Materiały - Polska Fundacja im. Roberta Schumana

Francuskojęzyczne kraje
Europy
7. seminarium
koordynator: Joanna Różycka-Thiriet
1 grudnia 2010 roku
[email protected]
[email protected]
Temat: Charles de Gaulle – 40. rocznica śmierci
Zaproszeni goście:
- dr Andrzej Szeptycki,
Instytut Spraw
Międzynarodowych, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych
Uniwersytetu Warszawskiego
- Philippe Le Guen,
dyrektor Stowarzyszenia Jean Monnet
SŁOWNICZEK PRZETRWANIA
La France libre [la frąs libr] – Wolna Francja, organizacja
zewnętrznego ruchu oporu założona w Londynie przez generała de
Gaulle’a po apelu 18 czerwca 1940 roku. Na jej symbolu widnieje krzyż
lotaryński. Siły wojskowe sprzymierzone z Wolną Francją nosiły nazwę
Forces françaises libres (Francuskie Wolne Siły, FFL). W 1942 roku zmieniono nazwę
organizacji na France combattante (Francja walcząca).
L'appel du 18 Juin [lapel du dizłi żłę] – apel z 18 czerwca (1940 roku). Tego dnia
z Londynu, za pośrednictwem BBC, Charles de Gaulle po raz pierwszy wzywa do
kontynuowania walki
z Niemcami. Nagranie apelu nie zachowało się. Generał
zachęca do walki u boku Imperium Brytyjskiego, korzystając z potencjału USA. Wzywa
wojskowych, inżynierów, wykwalifikowanych robotników przemysłu zbrojeniowego,
którzy znajdą się na ziemi brytyjskiej, do nawiązania z nim kontaktu.
La République [la republik] – republika, rzeczpospolita, czyli ustrój, w którym
w przeciwieństwie do monarchii władza nie jest dziedziczna, ale należy do ludu, który
władzę wybiera. We Francji zwykle pisze się to słowo z wielkiej litery np. prezydent
Republiki. Aktualnie mówi się o V Republice francuskiej. Kolejne numery sygnalizują, że
państwo w tym okresie opierało się na innej konstytucji i w efekcie relacje między
poszczególnymi władzami wyglądały inaczej niż wcześniej. W przypadku V Republiki
mówi się o systemie półprezydenckim, co wskazuje na silną pozycję prezydenta.
V Republika zaczęła się w 1958 roku, skrojona w pewnym sensie pod de Gaulle’a. Z tego
roku pochodzi także aktualnie obowiązująca francuska konstytucja, która była już
wielokrotnie nowelizowana.
Colombey-les-Deux-Églises [koląbe le dezegliz] – gmina i miejscowość
w departamencie Haute Marne (północny zachód Francji). Słynnie z posiadłości de
Gaulle-ów o nazwie La Brasserie (później używana wersja to Boisserie), którą Charles
nabył w 1934 roku. Otoczony zielonym terenem dom był dobrym schronieniem dla
niepełnosprawnej córki małżeństwa de Gaulle-ów. W posiadłości tej de Gaulle zmarł
w 1970 roku. Jego grób również znajduje się w tej właśnie miejscowości. De Gaulle
spędzał w niej sporo czasu także w okresie swojej prezydentury, a po opuszczenia urzędu
prezydenta w 1969 roku w ogóle przenosi się do Colombey-les-Deux-Églises. Yvonne de
Gaulle mieszka tam do 1978 roku. Dziś właścicielem budynku jest syn generała, znajduje
się w nim muzeum. Miejsce to jest miejscem pielgrzymek gaullistów.
DOBRZE POWIEDZIANE – FRAZA DNIA
Je vous ai compris (Zrozumiałem was) – słowa wypowiedziane przez generała de
Gaulle’a 4 czerwca 1958 roku. Stojąc na balkonie na place du Forum w Algierze, przed
tłumem Francuzów i muzułmanów, generał mówi, że odtąd w Algierii jest tylko jedna
kategoria mieszkańców – Francuzi posiadający równe prawa; że otwiera drogę do
pojednania. Zwolennicy zachowania francuskiej Algierii zrozumieli, że de Gaulle popiera
ich dążenia. Były to jednak oczekiwania na wyrost. Ostatecznie bowiem generał de Gaule
przyczynił się do uznania przez Francję niepodległości Algierii.
Zobacz:
http://www.youtube.com/watch?v=vzm0APfrflk
PORTRETY MNIEJ ZNANYCH MĘŻCZYZN I KOBIET
Yvonne de Gaulle, żona Charles’a de Gaulla, jako małżonka
przywódcy państwa zachowywała się dyskretnie i oddana była
tradycyjnym wartościom. Praktykująca katoliczka. Niemniej,
lobowała u męża za legalizacją pigułki antykoncepcyjnej. Różni
się od późniejszych dam Francji, których obecność i aktywność
w życiu publicznych jest znacznie większa. Różni się jest także
od swoich poprzedniczek. Jako pierwsza dama zerwała
z rozrzutnością wydatków. Nie przyjmuje do stołu rozwodników
i libertynów. Tante Yvonne (ciocia Yvonne), bo tak była
nazywana, zajmuje się dziećmi i domem. Podobnie jak sam
generał (urodzony w Lille) jego małżonka pochodzi z północy
Francji (urodziła się w Calais w 1890 roku). Jej ojciec jest
producentem ciastek. Przyszłego męża Yvonne poznaje na balu
wydanym przez swoich rodziców z okazji jej 20. urodzin.
Kapitan de Gaulle wrócił właśnie z misji w Polsce. Jest między nimi 10 lat różnicy. Ślub
biorą już 1,5 roku później. Kolejno przychodzi na świat trójka dzieci de Gaulle’ów
(ostatnia z nich, córka Anne ma zespół Downa i przedwcześnie umiera). Podczas
okupacji Yvonne i dzieci przebywają w Anglii (Yvonne dociera tam sama z tróją dzieci,
nie mając wieści od męża). Zmarła w 1979 roku.
INTERNET – CO W TRAWIE PISZCZY
www.charles-de-gaulle.org – portal administrowany
przez Fundację Charles’a de Gaulle’a. Dostępna niestety tylko
po francusku i po chińsku (!). Skarbnica wiedzy o samym
generale, o jego domu rodzinnym w Lille, Memoriale
w Colombey-les-Deux-Eglises. Poczytać można też materiały
dydaktyczne itp.
Partnerem seminariów jest Fundacja Roberta Schumana w Paryżu.