Sprawozdanie z dzialalnosci Muzeum Ziemi Wschowskiej w 2015

Transkrypt

SPRAWOZDANIE
Z DZIAŁALNOŚCI
MUZEUM ZIEMI WSCHOWSKIEJ
W 2015 ROKU
Strona | 0
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI MUZEUM ZIEMI WSCHOWSKIEJ w 2015 r.
SPIS TREŚCI …………………………………...………………………………………………………1
WPROWADZENIE …………………………..….……………………………………………………..3
CHARAKTERYSTYKA DZIAŁALNOSCI MUZEUM ZIEMI WSCHOWSKIEJ …………….….....3
MISJA MUZEUM ZIEMI WSCHOWSKIEJ .………………………………………………………....3
I. Działalność w zakresie naukowo-badawczym ……………………………...……………………..…4
1. OPRACOWANIE FOLDERU POŚWIĘCONEGO WSCHOWSKIM MENNICOM.....................4
2. DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWA PRACOWNIKÓW ………………………………………………4
3. PROJEKT ARCHIWUM HISTORII MÓWIONEJ …………………………………………….....5
II. Działalność w zakresie ochrony i zabezpieczenia muzealiów ………………………………..…….6
1. OPRACOWANIE KART EWIDENCYJNYCH ZABYTKÓW ZE ZBIORÓW MZW…..………6
2. OPRACOWANIE KART EWIDENCYJNYCH POMNIKÓW NAGROBNYCH I PŁYT
EPITAFIJNYCH Z LAPIDARIUM RZEŹBY NAGROBNEJ....………………………..…….....6
3. KONSERWACJA ZBIORÓW MUZEALNYCH ...........................................................................6
4. PRACE KONSERWATORSKIE PRZY PŁYTACH EPITAFIJNYCH Z LAPIDARIUM
RZEŹBY NAGROBNEJ ....................................................................…………….………………6
5. NOWE GABLOTY DO PREZENTACJI MUZEALIÓW ......................…………………………7
6. ZAKUP OPAKOWAŃ BEZKWASOWYCH ......................…………………………...................7
7. DIGITALIZACJA ZBIORÓW ..…………………………………………………………..………7
8. PRACE ZABEZPIECZAJĄCE W LAPIDARIUM RZEŹBY NAGROBNEJ …………………...8
9. MONTAŻ SYSTEMU MONITORINGU I ROLET OCHRONNYCH OKIENNYCH ………….8
III. Działalność w zakresie gromadzenia i dokumentowania dóbr kultury …………………...………..9
1. ZBIORY ARTYSTYCZNE ………………………………………………………………..……....9
2. ZBIORY ARTYSTYCZNO-HISTORYCZNE …………………………………………..…..…....9
3. ZBIORY KARTOGRAFICZNE ……………………………………………………………….…..9
4. ZBIORY NUMIZMATYCZNE ……………………………………………………………………9
5. PLAKATY ………………………………………………………………………………………..10
6. ZBIORY ETNOGRAFICZNE ………………………………………………………………..…..10
7. ZBIORY PRZYRODNICZE ……………………………………………………………………...10
8. DEPOZYTY ………………………………………………………………………………………10
9. ZBIORY BIBLIOTECZNE ……………………………………………………………………....10
10. INWENTARZ POMOCNICZY …………………………………………………………………..11
11. REJESTROWANIE I OPRACOWYWANIE ZBIORÓW ……………………………………….11
IV. Działalność w zakresie wystawienniczym …………………………………………………..........12
1. JESTEM - MOJE ZNAKI. MALARSTWO I RYSUNEK JAROSŁAWA JÓŹWIAKA ……......12
2. SOWIECKIE PIEKŁO 1939-1956…………………………………………………..................... 12
3. W 100-LECIE WIELKIEJ WOJNY 1914-1918…………………………..………………………13
4. WSCHOWA W LATACH 1945-1956. W 70 ROCZNICĘ POWROTU DO POLSKI ……….....13
5. POWSTANIE WARSZAWSKIE …………………………...........................................................14
6. ZIEMIA WSCHOWSKA W XVI WIEKU …………………………………………………….. .14
7. WSCHOWA I OKOLICE NA DAWNEJ KARCIE POCZTOWEJ ZE ZBIORÓW
ZDZISŁAWA WIŚNIEWSKIEGO ………………………………………………………………15
8. POBRANE. OBRAZ, DŹWIĘK I ŚWIATŁO ………………………………….………………...15
Strona | 1
9. POLSKIE GODŁO. ORŁY Z KOLEKCJI JANUSZA SKRZYPCZAKA ……………………....16
10. KS. JÓZEF ROGALIŃSKI, UCZONY POZNAŃSKI CZASÓW OŚWIECENIA …………….. 17
11. KAMIEŃ, PAPIER, FARBA. WSCHOWSKIE FROTAŻE EUGENIUSZA
I JANUSZA STANKIEWICZÓW……………………………………………………………….. 17
12. WYSTAWA I KIERMASZ WIELKANOCNY WARSZTATÓW TERAPII ZAJĘCIOWEJ
"NASZ OŚRODEK ……………………………………………………………………………… 18
13. WYSTAWA FOTOGRAFII "ZACZAROWANA KRAINA……………………………………..18
V. Wydarzenia 2015 roku …………………………………………………………………………….19
1. POZYSKANIE DO ZBIORÓW SKARBU MONET ZE ŚWIĘCIECHOWY ……………….......19
2. WSPÓŁDZIAŁANIE NA RZECZ REMONTU KOŚCIOŁA ŻŁÓBKA CHRYSTUSA………..20
VI. Działalność w zakresie oświatowo-kulturalnym ………………………………………………….21
1. PROJEKTY EDUKACYJNE …………………………………………………………………….24
2. WSPÓŁPRACA Z PLACÓWKAMI OŚWIATOWYMI ………………………………………...26
3. WSPÓŁPRACA Z UTW WSCHOWA …………………………………………………………. 26
4. WSPÓŁPRACA Z OŚRODKAMI NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ……………26
5. OPROWADZANIE GRUP SPOZA WSCHOWY ……………………………………………….27
6. ORGANIZACJA WYDARZEŃ W RAMACH PROJEKTÓW OGÓLNOPOLSKICH
I LOKALNYCH …………………………………………………………………………………..27
7. WOLONTARIAT ………………………………………………………………………………...30
8. WYDARZENIA, KONFERENCJE ………………………………………………………………30
VII. Promocja ………………………………………………………………………………………….32
1. WSPÓŁPRACA Z MEDIAMI ……………………………………………………………………32
2. KONFERENCJE PRASOWE ……………….……………………………………………………33
3. MEDIA INTERNETOWE ………………………………………………………………………..33
VIII. Działalność w zakresie wydawniczym …………………………………………..……………...34
1. PUBLIKACJE ………………………………………………….…………………………………34
2. FOLDERY PROMOCYJNE …………………………………………………………………..….34
3. AFISZE DO WYSTAW I IMPREZ ORGANIZOWANYCH PRZEZ MUZEUM ………………35
IX. Szkolenia pracowników …………………………………………………………………………...35
X. Współpraca z innymi placówkami ……………………………………………………….………...36
XI. Współpraca z lokalnymi firmami, pomoc w organizacji wydarzeń muzealnych……….................37
XII. Pozyskanie środków zewnętrznych ………………………………………………………………37
XIII. Działalność w zakresie administracyjno-gospodarczym ……..…………………………………38
XIV. Przychody Muzeum Ziemi Wschowskiej w roku 2015………………………………………….39
XV. Ogólna roczna frekwencja…………………………………….....….………….……....…….….40
XVI. Perspektywy rozwoju i ryzyko ………………………….....……………..……………………..40
Strona | 2
WPROWADZENIE
CHARAKTERYSTYKA DZIAŁALNOSCI MUZEUM ZIEMI WSCHOWSKIEJ
Cele określone w § 6 statutu Muzeum Ziemi Wschowskiej realizowane są, zgodnie z art. 2
ustawy o muzeach, w szczególności przez:
1.
gromadzenie, opracowywanie, przechowywanie i udostępnianie zabytków,
2.
organizowanie wystaw stałych i czasowych,
3.
organizowanie imprez kulturalnych i oświatowych,
4.
prowadzenie zajęć edukacyjnych,
5.
uzupełnianie zbiorów poprzez nowe nabytki uzyskane drogą zakupu, przydziału,
darowizn, zapisów oraz poprzez przyjmowanie depozytów i pozyskiwanie obiektów drogą badań
terenowych,
6.
przechowywanie zgromadzonych muzealiów w warunkach zapewniających pełne ich
bezpieczeństwo i magazynowanie w sposób dostępny dla badań naukowych,
7.
prowadzenie
ewidencji,
naukowej
inwentaryzacji
i
klasyfikacji
zbiorów
i materiałów dokumentacyjnych,
8.
zabezpieczenie i konserwację zgromadzonych muzealiów,
9.
organizację i prowadzenie badań naukowych w zakresie dyscyplin objętych zakresem
działania muzeum,
10.
udostępnianie zbiorów dla celów naukowych i oświatowych,
11.
prowadzenie działalności wydawniczej w różnych formach.
(statut MZW § 7)
MISJA MUZEUM ZIEMI WSCHOWSKIEJ
Poznawać, gromadzić materialne i duchowe dziedzictwo kulturowe historycznej ziemi
wschowskiej, chronić je i przybliżać współczesnym oraz przekazać następnym pokoleniom –
to misja Muzeum Ziemi Wschowskiej.
Nasza praca polega na pomocy w odnajdowaniu i zrozumieniu tożsamości miasta, regionu
i pojedynczego człowieka.
Strona | 3
I. Działalność w zakresie naukowo-badawczym
1. OPRACOWANIE FOLDERU POŚWIĘCONEGO WSCHOWSKIM MENNICOM
W celu przybliżenia wiedzy na temat wschowskiego mennictwa, opracowano folder
poświęcony działalności mennicy miejskiej i królewskiej we Wschowie w XIV-XVII w.
Tekst przygotowano w oparciu o literaturę poświęconą historii pieniądza w Polsce w okresie
średniowiecza i w dobie nowożytnej oraz o publikacje poświęcone książęcym i królewskim
przywilejom menniczym dla Wschowy, jak również specyfice wybijanych we Wschowie
pieniędzy. W tekście dokonano analizy wschowskich monet, wzbogacając ich opisy
o wizerunki egzemplarzy ze zbiorów MZW i wizerunki znaków menniczych, które występują
na monetach koronnych wybijanych we wschowskiej mennicy.
Źródło finansowania: Bank Spółdzielczy we Wschowie.
2. DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWA PRACOWNIKÓW
mgr Dariusz Czwojdrak
konferencja naukowa: „Duchowość ziemi wschowskiej i pogranicza wielkopolsko-ślaskiego"
- 22-23.10.2015.
referat: "Jezuici i ich rezydencja we Wschowie w XVIII w."
Publikacje:
- Ewelina Chołodowska-Kamińska/Dariusz Czwojdrak, Z dziejów mennictwa we Wschowie,
Wschowa 2015
- Dariusz Czwojdrak//Bartłomiej Kopaczyński, Spór o kościoły - katolicy i ewangelicy
w ziemi wschowskiej i powiecie kościańskim w XVI-XVIII w. [w:] Reformacja i tolerancja.
Jedność w różnorodności? Współistnienie różnych wyznań na ziemi wschowskiej
i pograniczu wielkopolsko-śląskim, pod red. Marty Małkus i Kamili Szymańskiej, Wschowa
2015
- Dariusz Czwojdrak, W służbie cesarza i cesarstwa [w:] "Miasteczko Poznań", 2015, nr 1-2
- Dariusz Czwojdrak, Za cudzą sprawę - mieszkańcy gminy Osieczna na frontach I wojny
światowej (cz. 1) [w:] "Zeszyty Osieckie", 2015, nr 23
Kwerendy i konsultacje dotyczace:
- historii Żydów w Czempiniu
- francuskich platerów i wyrobów złotniczych
- działalności artysty malarza Benno Stadlera
- działalności stowarzyszenia byłych mieszkańców pow. wschowskiego
- cystersów we Wschowie i ziemi wschowskiej
- akt metrykalnych wytwarzanych we Wschowie
- synagogi w Kościanie
- majątku Potworowskich w Jędrzychowicach
- plakatu filmowego w zbiorach MZW
- aktorki Antoniny Hoffmann z Trzebin
- historii Parku Wolsztyńskiego
- istniejących we Wschowie pomników i tablic pamiątkowych
- działalności leszczyńskich rabinów
- ulic Niepodległości, Boh. Westerplatte i Daszyńskiego (dla UMiG)
- ul. Moniuszki i wschowskiego kina (dla NID-u)
- Aleksandra Brodowskiego, właściciela Dębowej Łęki
Strona | 4
- nowożytnych inskrypcji nagrobnych z terenu Lapidarium we Wschowie
- pochówku Zofii z Ujejskich Radomickiej
mgr Marta Małkus
- kwerenda archiwalna w Geheimes Staatsarchiv w Dahlem (Berlin) i kwerenda biblioteczna
w Kunstbibliothek – Saatliche Museen zu Berlin - 12-16.01.2015
- I kongres Muzealników Polskich - 23-25.04.2015 r.
- kwerenda archiwalna i biblioteczna w Franckesche Stiftungen w Halle/Saale
(Korespondencja pastora Samuela Jankoviusa) - 26-29.04.2015
- XII Polsko-Niemieckie Seminarium Wrocław-Halle-Siegen „Między Krzeszowem, Gryfowem i Frýdlantem. Sztuka i religia w Karkonoszach i Górach Izerskich” - 25-30.05.2015 r.
referat: Kościół p.w. Ścięcia św. Jana Chrzciciela w Starej Kamienicy
- V Sympozjum Numizmatyczne, Muzeum Miedzi w Legnicy - 04.07.2015
- „Blisko i daleko” Sympozjum Regionalistów, Muzeum w Praszce - 17.10.2015 r.
referat: „Z czułości do przeszłości. Inicjatywa obywatelska wokół dziedzictwa kulturowego
na przykładzie działań stowarzyszenia Czas A.R.T. ze Wschowy”
- „Duchowość ziemi wschowskiej i pogranicza wielkopolsko-ślaskiego.” - 22-23.10. 2015 r.
referat: „Malowane medytacje religijne inspirowane Pia desideria Hermana Hugo – program
ikonograficzny polichromii w kościele p.w. św. Stanisława Biskupa i Wniebowzięcia NMP
we Wschowie”
- Naukowe warsztaty we Franckesche Stiftungen w Halle/Saale: Das Hallesche Waisenhaus
und Ost Mitteleuropa im 18. Jahrhundert – neue Forschungen und Fragen - 02-05.12.2015 r.
referat: "Wschowa jako centrum luteranizmu w Wielkopolsce w 1 poł. XVIII w. / Wschowa
als Zentrum des Luthertums in Großpolen in der 1. Hälfte des 18. Jh."
Pracownicy muzeum uczestniczyli w konferencjach naukowych:
- "Województwo poznańskie w XVI wieku"; Kościan 01.07.2015
- „Życie duchowe na ziemi wschowskiej i pograniczu wielkopolsko-śląskim”; Wschowa –
Leszno 22-23.10.2015
- i w Warsztatach historii regionalnej - Wschowa 18.12.2015
4. PROJEKT ARCHIWUM HISTORII MÓWIONEJ
W partnerstwie z firmą PROTEKST
Nagranie wspomnień pani Danuty Otto z Wschowy, pani Jadwigi Macewicz ze Wschowy
i pana Janusza Stankiewicza z Wrocławia.
Strona | 5
II. Działalność w zakresie ochrony i zabezpieczenia muzealiów
1. OPRACOWANIE KART EWIDENCYJNYCH ZABYTKÓW ZE ZBIORÓW MZW
W ramach zabezpieczenia zbiorów muzealnych opracowano 187 kart
ewidencyjnych muzealiów ze zbiorów własnych MZW. W tym zbiory sztuki - 133, zbiory
historyczne - 29, zbiory etnograficzne - 8, zbiory numizmatyczne - 7, zbiory biblioteczne - 1,
inwentarz pomocniczy - 9. Opracowano także 1 kartę zabytku stanowiącego depozyt
z prywatnej kolekcji, pozyskanego do zbiorów w 2015 r.
2. OPRACOWANIE KART EWIDENCYJNYCH POMNIKÓW NAGROBNYCH
I PŁYT EPITAFIJNYCH Z LAPIDARIUM RZEŹBY NAGROBNEJ
W 2015 r., kontynuowano prace związane z opracowaniem kart ewidencyjnych
pomników nagrobnych i płyt epitafijnych w Lapidarium Rzeźby Nagrobnej (na zlecenie
Burmistrza Miasta i Gminy Wschowa z 2014 r.). Ogółem opracowano 496 kart
zabytkowych stel i tablic inskrypcyjnych zlokalizowanych w obrębie murów cmentarza.
Uzupełniono również dane w wykazie obejmującym wszystkie zgromadzone w Lapidarium
płyty epitafijne, z uwzględnieniem: oznaczeń w rejestrze Lubuskiego Wojewódzkiego
Konserwatora Zabytków, numerów kart inwentarzowych, charakterystyki płyt (dane dot.
upamiętnionych osób). Na potrzeby Urzędu Miasta i Gminy Wschowa dokonano także
wyceny wszystkich ujętych w wykazie płyt nagrobnych. Zestawienie zakończono na pozycji
630.
3. KONSERWACJA ZBIORÓW MUZEALNYCH
Pracami konserwatorskim objęto sześć muzealiów ze zbiorów MZW, w tym trzy
kafle, przekazane do pracowni konserwacji Muzeum Ceramiki w Bolesławcu i trzy obrazy
olejne, przy których prace prowadziła dyplomowana konserwator sztuki, Urszula Baumann
z Leszna. W 2015 r. zakończono prace przy jednym kaflu o ozdobnym motywie
architektonicznym z postacią kobiety (MZW/AH/179) i obrazach olejnych: Paul Ludwig
Jonas, Akcesoria myśliwskie (MZW/S/73); G.W. Völcker, Martwa natura z kwiatami, 1849
(MZW/S/79); malarz nieokreślony, Portret Hermanna Kalau von Hofen, ok. 1886
(MZW/S/132). Prace przy dwóch pozostałych kaflach będą prowadzone do połowy 2016 r.
Dokonano także przeglądu wszystkich archiwalnych dokumentów znajdujących się na
ekspozycji oraz części zasobu magazynowego i wskazano grupę muzealiów przeznaczonych
do konserwacji. Przeglądu dokonała konserwator sztuki Katarzyna Wawrzyniak-Łukaszewicz
z Gostynia. Ponadto dokonano przeglądu kolekcji obrazów, wyrobów snycerskich oraz mebli
znajdujących się na ekspozycji i w magazynach zbiorów. Przeglądu dokonała konserwator
sztuki Anna Kulińska z Leszna. Wykonano również czynności z zakresu profilaktyki
konserwatorskiej.
Koszt 7.050,00 zł; źródło finansowania: dotacja podmiotowa i przychody własne.
4.
PRACE
KONSERWATORSKIE
Z LAPIDARIUM RZEŹBY NAGROBNEJ
PRZY
PŁYTACH
EPITAFIJNYCH
W maju i czerwcu 2015 r., na terenie Lapidarium Rzeźby Nagrobnej prowadzono prace
konserwatorskie przy zespole dwóch marmurowych płytach epitafijnych rodziny Kretschmer
Strona | 6
i Klupsch z 1. poł. XX w. Wraz z wtórnymi nawarstwieniami organicznymi i fałszywą patyną
usunięto napisy namalowane olejną farbą. Uzupełniono ubytki i wykonano nowe złocenia
liter i bordiur. Prace wykonał konserwator sztuki Marcin Pechacz ze Wschowy.
Koszt: 3.900,00 zł; źródło finansowania: darowizna finansowa od osoby prywatnej.
Zgromadzono oferty szacunkowych prac konserwatorskich dotyczące naprawy
nagrobków uszkodzonych podczas wichury w sierpniu 2015 a także przy newralgicznych
punktach muru (fragment uszkodzonego muru zachodniego, mur północny-miejsce pochowku
rodziny Simon) oraz płyt nagrobnych: Friedricha Renfftel, Oskara Skowronski, Jacoba
Hoffmanna a także wymiany pokrycia dachu (papa) kaplicy rodziny Scheunert.
5. NOWE GABLOTY DO PREZENTACJI MUZEALIÓW
W celu zabezpieczenia eksponatów prezentowanych na stałej wystawie w siedzibie przy
pl. Farnym 3, Muzeum zakupiło dwie gabloty ścienne, w których umieszczono wywieszkę
cechową wschowskich sukienników (MZWAH/25) oraz cztery egzemplarze broni palnej
pochodzącej m.in. ze wschowskiej pracowni rusznikarskiej. Zamówiono także dwie gabloty
drewniane do gabinetu saskiego, jedną do eksponowania porcelany miśnieńskiej i fajansu
z Delft, drugą, zaopatrzoną w wysuwane szuflady, do prezentacji numizmatów, archiwaliów
i przywilejów królewskich wystawionych przez Augusta II i Augusta III Wettinów.
Zabudowano wnękę dedykowaną gablotą w gabinecie numizmatycznym oraz narożną
do prezentacji kafli w sali rzemiosła. Zakupiono gabloty do ekspozycji kamiennej figury kata
z dawnego pręgierza wschowskiego oraz rzeźby „Murzynka”.
Koszt: 59.322,90 zł; źródło finansowania: 49.998,99 zł środki MKiDN, 9.323,91 zł wkład
własny do projektu – dotacja celowa od Organizatora.
6. ZAKUP OPAKOWAŃ BEZKWASOWYCH
W celu zapewnienia optymalnych warunków przechowywania zbiorów archiwalnych,
Muzeum zakupiło w 2015 r. 52 opakowania (pudła szczękowe) systemu Omni-Box
z tektury bezkwasowej. W kartonach przechowywane są najstarsze księgi i akta w zasobie
MZW, w tym księgi metrykalne ze Wschowy i Przyczyny Górnej z XVII-XIX w., rejestry
ludności, akta gruntowe i hipoteczne, dokumentacja szpitali wyznaniowych i towarzystw
społecznych.
Koszt: 1.706,01 zł; źródło finansowania: dotacja podmiotowa i przychody własne.
7. DIGITALIZACJA ZBIORÓW
W 2015 r. kontynuowano digitalizację zbiorów muzealnych. Objęła ona m.in.
archiwalne fotografie i dokumenty do formatu A3. Zdigitalizowano także kolejną grupę
zabytków z działu sztuki i działu historycznego, część zabytków z Inwentarza Pomocniczego,
a także wszystkie banknoty, bilety płatnicze, akcje i arkusze zysków, wchodzące w skład
zbiorów numizmatycznych. W celu wzbogacenia własnego archiwum fotograficznego,
muzeum wykonało także skany przedmiotów (zdjęcia, dokumenty) pochodzących ze zbiorów
prywatnych, wypożyczonych w związku z przygotowaniem wystawy "Wschowa w latach
1945-1965. W 70. rocznicę powrotu do Polski".
Ogółem digitalizacji poddano 557 eksponatów z własnych zbiorów i 161 z kolekcji
prywatnych. Wykonano 2092 skany w rozdzielczości od 300 do 2400 dpi.
Strona | 7
8. PRACE ZABEZPIECZAJĄCE W LAPIDARIUM RZEŹBY NAGROBNEJ
W związku z burzą, która w sierpniu uszkodziła kilka zabytkowych drzew na terenie
Lapidarium, przeprowadzono prace interwencyjne polegające na usuwaniu połamanych
konarów i pni (Straż Pożarna). Podczas wizyty grupy arborystów dokonano przeglądu drzew
do wycinki i pielęgnacji. Złożono także wniosek do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony
Zabytków o zgodę na wycinkę dziesięciu drzew (lipy, wiązy, akacje). W listopadzie
zakończono prace przy uszkodzonym przez powalone drzewa metalowym ogrodzeniu
okalającym pomniki Luizy Sutorius (nr 305) i Augusty Klementyny Henrietty von Lucke (nr
306). Skutkiem burzy było także uszkodzenie trzech stel, które zostaną poddane renowacji w
2016 r.
9. MONTAŻ SYSTEMU MONITORINGU I ROLET OCHRONNYCH
W celu zabezpieczenia zbiorów i kontroli ruchu osób odwiedzających muzeum, w 2015 r.
zakupiony został system monitoringu. Kamery zamontowano w recepcji w siedzibie
przy Pl. Zamkowym 2 oraz w recepcji i gabinecie numizmatycznym w siedzibie
przy Pl. Farnym 3.
W salach ekspozycyjnych i w magazynie zbiorów, w ramach ochrony muzealiów przed
szkodliwym działaniem światła, zamontowano rolety okienne.
Koszt monitoringu wizyjnego na Pl. Zamkowym 2: 2.496,90 zł; źródło finansowania: środki
w ramach dofinansowania zadania prewencyjnego.
Koszt monitoringu wizyjnego na Pl. Farnym 3: 5.104,50 zł; źródło finansowania: wkład
własny do projektu MKiDN – dotacja celowa od Organizatora;
Koszt rolet: 2.939,70 zł; źródło finansowania: dotacja podmiotowa i przychody własne.
Strona | 8
III. Działalność w zakresie gromadzenia i dokumentowania dóbr kultury
W 2015 r. Muzeum Ziemi Wschowskiej prowadziło bieżącą rejestrację pozyskiwanych
do zbiorów muzealiów i wydawnictw.
1. ZBIORY ARTYSTYCZNE
W księdze inwentarzowej muzealiów artystycznych na koniec 2014 r.
zarejestrowane były 242 eksponaty.
W 2015 r. pozyskano XVIII-wieczny katafalk z dwiema rzeźbionymi konsolami,
pochodzący z miejscowości Błogie Szlacheckie k. Sulejowa, a także dwa obrazy olejne i trzy
grafiki z wczesnego (wschowskiego) okresu twórczości Eugeniusza Geta Stankiewicza oraz
trzy jego prace z połowy lat 80. XX w.
Aktualnie w zbiorach znajdują się 253 muzealia: obrazy, ryciny, grafiki, tkaniny,
meble, wyroby ze srebra, porcelany i fajansu.
2. ZBIORY ARTYSTYCZNO-HISTORYCZNE
Zbiory artystyczno-historyczne liczyły na koniec 2014 r. 1743 zabytki.
W 2015 r. ich liczba wzrosła o 8 sztuk. Wśród pozyskanych przedmiotów znalazły się
m.in.: Sztandary Miejsko-Gminnych Komitetów PZPR i PSL ze Wschowy, element
płaskorzeźbionego portalu z 1636 r., tablica kierunkowa do Lginia i granicy powiatu z okresu
istnienia Prowincji Granicznej (1920-1938), tablica z oznaczeniem ul. Głogowskiej
we Wschowie z pocz. XX w., a także wieszak ze sklepu Paula Franke i fotografia
wschowskiego ratusza z 1947 r.
Zbiory artystyczno-historyczne liczą obecnie 1751 jednostek muzealnych. Składają
się na nie przedmioty użytkowe z cyny, miedzi, mosiądzu, porcelany i drewna, meble,
elementy uzbrojenia, mundury, archiwalne pocztówki, fotografie i dokumenty, a także
instrumenty i ozdobne okucia trumienne.
3. ZBIORY KARTOGRAFICZNE
W księdze inwentarzowej zbiorów kartograficznych na koniec 2014 r. zapisanych
było 831 muzealiów.
Stan liczebny kolekcji, obejmującej przede wszystkim mapy, plany i projekty
związane ze Wschową i jej dawnym układem przestrzennym, nie uległ w 2015 r.
zmianie.
4. ZBIORY NUMIZMATYCZNE
Zbiory numizmatyczne, stanowiące wyodrębnioną kolekcję monet, banknotów,
odznaczeń i medali, liczyły na koniec 2014 r. 1377 pozycji.
W 2015 r. muzeum otrzymało w darze medal z wizerunkiem św. Franciszka z Asyżu,
wybity z okazji 700. rocznicy śmierci Giovanniego Bernardone (1226-1926).
Liczba numizmatów w 2015 r. wzrosła do 1378.
Strona | 9
5. PLAKATY
Kolekcja plakatów w zbiorach Muzeum Ziemi Wschowskiej liczy 2365 eksponatów.
Stan liczebny tej kolekcji nie uległ zmianie.
6. ZBIORY ETNOGRAFICZNE
Inwentarz zbiorów etnograficznych obejmował na koniec 2014 r. 243 zabytki.
W 2015 r. muzeum otrzymało w darze maselnicę z 1. poł. XX w. oraz gliniany garnek
zdobiony na brzuścu równolegle biegnącymi liniami, także z 1. poł. XX w., pochodzący
z dawnych kresów Wschodnich II RP.
Stan liczebny kolekcji w 2015 r. wzrósł do 245 eksponatów. Dominują przedmioty
codziennego użytku, w tym o charakterze religijnym, ceramika, tkaniny i narzędzia.
7. ZBIORY PRZYRODNICZE
Księga inwentarzowa zbiorów przyrodniczych obejmowała na koniec 2014 r.
17 eksponatów.
Stan liczebny kolekcji, na którą składają się minerały i skamieliny, nie uległ
w 2015 r. zmianie.
8. ZBIORY ARCHEOLOGICZNE
W księdze inwentarzowej zabytków archeologicznych w 2014 r. zarejestrowanych
było 187 muzealiów.
W 2015 r. liczba ta nie uległa zmianie. Przeważają wyroby z ceramiki, kamienne
i z krzemienia. Nieliczne zabytki wykonano z brązu i żelaza.
9. DEPOZYTY
Na koniec 2014 r. Muzeum Ziemi Wschowskiej posiadało 46 depozytów,
stanowiących własność Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego
w Poznaniu, Muzeum Okręgowego w Lesznie, Urzędu Miasta i Gminy we Wschowie
oraz Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Dokonano zwrotu obrazu pochodzącego z Muzeum Okręgowego w Lesznie (A. Berger,
1921), ale pozyskano obraz przedstawiający widok kościoła farnego i rezydencji jezuickiej
(Ernst Fischer, 1910).
Liczba depozytów na koniec 2015 r. nie uległa więc zmianie.
10. ZBIORY BIBLIOTECZNE
Zbiory biblioteczne Muzeum Ziemi Wschowskiej liczyły na koniec 2014 r.
2520 pozycji. W związku z błędem popełnionym na stronie 38 księgi inwentarzowej,
kiedy to po numerze 755 wpisano numer 776, a także wcześniejszym wykreśleniem
ze stanu 42 pozycji, liczbę woluminów należy pomniejszyć o 62. Rzeczywisty stan
księgozbioru wynosił więc 2458 pozycji.
Strona | 10
W 2015 r. zasób biblioteczny wzbogacono o 213 publikacji i czasopism, w tym starodruk
Valeriusa Herbergera, Magnalium Dei, T. I-II, wydany w Lipsku w 1616 r.
Obecnie księgozbiór biblioteczny obejmuje 2671 jednostek inwentarzowych, na które
składają się wydawnictwa zwarte, starodruki (12 szt.), archiwalia (117 szt.), periodyki
i czasopisma.
11. INWENTARZ POMOCNICZY
Na koniec 2014 r. obejmował 387 pozycji.
W 2015 r. muzeum otrzymało w darze skórzany sakwojaż z metalowymi okuciami,
klamrę do pasa z pocz. XVIII w. oraz maglownicę mechaniczną z 1. poł. XX w.
W 2015 r. liczba pozycji w inwentarzu pomocniczym wzrosła do 390.
12. REJESTROWANIE I OPRACOWYWANIE ZBIORÓW
W 2015 r. Muzeum wzbogaciło swoje zbiory o 238 przedmiotów i druków,
pozyskanych drogą darowizn i zakupów.
W formie darowizn Muzeum otrzymało muzealia i wydawnictwa, które włączono
do następujących działów:
zbiory artystyczno-historyczne – 7 szt.
zbiory artystyczne - 7 szt.
zbiory numizmatyczne - 1 szt.
zbiory etnograficzne - 2 szt.
zbiory biblioteczne – 206 szt.
inwentarz pomocniczy - 3 szt.
Na liczbę zabytków i książek zakupionych do zbiorów muzealnych składają się pozycje
wpisane do następujących ksiąg inwentarzowych:
zbiory artystyczno-historyczne – 1 szt.
zbiory artystyczne - 4 szt.
zbiory biblioteczne – 7 szt.
Zakupiono muzealia o wartości 6.595,00 zł.
Źródła finansowania: 5.600,00 zł – dotacja celowa od Organizatora
995,00 zł – darowizna finansowa od osoby prywatnej
W formie darów pozyskano muzealia o wartości 3.372,00 zł.
Zakup do zbiorów bibliotecznych o wartości: 120,99 zł
Źródło finansowania: dotacja podmiotowa i przychody własne.
W formie darów otrzymano zbiory biblioteczne o wartości: 3.027,60 zł.
Strona | 11
IV. Działalność w zakresie wystawienniczym
W 2015 r. Muzeum Ziemi Wschowskiej przygotowało 10 wystaw czasowych, które
zwiedziło 5756 osób (młodzież szkolna w grupach zorganizowanych - 1019; zwiedzający
indywidualnie – 4737). Ogólna frekwencja podczas trwania wystaw i organizowanych
przez Muzeum imprez i wydarzeń kulturalnych wyniosła 8634 osoby, w tym
zwiedzający w niedziele: 2147 osób.
Muzeum współpracowało także przy organizacji prezentowanej we Wrocławiu
wystawy "Kamień, papier, farba. Wschowskie frotaże Eugeniusza i Janusza
Stankiewiczów", oraz wystawach wielkanocnej i fotograficznej Warsztatu Terapii
Zajęciowej "Nasz Ośrodek" ze Wschowy.
Ogólna frekwencja w Lapidarium Rzeźby Nagrobnej wyniosła 2878 osób, Turyści
zwiedzający indywidualnie to 2.132 osoby, w grupach 746, w tym 555 uczniów szkół
podstawowych i ponadpodstawowych. W niedziele Lapidarium odwiedziło 1131 osób.
1. "JESTEM - MOJE ZNAKI. MALARSTWO I RYSUNEK JAROSŁAWA JÓŹWIAKA" wystawa czynna od 11.01. do 22.02.2015 r.
Wystawa poświęcona twórczości poznańskiego artysty Jarosława Jóźwiaka była
prezentacją 29 prac, określonych przez autora jako: rysunek – technika własna i olej-akryl
na płótnie. Jestem – moje znaki, to wystawa ukazująca twórczość artysty średniego
pokolenia, a właściwie jej wycinek, cykl, który początkami sięgał czasów studenckich.
Tematem obecnym na wszystkich obrazach był człowiek uwikłany w swą codzienność,
człowiek tyleż wolny, co zniewolony, skrępowany konwenansami i omotany codziennymi
problemami.
Jarosław Jóźwiak – rocznik 63. Absolwent Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych
w Poznaniu. Ukończył studia artystyczne w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych
(zwanej później Akademią Sztuk Pięknych, obecnie Uniwersytetem Artystycznym) również
w Poznaniu. Dyplom z malarstwa w pracowni prof. Włodzimierza Dudkowiaka otrzymał
w 1990 r. Prowadzi działalność artystyczną w zakresie malarstwa sztalugowego i rysunku.
Jego prace znajdują się w kolekcjach prywatnych w kraju oraz za granicą.
Frekwencja: 135 osób, w tym młodzież szkolna 37 osób.
Koszt: 57,16 zł (koszt wydruku i wysyłki zaproszeń poniesiono w 2014 r.)
2. „SOWIECKIE PIEKŁO 1939-1956" – wystawa czynna od 01.03. do 20.03.2015 r.
Wystawa przygotowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Poznaniu,
stanowiła zwieńczenie dwuletniego projektu edukacyjnego. Traktowała o jednej z wielu
„białych plam” naszych najnowszych dziejów – tragedii Polaków, którzy znaleźli się pod
okupacją sowiecką w 1939 r.
Ekspozycja miała dwie warstwy. Na pierwszą składały się ogólne komentarze historyków,
na drugą – wstrząsające relacje osób, które doświadczyły sowieckiego piekła. Materiały
prezentowane na wystawie pochodziły m. in. z amerykańskiego Instytutu Hoovera.
Przeważały źródła poświęcone łagrom. Autorzy nie ograniczyli się jednak do prezentacji
wyłącznie tego obszaru. Wystawa miała dwa zasadnicze wątki: katyński, dotyczący losów
polskich oficerów i policjantów pomordowanych przez Sowietów oraz obozowy, dotyczący
setek tysięcy obywateli naszego kraju, więzionych i deportowanych w latach 1940–41.
Od inwazji ZSRR na Polskę do wywózek i wydarzeń roku 1956, kiedy to do Polski zaczęli
Strona | 12
wracać zesłańcy. Ekspozycja stanowiła przejmującą kolekcję zdjęć sierot, więźniów,
zesłańców. Tablice z reprodukcjami fotografii, plakatów i dokumentów opatrzone były nie
tylko podpisami informacyjnymi na temat obozów Archipelagu Gułag i losów Polaków,
którzy do nich trafili, ale też cytatami z przepojonych bólem listów do bliskich.
Frekwencja: 254 osoby.
Wystawa bezkosztowa.
3. „W 100-LECIE WIELKIEJ WOJNY 1914-1918"
do 03.04.2015 r.
– wystawa czynna od 04.03.
Wystawa została przygotowana we współpracy z Archiwum Państwowym w Lesznie.
Prezentowane na niej zabytki pochodziły ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Lesznie,
Muzeum w Gostyniu, Muzeum Regionalne w Kościanie, Muzeum Ziemi Rawickiej, Muzeum
Ziemi Wschowskiej i AP w Lesznie, a także z kolekcji prywatnych, Jerzego Bogdanowicza
i Janusza Skrzypczaka.
Wystawa była niepowtarzalną okazją do zapoznania się z zabytkami z I wojny światowej,
w niektórych przypadkach rzadko spotykanymi. Na ekspozycji można było zobaczyć
niemiecki pancerz okopowy, maskę przeciwgazową dla konia i lotniczy karabin maszynowy
na taśmę filmową, wykorzystywany do szkolenia pilotów. Eksponowano broń białą i palną,
amunicję i różne elementy oporządzenia europejskich armii. Zgromadzono również
oryginalne fotografie, rysunki oraz przedmioty wykonane przez walczących na froncie
żołnierzy - "sztuka okopowa" - między innymi ozdobne, rzeźbione kasetki i biżuterię
wykonaną z mosiężnych pierścieni zdjętych z pocisków artyleryjskich.
W ramach wystawy przygotowano specjalnie lekcje muzealne: „Machiny latające
i podwodne kolosy Wielkiej Wojny” oraz „Z Wielką Wojną twarzą w twarz, czyli z okopu
widać najlepiej. Konflikt widziany oczami prostego żołnierza”. W ich trakcie omawiano
zabytki eksponowane na wystawie, natomiast w prezentacjach multimedialnych
przedstawiano uczestnikom lekcji świat walk na niebie, na falach i pod wodą. Przybliżono
wojenną codzienność, czyli życie żołnierskie na linii ognia i na tyłach frontu. Unikalne zbiory
i multimedia pozwoliły na omówienie taktyki walki frontowej, użycia gazów bojowych,
czołgów, lotnictwa, technik strzeleckich i szarż kawalerii, przybliżenie poszczególnych
kampanii i ich znaczenia dla przebiegu wojny, skutków starć na poszczególnych frontach
w Europie, Afrycie i Bliskim Wschodzie, ale także na snucie opowieści o sposobach
na zachowanie człowieczeństwa w ogniu wojny. Lekcje muzealne skonstruowano w taki
sposób, aby pobudzić uczestników do własnej aktywności, dla młodszych przygotowano
warsztaty, dla starszych karty pracy.
Frekwencja: 232 osoby, w tym młodzież szkolna 88 osób.
Koszt: 515,74 zł
4. „WSCHOWA W LATACH 1945-1956. W 70 ROCZNICĘ POWROTU DO POLSKI"
– wystawa czynna od 21.04. do 31.08.2015 r.
70. rocznica powrotu Wschowy do Polski stanowiła kolejną okazję do przedstawienia
bogatej spuścizny miasta i przypomnienia złożoności losów Ziem Odzyskanych.
Na przygotowanej przez Muzeum Ziemi Wschowskiej i Archiwum Państwowe w Lesznie
wystawie zaprezentowano liczne pamiątki pochodzące z kolekcji muzealnej, zbiorów
archiwów państwowych w Poznaniu, Lesznie i Zielonej Górze, Archiwum Diecezjalnego
w Zielonej Górze, Instytutu Pamięci Narodowej oraz z kolekcji lokalnych instytucji i zbiorów
Strona | 13
prywatnych. Wystawa miała przywołać pamięć o trudnym okresie przemian, które dokonały
się w Polsce po zakończeniu II wojny światowej, związanym z przemieszczeniami ludności,
odbudową kraju, walką polityczną i zawłaszczaniem władzy przez reżim komunistyczny.
Pozwoliła także na przyjrzenie się ówczesnym wyborom mieszkańców powiatu
wschowskiego, ich zaangażowaniu w życie społeczne i kulturalne, działalności organów
administracji, instytucji oświatowych, stowarzyszeń i lokalnych środowisk.
Wystawa miała charakter retrospektywny i edukacyjny. Skierowana była do mieszkańców
Wschowy i powiatu wschowskiego. Dzięki opracowaniu przez Archiwum Państwowe
w Lesznie publikacji "Wschowa w dokumentach 1945-1950", stała się także wydarzeniem
o zasięgu ponadregionalnym.
Na ekspozycji znalazły się liczne dokumenty związane z repatriacją z Kresów Wschodnich,
pierwszymi tygodniami po osiedleniu i organizowaniem się struktur administracyjnych miasta
i powiatu. Zaprezentowano m.in. legitymacje Straży Pożarnej i Milicji Obywatelskiej,
dokumenty Wojskowej Komendantury Miasta, tymczasowe dokumenty tożsamości, akty
nadania gospodarstw i mienia, kroniki szkolne i parafialne, dyplomy i materiały związane
z działalnością organizacji społecznych (ZHP) i partii politycznych. Ponadto przedmioty
użytkowe, np. kufry, walizki i opakowania po artykułach otrzymanych w ramach pomocy
z UNRRA, a także narzędzia wykonane przez jednego z pracowników Cukrowni Wschowa
w okresie odbudowy i uruchamiania zakładu. Do najcenniejszych pamiątek należało godło RP
wykonane z kłosów zbóż, przekazane pierwszemu staroście wschowskiemu Romanowi
Jurowi podczas dożynek powiatowych w 1945 r. oraz sztandar Polskiego Stronnictwa
Ludowego, ufundowany przez członków partii w 1946 r., a następnie ukrywany do 1989 r.
przed funkcjonariuszami UB i MO przez rodzinę Kuciewiczów z Przyczyny Dolnej.
Oryginalne dokumenty i fotografie z lat 1945-1956, a także pamiątki towarzyszące
osadnikom w ich drodze na Zachód oraz przedmioty, które zastali i wykorzystywali
w miejscu osiedlenia, stanowiły podstawę aranżacji wystawy. Jej narracja została
wzbogacona dzięki wykorzystaniu plansz z materiałami archiwalnymi i wypisami
z pamiętników i wspomnień mieszkańców oraz z dokumentów wytworzonych przez Służbę
Bezpieczeństwa. Ekspozycji towarzyszyły prezentacje multimedialne i zapisy wideo
z rozmów prowadzonych z dawnymi repatriantami i ich potomkami.
Wystawa
odbyła
się
pod
patronatem
honorowym:
Elżbiety
Polak
- Marszałka Województwa Lubuskiego, Katarzyny Osos - Wojewody Lubuskiego, Marka
Boryczki - Starosty Powiatu Wschowskiego i Danuty Patalas - Burmistrza Miasta
i Gminy Wschowa. Plansze ekspozycyjne do wystawy wykonano dzięki współpracy
i środkom z firmą AKME Zdzisław Wiśniewski z Wrocławia.
Koszt: 2.281,17 zł
Źródło finansowania: 183,27 zł dotacja podmiotowa i przychody własne;
2.097,90 zł firma AKME Zdzisław Wiśniewski Wrocław
5. „POWSTANIE WARSZAWSKIE" – wystawa czynna od 02.08. do 31.08.2015 r.
Od 2. sierpnia, z okazji 71. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, można było
obejrzeć w Muzeum Ziemi Wschowskiej wystawę poznańskiego oddziału Instytutu Pamięci
Narodowej. Planszowa ekspozycja złożona została z wielu ciekawych, często unikalnych
fotografii, opatrzonych krótkim historycznym komentarzem. Autorzy scenariusza pokazali
genezę hekatomby Powstania, jego dramatyczny przebieg oraz tragiczne losy żołnierzy
i ludności cywilnej, także po zakończeniu walk. Archiwalne zdjęcia ukazywały ludzi
walczących z okupantem, a jednocześnie obraz Warszawy, w której mimo tragicznych
wydarzeń starano się wieść normalne życie. Projekt wystawienniczy IPN upamiętnił ofiarę
Strona | 14
i bohaterstwo żołnierzy Podziemia, którzy z oddaniem i bezprzykładnym męstwem walczyli
przez 63 dni o wolną stolicę i niepodległą Polskę.
Frekwencja: 124 osoby w tym młodzież szkolna 14 osób.
Wystawa bezkosztowa
6. „ZIEMIA WSCHOWSKA W XVI WIEKU" – wystawa czynna 05.07.2015 r.
5. lipca MZW miało zaszczyt gościć zespół naukowy z Instytutu Historii Polskiej
Akademii Nauk z Warszawy, pod przewodnictwem prof. dr hab. Marka Słonia. Objazd
naukowców związany był z pracami nad Atlasem Historycznym, odtwarzającym sieć
osadniczą Polski w XVI w. Prace nad tomem o dawnym województwie poznańskim, w tym
ziemią wschowską, skłoniły naukowców do odwiedzin miasta i powiatu. Przy okazji wizyty
wygłoszone zostały dwa referaty: „Atlas historyczny Polski XVI w. i rejestry poborowe ziemi
wschowskiej” – Michał Słomski oraz „Wschowska księga grodzka (1495 – 1526) na tle
współczesnego edytorstwa źródeł historycznych – Marek Słoń.
Wykładom towarzyszyła okazjonalna wystawa "Ziemia wschowska w XVI wieku", która
pozwoliła na prezentację dotychczasowych wyników badań nad dawnym woj. poznańskim
oraz przybliżenie warsztatu pracy naukowców z PAN. Na planszach pojawiły się reprodukcje
archiwalnych map i wykorzystanych rękopisów, kopie atlasów, tabelaryczne zestawienia
opisujące różne zjawiska gospodarcze i społeczne, sumujące dotychczasowe wyniki badań
nad źródłami archiwalnymi i kartograficznymi dotyczącymi pow. wschowskiego w XVI w.
Frekwencja: 31 osób.
Koszt: 37,44 zł
7. „WSCHOWA I OKOLICE NA DAWNEJ KARCIE POCZTOWEJ ZE ZBIORÓW
ZDZISŁAWA WIŚNIEWSKIEGO" – wystawa czynna od 18.09. do 30.10.2015 r.
W ramach obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa, które w 2015 r. przebiegają pod
hasłem „Utracone dziedzictwo” Muzeum Ziemi Wschowskiej zaproponowało wystawę
„Wschowa i okolice na dawnej karcie pocztowej”.
Wystawa powstała z inicjatywy właściciela kolekcji Zdzisława Wiśniewskiego i dyrektor
Muzeum Ziemi Wschowskiej, przy współpracy z Muzeum Ślężańskim w Sobótce. Z bogatej
kolekcji Z. Wiśniewskiego liczącej ok. 2000 kart pocztowych autorzy wystawy, Karol
Bykowski i Wojciech Fabisiak - dyrektor Muzeum Ślężańskiego, wybrali ponad 300 widoków
Wschowy, Sławy, Szlichtyngowej i okolic.
Na widokówkach można było podziwiać zabytkowe budowle z wymienionych miast, piękne,
szerokie ulice, okoliczne zamki, pałace, dwory i wiejskie kościoły. Często były to widoki,
które przetrwały jedynie na archiwalnych fotografiach Dzięki prezentowanym pocztówkom
można było poznać wygląd niemal wszystkich miejscowości powiatu wschowskiego z końca
XIX i 1. poł. XX wieku. Najstarsza z eksponowanych pocztówek została wysłana
ze Wschowy 31 grudnia 1895 r. Dodatkowym walorem wystawy było wzbogacenie jej
o materialne świadectwa z przełomu XIX i XX wieku, pochodzące ze zbiorów MZW. Wokół
wystawy zaplanowane zostały działania edukacyjne: Niedzielne Zabawy w Muzeum,
wykłady dla wschowskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku, a dla szkół i przedszkoli – lekcje
muzealne połączone z ciekawymi warsztatami.
Temat ubiegłorocznych Europejskich Dni Dziedzictwa miał skłonić do refleksji nad ogromem
strat poniesionych przez Polskę w okresie II wojny światowej, dokonanymi zniszczeniami,
zrabowanymi kolekcjami muzealnymi i prywatnymi. Wystawa pokazała to, co utraciliśmy, ale
Strona | 15
stanowiła też przypomnienie, że to na współczesnych spoczywa obowiązek opieki nad
zachowanym dziedzictwem.
Koszt: 314,59 zł
201,08 zł firma AKME Zdzisław Wiśniewski Wrocław
8. „POBRANE. OBRAZ, DŹWIĘK I ŚWIATŁO"
do 15.11.2015 r.
– wystawa czynna od 01.11.
Instalacja obrazu, dźwięku i światła "Pobrane", to malarski autoportret stanowiący
odzwierciedlenie osobistej estetyki i emocjonalności artystek. Wykreowany przez nie obraz
został połączony z muzyką. Pewnego letniego wieczoru, podczas spaceru w okolicy
Lapidarium, autorki usłyszały dźwięk trąbki. Muzyka płynąca znikąd sprawiła, że spacer
nabrał metafizycznego charakteru a ówczesny nastrój chwili: mury ewangelickiego
cmentarza, cisza wokół i dźwięk instrumentu, zainicjowały koncepcję artystycznej instalacji.
Lapidarium będące miejscem szczególnego szacunku dla przeszłości stało się idealną
przestrzenią dla ukazania zamierzchłych emocji i projektu schowanego "do szuflady".
Instalacja stworzyła motywację do realizacji szerszego projektu, z nowym spojrzeniem
w kontekście Wschowy. Projekt Kontrast - Wschowa, przygotowany przez duet The Trends
Times, czyli Joannę Wojciechowską i Anetę Kokocińską, jest zamierzeniem, w ramach
którego planowane są instalacje artystyczne autorstwa Joanny i Anety oraz zaprzyjaźnionych
twórców. Intencją projektu jest przekaz myśli, wzbudzenie refleksji oraz inspiracja
wschowian do własnych artystycznych działań w ramach przestrzeni miasta.
Projekt bezkosztowy.
9. „POLSKIE GODŁO. ORŁY Z KOLEKCJI JANUSZA SKRZYPCZAKA" – wystawa
czynna od 10.11.2015 do 28.02.2016 r.
W przeddzień Narodowego Święta Niepodległości, 10. listopada, w Muzeum Ziemi
Wschowskiej została otwarta wystawa „POLSKIE GODŁO. Orły z kolekcji Janusza
Skrzypczaka”. Wpisuje się ona w ważną dla polskiej historii i symboli narodowych
uroczystość, jaką jest listopadowe święto.
Wystawę tworzy autorski wybór właściciela kolekcji – antykwariusza z Leszna – Janusza
Skrzypczaka. Jak sam przyznaje, wiele z prezentowanych eksponatów otrzymał jako
darowizny od ludzi, którzy widząc co robi dla regionalnych artefaktów, powierzyli mu swoje
pamiątki rodzinne na wieczny depozyt. Stąd zobowiązanie wobec darczyńców i chęć
pokazania zbiorów w formie ekspozycji.
Autor wystawy tak opisuje eksponowane zbiory: „Pośród orłów są godła urzędowe,
sygnowane i anonimowe. Możemy je datować na podstawie wiedzy zawartej w Dziennikach
Ustaw i licznych opracowaniach wybitnych historyków i kolekcjonerów. Sporą ilość
w kolekcji stanowią urzędowe emaliowane tablice z polskim godłem, a najciekawsze z nich
to cztery szyldy wykonane w pracowni – Otto Golisch Konigshutte O/S z orłem
stylizowanym na wzór z 1919 r. Policja Państwowa autonomicznego województwa śląskiego
używała ich tylko przez pięć lat w okresie od 1922 do 1927 r." Największy ładunek emocji
patriotycznej jest zawarty w haftowanych orłach, wyprutych z polskich sztandarów przez
pracowników firmy Rudolfa Łaskiego podczas II wojny światowej w Lesznie.
Janusz Skrzypczak, jak każdy kolekcjoner, ma bardzo osobisty stosunek do swoich zbiorów,
Strona | 16
co wyraża słowami: „Lubię wizerunki Polskiego Godła z czasów burzliwych w naszej
historii, czyli z okresu powstania listopadowego i powstania styczniowego. Wizerunki Pogoni
Litewskiej i Archanioła Michała ukazują historyczne powiązania z naszymi sąsiadami
za miedzą. Estetycznie najbardziej odpowiada mi wzór z 1919 r., godło które jest wzorowane
na orle ostatniego króla Polski Stanisława Poniatowskiego. Lata od 1944 do 1989 roku to czas
orła bez korony, której brak zawsze mnie irytował. Pokolenie Polaków urodzonych po 1989 r.
ze zdziwieniem ogląda te „wybrakowane” orły czasów PRL-u. W różnych okresach historii
na tarczy piersiowej orła umieszczano znaki ówcześnie panujących władców. Usuwano krzyż
z korony lub dokładano na skrzydłach pięcioramienne rozety. Dodawano atrybuty władzy,
które później modyfikowano lub znowu je usuwano. Legenda o wodzu Polan – Lechu, który
w Gnieźnie obserwując orła na tle słońca, wybrał go na swój symbol czyli herb, zawsze
przemawiała do mojej wyobraźni." Janusz Skrzypczak dzieli się swoją wiedzą i kolekcją,
wyrażając nadzieję, że uda się przenieść tą pasję i zdobyć zainteresowanie odbiorców
wystawy.
Frekwencja: 234 osoby, w tym młodzież szkolna 22 osoby.
Koszt: 1.197,49 zł
750,30 zł firma AKME Zdzisław Wiśniewski Wrocław
10. „KS. JÓZEF ROGALIŃSKI, UCZONY POZNAŃSKI CZASÓW OŚWIECENIA"
– wystawa czynna od 27.11. do 31.12.2015 r.
W związku z organizacją konferencji dotyczącej ks. Józefa Rogalińskiego, przygotowano
okolicznościową wystawę planszową, poświęconą jego osobie, działalności i epoce,
w której tworzył. Zaprezentowano reprodukcje opracowanych przez Rogalińskiego
podręczników do fizyki, wizerunki urządzeń pomiarowych wykorzystywanych do obserwacji
astronomicznych i wykładów z mechaniki, mechaniki cieczy i gazów, optyki oraz
termometrii, a także przyrządów do demonstracji zjawisk elektrostatycznych i magnetycznych
oraz przyrządów geodezyjnych. Na ekspozycji pojawiły się także wizerunki
ks. Rogalińskiego, jego współpracowników, mecenasów i współczesnym mu badaczy.
Wystawa powstała przy współpraca ze Stowarzyszeniem „Civitas Christiana”.
Frekwencja: 87 osób, w tym dzieci i młodzież szkolna - 9 osób.
Koszt: 16,00 zł
Źródło finansowania: dotacja podmiotowa i przychody własne
11. „KAMIEŃ, PAPIER, FARBA. WSCHOWSKIE FROTAŻE EUGENIUSZA
I JANUSZA STANKIEWICZÓW" – wystawa czynna od 27.02. do 30.06.2015 r.
Wystawa prezentująca studenckie, wschowskie prace braci Stankiewiczów i fenomen
miejsca, które zostało na nich dosłownie „odciśnięte”, powstała z inicjatywy dyrektora
Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego przy współpracy z Muzeum Ziemi Wschowskiej.
Dzięki braciom Januszowi i Eugeniuszowi Stankiewiczom Staromiejski Cmentarz
Ewangelicki we Wschowie doczekał się wyjątkowego - artystycznego upamiętnienia. Podczas
wakacji, w sierpniu 1964 roku, dwaj studenci postanowili „zabrać ze sobą” fragment
atmosfery starej nekropolii. Ich uwaga skupiła się na kamiennych płytach nagrobnych,
na których starannie wykutymi literami, o kroju majuskuły i minuskuły humanistycznej,
utrwalone zostały żywoty dawnych mieszkańców Wschowy.
Strona | 17
W wyniku fascynacji tym niezwykłym miejscem powstało siedem prac w technice frotażu
na papierze pakowym. Janusz – ówcześnie student historii Uniwersytetu Wrocławskiego,
rozkładał arkusze na pomnikach upamiętniających dawnych wschowian, a Get – student
trzeciego roku Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, rozcierał na papierze,
wałkiem farbę z wschowskiej drukarni, odbijając w ten sposób rzeźbę zabytkowych płyt.
Powstałe podczas dwóch dni dzieła Janusz opisał i przechowywał w domowym archiwum
przez kolejne 45 lat. W 2009 roku frotaże zostały poddane konserwacji zachowawczej,
oprawione i wróciły do Wschowy na jubileusz 400-lecia Staromiejskiego Cmentarza
Ewangelickiego.
Na wystawie w Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego pokazanych zostało siedem prac braci
Stankiewiczów ze zbiorów Muzeum Ziemi Wschowskiej. Dodatkowo przygotowano
12 plansz opowiadających o wschowskim Staromiejskim Cmentarzu Ewangelickim oraz
o związkach rodziny Stankiewiczów ze Wschową. Wystawę wzbogaciły: malowniczy film
prezentujący starą wschowską nekropolię autorstwa Tomasza Wojnarowskiego oraz prace
wschowskich fotografów: Tomasza Wojnarowskiego, Dawida Gąsiorka i Marka Argenta.
Towarzyszyła jej także polsko-niemiecka, przygotowana w 2013 r. przez Stowarzyszenie Czas
A.R.T., planszowa wystawa: „Wschowski Syjon czyli obrazy z życia wschowskiej parafii
luterańskiej w XVI-XVIII wieku”.
Wspólny projekt wrocławskiego i wschowskiego muzeum potwierdza atrakcyjność zbiorów
Muzeum Ziemi Wschowskiej, a także wyjątkowość zabytków znajdujących się w przestrzeni
naszego miasta. Od 1 sierpnia do 30 października, plansze z wystawy prezentowano
także w Lapidarium Rzeźby Nagrobnej.
12. WYSTAWA I KIERMASZ WIELKANOCNY WARSZTATÓW TERAPII
ZAJĘCIOWEJ "NASZ OŚRODEK" – wystawa czynna od 17.03. do 02.04.2015 r.
Muzeum Ziemi Wschowskiej udostępniło pomieszczenia na wystawę i kiermasz
wielkanocny rękodzieła artystycznego Warsztatów Terapii Zajęciowej prowadzonych przez
Stowarzyszenie Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych „Nasz Ośrodek”. W warsztatowych
pracowniach powstały piękne, oryginalne ozdoby wielkanocne: jajka zdobione różnorodnymi
technikami, kurki, kolorowe drzewka, kartki z życzeniami i poduszki w kształcie
wielkanocnych zajączków. W każdą niedzielę trwania wystawy, w ramach kiermaszu, można
było kupić wyjątkowe świąteczne ozdoby, a jednocześnie wspomóc szlachetne działania
na rzecz osób niepełnosprawnych.
13. WYSTAWA FOTOGRAFII "ZACZAROWANA KRAINA" – wystawa czynna od 26.05.
do 29.05.2015 r.
W maju Muzeum prezentowało wystawę zdjęć związanych z Jubileuszem
10-lecia organizowania Przeglądu Twórczości Teatralnej "Zaczarowana Kraina".
"Zaczarowana Kraina" to przegląd teatralny, na który co roku przyjeżdżają wychowankowie
placówek kształcenia specjalnego, konkurs plastyczny oraz wystawa fotografii.
Organizatorem jest Stowarzyszenie Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych „Nasz Ośrodek”
a partnerami Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy we Wschowie, Centrum Kultury
i Rekreacji we Wschowie oraz Muzeum Ziemi Wschowskiej.
Frekwencja: 46 osób, w tym dzieci i młodzież szkolna - 46 osób.
Strona | 18
V. Wydarzenia 2015 roku
1. POZYSKANIE DO ZBIORÓW SKARBU MONET ZE ŚWIĘCIECHOWY
W grudniu 2015 r. muzeum otrzymało w formie depozytu liczący 201 monet skarb
ze Święciechowy. Decyzję o jego przekazaniu, po wcześniejszych konsultacjach i wizji
lokalnej, przeprowadzonej w muzeum przez pracownika Delegatury Wojewódzkiego Urzędu
Ochrony Zabytków w Lesznie, podjął w październiku 2015 r. Wielkopolski Wojewódzki
Konserwator Zabytków. Wcześniej, od 1988 r., "Skarb" był przechowywany w Muzeum
Regionalnym w Kościanie, gdzie został wstępnie opracowany.
Skarb znaleziony został 7 kwietnia 1981 r. w Święciechowie. Zawierał łącznie 237 monet,
z czego aż 75 denarów wschowskich. Naczynie, w którym zdeponowano monety, zostało
rozbite podczas prowadzonych prac ziemnych. Znalazca, próbując rozdzielić sklejone monety
w kwasie solnym, zniszczył 36 egzemplarzy. Jeszcze w 1981 r. cały zespół został poddany
konserwacji. Liczy on 201 srebrnych monet całych i uszkodzonych. Monety drobne
zachowują dużą łamliwość i kruchość, co związane jest ze znaczną zawartością w stopie
miedzi.
Na skarb składają się półgrosze koronne Władysława Jagiełły z ok. 1416-1422 r. (mennica
wschowska) i półgrosze koronne Kazimierza Jagiellończyka, Jana Olbrachta, Aleksandra
Jagiellończyka i Zygmunta I Starego (mennica krakowska). Licznie reprezentowane są także
inne nominały z okresu panowania Zygmunta Starego, szelągi, grosze i trojaki gdańskie
(mennica gdańska), szelągi i grosze elbląskie (mennica elbląska) oraz szelągi i grosze pruskie
(mennica toruńska). Kolekcję uzupełniają halerze księstwa wrocławskiego (mennica
wrocławska), grosze głogowskie Zygmunta Jagiellończyka (mennica głogowska), półgrosze
świdnickie Ludwika II Jagiellończyka (mennica świdnicka, szelągi i grosze lenne Albrechta
I Hohenzollerna (mennica w Królewcu). Najcenniejszą grupę monet stanowią miejskie denary
(halerze) wschowskie, bite w okresie panowania Władysława Jagiełły i jego następców,
do Zygmunta Starego.
Chronologia denarów została ustalona na podstawie wizerunków widocznych na monetach.
Występujące na rewersach tarcze herbowe określają tendencje i wpływy, którym ulegała
sztuka polska w średniowieczu: 1) ostro zakończona u dołu, lekko wypukła na bokach
to tarcza francuska; 2) zwieńczone łukiem, o prostych bokach to tarcze typu hiszpańskiego;
3) tarcze wygięte (renesansowe) należą do typu niemieckiego. Wewnątrz tarcz znajduje się
podwójny krzyż, herb Jagiellonów, samodzielny lub z dwoma toczenicami (kołami).
Równie ciekawie przedstawia się kwestia awersów. Przy ich różnicach nie ma mowy
o inwencji rytowników. Dokładne porównanie ikonograficzne monet, jak również zbadanie
Orłów z pieczęci pozwala na wskazanie okresów ich bicia. Ważny był układ skrzydeł:
ich zwieńczenie, ułożenie, forma, jak i sam wygląd Orła. Poszczególne ich typy wskazują
na kolejnych władców: a) Władysław Jagiełło; b) Władysław Warneńczyk; c) Kazimierz
Jagiellończyk; d) Jan Olbracht; e) Aleksander Jagiellończyk; f) Zygmunt Stary.
Znalezisko monet potwierdza, że od 1404 do 1529 r. we Wschowie, za panowania każdego
panującego króla, działała mennica i emitowała denary, a w latach 1416-1422 również denary
i półgrosze królewskie. Najmłodszą monetą z całego skarbu jest szeląg gdański z 1540 r. Data
ta oraz informacja o epidemii jaka przeszła przez Wschowę i jej okolice w 1542 r. może
pośrednio wskazywać na właściciela skarbu. Z obawy przed śmiercią postanowił on zakopać
swój dorobek. Z kolei będące w znalezisku monety różnych miast, pozwalają się domyślać,
że mógł to być dobytek miejscowego kupca lub handlarza (Wschowa?, Święciechowa?),
podróżującego ze swoimi towarami po Polsce.
Po zdigitalizowaniu i naukowym opracowaniu monety będą prezentowane na stałej wystawie
w gabinecie numizmatycznym w siedzibie muzeum przy pl. Farnym 3.
Strona | 19
2. WSPÓŁDZIAŁANIE NA RZECZ REMONTU KOŚCIOŁA ŻŁÓBKA CHRYSTUSA
Dzięki wieloletniej współpracy z panią Magdaleną Oxfort - Kulturreferentin BKM,
w styczniu 2015 r. doszło w Berlinie do spotkania dyrektor Muzeum Ziemi Wschowskiej
mgr Marty Małkus z dr Thomasem Lindnerem – pełnomocnikiem Rządu Niemieckiego
ds. Kultury i Mediów (BKM). Spotkanie i rozmowy dotyczyły wsparcia przez rząd niemiecki
prac ratunkowych w dawnej świątyni luterańskiej Żłobka Chrystusa (Kripplein Christi)
we Wschowie. Dzięki współpracy z Polsko - Niemiecką Fundacją Ochrony Zabytków
Kultury w Goerlitz uzyskano dotację w wysokości 101.000,00 zł na prace przy wzmocnieniu
więźby dachowej. Dyrektor MZW odpowiadała za kontakt z Fundacją oraz Panią M. Oxfort.
Strona | 20
VI. Działalność w zakresie oświatowo-kulturalnym
1. PROJEKTY EDUKACYJNE
NIEDZIELNE ZABAWY W MUZEUM
„Niedzielne Zabawy w Muzeum” to bezpłatne zajęcia dla dzieci w wieku od 4 do 10 lat
i dorosłych, w których wspólnie uczestniczą rodzeństwa, rodzice czy dziadkowie. Projekt jest
realizowany przez Muzeum Ziemi Wschowskiej od 2013 roku. Celem działań jest
wzbogacanie wiedzy o historii regionu wśród społeczności lokalnej i promowanie jej
na szerszym polu, a także muzealna edukacja, czyli kształtowanie nowych odbiorców kultury.
Wstęp na zajęcia jest bezpłatny, nie ma też konieczności wcześniejszych zapisów.
Od stycznia do czerwca w Muzeum Ziemi Wschowskiej odbywały się spotkania z tego cyklu
zatytułowane: Niedzielne Królewskie Zabawy w Muzeum”. Raz w miesiącu, w niedzielne
popołudnie dzieci wraz z opiekunami brały udział w opowieściach o historii Polski, zawsze
w kontekście królewskiego miasta, jakim przez wieki była Wschowa. Zajęcia dopełniały
warsztaty: powstawały mury i bramy miasta z kartonów, wielkoformatowe puzzle w kształcie
monet, królewskie arrasy i korony, herbatki ze znakiem królewny Anny Wazówny. Dzieci
na Karcie Uczestnika zaznaczały swoją obecność na zajęciach, dla najpilniejszych
przewidziano nagrody, które wręczone zostały w czerwcu na spotkaniu pt.: „Po co królowi
jabłko?
- Wyobraź sobie, że jesteś królem...”. W czasie tych zabaw odbyły się warsztaty
zorganizowane i przeprowadzone przez Michała Malinowskiego, dyrektora MUZEUM
BAJEK BAŚNI I OPOWIEŚCI - MuBaBaO. To wydarzenie współfinansowane było przez
Pełnomocnika Burmistrza Wschowy do Spraw Profilaktyki i Młodzieży.
Podsumowanie projektu: dzieci oddały łącznie 16 Kart Uczestnika Niedzielnych
Królewskich Zabaw w Muzeum. Ośmioro dzieci uczestniczyło w pełnym projekcie,
otrzymały kreatywne pudełka, mapki, pocztówki Wschowa Utracona, szóstaki i drobiazgi
z Banku Spółdzielczego, osiem kart było niepełnych, dzieci otrzymały szóstaki i drobiazgi
z Banku Spółdzielczego. Wszyscy uczestnicy otrzymali słodycze.
Niedzielne Zabawy w Muzeum w październiku i listopadzie powiązane były z czasowymi
wystawami zorganizowanymi przez MZW w Mieszczańskich Kamieniczkach przy Placu
Zamkowym. W październiku, przy okazji wystawy: „Wschowa i okolice na dawnej karcie
pocztowej” uczestnicy zajęć poznali krótką historię pocztówki, warsztaty plastyczne opierały
się na tworzeniu pocztówek wg własnego projektu. W listopadzie tytuł spotkania brzmiał:
„Orle Gniazdo”. Zabawy odbyły się w kamieniczkach mieszczańskich na wystawie „Polskie
Godło. Orły z kolekcji Janusza Skrzypczaka”. Dzieci wraz z opiekunami rozwiązywały
łamigłówki, zagadki dotyczące eksponatów z wystawy, dodatkowo układały puzzle
przedstawiające zabytkowe godła, a także własnoręcznie wykonały orła z materiałów
plastycznych. W czasie grudniowego spotkania świąteczne opowieści, legendy i wiersze
ludowe związane z tematyką bożonarodzeniową prezentowali uczniowie gimnazjum
– wolontariusze MZW. W czasie warsztatów plastycznych uczestnicy tworzyli ozdoby
choinkowe z naturalnych materiałów.
Harmonogram spotkań:
- KAZIMIERZ WIELKI - Budujemy nasze miasto (18.01.2015)
Frekwencja: 24 dzieci, razem 47 osób
- KRÓLEWSKIE MENNICE - Dlaczego moneta jest okrągła? (15.02.2015)
- ZYGMUNT STARY I BONA - Królewskie opowieści słowem i pędzlem (22.03.2015)
Frekwencja: 28 dzieci, razem 56 osób.
- ZYGMUNT III WAZA I ANNA WAZÓWNA - Herbatka u królewny (19.04.2015)
Strona | 21
- KRÓLOWIE SASCY WE WSCHOWIE – Zapraszamy do tańca (17.05.2015)
- PO CO KRÓLOWI JABŁKO? - Wyobraź sobie, że jesteś królem... (21.06.2015)
Frekwencja: 30 dzieci, 25 dorosłych
- POCZTÓWKA ZE WSCHOWY (18.10.2015)
- ORLE GNIAZDO (22.11.2015)
- SIEDZI SKRZACIK ZA KOMINEM... (06.12.2015)
Frekwencja łączna: dzieci 185; razem 340.
KONKURSY
Konkurs literacko-plastyczny Muzeum Ziemi Wschowskiej i Archiwum Państwowego
w Lesznie pt: „Wschowa w latach 1945-1956. Powrót do Polski.” (kwiecień/czerwiec
2015)
Organizatorami konkursu było Muzeum Ziemi Wschowskiej i Archiwum Państwowe
w Lesznie. Konkurs zakładał przygotowanie pracy w trzech formach do wyboru: praca
plastyczna, komiks lub literacka na temat: "Kartka z pamiętnika osadnika". Skierowany był
do trzech grup wiekowych: dzieci przedszkolnych i uczniów szkół podstawowych, młodzieży
gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej i osób dorosłych. W konkursie wzięło udział pięć osób
w dwóch grupach wiekowych:

dzieci przedszkolne i uczniowie szkół podstawowych (2)

dorośli (3)
Złożono dwie prace plastyczne i trzy literackie, w tym poezję, esej i wspomnienia.
Uroczystość wręczenia nagród miała miejsce 21.06.2015 r. – twórcy prac otrzymali
wydawnictwa Archiwum Państwowego w Lesznie i MZW. Partnerem konkursu i fundatorem
nagród była też firma Protekst Komputer. Prace konkursowe wzbogaciły wystawę „Wschowa
1945-1956. W 70. rocznicę powrotu do Polski”.
Konkurs plastyczny na logo działań edukacyjnych MZW zainspirowane figurą
wschowskiego lwa pt: „Obudźmy Lwa” (lipiec/wrzesień 2015)
Przed wakacjami Muzeum Ziemi Wschowskiej w partnerstwie z firmami Protekst Komputer
i Akme Zdzisław Wiśniewski, które były fundatorami nagród, ogłosiło konkurs na logo
muzealnych działań edukacyjnych. Konkurs został rozstrzygnięty we wrześniu. Wpłynęło
osiem prac: sześć w grupie dzieci i młodzieży, dwie w grupie dorosłych.
Nagrody wręczone zostały na pierwszych po wakacjach Niedzielnych Zabawach w Muzeum,
które odbyły się 18.10. 2015 r. Doceniając wszystkie prace wybraliśmy dwa projekty: Laury
Głąb i Mirosława Tomczaka. Wszyscy uczestnicy dostali dyplomy i drobne upominki.
FERIE W MUZEUM
Gra miejska „Skarb ze Wschowy” (23.02.2015) - działanie skierowane dla młodzieży
gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej, uczestnicy w trakcie gry poznawali najważniejsze zabytki
wschowskie (kościół p.w. św. Józefa Oblubieńca NMP, Lwi Mostek, Farę, Ratusz,
kamieniczki mieszczańskie, park Herbergera i Lapidarium Rzeźby Nagrobnej). W grze wzięło
udział 10 osób.
Warsztaty dla dzieci „Dawno, dawno temu...” (23-25.02.2015)
Dzieci integrowały się poznając legendy Wschowy i okolic. Dwie legendy posłużyły jako
Strona | 22
scenariusz dla teatru cieni, który dzieci przedstawiły zaproszonym przez siebie
na zakończenie muzealnych działań dorosłym. Podczas trzydniowych zajęć w muzeum dzieci
poznawały świat magicznych znaków, zamków i wiatraków, a następnie działały plastycznie
i teatralnie inspirując się zdobytą wiedzą.
Frekwencja: I dzień – 17 osób; II dzień - 21 osób; III dzień – 17 osób; Finał Ferii w Muzeum
– 40 osób
LATO W MUZEUM – „MUZEALNIK W AKCJI” (28-31.07.2015)
W ostatnim tygodniu lipca w Muzeum Ziemi Wschowskiej odbywały się wakacyjne
warsztaty dla dzieci. Głównym celem zajęć było obudzenie w dzieciach zainteresowania
historią i chęci poznawania jej w nieszablonowy sposób, a także pokazanie na czym polega
praca w muzeum.
Spotkania trwały cztery dni. Jednym z zamierzeń było opowiadanie o historii powojennej
Wschowy, dlatego punktem wyjścia stała się gra muzealna z wykorzystaniem wystawy
„Wschowa 1945 – 1956. W 70. rocznicę powrotu do Polski.” Jednym z eksponatów tej
wystawy było polskie godło wykonane z kłosów zboża na dożynki w 1946 r. Ponieważ koniec
lipca to okres żniw, uczestnicy zajęć również wykonali zbożowe orły.
Drugiego dnia warsztatów dzieci wcieliły się w rolę badaczy historii mówionej. Poznały
zasady, dzięki którym wspomnienia żyjących ludzi zmieniają się w uporządkowany zbiór
świadectw historii, samodzielnie układały pytania, aby potem zadać je zaproszonemu
gościowi podczas wywiadu.
Kolejne spotkanie to działania związane z wielkoformatowym planem Wschowy. Stworzenie
go poprzedził spacer w poszukiwaniu zaginionych miejsc, w czasie którego dzieci
porównywały archiwalne zdjęcia z dzisiejszą architekturą miasta, po powrocie do muzeum
tworzyły subiektywny plan miasta.
Ostatniego dnia uczestnicy zajęć otworzyli wspólnie z asystentem muzealnym ekspozycję dla
zwiedzających, a na warsztatach tworzyły kartę katalogu muzealiów opisując przyniesione
przez siebie przedmioty. Dzięki pomocy członków rodziny powstała wystawa złożona
ze starych ksiąg, dokumentów, rodzinnych pamiątek, znalezisk i militariów z początku XX
wieku. Wiele przedmiotów miało związek ze Wschową. Podczas finału goście zaproszeni
przez uczestniczące w projekcie dzieci mogli zobaczyć efekty wszystkich działań, głównym
punktem była projekcja wywiadu z pasjonatką historii Wschowy panią Jolantą Pawłowską.
Lato w Muzeum zakończyło zakopanie w ziemi wiadomości dla przyszłych mieszkańców
Wschowy (z lipca 2015) od uczestników muzealnych warsztatów – przesłanie, że unikalnym
skarbem dla lokalnej historii mogą być wspomnienia bliskich ludzi, a badając opowieści
zapisane w przedmiotach czy architekturze miasta, można stać się twórcą historii
i narratorem wartościowych treści.
Współpraca i darczyńcy: Jolanta Pawłowska, wolontariusze MZW, zw.pl, Bank Spółdzielczy
we Wschowie, Cukiernia Jolanta Kasperska, Piekarnia Cukiernia Gierczak i firma Jedność.
Frekwencja: w warsztatach uczestniczyło 25 osób; finał: 53 osoby.
Łączny, roczny koszt materiałów na zajęcia edukacyjne: 1.113,89 zł
Koszt usług edukacyjnych: 1.000,00 zł (Niedzielne Zabawy w Muzeum)
Źródło finansowania: 1.113,89 zł dotacja podmiotowa i przychody własne
1.000,00 zł Profilaktyka i Młodzież UmiG Wschowa
Strona | 23
2. WSPÓŁPRACA Z PLACÓWKAMI OŚWIATOWYMI
KATALOG LEKCJI MUZEALNYCH
Podstawowe edukacyjne działanie Muzeum Ziemi Wschowskiej to lekcje muzealne.
Ich dystrybucja opiera się na ofercie nazwanej katalogiem lekcji muzealnych. Jest on
dostępny
w wersji papierowej i elektronicznej, zawiera wykaz tematów oraz krótki opis lekcji, a także
ogólne zasady przyjęte przez MZW dla lekcji muzealnych, cennik, dane kontaktowe do osoby
odpowiedzialnej za koordynację zajęć. Każda lekcja muzealna składa się z części teoretycznej
i warsztatu lub karty pracy stworzonej przez pracowników MZW. W związku z wystawami
czasowymi przygotowane są i rozsyłane do okolicznych szkół i przedszkoli oferty
specjalnych lekcji muzealnych.
LEKCJE MUZEALNE:
- Krocząc drogami Aniołów
SP 2 Wschowa (kl. 5, 19 osób) - 15.01.2015; prowadzący: Magdalena Birut
- Zbrodnia i kara we Wschowie
SP Łysiny (kl. 6, 11 osób) - 20.01.2015; prowadzący: Szymon Antoniewicz
- Legendy Wschowy i okolic
SP Łysiny (kl. 5, 7 osób) - 04.02.2015
SP II Wschowa (kl. 3, 20 osób) - 10.04.2015
Przedszkole nr 5 (dwie grupy – 26 i 18 osób) - 24.04.2015
Przedszkole nr 5 (dwie grupy – 21 i 22 osób) - 08.05.2015
Przedszkole Publiczne w Wijewie (22 osoby) - 19.05.2015
SP 2 Wschowa (kl. 6, 20 osób) - - 26.10.2015; prowadzący: Magdalena Birut
- Królewskie mennice – Dlaczego moneta jest okrągła?
Przedszkole nr 5 (21 osób) - 20.03.2015
Przedszkole nr 5 (19 osób) - 24.03.2015
Przedszkole nr 5 (dwie grupy – 13 i 18 osób) - 27.03.2015; prowadzący: Magdalena Birut
- Kościół św. Józefa we Wschowie – perła baroku (miejsce lekcji: Klasztor)
LO we WSCHOWIE (kl. II, 25 osób) - 15.05.2015
LO we WSCHOWIE (kl. II, 25 osób) - 18.05.2015; prowadzący: Marta Małkus
- Przesądy, magia, zabobony
SP Łysiny (kl. IV, 16 osób) - 10.06.2015; prowadzący: Magdalena Birut
- Lapidarium Rzeźby Nagrobnej we Wschowie – symbolika zapisana w nagrobnych
kamieniach i przyrodzie
SP Osowa Sień (17 osób) - 18.06.2015; prowadzący: Magdalena Birut
Chorągiew Dolnośląska, harcerze i zuchy z obozu „Przystań Wyobraźni” w Wygnańczycach
(dwie grupy - 34 osoby) - 24.07.2015; prowadzący: Marta Małkus
- Od ziarna do bochna
Chorągiew Dolnośląska, jw.
SP Jędrzychowice (kl. 1-3, 27 osób, kl. 4-6, 17osób) - - 24.11.2015; prowadzący: Magdalena
Birut
- Pocztówka ze Wschowy
Samorządowe przedszkole nr 1 (dwie grupy, 21 i 18 osób) - 16.12.2015
Samorządowe Przedszkole nr 5 (18 osób) - 17.12.2015; prowadzący: Magdalena Birut
- udział w warsztatach historii regionalnej prowadzonych przez Jerzego Łojko
Gimnazjum nr 2 (17 osób) - 18.12.2015
Podsumowanie: z oferty lekcji muzealnych skorzystało w 2015 roku dwanaście grup
szkolnych, dwanaście grup przedszkolnych i dwie harcerskie. Razem odbyło się 26 lekcji,
w których uczestniczyły 492 osoby.
Strona | 24
OPROWADZANIE
PO
MUZEUM
I
WIZYTY
GRUP
SZKOLNO
-PRZEDSZKOLNYCH:
Wystawa „Jestem – moje znaki Jarosława Jóźwiaka” i ekspozycja stała „Soli Deo Gloria”
- LO im. T. Zana we Wschowie (kl. I, 20 osób) - 10.02.2015
- LO im. T. Zana we Wschowie (kl. I, 17 osób) - 13.02.2015; oprowadzanie: Magdalena Birut
Wystawa „W 100-lecie Wielkiej Wojny”
- Ośrodek Szkolno-Wychowawczy (22 osoby) - 05.03.2015; bez oprowadzania
- LO im. Tomasza Zana (kl III, 22 osoby) - 06.03.2015; bez oprowadzania
Ekspozycja stała (rezydencja i kamieniczki)
- Centrum Kształcenia Ustawicznego i Praktycznego we Wschowie (29 osób) - 16.04.2015;
oprowadzanie Marta Małkus
- SP Polkowice (17 osób) - 29.04.2015; oprowadzanie po rezydencji: Magdalena Birut,
w kamieniczkach: Dariusz Czwojdrak
- Gimnazjum nr I (kl III, 24 osoby) - 28.04.2015; oprowadzanie po wystawie Soli Deo Gloria:
Dariusz Czwojdrak
Wystawa „Wschowa 1945 – 1956. W 70. rocznicę powrotu do Polski”
- LO im. T. Zana (kl II, 26 osób) - - 28.04.2015; bez oprowadzania
- LO im. T. Zana (kl II, 20 osób) - 30.04.2015; bez oprowadzania
- LO im. T. Zana (kl II, 13 osób) - 07.05.2015; bez oprowadzania
- LO im. T. Zana (Gimnazjum Językowe, klasa III, 25 osób) - 26.05.2015; bez oprowadzania
- SP 2 (klasa VI, 22 osoby) - 27.05.2015; oprowadzanie: Dariusz Czwojdrak
- Gimnazjum nr 2 (klasa III, 20 osób) - 16.06.2015; oprowadzanie: Szymon Antoniewicz
Wystawa "Zaczarowana Kraina" i ekspozycja stała
- SP 2 (klasa III, 8 osób) - 26.05.2015; bez oprowadzania
- SP Przyczyna Górna (kl IV, 5 osób) - 28.05.2015; bez oprowadzania
- SP 1 (klasa IV-VI, 33 osoby) - 02.06.2015; oprowadzanie: Magdalena Birut
- SP 7 z Głogowa (klasa II, 32 osoby) - 15.06.2015; oprowadzanie: Magdalena Birut
Wystawa „POLSKIE GODŁO. Orły z kolekcji Janusza Skrzypczaka”
- I Zespół Szkół im. S. Staszica we Wschowie (kl II, 22 osoby) - 12.11.2015; oprowadzanie:
Szymon Antoniewicz
Wystawa "Ks. Józef Rogaliński, uczony poznański czasów Oświecenia"
- SOSW we Wschowie (9 osób) - 08.12.2015; bez oprowadzania
Lapidarium:
- Przedszkole nr 5 (dwie grupy – 48 osób) - 19.03.2015; bez oprowadzania
- SP Osowa Sień (kl. 2 - 17 osób), bez oprowadzania
- SP 1 (kl 1 i 2, 60 osób) - 29.10.2015; bez oprowadzania
- SP 2 (kl 2, dwie grupy, 50 osób) - 30.10.2015; bez oprowadzania
- SOSW (8 osób) - 30.10.2015; bez oprowadzania
- SP 1 (klasa 1 i 2, 64 osoby) - 02.11.2015
- SOSW (8 osób) - 02.11.2015
- SP 2 Wschowa (kl 6, 16 osób) - 23.11.2015; oprowadzanie: Magdalena Birut
Podsumowanie: z oferty oprowadzania i zwiedzania wystaw bez oprowadzania skorzystało
31 grup, łącznie 649 osób.
COMENIUS (2-3 luty 2015)
Koordynatorka projektu Monika Toll z I Zespołu Szkół Ogólnokształcących im. S. Staszica
we Wschowie zaprosiła Muzeum Ziemi Wschowskiej do współpracy przy projekcie.
Strona | 25
2 lutego – gra miejska „Skrzynia skarbów ze Wschowy” (zaangażowanie wszystkich
pracowników) frekwencja: 60 osób
3 lutego – oprowadzanie po muzeum (Katarzyna Sawicka) i warsztaty „Sztuka ludowa”
(prowadzenie: Beata Turek); frekwencja: 54 osoby
PRACE PORZĄDKOWE W LAPIDARIUM RZEŹBY NAGROBNEJ
W 2015 r., podobnie jak w latach poprzednich, realizowano projekt współpracy z Gimnazjum
dla Dorosłych (OHP we Wschowie), w ramach którego młodzież szkolna brała udział
w sprzątaniu Lapidarium. Wspólna działania na rzecz ochrony zabytkowej nekropoli
prowadzone były dzięki wsparciu opiekunów i zaangażowaniu uczniów gimnazjum,
pracujących pod okiem wychowawców Marka Wojciecha i Macieja Sadowskiego. Grupa
młodzieży w liczbie około 25, pomagała pracownikom Muzeum w utrzymaniu porządku
w okresie wiosennym i jesiennym. W pracach porządkowych uczestniczyli także uczniowie
I Zespołu Szkół im. S. Staszica i Jednostki Związku Strzeleckiego „Strzelec” OSW JS 4047
Wschowa. Łącznie pracowało 150 osób.
Rokrocznie, w ramach współpracy, MZW oferuje młodzieży z OHP i jej wychowawcom
bezpłatne lekcje muzealne i oprowadzanie po muzeum.
3. WSPÓŁPRACA Z UTW WSCHOWA
W ramach współpracy z Uniwersytetem Trzeciego Wieku we Wschowie w roku akademickim
2014/2015 odbywały się cotygodniowe wykłady z historii i turystyki w trzech grupach.
Wykłady przebiegały według planu stworzonego i przedstawionego Radzie Słuchaczy
na początku roku akademickiego. W roku akademickim 2014/2015 na wykłady zapisanych
było 85 osób.
Na rok akademicki 2015/2016 ustalono wykłady pod nazwą „Historia i sztuka” dla dwóch
grup, raz w tygodniu. Zapisało się 80 osób.
W 2015 roku odbyło się 60 wykładów i dwie wycieczki w ramach wykładów.
4. WSPÓŁPRACA Z OŚRODKAMI NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
W marcu 2015 roku w Muzeum Ziemi Wschowskiej odbyła się wystawa rękodzieła
artystycznego warsztatów terapii zajęciowej przy Stowarzyszeniu na Rzecz Osób
Niepełnosprawnych „Nasz Ośrodek”. Wystawa połączona była z kiermaszem wielkanocnym,
który pozwolił uczestnikom warsztatów sprzedawać swoje prace i tym samym wspomóc
finansowo działalność warsztatów.
Od 26 maja do 15 czerwca w Muzeum Ziemi Wschowskiej miała miejsce wystawa zdjęć
związanych z Jubileuszem 10-lecia organizowania Przeglądu Twórczości Teatralnej
Zaczarowana Kraina. Zaczarowana Kraina to przegląd teatralny - na który przyjeżdżają
co roku wychowankowie placówek kształcenia specjalnego, konkurs plastyczny oraz wystawa
zdjęć. Organizatorem jest Stowarzyszenie Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych „Nasz
Ośrodek” a partnerami Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy we Wschowie, Centrum
Kultury i Rekreacji we Wschowie oraz Muzeum Ziemi Wschowskiej.
5. OPROWADZANIE GRUP SPOZA WSCHOWY
- Uczestnicy Festiwalu Podróżników (50 osób) - 08.02.2015; oprowadzanie po mieście (Marta
Małkus)
Strona | 26
- UTW Głogów (24 osoby) - 19.03.2015; oprowadzanie po mieście: rynek, ratusz, fara,
klasztor,
lapidarium
(Szymon
Antoniewicz,
Marta
Małkus),
oprowadzanie
po muzeum - rezydencja (Magdalena Birut)
- UTW Kościan (31 osób) - 30.04.2015; oprowadzanie po mieście: rynek, ratusz, fara
(Szymon Antoniewicz); klasztor (Magdalena Birut); lapidarium, Kripplein Christi (Dariusz
Czwojdrak); oprowadzanie po muzeum – rezydencja (Magdalena Birut); kamieniczki
(Dariusz Czwojdrak)
- Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich z Leszna (30 osób) - 07.05.2015; oprowadzanie
po mieście: rynek, ratusz, fara (Szymon Antoniewicz); klasztor (Magdalena Birut);
lapidarium, Kripplein Christi (Dariusz Czwojdrak); oprowadzanie po muzeum – rezydencja
(Magdalena Birut); kamieniczki (Dariusz Czwojdrak)
- ZNP Zarząd Główny, Oddziałowa Sekcja Emerytów i Rencistów we Wschowie (35 osób) 07.05.2015; oprowadzanie po muzeum – rezydencja (Magdalena Birut); Kripplein Christi
(Marta Małkus)
- ZHP Chorągiew Dolnośląska (23 osoby) - 28.07.2015; oprowadzanie po muzeum –
rezydencja (Szymon Antoniewicz)
- Mniejszość niemiecka (8 osób) - 19.08.2015; oprowadzanie po mieście: rynek, ratusz, fara,
klasztor, lapidarium; oprowadzanie po muzeum – rezydencja (Szymon Antoniewicz)
- VI Ogólnopolski Rajd Kolarski "W krainie lasów i jezior" PTTK o/Kościan (50 osób) zwiedzanie lapidarium
- Urząd Marszałkowski z Zielonej Góry (43 osoby) - 18.09.2015; oprowadzanie po mieście:
rynek, ratusz, klasztor (Magdalena Birut); lapidarium (Marta Małkus); oprowadzanie
po muzeum – rezydencja (Magdalena Birut); kamieniczki (Dariusz Czwojdrak)
- Polski Związek Niewidomych, Okręg Wielkopolski, Koło w Kościanie (50 osób) 22.09.2015; oprowadzanie po mieście: rynek, ratusz, fara, klasztor, (Magdalena Birut);
lapidarium (Marta Małkus); oprowadzanie po muzeum – rezydencja (Magdalena Birut)
- Urząd Marszałkowski z Zielonej Góry (67 osób) - 23.09.2015; oprowadzanie po mieście:
rynek, ratusz, klasztor, lapidarium (Magdalena Birut); oprowadzanie po muzeum – rezydencja
(Magdalena Birut, Dariusz Czwojdrak); kamieniczki (Dariusz Czwojdrak)
- wycieczka, z Obornik Wlkp., osoby prywatne (14 osób) - 27.09.2015; oprowadzanie
po mieście: rynek, ratusz, klasztor, lapidarium (Magdalena Birut); oprowadzanie po muzeum
– rezydencja (Magdalena Birut); kamieniczki (Dariusz Czwojdrak)
- Klub Seniora w Głogowie (15 osób) - 08.10.2015; oprowadzanie po mieście: fara, klasztor,
lapidarium (Magdalena Birut)
- Klub Seniora we Wschowie (12 osób) - 08.10.2015; oprowadzanie po muzeum –
rezydencja; oprowadzanie po mieście: rynek, ratusz (Magdalena Birut)
- Klub Seniora we Wschowie (15 osób) - 09.10.2015; oprowadzanie po mieście: klasztor,
lapidarium (Magdalena Birut)
- Uczestników Konferencji Naukowej „Życie duchowe na ziemi wschowskiej
i pograniczu wielkopolsko – śląskim” (25 osób) - 22.10.2015
Łącznie: 492 osoby.
6. ORGANIZACJA WYDARZEŃ W RAMACH PROJEKTÓW OGÓLNOPOLSKICH
I LOKALNYCH:
PROJEKTY OGÓLNOPOLSKIE
DZIEŃ WOLNEJ SZTUKI (18.04.2015)
Muzeum Ziemi Wschowskiej na Dzień Wolnej Sztuki 2015 wybrało pięć eksponatów
znajdujących się na stałych wystawach w rezydencji jezuickiej. Są to: siedemnastowieczny
Strona | 27
obraz na desce z dawnej piwiarni ratuszowej, przy którym opowiadaliśmy zwiedzającym
historię wschowskiej zbrodni i kary; ozdoba gabinetu numizmatycznego, renesansowa
moneta, miniaturowe dzieło sztuki – talar Zygmunta III Wazy. W sali królewskiej
średniowieczny miecz dwusieczny i opowieści z dziedziny archeologii; z ekspozycji
poświęconej Bitwie pod Wschową epitafium z wyjątkowym portretem pułkownika saskiego
von der Osten Sackena. Piąty obiekt to grafika ukazująca panoramę Wschowy z 1742 roku
wg. F. B. Wernera.
Frekwencja: 26 osób
DNI OTWARTE FUNDUSZY EUROPEJSKICH WE WSCHOWIE (07.-10.05.2015)
Muzeum Ziemi Wschowskiej - rezydencja jezuicka
NOC MUZEÓW (16.05.2015)
Odbyło się oprowadzanie kuratorskie po wystawach stałych w rezydencji jezuickiej
i kamieniczkach, wystawie czasowej poświęconej Wschowie w latach 1945 – 1956, a także
wieczorny Spacer po Lapidarium Rzeźby Nagrobnej.
Kształt tegorocznej Nocy Muzeów był wynikiem współpracy lokalnych instytucji,
stowarzyszeń, wolontariuszy i mieszkańców Wschowy. Od godziny 16:00 można było
odwiedzać wszystkie punkty Muzeum Ziemi Wschowskiej i korzystać z przygotowanego
programu.
W rezydencji jezuickiej Nocy Muzeów towarzyszył Średniowieczny Piknik Rodzinny
organizowany przez wschowską Rotę św. Judy Tadeusza, dofinansowany przez Pełnomocnika
Burmistrza Wschowy do Spraw Profilaktyki i Młodzieży. W średniowiecznym obozowisku
na muzealnym dziedzińcu czekały pokazy walk, strzelanie z łuku, średniowieczne gry
i zabawy dla dzieci. Był obecny Orszak Królewski z Gimnazjum Nr 1 z Oddziałami
Dwujęzycznymi im. Królowej Jadwigi we Wschowie. Były też wybijane wschowskie monety.
Atrakcją pikniku była alpakoterapeutka Karoliny Grys w towarzystwie dwóch alpak, która
opowiadała o zwierzętach i pokazywała, jak zachowywać się w ich towarzystwie.
Dla dzieci przygotowaliśmy Edukacyjne Poddasze – ciekawe propozycje warsztatów
plastycznych. Późnym wieczorem w sali edukacyjnej odbył się pokaz filmu Muzeum
Utracone, fundacji, która dąży do przywracania pamięci na temat utraconych obiektów
będących polskim dziedzictwem narodowym. Podobne pokazy są częścią Nocy Muzeów
w całej Polsce.
W kamieniczkach odbył się Koncert Wiosenny, przygotowany przez Państwową Szkołę
Muzyczną I stopnia im. Karola Kurpińskiego we Wschowie.
Frekwencja: kamieniczki: 151 osób; rezydencja: 270 osób ; lapidarium: 80 osób.
EUROPEJSKIE DNI DZIEDZICTWA
W ramach obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa, które 2015 roku przebiegały pod hasłem
„Utracone dziedzictwo” Muzeum Ziemi Wschowskiej zaproponowało wystawę „Wschowa
i okolice na dawnej karcie pocztowej ze zbiorów Zdzisława Wiśniewskiego”.
„RODACY BOHATEROM”
Muzeum włączyło się w akcję charytatywną „RODACY BOHATEROM”, promując
ją na muzealnym facebooku oraz na stronie internetowej. Muzeum prowadziło dystrybucję
ulotek informacyjnych oraz gromadziło paczki dla byłych żołnierzy AH i kombatantów
Strona | 28
mieszkających na dawnych Kresach Wschodnich RP.
PROJEKTY LOKALNE
PROMOCJA KSIĄŻEK HISTORYCZNYCH
- 25.09.2015 - promocja książki Barbary Ratajewskiej „Wschowa w latach 1945-1950.
W 70. rocznicę powrotu do Polski”. Współorganizatorem było Archiwum Państwowym
w Lesznie, wydawca książki.
Frekwencja: 54 osoby
- 14.10.2015 - promocja książki „Jak mam to nazwać?” i spotkanie z autorem Rodrygiem
Wiśniewskim. Wydawnictwo Muzeum Ziemi Wschowskiej finansowane przez firmę AKME
Zdzisław Wiśniewski.
- 10.12.2015 - promocja książki Hansa Zechlina „Bitwa pod Wschową”; spotkanie
z tłumaczem ks. Adamem Kalbarczykiem.
- 18.12.2015 - promocja książki „Reformacja i tolerancja. Jedność w różnorodności?
Współistnienie różnych wyznań na ziemi wschowskiej i pograniczu wielkopolsko-śląskim“.
Książka jest pokłosiem międzynarodowej konferencji pod tym samym tytułem, która odbyła
się w dniach 17–18 października 2013 r. we Wschowie i Lesznie. Organizatorzy:
Stowarzyszenie Czas A.R.T., Muzeum Ziemi Wschowskiej, Muzeum Okręgowe w Lesznie.
KONCERTY
Muzyczne Cztery Pory Roku w Muzeum – Koncert Wiosenny (16.05.2015)
Pierwszy koncert z cyklu spotkań muzycznych będących wspólnym projektem MZW i
Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia im. K. Krupińskiego we Wschowie. Koncert odbył
się w Kamieniczkach Mieszczańskich w sali ekspozycyjnej zmodernizowanej
w 2014 r. na potrzeby wystawy „Soli Deo Gloria”.
JARMARK MIESZCZAŃSKI
Muzeum Ziemi Wschowskiej niezmiennie od 2004 r. aktywnie uczestniczy w wydarzeniu,
jakim pozostaje Mieszczański Jarmark Produktów Tradycyjnych. Z tej okazji chętni mogą
zwiedzić ekspozycje oraz korzystać z oferty muzeum.
ZADUSZKI (02.11.2015)
Zaduszki w Lapidarium Rzeźby Nagrobnej rozpoczęły się o godz. 16.00 inscenizacją: „Zanim
odejdziesz” w wykonaniu grupy poetycko-muzycznej „Sedno” działającej przy CKiR,
prowadzonej przez Leokadię Łopusiewicz. Wystąpiły: Leokadia Łopusiewicz, Agnieszka
Palicka, Noemi Kopaczyńska i Michaela Jarosz.
Częścią wydarzenia była też instalacja obrazu/dźwięku/światła: „Pobrane” znajdująca się
w Galerii Lapidarium. Autorki Joanna Wojciechowska i Aneta Kokocińska stworzyły projekt
pt.: KONTEKST WSCHOWA, którego instalacja była częścią. Na zakończenie spotkania
wspólnie zapalone zostało Światełko Pamięci jako dowód szacunku wobec minionych
pokoleń wschowian.
Frekwencja: 42 osoby
Strona | 29
SEANSE FILMOWE
W ramach współpracy z stowarzyszeniem Czas A.R.T. zorganizowano w ramach:
10.Międzynarodowy Festiwal Filmowy „Żydowskie Motywy” 11. Międzynarodowy Festiwal Filmowy „Żydowskie Motywy” 10 seansów filmowych w terminie: marzec-grudzień 2015; frekwencja: 91 osób
JARMARK BOŻONARODZENIOWY (04.-06.12.2015)
Muzeum Ziemi Wschowskiej zorganizowało stoisko, na którym sprzedawane były muzealne
wydawnictwa, bożonarodzeniowe ozdoby i promowana działalność instytucji.
7. WOLONTARIAT
W 2015 roku współpraca z wolontariuszami polegała przede wszystkim na uczestnictwie
wyżej wymienionych w projektach: Niedzielne Zabawy w Muzeum, Ferie w Muzeum, Noc
Muzeów, Dzień Wolnej Sztuki, Lato w Muzeum i Zaduszki, w tym: współuczestnictwo
w prowadzeniu warsztatów, opieka nad salami muzealnymi w czasie trwania zajęć,
dokumentacja fotograficzna i pomoc w przygotowaniu materiałów przed oraz porządkowaniu
sal po zajęciach.
W maju podpisane zostało jedno porozumienie z nową wolontariuszką, łącznie w pierwszej
połowie 2015 roku było ich cztery. W czasie Lata w Muzeum podpisane zostało jedno
porozumienie z wolontariuszem na czas trwania projektu. W związku z przejęciem przez
MZW od zlikwidowanego Gimnazjum nr 1 we Wschowie historycznych strojów Orszaku
Królowej Jadwigi, młodzież, która tworzyła ten orszak i aktywnie reprezentowała szkołę
podpisała z MZW porozumienia wolontariackie. Tym samym Muzeum pozyskało siedmiu
nowych wolontariuszy chętnych do stałej współpracy.
8. WYKŁADY, SPOTKANIA, KONFERENCJE…
Odbył się cykl trzech spotkań skierowanych do społeczności lokalnej. Wykłady miały miejsce
w niedzielne popołudnie, raz w miesiącu. Tematyka: zagadnienia związane z lokalną historią,
a także przybliżające działalność muzeum.
- wykład Barbary Ratajewskiej w dwusetną rocznicę śmierci Józefa Jonemana (1735
-1815), historyka, kronikarza, autora Dziejów Ziemi Wschowskiej i stołecznego jej miasta
Wschowy z przystosowaniem do historii narodowe (11.01.2015)
- wykład Anny Kulińskiej na wystawie Soli Deo Gloria „Konserwatora Dzieł Sztuki Dialog
z Przeszłością (01.02.2015)
- pokaz filmu „Marzyli tylko o wolnej Polsce” poruszającego tematykę żołnierzy wyklętych.
Po projekcji odbyło się spotkanie z reżyserem Pawłem Chruszczem (08.03.2015)
SESJA NAUKOWA (5.07.2015)
Spotkanie z zespołem naukowy z Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk z Warszawy, pod
przewodnictwem prof. dr hab. Marka Słonia. Objazd naukowców związany był z pracami nad
Strona | 30
Atlasem Historycznym, odtwarzającym sieć osadniczą Polski XVI w., w tym na ziemi
wschowskiej.
KONFERENCJA NAUKOWA „ŻYCIE DUCHOWE NA ZIEMI WSCHOWSKIEJ
I POGRANICZU WIELKOPOLSKO-ŚLĄSKIM” (22 – 23. 10.2015 Wschowa - Leszno)
Organizatorzy: Stowarzyszenie Czas A.R.T., Pełnomocnik Rządu Federalnego Republiki
Niemiec do spraw Kultury i Mediów, Muzeum Okręgowe w Lesznie, Muzeum Ziemi
Wschowskiej.
WARSZTATY HISTORII REGIONALNEJ (18.12.2015)
Zajęcia prowadził Jerzy Łojko (Miejska Biblioteka Publiczna w Koninie). Spotkanie
skierowane było do osób zainteresowanych dziejami Wielkopolski (dawne powiaty Kościan,
Wschowa), przede wszystkim do pracowników muzeów i archiwów państwowych, dla
regionalistów, pracowników bibliotek publicznych, wydawnictw i czasopism regionalnych.
Tematyka warsztatów obejmowała wschowskie księgi grodzkie, metryki koronne, rejestry
poborowe i tabele podatkowe ziemi wschowskiej z XVI–XVIII w. jako źródło do badań
regionalnych, wschowskie archiwum parafialne, rachunki wschowskiej komory celnej,
kronikę wschowskich bernardynów i prezentacja bazy źródłowej: Polonia Maior Fontes.
KONFERENCJA "KS. JÓZEF ROGALIŃSKI, UCZONY POZNAŃSKI CZASÓW
OŚWIECENIA" (27.11.2015)
Organizatorem konferencji poświęconej ks. Józefowi Rogalińskiemu, wschowskiemu
proboszczowi (od roku 1777), wybitnemu fizykowi, astronomowi, matematykowi,
profesorowi Kolegium Jezuickiego w Poznaniu i rektorowi Akademii Wielkopolskiej, twórcy
podręcznika do fizyki, patronowi jednej z ulic wschowskich, było Katolickie Stowarzyszenie
„Civitas Christiana”. Podczas konferencji można było prześledzić życiorys ks. Rogalińskiego
i zapoznać się z zastosowaniem przyrządów wykorzystywanych przez badacza podczas jego
wykładów i doświadczeń a także będących stałym elementem wyposażenia pracowni
fizycznych w XVIII w., służących m.in. do demonstracji zjawisk elektrostatycznych
i magnetycznych, do obserwacji astronomicznych, do wykładów z mechaniki, mechaniki
cieczy i gazów, optyki oraz termometrii.
W ramach projektu wydano pamiątkowy folder oraz zorganizowano wystawę fotograficzną,
którą można było oglądać w Muzeum Ziemi Wschowskiej. Partnerami projektu byli: Urząd
Miasta i Gminy we Wschowie, Gazeta „Słowo Ziemi Wschowskiej” oraz Muzeum Ziemi
Wschowskiej.
Frekwencja: 32 osoby (zaproszeni goście).
Strona | 31
VII. Promocja
1. WSPÓŁPRACA Z MEDIAMI
Muzeum aktywnie współpracuje z lokalnymi, regionalnymi i ogólnopolskimi środkami
masowego przekazu – mailing, wywiady. W 2015 r. współpracowano z:

www.zw.pl – Notatnik muzealny w bezpłatnym dwutygodniku Powiatu Wschowskiego
www.wschowa.pl - bezpłatny miesięcznik społeczno – kulturalny
www.slawa.pl
www.elka.pl.
www.panoramaleszczynska.pl
www.gazetawschowska.pl
www.gazetalubuska.pl
www.gosc.pl
www.gazetaabc.pl
www.radioplus.pl
www.zachod.pl
www.radioemaus.pl
www.tv.master.pl
www.tvp.pl
www.pap.pl
wschowa.info
kulturadostępna
kulturaonline
lubuskiekultura
W mediach ogólnopolskich pojawiło się 7 informacji dot.:
- Dnia Wolnej Sztuki - Wyborcza.pl
http://wyborcza.pl/1,91446,17768816,Ponad_60_muzeow_i_galerii_wezmie_udzial_w_Dniu_Wo
lnej.html
- wystawy "Wschowa i okolice na dawnej karcie pocztowej" – onet.pl
http://wiadomosci.onet.pl/lubuskie/wystawa-poswiecona-historii-wschowy-i-jej-okolic/8qtzd5
- Zaduszek w Lapidarium Rzeźby Nagrobnej – onet.pl
http://wiadomosci.onet.pl/lubuskie/swieto-zmarlych-wyjatkowe-zaduszki-na-cmentarzu-wewschowie/pr8bn1
- Niedzielnych Zabaw w Muzeum – onet.pl
http://wiadomosci.onet.pl/lubuskie/niedzielne-zabawy-w-muzeum-ziemi-wschowskiej/2y1hv4
- wystawy: „Polskie Godło. Orły z kolekcji Janusza Skrzypczaka”- onet.pl
http://wiadomosci.onet.pl/lubuskie/patriotyczna-wystawa-w-muzeum-ziemi-wschowskiej/vkyd7k
- historii protestantyzmu i dziedzictwa ewangelickiego we Wschowie i ziemi wschowskiej portal ekumenizm.pl
http://luter2017.pl/wschowa-wittenberga-wschodu-herberger-reformacja/
Strona | 32
Muzeum prowadzi monitoring mediów celem archiwizacji informacji. W 2015 r. zarchiwizowano
łącznie 184 informacje medialne (w formie papierowej oraz w formie zapisu w formacie PDF).
Na temat bieżącej działalności Muzeum udzielono łącznie 50 wywiadów dla stacji radiowych
i telewizyjnych.
Przygotowano 11 edycji Notatnika Muzealnego, publikowanego na łamach Bezpłatnego
Tygodnika Powiatu Wschowskiego zw.pl
2. KONFERENCJE PRASOWE
W dniu 9 stycznia 2015 r. w Muzeum Ziemi Wschowskiej odbyła się konferencja prasowa
dla przedstawicieli mediów regionalnych. Tematyka konferencji: działalność Muzeum Ziemi
Wschowskiej w 2014 r. (m.in. realizacja dotacji z MKiDN - modernizacja stałej wystawy
i omówienie wprowadzonych do oferty muzeum nowości oraz zapowiedź planów na 2015 r.
W dniu 19 sierpnia 2015 w Muzeum Ziemi Wschowskiej odbyła się druga konferencja prasowa
dla przedstawicieli mediów regionalnych. Tematem przewodnim były wschowskie zabytki
m.in. Lapidarium oraz współpraca muzeum w latach 2016 – 2017 z Magdaleną Oxfort,
Pełnomocnikiem Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów.
3. MEDIA INTERNETOWE
Bieżąca działalność Muzeum Ziemi Wschowskiej jest dokumentowana na stronie internetowej
Muzeum oraz w serwisie społecznościowym Facebook.
Liczba polubień profilu Muzeum na dzień 31.12.2015 - 1 924
Liczba polubień profilu Lapidarium Rzeźby Nagrobnej na dzień 31.12.2015 - 573.
Strona | 33
VIII. Działalność w zakresie wydawniczym
1. PUBLIKACJE
"WSCHOWA UTRACONA"
Publikacja jest zbiorem wybranych archiwalnych pocztówek, prezentujących fragmenty
nieistniejącej już zabudowy i miejskiej przestrzeni, które zniknęły z krajobrazu Wschowy
po 1945 r. Wybrane pocztówki pochodzą z kolekcji Muzeum Ziemi Wschowskiej i zbiorów
Zdzisława Wiśniewskiego z Wrocławia. Reprodukowanym pocztówkom towarzyszą opisy
ukazujące dzieje poszczególnych ulic, budynków, zakładów i instytucji. Całość zamknięta
została w estetyczne etui, bogate w treści merytoryczne. Wydanie zestawu zostało sfinansowane
przez firmę AKME Zdzisław Wiśniewski z Wrocławia. Nakład 1000 szt.
"JAK MAM TO NAZWAĆ"
Książka Rodryga Wiśniewskiego pt.: „Jak mam to nazwać?”, została wydana dzięki
współpracy z firmą Akme Sp. z o.o. z Wrocławia i osobistemu zaangażowaniu Zdzisława
Wiśniewskiego - bratanka Rodryga W. Zapewnienie przez firmę AKME środków finansowych
na przygotowanie i wydruk książki, to nie tylko utrwalenie opowiedzianych dziejów wędrówki
do Wschowy i pierwszych lat powojennych, ale również udostępnienie ich najbliższym i całej
wschowskiej społeczności. Nakład 500 szt.
"Z DZIEJÓW MENNICTWA WE WSCHOWIE"
W ramach promocji własnych zbiorów numizmatycznych, muzeum wydało nową, wartościową
pozycję pt. "Z DZIEJÓW MENNICTWA WE WSCHOWIE". Kilkustronicowa broszura
prezentuje bogatą ikonografię, wyjaśniającą symbolikę, konwencję plastyczną oraz historię
dawnych monet. Wydawnictwo ukazało się dzięki środkom przekazanym przez Mecenasa
Gabinetu Numizmatycznego - Bank Spółdzielczy we Wschowie. Nakład 1000 szt.
Dzięki środkom przekazanym przez Bank Spółdzielczy we Wschowie muzeum wydało
pamiątkowe, papierowe torby z wizerunkiem trojaka koronnego Zygmunta III Wazy, wybijanego
we wschowskiej mennicy. Pracownicy muzeum opracowali także książeczkę edukacyjną dla
dzieci, poświęconą tematyce wschowskiego mennictwa. Druk przewidziano w 2016 r.
2. FOLDERY PROMOCYJNE
Muzeum wydało dwa foldery związane z prezentowanymi w 2014 r. wystawami czasowymi. Oba
zostały sfinansowane przez firmę AKME Zdzisław Wiśniewski z Wrocławia.
1. „Wschowa w latach 1945-1956. W 70. Rocznicę powrotu do Polski”. Publikacja, obok opisu
wydarzeń rozgrywających się we Wschowie w pierwszych miesiącach i latach po zakończeniu
II wojny światowej, wzbogacona została o niepublikowane wcześniej fotografie z 1945-1946 r.
Folder towarzyszył rocznicowej wystawie. Nakład 1000 szt.
2. "Polskie Godło. Orły z kolekcji Janusza Skrzypczaka". Folder poświęcony wydzielonej
części kolekcji J. Skrzypczaka z Leszna, na którą składają się różne wzory godła polskiego.
Nakład 1 000 szt.
Strona | 34
3. AFISZE DO WYSTAW I IMPREZ ORGANIZOWANYCH PRZEZ MUZEUM
W 2015 r. przygotowano 29 projektów plakatów do różnych wystaw i imprez kulturalnych, które
miały miejsce w Muzeum Ziemi Wschowskiej. Nakład plakatów, wynosił po 50 sztuk.
Zaprojektowano także 24 ulotki promujące poszczególne wystawy i wydarzenia muzealne
(nakład po 100 szt.).
Na potrzeby niedzielnych zabaw oraz prowadzonych lekcji muzealnych, Muzeum Ziemi
Wschowskiej opracowało i przygotowało karty pracy dla dzieci i młodzieży.
IX. Szkolenia pracowników
Czterech pracowników wzięło udział w 13 szkoleniach związanych z działalnością Muzeum
Ziemi Wschowskiej.
Marta Małkus – dyrektor
1. Prawne podstawy ochrony muzealiów i zbiorów. Sporządzanie dokumentacji organizacyjno –
ochronnej (Warszawa, 16-18 luty 2015) – bezpłatne. Organizator: Narodowy Instytut
Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów.
2. Szkolenie z zakresu ochrony danych osobowych (Wschowa, 14 kwietnia 2015)
– bezpłatne. Organizator: Polska Fundacja Przedsiębiorczości/ Organizacja Pracodawców Ziemi
Lubuskiej.
3. Spotkanie informacyjne „Fundusze europejskie w nowej perspektywie” (Zielona Góra, 21 maja
2015) – bezpłatne. Organizator: Wydział Informacji i Promocji Urzędu Marszałkowskiego w
Zielonej Górze.
4.Seminarium z cyklu Bezpieczeństwo (w) muzeum (Warszawa, 16-17 listopad 2015)
– bezpłatne. Organizator: Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów.
5. Ocena ryzyka w obszarze dziedzictwa kultury (Kraków, 11.12.2015) – bezpłatne. Organizator:
Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów.
Anna Rozynek – główny księgowy
1. Prawo pracy w ujęciu praktycznym (Wschowa 19-21 stycznia 2015) – bezpłatne. Organizator:
Polska Fundacja Przedsiębiorczości/Organizacja Pracodawców Ziemi Lubuskiej.
2. Program Płatnik 10.01.001 (IPP) i zmiany dotyczące elektronicznych zwolnień lekarskich i
umów zleceń (Wolsztyn, 21.10.2015) – koszt: 180,00 zł. Organizator: Centrum Kształcenia i
Doskonalenia Kadr.
3. Realizacja obowiązków pracodawcy w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych w
2015 r. i 2016 r. (Leszno, 18.11.2015) – koszt: 240,00 zł. Organizator: Ośrodek szkolenia.
Wydawnictwo JAKRO.
Anna Safiańczuk – specjalista ds. promocji i pozyskiwania funduszy zewnętrznych:
1. Szkolenie z zakresu ochrony danych osobowych (Wschowa, 14 kwietnia 2015)
– bezpłatne. Organizator: Polska Fundacja Przedsiębiorczości/ Organizacja Pracodawców Ziemi
Lubuskiej.
2. Spotkanie informacyjne „FUNDUSZE EUROPEJSKIE W NOWEJ PERSPEKTYWIE”
(Zielona Góra, 21 maja 2015 r.) – bezpłatne. Organizator: Wydział Informacji i Promocji Urzędu
Marszałkowskiego w Zielonej Górze.
3. Sponsoring w sektorze kultury (Sulechów, 17-18 września 2015) – bezpłatne. Organizator:
Narodowe Centrum Kultury IRCAK.
Strona | 35
Magdalenia Birut – specjalista ds. edukacji:
1. "Sztuka w szkole. Konieczności, możliwości, potrzeby" - konferencja dla nauczycieli,
animatorów i edukatorów (Zielona Góra, 19-20.11.2015) – bezpłatne. Organizator: Galeria BWA
w Zielonej Górze, Zachęta-Narodowa Galeria Sztuki, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa
Narodowego, Muzeum Ziemi Lubuskiej.
2. "Projektowanie oferty instytucji/organizacji kultury w oparciu o diagnozę potrzeb lokalnej
społeczności" (Międzyrzecz, 9-10.12.2015) – bezpłatne. Organizator: Narodowe Centrum
Kultury IRCAK.
X. Współpraca z innymi placówkami
Muzeum Ziemi Wschowskiej w 2015 r. współpracowało z następującymi instytucjami:
Instytucje zagraniczne:
Kulturreferentin für Westpreußen, Posener Land, Mittelpolen, Wolhynien und Galizien
Deutsch-Polnische Stiftung Kulturpflege und Denkmalschutz (DPS)
Franckeschen Stiftungen w Halle
Uniwersytet Martina Lutra w Halle i Wittenberdze
Deutsches Kulturforum östliches Europa w Berlinie
Instytucje i uczelnie w Polsce:
Archiwum Państwowe w Lesznie
Archiwum Państwowe w Poznaniu
Muzeum Ceramiki w Bolesławcu
Muzeum Miedzi w Legnicy
Muzeum Okręgowe w Lesznie
Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Głogowie
Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego
Muzeum Narodowe w Warszawie
Instytut Historii Sztuki UWr
Instytut Historii UAM w Poznaniu
Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków
Uniwersytet Zielonogórski
Muzeum w Praszce
Muzeum Regionalne w Kościanie
Muzeum Ziemi Rawickiej w Rawiczu
Muzeum Młynarstwa w Osiecznej
Muzeum Archeologiczne Środkowego Nadodrza w Zielonej Górze
Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze
Muzeum Ziemi Lubuskiej w Gorzowie Wlkp.
Muzeum w Ziemi Międzyrzeckiej w Międzyrzeczu
Muzeum Miejskie w Nowej Soli
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Poznaniu
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków, delegatura w Lesznie
Miejska Biblioteka Puliczna w Lesznie
Organizacje pozarządowe i grupy nieformalne:
Strona | 36
Rota św. Judy Tadeusza
Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”, Wschowa
Stowarzyszenie Czas A.R.T., Wschowa
Stowarzyszenie Twórcze Horyzonty, Wschowa
Komitet Polaków przybyłych z Kresów Wschodnich
Stowarzyszenie „Huta Pieniacka”
Leszczyńskie Towarzystwo Kulturalne
Wieluńskie Towarzystwo Naukowe
Związek Harcerstwa Polskiego
Polskie Towarzystwo Numizmatyczne, Oddział w Zielonej Górze
Leszczyńskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Samorządowe, wschowskie instytucje kultury:
Biblioteka Publiczna we Wschowie
Centrum Kultury i Rekreacji we Wschowie
Szkoły:
Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia we Wschowie
Szkoły i przedszkola na terenie powiatu wschowskiego i leszczyńskiego
XI. Współpraca z lokalnymi firmami, pomoc w organizacji wydarzeń
muzealnych
W 2015 muzeum zrealizowało 11 wydarzeń przy udziale lokalnych sponsorów. Pomocy
rzeczowej udzieliły firmy:
Cukiernia J. Kasperska; Piekarnia W. Gierczak; Protekst; Bank Spółdzielczy we Wschowie;
Danuta Stefaniak Sklep Papierniczy Rynek Wschowa; Grzegorz Sikorski Wyrób Tektur
i Opakowań; DAX; restauracja Tymff; Jedność sp. z o. o.;
Agencja Restukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Zielonej Górze pozytywne przychylia się
do wniosku Muzeum i nieodpłatnie przekazała Muzeum meble (7 krzeseł obrotowych, metalową
szafę z szufladami format A1) i sprzęt biurowy (2 drukarki wraz z tonerami).
XII. Pozyskanie środków zewnętrznych
- Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego dofinansował kwotą 99.998,99 zł. realizację
zadania pn.: „Rozbudowa Infrastruktury Muzeum Ziemi Wschowskiej etap II”. Wkład własny do
projektu w wysokości 37.499,57 zł zapewnił Organizator instytucji – Gmina Wschowa.
W ramach zadania zakupiono 8 gablot ekspozycyjnych, składane stoły i ławki do działań
edukacyjnych, zabudowę meblową do pracowni historyka, biurko i krzesła do gabinetu dyrektora,
multimedia: sprzęt i oprogramowanie do interaktywnego stoiska dot. młynarstwa wschowskiego
pn.: „Wiatrak”, rampę najazdową, monitoring wizyjny - recepcja muzeum i gabinet
numizmatyczny, sprzęt nagłośnieniowy i fotograficzny.
- Bank Spółdzielczy we Wschowie przekazał 5.000,00 zł na aranżację kącika edukacyjnego:
zakup mebli (stolik z szufladkami + 2 krzesełka), wydanie publikacji (skład, projekt graficzny
Strona | 37
i druk): „Z dziejów mennictwa we Wschowie” oraz pamiątkowych, papierowych toreb
z wizerunkiem trojaka koronnego Zygmunta III Wazy.
- współpraca z firmą AKME Zdzisław Wiśniewski zapewniła kwotę 15 000,00 zł, z czego
w 2015 r. wydatkowano 12 822,79 na następujące zadania:
 opracowanie graficzne plansz ekspozycyjnych do wystawy czasowej „Wschowa w latach
1945 - 1956. W 70-tą rocznicę powrotu do Polski.”
 projekt graficzny, skład i wydruk wydawnictwa „Wschowa utracona”
 opracowanie graficzne i skład: folderu wystawy czasowej „Wschowa w latach
1945 - 1956. W 70-tą rocznicę powrotu do Polski.” oraz książki Rodryga Wiśniewskiego
„Jak mam to nazwać?”
 wydruk folderu wystawy czasowej „Wschowa w latach 1945 - 1956. W 70-tą rocznicę
powrotu do Polski.”
 wydruk zaproszeń i poczęstunek na wernisaż wystawy „Wschowa i okolice na dawnej
karcie pocztowej ze zbiorów Zdzisława Wiśniewskiego”
 nagrody w konkursie na logo działalności edukacyjnej Muzeum
 wydruk książki Rodryga Wiśniewskiego „Jak mam to nazwać?”
 poczęstunek na promocję książki Rodryga Wiśniewskiego „Jak mam to nazwać?”
 projekt graficzny, skład i wydruk materiałów promocyjnych wystawy czasowej: „Godło
Polskie” (folder, plakat i zaproszenie na otwarcie wystawy)
- PZU Życie SA przeznaczyło w ramach dofinansowania zadania prewencyjnego 2.500,00 zł
na zakup i montaż systemu monitoringu wizyjnego w recepcji muzeum przy Pl. Zamkowym 2 –
kamieniczki mieszczańskie.
- Pełnomocnik Burmistrza ds. Profilaktyki i Młodzieży dofinansował kwotą 1.000 zł warsztaty
z Michałem Malinowskim.
XIII. Działalność w zakresie administracyjno-gospodarczym
Regulacje i procedury wewnętrzne wprowadzone w roku 2015:
1. Instrukcja ruchu osobowego
2. Instrukcja przygotowania zbiorów do ewakuacji.
3. Instrukcja postępowania w przypadkach szczególnych.
4. Zasady nabywania obiektów przez Muzeum Ziemi Wschowskiej.
5. Instrukcja konwojowa.
6. Zasady prowadzenia ewidencji, opracowywania i udostępniania zbiorów w Muzeum Ziemi
Wschowskiej.
7. Regulamin pracy opiekunów ekspozycji.
8. Instrukcja zabezpieczenia pomieszczeń, w tym sposobów zarządzania kluczami od tych
pomieszczeń.
9. Plan ochrony Muzeum Ziemi Wschowskiej.
Strona | 38
10. Zaktualizowano instrukcję bezpieczeństwa pożarowego dla budynku przy Pl. Farnym 3 oraz
przygotowano nową instrukcję bezpieczeństwa pożarowego dla budynku przy Pl. Zamkowym
1. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Zielonej Górze przekazała dla muzeum
bezpłatnie: drukarki LEXMARK – 2 szt., szafa metalowa, krzesła obrotowe biurowe – 7 szt.
2. Malowanie i remont bramy wjazdowej prowadzącej na plac techniczny Lapidarium Rzeźby
Nagrobnej (od ul. Solnej).
3. Burmistrz Miasta i Gminy Wschowa przekazał bezpłatnie witryny szklane – 5 szt.
4. Stowarzyszenie Przyjaciół Gimnazjum nr 1 we Wschowie przekazało bezpłatnie stroje
historyczne do wykorzystania w celach edukacyjnych, artystycznych i wystawienniczych.
5. Zakupiono odkurzacz spalinowy do prac porządkowych na terenie Lapidarium. MTD
POLAND Sp. z o.o., ORLE. Zakup sfinansowano ze środków na działalność bieżącą.
6. Wykonano renowację elementów żeliwnych ogrodzenia wokół grobu na terenie
Staromiejskiego Cmentarza Ewangelickiego we Wschowie. PHU Adrian Stokłos, Długie Stare.
Usługę sfinansowano z odszkodowania uzyskanego od ubezpieczyciela.
7. Zakupiono lampy do biblioteki muzealnej przy Pl. Farnym 3. Elektromax Dominik Binkowski,
Wschowa. Zakup sfinansowano ze środków na działalność bieżącą.
8. Wymieniono uszkodzony dysk serwera. SoftUs Wojciech Urbanowicz, Wschowa. Zakup
sfinansowano z odszkodowania uzyskanego od ubezpieczyciela.
9. Zainstalowano piloty antywłamaniowe w budynku muzeum przy Pl. Farnym 3. INTERBELL
Sp. z o.o., Leszno. Zakup sfinansowano ze środków na działalność bieżącą.
XIV. PRZYCHODY MUZEUM ZIEMI WSCHOWSKIEJ W ROKU 2015
PRZYCHODY OGÓŁEM: 749.638,74, w tym:
DOTACJE: 652.498,56 zł:
1. dotacja podmiotowa od organizatora: 509.400,00 zł
2. dotacja celowa od organizatora na dofinansowanie projektu „Rozbudowa
infrastruktury MZW – etap II” – 27.499,57 zł
3. dotacja celowa od organizatora na sfinansowanie kosztów zakupu muzealiów –
5.600,00 zł
4. dotacja celowa od Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu
„Rozbudowa infrastruktury MZW – etap II” – 99.998,99 zł
PRZYCHODY WŁASNE: 97.140,18 zł:
1. sprzedaż biletów (wstęp do muzeum) – 2.996,00 zł
2. działalność edukacyjna – 3.660,00 zł
3. oprowadzanie – 2.720,00 zł
4. sprzedaż wydawnictw obcych – 3.138,00 zł
5. sprzedaż wydawnictw własnych – 8.004,00 zł
6. refakturowanie kosztów mediów – 22.934,00 zł
7. odszkodowania od ubezpieczyciela – 31.120,78 zł
8. pozostałe przychody operacyjne – 22.567,40, w tym:
a) za reklamę firmy AKME Z. Wiśniewski - 15.000,00 zł
b) sponsoring BS Wschowa – 5.000,00 zł
c) środki prewencyjne PZU – 2.496,90 zł
d) zwrot kosztów przesyłek – 70,50 zł
Strona | 39
XV. OGÓLNA ROCZNA FREKWENCJA
Kamieniczki barokowe, Pl. Zamkowy 2-3 – 1826 osób
Rezydencja jezuicka, Pl. Farny 3 – 3930 osób
Lapidarium Rzeźby Nagrobnej, ul. Spokojna – 2878 osób
Łącznie: 8 634 osoby
XVI. PERSPEKTYWY ROZWOJU I RYZYKO
Muzeum kontynuuje systematyczną pracę nad budowaniem własnej marki opartej na realizacji
wyznaczonej misji, działaniu we współpracy z organizacjami, instytucjami w najbliższym
otoczeniu, a także w kraju i zagranicą. Zależy nam na zdobyciu zaufania partnerów a przede
wszystkim lokalnej społeczności. Obszar, w których nastąpił dynamiczny rozwój to edukacja
otwarta dla wszystkich. W ciągu 2015 r. podniesione zostały także standardy bezpieczeństwa
zbiorów. Potwierdziła to dwudniowa wizyta kierownika Pionu Ochrony Zbiorów z Narodowego
Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. Wizyta odbyła się na zaproszenie dyrektora Muzeum
Ziemi Wschowskiej w celu oceny zabezpieczenia zbiorów.
Pozyskane fundusze w formie dotacji z MKiDN oraz Banku Spółdzielczego oraz firmy AKME
pozwoliły zrealizować szereg działań inwestycyjnych, oświatowych, wydawniczych
i wystawienniczych. Obszary wymagające koncentracji to konserwacja muzealiów oraz prac
naukowa – opracowywanie zbiorów, redagowanie katalogów zbiorów, wystaw. Niestety brak
środków finansowych jest największą przyczyną ograniczonej działalności w tym zakresie.
Wysoka ocena naszych działań to także zasługa zespołu fachowców pracujących w muzeum.
Muzeum Ziemi Wschowskiej ma realną perspektywę rozwoju w kierunku bardzo dobrze
działającej wyspecjalizowanej instytucji stojącej na straży dziedzictwa kulturowego. Stanowi
interesujące centrum kultury wysokiej, edukacji otwartej a także ważny czynnik promocji
Wschowy i regionu.
Niestety nadal dużym ryzykiem dla Muzeum jest brak środków finansowych na działania.
Do najpilniejszych spraw należy rozwiązanie problemu modernizacji systemu centralnego
ogrzewania oraz założenie systemu wentylacji w budynku przy Pl. Zamkowym 2. Czynniki
te powodują niestabilny klimat niebezpieczny dla przechowywanych muzealiów w magazynach
i na ekspozycji. W budynkach muzeum przy Pl. Zamkowym 2 w jak najszybszym czasie
powinien zostać przeprowadzony gruntowny remont wnętrz.
Również niezabezpieczenie parteru budynku przy Pl. Farnym 3 oraz poddasza przy Pl.
Zamkowym stwarza ryzyko łatwego dostępu do zbiorów muzealnych, zabezpieczenie muzealiów
na ekspozycji wymaga systematycznych nakładów finansowych.
Zgromadzone zbiory oraz zabytki znajdujące się w Lapidarium Rzeźby Nagrobnej wymagają
systematycznie prowadzonych prac konserwatorskich oraz remontowych. W tym celu powinna
zostać ustalona roczna dotacja celowa, która pozwoliłaby rozwiązywać najpilniejsze potrzeby
konserwatorskie.
Niestety coraz bardziej wzrasta ryzyko związane z brakiem wystarczających finansów, które
pozwoliłyby zapewnić godne wynagrodzenia dla wykwalifikowanych pracowników, a także
zapewnić im rozwój zawodowy. Stan ten może być przyczyną dużej rotacji kadr, a tym samym
brakiem stabilności i kontynuacji działań.
Strona | 40

Sprawozdanie z dzialalnosci Muzeum Ziemi Wschowskiej w 2015

Transkrypt

Podobne dokumenty

Inwestycja w kadry - część III - Powiatowy Urząd Pracy we Wschowie

Deutsche Bank Polska SA * Bank Pekao SA * Getin

bezpłatna gazeta powiatowa