Lekcja 17. Temat: Wielka wojna i sprawa polska. 1. I wojna

Lekcja 17.
Temat: Wielka wojna i sprawa polska.
1. I wojna światowa 1914 – 1918 r. (Wielka Wojna)
a) Zasięg terytorialny: Europa, Afryka, Azja.
b) Wojna na morzach i oceanach
c) Olbrzymia skala ofiar i zniszczeń i zaangażowanie bardzo dużej liczby żołnierzy.
2. Przyczyny wybuchu wojny.
a) Pośrednie:
 Powstanie dwóch rywalizujących ze sobą bloków państw - Trójprzymierze (Niemcy, Austro –
Węgry, Włochy) i Trójporozumienie (Wielka Brytania, Francja, Rosja);
 Rywalizacja mocarstw o kolonie (posiadłości pozaeuropejskie);
 Spory o wpływy w Europie (m. in. Półwysep Bałkański);
 Wzrost potęgi militarnej Niemiec.
b) Bezpośrednie:
 zamach w Sarajewie na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda (następca tronu Austro Węgier)
3. Charakter działań wojennych.
a) Wojna pozycyjna – wrogie armie prowadziły działania w oparciu o umocnione fronty, przez wiele
miesięcy nie zmieniając swojego położenia.
b) Nowe środki prowadzenia walki:
 Działa dalekiego zasięgu;
 Karabiny maszynowe;
 Czołgi;
 Samoloty;
 Gazy bojowe;
 Okręty podwodne.
4. Szansa dla Polski podczas I wojny światowej - zaborcy Polski walczyli w przeciwstawnych obozach, co
dawało Polakom szansę na odzyskanie niepodległości.
5. Polskie orientacje (plany działania) polityczne podczas wojny.
a) Józef Piłsudski (orientacja niepodległościowa):
 Walka zbrojna o niepodległość;
 Sojusz z Austro – Węgrami przeciwko Rosji;
 Stworzenie niepodległego państwa polskiego z zaboru rosyjskiego i austriackiego, w przyszłości
walka o pozostałe ziemie.
b) Roman Dmowski (orientacja federacyjna)
 Sojusz z Rosją przeciwko Niemcom;
 Stworzenie państwa polskiego z ziem wszystkich zaborów, ale związanego z Rosją na zasadzie
federacji.