KZS-15-12 - Sąd Apelacyjny w Krakowie
Transkrypt
KZS-15-12 - Sąd Apelacyjny w Krakowie
KRAKOWSKIE ZESZYTY SĄDOWE BIULETYN SĄDU APELACYJNEGO W KRAKOWIE W SPRAWACH KARNYCH 300 25 lat Zeszytów Rok XXV • Grudzień 2015 • Nr 12 (300) Numer zamknięto w dniu 29 grudnia 2015 roku Redakcja: Sędziowie Wydziału II Karnego SA Opracowanie: Ryszard Kałwa Rysunek na okładce: Bogdan Bukowski Sąd Apelacyjny w Krakowie, Wydział II Karny 31-547 Kraków, ul. Przy Rondzie 3 tel. (12) 417-54-39, 417-55-67 Skład, łamanie: Agata Waksmundzka ISSN 1640-7334 Nakład 670 egz. e-mail: [email protected] www.kzs.krakow.sa.gov.pl Zbiór orzecznictwa karnego Sądu Apelacyjnego w Krakowie: www.krakow.sa.gov.pl/orzecznictwo Spis treści I. Z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego 5 A. Wyroki Trybunału Konstytucyjnego 5 II. Z biuletynu 11/15 Sądu Najwyższego 5 A. Uchwały Izby Karnej 5 B. Pytania prawne 5 C. Orzeczenia tezowane Izby Karnej 6 III. Inne orzeczenia Sądu Najwyższego 8 A. Środki karne 8 B. Recydywa 8 C. Kara łączna 9 D. Przestępstwa seksualne 9 E. Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości 10 F. Przestępstwa w obrocie gospodarczym 11 G. Czynności procesowe 12 H. Dowody 12 I. Postępowanie przygotowawcze 13 J. Postępowanie przed sądem I instancji 13 K. Wyrokowanie 14 L. Postępowanie odwoławcze 16 Ł. Kasacja 17 M. Wznowienie postępowania 19 N. Prawo karne skarbowe 20 O. Wykroczenia 20 P. Postępowanie dyscyplinarne 21 IV. Z orzecznictwa Sądu Apelacyjnego 21 A. Formy popełnienia przestępstwa 21 B. Probacja 22 C. Wymiar kary 22 D. Odpowiedzialność za przestępstwa popełnione za granicą 22 E. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu 23 F. Przestępstwa przeciwko mieniu 24 G. Dowody 24 H. Środki przymusu 25 3 I. Postępowanie odwoławcze J. Koszty procesu K. Opieszałość postępowania L. Ustrój sądów powszechnych Ł. Prawo o adwokaturze V. Orzeczenia innych sądów apelacyjnych A. Konstytucja B. Formy popełnienia przestępstwa C. Środki karne D. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu E. Przestępstwa przeciwko wolności F. Przestępstwa przeciwko dokumentom G. Przestępstwa przeciwko mieniu H. Odszkodowanie za niesłuszne skazanie I. Wykonanie J. Przeciwdziałanie narkomanii K. Rehabilitacja VI. Legislacja VII. Bibliografia prawa karnego A. Artykuły B. Glosy C. Recenzje D. Przeglądy E. Sprawozdania. Informacje F. Varia VIII. Poczet sędziów krakowskich cz. XXXII IX. Skorowidz 4 26 27 27 28 28 29 29 29 30 30 30 31 31 32 32 32 33 33 34 34 35 37 37 37 37 39 49 I. Z ORZECZNICTWA TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO A. Wyroki Trybunału Konstytucyjnego 1. W ostatnim miesiącu nie ogłoszono wyroków Trybunału Konstytucyjnego w sprawach karnych ani takich spraw nie wniesiono do Trybunału. II. Z BIULETYNU 11/15 SĄDU NAJWYŻSZEGO A. Uchwały Izby Karnej 2. W ostatnim miesiącu nie ogłoszono uchwał Sądu Najwyższego w sprawach karnych. B. Pytania prawne 3. 1. Czy przez jednostkę organizacyjną dysponującą środkami publicznymi w rozumieniu art. 115 § 19 k.k. należy rozumieć wyłącznie jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (t. j. Dz. U. z 2013 roku poz. 885) i inne podmioty, którym powierzono administrowanie środkami publicznymi w rozumieniu tej ustawy, czy także podmioty gospodarcze powstałe w oparciu o majątek Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego – które nie wykonują zadań publicznych w wąskim znaczeniu? 5 2. Czy do uznania danej osoby za osobę pełniącą funkcję publiczną w rozumieniu art. 115 § 19 k.k. wystarczające jest, aby osoba ta była zatrudniona w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi, czy też konieczne jest nadto ustalenie, iż zachowanie danej osoby mające wypełniać znamię wskazanego przepisu związane było z dysponowaniem tymi środkami oraz wynikało z ustawowego umocowania zakresu uprawnień i obowiązków, które dana osoba miała realizować w sferze publicznej? (I KZP 19/15, SO Łódź) 4. 1. Czy odmienność płci jest warunkiem pozostawania we wspólnym pożyciu w rozumieniu art. 115 § 11 k.k.? 2. Jakiego rodzaju więzi charakteryzują stan wspólnego pożycia w rozumieniu art. 115 § 11 k.k.? (I KZP 20/15, wniosek Pierwszego Prezesa SN) C. Orzeczenia tezowane Izby Karnej 5. Skoro obrońca skazanego zaskarżył apelacją wyrok sądu pierwszej instancji nie w całości, a tylko w części dotyczącej jedynie orzeczenia o wznowieniu z urzędu postępowania w sprawie o wydanie wyroku łącznego, natomiast wprost nie zaskarżył orzeczenia następczego o umorzeniu postępowania, a w środku odwoławczym domagał się poszerzenia zakresu wznowienia postępowania z urzędu, to takie sformułowanie granic skargi powoduje, że wniesiona apelacja jest niedopuszczalna i stąd należało pozostawić ją bez rozpoznania. Ustawodawca wprost zdecydował bowiem, że samo merytoryczne orzeczenie o wznowieniu postępowania jest niezaskarżalne, natomiast środek odwoławczy przysługuje od wyroku uchylającego zaskarżone orzeczenie, zawierającego orze6 czenie następcze w formie uniewinnienia albo umorzenia postępowania (arg. z art. 547 § 3 zd. 2 k.p.k.). Postanowienie z dnia 11 czerwca 2015 roku – IV KO 22/15, OSNKW 11/15 poz. 93; cztery inne tezy z tego postanowienia w Zeszycie 10/15 poz. 40 za LEX 6. 1. Przewidziane w art. 9e ustawy z dnia 12 października 1990 roku o Straży Granicznej, Dz. U. 2014 roku poz. 1402, uprawnienie Komendanta Głównego Straży Granicznej i Komendantów Oddziałów tej Straży do występowania z pisemnym wnioskiem do sądu o zarządzenie lub przedłużenie kontroli operacyjnej, przysługuje również ich zastępcom oraz funkcjonariuszom Straży Granicznej, upoważnionym do podejmowania czynności w ich imieniu. 2. Za „szczególnie uzasadniony przypadek”, o którym mowa w art. 9e ust. 10 wyżej wymienionej ustawy, warunkujący przedłużenie okresu stosowania kontroli operacyjnej, może być uznany pozytywny przebieg dotychczasowej kontroli, w tym uzyskanie informacji wskazujących na możliwość popełnienia katalogowego przestępstwa o znacznym stopniu społecznej szkodliwości lub ujawnienie się okoliczności istotnych dla ustalenia sprawców. 3. Dokumentami „uprawniającymi do przekraczania granicy państwowej” w rozumieniu art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o Straży Granicznej, są zarówno dokumenty ściśle związane z osobą przekraczającą granicę – paszport albo dowód osobisty, jak i wszelkie inne dokumenty dotyczące wprost towarów będących przedmiotem transferu przez granicę państwową, w tym również sfałszowane dokumenty umożliwiające transgraniczny przemyt samochodów. 7 Postanowienie z dnia 4 września 2015 roku – III KK 76/15, OSNKW 11/15 poz. 91 7. Pozostałe orzeczenia tezowane z tego biuletynu były już zamieszczone w Zeszytach na podstawie innych źródeł, a to 7-8/15 poz. 19, 20, 28 t. 3 i 10/15 poz. 35, 49 i 50, dlatego je pomijamy. III. INNE ORZECZENIA SĄDU NAJWYŻSZEGO A. Środki karne 8. Wprawdzie realizacja nakazu opuszczenia lokalu ma charakter jednorazowy, ale i tak konieczne jest określenie okresu obowiązywania tego nakazu, oznacza to bowiem jednocześnie niemożność ponownego wprowadzenia się do lokalu przez wyznaczony okres. Wyrok z dnia 17 września 2015 roku – III KK 299/15, OSNPG 12/15 poz. 1 Zob. poz. 18 – klauzula antykumulacyjna wobec obowiązku naprawienia szkody B. Recydywa 9. Przestępstwo może spełniać warunki określone w art. 64 § 1 k.k. tylko wtedy, gdy zostało popełnione już po prawomocnym osądzeniu wcześniejszego przestępstwa. Przez skazanie rozumieć należy prawomocne uznanie 8 za winnego, albowiem skazanym – w rozumieniu tego przepisu – jest tylko ta osoba, co do której zapadł prawomocny wyrok sądu. Wyrok skazujący musi być przy tym prawomocny w chwili popełnienia przez sprawcę kolejnego, podobnego przestępstwa. Warunek uprzedniego skazania nie jest natomiast spełniony, jeżeli sprawca popełnił nowe przestępstwo umyślne, zanim został prawomocnie osądzony, albowiem do momentu uprawomocnienia się wyroku, obejmującego takie skazanie, osobę wobec której toczy się postępowanie, uznaje się za oskarżonego, nie zaś za skazanego. Wyrok z dnia 25 czerwca 2015 roku – II KK 128/15, LEX 1750026 C. Kara łączna 10. 1. (…) 2. Aczkolwiek art. 575 § 2 k.p.k. odnosi się do wyroku łącznego, a nie kary łącznej, to jednak może być stosowany odpowiednio także w odniesieniu do tej kary i to niezależnie od etapu postępowania. Zatem w konsekwencji uchylenia wyroku sądu meriti, w zakresie skazania oskarżonego za jeden z czynów, ex lege rozwiązane też zostaje orzeczenie o karze łącznej. Wyrok z dnia 25 czerwca 2015 roku – II KK 129/15, LEX 1750140; teza pierwsza pod poz. 29 D. Przestępstwa seksualne 11. Dla realizacji znamion czynu z art. 197 § 2 k.k. nie jest konieczne „wykazywanie podniecenia seksualnego 9 zmierzającego do obcowania płciowego”. Celem zachowania sprawcy nie musi być zaspokojenie lub pobudzenie popędu płciowego. Postanowienie z dnia 23 lipca 2015 roku – II KK 194/15, LEX 1778872 E. Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości 12. Tryb wydawania prawa jazdy reguluje ustawa z dnia 5 stycznia 2011 roku o kierujących pojazdami (tekst jedn. Dz. U. z 2015 roku poz. 155 ze zm.). Jej przepisy nie zawierają upoważnienia organu administracji do odbierania od osób wnioskujących o wydanie prawa jazdy oświadczeń pod rygorem odpowiedzialności karnej za podanie nieprawdziwych danych co do podlegania zakazowi prowadzenia pojazdów mechanicznych. Co prawda, wzór wniosku o wydanie prawa jazdy przewiduje zamieszczenie w nim oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej z art. 233 § 1 k.k., że wobec osoby ubiegającej się nie obowiązuje sądowy zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, ale powinność złożenia oświadczenia w tej kwestii wynika nie z przepisu ustawy, lecz z rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 31 lipca 2012 roku w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz. U. z 2012 roku poz. 1005 ze zm.). Regulacja ta, zamieszczona w akcie prawnym podustawowym, nie spełnia warunku ustawowej określoności typu przestępstwa (art. 42 ust. 1 Konstytucji RP i art. 1 § 1 k.k.) Wyrok z dnia 3 września 2015 roku – V KK 225/15, OSNPG 12/15 poz. 3 10 F. Przestępstwa w obrocie gospodarczym 13. 1. W procesie dotyczącym zarzutu z art. 299 § 1 k.k. przedmiotem postępowania może być szersza działalność sprawcy przestępstwa bazowego, który dąży do udaremnienia lub znacznego utrudnienia stwierdzenia przestępnego pochodzenia korzyści mających postać dóbr wymienionych w tym przepisie, wygenerowanych pośrednio lub bezpośrednio z popełnienia czynu zabronionego. Obszar przestępczej działalności polegającej na „praniu brudnych pieniędzy” może być przecież szerszy niż ustalony w procesie dotyczącym przestępstwa bazowego. Także lokowanie środków pochodzących z czynu zabronionego stanowiącego przestępstwo bazowe może przynieść zysk będący korzyścią pochodzącą pośrednio z tego czynu. 2. Jeżeli się udowodni, że rozmiary korzyści sprawcy czynu z art. 299 § 1 k.k. były większe niż korzyść ustalona w toku postępowania o czyn jednostkowy, a jej przyrost – przynajmniej w jakiejś części – został uzyskany przy wykorzystaniu środków pochodzących z popełnienia czynu zabronionego, to istnienie przesłanki do niezależnego stosowania dyrektywy zawartej w przepisie art. 299 § 7 k.k. – nie może budzić wątpliwości. Nie ma zatem normatywnych podstaw do wyeliminowania możliwości odrębnego orzekania na podstawie art. 299 § 7 k.k. przepadku przedmiotów, korzyści lub ich równowartości wobec sprawców tzw. przestępstwa bazowego. Postanowienie z dnia 26 sierpnia 2015 roku – V KK 20/15, LEX 1784533 11 G. Czynności procesowe 14. Termin z art. 120 § 1 k.p.k. nie jest terminem zawitym, co oznacza, że czynność procesowa dokonana po jego upływie jest bezskuteczna i nie można terminu tego przywrócić w trybie przewidzianym w art. 126 k.p.k. Postanowienie z dnia 28 sierpnia 2015 roku – III KK 254/15, LEX 1771712 H. Dowody 15. W realiach procesowych tej sprawy wynik badania wariograficznego – poligraficznego mógł być tylko jednym z dowodów przeprowadzonych w tej sprawie, i to nie dowodem świadczącym o określonych okolicznościach, lecz takim, który wskazywał na sposób reagowania przesłuchiwanych na zadawane pytania. Co oczywiste, wynik takiego badania nie mógł jako jedyny świadczyć o sprawstwie albo niewinności i musiał być oceniony, jak stało się to w tej sprawie, w kontekście innych przeprowadzonych dowodów. Z całą jednak pewnością badanie wariograficzne wskazane w art. 199a k.p.k. może być stosowane również w postępowaniu sądowym i, w zasadzie, nie dla celów eliminacyjnych określonych w art. 192a § 1 k.p.k. Postanowienie z dnia 25 sierpnia 2015 roku – III KK 51/15, OSNPG 12/15 poz. 7 12 I. Postępowanie przygotowawcze 16. Z chwilą wniesienia aktu oskarżenia do sądu, którą uznać należy za zakończenie postępowania przygotowawczego i rozpoczęcia studium postępowania sądowego, zmienia się rola procesowa prokuratora z organu prowadzącego lub nadzorującego prowadzenie postępowania przygotowawczego w rolę strony postępowania sądowego – oskarżyciela. Skoro wniesienie aktu oskarżenia do sądu oznacza rozpoczęcie stadium postępowania sądowego, to kończą się jednocześnie uprawnienia organu prokuratora przysługujące mu w stadium postępowania przygotowawczego. Jednym z tych uprawnień jest składanie wniosku z art. 335 k.p.k. Uznać zatem trzeba, że dołączenie wniosku do aktu oskarżenia, o którym mowa w art. 335 § 1 k.p.k. w brzmieniu sprzed 30 czerwca 2015 roku, a obecnie w art. 335 § 2 k.p.k., oznacza, że wniosek ten powinien być złożony jednocześnie z aktem oskarżenia, a samo sformułowanie „może dołączyć” dotyczy jedynie odrębności wniosku jako dokumentu procesowego, który jednak pozostaje w ścisłym związku z aktem oskarżenia i nie może być przesyłany do sądu w toku trwającego już postępowania jurysdykcyjnego. Wyrok z dnia 6 sierpnia 2015 roku – II KK 142/15, OSNPG 12/15 poz. 8; w innym brzmieniu – KZS 10/15 poz. 36 J. Postępowanie przed sądem I instancji Zob. poz. 16 – ugoda o karę po wniesieniu oskarżenia poz. 17 – uzgodnienie kary 13 K. Wyrokowanie 17. Sąd rozstrzygając złożony – w oparciu o przepis art. 387 § 1 k.p.k. – przez oskarżonego lub jego obrońcę wniosek o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie oskarżonemu określonej kary lub środka karnego bez przeprowadzenia postępowania dowodowego, jest zobowiązany przede wszystkim sprawdzić zaistnienie wszystkich warunków dopuszczalności takiego wniosku określonych w art. 387 § 1 i § 2 k.p.k. Jednym z nich jest z pewnością zgodność zgłaszanych we wniosku, zaakceptowanych przez uprawnionych uczestników postępowania, propozycji, w tym również tych co do oceny prawno-karnej zarzucanego oskarżonemu czynu, wymiaru kary bądź środków karnych z obowiązującymi przepisami prawa karnego materialnego. W sytuacji, w której treść owego wniosku tychże regulacji prawnych nie respektuje, niewątpliwym obowiązkiem sądu jest bądź to uzależnienie swej decyzji o uwzględnieniu tego wniosku od dokonania w nim zmiany konwalidującej tę dostrzeżoną jego wadliwość (art. 387 § 3 k.p.k.) bądź też rozpoznanie w dalszym ciągu sprawy na zasadach ogólnych. Wyrok z dnia 12/15 poz. 9 6 sierpnia 2015 roku – II KK 219/15, OSNPG 18. Przepis art. 46 § 1 k.k. pozwala, w razie skazania, na orzeczenie przez sąd obowiązku naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody w całości lub części lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. W przypadku złożenia przez pokrzywdzonego lub inną uprawnioną osobę wniosku o orzeczenie takiego obowiązku, sąd zobowiązany jest do wydania orzeczenia o obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynieniu. Przepis art. 415 § 5 zdanie drugie 14 k.p.k. w brzmieniu obowiązującym w chwili wydania zaskarżonego kasacją wyroku stanowił jednak, że obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę nie orzeka się, jeżeli roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono. Po zmianie treści art. 415 k.p.k. i nowej treści przepisu obowiązującej od dnia 1 lipca 2015 roku zasada ta została zachowana w paragrafie pierwszym. Celem tej regulacji jest wyeliminowanie sytuacji, w której dochodzi do kumulacji rozstrzygnięć o charakterze kompensacyjnym i do funkcjonowania w obrocie prawnym dwóch tytułów egzekucyjnych, co rodzić może niebezpieczeństwo dwukrotnego dochodzenia naprawienia tej samej szkody. Klauzula antykumulacyjna, o której mowa, znajduje zastosowanie w przypadku tożsamości przedmiotowej i podmiotowej roszczenia stanowiącego przedmiot rozpoznania. Wyrok z dnia 6 sierpnia 2015 roku – II KK 218/15, OSNPG 12/15 poz. 2 19. Jak już wielokrotnie podkreślał Sąd Najwyższy, polski proces karny nie jest procesem formułkowym, w którym wymagane było posługiwanie się określonymi formułami prawnymi, gdyż przy konstruowaniu opisu przestępstwa wystarczające jest użycie wyrażenia znaczeniowo równorzędnego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2014 roku, sygn. II KK 141/14, OSNKW 2015 nr 5 poz. 42; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 2014 roku, sygn. III KK 416/13, LEX nr 1444607; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2009 roku sygn. IV KK 111/09, LEX nr 550462). Dopóty, dopóki leksykalne odmienności w opisie czynu nie są powodem wątpliwości co do rzeczywistej treści stawianych oskarżonemu zarzutów, nie może być mowy o naruszeniu zasady 15 nullum crimen sine lege scripta. Taki opis nie godzi w gwarancyjne funkcje prawa, chroni natomiast konstytucyjną i ustawową zasadę, iż sądy pełniąc wymiar sprawiedliwości, powinny się opierać na prawdziwych ustaleniach, wobec których przepisy kształtujące postępowanie karne pełnią rolę służebną, zatem nie mogą być interpretowane w sposób formalistyczny i irracjonalny, a zarazem wypaczający sens tego postępowania. Wyrok z dnia 1 września 2015 roku – V KK 212/15, OSNPG 12/15 poz. 10 Zob. poz. 29 – oznaczenie wartości mienia L. Postępowanie odwoławcze 20. Każde przeprowadzenie rozprawy odwoławczej pod nieobecność, nawet prawidłowo o niej powiadomionego, oskarżonego w przypadku uprzedniego uznania (przez prezesa sądu lub sąd) jego udziału w niej za obowiązkowy jest – mocą obowiązującego prawa – niedopuszczalne. Stanowi bowiem rażące naruszenie kategorycznej treści wspomnianego art. 450 § 3 k.p.k. Wyrok z dnia 22 lipca 2015 roku – V KK 198/15, LEX 1762494 21. Naruszenie prawa materialnego polega na wadliwym jego zastosowaniu (bądź niezastosowaniu) w orzeczeniu opartym na trafnych ustaleniach faktycznych. Tylko wówczas, gdy niekwestionowane są ustalenia faktyczne, a wadliwość rozstrzygnięcia sprowadza się do niewłaściwej substancji, można mówić o obrazie prawa materialnego. 16 Postanowienie z dnia 10 września 2015 roku – V KK 118/15, OSNPG 12/15 poz. 11 22. Irrelewantne jest to, że wskutek uchylenia dotkniętego bezwzględnym uchybieniem z art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k. zaskarżonego wyroku łącznego i umorzenia w tej materii postępowania pozostanie w obrocie prawnym wcześniejszy, wadliwie skonstruowany wyrok łączny; nie jest ważne, że z określonych przyczyn – na ogół ściśle jurydycznych – rysuje się niemożność jego wzruszenia w przyszłości. Wyrok z dnia 17 września 2015 roku – III KK 308/15, OSNPG 12/15 poz. 12; inna teza z tego roku w Zeszycie 10/15 poz. 27 Ł. Kasacja 23. Nie ulega jednak wątpliwości – a to zgodnie z bardzo konserwatywną i jednolitą wykładnią przepisu art. 523 § 4 pkt 1 k.p.k. dokonywaną w orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz w pełni aprobowaną w doktrynie procesu karnego – że podniesienie zarzutu wystąpienia uchybienia z art. 439 k.p.k. wcale nie uprawnia strony do podnoszenia innych zarzutów, nie mających charakteru bezwzględnych podstaw odwoławczych. Nie ma potrzeby przywoływania w tym miejscu konkretnych judykatów czy poglądów doktryny – wystarczającym będzie wskazanie, że odmienna interpelacja tego przepisu (art. 523 § 4 pkt 1 k.p.k.) całkowicie iluzorycznym czyniłaby ograniczenie zawarte w art. 523 § 2 k.p.k. Dlatego też kasacyjna kognicja Sądu Najwyższego w sprawach, w których nie orzeczono bezwzględnej kary pozbawienia wolności (poza, rzecz jasna, kasacjami wnoszonymi w trybie art. 521 17 k.p.k.), obejmuje wyłącznie zarzuty dotyczące bezwzględnych podstaw odwoławczych. Postanowienie z dnia 13 sierpnia 2015 roku – II KK 221/15, OSNPG 12/15 poz. 13 24. Mając na względzie treść art. 536 k.p.k., Sąd Najwyższy miał obowiązek – niezależnie od mankamentów przedstawionej w kasacji argumentacji – z urzędu sprawdzić, czy zaskarżony nią wyrok nie jest dotknięty jedną z tzw. bezwzględnych przyczyn odwoławczych wskazanych w art. 439 § 1 k.p.k., w tym także ujemną przesłanką procesową w postaci tzw. braku skargi uprawnionego oskarżyciela. Postanowienie z dnia 19 sierpnia 2015 roku – III KK 47/15, OSNPG 12/15 poz. 15; inna teza z tego postanowienia w Zeszycie 10/15 poz. 28 25. Zgodnie z art. 531 § 1 k.p.k., jeżeli kasacja nie odpowiada wymogom określonym w art. 530 § 2 k.p.k., Sąd Najwyższy pozostawia ją bez rozpoznania, mimo wcześniejszego przyjęcia. Jednym z przepisów wymienionych w art. 530 § 2 k.p.k., określających wymogi, które badane są najpierw przez prezesa sądu odwoławczego, a następnie przez Sąd Najwyższy, jest sprawdzenie okoliczności, o których mowa w art. 120 § 2 k.p.k. Przepis ten dotyczy sytuacji, w której wniesione pismo procesowe nie odpowiada wymogom formalnym, a strona wezwana do usunięcia braku w terminie 7 dni nie uzupełnia braku w wyznaczonym terminie. Wówczas pismo to uznaje się za bezskuteczne, o czym poucza się stronę, wzywając do uzupełnienie braku. 18 Postanowienie z dnia 27 sierpnia 2015 roku – III KK 254/15, OSNPG 12/15 poz. 14; w innej redakcji – KZS 11/15 poz. 30 za LEX 26. Według art. 538 § 1 in principio k.p.k. uchylenie postanowienia zarządzającego wykonanie kary pozbawienia wolności, powodujące z mocy samego prawa ustanie wykonania kary, pociąga za sobą siłą rzeczy również ustanie odbywania tej kary w systemie dozoru elektronicznego (obecnie instytucja ta uregulowana jest w rozdziale VIIa k.k.w.); wystąpienie tego skutku nie jest warunkowane wydaniem jakiegokolwiek odrębnego orzeczenia. Postanowienie z dnia 25 września 2015 roku – II KK 225/15, OSNPG 12/15 poz. 16 M. Wznowienie postępowania 27. Oceny „potrzeby” wznowienia postępowania w związku z rozstrzygnięciem organu międzynarodowego (art. 540 § 3 k.p.k.) dokonywać należy zawsze w realiach konkretnej sprawy i wykluczone jest automatyczne stosowanie tego przepisu w każdej sprawie, w której organ międzynarodowy rozstrzygnie o naruszeniu przez Polskę przepisów prawa międzynarodowego. Postanowienie z dnia 23 lipca 2015 roku – II KO 20/15, LEX 1762484 19 N. Prawo karne skarbowe 28. Wyrażenie „wbrew przepisom ustawy”, użyte w art. 107 § 1 k.k.s., wymaga konkretyzacji w wyroku skazującym także przez wskazanie w opisie czynu i podstawie skazania przepisu, z którego wynika norma naruszona przez oskarżonego (art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k.). Postanowienie z dnia 30 września 2015 roku – I KZP 6/15, LEX 1797964. O. Wykroczenia 29. 1. Z uwagi na wynikający z treści art. 122 § 1 k.w., tzw. przepołowiony charakter czynu zabronionego, opisanego w typie przestępstwa z art. 291 § 1 k.k., obowiązkiem sądu meriti – co do zasady – jest zawsze dokładne ustalenie wartości rzeczy, aby prawidłowo określić zasadę odpowiedzialności za taki czyn. 2. (…) Wyrok z dnia 25 czerwca 2015 roku – II KK 129/15, LEX 1750140; teza druga pod poz. 10 tego Zeszytu 30. Wprawdzie przepis art. 45 § 2 k.w. stanowi, że w razie uchylenia prawomocnego rozstrzygnięcia, przedawnienie biegnie od daty uchylenia rozstrzygnięcia, przepis ten jednak jest rozumiany tak, że przedawnienie biegnie na nowo jedynie w takiej sytuacji, w której do upływu terminu przedawnienia nie doszło w chwili uchylenia prawomocnego wyroku. 20 Wyrok z dnia 3 września 2015 roku – V KK 200/15, LEX 1784534 P. Postępowanie dyscyplinarne 31. Osobisty udział obwinionego w postępowaniu dyscyplinarnym jest tylko jedną z form realizacji prawa do obrony, które może być realizowane także poprzez kierowanie do sądu odpowiednich pism procesowych przedstawiających stanowisko obwinionego. Wyrok z dnia 8 lipca 23015 roku – SDI 27/15, LEX 1762488 32. Sąd okręgowy pracy i ubezpieczeń społecznych rozpoznaje odwołanie od orzeczenia Krajowego Sądu Dyscyplinarnego przy Krajowej Izbie Biegłych Rewidentów, stosownie do art. 29 § 1 k.p.k., na rozprawie w składzie trzech sędziów. Postanowienie z dnia 30 września 2015 roku – I KZP 9/15, LEX 1797966, OSNKW 12/15 poz. 101 IV. Z ORZECZNICTWA SĄDU APELACYJNEGO A. Formy popełnienia przestępstwa 33. Współsprawcą jest zarówno osoba, która w porozumieniu z inną realizuje całość lub część znamion czynu zabronionego, jak i taka osoba która wprawdzie nie wykonuje czynności odpowiadającej znamieniu czasownikowemu czynu zabronionego, ale jej zachowanie uzgodnione 21 ze wspólnikami stanowi istotny wkład w realizację wspólnego przestępczego zamiaru. Wyrok z dnia 13 października 2015 roku – II AKa 120/15 do VI K 121/14 SO Kraków B. Probacja 34. Surowszy niż określony ustawowo limit warunkowego przedterminowego zwolnienia jest wyrazem ogólnoprewencyjnych celów kary, także jej społecznego oddziaływania. W odpowiedzi na zarzut nieprzystosowania oskarżonego do życia w społeczeństwie po odbyciu kary stwierdza sąd, że orzeczona kara 25 lat pozbawienia wolności ma przede wszystkim charakter eliminacyjny, więc jej podstawowym celem nie jest resocjalizacja. Wyrok z dnia 16 września 2015 roku – II AKa 157/15 do III K 122/14 SO Kraków Notka: Utrwala się orzekanie w tym przedmiocie w oparciu o prewencję ogólną, a nie o cechy osobowości sprawcy. C. Wymiar kary Zob. poz. 35 – karalność za granicą D. Odpowiedzialność za przestępstwa popełnione za granicą 35. Uprzednia karalność sprawcy dotyczy nie tylko kar orzeczonych przez polskie sądy. Zgodnie z art. 114a § 1 22 k.k. wyrokiem skazującym jest również prawomocne orzeczenie skazujące za popełnienie przestępstwa wydane przez sąd właściwy w sprawach karnych w państwie członkowskim Unii Europejskiej, chyba że według ustawy karnej polskiej czyn nie stanowi przestępstwa lub sprawca nie podlega karze albo orzeczono karę nieznaną ustawie. Wyrok z dnia 16 września 2015 roku – II AKa 157/15 do III K 122/14 SO Kraków E. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu 36. Jak to już dawniej wyrażono, zamierzone zadanie ciosu w klatkę piersiową narzędziem śmiercionośnym jak nóż, świadczy o działaniu z oczywistym zamiarem pozbawienia życia. Jest to działanie porównywalne z oddaniem strzału w głowę ofiary. Wyrok z dnia 16 września 2015 roku – II AKa 157/15 do III K 122/14 SO Kraków Notka: Oczywiście, dla przypisania zabójstwa niezbędne jest ustalić też zamiar sprawcy, tu wyrażony słowem „zamierzone”. 37. Okoliczności usprawiedliwiające silne wzburzenie sprawcy powinny istnieć poza jego osobą, w zjawiskach zewnętrznych, które skutkują podjęciem reakcji afektywnej. Afekt fizjologiczny musi być przy tym na tyle silny, że powoduje wytrącenie psychiki człowieka ze stanu równowagi, a w rezultacie sfera emocjonalna zaczyna dominować nad kontrolującą funkcją intelektu. Stan silnego wzburzenia charakteryzuje się więc tym, że przeżywany przez sprawcę proces emocjonalny wynikły ze szczególnej 23 sytuacji motywacyjnej ogranicza działalność jego intelektu. Sprawca takiego przestępstwa w swoich działaniach kieruje się emocjami, a nie rozumem. Wyrok z dnia 13 października 2015 roku – II AKa 199/15 do III K 168/14 SO Kraków F. Przestępstwa przeciwko mieniu 38. Dla bytu przestępstwa oszustwa jest obojętne, czy pokrzywdzony mógł lub powinien był sprawdzić prawdziwość twierdzeń sprawcy. Nie jest nawet istotne, że pokrzywdzony mógł wykryć błąd przy dołożeniu znikomej nawet staranności. Podobnie bezkrytyczność i łatwowierność pokrzywdzonego nie wyłącza karygodności wprowadzenia go w błąd. Wyrok z dnia 13 października 2015 roku – II AKa 153/15 do III K 338/13 SO Kraków Notka: Stale tak orzekamy, ostatnio w wyroku z KZS 12/11 poz. 31, zbiór 3124 teza 3 G. Dowody 39. Zgodzić się trzeba ze skarżącą, że nie zachodzi sytuacja „braku możliwości ustalenia danej okoliczności na podstawie innego dowodu”, o której mowa w art. 180 § 2 k.p.k. Z treści zaskarżonego postanowienia wynika, że istnieje szereg dowodów, na podstawie których można ustalić, czy oskarżona dopuściła się zarzuconych jej czynów. Dowód z zeznań skarżącej nie jest jedynym dowodem, bo dostarczałby kolejnych informacji co do spraw24 stwa, co zresztą w zaskarżonym postanowieniu wprost przyznano. Mniejsza, że rola oskarżonej w poszczególnych zaszłościach mogła być różna: w niektórych mogła aktywnie uczestniczyć, a o innych mogła nie wiedzieć. Postanowienie z dnia 1 grudnia 2015 roku – II AKz 452/15 do III K 203/10 SO Kraków Notka: Przedmiotem sprawy było wyłudzenie w obrocie handlowym. Zaskarżone postanowienie zmieniono, odmawiając wnioskowi jednej z oskarżonych o zwolnienie adwokata AB z tajemnicy zawodowej. Sąd uznał, że okoliczność ta nie należy do przesłanek zwolnienia, a norma zawarta w art. 180 § 2 k.p.k. ma służyć nie tylko oskarżonemu jako klientowi adwokata, ale również adwokatowi i innym stronom czynności prawnych, w których adwokat uczestniczył, pełniąc obsługę prawną. H. Środki przymusu 40. Oświadczenie, o którym mowa w art. 281 k.p.k., musi być złożone na potrzeby wydania listu żelaznego, stanowiąc wyraz przyjęcia na siebie przez oskarżonego określonego zobowiązania. Nie można zastępować go wyimkiem z pisma oskarżonego dotyczącego zupełnie innej kwestii, a to wniosku o uchylenie postanowienia o aresztowaniu oskarżonego. Postanowienie z dnia 2 grudnia 2015 roku – II AKz 456/15 do II Ko 223/15 SO Tarnów Notka: Sąd I instancji poinformował obrońcę oskarżonego, jakie warunki winno spełniać oświadczenie oskarżonego, a obrońca zobowiązał się do usunięcia jego braków w terminie miesiąca. Nie wykonał tego, nawet po przedłużeniu terminu. Uznano, że oskarżony oczekiwanego oświadczenia nie zamierza złożyć. 25 I. Postępowanie odwoławcze 41. Dla skuteczności zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku niezbędne jest wykazanie przez skarżącego konkretnych uchybień w ustaleniach, jakich miał dopuścić się sąd w świetle zasad logicznego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Zarzut nie może sprowadzać się do gołosłownej polemiki z ustaleniami sądu i nie może ograniczać się do przeciwstawienia tym ustaleniom odmiennego poglądu obrońcy. Wyrok z dnia 29 września 2015 roku – II AKa 152/15 do III K 293/13 SO Kraków 42. Gwarancyjna funkcja przepisu art. 443 k.p.k. powoduje, że zakaz orzekania na niekorzyść obejmuje dokonywanie jakichkolwiek zmian powodujących negatywne skutki dla oskarżonego nie tylko w zakresie ustaleń faktycznych, ale także tych, które są uwidocznione jedynie w treści uzasadnienia orzeczenia. Ta funkcja gwarancyjna jest nadrzędna nad powinnością dostosowania subsumcji prawnej do zachowania sprawcy, nawet kosztem zdekompletowania znamion typu czynu zabronionego i prawidłowości rozstrzygnięcia, a jej procesowa realizacja wpływa nawet na respektowanie odstępstwa od zasady prawdy materialnej. Wyrok z dnia 18 listopada 2015 roku – II AKa 220/15 do VI K 67/14 SO Kraków Notka: Prawda materialna ustępuje gwarancji. Zakaz sprawia, że sąd nie wyklucza krytycznego zachowania sprawcy, a tylko powstrzymuje się przed dokonaniem ustalenia zgodnego z prawdą. Wyrok odpowiednio zmieniono. Podobnie Sąd Apelacyjny 26 w wyroku z KZS 9/01 poz. 47, zbiór 3228 J. Koszty procesu 43. Nieuzasadniony jest wniosek „o zasądzenie kosztów sporządzenia niniejszej apelacji”, gdyż w świetle ugruntowanego orzecznictwa sądów sporządzenie apelacji należy do obowiązków obrońcy z urzędu przed sądem pierwszej instancji, gdy nie występuje on przed sądem odwoławczym. Wyrok z dnia 22 października 2015 roku – II AKa 91/15 do II K 45/13 SO Tarnów Notka: W uzasadnieniu orzecznictwo, w tym nasze z KZS 10/99 poz. 46, 12/01 poz. 49 i 9/05 poz. 33, 1/11 poz. 71, 2/11 poz. 52 i 5/14 poz. 71 (zbiór 1358, 1787, 2177, 2975, 2985, 3512), a nadto SA Warszawa (OSA 4/04 poz. 21), SA Katowice (KZS 4/03 poz. 77) oraz LEX 120372 i SN z OSNKW 10/05 poz. 97 oraz LEX 137713. K. Opieszałość postępowania 44. 1. Skoro w 2010 roku rozpoznano poprzednią skargę wnioskodawcy na opieszałość śledztwa, to wyłączona jest możliwość ponownego orzekania w tamtym zakresie, a do rozpoznania jest przebieg postępowania od zawieszenia go w dniu 31 grudnia 2009 roku. Przewlekłości nie stwierdza się i obecnie, bo prowadzący śledztwo oczekuje na realizację czynności w drodze międzynarodowej pomocy prawnej w Chińskiej Republiki Ludowej, której wyników dotąd nie uzyskał, zwrócił się o przyspieszenie ich i bierze 27 pod uwagę możliwość odstąpienia od nich, gdyby to wyniku nie dało. 2. Przewlekłość postępowania zachodzi, gdy brak jest czynności zmierzających do rozstrzygnięcia, zachodzący dłużej niż jest konieczne do rozpatrzenia sprawy czy to w fazie gromadzenia dowodów, czy w fazie rozważenia ich treści. Chodzi o to, by czynności zmierzające do wydania orzeczenia kończącego zabierały odpowiednią ilość czasu, to jest odbywały się bez zbędnej zwłoki. Postanowienie z dnia 30 października 2015 roku – II S 19/15 do . VI Ds. 50/07/S PO Kraków L. Ustrój sądów powszechnych 45. Immunitet sędziowski ma służyć interesowi publicznemu jako ustrojowa gwarancja niezależności sędziego i ochrony prawa do rzetelnego, jawnego rozpatrzenia sprawy przez właściwy, niezależny i bezstronny organ, a nie indywidualnemu interesowi samego sędziego. Dlatego immunitet sędziowski powinien być postrzegany przez pryzmat ustawowego domniemania uczciwości sędziego jako osoby o nieskazitelnym charakterze, spełniającej najwyższe wymagania zawodowe i moralne. Uchwała z dnia 24 listopada 2015 roku – ASDo 6/15 dot. WR Notka: Przedmiotem rozpoznania były zaszłości podlegające lustracji. Ł. Prawo o adwokaturze Zob. poz. 43 – sporządzenie apelacji jako powinność obrońcy z I instancji 28 V. ORZECZENIA INNYCH SĄDÓW APELACYJNYCH A. Konstytucja 46. W państwie prawnym nie jest akceptowalny taki model postępowania, w którym wnioski podmiotów zewnętrznych o odszkodowanie na rzecz pokrzywdzonych działaniem organów państwa kierowane są bez porozumienia z nimi i pomijają stanowisko samych zainteresowanych, nie uwzględniając przez to wynikającej z art. 31 ust. 1 i 2 Konstytucji zasady poszanowania autonomii i woli stron. Wyrok SA Białystok z dnia 25 marca 2015 roku – II AKa 32/15, OSAB 2-3/15 s. 47 B. Formy popełnienia przestępstwa 47. Klauzula bezkarności z art. 15 § 1 k.k. powinna znaleźć zastosowanie także w stosunku do takiego sprawcy usiłowania zabójstwa, który będąc przekonanym, że skutek w postaci śmierci pokrzywdzonego rzeczywiście zagraża, pragnąc zapobiec temu skutkowi, podejmuje racjonalne działania w tym kierunku, o jakich mowa w art. 15 § 1 k.k., nie mając świadomości, że w istocie zagrożenia dla życia pokrzywdzonego nie było. Wyrok SA Wrocław z dnia 10 czerwca 2015 roku – II AKa 136/15, LEX 1782121 29 C. Środki karne Zob. poz. 54 – korzyść majątkowa sprzedawcy narkotyku D. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu 48. Dla przypisania przestępstwa określonego w art. 156 § 3 k.k. nie jest konieczne, aby zachowanie sprawcy było jedyną przyczyną śmierci ofiary, natomiast konieczne jest ustalenie związku przyczynowego pomiędzy zachowaniem sprawcy a co najmniej jedną z przyczyn zgonu ofiary. Wyrok SA Lublin z dnia 3 czerwca 2014 roku – II AKa 102/14, LEX 1488649, PS 11-12/14 s. 181-194 z krytyczną glosą Andrzeja Rydzewskiego E. Przestępstwa przeciwko wolności 49. 1. Przez szczególne udręczenie w rozumieniu art. 189 § 3 k.k. należy rozumieć takie warunki i okoliczności uwięzienia, które stwarzają dla ofiary dolegliwość znacznie większą od tej, jaka wynika z samego faktu pozbawienia wolności. Pobicie, nawet wyjątkowo dotkliwe, jednak nie spowodowane chęcią zwiększenia dolegliwości związanych z pozbawieniem wolności, lecz z odwetem za jakieś zachowanie pokrzywdzonego, nie stanowi o udręczeniu w wyżej wskazanym znaczeniu. 2. Przepis art. 189 k.k. pozostaje w rzeczywistym właściwym zbiegu z innymi przepisami, ale w wielu przypadkach zaistnienie pozbawienia wolności jest elementem koniecznym dla dokonania danego przestępstwa. Każdorazowo należy zatem rozważyć, czy pozbawienie wolności 30 trwało jedynie tyle, ile było potrzebne do dokonania owego innego przestępstwa. Jeżeli tak było, to mamy do czynienia z jednością czynu i należy uznać występowanie zasady konsumpcji bowiem na plan pierwszy wysuwają się ustawowe znamiona innego niż pozbawienie wolności przestępstwa (przykładowo z art. 158 § 2 k.k.). Wyrok SA Łódź z dnia 16 lipca 2014 roku – II AKa 104/14, OSAŁ 3/15 poz. 16 s. 80 F. Przestępstwa przeciwko dokumentom 50. Dokument, o którym mowa w art. 271 § 1 k.k., to dokument wystawiany (a nie „sporządzany”) przez osobę, której cechą jest wykonywanie pewnych funkcji mających znaczenie dla sfery publicznej. Nie decyduje zaś o tym wyłącznie fakt, czy w takim dokumencie znalazła się treść, która w zależności od dalszych okoliczności może nabrać znaczenia prawnego. Pojęcie dokumentu użyte w treści art. 271 § 1 k.k. jest więc węższe niż wynika to z definicji ustawowej zawartej w art. 115 § 14 k.k. Wyrok SA Łódź z dnia 8 października 2013 roku – II AKa 147/13, OSAŁ 3/15 poz. 17 s. 92 G. Przestępstwa przeciwko mieniu 51. Dla uznania, że mamy do czynienia z wprowadzeniem w błąd w rozumieniu przepisu art. 286 § 1 k.k., wystarczające jest każde działanie, które może doprowadzić do powstania błędnego wyobrażenia o rzeczywistości u osoby de facto rozporządzającej mieniem swoim lub cudzym. Przedmiotem ochrony przestępstwa oszustwa 31 stypizowanego w art. 286 § 1 k.k. jest nie tylko świadczenie majątkowe objęte ochroną prawną, ale też każde inne – choćby spełnienie świadczenia przez osobę oszukiwaną naruszało przepis ustawy karnej. Wyrok SA Łódź z dnia 29 maja 2014 roku – II AKa 94/14, OSAŁ 3/15 poz. 18 s. 106 H. Odszkodowanie za niesłuszne skazanie Zob. poz. 46 – zgłoszenie roszczenia bez porozumienia z uprawnionym I. Wykonanie 52. Kwestię właściwości sądu w postępowaniu dotyczącym wykonania orzeczenia i to także takiego, które uprawomocniło się przed wejściem w życie tej ustawy, reguluje art. 3 § 1 k.k.w. w brzmieniu obowiązującym od 01 lipca 2015 roku. Oznacza to, że sądem właściwym do wykonania orzeczenia jest sąd, który wydał orzeczenie w I instancji. Postanowienie SA Białystok z dnia 30 września 2015 roku – II AKo 108/15, OSAB 2-3/15 s. 54 J. Przeciwdziałanie narkomanii 53. Nie istnieje zamknięty katalog czynności realizujących formę stadialną przestępstwa przygotowania z art. 57 ust. 2 u.p.n. 32 Wyrok SA Warszawa z dnia 24 czerwca 2015 roku – II AKa 136/15, LEX 1771504 54. Podlegająca przepadkowi równowartość korzyści majątkowej, którą sprawca osiągnął z popełnienia przestępstwa (stypizowanego w przepisach ustawy z 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii) w rozumieniu przepisu art. 45 § 1 k.k., to nie osiągnięty przez niego zysk łączący się z pomniejszeniem przysporzenia majątku o koszty jego uzyskania, a ekwiwalent wyrażony pieniężnie, odpowiadający kwocie, rzeczy lub prawu uzyskanych ze zbycia, precyzyjnie określonego w przypisanym mu czynie, środka odurzającego lub psychotropowego. Wyrok SA Białystok z dnia 25 czerwca 2015 roku – II AKa 253/14, LEX 1761766 K. Rehabilitacja Zob. poz. 46 – zgłoszenie roszczenia bez porozumienia z uprawnionym VI. LEGISLACJA 55. W Dzienniku Ustaw z dnia 24 grudnia 2015 roku pod poz. 2183 ogłoszono ustawę z dnia 16 grudnia tegoż roku zmieniającą prawo o ruchu drogowym oraz niektóre inne ustawy, a w art. 6 – zmieniającą ustawę z dnia 20 marca tr, która zmieniała kodeks karny i inne ustawy odnośnie do zawiadamiania o orzeczeniach tyczących kierowania pojazdami albo zdarzeniach w ruchu drogowym. Przewidziane w nim regulacje są zbyt szczegółowe, żeby je 33 tu streszczać. Wym. przepisy weszły w życie z dniem 31 grudnia tegoż roku. VII. BIBLIOGRAFIA PRAWA KARNEGO A. Artykuły Mariusz Czapliński, dr, prokurator PR Warszawa Praga Południe – Zawieszenie postępowania karnego z uwagi na prejudykat a samodzielność jurysdykcyjna sądu karnego, PS 11-12/15 s. 64-80 Elżbieta Czarny-Drożdżejko, dr, adiunkt UJ oraz Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, Kraków – Ochrona danych osobowych w Internecie w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, PS 11-12/15 s. 81114 Andrzej Dziadzio, prof. dr hab, UJ – Wolność słowa a mowa nienawiści, Forum Prawnicze 4/15 s. 3-18 Piotr Gensikowski, dr, sędzia SR Grudziądz – Zamiana kary wynikająca z depenalizacji częściowej przewidzianej w ustawie z dnia 27 września 2013 roku a orzeczenie kary łącznej, Pr. Pr. 12/15 s. 48-48 Wojciech Jasiński, dr, Uniwersytet Wrocławski – Prawo do nieobciążania się a interes publiczny w sprawach karnych (w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka), PiP 11/15 s. 82-93 Piotr Kosmaty – zob. Jacek Kudla Aleksandra Krajewska, doktorantka Uniwersytetu Wrocławskiego, asystentka sędziego SO Wrocław, Magdalena Mroczkowska, asystentka sędziego SO Wrocław – Problematyka oceny odpowiedzialności karnej sprawcy przestępstwa z art. 200 k.k. w aspekcie postawy pokrzywdzonego, Jurysta 11/15 s. 13-19 Jarosław Krajewski, dr hab, prof. UKW, Bydgoszcz – Zgwałcenie kazirodcze, Palestra 11-12/15 s. 82-89 34 Grzegorz Krysztofiuk, dr, sędzia SR dla m. st. Warszawy – Europejski nakaz dochodzeniowy, Pr. Pr. 12/15 s. 74-97 Jacek Kudla, policjant, Piotr Kosmaty, prokurator PA Kraków – Czynności operacyjno-rozpoznawcze i ich relacje do nowego modelu procesu karnego, Pr. Pr. 12/15 s. 98-117 Jarosław Majewski, dr hab, prof. UKSW, Warszawa – Reguły wyłączania wielości ocen a konstrukcja idealnego z biegu czynów zabronionych (przestepstw lub wykroczeń), Palestra 11-12/15 s. 65-81 Lidia Mazowiecka, dr, prokurator PO Warszawa del. do PG – Z problematyki reagowania na przemoc wobec kobiet, Pr. Pr. 12/15 s. Pr. Pr. 12/15 s. 118-127 Magdalena Mroczkowska – zob. Aleksandra Krajewska Paweł Ochman – zob. Jakub Wojas Maciej Rogalski, dr hab, prof. Uczelni Łazarskiego, Warszawa – Udostępnianie danych telekomunikacyjnych sądom i prokuraturom, Pr. Pr. 12/15 s. 59-73 Janusz Sawicki, dr, prof. nadzw. Uniwersytetu Wrocławskiego – Z problematyki idealnego zbiegu czynów karalnych w prawie karnym skarbowym, Pr. Pr. 12/15 s. 32-47 Jakub Wojas, Paweł Ochman, studenci UJ – Podstępna wojna – podstęp i wiarołomstwo na polu walki, Jurysta 11/15 s. 3-11 Stanisław Zabłocki, sędzia SN, członek Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego – Uzupełnienie uzasadnienia wyroku sądu pierwszej instancji w procesie karnym, PS 11-12/15 s. 49-63 B. Glosy Dariusza Drajewicza – do wyroku SN z dnia 25 kwietnia 2013 roku – III KK 360/12 dot. usprawiedliwienia nieobecności obrońcy, KZS 9/13 poz. 40, częściowo 35 krytyczna, PiP 11/15 s. 129-134; poprzednio glosa aprobująca Dariusza Wysockiego w OSP 1/14 Krzysztofa Eichstaedta – do postanowienia SN z dnia 16 października 2014 roku – II KO 84/13 dot. wznowienia postępowania z powodu nowości, KZS 4/15 poz. 7, aprobująca, OSP 11/15 poz. 109 s. 1610-1614 Andrzeja Jezuska – do wyroku TK z dnia 4 listopada 2014 roku – SK 55/13 dot. przeciwdziałania narkomanii, w KZS niezamieszczony, krytyczna, PS 11-12/15 s. 194-204 Mikołaja Małeckiego – do wyroku SN z dnia 6 listopada 2014 roku – IV KK 157/14 dot. „strachu” w obronie koniecznej, KZS 1/15 poz. 12, krytyczna, OSP 11/15 poz. 108 s. 1598-1605 Tomasza Radtke – do wyroku SN z dnia 26 stycznia 2011 roku – II KK 214/10 dot. przestępstw znamiennych skutkiem w prawie karnym skarbowym, KZS 5/11 poz. 13, KZS 4/11 poz. 30, krytyczna, Pr. Pr. 12/15 s. 185-194; poprzednio krytyczne glosy Piotra Lewczyka w OSP 1/12 poz. 5 s. 26-28 i Andrzeja Skowrona w LEX/2013; inne tezowanie tego wyroku w KZS 4/11 poz. 30 i 6/11 poz. 38 Beaty Mik – do postanowienia SN z dnia 30 października 2014 roku – I KZP 19/74 dot. umorzenia postępowania o czyn z kwalifikowany kumulatywnie, w zasadzie aprobująca, Palestra 11-12/15 s. 114-115 Andrzeja Rydzewskiego – do wyroku SA Lublin z dnia 3 czerwca 2014 roku – II AKa 102/14, dot. spowodowania śmierci, w tym Zeszycie poz. 48, krytyczna, PS 11-12/15 s. 181-193 Michała Rusinka – do uchwały siedmiu sędziów SN z dnia 30 września 2014 roku – I KZP 16/14 dot. uprawnień oskarżyciela publicznego dla straży gminnej, KZS 10/14 poz. 8, krytyczna, PS 11-12/15 s. 174-180; poprzednio aprobująca glosa Ryszarda A. Stefańskiego w OSP 2/15 36 C. Recenzje Dagmara Gruszecka i Jerzy Skorupka (red.) Granice procesu karnego. Legalność działań uczestników postępowania; rec. Paweł Dębowski, Pr. Pr. 12/ 15 s. 179184 D. Przeglądy Anna Chmielarz-Grochal, Jarosław Sułkowski – Przegląd orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (wolność wypowiedzi, wolność zrzeszania się, zakaz dyskryminacji, prawo do prywatności), Forum Prawnicze 4/15 s. 99-102 E. Sprawozdania. Informacje VI Lubelskie Seminarium Karnistyczne (dot. eutanazji – dop. KZS); opr. Joanna Piórkowska-Flieger, Pr. Pr. 12/15 s. 195-199 F. Varia Krzysztof Amielańczyk – Przestępstwo sprzeniewierzenia pieniędzy publicznych przez urzędników gmin rzymskich w świetle przekazów jurysprudencji, GSP t. XXXIV z 2015 roku s. 17-27 Antoni Bojańczyk, adwokat, dr hab, prof. UW, Warszawa – Jak nie zmieniać prawa albo o „nowym” dowodzeniu przed sądem apelacyjnym; polemika z: Palestra 11-12/15 s. 108-113 Piotr Stryszowski, prokurator PR Kraków Podgórze del do PO Kraków – Świadek incognito – algorytm postępowania. Materiał szkoleniowy, Pr. Pr. 12/15 s. 128-163 37 Marek Chrabkowski, dr, WSz Administracji i Biznesu im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Gdyni, Krzysztof Gwizdała, mgr inż., biegły SO Gdańsk – Zabezpieczenie dowodów elektronicznych, Pr. Pr. 12/ 15 s. 164178 Errata W Zeszycie 4/14 poz. 48 na s. 29 oznaczenie postanowienia jest: II AKa; ma być: II AKz 38 VIII. POCZET SĘDZIÓW KRAKOWSKICH CZ. XXXII ROMAN RYBARSKI Radca Roman Rybarski urodził się w 1855 r. w Żywcu1. Studia prawnicze ukończył na Uniwersytecie Jagiellońskim, a następnie w 1882 r. przystąpił do sędziowskiej służby przygotowawczej, otrzymując po kilku miesiącach nominację na auskultanta. W marcu 1889 r. minister sprawiedliwości mianował go adiunktem dla Sądu Powiatowego w Radłowie. W 1893 r. Rybarski przeniósł się do Rzeszowa, a już w następnym roku rozpoczął służbę w Tyczynie. We wrześniu 1897 r. mianowano go sekretarzem sądowym, zaś w marcu 1898 r. otrzymał przydział do służby w Wyższym Sądzie Krajowym w Krakowie2. W krakowskim sądzie pracował przez kolejnych osiem lat, do czasu gdy w listopadzie 1904 r. mianowano go radcą sądu krajowego w Sądzie Obwodowym w Tarnowie3. Roman Rybarski pozostając na tym stanowisku, zmarł 27 marca 1910 r. ANTONI SAS KORCZYŃSKI Antoni Sas Korczyński urodził się 15 stycznia 1812 r. Okresu pierwszych lat jego życia nie ustaliłem. Przed tym, jak w roku 1855 wprowadzono nową organizację polityczną i sądową w Galicji, Korczyński zajmował posadę prowizorycznego syndyka magistratu, najpewniej krakowskiego. Z kolei w ramach tej reformy został mianowany adiunktem powiatowym. W kwietniu 1856 r. minister spraw wewnętrznych awansował go na przełożonego mieszanego urzędu powiatowego w krakowskim okręgu ad1 Roman Rybarski, ANKr, akta Sądu Okręgowego w Krakowie, sygn. zespołu 29/1989/14482. Der Justizminister..., "Wiener Zeitung" 1898, nr 140, s. 2. 3 Część urzędowa, "Gazeta Lwowska" 1906, nr 253, s. 1. 2 39 ministracyjnym4 z jednoczesnym przydziałem do Grybowa. W sierpniu 1868 r., w związku z wprowadzeniem stałych sądów powiatowych w Galicji, Korczyński został sędzią powiatowym w Dębicy. Następnie w marcu 1870 r. otrzymał nominację na radcę Sądu Krajowego w Krakowie, w którym orzekał do końca lat siedemdziesiątych XIX w., gdy przeszedł w stan spoczynku. Radca Antoni Korczyński zmarł w Krakowie 14 listopada 1886 r. i został pochowany na Cmentarzu Rakowickim. Z zawartego z Elżbietą z Karbachów związku małżeńskiego miał na pewno dwóch synów: Adolfa oraz Edwarda, późniejszego profesora i rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego. Grobowiec rodzinny sędziego Antoniego Korczyńskiego w kwaterze T Cmentarza Rakowickiego 4 40 Sprawy krajowe, "Gazeta Lwowska" 1856, nr 83, s. 329. Tablica nagrobna FLORIAN JAWORSKI Sędzia Florian Jaworski urodził się 27 kwietnia 1883r. w Gorlicach. Po ukończeniu na Uniwersytecie Jagiellońskim studiów prawniczych, został w 1908 r. mianowany auskultantem w okręgu krakowskiej apelacji. W październiku 1910 r. minister sprawiedliwości nadał mu posadę sędziego w Sądzie Powiatowym w Żabnie 5. Po kilku latach spędzonych w tym mieście został naczelnikiem tamtejszego sądu. W sierpniu 1923 r. został sędzią okręgowym i w następnym roku przeniósł się do pracy w wydziałach karnych krakowskiego Sądu Okręgowego. Orzekał w nich do stycznia 1934 r., kiedy to na własną prośbę został przeniesiony w stan spoczynku6. Nie udało mi się ustalić dalszych losów Floriana Jaworskiego. 5 6 Część urzędowa, "Gazeta Lwowska" 1910, nr 233, s. 1. Florian Jaworski, ANKr, akta Sądu Okręgowego w Krakowie, sygn. zespołu 29/1989/8894. 41 STEFAN GRZYBOWSKI Postać profesora oraz rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego Stefana Grzybowskiego, wybitnego znawcy prawa cywilnego i prawa pracy, jest znana, ale warta przypomnienia, bo zaczynał on swoją karierę od służby w sądownictwie. Stefan Grzybowski urodził się 16 listopada 1902 r. w Zatorze. Egzamin dojrzałości zdał w krakowskim Gimnazjum Sobieskiego. Po upadku monarchii austriackiej wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej i zakończył ją jako podchorąży rezerwy kawalerii. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim i na nim też uzyskał doktorat. W roku 1926 rozpoczął aplikację sądową w Sądzie Okręgowym w Nowym Sączu. Po zdanym w styczniu 1930 r. z wynikiem bardzo dobrym egzaminie sędziowskim przeniesiono go do Krakowa, zaś w kilka tygodni później do Podgórza. Jeszcze w tym samym roku otrzymał nominację na sędziego i przydział do Sądu Grodzkiego w Brzesku. W roku 1932 delegowano go na okres trzech miesięcy do Krakowa, natomiast od połowy stycznia następnego roku Grzybowski został przydzielony na czas nieograniczony do zastępczego pełnienia obowiązków w Sądzie Grodzkim w Krakowie7. W 1933 r. przez pewien czas pracował w krakowskim Sądzie Apelacyjnym. Musiał się wykazywać w tym czasie niezwykłą wiedzą i doświadczeniem, gdyż już w kwietniu 1934 r. został sędzią Sądu Okręgowego w Krakowie. Orzekał w nim do października 1937 r., kiedy to po otrzymaniu docentury na Uniwersytecie Jagiellońskim został na skutek podania zwolniony ze służby sądowej. Dalsza droga kariery naukowej prof. Grzybowskiego jest ogólnie dostępna, nie ma więc potrzeby jej przytaczania. Można jedynie wspomnieć, że władze apelacji krakowskiej popierały rozwój naukowy młodego sędziego i w roku 1931 zezwoliły mu 7 42 Stefan Grzybowski, ANKr, akta Sądu Okręgowego w Krakowie, sygn. zespołu 29/1989/8816. na odbycie podróży naukowej do Niemiec, Francji i Włoch. Stefan Grzybowski zmarł 26 listopada 2003 r. w Rabce Zdroju w wieku 101 lat. Legitymacja służbowa Stefana Grzybowskiego ALFRED DROŹDZIKOWSKI Sędzia Alfred Droździkowski urodził się 3 lipca 1879 r. w Podgórzu. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim i w roku 1902 rozpoczął praktykę w ramach sędziowskiej służby przygotowawczej. Wykonywał ją początkowo w Prezydium krakowskiego Sądu Krajowego, a następnie w Sądzie Powiatowym w Podgórzu. We wrześniu 1907 r. minister sprawiedliwości mianował Droździkowskiego adiunktem sądowym dla Mszany Dolnej. Po trzech latach tam spędzonych na własną prośbę został przeniesiony do służby w Sądzie Powiatowym w Chrzanowie. W maju 1914 r. awansował na sędziego 43 powiatowego w Liszkach8 i jednocześnie nadano mu posadę komisarza do sprostowania ksiąg gruntowych. Można też wspomnieć, że podczas pobytu w tym mieście otrzymał od swojego przełożonego naganę za to, że jak napisano w uzasadnieniu tej decyzji "żył z pewną kobietą w konkubinacie"9. Nie ustaliłem jednak czy z uwagi na ówczesną moralność zalegalizował ten związek, czy też raczej zakończył go z uwagi na powagę wykonywanego zawodu. W 1916 r. przeniesiono go do służby w Sądzie Krajowym w Krakowie, w którym orzekał do czerwca 1929 r., kiedy to został przeniesiony w stan spoczynku. Dalszych losów Alfreda Droździkowskiego nie ustaliłem. TADEUSZ AYWAS Niewiele informacji zachowało się na temat sędziego Tadeusza Aywasa. Urodził się 25 września 1892 r. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości służył w Wojsku Polskim w randze kapitana artylerii. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim i następnie uzyskał doktorat. W 1924 r. wstąpił do służby sądowej i po pięciu latach został sędzią w krakowskim Sądzie Grodzkim. Orzekał w nim do listopada 1938 r., kiedy to otrzymał nominację na sędziego Sądu Okręgowego w Cieszynie. Najprawdopodobniej pracował w nim przez cały okres drugiej wojny światowej. Z jego akt osobowych wynika, że w 1947 r. złożył wniosek o wpis na listę adwokatów z siedzibą wykonywania zawodu w Proszowicach10. Nie ustaliłem jednak, czy ostatecznie uzyskał ten wpis, podobnie jak i dalszych jego losów. Tadeusz Aywas zmarł w Krakowie 15 sierpnia 1976 r. i pochowano go na Cmentarzu Rakowickim. 8 Część urzędowa, "Gazeta Lwowska" 1914, nr 112, s. 1. Alfred Droździkowski, ANKr, akta Sądu Okręgowego w Krakowie, sygn. zespołu 29/1989/8695. 10 Tadeusz Aywas, ANKr, akta Sądu Okręgowego w Krakowie, sygn. zespołu 29/1989/8561. 9 44 JÓZEF GUZIKOWSKI Józef Guzikowski urodził się 6 marca 1894 r. w Krakowie. W rodzinnym mieście ukończył w roku 1913 Gimnazjum im. Sobieskiego i studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim, a następnie uzyskał doktorat. Kolejne lata jego życia pozostaną zapewne tajemnicą, gdyż dopiero w 1929 r. rozpoczął praktykę w charakterze kandydata adwokackiego. Niedługo po tym wybrał służbę sądową i w styczniu 1932 r. został asesorem. W tym czasie należał do członków Zrzeszenia Aplikantów Zawodów Prawniczych11. Jeszcze w październiku tego samego roku mianowano go sędzią w Sądzie Grodzkim w Podgórzu. Kiedy zaś w kolejnym roku dokonano likwidacji podgórskiego sądu, przeniósł się do krakowskiego Sądu Grodzkiego, w którym orzekał przez kolejne lata. Nie udało mi się ustalić dalszych losów sędziego Józefa Guzikowskiego. Józef Guzikowski 11 Józef Guzikowski, ANKr, akta Sądu Okręgowego w Krakowie, sygn. zespołu 29/1989/8823. 45 BOLESŁAW GARDULSKI Sędzia Bolesław Gardulski urodził się 27 września 1889 r. w Dąbrowie. Świadectwo dojrzałości uzyskał w tarnowskim gimnazjum, a następnie rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po ich ukończeniu zdał wymagane egzaminy i uzyskał doktorat. W 1911 r. został auskultantem, a w sierpniu 1913 r. minister sprawiedliwości mianował go sędzią w Sądzie Powiatowym w Radłowie12. W grudniu 1917 r. przeniósł się do Nowego Targu. W roku 1920 Gardulski otrzymał urlop w związku z podjęciem pracy w Głównym Komitecie Plebiscytowym Spisko-Orawskim z siedzibą w Nowym Targu13. Jeszcze w tym samym roku został przeniesiony do służby w byłej dzielnicy pruskiej. W kolejnych latach pełnił obowiązki zastępcy prokuratora w Poznaniu. W 1932 r. otrzymał nominację na sędziego Sądu Apelacyjnego w Krakowie, w którym orzekał do przejścia w 1949 r. w stan spoczynku. Zajmował też przez kilka lat stanowisko wiceprezesa krakowskiej apelacji. Bolesław Gardulski (zbiory: NAC) 12 13 46 Część urzędowa, "Gazeta Lwowska" 1913, nr 181, s. 1. Bolesław Gardulski, ANKr, akta Sądu Okręgowego w Krakowie, sygn. zespołu 29/1989/8762. Po odejściu z sądownictwa został notariuszem i kierownikiem Państwowego Biura Notarialnego w Żywcu. Należy zaznaczyć, że obok służby sądowej Gardulski już od wczesnej młodości zajmował się fotografią. Był członkiem krakowskiego Towarzystwa Fotografów Amatorów, zaś podczas pobytu w Poznaniu współtworzył, a następnie był prezesem tamtejszego Towarzystwa Miłośników Fotografii. W okresie międzywojennym brał też udział w licznych wystawach fotograficznych, a za dokonania w dziedzinie fotografii otrzymał Złoty Krzyż Zasługi i Złoty Medal Zasługi. Bolesław Gardulski zmarł 30 stycznia 1961 r. w Krakowie. Dr Tomasz J. Kotliński 47 IX. SKOROWIDZ A. Konstytucja - osobisty udział oskarżonego jako gwarancja prawa do obrony (SN) 31 niedopuszczalność żądania odszkodowania bez porozumienia z uprawnionym (SA Białystok) 46 B. Prawo materialne formy popełnienia przestępstwa formy współsprawstwa (SA Kraków) 33 czynny żal sprawcy przestępstwa (SA Wrocław) 47 środki karne oznaczenie okresu opuszczenia mieszkania (SN) 8 klauzula antykumulacyjna wobec obowiązku naprawienia szkody (SN) 18 korzyść majątkowa sprzedawcy narkotyku (SA Białystok) 55 wymiar kary karalność za granicą (SA Kraków) 35 recydywa prawomocność skazania jako warunek recydywy (SN) 9 probacja prewencja ogólna jako przesłanka surowszego limitu kary do zwolnienia przed terminem (SA Kraków) 34 zbieg przestępstw rozwiązanie kary łącznej w razie uchylenia jednego ze skazań (SN) 10 48 odpowiedzialność za przestępstwa popełnione za granicą znaczenie dla wymiaru kary (SA Kraków) 35 wyrażenia ustawowe zakresy pojęcia funkcjonariusza publicznego (SO Łódź ) 3 płeć a konkubinat; więzi tworzące konkubinat (Pierwszy Prezes SN) 4 przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu ranienie nożem w pierś jako wyraz zamiaru pozbawienia życia (SA Kraków) 36 przyczyny silnego wzburzenia (SA Kraków) 37 różne przyczyny śmierci a odpowiedzialność sprawcy obrażenia ciała (SA Lublin) 48 przestępstwa przeciwko wolności szczególne udręczenie ofiary; zbieg pozbawienia wolności z innymi przestępstwami (SA Łódź) 49 przestępstwa seksualne zgwałcenie a podniecenie seksualne (SN) 11 przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości nieprawda we wniosku o wydanie prawa jazdy a fałszywe zeznania (SN) 12 przestępstwa przeciwko dokumentom podmiot wystawienia fałszywego dokumentu (SA Łódź) 50 przestępstwa przeciwko mieniu łatwowierność ofiary oszustwa (SA Kraków) przedmiot oszustwa (SA Łódź) 51 38 49 przestępstwa w obrocie gospodarczym przestępstwo bazowe dla prania pieniędzy; przepadek (SN) 13 C. Procedura czynności procesowe niedopuszczalność przywrócenia terminu do uzupełnienia braków formalnych pisma (SN) 14 dowody kontrola operacyjna Straży Granicznej (SN) 6 znaczenie dowodu z badania wariograficznego (SN) 15 zwolnienie z tajemnicy adwokackiej na wniosek oskarżonego (SA Kraków) 39 środki przymusu oświadczenie lojalności wobec postępowania w sprawie o list żelazny (SA Kraków) 40 postępowanie przygotowawcze niedopuszczalność zawarcia ugody o karę po wniesieniu oskarżenia (SN) 16 wyrokowanie kontrola wniosków o skazanie na uzgodnioną karę (SN) 17 klauzula antykumulacyjna wobec obowiązku naprawienia szkody (SN) 18 opis czynu (SN) 19 postępowanie odwoławcze zaskarżenie orzeczenia o wznowieniu (SN) 5 rozprawa pod nieobecność oskarżonego, gdy jego udział uznano za obowiązkowy (SN) 20 50 - ustalenia faktyczne a obraza prawa materialnego (SN) 21 uchylenie wyroku łącznego a moc wyroków nim objętych (SN) 22 treść zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych (SA Kraków) 41 zakres gwarancji niepogorszenia (SA Kraków) 42 sporządzenie odwołania jako zadanie obrońcy z I instancji (SA Kraków) 43 kasacja bezwzględne przesłanki odwoławcze a zakres rozpoznania kasacyjnego (SN) 23 i 24 wady formalne kasacji (SN) 25 ustanie wykonania kar w razie uchylenia zarządzenia ich wykonania (SN) 26 wznowienie postępowania zaskarżenie orzeczenia o wznowieniu (SN) 5 potrzeba wznowienia postępowania w związku z orzeczeniem organu międzynarodowego (SN) 27 odszkodowanie za niesłuszne skazanie niedopuszczalność żądania odszkodowania bez porozumienia z uprawnionym (SA Białystok) 46 wyrok łączny rozwiązanie kary łącznej w razie uchylenia jednego ze skazań (SN) 10 uchylenie wyroku łącznego a moc wyroków nim objętych (SN) 22 koszty procesu sporządzenie odwołania jako zadanie obrońcy z I instancji (SA Kraków) 43 51 D. Wykonanie - właściwość w sprawie o wykonanie orzeczenia (SA Białystok) 52 E. Prawo karne skarbowe - powinność konkretyzacji wyrażenia „wbrew przepisom ustawy” (SN) 28 F. Wykroczenia - powinność oznaczania wartości mienia z powodu kontrawencjonalizacji (SN) 29 przedawnienie wykroczenia w razie uchylenia orzeczenia (SN) 30 G. Ustawa rehabilitacyjna - niedopuszczalność żądania odszkodowania bez porozumienia z uprawnionym (SA Białystok) 46 H. Przeciwdziałanie narkomanii - przygotowanie do przestępstw z ustawy antynarkotykowej (SA Warszawa) 53 korzyść majątkowa sprzedawcy narkotyku (SA Białystok) 54 I. Ustawa o Straży Granicznej z 1990 roku - 52 kontrola operacyjna Straży Granicznej i jej przedłużenie (SN) 6 J. Postępowanie dyscyplinarne - osobisty udział oskarżonego jako gwarancja prawa do obrony (SN) 31 skład sądu odwoławczego w sprawie biegłego rewidenta (SN) 32 K. Opieszałość postępowania - wyłączenie z rozpoznania zakresu sprawy ocenionego poprzednio (SA Kraków) 44 L. Ustrój sądów powszechnych - - obrona w postępowaniu dyscyplinarnym (SN) 31 przesłanki uchylenia immunitetu sędziowskiego (SA Kraków) 45 Ł. Prawo o adwokaturze sporządzenie odwołania jako zadanie z I instancji (SA Kraków) 43 obrońcy 53