwarancji
potwierdzania
akredytyw
związanych
z
kontraktem
eksportowym,
•
udzielanie ochrony ubezpieczeniowej kontraktów eksportowych od ryzyka zmiany
kursów walut.
Strategia działania KUKE do 2002 roku przewiduje oferowanie eksporterom szerokiej gamy
usług, np:
29 | S t r o n a
•
polisa ubezpieczeniowa skierowana do małych i średnich przedsiebiorstw
(Europolisa),
•
gwarancje dla banków finansujących kredyt dostawcy,
•
ubezpieczanie ryzyka produkcji finansowanej kredytem krótkoterminowym,
•
ubezpieczanie ryzyk związanych z realizacją inwestycji oraz wynikających z różnic
kursowych.
Wsparcie działań przedsiębiorców na rynkach zagranicznych z funduszy strukturalnych
2007-2013
Działanie 6.5 PO IG Promocja polskiej gospodarki
Działanie 6.5 PO IG Promocja polskiej gospodarki polega na wsparciu przedsięwzięć
ukierunkowanych na tworzenie platformy współpracy i wzmocnienie powiązań polskiej
gospodarki z gospodarką międzynarodową. Głównym celem jest tu poprawa wizerunku
polskiej gospodarki oraz polskich przedsiębiorców wśród partnerów międzynarodowych.
Działanie ma zagwarantować poprawę w zakresie dostępu do informacji dotyczących
możliwości eksportowych na rynki zagraniczne, w tym również rynek węgierski24.
Główne zadania:
•
opracowanie koncepcji wizualizacji programu promocji polskiej gospodarki
(opracowanie między innymi kluczowych elementów tożsamości marki, jednolitej
identyfikacji wizualnej i werbalnej oraz określenie sposobu komunikacji tej marki),
•
organizacja branżowych programów promocji, które przyczynią się do wykreowania
kilku polskich specjalności eksportowych (opracowanie koncepcji zawierających
różnorodne formy promocji dostosowanych do specyfiki poszczególnych branż),
•
udział w kluczowych wydarzeniach promocyjnych na świecie (organizacja w ramach
tego komponentu różnego rodzaju przedsięwzięć promocyjnych),
24
http://budapest.trade.gov.pl
30 | S t r o n a
•
organizacja systemu usług doradczych dla przedsiębiorców oraz instytucji
współpracujących,
•
rozbudowa interaktywnego Portalu Promocji Eksportu, który skupiać będzie usługi
dotyczące promocji eksportu i nawiązywania kontaktów biznesowych z kontrahentami
zagranicznymi,
•
przeprowadzenie kampanii informacyjno-promocyjnych w mediach zagranicznych,
których celem będzie kreowanie nowego wizerunku polskiej gospodarki, w tym
polskich specjalności eksportowych.
Budżet Działania 6.5 wynosi 78,04 mln EUR.
Ze względu na bliskość rynku niemieckiego uczestnictwo przedsiębiorców z branży drzewnomeblarskiej na targach branżowych jest niezbędne do poznawania konkurencji występującej
na omawianym rynku, jak również do dalszego rozwoju przedsiębiorstw i wzrostu
możliwości eksportowych.
1.4. Uwarunkowania i możliwości wejścia na rynek niemiecki
Przy eksporcie towarów i usług na nowe rynki w pierwszej kolejności należy uwzględnić
aspekty prawne, które mogą być utrudnieniem lub ułatwieniem dla nowych przedsiębiorstw
na rynku niemieckim.
W granicach Unii Europejskiej nie stosuje się ceł eksportowych i importowych oraz
ograniczeń ilościowych. Tym samym dostawy między uczestnikami rynku wspólnotowego
określane
są
nie
jako import i eksport, ale
jako
wewnątrzwspólnotowa
dostawa
i
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów.
W transgranicznym obrocie towarowym między przedsiębiorstwami w granicach wspólnoty
dostawca zwolniony jest z podatku obrotowego VAT, który pobierany jest w państwie, do
31 | S t r o n a
którego towar jest wwożony, według warunków i stawek stosowanych w tym państwie (tzw.
zasada kraju przeznaczenia)25.
Polskie przedsiębiorstwa drzewno-meblarskie mogą prowadzić w Niemczech działalność
gospodarczą tworząc tam samodzielny oddział (Zweigniederlassung). Według niemieckiego
kodeksu handlowego, jest to jednostka wyodrębniona przestrzennie i organizacyjnie z zakładu
głównego, prowadząca działalność samodzielnie, w tym samodzielnie występując w obrocie
gospodarczym. Jednostka ta posiada oddzielną rachunkowość. Jej majątek jest wydzielony
z majątku przedsiębiorstwa macierzystego. Osoba kierująca oddziałem samodzielnie
reprezentuje go wobec osób trzecich. Pomimo swojej odrębności w stosunku do jednostki
macierzystej w Polsce oddział nie jest z punktu widzenia prawa samodzielnym
przedsiębiorstwem, ale może być stroną w procesie sądowym26.
Najprostszą formą stałej działalności w Niemczech, ale w ograniczonym zakresie jest filia.
Jest ona niesamodzielnym oddziałem przedsiębiorstwa (Betriebsstätte, unselbständige
Zweigstelle), wyodrębnionym przestrzennie i organizacyjnie, ale nie mającym innych cech
oddziału, a więc przede wszystkim samodzielności w działaniu. Pod każdym względem filia
jest uzależniona od macierzystego przedsiębiorstwa. Nie może zatem prowadzić odrębnej
działalności27.
W ramach Unii Europejskiej został utworzony jeden rynek, wspólna unia oraz taryfa celna
wraz z polityką handlową. Nie istnieje więc ochrona gospodarki niemieckiej przed importem
z krajów UE. Od 1 stycznia 1993 r. – w ramach tzw. Jednolitego Rynku Wewnętrznego –
zostały zniesione wszelkie pozostałości w ograniczeniach przepływu towarów wewnątrz
Wspólnoty, włącznie z usunięciem kontroli granicznych. ubezpieczanie przed importem
towarowym dotyczy więc wyłącznie tzw. krajów trzecich, przy czym w różnym stopniu w
zależności od ułożenia stosunków handlowych ze Wspólnotą.
25
http://www.eksportuj.pl/artykul/pokaz/id/10145/strona/3/Charakterystyka%20rynku/wybrane-aspektydostepu-do-niemieckiego-rynku-oraz-dzialania-marketingowe-niemcy
26
http://www.berlin.trade.gov.pl/pl/rfnprzewodnik/article/detail,859,Informacja_dla_obywateli_polskich_zamierza
jacych_prowadzic_dzialalnosc_gospodarcza_i_podjac_prace_na_terenie_RFN.html
27
Ibidem
32 | S t r o n a
Wszelkie towary eksportowane do Niemiec zależą od norm i przepisów obowiązujących
towary wyprodukowane w Niemczech. Zagraniczni producenci towarów i ich dostawcy na
rynek niemiecki muszą bezwzględnie przestrzegać przepisów, norm technologicznych
i znaków towarowych obowiązujących w Niemczech i wydawanych przez28:
•
Niemiecki Instytut Normalizacyjny (Das Deutsche Institut für Normung - DIN),
•
Związek Niemieckich Inżynierów (Verein Deutscher Ingenieure e.V. - VDI),
•
Zrzeszenie Niemieckich Elektroników (Verband Deutscher Elektroniker e.V. - VDE),
•
Zrzeszenie Nadzoru Technicznego (Technischer Überwachungsverein - TÜV).
Kapitał ludzki
W Niemczech są 4 uniwersytety, na których można studiować nauki dotyczące lesnictwa.
Leśnictwo można też studiować na pięciu uniwersytetach nauk stosowanych, gdzie edukacja
jest bardziej zorientowana na aspekty praktyczne29.
Na niemieckim rynku pracy odnotowano pozytywne zmiany. Poniższa tabela przedstawia
sukcesywną obniżkę stopy bezrobocia w Niemczech w kolejnych kwartałach 2010 roku.
Tabela 4: Bezrobocie w Niemczech (dane niewyrównane sezonowo)
Rok
2011
2010
28
29
Miesiąc
Luty
Styczeń
Grudzień
Listopad
Październik
Wrzesień
Sierpień
Lipiec
Czerwiec
Maj
Kwiecień
Bezrobotni
Ogółem Mężczyźni
7,9
8,2
8,0
8,3
7,2
7,2
7,0
6,9
7,0
6,9
7,2
7,1
7,6
7,5
7,6
7,6
7,5
7,6
7,7
7,9
8,1
8,4
Kobiety
7,5
7,6
7,1
7,0
7,1
7,3
7,7
7,6
7,4
7,5
7,7
http://www.exporter.pl/kraje/k_europa/niemcy_wejscie.html
http://ypef.eu/organizacja_lesnictwa_d
33 | S t r o n a
8,5
9,0
7,8
Marzec
8,7
9,3
8,0
Luty
8,6
9,1
8,0
Styczeń
Źródło: http://www.destatis.de/jetspeed/portal/cms/Sites/destatis/Internet/DE/Content/
Statistiken/Zeitreihen/WirtschaftAktuell/Arbeitsmarkt/Content75/arb210a.psml
Stopa bezrobocia w Niemczech w lutym 2011 r. bez uwzględnienia czynników sezonowych
wyniosła 7,9% wobec 8% w styczniu. Natomiast po uwzględnieniu tych czynników wyniosła
7,3% w lutym wobec 7,4% w miesiącu poprzednim.
Miesięczne koszty pracy na jednego zatrudnionego wynoszą w Niemczech 3989 EUR. Dla
porównania w Polsce wynoszą one 1105 euro30.
1.5. Branżowe instytucje otoczenia biznesu w Niemczech
Związek Niemieckiego Przemysłu Tartacznego i Drzewnego (niem. Verband der Deutschen Säge- und Holzindustrie e. V.) to związek przetwórców surowca drzewnego,
szczególnie zaś tartaków. Jego siedziba znajduje się w Wiesbaden-Erbenheim. Organizacyjnie
związek złożony jest z dziewięciu przedstawicielstw regionalnych położonych w krajach
związkowych. Reprezentuje on interesy zrzeszonych przedsiębiorstw na płaszczyźnie lokalnej
i federalnej, współdziałając m.in. przy kształtowaniu polityki gospodarczej w zakresie lasów
i obróbki drewna31.
Najważniejszymi realizowanymi przez związek postulatami są32:
•
zapewnienie ciągłości dostaw surowca drzewnego do obróbki poprzez wykorzystanie
niezagospodarowanych terenów przeznaczonych pod zalesianie,
•
dalsze prace na rzecz wprowadzenia europejskich norm jakości, szczególnie w dziedzinie
drewna wykorzystywanego w celach budowlanych,
30
http://praca.gazetaprawna.pl/artykuly/401885,polacy_wsrod_najtanszych_pracownikow_w_europie.html
http://www.saegeindustrie.de/Impressum.html
32
31
34 | S t r o n a
•
rozszerzenie procesu certyfikacji produktów na wszystkie niemieckie tartaki w celu
uwiarygodnienia pochodzenia drewna dla odbiorców końcowych,
•
rozszerzenie i umocnienie działalności niemieckich eksporterów tego surowca na rynkach
światowych.
Związek ten jest obecny także na różnego rodzaju kongresach i targach wystawienniczych
poświęconych produktom drewnianym w budownictwie i wyposażeniu wnętrz.
Główny Związek Niemieckich Zakładów Przetwórczych Drewna, Tworzyw Sztucznych
i Pokrewnych Gałęzi Przemysłu (niem. Hauptverband der Deutschen Holz und Kunststoffe
verarbeitenden Industrie und verwandter Industriezweige e. V.)
Jest to główne stowarzyszenie niemieckiego przemysłu przetwarzającego drewno i tworzywa
sztuczne, skupiające stowarzyszenia zawodowe, stowarzyszenia regionalne i federalne służby.
Największym z nich jest Verband der Deutschen Möbelindustrie e.V. (VDM - Związek
Niemieckiego Przemysłu Meblarskiego). Innymi organizacjami zrzeszonymi w tym
stowarzyszeniu są producenci drewnianych elementów budowlanych oraz przedstawiciele
mniejszych działów branży drzewnej, np. wytwórców instrumentów muzycznych33. Siedziba
tego związku mieści się w Bad Honnef.
Do zadań statutowych organizacji Hauptverband der Deutschen Holzindustrie und
Kunststoffe verarbeitenden Industrie und verwandter Industrie- und Wirtschaftszweige e.V.
mit Sitz (HDH - Federacja niemieckiego przemysłu drzewnego i przetwórstwa tworzyw
sztucznych i pokrewnych gałęzi przemysłu i działalności gospodarczej) należy reprezentacja
i ochrona interesów politycznych i gospodarczych na płaszczyźnie zarówno federalnej, jak
i europejskiej. Wspiera zatem import i eksport towarów z drewna. Jednym z ważniejszych
tematów poruszanych przez Związek na płaszczyźnie europejskiej są sprawy związane
z układami zbiorowymi pracy. HDH reprezentuje interesy zrzeszonych przedsiębiorstw
w zakresie ustawodawstwa krajowego, europejskiego i międzynarodowego. Wspiera
organizacje
33
i
przedsiębiorstwa
w
praktycznej
realizacji
zobowiązań
prawnych
http://www.hdh-ev.de/german/about/index.html
35 | S t r o n a
i dobrowolnych. HDH jest punktem kontaktu z organami, ministerstw, innych organizacji
i laboratoriów badawczych i jest zaangażowana w projekty na uczelniach i w instytutach
badawczych. HDH jest także członkiem Centralnego Związku Przemysłu Drzewnego,
znajdującego się w Brukseli, a także członkiem licznych placówek naukowo-badawczych
zajmujących się tematyką technologii obróbki drewna34.
Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo Handlowa - AHK Polska to nie tylko największa
bilateralna Izba Przemysłowo-Handlowa w Polsce, lecz także jedna z najważniejszych Izb
Handlu Zagranicznego na świecie. Izba jest działającym na zasadach dobrowolności
zrzeszeniem niemieckich i polskich przedsiębiorstw mającym na celu wspieranie kontaktów
gospodarczych między obydwoma krajami. Oferowane przez nią usługi skierowane są
zwłaszcza do małych i średnich przedsiębiorstw i obejmują takie dziedziny jak doradztwo w
inwestowaniu, sprzedaży oraz zaopatrzeniu. Członkostwo w Izbie zapewnia możliwość
udziału w licznych spotkaniach biznesowych, dostępu do cennych informacji, promowania
swojej firmy wśród pozostałych członków Izby oraz liczne dodatkowe usługi35.
Pracownicy Izby przygotowują analizy gospodarcze, doradzają w sprawach projektów oraz
udzielają podstawowych informacji w kwestiach prawnych i podatkowych, szczególnie
dotyczących eksportu i importu. Ponadto oferta Izby obejmuje pośrednictwo w nawiązywaniu
kontaktów między firmami, specjalistyczne szkolenia i seminaria, kształcenie zawodowe,
działalność w zakresie księgowości, wspieranie przyszłościowych sektorów, giełdy
kontaktów dla firm, zwrot podatku VAT oraz polsko-niemiecki sąd arbitrażowy.
Członkiem tej instytucji mogą zostać osoby fizyczne, prawne oraz nie posiadające
osobowości prawnej spółki utworzone zgodnie z prawodawstwem Republiki Federalnej
Niemiec lub Rzeczpospolitej Polskiej, mające siedzibę na terytorium jednego z tych państw,
prowadzące działalność gospodarczą oraz uczestniczące w polsko-niemieckich stosunkach
gospodarczych. Warunkami formalnymi do uzyskania członkostwa jest wypełnienie wniosku,
34
35
Ibidem
http://www.ihk.pl/index.html?id=14
36 | S t r o n a
dostarczenie wyciągu handlowego oraz opłacenie składki członkowskiej, wynoszącej 2 900
zł36.
Germany Trade and Invest jest instytucją zajmującą się promocją Republiki Federalnej
Niemiec oraz Niemcy, jako miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, inwestycyjnej
i technologicznej, starającą się pozyskać nowych inwestorów zza zagranicy. Firma ta doradza
przedsiębiorstwom zagranicznym, które pragną rozszerzyć swoją działalność na rynek
niemiecki. W tym obszarze oferuje ona również pomoc prawną i podatkową związaną z
projektem. Prowadzone jest też doradztwo w zakresie finansowania i obsługi finansów oraz
zapewnienie kontaktu z lokalnymi partnerami biznesowymi także leży w jej gestii. Jej
zadaniem jest także pomoc z zakresu gospodarki zagranicznej przedsiębiorstwom
niemieckim, które chcą wejść na dane rynki37.
Oferta Germany Trade and Invest obejmuje sporządzane pod kątem potrzeb klienta analizy
ekonomiczne i branżowe, wiadomości na temat przetargów za granicą, przedsięwzięć
inwestycyjnych i rozwojowych oraz informacje z zakresu prawa i cła38.
Wspieranie rozwoju stosunków gospodarczych z zagranicą jest również jednym
z priorytetowych zadań Ambasady Republiki Federalnej Niemiec. Ambasada jest do
dyspozycji niemieckich przedsiębiorstw świadcząc usługi takie jak udzielanie:
•
politycznego wsparcia przed polskim rządem i organami administracji,
•
porad w sprawach ramowych warunków politycznych, społecznych i gospodarczych
w Polsce.
Ambasada posiada również wiele instrumentów mogących wspierać niemiecko-polskie
stosunki gospodarcze. Można tu wymienić między innymi39:
36
http://www.ihk.pl/index.html?id=7
http://www.gtai.de/web_de/ueberuns
38
http://www.warschau.diplo.de/Vertretung/warschau/pl/05/Aussen__Wi__Fo__PL/Institutionen__Saeulen__Sei
te.html
37
39
http://www.warschau.diplo.de/Vertretung/warschau/pl/05/Aussen__Wi__Fo__PL/Institutionen__Saeulen__Seite
.html
37 | S t r o n a
•
składanie raportów na temat ramowych warunków gospodarczych oraz rozwoju
gospodarki w Polsce,
•
rozmowy z polskim rządem i parlamentem,
•
przygotowanie
i
sprawowanie
pieczy
nad
wizytami
wysokich
rangą
gości
reprezentujących niemiecki parlament i rząd,
•
działalność informacyjną i promocyjną (wykłady, briefingi, wystąpienia, wywiady itp.),
etc.).
Wydział Ekonomiczny Ambasady Republiki Federalnej Niemiec jest partnerem głównie dla
małych i średnich przedsiębiorstw niemieckich, które mają swe siedziby lub planujących
rozpocząć działalność w Polsce. Wydział ten doradza i pomaga w kontaktach z polskimi
władzami, urzędami i instytucjami państwowymi związanymi z gospodarką. Jest partnerem
kontaktowym w kwestiach dotyczących polityki walutowej i finansowej, a także gospodarki
energetycznej, rolnictwa, polityki ochrony środowiska, rozwoju infrastruktury i rozwoju
regionalnego. Wydział ten zajmuje się również kwestiami, które tematycznie powiązane są z
eksportem i importem towarów.
1.6. Klastry w branży drzewno-meblarskiej w Niemczech
Klaster Forst und Holz w Bawarii40 łączy około 2 mln właścicieli
leśnych, około 185 000 przedsiębiorstw z ponad 1,3 mln zatrudnionych.
Obrót firm zrzeszonych w tym klastrze wynosi około 181 mld EUR.
3,4% wszystkich osób czynnych zawodowo pracuje w tym klastrze.
Szczegółowe dane przedstawia Tabela 4.
40
http://www.cluster-forstholzbayern.de/index.php
38 | S t r o n a
Tabela 5: Statystyki dotyczące branży drzewnej w Niemczech
Branża
Liczba przedsiębiorstw
Liczba
zatrudnionych
98 009
40 978
182 538
36 111
Leśnictwo
2 128
Obróbka drewna
2 824
Przerabianie
drewna
115 742
452 658
Rzemiosło
drzewne
999
139 563
Gospodarka
papiernicza
23 756
329 592
Działalności
wydawnicze
i drukarskie
2 850
35 500
Handel drzewny
i transport
627
45 485
Dostawcy
Klaster Forst Und
185 037
1 324 323
Holz łącznie
Źródło: http://www.wald-zentrum.de/pdf/projekte/Clusterstudie.pdf
Obrót (mld
EUR)
2,27
9,22
27,34
34,20
31,65
58,52
9,94
7,71
180,85
Celem polityki klastrowej jest uruchomienie własnych sił gospodarczych i istniejącego
potencjału wzrostu, a tym samym konkurencyjności przemysłu w celu wzmocnienia
przemysłu drzewnego. W szczególności małe i średnie przedsiębiorstwa na obszarach
wiejskich odniosą korzyści z polityki klastrowej41.
Główne działania w ramach klastra:
•
inicjowanie nowych i rozwoju istniejących sieci między nauką i przemysłem leśnym
wzdłuż łańcucha wartości drewna i papieru,
•
rozwój paneli ekspertów w takich obszarach jak logistyka, współpraca w sektorze MŚP,
innowacje w zakresie wykorzystania drewna,
•
rozpoczęcie projektów pilotażowych i współpracy regionalnej,
•
analiza surowców i przepływu towarów,
•
transfer technologii, współpracy w dziedzinie badań i rozwoju,
•
public relations / targi / prezentacje / rozmowy kontakt.
41
http://www.cluster-forstholzbayern.de/index.php?option=com_content&view=article&id=6&Itemid=5
39 | S t r o n a
Rysunek 1: Rozmieszczenie klastrów Forst und Holz w Niemczech
Źródło: http://www.wald-zentrum.de/pdf/projekte/handlungsempfehlungen_clusterstudie.pdf
Tabela 6: Porównanie klastrów drzewno-meblarskich w Niemczech i województwa
zachodniopomorskiego
Lp. Czynnik
Klaster Forst und Holz
Klaster
zachodniopomorski
drzewno-meblarski
1
surowiec krajowy
wysoki podaż
niedobór
2
konkurencja
silna
silna
3
pozycja na rynku
silna
słaba renoma marki
4
system zarządzania skuteczny, wielokierunkowy brak kompleksowego systemu
zarządzania finansami (w tym
ryzykiem)
40 | S t r o n a
5
elastyczność w
wysoka
wysoka
stosunku do zmian
popytu
6
specjalizacja
wysoka
niedostateczna
7
koszty
wysokie
relatywnie niskie
wytwarzania
8
wydatki na badania niskie
niskie
i rozwój
9
koszty surowców
wysokie
wysokie
10
czynnik
handel międzynarodowy
wysokie ceny surowca
uzależniający
Źródło:
Opracowanie
krajowego
własne
na
podstawie
wuerttemberg.de/servlet/PB/show/1313684_l1
oraz
http://www.landwirtschaft-mlr.badenhttp://drewno.rsi.org.pl/index.php?
option=com_docman&task=doc_download&gid=13&Itemid=43
Najistotniejsze różnice między niemieckim a zachodniopomorskim klastrem drzewnomeblarskim można dostrzec w pozycji na rynku, dostępie do surowca krajowego, jakości
systemu zarządzania oraz specjalizacji. We wszystkich tych obszarach lepiej wypada klaster
zagraniczny. Kwestiami, w których lepszą pozycję posiada klaster zachodniopomorski są na
przykład koszty wytwarzania.
1.7. Wykaz istotnych imprez targowych dla branży drzewno-meblarskiej
w Niemczech
Ważnym elementem promocji polskiego eksportu produktów branży drzewno-meblarskiej
może być udział firm w targach tej branży.
41 | S t r o n a
Ligna Plus to wiodąca na świecie wystawa przetwórstwa drewna. Odbywa się co dwa lata od
1975 roku w Hannowerze. Głównym tematem prezentacji są sposoby wykorzystania drewna
w przemyśle meblarskim, obróbka drewna, gospodarka leśna, wyroby i usługi rzemieślnicze
związane z drewnem. Przedstawiane są tu nowe techniki i urządzenia, oprogramowanie
urządzeń wykorzystywanych do obróbki drewna. Ok. 90% odwiedzających jest związanych
z branżą wystawy. Najwięksi wystawcy to Homag Holzverarbeitungssysteme AG, Michael
Weinig AG, IMA Klessman GmbH42.
Targi te są międzynarodowym wydarzenia w przemyśle drzewnym. Stanowią punkt
odniesienia dla sytuacji w całej branży. Liczba odwiedzających i jakość umów zawieranych
na miejscu czynią widowisko szczególnie interesującym. Organizatorem tego przedsięwzięcia
jest niemiecka spółka Deutsche Messe AG Hannower.
Głównymi obszarami targów są43:
•
gospodarka leśna, technologie w leśnictwie,
•
wyposażenie tartaków,
•
obróbka drewna litego,
•
produkcja materiałów drewnopochodnych i fornirów,
•
przemysł meblarski,
•
rzemiosło: stolarstwo i ciesielstwo,
•
materiały, maszyny i narzędzia oraz usługi,
•
pokazy i wydarzenia specjalne.
Pokazy i wydarzenia specjalne obejmują m.in. takie tematy jak44:
•
energia z drewna i drewno jako surowiec grzewczy-możliwości wykorzystania drewna
jako surowca energetycznego - obróbka drewna opałowego, nowoczesne metody
spalania, hodowla drzew do użytku w energetyce,
42
http://www.ligna.de/
Ibidem
44
http://www.lasypolskie.pl/sekcja-1041.html
43
42 | S t r o n a
•
eksport i transport drewna - szerokie możliwości wykorzystania drewna leśnego do
potrzeb grzewczych,
•
modernizacja domów drewnianych,
•
wręczenie nagrody za innowacyjną budowlę z drewna,
•
forum rzemiosła,
•
wyróżnienie za najlepsze usługi dla rzemiosła,
•
forum Promocji Młodych Rzemieślników,
•
prezentacja wyników badań naukowych,
•
mistrzostwa w mechanicznej obróbce drewna,
•
międzynarodowa platforma prezentacji oryginalnych i niespotykanych konstrukcji
i instalacji z drewna,
•
pokazy specjalne dla przedstawicieli leśnictwa,
•
nowości z zakresu gospodarki leśnej.
Tabela 7: Statystyki opisujące wystawę Ligna Plus w latach 2001-2009
Rok
Liczba odwiedzających
Liczba wystawców
Powierzchnia wystawowa
2001 114 169
1.933
145.083m ²
2003 98 267
1.720
132.355m ²
2005 96 675
1.800
129.083m ²
2007 107 000
1.879
134.583m ²
2009 83 000
1758
130.152m ²
Źródło: http://www.destatis.de
Tegoroczne targi Ligna Plus są planowane na okres 30 maj-3 czerwiec.
Wśród korzyści wynikających z uczestnictwa w targach Ligna Plus można wymienić między
innymi możliwość kontaktu z kierownictwem wysokiego szczebla środowiska biznesowego,
43 | S t r o n a
sieci, stowarzyszeń branżowych i innych organizacji. Ponad połowa wystawców pochodzi
z zagranicy, co sprawia, że miejsce to stanowi idealną platformę do nawiązywania
międzynarodowej współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami45.
HOLZ-HANDWERK-Europäische
Fachmesse
für
Maschinentechnologie
und
Fertigungsbedarf
Są to norymberskie targi, które tematyką obejmują technologię maszyn i wszystko co wiąże
się z maszynami służącymi do obróbki drewna. Pierwszy raz odbyły się w 2005 roku.
Wystawa ta organizowana jest co roku z nowymi wystawcami. Prezentowane są na niej m.in.
maszyny w przemyśle drzewnym, ubranie ochronne, produkty drzewne stolarzy, artystów,
technologie informacyjne konieczne w tej dziedzinie. W 2009 roku targi odbyły się na
powierzchni 4297 m2, było 279 wystawców z 7 krajów i 2006 odwiedzających46. Targi te
warto odwiedzić po to, aby przyjrzeć się nowym technologiom, innowacjom w przemyśle.
Dzięki implementacji tych rozwiązań można podnosić swoją konkurencyjność, szczególnie,
jeżeli celem będzie trwała obecność na rynku niemieckim.
Następna edycja tych targów odbędzie się w dniach 21-24 marca 2012 roku.
HAUS / HOLZ / ENERGIE - Die große Bau- und Energiemesse
Odbywa się corocznie od 1995 roku w Stuttgarcie, poświęcona jest tematyce budownictwa,
energii, i drewna w budownictwie. Przedstawiane są m.in. domy z bali, ochrony drewna w
budownictwie, techniki grzewcze. W 2010 roku odbyły się na powierzchni 2894 m2, Było 122
wystawców i ok. 10 000 odwiedzających, w tym rzemieślników, budowniczych,
producentów, właścicieli domów47.
45
http://www.portailbois.org/portail-bois/fr/5039-agenda.html#page up
46
http://www.expodatabase.de/aussteller/messen/show.php?id=5688&cockpitkeywords=holz+und+forst&cockpitk
eyfindart=1
47
http://www.expodatabase.de/aussteller/messen/show.php?id=34060&timer=m1301467411&tmid=&currPage=
1&maxPerPage=20&params=timer%3Dm1301467411%26amp%3Bcockpitkeywords%3Dholz%26amp%3Bcoc
kpitkeyfindart%3D1%26amp%3Bcockpitfromdate%3D%26amp%3Bcockpittodate%3D%26amp%3Bsortierid%
44 | S t r o n a
Następna edycja tych targów odbędzie się w dniach 13-15 kwietnia 2012 roku.
ZOW Zuliefermesse für Möbelindustrie und Innenausbau mit E3S - European Solid
Surface Show & Engineered Stone Exhibition
Odbywa się w Bad Salzuflen, co roku w lutym, od 1995 roku. Są to targi z branży obróbki
drewna oraz wytwarzania mebli oraz wszystkiego, co jest z tą branżą związane. W 2009 roku
zajmowała powierzchnię 32 600 m2, obecnych było 568 wystawców, w tym 22 zza granicy.
Targi odwiedziło około 17 280 odwiedzających. Wśród wystawców znalazło się piętnaście
polskich firm48.
Kolejna edycja tych targów odbędzie się w dniach 6-9 lutego 2012 roku.
Interzum Internationale Messe der Zulieferer der Möbelindustrie und des Innenausbaus
Odbywają się w Kolonii, cyklicznie co dwa lata, od 1959 roku. Są to targi z dziedziny obróbki
drewna oraz produkcji mebli. Targi odbywają się na przełomie kwietnia i maja. W 2009 roku
odbywały się na powierzchni 152 400 m2, obecnych było ok. 1257 wystawców, w tym
57 zagranicznych. Targi w tym roku odwiedziło 46 350 osób49.
Tegoroczne targi odbyły się w dniach 25-28 maja.
Forst live Offenburg
Coroczne targi Forst Live w Offenburgu są jednym z wiodących wystaw technologii leśnych,
energii z drewna i biomasy w Niemczech. Liczne grono wystawców prezentuje swoją ofertę
na terenie wielu hal wystawowych. Działalność wystawców jest związana głównie
z technologią maszyn i urządzeń leśnych, produkcją z twardego drewna, meblami
modułowymi, technologią wykończenia mebli, podłogami i wyrobami z drewna, produktami
ze sklejki i forniru, produkcją drewnianych drzwi i okien. Oprócz tematyki związanej
z technologią maszyn leśnych, kwestią priorytetową są również odnawialne źródła
3D0%26amp%3Btimer%3Dm1301467411%26amp%3BmaxPerPage%3D20%26amp%3BshowPrintlist%3D0%
26amp%3BmaxPerPage%3D20
48
49
http://www.auma.de/_pages/MesseDetailListe.aspx?id=97617&sprache=d
http://www.auma.de/_pages/MesseDetailListe.aspx?id=91009&sprache=d
45 | S t r o n a
energii. Targi te są skierowane przede wszystkim do decydentów w zakresie leśnictwa
i rolnictwa, budownictwa i gospodarki komunalnej, rzemiosła drzewnego i energetyki, jak
również zainteresowanych odbiorców końcowych50.
Tegoroczne targi odbyły się w dniach 1-3 kwietnia. Obecnych było około 150 wystawców z
10 krajów. Natomiast kolejne ich edycje odbędą się w dniach 9-11 września 2011 roku oraz
13-15 kwietnia 2012 roku.
1.8. Strategia rozwojowa dla branży drzewno-meblarskiej na rynku
niemieckim
Rynek niemiecki jest rynkiem niezwykle wymagającym, ale gwarantuje również
przedsiębiorstwom możliwości rozwojowe. Niemcy cenią sobie produkty wysokiej jakości
i takie
tez
powinny
być
produkty
branży
drzewno-meblarskiej
z
województwa
zachodniopomorskiego.
Przedsiębiorstwa z branży drzewno-meblarskiej w strategii rozwojowej na rynku niemieckim
mogą podążać dwoma drogami.
1. Mogą konkurować niższymi kosztami produkcji wyrobów o niższym zaawansowaniu
technologicznym. Ten sposób nie gwarantuje jednak długofalowego sukcesu oraz
uzyskania konkurencyjności na rynku niemieckim.
2. Z drugiej strony przedsiębiorstwa z branży drzewno-meblarskiej z województwa
zachodniopomorskiego mogą rozwijać się za pomocą wdrażania innowacji i rozwoju
potencjału pracowników, dzięki czemu zwiększą jakość wytwarzanych produktów, w
związku z czym będą bardziej konkurencyjne na rynku niemieckim. Na tej podstawie
można sformować następujący cel:
50
http://www.tradefairdates.com/Forst-live-M5005/Offenburg.html
46 | S t r o n a
Cel: Branża drzewno-meblarska z województwa zachodniopomorskiego charakteryzuje
się innowacyjną produkcją i wysoko jakościowymi produktami. Przedsiębiorstwa
z branży drzewno-meblarskiej posiadają wykwalifikowanych specjalistów, którzy
zwiększają potencjał rozwojowy przedsiębiorstw w kontekście eksportu towarów na
rynek niemiecki.
By osiągnąć powyższy cel, zostały zaproponowane następujące działania wspierające rozwój
przedsiębiorstw z branży drewno-meblarskiej z województwa zachodniopomorskiego na
rynku niemieckim. Przedstawia je poniższa tabela.
Tabela 8: Działania wspierające rozwój przedsiębiorstw drzewno-meblarskich
Działanie:
Oczekiwany skutek:
Wzrost poziomu kształcenia specjalistów z Wysoko
wykwalifikowani
specjaliści
branży drzewno-meblarskiej, również w umożliwią nawiązywanie cennych kontaktów
zakresie językowym
biznesowych na rynku niemieckim
Podniesienie poziomu usług transportowych Usługi transportowe odgrywają kluczową
dla branży drzewno-meblarskiej
rolę
w
branży
drzewno-meblarskiej.
Zwiększenie poziomu tych usług polepszy
działalność eksportową
Zwiększenie ilość usług doradczych dla Zwiększenie
przedsiębiorców
naukowych
i
w
zakresie
działań przedsiębiorstw
ogólnorozwojowych
potencjału
z
branży
rozwojowego
drzewno-
dla meblarskiej
branży drzewno-meblarskiej
Źródło: Opracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań.
W tabeli przedstawiono główne działania odpowiadające wyzwaniom rozwojowym
województwa zachodniopomorskiego. Strategia rozwojowa mająca na celu zwiększenie
możliwości eksportowych, powinna skupić się na działaniach inicjujących i stymulujących
47 | S t r o n a
oraz na kształtowaniu edukacyjnego i logistycznego wsparcia rozwoju przedsiębiorstw
z branży drzewno-meblarskiej.
2. Branża drzewno-meblarska w Szwecji
2.1. Struktura szwedzkiego rynku drzewno-meblarskiego
Szwecja położona jest na półwyspie Skandynawskim, nad Morzem Bałtyckim oraz
cieśninami Skagerrak, Kattegad i Sund. Szwecja jest krajem również w dużym stopniu
uzależnionym od importu, który wynosi ok. 7,5 tys. USD per capita51. Rynek szwedzki
charakteryzuje się także silną organizacją importerów, hurtowników i detalistów52. Większość
branż posiada tu samoistne struktury samorządowe. Jak podaje strona Ambasady Polskiej w
Szwecji: „Dobra koniunktura będzie w najbliższych latach korzystnie wpływać na wydatki
konsumpcyjne społeczeństwa szwedzkiego, co tworzy dodatkowe możliwości wzrostu eksportu
z Polski. Potencjalni eksporterzy muszą jednak wziąć pod uwagę bardzo wysokie wymagania
tutejszego rynku, zarówno w odniesieniu do jakości oferowanych produktów jak i ich wpływu
na środowisko naturalne”53. Warto zauważyć, że Szwecja ze względu na swoją specyfikę
jest krajem, który zużywa bardzo dużo drewna, a to dodatkowy korzystny aspekt dla polskich
eksporterów.
Największe przedsiębiorstwa w branży drzewno-meblarskiej na rynku szwedzkim
SM WOOD. To jedna z największych szwedzkim firm zajmująca się eksportem drewna
konstrukcyjnego, również do Polski. Firma powstała poprzez wspólne przedsięwzięcie
szwedzkich dystrybutorów drewna
51
http://stockholm.trade.gov.pl/pl/rynek/article/detail,123,04_Charakterystyka_rynku_szwedzkiego.html
Ibidem
53
Ibidem.
52
48 | S t r o n a
Niewątpliwie do najbardziej liczących się na rynku firm z branży drzewno-meblarskiej należy
Ikea, która również bardzo dobrze rozwija się na rynku polskim54.
IKEA (Ingvar Kamprad Elmtaryd Agunnaryd)- Firma zajmuje sie
głownie sprzedażą i
produkcją artykułów dekoracyjnych do domu.
Została założona przez Ingvara Kamprada w 1943 r. Jej nazwa powstała jako akronim od
wyrazów: Ingvar Kamprad (imię i nazwisko założyciela) oraz Elmtaryd i Agunnaryd (farma i
miejscowość, w której się wychował). Dane z roku 2008 podają, że Ikea na całym świecie
zatrudnia 120 tys. pracowników, z kolei na koniec roku 2009 firma miała 301 oddziałów w 44
krajach55.
IKEA zajmuje się projektowaniem i sprzedażą mebli, które są produkowane przez firmy
zewnętrzne. Są to głównie przedsiębiorstwa, które nie mają silnej marki. IKEA w Polsce
posiada 80 dostawców, produkujących meble i inne artykuły wyposażenia domu, wśród
których znajdują się zarówno duże fabryki, jak i niewielkie zakłady produkcyjne. Wszyscy
dostawcy muszą sprostać określonym standardom IKEA. Liczą się m.in. - wysoka jakość
produkcji, terminowość dostaw, konkurencyjne ceny. Produkty muszą być wytwarzane w
sposób odpowiedzialny – zarówno jeśli chodzi o środowisko, jak i warunki pracy ludzi.
IKEA może stanowić na rynku meblarskim silną konkurencję. Może być też szansą, żeby
zaistnieć, oferując coś nowatorskiego na rynku, w przypadku spadku zainteresowania
produktami IKEA.
Poniższa mapa pokazuje zasięg terytorialny firmy.
54
http://www.sm-wood.eu/
http://www.ikea.com/ms/sv_SE/the_ikea_story/people_and_the_environment/index.html?icid=se%3Eic%3Efo
oter%3Eom_manniskor-miljo
55
49 | S t r o n a
Rysunek 2: Zasięg terytorialny szwedzkiej firmy Ikea (dane z roku 2008)
Źródło:http:IKEA_stores.svg&filetimestamp=20090716233457
Do czołówki firm zajmujących się wytwarzaniem celulozy i papieru należy
Svenska Cellulosa AB SCA. Firma tadziała na rynku szwedzkim od roku
1974. Zajmuje się produkcją masy włóknistej, papieru, celulozy, opakowań
i palet. Firma ma swoje oddziały we wszystkich częściach świata.
Przedsiębiorstwo zatrudnia około 45 000 pracowników na całym świecie, przychody ze
sprzedaży w 2009 r. wyniosły ponad 111 mld euro. Firma jest największym prywatnym
właścicielom gruntów leśnych i zarządza łącznie około 2,6 mln ha (w tym gruntów
nieprodukcyjnych)56.
56
http://www.sca.com/en/About_SCA/SCA_in_Brief/
50 | S t r o n a
Tabela 9: Przychody firmy Svenska Cellulosa AB SCA w mln USD (dane z roku 2010)
Dochody
27 564
Zysk netto Zysk brutto Szacunki dochodów na drugą
(mln USD)
(mln USD)
połowę roku 2011
1 721
7 561
28 428
Źródło: http://www.4-traders.com/SVENSKA-CELLULOSA-AB-SCA-6491109/calendar/
2.2. Trendy w branży drzewno-meblarskiej na rynku szwedzkim
Trendy w branży drzewno-meblarskiej w Szwecji można podzielić na dwie podstawowe
kategorie: meble i wystrój wnętrz oraz wzornictwo. Szwedzi cenią sobie produkty drewniane,
lubią jasne przestrzenie i wysokiej jakości produkty i materiały.
Meble i wystrój wnętrz
Prawie w każdym szwedzkim domu znajdują się meble ze sklepu Ikea, które charakteryzują
się lekkością, łatwością w złożeniu i nadają wnętrzu delikatnego charakteru57. Najważniejsze
by było prosto, jasno i bezpretensjonalnie. Dlatego dominujące kolory to: biel, błękit, jasny
brąz. Wzory za to są niewielkie i mało wyraziste, dominują kwiaty, pasy i kraty. Muszą być
jednak pozbawione zdecydowanych barw i delikatnie podkreślać chłodny charakter wnętrza
skandynawskiego58.
Meble muszą być przede wszystkim funkcjonalne. W Szwecji zdecydowanie nie sprawdzają
się polskie ciężkie meble i segmenty. Jednym z ostatnich akcentów są wiklinowe dodatki w
postaci stołów, koszy i krzeseł.
57
58
http://www.domosfera.pl/wnetrza/1,94387,6875522,Mieszkac_na_swiecie___Wnetrza_po_skandynawsku.html
http://www.sztukawnetrz.pl/styl/styl_skandynawski.html
51 | S t r o n a
Trend na rok 2011 to biel w całym domu, szczególnie w kuchni. Meble kuchenne powinny
być wykonane z jasnego drewna lub barwione na biało. Obok rozbielonych odcieni ważne są
również brązy (np. w postaci blatów). Podłogi również powinny być wykonane z jasnego
drewna - mogą być to białe, szare lub jasnobrązowe panele. Styl skandynawski powinien więc
kojarzyć się z surowym drewnem oraz naturalnymi, delikatnymi odcieniami.
Wzornictwo
Szwedzkie wzornictwo zdobywa coraz większą popularność w Europie i na świecie.
Najnowszym trendem jest korzystanie z pomocy profesjonalnych projektanów zarówno w
przestrzeni
prywatnej,
jak
i
publicznej59.
Również
we
wzronictwie
obowiązuje
funkcjonalność i prosta estetyka.
Warto zaznaczyć, że w Sztokholmie, gdzie znajduje się Instytut Polski, polskie wzornictwo
jets bardzo dobrze postrzegane. W Instytucie Polskim design stoi wysoko na liście
priorytetów obecnej dyrektor Katarzyny Tubylewicz60. Dyrektor Instytutu Polski zajmuje się
promowaniem polskiego nowoczesnego wzornictwa. Wzornictwo polskie w Szwecji łączy
tradycyjne polskie wzory i szwedzką prostotę oraz funkcjonalność. Tego typu styl przypadł
go gustu Szwedom i jest dobrze oceniany w społeczności szwedzkiej61.
59
http://www.meble.pl/aktualnosci,rok-szwedzkiego-wzornictwa,325.html
http://designalive.pl/artykul/miejsca/guru-szwedzkiego-designu-zachwycona-polskim-wzornictwem
61
Ibidem.
60
52 | S t r o n a
2.3. Instrumenty finansowania eksportu na rynku szwedzkim
•
bankowe;
•
odrębnych ustaw;
•
•
•
•
•
•
•
•
KUKE SA);
53 | S t r o n a
•
Cel
62
54 | S t r o n a
•
•
•
4. przeprowadzenie
oceny
kwalifikowalności
do
Działania
6.1
oraz
potencjału
o
rynku
docelowego
działalności
eksportowej
oraz
działań
promocyjnych
o
o
o
Rozwoju Eksportu
o
63
Ibidem
65
Ibidem
64
55 | S t r o n a
o
wystawcy;
o
o
projektów:
•
praz pierwszy.
•
56 | S t r o n a
•
•
Marszałkowskie
lub
przez
dopuszczenie
do
tego
lokalnych
agencji
rozwoju
W
województwie
zachodniopomorskim
w
ramach
poddziałania
1.3.2
„Promocja
na
57 | S t r o n a
działań
zagranicznego).
•
•
•
•
•
udzielanie
gwarancji
potwierdzania
akredytyw
związanych
z
kontraktem
eksportowym,
•
kursów walut.
usług, np:
•
(Europolisa),
•
•
•
kursowych.
58 | S t r o n a
2007-2013
Główne zadania:
•
•
•
•
•
zagranicznymi,
•
66
59 | S t r o n a
2.4. Uwarunkowania i możliwości wejścia na rynek szwedzki
W Szwecji od kilku lat eksport wszystkich wyrobów przemysłowych z polski jest wolny od
cła. Jednak towary importowane z Polski podlegają opodatkowaniu VAT. Stawka
podstawowa wynosi 25%.
Podatek dochodowy od osób prawnych
Podatek ten płacą tylko spółki akcyjne (AB) oraz stowarzyszenia gospodarcze. Panująca w
Szwecji stawka tego podatku wynosi 28%. Dochody firm, które są podstawą do
opodatkowania, naliczane są w Szwecji zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami w Unii
Europejskiej i międzynarodowymi standardami księgowości. Tak jak w Polsce, zyski
kapitałowe są opodatkowane jak zwykły zysk firmy.
Podatek do dywidendy
Dywidenda jest opodatkowana stawką 30%. Zarówno dla przedsiębiorstw lokalnych, jak i
zagranicznych. Szwecja zawarła rownież z Polską umowę o unikaniu podwójnego
opodatkowania (Dziennik Ustaw Nr 13 z dnia 22 kwietnia 1975). W przypadku polskich
przedsiębiorców podatek wynosi 15%67.
Instytucją rządową, która odpowiedzialna za system podatkowy w Szwecji jest Krajowy
Urząd Skarbowy (Skatteverket). Zapowiedzi dotyczące podatków dostępne są dla wszystkich,
a w większości przypadków dodatkowe wiążące informacje można uzyskać od specjalistów
zatrudnionych w tych urzędach.
67
http://szwecja.net/EK/PLUS/Gospo/szwecjaprzewodnik16062004c.pdf
60 | S t r o n a
Kapitał ludzki
Szwecja liczy nieco ponad 9 mln mieszkańców, z czego około 85% mieszka na południu
kraju. Szwecje cechuje również niski przyrost naturalny, również ale długa średnia życia68.
Programy edukacji leśnej są oferowane przez szkoły ponadgimnazjalne oraz przez Szwedzki
Uniwersytet Nauk Rolniczych (Sveriges Lantbruksuniversitet, SLU). Różne szkoły
ponadgimnazjalne oferują podstawowe trzyletnie kursy, jak również specjalne kursy dla
operatorów maszyn wykorzystywanych w branży69.
Należy zauważyć, że w Szwecji, podobnie jak w pozostałej części świata zachodniego
występuje niedobór młodych ludzi wysoko wykwalifikowanych i dobrze wykształconych w
przemyśle drzewnym70.
Bardzo popularne są w Szwecji studia z wzornictwa przemysłowego – w tym przede
wszystkim projektowanie mebli. Kierunki takie oferują Uniwerystet w Gothenburgu czy
Uniwersytet Linneusza.
Bezrobocie
W roku 2009 w Szwecji z powodu kryzysu nastąpił wzrost bezrobocia, które kształtowało się
na poziomie 9,8%71. Zarejestrowanych bezrobotnych było 503 tys. osób. W roku 2010 stopa
bezrobocia wyniosła 9,0%72, co oznacza poprawę sytuacji rynkowej. Sytuacja zaczęła się
stabilizować w drugiej połowie 2010 roku73. Najbardziej zagrożeni bezrobociem są inwalidzi,
osoby starsze (po 50 roku życia), oraz osoby, które zbyt wcześnie ukończyły edukację74.
Szwecja organizuje programy zatrudnienia poprzez współpracę z przedsiębiorstwami i dzięki
temu zatrudnienie w roku 2010 ma wzrosnąć o 4,4 %75.
68
http://stockholm.trade.gov.pl/pl/rynek/article/detail,126,01_Wiadomosci_ogolne_o_Szwecji.html
http://bolt.lakeheadu.ca/~borfor/world/world_sweden.htm
70
http://www.ltu.se/edu/program/TMTRA?l=en
71
http://www.szwecja.pl/news/bezrobocie-zbliza-sie-do-10.html
72
http://www.e24.se/makro/sverige/af-spar-113-procents-arbetsloshet-2010_1376443.e24
73
Ibidem.
74
Ibidem.
75
Ibidem.
69
61 | S t r o n a
Obecnie w branży drzewnej bezrobocie kształtuje się na poziomie 1,7%76. Gdy wzrosło
bezrobocie w Szwecji, również w branży drzewno-meblarskiej zwiększył się odsetek
bezrobotnych ( 0,9%) - podaje Ola Siobera - dyrektor do spraw leśnych i drewna w Szwecji77.
Świadczenia dla bezrobotnych
W Szwecji zagwarantowane są świadczenia dla bezrobotnych. Zakładają one dwa
podstawowe elementy. Pierwszy z nich to świadczenia podstawowe, a kolejny to dobrowolne
świadczenie w przypadku utracenia pracy78. W ubezpieczeniu podstawowym wypłacany
zasiłek wynosi maksymalnie 320 koron dziennie przez 5 dni w tygodniu. Z kolei dobrowolne
uzupełniające ubezpieczenie od utraty dochodów, wymagające przynależności do kasy
bezrobotnych, czyli tzw. arbetslöshetskassa (a-kassan), wynosi maksymalnie 680 SEK
dziennie.
Szkolenia i edukacja
Z przeprowadzonych badań szwedzkich na temat edukacji w branży drzewno-meblarskiej
wynika, że przedsiębiorstwa z tego sektora narzekają na niskie wykształcenie kadry, tym
samym przy zwrocie kosztu szkoleń i poziomu edukacji branża drzewno-meblarska miałaby
jeszcze większe możliwości rozwojowe79. Szkolenia miałyby objąć miedzy innymi tematykę
społeczną i zapewnić zwiększenie umiejętności interpersonalnych pracowników, a tym
samym obsługę klienta na wyższym poziomie80. Szkolenia z zakresu branży drzewnej w
Szwecji prowadzone są regionalnie, w miejscach skumulowania największej ilości
przedsiębiorstw drzewno-meblarskich81. Zakres edukacyjny obejmuje również konferencje
i badania drewna.
76
http://www.da.se/home/da/home.NSF/unid/1054C02D99D9B84EC12576C500542CDB?OpenDocument
http://www.da.se/home/da/home.NSF/unid/1054C02D99D9B84EC12576C500542CDB?OpenDocument
78
http://bezrobotny.wieszjak.pl/zasilek-dla-bezrobotnych/207987,Swiadczenia-z-tytulu-bezrobocia-wSzwecji.html
79
SLUTRAPPORT FÖR FÖRSTUDIE, Träkompetens och ökad träförädling, kartläggning av behov
80
Ibidem.
81
Ibidem.
77
62 | S t r o n a
2.5. Instytucje otoczenia biznesu dla branży drzewno-meblarskiej na
rynku szwedzkim
Skogs Industrierna to federacja masy papierniczej i papieru
pracodawców. Jej
zadaniem
oraz
działalności
w
branży
drzewnej
jest
zwiększanie
konkurencyjności
i
oraz
organizacji
promowanie
zwiększonego użycia materiałów drewnopochodnych.
Federacja reprezentuje interesy około 50 firm produkujących celulozę i papier, około 140
tartaków oraz wielu firm prowadzących działalność związaną z masą celulozową, papierem
lub wyrobami z drewna82.
Trӓ&Mӧbel
Fӧretagen
to
Szwedzka
Federacja
Przemysłu
Drzewnego i Meblarskiego. Organizacja ta skupia około 800
przedsiębiorstw.
Jej celem jest stworzenie obrazu szwedzkiego przemysłu drzewno-papierniczego jako znanej,
atrakcyjnej inwestycyjnie i dochodowej branży. TMF podejmuje działania w kwestii
zwiększenia konkurencyjności jej członków. Jej starania mają doprowadzić do wzrostu
produkcji konstrukcji drewnianych i wzrostu ich eksportu83.
PPT of Sweden jest stowarzyszeniem założonym w celu
promowania
technologii
szwedzkiego
przemysłu
celulozowo-papierniczego. Jego priorytetem jest z ochrona środowiska, oszczędność energii,
wzrost produktywności i kontroli jakości84.
Ministerstwo Środowiska Miljödepartementet: Zajmuje się szeroko pojętą ochroną
przyrody i lasów oraz zanieczyszczeniami powietrza i wody. W ramach współpracy
z instytucją możliwe jest przeprowadzanie badań z zakresu ochrony środowiska.
Dane kontaktowe:
82
http://www.skogsindustrierna.org/web/Om_oss.aspx
http://www.tmf.se/web/omtmf.aspx
84
http://www.pptgroup.se/
83
63 | S t r o n a
Tegelbacken 2 103 33Stockholm
tel. +46 8 405 10 00 fax +46 8 24 96 28
http://www.miljo.regeringen.se
Szwedzki Uniwersytet Rolniczy (Sveriges lantbruksuniversite), Zakład produkcji
drzewnej: znajduje się na terenie kampusu Ultuna w Uppsali. Jego działania obejmują
badania, edukację i przepływ informacji pomiędzy przedsiębiorstwami i podmiotami
zainteresowanymi tematyką drzewną85. Wydział Nauk Leśnych jako centrum szkolnictwa
leśnego, zajmuje się również badaniami z zakresu sektora drzewnego.
Szwedzka Rządowa Agencja ds. Systemów Innowacji
VINNOVA. Szwedzka Rządowa Agencja ds. Systemów
Innowacji VINNOVA. Jej kluczowym programem jest
VINNVAXT, który ma na celu pobudzenie wzrostu regionalnego i konkurencyjności poprzez
dynamiczne systemy innowacyjne. Obejmują one zwiększoną współpracę pomiędzy
uniwersytetami,
firmami
i
organizacjami
publicznymi
w
wybranych
regionach
funkcjonalnych (model potrójnej helisy). Główne cechy programu to konkurencja w dostępie
do funduszy - maksymalnie 8 regionów może otrzymać do 10 mln SEK (około 1 mln euro)
rocznie przez okres do 10 lat. Dodatkowo istnieje szereg działań wspierających. Przykładami
takich działań są np. seminaria promujące nowe projekty, szkolenia dla uczestników systemu
innowacji w zakresie wsparcia dla procesu planowania i realizacji projektów w regionach,
bieżąca ewaluacja działań, aktywne zaangażowanie w projekty ze strony uczestników a także
forum dla wymiany doświadczeń86.
Szwedzkie
Stowarzyszenie
Przedsiębiorców
w
Branży
Meblarskiej
(Sveriges
Möbelhandlare) jest stowarzyszeniem przedsiębiorców w branży wyposażenia wnętrz.
Stowarzyszenie zabiera głos w sprawach handlowych i innych mających wpływ na warunki
wymiany handlowej firm branży meblarskiej w zakresie wydajności i rentowności.
Stowarzyszenie
85
86
monitoruje
regulacje
rządowe
i
wpływ
polityki
na
działalność
http://www.slu.se/sv/fakulteter/s/om-fakulteten/institutioner/institutionen-for-skogens-produkter/
http://vinnova.se/sv/
64 | S t r o n a
przedsiębiorstw w branży. Działa też na rzecz tworzenia dobrych warunków dla swoich
członków poprzez lobbing, negocjacje i współpracę z administracją rządową, organizacjami i
przedsiębiorstwami. Monitoruje również targi w Szwecji i Europie w celu informowania
swoich członków z zakresie trendów na rynku. Obejmuje 275 sklepów należących do
członków Stowarzyszenia87.
2.6. Klastry drzewno-meblarskie w Szwecji
Nazwa klaster (ang. cluster - oznacza grupę podobnych jednostek) odnosi się do skupisk
zrzeszających przedsiębiorstwa o tym samym profilu. Do cech charakterystycznych należy
jednoczesne wzajemne wspieranie się przez przedsiębiorstwa zrzeszone88.
Szwecja posiada rozbudowana politykę klastrową opartą na wieloletnim doświadczeniu.
Poniżej przedstawiono przykład klastra funkcjonującego w Szwecji.
Klaster SSC Szwecja - Klaster zajmujący się stolarką budowlaną. Zrzesza
11 producentów i firm handlowych. Wspólnie przedsiębiorstwa posiadają
bardziej zróżnicowaną ofertę produktową, większe doświadczenie i przede wszystkim są
bardziej konkurencyjne. Obrót zrzeszonych firm wynosi ponad 550 mln EUR.
Przedsiębiorstwa te zatrudniają około 550 pracowników. Sprzedaż prowadzona jest w
Szwecji, Skandynawii i niektórych krajach Europy89.
Klaster współpracuje z SSC Joinex AS w Norwegii oraz w Niemczech.
87
http://www.moblermiljo.se/sm/
Porter M.E., On Competition, Harvard Business School Press, 1998,s. 126.
89
http://www.sscgroup.se/
88
65 | S t r o n a
2.7. Targi drzewne i meblarskie w Szwecji
Tragi odgrywają znaczącą role przy promocji przedsiębiorstwa na nowym rynku. Z tego
powodu warto brać w nich udział zarówno jako wystawca jak i zwykły zwiedzający. Obie
opcje pozwalają na lepsze zapoznanie się wymaganiami rynku. Umożliwiają poznanie
słabych i mocnych cech konkurencji, jak również specyfikę gustów potencjalnych klientów.
Poniżej zaprezentowane zostały dwa rodzaje targów we Szwecji dla branży drzewnomeblarskiej. Pierwsze z nich skierowane są głównie do dystrybutorów drewna zajmujących
się jego pozyskiwaniem i przetwórstwem. Drugie to targi meblowe, które umożliwiają
zapoznanie się a aktualnymi trendami panującymi na rynku meblowym i jego wzornictwem.
Obie imprezy uważane są za największe nie tylko w Szwecji, ale również na świecie a to
dodatkowy atut przemawiający za koniecznością uczestnictwa w nich.
ELMIA WOOD- Największe targi leśnictwa na świecie odbywają
się w Jönköping (Szwecja). Elmia Wood, to wystawa na której
spotykają się właściciele obszarów leśnych, dystrybutorzy oraz
producenci maszyn i sprzętu leśnego. Targi odbywają się co 4 lata i za każdym razem
zrzeszają ponad 540 wystawców oraz 50 000 odwiedzających. Odwiedzający mają możliwość
zapoznać się z nowymi technikami stosowanymi w nowoczesnym leśnictwie90.
Kolejna edycja tego klastra odbędzie się w dniach 5-8 czerwca 2013 roku.
Targi Mebli - Stockholm Furniture Fair – to coroczne targi
organizowane w Sztokholmie. To największa wystawa na
świecie prezentująca szwedzki design. Na targach można
oglądać kompleksowe wystroje biur i mieszkań91. Targi Mebli w Sztokholmie organizowane
są we współpracy z Möbelimportörernas Branschorganisation (stowarzyszenie branżowe
na rzecz importerów mebli), Sveriges Möbelhandlare (Szwedzka Federacja Meble
90
91
http://www.elmia.se/sv/wood/
http://www.stockholmfurniturefair.se/
66 | S t r o n a
detalistów)
i TRA-och
Möbelindustriförbundet
(Szwedzka
Federacja
Przemysłu
Drzewnego i Meblarskiego)92.
Na tych targach obecnych jest około 650 wystawców i około 40 000 zwiedzających, z czego
około 20% pochodziło z zagranicy.
Kolejna edycja tych targów będzie miała miejsce w dniach 7-11 lutego 2012 roku.
2.8. Strategie
rozwoju
zachodniopomorskich
przedsiębiorstw
na
szwedzkim rynku drzewno-meblarskim
Strategie rozwoju firm z branży drzewno-meblarskiej powinny obejmować aspekty
rozwojowe firm na rynku szwedzkim uwzględniając konkurencję oraz obowiązujące trendy
rynkowe.
Cel: Polska branża drzewno-meblarska to rozwinięty sektor gospodarczy charakteryzujący się
nowoczesnym wzornictwem tradycyjnym oraz funkcjonalnością produktów.
Strategia zaistnienia na rynku szwedzkim powinna opierać się na trzech podstawowych
filarach, które prezentuje poniższa tabela:
Tabela 10: Strategia wejścia na rynek szwedzki firm z branży drzewno-meblarskiej
Wykorzystanie
Rekonfiguracja wartości
istniejących zasobów
Wzornictwo regionalne
Odnalezienie
niszy
rynkowej
Wprowadzenie lekkich i
Dotarcie do potencjalnych
delikatnych mebli
klientów poprzez
współpracę z Instytutem
92
Ibidem.
67 | S t r o n a
Polskim
Produkcja wyrobów
Wykorzystanie materiałów
Reklama polskich
drewnianych
wiklinowych
tradycyjnych wzorów z
wykorzystaniem designu
szwedzkiego
Źródło: Opracowanie własne na podstawie analizy rynku szwedzkiego
Filar pierwszy. Wykorzystywanie istniejących zasobów.
Przedsiębiorstwa z branży drzewno-meblarskiej w województwie zachodniopomorskim,
powinny wykorzystać swoje istniejące zasoby i tradycje polskiego wzornictwa. To istotne ze
względu na fakt, że Szwedzi postrzegają Polskę, jako kraj z tradycjami również w zakresie
wzornictwa93. Promocja przedsiębiorstw polskich poprzez nation branding94, przyczyni się do
współpracy
pomiędzy
szwedzkimi
i
polskimi
przedsiębiorstwami.
Wykorzystanie
tradycyjnego wzornictwa w połączeniu ze skandynawskim stylem, pozwoli trafić w gusta
klientów szwedzkiego rynku oraz zareklamować polskie przedsiębiorstwa z województwa
zachodniopomorskiego. Tego samego zdania jest Ewa Kumlin (szwedzki guru designu),
mówi:
„Mam wrażenie, że nie wiemy wystarczająco dużo o Polsce oprócz tego, że to kraj z
ogromnymi
tradycjami
w
dziedzinie
wzornictwa.
Podczas
dzisiejszego
spotkania
dowiedziałam się, że Polska jest czwartym w skali świata producentem mebli. Powinniśmy
naprawdę zainwestować w wymianę między szwedzkimi dizajnerami, a polskimi producentami
- i odwrotnie”95.
93
Zarządzanie pozytywnym wizerunkiem kraju z wykorzystaniem jego marki.
95
94
68 | S t r o n a
W tym miejscu należy podkreślić ważną rolę, jaką w regionie zachodniopomorskim pełni
Instytut Wzornictwa Politechniki Koszalińskiej. Jest on pierwszą placówką edukacyjną (i
jedną z nielicznych w Polsce) prowadzącą swoją działalność na kierunku wzornictwo w
uczelni technicznej – jednostką, której model strukturalno-organizacyjny oparty został na
doświadczeniach i wzorcach uczelni Krajów Zachodnich i Stanów Zjednoczonych.
Filar drugi. Rekonfiguracja wartości.
Polskie firmy wchodzące na rynek szwedzki powinny zmienić część swojej działalności w
taki sposób by dopasować produkty do oczekiwań szwedzkiego klienta. W przypadku firm z
województwa zachodniopomorskiego, powinny być to produkty odpowiadające szwedzkim
trendom. Prócz odpowiednio dobranego drewna przeznaczonego bezpośrednio do budowy
szwedzkich domów, powinny być to lekkie i jasne meble nawiązujące do tradycyjnych
wzorów polskich.
Filar trzeci. Poszukiwanie niszy rynkowej.
Odwołując się do tradycji, polscy przedsiębiorcy ze swoimi produktami w pierwszej
kolejności powinni trafić do wąskiej grupy docelowej, która ceni sobie oryginalne produkty i
wysokiej jakości materiały. W dłuższej perspektywie przebywania na rynku szwedzkim,
produkty i materiały polskie trafią również do szerszego grona odbiorców. Ważne jest by w
pierwszej kolejności oferta przedsiębiorstw z województwa zachodniopomorskiego przyjęła
się w kręgu specjalistów, artystów i wszystkich zainteresowanych branżą drzewno-meblarską.
Tak przygotowana strategia rozwojowa, pozwoli przedsiębiorstwom z branży drzewnomeblarskiej z województwa zachodniopomorskiego na zaistnienie na rynku szwedzkim,
poprzez wprowadzenie oryginalnych produktów kojarzących się z tradycja polską
i jednocześnie uwzględniających obowiązujące trendy szwedzkie.
69 | S t r o n a
3. Branża drzewno-meblarska we Francji
3.1. Charakterystyka francuskiego rynku drzewno-meblarskiego
Łączne przychody francuskiego rynku mebli i podłóg wyniosły w 2009 r. 23,6 mld USD. W
2009 r. nastąpił 16% spadek sprzedaży mebli biurowych we Francji. Również krajowa
produkcja mebli biurowych we Francji zmniejszyła się o 21%. Głównym czynnikiem takiej
sytuacji był kryzys gospodarczy i załamanie się eksportu. Prognozy są jednak zachęcające,
ponieważ w ciągu najbliższych 2 lat sprzedaż mebli na rynku całym rynku europejskim
będzie nieustannie rosła96.
Do największych graczy na rynku francuskim należą:
Steelcase- firma zajmująca się produkcją mebli biurowych. Firma została założona w roku
1912. Specjalizuje się w wytwarzaniu wygodnych mebli biurowych. Meble produkowane są z
wykorzystywaniem najnowszych technologii, dzięki czemu firma jest liderem na rynku
francuskim i jedną z lepszych firm na rynku europejskim.
Majenica- to lider w produkcji mebli biurowych. Firma zatrudnia ponad 700 pracowników
we Francji osiągnęła sprzedaż na poziomie 94,4 mln EUR w 2009 roku. Firma przejęła
również holenderską grupę Samas BV, co zaowocowało wzrostem innowacyjności i
kreatywności w przedsiębiorstwie Majenica. Dział francuskiej produkcji, mieści się w PoitouCharentes i Pikardii97.
Haworth - jest jednym z największych międzynarodowych graczy na rynku w zakresie
projektowania i produkcji elementów biurowych. Firma działa w ponad 120 krajach w
zakresie dystrybucji, przetwórstwa i sprzedaży. Firma działa na rynku od 1948 roku, w tym
96
97
http://www.pbrz.pl/artykul/spadek-sprzedazy-mebli-we-francji
http://www.bourgognedeveloppement.com/Majencia-is-strengthening-its
70 | S t r o n a
czasie zdążyła wyrobić sobie markę kojarzącą się z innowacyjnością i produktami wysokiej
jakości98.
W wyniku kryzysu gospodarczego, francuski rynek mebli skurczył się w 2010 roku o 3,1 %,
do poziomu 9,3 mld euro. Drugą istotną przyczyną zmniejszenia sprzedaży tych wyrobów
było wprowadzenie przez rząd systemu zachęt do zakupu nowych samochodów w zamian za
złomowanie starych. Zdecydowana większość Francuzów wolała wymienić samochód niż
kupić nowe meble kuchenne, szafę, czy komplet wypoczynkowy.
Jeśli chodzi o poszczególne segmenty, to sprzedaż mebli kuchennych zmniejszyła się w 2009
r. o 2,6%, łazienkowych – o 5,3%, a mebli wypoczynkowych – o 5,6%.
Warto również wspomnieć, że profil wyrobów z drewna we Francji został przygotowany w
oparciu o des codes de la Classification type des industries (Kody Standardowej Klasyfikacji SIC) oraz des codes du Système de classification des industries de l'Amérique du Nord
(System Klasyfikacji Amerykańskiego Przemysłu - SCIAN). Według klasyfikacji francuskiej,
przemysł drzewny dzieli się na następujące sektory99:
•
CTI 251100 Tartaki: produkcja tarcicy i surowca struganego
•
CTI 252 Sklejki drewniane: Produkcja głównie sklejek z drewna iglastego i
liściastego
•
CTI 259 Inne branże drzewne: Do tej klasyfikacji zaliczają się zakłady zajmujące się
zabezpieczaniem wyrobów z drewna przed gniciem,
•
SCIAN101 3211 Konserwacja drewna: ta grupa obejmuje zakłady przemysłu
zajmujące się przede wszystkim produkcją desek, tarcicy wymiar, drewno, słupy i
więzi z bali i śruby.
•
SCIAN 3212 Fornir: Produkcja forniru z drewna i sklejki
98
http://www.haworth.fr/
http://www.hrsdc.gc.ca/fra/pip/prh/ps/profils_industriels/bois_industries.shtml
100
CTI-francuski system klasyfikacji (SIC)
101
SCIAN- francuski odpowiednik North American Industry Classification System
99
71 | S t r o n a
•
SCIAN 3219 Wyroby drewniane: Do tej klasyfikacji zaliczają się przedsiębiorstwa,
które zajmują się produkcją z materiałów drzewnych i nie są klasyfikowane w innych
grupach przemysłu.
Zapotrzebowanie na surowce i produkty branży drzewno meblarskiej na rynku
francuskim
We Francji najbardziej popularnymi meblami są meble kuchenne. Następne w kolejności są
łóżka, meble do sypialni i do łazienki102. W ostatnim czasie obserwuje się również wzrost
zainteresowania Francuzów budową domów z drewna103.
3.2. Trendy branży drzewno-meblarskiej na rynku francuskim
Francuzi są coraz bardziej zainteresowani dekoracją wnętrz. Coraz częściej wprowadzają
zmiany dekoracji w swoich mieszkaniach i przeprowadzają remonty. Zakupy AGD i meble
nie są już traktowane jako inwestycja życia, ale coraz bardziej postrzegane jako zakupy
impulsowe i robione dla przyjemności, w zgodzie z trendami mody. Wielu sprzedawców
rozumie, że oznacza to ogromny potencjał wzrostu sprzedaży i dlatego starają się skupić swe
wysiłki na tym segmencie.
Rośnie konkurencja w segmencie obejmujących młodych ludzi, którzy zakupili swoje
pierwsze mieszkanie. Od 2008 r. liderem w tym segmencie rynku mebli stała się IKEA z
udziałem 15,6%. Dotychczasowy lider dystrybucji w tym segmencie, Conforama, chce
odzyskać swoją pozycję, walcząc ceną. Jest to trudne zadanie, gdyż to właśnie IKEA oferuje
to co przyciąga najwięcej klientów we Francji: innowacyjną koncepcję, bardzo szeroką gamę
102
http://www.dissertationsgratuites.com/dissertations/Le-March%C3%A9-Fran%C3%A7ais-DuMeuble/239982.html
103
http://www.immobilier-danger.com/La-construction-de-maisons-en-bois-235.html
72 | S t r o n a
produktów, atrakcyjne wzornictwo w przystępnej cenie i innowacyjne usługi. Wyraźny jest
trend do obniżania cen, ze względu na rosnący import tanich produktów z Chin104.
Pozostałe trendy pojawiające się na rynku francuskim z branży drzewno-meblarskiej,
szczególnie wśród ludzi starszych i zamożniejszych nawołują do elementów renesansowych.
Wprowadzanie części wystroju i umeblowania kojarzących się z renesansem umożliwia
zintegrowanie ich z nowoczesnym wystrojem wnętrz. Jednym z takich przykładów, jest
ozdobna skrzynia służąca do przechowywania biżuterii i innych kobiecych drobiazgów.
Kiedyś stanowiła posag panny młodej, dzisiaj jest modnym dodatkiem wielu nowoczesnych
mieszkań.
CASSONE to skrzynia z uchylnym wiekiem, zazwyczaj zrobiona z drewna orzecha
włoskiego, z którego najchętniej robiono meble renesansowe. Jest dość duża i często zasobnie
malowana lub rzeźbiona w motywy architektoniczne oraz sceny z mitologii. Cassone w
przeszłości była tradycyjną skrzynią ślubną lub posagową panny młodej i jako taka stała się
ważnym symbolem zamożności i potęgi rodów wchodzących ze sobą w związki poprzez
małżeństwo. Małe cassoni pełniły funkcję szkatułki na biżuterię lub inne cenne, drobne
przedmioty105.
Meble biedermeierowskie z elementami rokokowymi - We Francji pojawiła się moda na
meble biedremeirowskie106 posiadające zwiększoną liczbę ozdób oraz stosowania ruchliwych
profili i form rokokowych, we Francji nazwany został stylem Ludwika Filipa107. W Polsce nie
widać jeszcze trendu na tego typu meble. Natomiast we Francji i Europie Zachodniej meble
biedermeierowskie cieszą się zainteresowaniem nie tylko kolekcjonerów, ale i designerów.
Ten rodzaj mebli charakteryzuje się głównie solidnym wykonaniem. Meble te nadają prestiżu
każdemu mieszkaniu, dlatego Francuzi tak bardzo je sobie cenią108.
104
http://www.euromonitor.com/housewares-and-home-furnishings-in-france/report
http://www.artcube.pl/encyklopedia_designu.html
106
Biedermeierowskie meble-meble antyczne w starym stylu.
107
http://meble.swarzedz.pl/index.php?id=50
108
http://excluzive.pl/nieruchomosci/mebel-z-klasa/12765
105
73 | S t r o n a
Powodzeniem cieszą się również meble Ludwika Filipa109, które powinny być zrobione z
drzewa orzechowego lub mahoniowego i naśladować styl dawnego zamożniejszego
mieszczaństwa. Nie może być mowy o żadnym sztukowaniu, ani barwieniu. Najważniejsza
jest jakość materii110.
Trend art déco. Przed 1925 rokiem nurt ten znany był również jako modernizm lub styl
moderne. Art deco to międzynarodowy styl dekoracyjny, który narodził się we Francji
w latach dwudziestych XX wieku. Wystrój w stylu Art Deco charakteryzuje się
zgeometryzowaniem i dążeniem do syntetycznego ujmowania form, a także poszukiwaniem
piękna w funkcji przedmiotu użytkowego. Cechami typowymi dla Art Deco są geometryczne
podziały, proste linie, gra ciemnych i jasnych barw i płaszczyzn. Ponadto Art Deco słynie z
wykorzystywania gładkich lśniących płaszczyzn do powiększania przestrzeni. Styl ten zrywa
z naśladownictwem dzikiej natury, które było charakterystyczne dla secesji. Jeśli chodzi o
kolorystykę to popularna w tym stylu jest neutralna czerń i biel, odcienie szarości i brązy.
Ponadto używany często jest chrom. Jasnych kolorów używa się w tym stylu w celu
dopełniania i ożywienia, w postaci detali i dodatków. Styl Art Deco ewoluował w kierunku
coraz większego upraszczania tradycyjnych form i ornamentów. Styl ten zwracał się do
wartości klasycznych, lokalnych tradycji oraz egzotyki. Czerpał ze stylów historycznych
takich jak rokoko, empire, baroku, itp. Korzystano także w stylu Art Deco z motywów
zdobniczych niezmiennych od renesansu. Przykładami są woluty, bukiety kwiatów, kosze
owoców, girlandy, itd. Współczesny styl Art Deco wzbogacony jest nowymi motywami
takimi jak np. fontanny. Cechami mieszkania urządzonego w Art Deco mogą być np.
charakterystyczne namalowane na ścianie wzory pionowych pasów, powierzchnie na wysoki
połysk i detale, lampy z abażurem, np. czarne tło ścian oraz nieco jaśniejsze, grafitowe
podłogi itd111.
109
(ur. 6 października 1773, zm. 26 sierpnia 1850) – król Francuzów (Roi des Français), ostatni monarcha
Francji z Burbonów. Panował w latach 1830–1848.
110
http://excluzive.pl/nieruchomosci/mebel-z-klasa/12765
111
http://www.wyhahockey.com/art-deco
74 | S t r o n a
3.3. Instrumenty finansowania eksportu na rynek francuski
•
bankowe;
•
odrębnych ustaw;
•
•
•
•
•
•
•
75 | S t r o n a
•
KUKE SA);
•
Cel
112
76 | S t r o n a
•
•
•
7. przeprowadzenie
oceny
kwalifikowalności
do
Działania
6.1
oraz
potencjału
o
rynku
docelowego
działalności
eksportowej
oraz
działań
promocyjnych
o
o
o
Rozwoju Eksportu
113
Ibidem
115
Ibidem
114
77 | S t r o n a
o
o
wystawcy;
o
o
projektów:
•
praz pierwszy.
•
78 | S t r o n a
•
•
Marszałkowskie
lub
przez
dopuszczenie
do
tego
lokalnych
agencji
rozwoju
W
województwie
zachodniopomorskim
w
ramach
poddziałania
1.3.2
„Promocja
na
79 | S t r o n a
działań
zagranicznego).
•
•
•
•
•
udzielanie
gwarancji
potwierdzania
akredytyw
związanych
z
kontraktem
eksportowym,
•
kursów walut.
usług, np:
•
(Europolisa),
•
•
•
kursowych.
80 | S t r o n a
2007-2013
Główne zadania:
•
•
•
•
•
zagranicznymi,
•
116
81 | S t r o n a
3.4. Uwarunkowania i możliwości wejścia na francuski rynek
Bezrobocie we Francji
Francja zmagała się z bezrobociem od roku 1970 (kryzys naftowy), po 2000 r. odnotowano
kolejny wzrost bezrobocia, które sięgnęło 10%117. Jak wynika z badań przeprowadzonych
przez l'Insee (w 348 branżach), bezrobocie we Francji odczuwalne jest zarówno w branżach,
które zajmują się wytwarzaniem produktów codziennego użytku jak i w pozostałych
sektorach gospodarki (miedzy innymi sektorze drzewno-meblarskim)118. Zostały również
wyróżnione regiony, w których panuje największe bezrobocie:
•
Ile-de-France,
•
Alzacja,
•
Bretania,
•
Limousin,
•
Pays de la Loire.
Pomimo wysokiego bezrobocia we Francji, należy pamiętać że specyfika branży drzewnomeblarskiej zakłada, ze mogą być to produkty przeznaczone głównie dla zamożniejszej części
społeczeństwa. Zwłaszcza, ze Francuzi przykładają dużą uwagę do produktów designerskich
i za tego typu wyroby są w stanie zapłacić więcej.
Koszty pracownicze
W prawie francuskim koszty pracownicze są bardzo jasno określone. Francuzi nie
oszczędzają na pracownikach. Francuscy pracownicy mają zapewnione szkolenia i płatne
projekty, w których mogą brać udział.
117
http://wyborcza.biz/biznes/1,101562,7624891,Bezrobocie_we_Francji_najwyzsze_od_ponad_10_lat.html
http://www.lemonde.fr/societe/article/2011/02/07/chomage-la-france-qui-sourit-et-la-france-quipleure_1476119_3224.html
118
82 | S t r o n a
Do podstawowych kosztów pracowniczych zalicza się:
•
podstawową pensję pracownika,
•
koszty ubezpieczenia społecznego i przeznaczone na ewentualne odszkodowania
(koszty te nie powinny przekraczać wynagrodzenia pracownika).
Od 1stycznia 2010r.SMIC (gwarantowane wynagrodzenie minimalne) we Francji wynosi
przedstawia Tabela 1.
Tabela 11: Wysokość gwarantowanego wynagrodzenia minimalnego we Francji
Kryterium
SMIC
pracownicy powyżej 18 roku życia lub posiadający powyżej 8,86 euro/godzinę lub
1343,77
euro/miesiąc
6-miesięczną praktykę zawodową
brutto (1056,24 euro netto)
przy wymiarze 35 godzin
pracy w tygodniu
pracownicy pomiędzy 17 a 18 rokiem życia posiadający 90% wynagrodzenia lub
7,97 euro/godzinę
mniej niż 6 miesięcy praktyki zawodowej
pracownicy poniżej 17 roku życia posiadający mniej niż 6 80% wynagrodzenia lub
7,97 euro/godzinę
miesięcy praktyki zawodowej
Źródło: Opracowanie własne na podstawie www.eures.praca.gov.pl
Wynagrodzenie za pracę jest opodatkowane w wysokości ok. 22%. Wynagrodzenie za
nadgodziny wzrasta odpowiednio:
- o 25% za pierwszych 8 godzin (tj. od 36 do 43 godziny pracy)
- o 50 % za każdą następną godzinę.
Płaca wypłacana jest raz na miesiąc, zazwyczaj na konto bankowe, którego posiadanie jest
obowiązkowe w przypadku wynagrodzenia wysokości minimum 1500 euro119.
119
www.eures.praca.gov.pl/zal/warunki_zycia/Francja.pdf+uwarunkowania+dzia%C5%82alno%C5%9Bci+we+f
rancji+ambasada&hl=pl&gl=pl&pid=bl&srcid=ADGEESi2e36K8rFUosn2_nxYTM7GxIZz29tGvJEbXJw0bF3
osKo2XL2dsSZmCT-
83 | S t r o n a
Według danych z lipca 2010 roku płaca minimalna brutto we Francji wynosiła 1344 euro. Dla
porównania w Polsce była ona na poziomie 317,58 euro120.
Podatek od towarów i usług (VAT)
Określany w Polsce jako podatek od towarów i usług (VAT) w języku francuskim nazwany
jest taxe sur la valeur ajoutée w skrócie - TVA, czyli dosłownie tłumacząc oznacza podatek
od wartości dodanej. Jest to podatek 23%. Informacje na ten temat dostępne na stronie
internetowej www.impot.gouv.fr. To podatek pośredni, czyli taki, który z punktu widzenia
ekonomicznego – przede wszystkim obciąża podmioty będące finalnymi konsumentami
zakupionych towarów i usług.
19,6% – jest to podstawowa stawka podatku VAT począwszy od 1 kwietnia 2000 r. Ma
zastosowanie do wszystkich towarów i usług, które nie objęte są stawką obniżoną.
Uwarunkowania prawne
Firmy zagraniczne zamierzające inwestować na terenie Francji mają wiele możliwości, co do
ukształtowania swojego statusu prawnego. Nie istnieje jednak osobna ustawa regulująca
funkcjonowanie spółek z kapitałem zagranicznym. W zasadzie nie istnieją także żadne
ograniczeni, które dotyczą inwestycji zagranicznych. Jedynie inwestycje powyżej 1.530.000
EUR muszą być notyfikowane Ministrowi Gospodarki, Finansów i Przemysłu. Polski
przedsiębiorca zamierzający współpracować bądź związać się kapitałowo z firmą francuską
ma możliwość wcześniejszego sprawdzenia kondycji finansowej partnera i jego
wypłacalności
korzystając
z zapisów
rejestrów
sądowych
lub
usług
wywiadowni
handlowych121.
lN1nN91P_EomgtV3b9v6ko2GeM8XW8vWTsHuzJLr7P4_bly8wziyZO8ml74nNDRevhUKha0lHH2Jp&sig=A
HIEtbSL4qJ3Wauhwbwmnqr5p4wvI8wXYg
120
Przyjęto przelicznik: 1 euro= 4,146986586057056zł
121
www.infogreffe.fr
84 | S t r o n a
Przedsiebiorca zagraniczny może prowadzić działalność gospodarczą we Francji jako osoba
fizyczna lub też jako osoba prawna. Spółka zagraniczna, która zamierza rozpocząć działanie i
wejść na rynek francuski może także utworzyć na początku przedstawicielstwo bądź filię122.
Francuskie przepisy prawne ustanawiające działalność gospodarczą są dość niejednorodne.
Kwestie dotyczące np. spółek są oprócz kodeksu handlowego uregulowane w kilku innych
aktach prawnych. Dlatego stosowanie ich nawet dla francuskiego przedsiębiorcy bywa
kłopotliwe. Korzystają na tym kancelarie specjalizujące się w określonych branżach,
ponieważ ich pomoc często okazuje się niezbędna.
Kapitał ludzki
Francuzi inwestują w kapitał ludzki wykorzystując środki unijne. Zwłaszcza w przypadku
walki z bezrobociem ma to duże znaczenie. Osoby, które znalazły nową pracę we Francji o
odległości minimum 50 km od miejsca zamieszkania otrzymują pomoc polegająca na
pokryciu kosztów dojazdowych.
Edukacja
Nauki związane z leśnictwem i obróbką drewna studiować można w następujących miejscach:
•
Department of Agronomy, Forestry, Water, Environmental Science and Technology
(SIAFEE), Paris Institute of Technology for Life, Food and Environmental Sciences;
•
Javols Forestry College;
•
Gestion Intégrée des Agrosystèmes et des Forêts [ Ecole Nationale d'Ingénieurs des
Travaux Agricoles de Bordeaux];
•
National University of Wood Technologies and Industries;
•
Dynamiques Forestières dans l'espace Rural, National University of Agronomy
Toulouse;
122
•
Crogny Forestry College;
•
Meymac Forestry College.
http://www.euroinfo.krakow.pl/francja.htm
85 | S t r o n a
Charakterystyczna dla Francji jest również duża liczba szkół kształcących w kierunku
wzornictwa – zarówno na poziomie studiów wyższych, studiów podyplomowych, czy
różnego rodzaju kursów. Przykładem jest Instituto Marangoni w Paryżu.
3.5. Instytucje wspierające rozwój branży drzewno-meblarskiej na
rynku francuskim
Ubifrance Francuska Agencja ds. Rozwoju Międzynarodowego Przedsiębiorstw (Agence
française pour le développement international des entreprises) jest francuską agencją
promocji eksportu, sukcesorką działającego wcześniej Centrum Francuskiego Handlu
Zagranicznego (Centre du Exterieur Français commerce - CFCE). Ubifrance zatrudnia
1.500 pracowników w kraju i w 64 misjach gospodarczych w 44 krajach. Jest odpowiedzialna
za pomoc francuskim firmom w rozwoju międzynarodowych stosunków gospodarczych123.
Działania zewnętrzne wspierające przedsiębiorstwa:
UBIFRANCE informuje o francuskich technologiach, produktach, usługach oraz umożliwia
kontakt
między
francuskimi
przedsiębiorstwami
i
ich
potencjalnymi
partnerami
zagranicznymi. Do głównych działań należących do tej instytucji w zakresie wspierania
zagranicznych przedsiębiorstw, należą:
•
organizacja targów i imprez informacyjnych, by przybliżać francuskie technologie i
wiedzę francuską potencjalnym klientom, współpracownikom oraz dziennikarzom z
całego świata.
•
organizacja bezpośrednich spotkań przedsiębiorców na wystawach i targach
międzynarodowych,
123
http://www.ubifrance.fr/default.html
86 | S t r o n a
•
inicjowanie kontaktów pomiędzy francuskimi przedsiębiorstwami oraz partnerami z
zagranicy124.
3.6.
Klaster drzewno-meblarski we Francji
Klaster drzewny we Francji (cluster bois)powstał w roku 2005 i nieustannie się rozwija,
poprzez nawiązywanie nowych kontaktów biznesowych. Jednych z ważniejszych kontaktów
nawiązanych przez klaster francuski jest współpraca z Kamerunem125. Współpraca w zakresie
suszenia drewna, technologii i obróbki została nawiązana za pośrednictwem Chambre de
commerce et d’industrie de Paris (Izby Przemysłowo-Handlowej w Paryżu) wspólnie z
francusko-afrykańską Izbą Gospodarczą oraz przedsiębiorcami francuskimi z klastra
drzewnego126. Celem współpracy jest rozwój technologii, które odzwierciedlać będą
środowisko społeczno-gospodarcze. Dzięki temu Francuzi chcą zwiększyć liczbę miejsc
pracy we Francji, poprzez rozbudowę przedsiębiorstw opartych na najnowszych
technologiach oraz wysokiej jakości drewnie. Obie strony (Kamerun i Francja) maja
zwiększyć swój potencjał rozwojowy poprzez warsztaty obróbki drzewnej, współprace
z ośrodkami szkoleniowymi i możliwością korzystania ze specjalistycznego laboratorium.
Klaster działa na terenie Paryża. Do jego głównych usług należy nawiązanie współpracy z
zagranicznymi przedsiębiorcami i inwestorami (również spoza Europy). W tym celu klaster
oferuje usługi doradcze i szkoleniowe, które zapewnić maja lepsze poznanie nowych rynków
oraz możliwości ewentualnej współpracy. Klaster zrzesza firmy zajmujące się produkcją
materiałów drzewnych oraz firmy transportowe, które zainteresowane są transportem surowca
drzewnego do Francji. Klaster zrzesza 20 przedsiębiorstw, które mogą uczestniczyć w
warsztatach i szkoleniach branżowych, dzięki czemu mają szansę rozwinąć swój potencjał
rozwojowy również na nowych rynkach.
124
Ibidem
http://www.lanouvelleexpression.info/economie/2794.html
126
Ibidem.
125
87 | S t r o n a
Na rynku francuskim funkcjonują zrzeszenia klastrowe (France Cluster)127 obejmujące całą
Francję. Zrzeszają klastry z wielu branż. Dla branży drzewno-meblarskiej znaczenie będzie
miał klaster TENARRDIS klaster zrzesza przedsiębiorstwa (głownie MSP), których celem
jest produkcja ekologiczna. Klaster w swoich założeniach ma dbać o ekologiczny wizerunek
zrzeszonych firm oraz o gospodarkę regionalną. Klaster swoim zasięgiem obejmuje kilka
istotnych regionów Francji, do których należy: Rhone, Isere, Savoie.
3.7.
Targi drzewno-meblarskie na rynku francuskim
Imprezy targowe we Francji, to miejsce gdzie zbierają się przedsiębiorcy z całego świata.
Dlatego jest to idealna okazja do nawiązania kontaktów biznesowych, zaprezentowania
własnej firmy oraz pozyskania nowych klientów.
Tabela 12: Targi drzewno-meblarskie na rynku francuskim
Nazwa targów Miejsce
Termin
Adres
TRADEXPO Targi
Paryż
Styczeń
www.tradexpo-paris.com
wyposażenia wnętrz
Le Bourget
MAISON ET
Paryż
Styczeń/wrzesień
www.maison-objet.com
Lyon
Luty
www.eurobois.net
Paryż
Maj
www.bobat.fr
OBJET
Targi mebli i
wyposażenia wnętrz
EUROBOIS Targi
przemysłu
drzewnego
BOBAT Targi
drewno w
budownictwie
127
http://www.franceclusters.fr/fiche-membre.php?membre=81
88 | S t r o n a
SALON MAISON
Angers
Październik
www.salon-maison-bois.com
Paryż
Listopad
www.equipbaiemetalexpo.
BOIS Targi drewno
w budownictwie
EQUIP’BAIE Targi
stolarki okiennej i
com
drzwiowej
Źródło: Przewodnik Gospodarczy Francja 2011:
http://www.paris.polemb.net/files/ekonomiczne/PrzewodnikgospodarczyFrancja2011.pdf
MAISON ET OBJET to targi przeznaczone dla zainteresowanych
tematyką mebli i wystroju wnętrz. Co roku zbiera się na nich około 3000
wystawców. To jedna z najlepszych imprez designerskich na świecie,
ciesząca się ogromna popularnością. To właśnie goście imprezy decydują o zbliżających się
trendach, z tego względu, ze wystawcy bardzo często pokazują prototypy swoich produktów,
które podlegają analizie klientów128.
Na targach zobaczyć można wystawców zajmujących sie projektowaniem mebli, dodatków
do nich oraz wystrojem wnętrz. Na targach spotykają się również designerzy i projektanci
(np. Remi Perret)129. Francuzi również wystrój wnętrz traktują jak niepowtarzalna modę,
dlatego na targach można zobaczyć wiele nowatorskich i oryginalnych pomysłów w zakresie
mebli
i
produkcji
drewnianej
(zdjęcia
dostępne
na
oficjalnej
stronie
targów
http://www.maison-objet.com/).
Następna edycja tych targów odbędzie się w dniach 9-13 września 2011 roku.
BOBAT- Targi o tematyce drewna w budownictwie. Targi mają za sobą
już dwie edycje, które odbyły się w latach 2006 i 2008130. W trzeciej
edycji, która będzie miała miejsce w maju 2011 roku powierzchnia
wystawowa wzrosła z 6000 m2 w 2006 r. do 10000 m2 w 2008 roku, zaś w
128
galerianiuans.wordpress.com/.../targi-maison-et-objet-2010-relacja/
http://blog.maison-objet.com/en/
130
www.bobat.fr
129
89 | S t r o n a
2011 roku całkowita powierzchnia targów obejmie obszar 15 000 m131. Na targach swoje
produkty prezentuje 300 wystawców z różnych części Europy. Targi Bobat dzielą się na trzy
główne sektory132:
1. Bobat struktura
•
Stolarka drzewna,
•
Izolacje,
•
Stolarka otworowa,
2. Bobat DECO
•
Parkiety,
•
Okna,
•
Drzwi,
•
Schody,
•
Elementy dekoracyjne i wykończeniowe,
3. Bobat TECHNO
•
Urządzenia techniczne,
•
Narzędzia,
•
Oprogramowania branżowe,
•
Maszyny.
Tegoroczne targi BOBAT odbyły się w dniach 18-20 maja. Natomiast data następnej edycji
nie została jeszcze ustalona.
TRADE EXPO- targi prezentujące różne możliwości
wyposażenia wnętrz. Wystawa jest organizowana od 1994
r. Do głównych odbiorców i wystawców targów nalezą
handlowcy i dystrybutorzy. Targi przeznaczone są również
dla producentów zainteresowanych eksportem lub importem, których celem jest poznanie
gustów konsumenckich133. Wystawa odbywa się w trzech filarach134:
•
filar towarów konsumpcyjnych,
131
Ibidem.
Ibidem.
133
www.tradexpo-paris.com
134
Ibidem.
132
90 | S t r o n a
•
filar biznesowy,
•
filar pokazów otwartych.
Dodatkowym atutem wystawy TRADE EXPO jest organizacja spotkań biznesowych, gdzie
przedsiębiorcy mogą nawiązać relacje partnerskie, poznać konkurencję jak również
zaznajomić się z rożnymi kanałami dystrybucji.
Około 70% wystawców to importerzy. Liczba odwiedzających te targi wynosi około 11 000
osób.
Następne targi TRADE EXPO odbędą się w dniach 9-13 września 2011 roku.
3.8.
Strategia
rozwoju
firm
w
branży
drzewno-meblarskiej
z województwa zachodniopomorskiego na rynku francuskim
Strategie rozwojowe branży drzewno-meblarskiej powinny być oparte na obowiązujących
trendach na rynku francuskim. W tym przypadku duże znaczenie ma jakość produktów
i wzornictwo.
Główny cel: Branża drzewno-meblarska z województwa zachodniopomorskiego na
rynku francuskim powinna być postrzegana jako sektor charakteryzujący się
najnowszymi trendami designerskimi, oryginalnością w ich przetwarzaniu oraz
wykształcona kadrą.
Tak sformułowany cel powinien być wskazówką w formowaniu strategii rozwojowej w
branży drzewno-meblarskiej.
Ze względu na specyfikę branży i obowiązujące trendy, zaleca się strategię, która będzie
zorientowana na klienta. W tym celu w pierwszej kolejności należy przeprowadzić badania
potrzeb klientów, badanie struktury asortymentowej konkurencji (zarówno na rynku lokalnym
jak i francuskim), a towarzyszyć temu powinna wiedza z zakresu produktów substytucyjnych.
By zaistnieć na rynku francuskim należy wesprzeć się jego segmentacją, by
trafić do
odpowiedniej grupy docelowej. Tworząc segmentacje rynku francuskiego należy wziąć pod
uwagę możliwości finansowe potencjalnego klienta. Zakładamy, że produkty drzewno91 | S t r o n a
meblarskie będą trafiały w wyrafinowane gusta Francuzów. Powinno się również wziąć pod
uwagę styl życia potencjalnego nabywcy: sposób spędzania wolnego czasu, zainteresowania,
grupę społeczną z którą się utożsamia.
Kolejnym ważnym aspektem jest eksport. Branża drzewno-meblarska powinna skupić się na
strategii proeksportowej, w tym celu niezbędne jest wprowadzenie w przedsiębiorstwach
nowoczesnych technologii wytwarzania produktów na które jest zapotrzebowanie na rynku
francuskim. Na tym etapie można wyróżnić następujące cele szczegółowe:
•
zwiększenie eksportu w zachodniopomorskiej branży drzewno-meblarskiej,
•
wzrost udziału w eksporcie innowacyjnych i designerskich wyrobów drzewnomeblarskich na rynek francuski,
•
powstanie rozpoznawalnej na rynku francuskim zachodniopomorskiej marki drzewnomeblarskiej,
•
stworzenie
promocyjnego
systemu
wspierającego
eksport
w
województwie
zachodniopomorskim.
Proponowane działania:
Kluczem do sukcesu eksportowego branży drzewno meblarskiej na rynek francuski i inne
rynki europejskie jest utworzenie odpowiedniej komórki zajmującej się sprawami
eksportowymi tej branży w województwie zachodniopomorskim. Do podstawowych zadań
tego typu dodatkowej instytucji, należałoby:
•
budowanie pozytywnego wizerunku branży drzewno-meblarskiej z województwa
zachodniopomorskiego na rynkach europejskich,
•
dostarczanie usług wspierających eksporterów,
•
dostarczanie informacji odnośnie nowych rynków zbytu.
Usługi promocyjne dla eksporterów:
Ze względu na specyfikę branży drzewno-meblarskiej i określone gusta konsumentów
francuskich, należy pomyśleć o wprowadzeniu działań promocyjnych na rynku francuskim.
Eksporterzy powinni mieć szanse uzyskania wsparcia w tym zakresie. Należy wspierać
92 | S t r o n a
przedsiębiorstwa, które wyróżniają się innowacyjnymi i oryginalnymi produktami. W tym
celu zaleca się wybieranie eksportowego produktu roku, który z pomocą województwa
mógłby być promowany na rynku francuskim. Wybrany produkt musiałby odpowiadać na
konsumenckie gusta francuskie oraz być zgodny z obowiązującymi trendami.
4. Branża drzewno-meblarska na Węgrzech
4.1. Charakterystyka węgierskiego rynku
Węgry są członkiem Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) od 1995 r.,
członkiem Światowej Organizacji Handlu (WTO) od 1996 r. oraz członkiem Unii
Europejskiej od 2004 roku. Produkt krajowy brutto wyniósł w 2009 roku 129 540 mld USD,
co daje w przeliczeniu na mieszkańca Węgier 12 914 USD135. W 2010 roku PKB wzrósł o
1,2%, zaś w 2011 bank centralny Węgier przewiduje wzrost tego wskaźnika o 3,1%136.
Jednostką monetarną jest forint (HUF).
Głównymi sektorami węgierskiego przemysłu są metalurgia, tekstylia, chemikalia oraz
górnictwo. Najważniejsze eksportowane produkty to sprzęt elektryczny i elektroniczny,
maszyny, produkty żywnościowe oraz wyroby chemiczne137. Węgry posiadają różnorodne,
ale mało zasobne złoża surowców naturalnych (boksyty, węgiel oraz gaz ziemny), za to
należą do krajów o największym stopniu wykorzystania powierzchni rolnej. Węgierskie wina
znane są w całej Europie138.
135
http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2010/02/weodata/weorept.aspx?sy=2008&ey=2012&scsm=1&ssd=1
&sort=country&ds=.&br=1&c=944&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=
&pr.x=19&pr.y=8
136
http://www.rp.pl/artykul/612623.html
137
http://europa.eu/abc/european_countries/eu_members/hungary/index_pl.htm
138
http://europa.eu/abc/european_countries/eu_members/hungary/index_pl.htm
93 | S t r o n a
4.2. Trendy na węgierskim rynku drzewno-meblarskim
W branży meblarskiej nadal najbardziej popularny jest styl tradycyjny pomimo faktu, że coraz
większa liczba młodych konsumentów preferuje bardziej nowoczesny styl. Ponadto,
konsumenci nadal kierują się częściej ceną niż projektem i jakością. Różnice można dostrzec
również między obszarami miejskimi i wiejskimi139.
Głównymi trendami w meblarstwie biurowym są ergonomiczne krzesła oraz wszelkiego
rodzaju podpórki pod nadgarstki, pozwalające zachować naturalną krzywiznę kręgosłupa.
W dodatkach wykończeniowych mebli popularna jest biel, mleczne szkło oraz chromowania.
4.3. Instrumenty finansowania eksportu rynek węgierski
Bank Gospodarstwa Krajowego to jedyny bank państwowy w naszym
kraju. Zajmuje się on następującymi zadaniami:
• obsługa
funduszy
utworzonych,
powierzonych
lub
przekazanych BGK na podstawie odrębnych ustaw;
•
•
139
•
•
•
http://www.cbi.eu/download/mid_preview/2413.pdf
94 | S t r o n a
•
•
•
KUKE SA);
•
Cel
Instrumenty finansowania eksportu BGK stosowane są głównie dla zagranicznych
przedsiębiorców kupujących od polskich firm towary lub usługi. Schemat przedstawia się
następująco: zagraniczny importer mający kontrakt z polską firmą występuje o kredyt do
Następnie odbiera raty od kredytobiorcy lub jego banku. Omawiane kredyty mają istotne
W przypadku długoterminowych oprocentowanie równa się stawce EURIBOR plus marża na
poziomie 1 – 1,95%. Do tej wartości należy doliczyć jeszcze 0,5% prowizji. Łącznie jest to
obecnie mniej niż 3% przy zmiennej stopie oprocentowania. W przypadku stałej stopy i
kredycie w euro do pięciu lat oprocentowanie wynosi zaledwie 2,49%. Przy kredycie od
pięciu i pół roku do ośmiu lat jest to 3,26%. Do tych stawek trzeba jednak doliczyć koszty
wykupienia polisy Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych KUKE - jest to kilka
procent wartości kredytu. Polisę KUKE wykupuje się jednorazowo. Kredyty krótko
terminowe są tańsze140.
140
95 | S t r o n a
Program Operacyjny - Innowacyjna Gospodarka zakłada, że wsparcie na rozwój eksportu
otrzyma maksymalnie 2000 firm rocznie. Działanie to skierowane jest do przedstawicieli firm
z sektora MSP, które rozpoczynają dopiero swoją działalność eksportową lub potencjalnych
eksporterów mających siedzibę na terenie Polski (w przypadku osób fizycznych
posiadających miejsce zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.) Przedsiębiorstwo
może otrzymać dofinansowanie tylko na jeden projekt, przy czym czas jego trwania nie może
przekraczać 24 miesięcy. Największa wysokość dofinansowania wynosi 200 000 zł. Można je
przeznaczyć na pokrycie 50% całkowitych kosztów kwalifikowanych związanych z rozwojem
działalności eksportowej. W ramach Działania wspierane będzie w sposób kompleksowy dla
przedstawicieli przedsiębiorców MSP, którzy wykazali się zainteresowaniem i chca nawiązać
kontakty handlowe z partnerami zagranicznymi obejmujące w szczególności doradztwo i
szkolenia z promocji usług handlowych za granicą i promocji eksportu, badania rynków
•
•
•
1.
przeprowadzenie oceny kwalifikowalności do Działania 6.1 oraz potencjału
o
rynku
docelowego
działalności
eksportowej
oraz
działań
promocyjnych
141
Ibidem
143
Ibidem
142
96 | S t r o n a
o
o
o
Rozwoju Eksportu
o
o
wystawcy;
o
o
Firmy chcące eksportować na zagraniczne rynki mogą skorzystać funduszy unijnych. W tym
przypadku będzie to:
projektów:
•
97 | S t r o n a
praz pierwszy.
•
Dofinansowanie udzielane jest mikro, małym i średnim przedsiębiorstwom posiadającym
siedzibę na terenie województwa zachodniopomorskiego.
Minimalna wartość całkowitych wydatków kwalifikowalnych wynosi 4 tys. PLN, natomiast
maksymalna wartość dofinansowania projektu wynosi:
•
•
Bezpośrednie środki rozwojowe są związane z bezpośrednim wsparciem finansowym firmy.
Tego typu wsparcie udzielane jest na konkretny cel, z którego osiągnięcia przedsiębiorstwo
jest systematycznie sprawdzane i monitorowane. Może być udzielane one na poziomie
krajowym lub regionalnym. W przypadku pierwszego poziomu udzielane jest ono przez
instytucje
centralne,
tj.
Ministerstwo
Gospodarki
i
Polską
Agencję
Rozwoju
Przedsiębiorczości (PARP). W przypadku drugiego poziomu udzielane jest ono przez
Marszałkowskie lub przez upoważnione do tego lokalne agencje rozwoju przedsiębiorczości.
W
województwie
zachodniopomorskim
w
ramach
poddziałania
1.3.2
„Promocja
przedsiębiorstw w wymiarze międzynarodowym” RPO przewidziana jest możliwość
uzyskania przez przedsiębiorstwa z grupy MŚP dofinansowania uczestnictwa w imprezach
targowych lub wystawach o globalnym charakterze (organizowanych w kraju i za granicą).
Największy udział środków UE w wydatkach kwalifikowanych określono na poziomie 50%.
98 | S t r o n a
Najmniejszą wartość całkowitych wydatków kwalifikowanych projektu określono na 4 tyś.
PLN. Maksymalną wartość całkowitych wydatków kwalifikowanych projektu w przypadku
projektów polegających na udziale w targach i wystawach określono na 20 tyś. PLN, a w
przypadku projektów polegających na udziale w branżowych misjach gospodarczych
określono na 10 tyś. PLN
Ubezpieczenia są realizowane porzez Korporację Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych
KUKE S.A. na podstawie przepisów Ustawy z dnia 07.07.94 r. (Dz.U.86/1994, poz.398) oraz
jej nowelizacji z października 2000 r. Statutowym celem KUKE jest stworzenie warunków,
które mają pozytywny wpływ na promocję polskiego eksportu na warunkach kredytowych
oraz wzmocnienie pozycji polskich eksporterów oraz ich produktów i zleceń na rynku
międzynarodowym poprzez ubezpieczanie transakcji eksportowych od ryzyka niehandlowego
(z przyczyn politycznych, zdarzeń losowych) i ryzyka handlowego (przewlekłe zwłoki w
uiszczeniu należności przez kontrahenta zagranicznego).
•
•
•
•
•
udzielanie
gwarancji
potwierdzania
akredytyw
związanych
z
kontraktem
eksportowym,
•
kursów walut.
usług, np:
•
(Europolisa),
99 | S t r o n a
•
•
•
kursowych.
2007-2013
Główne zadania:
•
•
•
•
144
100 | S t r o n a
•
zagranicznymi,
•
4.4. Uwarunkowania i możliwości wejścia na rynek węgierski
Prawodawstwo Węgier przewiduje różne mozliwości ograniczenia działalności gospodarczej.
Mianowicie są to koncesje, pozwolenia urzędowe na prowadzenie działalności i zawiązanie
spółki oraz konieczność posiadania odpowiedniego wykształcenia lub rejestracji.
Umowa koncesyjna dotyczy działalności, która zastrzeżona jest dla państwa lub jednostki
samorządowej. Działalność tę i wynikające z niej prawa, obowiązki i dochody państwo lub
samorząd ceduje na tę spółkę, która wygrała ogłoszony w tym celu przetarg. Koncesja
przyznawana jest na czas określony, który nie może przekroczyć maksymalnie 35 lat.
Przedmiotem koncesji może być prowadzenie działalności przewozów kolejowych,
prowadzenie lotniska międzynarodowego, transport rurociągowy, magazynowanie paliw,
wytwarzania i handel materiałami rozszczepialnymi oraz prowadzenie podstawowych usług
pocztowych, gier losowych i hazardowych.
Pozwolenie urzędowe na powstanie spółki jest konieczne, jeżeli nakazuje to ustawa.
Konieczne jest by zostało ono uzyskane przed założeniem spółki i dołączone do wniosku o
rejestrację przedsiębiorstwa. Takie pozwolenie otrzymać uzyskać m.in. instytucje kredytujące
i prowadzące działalność finansową oraz przedsiębiorstwa zajmujące się usługami
pogrzebowymi.
101 | S t r o n a
Natomiast pozwolenie urzędowe na prowadzenie działalności jest konieczne do prowadzenia
działań rzeczoznawcy, prowadzenia firmy handlowej w formie sklepu oraz schroniska
i hotelu dla zwierząt.
Przed rozpoczęciem niektórych rodzajów działalności należy dokonać urzędowego zgłoszenia
do organu administracyjnego właściwego na adres siedziby. Odnosi się to m.in. do zgłoszenia
automatów do gier i wydawania czasopism. W tym przypadku spółka do tej pory nie może
rozpocząć działalności, dopóki nie zostanie zarejestrowana we właściwym rejestrze. Dotyczy
to np. organizowania podróży, działalności kurierskiej, pośrednictwa handlu nieruchomości
oraz tłumaczeń145.
Firmy zagraniczne mogą tworzyć na terenie Węgier filie lub przedstawicielstwa handlowe.
Ustawodawstwo węgierskie w tym celu zapewnia równość wobec prawa podmiotów
krajowych i zagranicznych. Zagwarantowane jest również bezpieczeństwo i ochrona
inwestycji oraz majątku firm zagranicznych na Węgrzech. Podstawą prawną jest przyjęta
przez parlament węgierski w 1997 r. „Ustawa nr CXXXII o filiach i przedstawicielstwach
handlowych przedsiębiorstw zagranicznych" (znowelizowana w 2006 roku)146.
Zgodnie z ustawą filia to „nieposiadająca osobowości prawnej, dysponująca prawem do
samodzielnego gospodarowania jednostka organizacyjna przedsiębiorstwa zagranicznego,
którą pod tym tytułem wpisano do krajowego rejestru handlowego jako osobny podmiot
gospodarczy". Filia powstaje z dniem wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego Firm. Do
czasu rejestracji nie wolno prowadzić działalności gospodarczej. Prokurenci filii mają prawo
występować w jej imieniu i interesie od chwili złożenia wniosku o rejestrację.
Zgodnie z przepisami, przedstawicielstwem handlowym jest: „nieprowadząca działalności
gospodarczej, wpisana do krajowego rejestru handlowego jednostka organizacyjna
145
http://www.eksportuj.pl/artykul/pokaz/id/10428/strona/2/Zak%C5%82adanie%20firmy%20za%20granic%C4
%85/pozwolenia-koncesje-ograniczenia-dzialalnosci-gospodarczej-wegry
146
http://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:LnF79FslQioJ:polska.trade.gov.pl/pl/download/file/f,7819+prowa
dzenie+dzia%C5%82alno%C5%9Bci+gospodarczej+na+w%C4%99grzech&hl=pl&gl=pl&pid=bl&srcid=ADG
EEShZOkAaecOUNfQ0UzgXNaGQEBd9xHzzUmfIyWA36QJJORXR0oXKpeoZGMOee3Pom-1lPwl2enISsdiu95TGVF8NwzfMdqPQ8UCAuZqhIunESHnBzTwAsmuiG5Srh2u9J9H2fec&sig=AHIEtbRfJCKyI
FqbIXYHw5Hev_YYL6uzrw
102 | S t r o n a
przedsiębiorstwa zagranicznego, która w jego imieniu i interesie pośredniczy w zawieraniu
umów handlowych oraz wykonuje zadania związane z udzielaniem informacji klientom
handlowym i utrzymaniem z nimi kontaktów".
W przypadku zamierzenia utworzenia swoich filii lub przedstawicielstw handlowych na
Węgrzech wymagane jest dokonanie wpisu w rejestrze sądowym. Potrzebne są poświadczone
notarialnie dokumenty zawierające decyzję danego podmiotu zagranicznego o utworzeniu
filii/przedstawicielstwa handlowego oraz określające jego formę prawną, siedzibę, zakres
działalności i majątek. Rejestracja filii kosztuje 250 000 forintów, a z kolei
przedstawicielstwa handlowego – 150 000 forintów.
Filie takowe są traktowane jak podmioty krajowe. Oznacza to, że ich działalność powinna być
zgodna z ustawodawstwem węgierskim.
Upoważnienia obu tych form działalności różnią się między sobą: filie upoważnione są do
zawierania kontraktów, natomiast przedstawicielstwa handlowe są upoważnione jedynie do
pośredniczenia w zawieraniu kontraktów oraz prowadzenia działalności informacyjnoreklamowej.
Liczna ludności w 2010 roku wyniosła niemal 10 mln, co oznacza gęstość zaludnienia na
poziomie 107 osób/km2. W strukturze narodowościowej dominują Węgrzy (89,9% ogółu
ludności). Najbardziej liczną mniejszością narodowościową są Romowie (4%) i Niemcy
(2,6%).
Społeczeństwo węgierskie z całą pewnością określić można mianem "uczącego się".
Podobnie jak w Polsce, po zmianach ustrojowych z końca ubiegłego wieku również tutaj
coraz więcej osób podnosi kwalifikacje oraz uzyskuje wykształcenie akademickie. Co roku
odpowiednik polskiej matury zdaje prawie 93 tysiące uczniów, z czego 2/3 kończy szkoły
techniczne uzyskując tytuł technika po złożeniu egzaminu końcowego147.
147
http://www.budapeszt.infinity.waw.pl/joomla/index.php?option=com_content&task=view&id=428&Itemid=40
103 | S t r o n a
Średnia płaca netto wzrosła we wrześniu 2010 r., w porównaniu z analogicznym okresem
ubiegłego roku, o 7,3% w sektorze prywatnym i o 3,8% w sektorze publicznym. W sektorze
prywatnym wyniosła 131,6 tys. HUF, a w sektorze publicznym 125 tys. HUF148.
4.5.
Instytucje otoczenia biznesu węgierskiej branży drzewno-
meblarskiej
FMMC to marketingowa, gospodarcza i handlowa
sieć działająca w 30 miastach węgierskich od 1984
roku. Jej celem jest prezentacja w możliwie najszerszym zakresie aktualnych ofert
handlowych oraz informacji napływających z tych miast oraz od bezpośrednich partnerów
w 15 krajach europejskich i 5 pozaeuropejskich.
Organizacja ta oferuje pomoc przedsiębiorstwom branży drzewno-meblarskiej w takich
dziedzinach, jak149:
•
towary, produkty, płody rolne, kupno - sprzedaż maszyn (obrót krajowy, export import),
•
usługi (obrót krajowy, export - import),
•
kontakty partnerskie, kooperacja, praca najemna,
•
partner inwestycyjny, wspólnik,
•
przedstawicielstwo firm,
•
pośrednictwo w poszukiwaniu pracy w kraju i za granicą,
•
nieruchomości, działki (przemysłowe, mieszkaniowe),
•
turystyka (kwatery dla partnerów krajowych i zagranicznych, spotkania ludzi biznesu),
•
wynalazki, patenty, znaki ochronne, know-how (bezpłatne poradnictwo, ochrona
prawna).
148
149
http://www.budapeszt.polemb.net/files/WE/gospodarka/Wegry%2003%20styczen%202011.pdf
http://fmmc.hu/
104 | S t r o n a
Organizacja ta stwarza możliwości
możliwo
zawarcia krajowych i międzynarodowych
ędzynarodowych transakcji
handlowych, inwestycji, kooperacji oraz pracy najemnej.
4.6. Klastry dla branży
ży drzewno-meblarskiej
drzewno
na rynku węgierskim
ęgierskim
Instytucje zrzeszone w Klasterze Drzewnym i Meblarskim Panonii
zajmują się koordynacją następujących działań:
• wspieranie
spieranie współpracy między przedsiębiorstwami
ębiorstwami i naukowców,
• transfer
ransfer nowych technologii oraz ich prezentacja,
•
promocja innowacji i kształtowanie świadomości o nich.
Klaster ten oferuje zrzeszonym przedsiębiorstwom szereg usług: wydarzenia, spotkania
biznesowe, konferencje, profesjonalne
profesjo
wizyty studyjne, wystawy i targi, wspólny rozwój
technologii informatycznych, wspólny marketing, międzynarodowe stosunki handlowe oraz
nagrody za innowacyjność150.
Klaster działa od 2001 roku. Obecnie zrzesza ponad 70 przedsiębiorstw.
Klaster Przemysłu
Przemysłu Drzewnego i Meblarskiego Centralnych Węgier
W
powstał w 2008 roku jako inicjatywa 17 małych i średnich przedsiębiorstw.
przedsi
Klaster powstał w celu stworzenia - na podstawie wzajemnego zaufania bliższej współpracy między
ędzy członkami. Ponadto ważnym zadaniem członków klastra jest
ułatwienie dostępu
pu do rynków dla swoich konkurencyjnych produktów oraz regularnego
przekazywania ich konsumentom.
150
http://www.panfa.hu/index.php/bemutatkozas/bemutatkozas
ex.php/bemutatkozas/bemutatkozas
105 | S t r o n a
Pierwsze kroki w rozwoju klastra w zakresie zbierania informacji i wspólnych działań
marketingowych to151:
•
występowanie jako przedstawiciel badań zachowań konsumentów na rynku
meblarskim i drewnianym,
•
organizacja konferencji, przede wszystkim na temat projektowania, (ze względu na
nowe trendy jest to niezbędna wiedza dla profesjonalistów),
•
organizacja we wrześniu 2009 roku Międzynarodowych Targów Space-Form-Design,
gdzie członkowie klastra mogli zaprezentować swoje osiągnięcia.
Klaster utworzyło i nadal czuwa nad jego funkcjonowaniem Węgierskie Stowarzyszenie
Mebli i Drewna.
Głównym celem Magyar Bútoripari Klaszter (Węgierskiego
Klastra Meblarskiego) jest prezentacja węgierskiej myśli
projektowej, zwłaszcza w dziedzinie projektowania wnętrz i mebli, aby pomóc producentom i
firm handlowych na rynek.
Działalność klastra oparta jest na przekonaniu, że rozwój gospodarczy powinien mieć
odzwierciedlenie w rozwoju kulturalnym. Projektanci i producenci mebli mają wspólnie
przyczynić się do poprawy kultury konsumpcyjnej - codziennego otoczenia i nawyków
konsumentów152.
Obecnie w tym klastrze zrzeszonych jest około 20 przedsiębiorstw.
151
152
http://www.butorklaszter.hu/bemutatkozas.php
http://mabuk.hu/magunkrol.html
106 | S t r o n a
4.7.
Targi dla branży
branż drzewno-meblarskiej na rynku węgierskim
wę
Targi Lignovum w Budapeszcie posiadają
posiadaj już dwudziestoletniąą tradycję.
tradycję Odbywają się na
20 000 m2 powierzchni wystawienniczej. W ciągu
ci
każdej
dej edycji targów prezentuje się
si na nich
około 250 krajowych i zagranicznych przedsiębiorców.
przedsi
przedsię
Targi te
odwiedza od 12 000 do 15 000 osób.
Tematycznie obejmująą takie obszary jak153:
•
maszyny do obróbki drewna,
•
ręczne urządzenia
dzenia elektryczne,
•
okucia meblowe, akcesoria,
•
technologie obróbki powierzchniowej,
powierzchnio
•
materiały,
•
oprogramowanie do projektowania i produkcji,
•
drzwi,, okna, system sprzętowy,
sprzę
•
maszyny i urządzenia
ądzenia leśne
leś
Targi odbędą się w dniach 21--24 września 2011 roku w Budapeszcie.
Targi wyposażenia
wyposa
wnętrz
trz Lakaskultura odbywają się od 2004 roku
w Budapeszcie
udapeszcie
w
Centrum
Wystawowym
SYME.
Co
roku
uczestniczy w nich 120-150
150 wystawców, zaś
za liczba odwiedzających
ących te targi wynosi około
30 000.
Przedsiębiorstwa prezentujące
ące się na tych targach prowadzą działalność
ść związaną
zwią
z154:
•
oknami i drzwiami,
•
tkaninami meblowymi,
eblowymi,
•
meblami do domu i do ogrodu,
•
podłogami
i innymi związanych
zanych z szeroko rozumianym wyposażeniem
wyposa eniem domu i ogrodu.
153
154
http://www.lignonovum.hu/lignonovum/latogatoi-informaciok/kiallitott-termekek.html
http://www.lignonovum.hu/lignonovum/latogatoi
termekek.html
http://www.lakaskulturaeloben.hu/client/en/index.aspx?floorplan=1&type=content
107 | S t r o n a
W 2011 r. targi odbyły się w dniach 11-13 marca. Natomiast kolejna ich edycja odbędzie się
w dniach 9-12 marca 2012 roku.
4.8.
Węgierski rynek drzewno-meblarski
Węgry nie są liczącym się konsumentem drewna i wyrobów z drewna w Europie. W roku
2007 krajowe zużycie drewna stanowiło około 0,8% całkowitej konsumpcji w UE. W 2007 r.
węgierskie zużycie drewna i produktów składa się z tarcicy (90%), arkuszy fornirowych (4%)
i sklejki (6%)155. Węgierski rynek mebli domowych wyceniono na 513 mln EUR w 2008 r. w
zakresie sprzedaży detalicznej.
W 2009 roku wartość sprzedaży mebli ogółem spadła w stosunku do roku poprzedniego,
jednak spadek wynika ze spadku sprzedaży krajowej, gdyż wartość sprzedaży eksportowej
w omawianym okresie wzrosła. Warto przy tym zaznaczyć, że większość eksportu
węgierskich mebli trafia do Niemiec oraz Austrii stanowiących najważniejsze rynki zbytu w
przypadku eksportu tej kategorii produktów.
Tabela 13: Przedsiębiorstwa branży meblarskiej
Liczba przedsiębiorstw produkcyjnych
2008
2009
468
450
Źródło: Opracowanie własne wg Hungarian Central Statistical Office www.ksh.hu
Liczba przedsiębiorstw produkcyjnych branży meblarskiej na Węgrzech w roku 2009
wyniosła 450 jednostek, co w stosunku do roku poprzedniego oznacza spadek o 18 jednostek.
155
http://www.cbi.eu/download/mid_preview/4076.pdf
108 | S t r o n a
Tabela 14: Produkcja drewna i wyrobów z drewna
2008
2009
Produkcja drewna i wyrobów z drewna
165 454 871 tys.
136 983 279 tys.
(wartość sprzedaży)
HUF
HUF
Produkcja drewna i wyrobów z drewna (z wyłączeniem produkcji mebli) wg wartości
sprzedaży w roku 2009 wyniosła 136 983 279 tys. HUF w związku z czym w stosunku do
poprzedniego roku zaobserwowano poważny spadek tej wartości. Aby określić na jakim polu
zanotowano największy spadek należy przeanalizować kolejną tabelę:
Tabela 15: Produkcja drewna i wyrobów z drewna
2008
2009
Produkcja drewna i wyrobów z drewna (wartość
74 654 705 tys.
62 312 575 tys.
sprzedaży krajowej)
HUF
HUF
Produkcja drewna i wyrobów z drewna (wartość
90 800 166 tys.
74 670 704 tys.
sprzedaży eksportowej)
HUF
HUF
Jak możemy zaobserwować, spadek w stosunku do roku 2008 dotknął zarówno wartość
sprzedaży krajowej jak i tej przeznaczonej na eksport.
Jednak stosunkowo większy spadek przypadł na sprzedaż eksportową, gdzie wyniósł 17,8%.
Z kolei wartość sprzedaży produkcji krajowej spadła o 16,6%.
109 | S t r o n a
Tabela 16: Przedsiębiorstwa branży drewnianej (z wyłączeniem produkcji mebli)
Liczba przedsiębiorstw produkcyjnych
2008
2009
642
651
Mimo spadków w wartości sprzedaży, liczba przedsiębiorstw produkcyjnych tej branży
wzrasta. W roku 2009 w stosunku do roku poprzedniego ich liczba wzrosła o 9 jednostek,
wynosząc 651.
Wiodące firmy na rynku węgierskim
Grupa Graboplast zajmuje się produkcją różnego rodzaju podłóg od
30 lat. Oferuje również podłogi drewniane pod markami Grabo Jive,
Grabo Viking, Hard Grabo Jive. Produkty te cechują się wysoką jakością jednocześnie przy
utrzymaniu niskiego poziomu kosztów. Są one produkowane z europejskich gatunków drzew:
dębu, buku, wenge i merbau156. Firma posiada certyfikaty jakości ISO 9000 oraz ISO 14 001.
Grupa zatrudnia łącznie około 860 pracowników, a jej obroty wynoszą około 120 mln
USD157.
Grupa Graboplast jest członkiem Europejskiej Federacji Producentów Parkietu.
Endert Zrt to czołowa firma działająca na węgierskim rynku
drewna od ponad 50 lat. Jej działalność obejmuje przetwórstwo,
obrót i transport drewna liściastego, iglastego oraz arkuszy i płyt.
W ofercie tej firmy można znaleźć m.in.158:
•
tarcicę,
•
produkty heblowane,
•
płyty drewniane,
•
drewno toczone,
•
usługi:
o cięcie drewna na wymiar,
o szlifowanie krawędzi,
156
http://graboparkett.de/produkte/
http://www.ihb.de/wood/srvFordaqReport/Graboplast_94034.html&usg=ALkJrhhX7I-XNLlGXIe
158
http://www.erdert.hu/termekvalasztek.php oraz http://www.erdert.hu/szolgaltatasok.php
157
110 | S t r o n a
o doradztwo techniczne,
o projektowanie mebli kuchennych,
o sztuczne suszenie drewna,
o transport drewna.
Węgierska firma Divian-Megafa Kft. powstała w 2001 roku. Obecnie zatrudnia
około 500 osób159. Przedsiębiorstwo to produkuje około 40 rodzajów
meblościanek i szaf.
Oprócz produkcji firma zajmuje się również sprzedażą hurtową swoich produktów oraz
fabrycznie nowych mebli innych firm. Na stronie internetowej160 można znaleźć oferowane
krzesła, stoły, meble ogrodowe, łóżka oraz gabloty.
Firma oferuje swoim klientom dostawę zakupionych mebli na terenie całego kraju.
Zapotrzebowanie
Na rynku węgierskim znacznym zainteresowaniem klientów cieszą się panele podłogowe,
które kupowane są na szeroką skalę. Istotnym aspektem jest, aby drewno z którego wykonane
są panele było dobrze zakonserwowane i charakteryzowało się dużą wytrzymałością na urazy
i czynniki zewnętrzne Należy też zwrócić uwagę na rosnące zainteresowanie stolarki
drzwiowej161.
159
160
http://www.ihb.de/wood/srvFordaqReport/Divian-Megafa+Kft.+_88652.html
http://www.divianbutor.hu/index.php?option=com_virtuemart&Itemid=18&lang=en#
161
http://www.budnet.pl/Salony_sprzedazy_podlog_i_drzwi_RuckZuck_wchodza_na_rynek_wegierski,Wydarzenia
_na_swiecie,i=15932.html
111 | S t r o n a
4.9.
Strategia rozwojowa zachodniopomorskich firm na rynku
węgierskim
Strategia rozwojowa branży drzewno-meblarskiej na rynku węgierskim powinna brać pod
uwagę obowiązujące trendy branżowe oraz oczekiwania potencjalnych klientów. Ze względu
na potrzebę dotarcia do jak największej liczby potencjalnych klientów należy pod uwagę brać
cele operacyjne, które przedstawia poniższa tabela.
Tabela 17: Cele operacyjne w strategii rozwojowej branży drzewno-meblarskiej na
rynku węgierskim
Zapewnienie sprawnego
sytemu komunikacyjnego
Współpraca z
przedsiębiorstwami
węgierskimi
Wsparcie działań
innowacyjnych
przedsiębiorstw drzewnomeblarskich
Rozwój transportu
pomiędzy województwem
zachodniopomorskim a
Węgrami
Rozwój bazy naukowobadawczej
Restrukturyzacja zakładów
przetwórstwa drzewnego
Źródło: Opracowanie własne na podstawie analizy rynku węgierskiego
Strategia marketingowa branży drzewno-meblarskie powinna obejmować również działania,
które będą miały na celu nawiązanie współpracy pomiędzy przedsiębiorcami z województwa
zachodniopomorskiego a przedsiębiorcami węgierskimi. Dzięki nawiązanym kontaktom
firmom drzewno-meblarskim łatwiej będzie wejść na rynek węgierski i poznać go od
wewnątrz.
112 | S t r o n a
Bibliografia
1.http://www.technologia.meblarstwo.pl/artykul/11833-sytuacja_gospodarcza_przemyslu_
meblarskiego_w_ niemczech _1
2. Czubek H. Porównanie skuteczności czeskiego, polskiego i węgierskiego systemu
ubezpieczeń kredytów eksportowych, Kraków, styczeń/lipiec 2003
3. http://berlin.trade.gov.pl/pl/download/file/f,7061
4. http://bezrobotny.wieszjak.pl/zasilek-dla-bezrobotnych/207987,Swiadczenia-z-tytulubezrobocia-w-Szwecji.html
5. http://blog.maison-objet.com/en/
6. http://www.destatis.de
7. http://designalive.pl/artykul/miejsca/guru-szwedzkiego-designu-zachwycona-polskimwzornictwem
8. http://europa.eu/abc/european_countries/eu_members/hungary/index_pl.htm
9. http://excluzive.pl/nieruchomosci/mebel-z-klasa/12765
10. http://excluzive.pl/nieruchomosci/mebel-z-klasa/12765
11. http://fmmc.hu/
12. http://graboparkett.de/produkte/
13. http://www.ikea.com/ms/pl_PL/about_ikea/facts_and_figures/index.html
14. http://mabuk.hu/magunkrol.html
15. http://meble.swarzedz.pl/index.php?id=50
16. http://praca.gazetaprawna.pl/artykuly/401885,polacy_wsrod_najtanszych_pracownikow_
w_europie.html
17. http://stockholm.trade.gov.pl/pl/rynek/article/detail,123,04_Charakterystyka_rynku_szwe
dzkiego.html
18. http://stockholm.trade.gov.pl/pl/rynek/article/detail,126,01_Wiadomosci_ogolne_o_Szwe
cji.html
19. http://szwecja.net/EK/PLUS/Gospo/szwecjaprzewodnik16062004c.pdf
20. http://vinnova.se/sv/
21. http://www.artcube.pl/encyklopedia_designu.html
22. http://www.auma.de/_pages/MesseDetailListe.aspx?id=91009&sprache=d
23. http://www.auma.de/_pages/MesseDetailListe.aspx?id=97617&sprache=d
24. http://www.berlin.trade.gov.pl/pl/rfnprzewodnik/article/detail,859,Informacja_dla_obywat
eli_polskich_zamierzajacych_prowadzic_dzialalnosc_gospodarcza_i_podjac_prace_na_tereni
e_RFN.html
25. http://www.bourgognedeveloppement.com/Majencia-is-strengthening-its
113 | S t r o n a
26. http://www.budapeszt.infinity.waw.pl/joomla/index.php?option=com_content&task=view
&id=428&Itemid=40
27. http://www.budapeszt.polemb.net/files/WE/gospodarka/Wegry%2003%20styczen%20201
1.pdf
28. http://www.budnet.pl/Salony_sprzedazy_podlog_i_drzwi_RuckZuck_wchodza_na_rynek
_wegierski,Wydarzenia_na_swiecie,i=15932.html
29. http://www.butorklaszter.hu/bemutatkozas.php
30. http://www.cbi.eu/download/mid_preview/2413.pdf
31. http://www.cbi.eu/download/mid_preview/4076.pdf
32. http://www.clusterforstholzbayern.de/index.php?option=com_content&view=article&id=6&Itemid=5
33. http://www.coface.se/CofacePortal/SE/se_SE/pages/home
34. http://www.da.se/home/da/home.NSF/unid/1054C02D99D9B84EC12576C500542CDB?
OpenDocument
35. http://www.da.se/home/da/home.NSF/unid/1054C02D99D9B84EC12576C500542CDB?
OpenDocument
36. http://www.divianbutor.hu/index.php?option=com_virtuemart&Itemid=18&lang=en#
37. http://www.domosfera.pl/wnetrza/1,94387,6875522,Mieszkac_na_swiecie___Wnetrza_po
_skandynawsku.html
38. http://www.e24.se/makro/sverige/af-spar-113-procents-arbetsloshet-2010_1376443.e24
39. http://www.eksportuj.pl/artykul/pokaz/id/10145/strona/3/Charakterystyka%20rynku/wybr
ane-aspekty-dostepu-do-niemieckiego-rynku-oraz-dzialania-marketingowe-niemcy
40. http://www.eksportuj.pl/artykul/pokaz/id/10428/strona/2/Zak%C5%82adanie%20firmy%
20za%20granic%C4%85/pozwolenia-koncesje-ograniczenia-dzialalnosci-gospodarczej-wegry
41. http://www.eksportuj.pl/artykul/pokaz/id/21655
42. http://www.elmia.se/sv/wood/
43. http://www.erdert.hu/termekvalasztek.php oraz http://www.erdert.hu/szolgaltatasok.php
44. http://www.euromonitor.com/housewares-and-home-furnishings-in-france/report
45. http://www.expodatabase.de/aussteller/messen/show.php?id=34060&timer=m130146741
1&tmid=&currPage=1&maxPerPage=20&params=timer%3Dm1301467411%26amp%3Bcoc
kpitkeywords%3Dholz%26amp%3Bcockpitkeyfindart%3D1%26amp%3Bcockpitfromdate%
3D%26amp%3Bcockpittodate%3D%26amp%3Bsortierid%3D0%26amp%3Btimer%3Dm130
1467411%26amp%3BmaxPerPage%3D20%26amp%3BshowPrintlist%3D0%26amp%3Bmax
PerPage%3D20
46. http://www.expodatabase.de/aussteller/messen/show.php?id=5688&cockpitkeywords=hol
z+und+forst&cockpitkeyfindart=1
47. http://www.exporter.pl/kraje/k_europa/niemcy_wejscie.html
48. http://www.fhtszuba.pl
49. http://www.forum.lasypolskie.pl/viewtopic.php?t=12084
50. http://www.gtai.de/web_de/ueberuns
114 | S t r o n a
51. http://www.haworth.fr/
52. http://www.hdh-ev.de/german/about/index.html
53. http://www.hrsdc.gc.ca/fra/pip/prh/ps/profils_industriels/bois_industries.shtml
54. http://www.ihb.de/wood/srvFordaqReport/Divian-Megafa+Kft.+_88652.html
55. http://www.ihb.de/wood/srvFordaqReport/Graboplast_94034.html&usg=ALkJrhhX7IXNLlGXIe
56. http://www.ihk.pl/index.html?id=14
57. http://www.ihk.pl/index.html?id=7
58. http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2010/02/weodata/weorept.aspx?sy=2008&ey=20
12&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=944&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPP
PGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=19&pr.y=8
59. http://www.klenk.de/?cat_id=79
60. http://www.lakaskulturaeloben.hu/client/en/index.aspx?floorplan=1&type=content
61. http://www.lanouvelleexpression.info/economie/2794.html
62. http://www.lasypolskie.pl/sekcja-1041.html
63. http://www.lemonde.fr/societe/article/2011/02/07/chomage-la-france-qui-sourit-et-lafrance-qui-pleure_1476119_3224.html
64. http://www.lignonovum.hu/lignonovum/latogatoi-informaciok/kiallitott-termekek.html
65. http://www.meble.org.pl/meble_branza_a.php?id_modul=artykuly&id=12
66. http://www.meble.org.pl/meble_branza_a.php?id_modul=wywiady&id=20
67. http://www.meble.pl/aktualnosci,rok-szwedzkiego-wzornictwa,325.html
68. http://www.moebelkultur.de/news/export_und_import_im_plus/13283.html
69. http://www.nobilia.de/home/en/?#/unternehmen/selbstverstaendnis
70. http://www.nolte.de/de/contact, http://berlin.trade.gov.pl/pl/download/file/f,7061
71. http://www.panfa.hu/index.php/bemutatkozas/bemutatkozas
72. http://www.pbrz.pl/artykul/spadek-sprzedazy-mebli-we-francji
73. http://www.pcc.org.pl/index.php/pl/art?id=233
74. http://www.portailbois.org/portail-bois/fr/5039-agenda.html#page up
75. http://www.ppg.gda.pl/index.php/pol/
76. http://www.ppg.gda.pl/index.php/pol/wydawnictwo/okno_na_swiat/jak_to_robia_hiszpani
e_finansowe_instrumenty_promocji_eksportu
77. http://www.rp.pl/artykul/482300.html?print=tak
78. http://www.rp.pl/artykul/612623.html
79. http://www.saegeindustrie.de/Impressum.html
80. http://www.slu.se/sv/fakulteter/s/om-fakulteten/institutioner/institutionen-for-skogensprodukter/
81. http://www.sm-wood.eu/
82. http://www.sscgroup.se/
83. http://www.stockholmfurniturefair.se/
84. http://www.sztukawnetrz.pl/styl/styl_skandynawski.html
115 | S t r o n a
85. http://www.szwecja.pl/news/bezrobocie-zbliza-sie-do-10.html
86. http://www.technologia.meblarstwo.pl/artykul/11833sytuacja_gospodarcza_przemyslu_meblarskiego_w_ niemczech _1
87. http://www.thewoodportal.com/articles/2010/modern-wood-products-german-timber
88. http://www.tradefairdates.com/Forst-live-M5005/Offenburg.html
89. http://www.warschau.diplo.de/Vertretung/warschau/pl/05/Aussen__Wi__Fo__PL/Instituti
onen__Saeulen__Seite.html
90. http://www.warschau.diplo.de/Vertretung/warschau/pl/05/Aussen__Wi__Fo__PL/Instituti
onen__Saeulen__Seite.html
91. http://www.wyhahockey.com/art-deco
92. http://ypef.eu/organizacja_lesnictwa_d
93. MEHIB Rt., 2001 Annual Report
94. Nytko M. Instrumenty finansowania rozwoju eksportu w Polsce, Kraków 2009
95. Pintera M. Rola ubezpieczenia kredytów eksportowych
96. Porter M.E., On Competition, Harvard Business School Press, 1998
97. SLUTRAPPORT FÖR FÖRSTUDIE, Träkompetens och ökad träförädling, kartläggning
av behov
98. Urbański T., PROGRAMY WSPIERANIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ W
NIEMCZECH KRÓTKI PRZEWODNIK DLA PRZEDSIĘBIORCÓW
99. www.bobat.fr
100. www.tradexpo-paris.com
116 | S t r o n a
Aneks
Spis tabel
Tabela 1.Internacjonalizacja jako proces ................................................................................... 6
Tabela 2. Obroty handlu zagranicznego Polski według ważniejszych krajów – eksport w 2009
i 2010 r. ...................................................................................................................................... 8
Tabela 3: Bezrobocie w Niemczech (dane niewyrównane sezonowo) .................................... 33
Tabela 4: Statystyki dotyczące branży drzewnej w Niemczech .............................................. 39
Tabela 5: Porównanie klastrów drzewno-meblarskich w Niemczech i województwa
zachodniopomorskiego ............................................................................................................. 40
Tabela 6: Statystyki opisujące wystawę Ligna Plus w latach 2001-2009 ................................ 43
Tabela 7: Rozpoznawalność firm przemysłu meblarskiego w Niemczech .............................. 19
Tabela 8: Działania wspierające rozwój przedsiębiorstw drzewno-meblarskich ..................... 47
Tabela 9: Przychody firmy Svenska Cellulosa AB SCA w mln USD (dane z roku 2010) ...... 51
Tabela 10: Strategia wejścia na rynek szwedzki firm z branży drzewno-meblarskiej ............. 67
Tabela 11: Targi drzewno-meblarskie na rynku francuskim.................................................... 88
Tabela 12: Przedsiębiorstwa branży meblarskiej ................................................................... 108
Tabela 13: Produkcja drewna i wyrobów z drewna ............................................................... 109
Tabela 14: Produkcja drewna i wyrobów z drewna ............................................................... 109
Tabela 15: Przedsiębiorstwa branży drewnianej (z wyłączeniem produkcji mebli) .............. 110
Tabela 16: Cele operacyjne w strategii rozwojowej branży drzewno-meblarskiej na rynku
węgierskim ............................................................................................................................. 112
Spis wykresów
Wykres 1: Formy zaangażowania gospodarczego polskich przedsiębiorstw za granicą ........... 7
Wykres 2: Obecność polskich firm produkcyjnych na rynkach według regionów.................... 8
Wykres 3: Motywy ekspansji polskich przedsiębiorstw na rynki zagraniczne ........................ 12
117 | S t r o n a
Wykres 4: Najważniejsze czynniki, które zadecydowały o wyborze głównego rynku
zagranicznego ........................................................................................................................... 13
Wykres 5: Rodzaje przewag konkurencyjnych w działalności polskich firm na rynkach
zagranicznych ........................................................................................................................... 14
Wykres 6: Podział lasów w Niemczech pod względem własności (%) .................................. 17
118 | S t r o n a

PP1 braznża drzewno

Transkrypt

Podobne dokumenty

Top shopping sierpień

pobierz - meblarstwo24.pl - komponenty i technologie