Program Trimeridian wg The Way Back INN

Transkrypt

Druga Konferencja Szkoleniowa nt. „Diagnoza i terapia patologicznego hazardu”,
Warszawa, 19-21.10.2011
Program Trimeridian wg The Way Back INN
Program składa się z siedmiu elementów (rozdziałów) oznaczonych kolejnymi literami alfabetu:
A. Edukacja. Na czym polega problemowy a na czym patologiczny hazard?
1. Jak rozpoznać różne etapy rozwoju uzależnienia
2. Inne problemy zdrowia psychicznego: uzależnienia od substancji psychoaktywnych,
zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, depresja, zaburzenia lękowe.
3. Zaburzenia osobowości i „wady charakteru”
B. Idee, postawy, wartości i priorytety
1. Co jest dla mnie ważne w życiu?
2. Prawda, fikcja, samooszukiwanie się, mechanizmy obronne i mity hazardzisty
3. Realistyczne i nierealistyczne oczekiwania od życia
C. Duchowość i technika uważności
1. Praca nad zrozumieniem i budowaniem duchowości
2. Plan zdrowienia
3. Dojrzały (dorosły) kontra niedojrzały
4. Integracja i misja
D. Kontrola doznań i emocji (kontrola impulsów)
1. Odpowiedzialność za powrót do grania
2. Radzenie sobie z uczuciami
3. Nowy plan dnia, samodyscyplina i nowe zwyczaje
E. Sprawy finansowe, planowanie, spłacanie długów, naprawa szkód
1. Inwentaryzacja długów i poniesionych szkód
3. Potrzebne zmiany w życiu, dopasowanie się do następstw porządkowania spraw finansowych
Strona 1
2. Planowanie budżetu
Warszawa, 19-21.10.2011
F. Odkrywanie siebie
1. Przyjemności w życiu
2. Rozumienie siebie
3. Ja w społeczeństwie
G. Związki z innymi ludźmi, rodzina i jej funkcjonowanie
1. Wpływ hazardu na rodzinę
2. Współdziałanie w rodzinie: komunikacja, egoizm i członkostwo, rozwiązywanie konfliktów
Strona 2
3. Sprawy finansowe w rodzinie
Warszawa, 19-21.10.2011
Rozdział A
Edukacja. Co to jest problematyczny a co patologiczny hazard?
Ten temat omówiony będzie szerzej podczas wykładów
Porównanie uzależnienia od hazardu i uzależnienia od substancji psychoaktywnych
Podobieństwa między hazardem a
uzależnieniami od substancji psychoaktywnych
Utrata (uszkodzenie, upośledzenie) kontroli
Czym różni się hazard od uzależnień od
substancji psychoaktywnych
Nie ma przedawkowania
Myślenie o nałogu cały czas (obsesyjne myślenie)
Nie można się tłumaczyć zatruciem
Problemy w ważnych sprawach życiowych
Gorsze negatywne odczucia
Wzrost tolerancji
Silniejsze zaprzeczanie
Objawy odstawienia (abstynencyjne)
Nieznane konsekwencje
Program 12-stu kroków
Sny o Wielkiej Wygranej
Potrzeba pracy z rodziną (bliskimi)
Nie można wykonać testów laboratoryjnych
Dodatkowe problemy emocjonalne i zdrowotne
Magiczne myślenie i przesądy - nieco inne
Łatwiej ukryć
Większe problemy finansowe
Mniej programów leczniczych
Wskazówki - jak przygotować ćwiczenia do pracy w grupie
Wykład na temat „prawie wygrałem”.
Należy zwrócić uwagę na to, że sytuacje podobne do grania a szczególnie te, które mogą kojarzyć się
z możliwością wygranej, są bardzo silnym podświadomym bodźcem do gry. Na przykład układ kart,
który „prawie” jest pokerem albo kolorem może wywołać silną potrzebę gry. Mózg może na układ
takich kart odpowiedzieć tak samo jak na wygraną chociaż, w tym przypadku nie ma żadnej wygranej
nagrody.
Strona 3
Pacjenci są proszeni o podanie przykładów ze swojej historii gry, kiedy „prawie wygrałem” zakończyło
się powrotem do grania.
Warszawa, 19-21.10.2011
Rozdział B
Idee, postawy, wartości i priorytety
Co jest ważne w życiu?
Terapeuta powinien przypomnieć sobie wcześniejsze dyskusje i przygotować się do tego ćwiczenia
poprzez przypomnienie sobie na ile, każdy z uczestników, identyfikuje się ze swoim uzależnieniem.
W tym ćwiczeniu wielu pacjentów może przeżyć silne emocje po uświadomieniu sobie, po raz kolejny,
negatywnych skutków swojego uzależnienia. Podczas tych zajęć uczestnicy powinni odczuć
emocjonalne koszty uzależnienia od hazardu. Uświadomić sobie jak hazard wpłynął na ich poczucie
wartości i priorytety w życiu. Co stanie się z nimi jeżeli dalej będą grać.
Terapeuta: Rozumiem, że chcesz wyzdrowieć, inaczej by Ciebie tu nie było. Chciałbym, abyś miał/a
zaufanie do mnie i żebyśmy się umówili, że będziesz ze mną do końca tego ćwiczenia. To ćwiczenie
jest bardzo pomocne i bardzo ważne dla Twojego zdrowienia.
Proszę, aby nikt nie wychodził z zajęć, aż do ich zakończenia oraz, aby stosować dwie ważne reguły
tych zajęć:
1. nie możesz uciekać od emocji, jakie pojawią się, musisz ich doświadczyć,
2. musisz traktować te zajęcia z należytą powagą i z otwartością.

Następnie pomyśl o ośmiu żyjących osobach, miejscach, rzeczach lub warunkach, które są w
Twoim dzisiejszym życiu najważniejsze dla Ciebie.

Do tych warunków może należeć: miłość, zdrowie, kariera, bogactwo, zdrowienie z
uzależnienia itp.

Wśród rzeczy mogą być: mieszkanie, samochód, pieniądze, meble, ubrania itp.

Można umieścić też ulubione zwierzę domowe, miejsce jak rodzinne miasto, ulubione miejsce
na wakacje itp.

Zapisz imiona osób lub nazwy rzeczy, miejsc czy warunków po jednej na każdej kartce.
Ważne, aby na każdej kartce było konkretne imię lub nazwa. Napis taki jak „dzieci” nie spełnia
tego warunku. Musi to być konkretna osoba.

Teraz ponumeruj wszystkie kartki według ważności. To co jest najważniejsze będzie miało
numer jeden itd. Oczywiście, wszystko jest ważne, ale dla potrzeb tego ćwiczenia musisz
koniecznie określić cyfrą jak ważne są kolejne z zapisanych kartek.
Strona 4
Teraz weź kartkę papieru, złóż ją wzdłuż i rozdziel na dwie. Zrób to samo z każdą z tych połówek.
Następnie to samo z kolejnymi połówkami. W rezultacie będziesz miał/a osiem kawałków.
Warszawa, 19-21.10.2011
Teraz, tylko dla potrzeb tego ćwiczenia, terapeuta gra rolę Boga i ma władzę zabierania i dawania.

Zacznijmy od numeru osiem. Przeczytaj i pomyśl o tym, co napisałaś/eś na kartce z tym
numerem.

Spróbuj zobaczyć tę osobę, miejsce czy rzecz. Postaraj się odczuć jak ważne jest dla ciebie to
co zapisałaś/eś pod tym numerem. Zobacz jakie miejsce, w tej chwili, zajmuje w Twoim życiu i
w Twoim sercu.
Terapeuta pomaga przeżyć każdej osobie emocje, które wyzwala to co jest zapisane na kartce.
Jeżeli na kartce jest imię osoby:

Ta osoba odeszła od Ciebie na zawsze, umarła i już jej nie ma. Już nigdy nie usłyszysz jej
głosu, nie zobaczysz jej. Pożegnaj się z nią.
Jeżeli na kartce jest nazwa miejsca, rzeczy itd:

Straciłeś to, już nie masz do tego dostępu. To odeszło na zawsze i już nie wróci.
Terapeuta pomaga odczuć pojawiające się emocje i pogłębić je. Następnie instruuje uczestnika, aby
położył kartkę na podłodze pod stopami i ją zdeptał. To już jest stracone.
Ćwiczenie przebiega wolno tak, aby każdy mógł „przyjrzeć się” bliżej emocjom, które pojawiły się.
Terapeuta poleca każdemu uczestnikowi zrobić to samo z kartkami od 8 do 4, wolno i z namysłem. Z
kartką numer 3 terapeuta staje przed każdym uczestnikiem osobno i powtarza proces „zabierania”
indywidualnie. Po odłożeniu kartki numer 3 na ziemię, to samo powtarza się z kartką numer 2. Teraz
terapeuta staje przed grupą i pyta się co jest na kartce numer 1. Co by się stało po stracie tego, co
jest na kartce numer 1? Każdy z pacjentów zostaje z kartką numer 1.
Teraz terapeuta przyznaje się, że nie jest Bogiem tylko jest Hazardem. Prosi każdego z uczestników,
aby wyobraził sobie co by się stało, gdyby zamiast zdrowienia i Siły Wyższej (z programu Dwunastu
Kroków) wybrali Hazard? Hazard zabierze im to co jest na kartce numer 1. Co wtedy się stanie?





Nasze priorytety się zmieniają. Czy wtedy, gdy grałeś miałeś te same priorytety, które dzisiaj
napisałeś na tych kartkach? Czy miałyby taką samą kolejność, czy dopisałbyś coś innego?
Ludzie czasami mają pretensje do Boga, za to co im się stało. „Dlaczego mnie to spotkało?” –
pytają się. Ty nie jesteś ofiarą. Ty sam/a wybrałeś/aś swój los.
Jeżeli przerwiesz proces swojego zdrowienia to utracisz to, co dzisiaj tu zapisałaś/eś. Ale
dzisiaj wybrałaś/eś zdrowienie, bo jesteś tutaj i to wszystko, co wymieniłaś/eś jest z Tobą.
Teraz na koniec możesz zabrać swoje priorytety, zbierz kartki i weź je ze sobą.
Niektórzy używają tych kartek wówczas, kiedy nachodzą ich myśli o graniu. Inni medytują,
zmieniają numery na kartkach. Oczywiście, jeżeli chcesz, możesz je wyrzucić i uznać, że i tak
nic Ci się nie stanie.
Strona 5
Koniec ćwiczenia. Są jeszcze dodatkowe pytania do dyskusji:
Warszawa, 19-21.10.2011
Przed wyjściem sprawdź, czy ćwiczenie nie spowodowało zbyt silnych emocji, które ktoś będzie chciał
zagłuszyć grą. Sprawdź, czy nie ma niebezpieczeństwa powrotu do grania. Zapytaj czy ktoś nie
pomyślał o tym, żeby zagrać.
Zadanie do domu: Wybierz jedną kartkę i poświęć tej osobie, miejscu czy wartości resztę tego dnia.
Jak to zrobisz?
 Pokaż, że jesteś wdzięczna/y za to, że masz te rzeczy w swoim życiu.
 Spójrz na kartki, zaryzykuj i okaż swoją miłość.
 Możesz na kartce napisać co zrobisz, żeby zatrzymać tę osobę, rzecz lub wartość w swoim
życiu.
Terapeuta zrobi notatki z tych zajęć i zapisuje to, co ujawniło się podczas tych dyskusji.
Przykłady irracjonalnego myślenia hazardzistów:
1. Hazard to ważna aktywność człowieka
2. Hazard jest łatwą i dość prostą metodą na zdobycie dużej sumy pieniędzy
3. Ci, którzy nie grają to głupcy, tchórze i „ciężko” myślący
4. Prawdziwi gracze są kreatywni i zdolni
5. Hazard jest zdrową rozrywką
6. Mam pełną kontrolę mojego grania
7. Nie muszę zaprzestać grania, mogę tylko zmniejszyć swoje zaangażowanie w gry
8. Mogę się odegrać
9. Jestem sprytny, mam swój system na wygraną
10. Ludzie mają szacunek do tych, co grają wysoko
11. Któregoś dnia wygram dużo i wszystkim pokażę co jestem wart/a
12. Hazard jest odpowiedzią na wszystkie moje problemy
13. Drogie prezenty wynagrodzą przykrości
14. Hazard czyni mnie szczęśliwym
15. Moim problemem są pieniądze
17. Pożyczanie pieniędzy po to, żeby grać nie jest naganne
18. Kradzież po to, żeby mieć na granie nie jest tak naprawdę kradzieżą
Strona 6
16. Zwrócę ten dług
Warszawa, 19-21.10.2011
19. Im więcej pieniędzy mam na granie, tym więcej mogę wygrać
20. Zawsze wybiorę granie nawet wówczas, kiedy mam mało pieniędzy
21. Zawsze ktoś mnie wykupi
22. Gdybym tylko wiedział, dlaczego gram, to może bym przestał
23. Jak sobie postanowię przerwać granie, to przestanę
24. W końcu i tak kiedyś wygram
25. Ja mam szczęście gdy wygrywam i .... brak szczęścia, kiedy przegrywam
26. Nie ma wyjścia, i tak będę grał. Nic mi nie pomoże
27. Czasami wydaje mi się, ze mam podwójną osobowość: hazardzista i nie-hazardzista
28. Jak już nie będzie wyjścia to się zabiję
29. Nie stać mnie na leczenie.
30. Nie mogę wziąć urlopu na leczenie
31. Muszę zdobyć dużo pieniędzy tak szybko, jak tylko jest to możliwe
32. Mam więcej szczęścia niż inni
33. Hazard to dobry sposób, żeby zapomnieć o swoich problemach
34. Nikogo nie krzywdzę kiedy gram
35. Nikt nie będzie wiedział o moim graniu
Wskazówki jak przygotować ćwiczenia do terapii grupowej
1. Każdy pacjent wybierze z listy irracjonalnych myśli te, które rozpoznał jako swoje. Pacjent
doda swoje własne przykłady.
2. Porównanie wartości z zachowaniem. Na przykład:
Wartość – nie kradnij
Zachowanie- zdobyć pieniądze za wszelką cenę
3. Dyskusja na temat jak zmienić swoje zachowanie aby było zbieżne z wyznawanymi
wartościami. Przykłady.
Strona 7
Jak dzisiaj ocenia ten rozdział między wartością a zachowaniem?
Warszawa, 19-21.10.2011
Rozdział C
Duchowość i technika uważności
Uważność (mindfulness) jest starożytną praktyką buddyjską. Uważność należy rozumieć, jako
specyficzny rodzaj świadomej uwagi, nieosądzającej i skierowanej na obecną chwilę. Pozwala ona na
bycie „tu i teraz”, pozbycie się nawykowych ocen i reakcji czyli na wyłączenia różnego rodzaju
automatyzmów na rzecz świadomych wyborów. Dzięki temu pomaga w rozładowaniu stresu, ułatwia
odprężenie się, a przede wszystkim pozwala spojrzeć na to co dzieje się dookoła w nieco innym
świetle.
Praca nad zrozumieniem i budowaniem duchowości
Najważniejszym zadaniem terapeuty podczas zajęć dotyczących duchowości jest zachowanie pełnej
obiektywności. Oczywiście każdy z terapeutów ma własną opinię na temat duchowości oraz religii i
zapewne każdy terapeuta mógłby przedstawić swoje poglądy na ten temat. Musi jednak przekazać
uczestnikom zajęć, że jest otwarty na każde inne rozumienie tych pojęć. Zarówno osoba nie wierząca
jak i wyznawca każdej, dowolnej wiary musi czuć się bezpiecznie podczas wypowiadania własnych
myśli.

Duchowość - Dyskusja
Zajęcia mogą zacząć się od ogólnej dyskusji na temat duchowości i jej roli w życiu uczestników zajęć.
Co to jest, czym się różni od religii i jakie ma z nią związki.
Duch, dusza – jako prawdziwa natura kogoś, sens czegoś, jako kwintesencja, nadzieja, coś co
przetrwa ...
Religia jako ważna droga do duchowości ale nie jedyna. Ważne, aby po tej części dyskusji, uczestnicy
zajęć mieli do siebie zaufanie i zrozumieli, że każda religia (lub jej brak) jest ich prywatną sprawą i
resztę czasu zajęć poświęcą duchowości.
Celem tych zajęć jest uświadomienie pacjentowi konieczności rezygnacji z zachowań narcystycznych
na rzecz gotowości do uznania własnych ograniczeń (do pokory). Efektem powinna być rezygnacja z
postawy kogoś, kto jest w centrum wszechświata i przyjęcie roli jednego z wielu drobnych elementów
tego wszechświata.
Atrybuty duchowości
a. Skupienie na tu i teraz – wiem, kim jestem i skąd jestem
c. Zrozumienie, że wszystko jest powiązane – co ja robię ma wpływ na coś innego, bo jestem
częścią całego świata (wszechświata)
d. Wierzę w sens życia – nie tyle w jego cel co w, pełne wartości, jego istnienie
Strona 8
b. Przekonanie, że istnieje siła wyższa (większa) ode mnie – świat nie spoczywa na mnie i
istnieją zjawiska większe ode mnie
Warszawa, 19-21.10.2011

Jak duchowość wpływa na człowieka? Przykład
W tym ćwiczeniu uczestnicy dają przykład osoby, która w ich mniemaniu jest osobą duchową – ale nie
w znaczeniu religijnym. Następnie starają się przedstawić charakterystykę tej osoby. Na przykład:
Jest tolerancyjna, współczująca, pomaga innym, kocha i umie być kochaną, posiada „duszę” –
wartość, sens, charyzmę...
Ale może być inna charakterystyka: fajna, wesoła, awanturnicza...
Pytania do dyskusji: Czy w opisanych charakterystykach są cechy, których nie chcecie dla siebie?
Jakich? Czy można być osobą duchową bez tych cech? Czy można być osobą duchową i być naiwną
lub bezbronną?
A jaka byłaby charakterystyka osoby, która nie uznałaby duchowości? Czy można zastosować do niej
takie cechy jak: brutalna, skąpa, samolubna, chłodna, samotna?
Uczestnicy będą dyskutować nad takimi określeniami jak: niedojrzały, dziecinny, pazerny, chciwy,
strachliwy, tchórzliwy...
Na zakończenie uczestnicy zajęć mają określić, które z wymienionych charakterystyk, cech czy
opisów pasują do nich w okresie, kiedy grali. A które są im bliskie teraz i chcieliby, aby określenia te
kiedyś mogły ich opisać.
Uczestnicy przedstawią plan, co mogą zrobić w najbliższym tygodniu, aby zbliżyć się do tego celu.
Wskazówki jak przygotować ćwiczenia do terapii grupowej
1. Zastosowanie techniki uważności.
2. Dyskusja na temat zależności: Trójkąt: Ofiara – Oprawca – Zbawiciel
3. Dyskusja na temat zależności: Ojciec – Ja – Dziecko
4. Dyskusja na temat różnicy między pokorą a upokorzeniem.
Strona 9
5. Irracjonalne myśli a duchowość.
Warszawa, 19-21.10.2011
Rozdział D.
Kontrola doznań i emocji (kontrola impulsów)
Plan unikania powrotu do grania
1. Co wywołuje u Ciebie chęć do grania?
a. Bodźce zewnętrzne
Przykłady: reklamy; zaproszenie do gry; rozmowy na temat gry; przyjaciele, z którymi
grasz; znajome dźwięki; miejsca, gdzie grałaś/eś ....
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
b. Bodźce wewnętrzne
Przykłady: nuda, depresja, myśli o grze, obawy, problemy małżeńskie
Albo myśli takie jak: należy mi się nagroda; gram, kiedy piję alkohol ....
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
2. Porównaj z przykładami podanymi w Elementach Terapii Poznawczej
a. Jakie myśli powodowały powrót do grania?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
b. Jakie emocje powodowały powrót do grania?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
c. Jakie zewnętrzne bodźce powodowały powrót do grania?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Strona 10
a. Jakie wewnętrzne bodźce (np. stres, złość) powodowały powrót do grania?
Warszawa, 19-21.10.2011
3. Przykłady sytuacji, które mogą spowodować powrót do hazardowego grania:
1. Stres
2. Wiara w to, że będę grać w sposób odpowiedzialny i kontrolowany
3. Problemy w rodzinie
4. Problemy finansowe
5. Przykre emocje
a. złość
b. cierpienie
c. strach
6. Przekonanie, że nie mam poważniejszych problemów
7. Samotność
8. Namowy rodziny i przyjaciół do rozpoczęcia grania
9. Stany „depresyjne”
10. Stany lękowe
11. Ukrywanie tego, że grałem
12. Fantazjowanie o grze
13. Hazard nie może być gorszy od tego, co się obecnie ze mną dzieje
14. Przestałam/em chodzić na mityngi AH
15. Przestałam/em myśleć racjonalnie
16. Przestałam/em dbać o siebie (tu można wstawić ćwiczenie jak dbam o siebie)
17. Widzę tylko same złe rzeczy w moim życiu
18. Nie wiem, za co mogłabym/ mógłbym być wdzięczna/y
Strona 11
4. Napisz w dwóch kolumnach: w pierwszej wszystkie dobre rzeczy, jakie cię spotkały w
związku z hazardowym graniem a w drugiej, wszystkie złe rzeczy, jakie spotkały Cię w wyniku
hazardowego grania
Warszawa, 19-21.10.2011
5. Jeżeli znajdziesz się blisko decyzji o rozpoczęciu grania - co możesz zrobić aby zawrócić z
tej drogi?

Do kogo mogę zadzwonić?

Czy dam sobie pozwolenie na to, aby się zatrzymać i pomyśleć?

Czy będę mógł zajrzeć na swoją listę pozytywnych i negatywnych stron hazardu?

Zapisz co czujesz, kiedy o tym myślisz.
Tematy i wskazówki do pracy w grupie
1. Rozpoznanie i umiejętność radzenia sobie ze stanami złego samopoczucia („depresyjnymi”)
a. Kiedy pojawia się „depresja”?
b. Jak można opisać „depresję”
c. Czy poznajesz swoje negatywne myśli o sobie?
d. Jaka jest zależność między tym, co myślisz o sobie a swoimi odczuciami?
e. Przygotuj listę swoich negatywnych myśli o sobie.
i. Oceń prawdziwość tych myśli.
ii. Jak możesz je zmienić?
iii. Jeżeli uda Ci się zmienić opinię o sobie na pozytywną, jak zmieniają się
wówczas Twoje odczucia?
iv. Co odczuwasz po tym ćwiczeniu?
2. Kontrola środowiska.
a. Co w moim otoczeniu może wywołać potrzebę gry?
b. Jak unikać tych bodźców?
c. Jak moi znajomi mogą mi pomóc?
a. Jak przekonać pacjenta, że szczerość jest warunkiem zdrowienia?
b. Jak budować zaufanie?
Strona 12
3. Jak ocenić szczerość pacjenta?
Warszawa, 19-21.10.2011
4. Ocenić rolę wydarzeń traumatycznych w życiu pacjenta.
a. Czy pacjent potrzebuje dodatkowej terapii związanej z przeżytą traumą?
5. Ocena przeżyć związanych z niemożnością gry.
6. Głodny, zły, samotny, zmęczony – cztery grzechy główne, które mogą prowadzić do „powrotu”.
7. Dyskusja na temat tego co jest, a co nie jest powrotem do gry.
8. Co wyzwala potrzebę gry? Przykłady różnych „wyzwalaczy” w specjalnych kategoriach:
a. Zachowanie: wywoływanie kłótni, zaprzestanie chodzenia na mityngi AH, itp
b. Podejście do życia: zmęczenie AH, zmęczenie byciem „dobrym”, znudzenie itd.
c. Uczucia: zniechęcenie, depresja, złość, lęki itd.
d. Myśli: jestem wyleczony, mogę wygrać, nie ma szans na poprawę itd.
e. Związki z innymi ludźmi: starzy znajomi od gry, zakochanie się, porzucenie itd.
f. Sytuacyjne: pieniądze, reklama itd.
Strona 13
9. Jak się bronić przed „wyzwalaczami”?
Warszawa, 19-21.10.2011
Rozdział E
Sprawy finansowe, planowanie, spłacanie długów, naprawa szkód
Proszę dokończyć poniższe zdania:
1. Ludzie, którzy mają pieniądze są _________________________________________________
2. Miałbym pieniądze, gdybym _____________________________________________________
3. Pieniądze robią z ludzi _________________________________________________________
4. Mój ojciec myślał, że pieniądze __________________________________________________
5. Moja mama myślała, że pieniądze ________________________________________________
6. Obawiam się, że gdybym miał pieniądze, to bym ____________________________________
7. Pieniądze są ________________________________________________________________
8. Pieniądze powodują ___________________________________________________________
9. Gdyby mnie było stać, to bym ___________________________________________________
10. Ludzie myślą, że pieniądze _____________________________________________________
11. Posiadanie pieniędzy to nie jest __________________________________________________
12. W mojej rodzinie pieniądze zawsze powodowały ____________________________________
13. Gdybym nie był/a taki/taka skąpy/a, to bym _________________________________________
14. Myślę, że pieniądze ___________________________________________________________
15. Kiedy mam pieniądze, to zazwyczaj ______________________________________________
16. Żeby mieć więcej pieniędzy, muszę _______________________________________________
17. Pieniądze znaczy _____________________________________________________________
Co jeszcze możesz powiedzieć na temat pieniędzy, czego nauczyło Cię Twoje życie?
Strona 14
18. Brak pieniędzy oznacza dla mnie ________________________________________________
Warszawa, 19-21.10.2011
Tematy do pracy w grupie
1. Sprawy finansowe
a. Jaki był stosunek do pieniędzy w rodzinie pacjenta, kiedy był dzieckiem?
b. Czym są dzisiaj, dla pacjenta, pieniądze?
c. Zrobić listę wszystkich źródeł finansowych.
d. Legalne i nielegalne źródła finansowania.
2. „Specjalne” zdolności. Pacjent opisze:
a. swój stan emocjonalny, kiedy gra
b. swoje zachowanie, kiedy zaczyna grę
c. jak oszukuje rodzinę i znajomych mówiąc, że nie gra
d. gdzie, kiedy i w jaki sposób zdobywa pieniądze
e. gdzie, jak i kiedy używa tych pieniędzy do gry
Strona 15
3. Uświadomienie pacjentowi, że trudno jest kontrolować potrzebę gry ale można kontrolować
swoje zachowanie (w oparciu o jego doświadczenia).
Warszawa, 19-21.10.2011
Rozdział F
Odkrywanie siebie
Tematy do pracy w grupie
1. Co kiedyś przynosiło mi radość i z czego teraz mógłbym być szczęśliwy.
2. Co najbardziej lubię robić, kiedy mam wolny czas?
3. Co przeszkadza mi, żeby być szczęśliwą/wym w życiu?
4. Kim chciałam/em być i czy jest to jeszcze możliwe?
5. Kim chciałabym/chciałbym być dzisiaj?
6. Co to są reakcje obronne?
7. Sny i marzenia. Zguba i nadzieja. Iluzje kontra rzeczywistość
Rozdział G
Związki z innymi ludźmi, rodzina i jej funkcjonowanie
Zajrzyj do broszury wydanej przez CAMH (Centre of Addiction and Mental Helath) w języku polskim:
Strona 16
http://www.problemgambling.ca/EN/Documents/2844-GuideForFamilies_POLISH.pdf

Program Trimeridian wg The Way Back INN

Transkrypt

Podobne dokumenty

Kanadyjski Indeks Problemowego Hazardu

Korzyści i straty wynikające z hazardu

Gra słów

firma szkoleniowa roku