Postępowanie z dokumentami z wyborów i referendów oraz ich

Transkrypt

Postępowanie z dokumentami z wyborów i referendów oraz ich
Postępowanie z dokumentami
z wyborów i referendów
oraz ich organizacji
dr Ewa Perłakowska
[email protected]
XII Zjazd Sekcji Archiwistów Samorządowych
Stowarzyszenia Archiwistów Polskich
Gliwice, 10-12 września 2015 r.
Plan
• Pojęcie dokumentów z wyborów i referendów
• Regulacje prawne w zakresie postępowania z dokumentami z
wyborów i referendów
• Zakres stosowania jednolitego rzeczowego wykazu akt.
• Zakres odpowiedzialności jednostek samorządu terytorialnego.
• Wartość archiwalna i czas przechowywania dokumentów z
wyborów
• Przechowywanie, ewidencjonowanie i zabezpieczanie
dokumentów z wyborów
• Procedura brakowania dokumentów z wyborów
• Przekazywanie dokumentów z wyborów stanowiących
materiały archiwalne do archiwów państwowych
© dr Ewa Perłakowska
Pojęcie dokumentów
z wyborów i referendów
Dokumentacja czy dokumenty ?
• w Kodeksie wyborczym mowa jest o dokumentach z wyborów;
• w ustawie o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach mowa
jest o dokumentacji;
pojęcia w Kodeksie wyborczym
= pojęcia w ustawie archiwalnej
• stanowisko Sądu Najwyższego w ramach uzgodnień projektu –
brak zdefiniowania w Kodeksie pojęcia „dokumenty z wyborów”
(pismo Prezesa SN z dnia 6 czerwca 2012 r., znak: BSA III-021205/12);
• odpowiedź MKiDN (NDAP) z dnia 19 kwietnia 2013 r., znak:
DL/465/13 – w Kodeksie używa się też innych pojęć niż dokumenty
z wyborów, np. w art. 6 – „wszelkie pisma”
Źródło: http://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/45831
Dokumenty z wyborów
• w Kodeksie wyborczym używa się też pojęć: dokument
stwierdzający tożsamość, dokumenty z głosowania, pozostałe
dokumenty z wyborów, itp.;
• przykłady regulacji w Kodeksie:
Dokumenty z wyborów
Dokumenty z wyborów
to dokumenty zgromadzone i
wytworzone przez komisje wyborcze i
komisarzy wyborczych, w tym
dokumenty z głosowania, w związku
z organizowanymi wyborami;
Regulacje prawne w zakresie
postępowania z dokumentacją z wyborów
Kodeks wyborczy
• Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U.
Nr 21, poz. 112, z późn. zm.)
• data wejścia w życie – 1 sierpnia 2011 r.
• art. 8
§ 1. Dokumenty z wyborów są przekazywane do archiwów
państwowych i mogą być udostępniane.
§ 2. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa
narodowego, po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej
oraz Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, określi, w
drodze rozporządzenia, sposób przekazywania, przechowywania i
udostępniania dokumentów z wyborów, ze szczególnym
uwzględnieniem okresu, po jakim muszą być one przekazywane do
archiwów państwowych, potrzeby ochrony przekazywanych,
przechowywanych materiałów i zawartych w nich danych oraz
podmiotów, którym dokumenty mogą być udostępniane.
Kodeks wyborczy
Brzmienie upoważnienia ustawowego, zawartego
w art. 8 § 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. –
Kodeks wyborczy, jest tożsame co do zakresu
przedmiotowego z brzmieniem upoważnienia w
art. 169 ust. 2 dotychczas obowiązującej ustawy z
dnia 23 stycznia 2004 r. – Ordynacja wyborcza do
Parlamentu Europejskiego (Dz. U. Nr 25, poz. 219,
z późn. zm.).
Poprzednie akty prawne
• rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 6
października 2000 r. w sprawie sposobu przekazywania, przechowywania i
udostępniania dokumentów z wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej (Dz. U. Nr 83, poz. 944, z późn. zm.),
• rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 23
sierpnia 2001 r. w sprawie sposobu przekazywania, przechowywania i
udostępniania dokumentów z wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej
Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 90, poz. 1005, z
późn. zm.),
• rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie
sposobu przekazywania, przechowywania i udostępniania dokumentów z
wyborów organów jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 209,
poz. 1781, z późn. zm.),
• rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 16 czerwca 2004 r. w sprawie
sposobu przekazywania, przechowywania i udostępniania dokumentów z
wyborów posłów do Parlamentu Europejskiego (Dz. U. Nr 150, poz. 1580,
z późn. zm.).
Okres przejściowy w Kodeksie wyborczym
Wyżej wymienione akty wykonawcze zachowywały
moc obowiązującą, zgodnie z art. 15 ustawy z dnia
5 stycznia 2011 r. – Przepisy wprowadzające
ustawę – Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 113,
z późn. zm.), do dnia wejścia w życie
rozporządzenia wydanego na podstawie art. 8 § 2
Kodeksu wyborczego.
Inne akty prawne
• ustawa z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (Dz.
U. z 2013 r., poz. 706, z późn. zm.)
Inne akty prawne
• ustawa z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym
(Dz. U. z 2003 r. Nr 57, poz. 507, z późn. zm.)
• rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 3 czerwca 2003 r. .... (Dz.
U. Nr 102, poz. 951)
Rozporządzenie
rozporządzenie Ministra Kultury i
Dziedzictwa Narodowego z dnia 13
listopada 2013 r. w sprawie sposobu
przekazywania, przechowywania
i udostępniania dokumentów z wyborów
(Dz. U. poz. 1488)
data wejścia w życie – 25 grudnia 2013 r.
Układ rozporządzenia
Przyjęty układ rozdziałów wynika z chronologii postępowania
z dokumentami z wyborów w różnych organach oraz
jednostkach organizacyjnych, jak i w różnym czasie.
• rozdział 1 – Przepisy ogólne,
• rozdział 2 – Postępowanie z dokumentami z wyborów z
obwodowych komisji wyborczych,
• rozdział 3 – Postępowanie z dokumentami z wyborów z
okręgowych, rejonowych i terytorialnych komisji wyborczych
oraz od komisarzy wyborczych,
• rozdział 4 – Postępowanie z dokumentami z wyborów w
delegaturach Krajowego Biura Wyborczego,
• rozdział 5 – Postępowanie z dokumentami z wyborów w
Państwowej Komisji Wyborczej,
• rozdział 6 – Przepisy przejściowe i końcowe.
Inny akt prawny
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z
dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie instrukcji
kancelaryjnej, jednolitych rzeczowych
wykazów akt oraz instrukcji w sprawie
organizacji i zakresu działania archiwów
zakładowych (Dz. U. Nr 14, poz. 67 i Nr 27,
poz. 140)
Inny akt prawny
§ 6. 3. Po ustaniu przyczyn uzasadniających
wprowadzenie informacji dodatkowej dokumenty
stanowiące podstawę jej wprowadzenia są opatrywane
odpowiednią adnotacją i włączane do odrębnego zbioru
przejściowego. Dokumenty te przechowuje się przez
okres 1 roku od daty ich wyłączenia.
Zakres stosowania jednolitego
rzeczowego wykazu akt
JRWA dla organów gmin z 2011 r.
JRWA dla organów powiatu z 2011 r.
JRWA dla organów samorządu województwa
z 2011 r.
JRWA dla organów zespolonej
administracji rządowej z 2011 r.
Dokumentacja wg jrwa, wymieniona
w Kodeksie wyborczym
• art. 18
§ 2. Rejestr wyborców stanowi zbiór danych osobowych z
ewidencji ludności, o których mowa w § 7. – klasa 5010
§ 11. Rejestr wyborców prowadzi gmina jako zadanie zlecone.
§ 12. Rejestr wyborców jest udostępniany, na pisemny
wniosek, do wglądu w urzędzie gminy. – klasa 5012
§ 13. Urząd gminy przekazuje właściwym organom
wyborczym okresowe informacje o liczbie wyborców objętych
rejestrem wyborców. – klasa 5012
Dokumentacja wg jrwa, wymieniona
w Kodeksie wyborczym
• art. 20 – klasa 5010
§ 1. Decyzję o wpisaniu lub o odmowie wpisania do rejestru
wyborców osoby, o której mowa w art. 19, wydaje wójt, w
terminie 3 dni od dnia wniesienia wniosku. Decyzję o
odmowie wpisania do rejestru wyborców, wraz z
uzasadnieniem, niezwłocznie doręcza się wnioskodawcy.
§ 4. Od decyzji w sprawie odmowy wpisania do rejestru
wyborców przysługuje prawo wniesienia skargi do
właściwego miejscowo sądu rejonowego. Skargę wnosi się za
pośrednictwem wójta, w terminie 3 dni od dnia doręczenia
decyzji. Wójt przekazuje sądowi niezwłocznie skargę wraz z
decyzją i aktami sprawy.
Dokumentacja wg jrwa, wymieniona
w Kodeksie wyborczym
• art. 22 – klasa 5010
§ 1. Każdy może wnieść do wójta reklamację na
nieprawidłowości w rejestrze wyborców.....,
§ 2. Reklamację wnosi się pisemnie lub ustnie do protokołu.
§ 5. Na decyzję nieuwzględniającą reklamacji lub powodującą
skreślenie z rejestru wyborców wnoszący reklamację bądź
osoba skreślona z rejestru wyborców może wnieść, w
terminie 3 dni od dnia doręczenia decyzji, skargę za
pośrednictwem wójta do właściwego miejscowo sądu
rejonowego. Przepisy art. 20 § 4 i 5 stosuje się odpowiednio.
Dokumentacja wg jrwa, wymieniona
w Kodeksie wyborczym
• art. 26 – klasa 5011
§ 1. Osoby, którym przysługuje prawo wybierania, wpisuje się do
spisu wyborców.
§ 4. Spis wyborców służy do przeprowadzania głosowania w
wyborach, które zostały zarządzone.
§ 10. Spis wyborców, z zastrzeżeniem art. 34 § 1 i art. 35 § 1, jest
sporządzany i aktualizowany przez gminę, jako zadanie zlecone, na
podstawie rejestru wyborców.
§ 11. Spis wyborców sporządza się w 2 egzemplarzach, oddzielnie
dla każdego obwodu głosowania, według miejsca zamieszkania
wyborców, najpóźniej w 21 dniu przed dniem wyborów.
§ 12. Jeden egzemplarz spisu wyborców przekazuje się w
przeddzień wyborów przewodniczącemu właściwej obwodowej
komisji wyborczej.
Instrukcja archiwalna z 2011 r.
•§1
Instrukcja archiwalna reguluje postępowanie w
archiwum zakładowym z wszelką dokumentacją
spraw zakończonych, niezależnie od techniki jej
wytwarzania, postaci fizycznej oraz informacji w
niej zawartych, chyba że przepisy szczególne
stanowią inaczej.
Przepis szczególny
Zakres odpowiedzialności
jednostek samorządu terytorialnego
• § 3.
Dokumentów z wyborów, stanowiących dowody w postępowaniach
sądowych i administracyjnych oraz przygotowawczych
postępowaniach karnych, nie przekazuje się do archiwów
państwowych i nie niszczy do czasu zakończenia tych postępowań.
• § 4.
• 1. Wójt, konsul lub kapitan polskiego statku morskiego, zwani dalej
„depozytariuszami”, [...] przy przekazywaniu i przechowywaniu
dokumentów z wyborów stosują spis zdawczo-odbiorczy...
• § 6.
1. Depozytariusz przyjmuje oraz przechowuje dokumenty z
głosowania z obwodowych komisji wyborczych w sposób
zapewniający ochronę tych dokumentów przed uszkodzeniem,
zniszczeniem lub utratą oraz zapewniający ochronę danych
osobowych znajdujących się w tych dokumentach przed
nieuprawnionym ujawnieniem.
• procedura brakowania nie należy do
depozytariusza tylko do dyrektora właściwej
miejscowo delegatury KBW (§ 7 ust. 1);
• rozliczanie się depozytariusza z delegaturą KBW z
dokumentów, które stanowią materiały archiwalne
(§ 7 ust. 2);
• przejmowanie i przechowywanie dokumentów z
wyborów z terytorialnych komisji wyborczych (§
10 ust. 1)
• udostępnianie dokumentów z wyborów
właściwym organom, o których mowa w art. 79 §
2 Kodeksu (§ 6 ust. 2, § 10 ust. 2);
Wartość archiwalna
i czas przechowywania
dokumentacji z wyborów
Wartość archiwalna
dokumenty z wyborów
stanowiące
materiały
archiwalne
drugie
egzemplarze
dokumentów
(jeżeli były)
pozostałe dokumenty
dokumenty z głosowania
do brakowania po 30
dniach
dokumenty do
brakowania po 10
latach
dokumenty do brakowania po
upływie okresów
przechowywania określonych
w ustawie o rachunkowości
Materiały archiwalne
• dokumenty z głosowania z obwodowych komisji
wyborczych:
• protokoły głosowania w obwodzie,
• protokoły posiedzeń, uchwały, urzędowe obwieszczenia,
komunikaty oraz inne dokumenty dot. obsługi komisji,
• dokumenty dot. powołania komisji
• dokumenty z wyborów z okręgowych, rejonowych i
terytorialnych komisji wyborczych oraz od komisarzy
wyborczych, z wyjątkiem drugich egzemplarzy dokumentów;
Czas przechowywania
• określony zarówno w Kodeksie wyborczym,
jak i w rozporządzeniu;
• dotyczy terminów przekazywania między
poszczególnymi podmiotami;
• dotyczy terminów brakowania
Czas przechowywania
Kodeks wyborczy
Czas przechowywania –
dokumenty z głosowania z
obwodowych komisji wyborczych
obwodowe
komisje
wyborcze
niezwłoczne
przekazanie
depozytariusze
Czas przechowywania –
dokumenty z głosowania z
obwodowych komisji wyborczych
przejęcie
materiałów
archiwalnych przez:
po upływie 30 dni:
1) od rozstrzygnięcia przez Sąd
Najwyższy w sprawie ważności wyborów
depozytariusze
delegaturę
KBW
2) podjęcia przez Sąd Najwyższy uchwały
w sprawach nieważności wyborów lub
nieważności wyboru posła do
Parlamentu Europejskiego
3) wydania przez sąd prawomocnych
orzeczeń w sprawie ważności wyborów,
o których mowa w § 1 pkt 4 i 5, a w
przypadku wyborów, co do których nie
zgłoszono protestów – od upływu
terminu zgłaszania protestów
brakowanie przez:
delegaturę
KBW
Czas przechowywania –
dokumenty z wyborów z
terytorialnych komisji wyborczych
przejęcie
materiałów
archiwalnych przez:
po upływie 30 dni:
1) od rozstrzygnięcia przez Sąd
Najwyższy w sprawie ważności wyborów
depozytariusze
delegaturę
KBW
2) podjęcia przez Sąd Najwyższy uchwały
w sprawach nieważności wyborów lub
nieważności wyboru posła do
Parlamentu Europejskiego
3) wydania przez sąd prawomocnych
orzeczeń w sprawie ważności wyborów,
o których mowa w § 1 pkt 4 i 5, a w
przypadku wyborów, co do których nie
zgłoszono protestów – od upływu
terminu zgłaszania protestów
brakowanie
(drugich
egzemplarzy) przez:
delegaturę
KBW
Przechowywanie, ewidencjonowanie
i zabezpieczanie
dokumentacji z wyborów
Sposób przechowywania i
zabezpieczania
zapewniający ochronę tych dokumentów
przed uszkodzeniem, zniszczeniem lub utratą
oraz zapewniający ochronę danych
osobowych znajdujących się w tych
dokumentach przed nieuprawnionym
ujawnieniem
Ewidencja (§ 4)
Spis zdawczo-odbiorczy zawiera:
1) nazwę obwodowej komisji wyborczej lub innego właściwego organu wyborczego;
2) nazwę i adres depozytariusza, jeżeli on dokonuje czynności dotyczącej dokumentów z
wyborów;
3) datę wyborów;
4) datę sporządzenia spisu;
5) imię, nazwisko i podpis osoby, która spis sporządziła, oraz osoby przekazującej i przyjmującej
wraz z datą przekazania i odbioru, jeżeli dochodzi do przekazywania dokumentów z wyborów;
6) dla każdej pozycji spisu:
a) liczbę porządkową,
b) tytuł, na który składa się informacja o rodzaju spraw i dokumentów z wyborów,
c) roczną datę lub roczne daty krańcowe,
d) liczbę teczek, a jeżeli jest to niemożliwe ze względu na sposób przechowywania – liczbę
metrów bieżących,
e) oznaczenie kategorii archiwalnej,
f) adnotację osoby przyjmującej dokumenty dotyczącą miejsca przechowywania
dokumentów z wyborów w archiwum,
g) adnotację informującą o dalszych czynnościach dotyczących dokumentów z wyborów, w
szczególności o dacie przekazania do właściwego miejscowo archiwum państwowego lub
dacie zniszczenia dokumentów z wyborów.
Ewidencja
Spis sporządza się oddzielnie dla
dokumentów z wyborów stanowiących
materiały archiwalne oraz oddzielnie dla
pozostałych dokumentów z wyborów w
zależności od okresów ich przechowywania.
Procedura brakowania
dokumentacji z wyborów
Brakowanie
zgodnie z przepisami o narodowym zasobie
archiwalnym i archiwach, przy czym wniosek
o wyrażenie zgody na brakowanie składa
dyrektor właściwej miejscowo delegatury
Krajowego Biura Wyborczego, a zgodę na
brakowanie wyraża dyrektor archiwum
państwowego właściwego miejscowo dla
siedziby delegatury Krajowego Biura
Wyborczego.
Brakowanie - procedura
§ 4-9 rozporządzenia Ministra Kultury z dnia
16 września 2002 r. w sprawie postępowania
z dokumentacją, zasad jej klasyfikowania
i kwalifikowania oraz zasad i trybu
przekazywania materiałów archiwalnych do
archiwów państwowych (Dz. U. Nr 167, poz.
1375)
Przekazywanie dokumentacji z wyborów
stanowiącej materiały archiwalne
do archiwów państwowych
Przekazywanie
do archiwów państwowych
• zadanie delegatury KBW oraz KBW;
• możliwe wyjątki, gdy dokumenty zostaną
przekwalifikowane w toku procedury
brakowania
Dziękuję za uwagę
dr Ewa Perłakowska
[email protected]

Podobne dokumenty