Ukraińcy patrzą na Zachód – ocena polityki i oczekiwania

Ukraińcy patrzą na Zachód
– ocena polityki i oczekiwania
raport | efni 2015 Autorzy: Jacek Kucharczyk, Agnieszka Łada, Łukasz Wenerski
Opracowanie redakcyjne: Marcin Grabski (www.mesem.pl)
Raport przygotowany przez Instytut Spraw Publicznych we współpracy z Fundacją Bertelsmanna
Główne wnioski
1.
Społeczeństwo ukraińskie opowiada się
za proeuropejskim kursem swojego państwa.
Podobnie jak trzy lata wcześniej, także
w 2015 roku połowa (51%) Ukraińców
popiera przystąpienie Ukrainy do Unii
Europejskiej. O połowę zmniejszył się jednak
odsetek osób, którym bliżej jest do modelu
integracji proponowanego przez Rosję
– Uni Euroazjatyckiej. Ten kierunek integracji
popiera obecnie 17% respondentów.
2.
Połowa Ukraińców dobrze ocenia politykę
państw Zachodu wobec konfliktu rosyjsko-ukraińskiego. Pozytywne opinie wyraźnie
przeważają nad negatywnymi, stosunkowo liczny
jest jednak odsetek osób niezdecydowanych
(około jednej piątej badanych). Najlepiej jest
postrzegana aktywność Polski (57%), następnie
Niemiec (52%), Unii Europejskiej (51%) i Stanów
Zjednoczonych (46%).
3.
Najbardziej oczekiwanym przez respondentów
wsparciem ze strony Unii Europejskiej
i jej państw członkowskich jest pomoc
humanitarna dla uchodźców (75%) i pomoc
gospodarcza (73%). Ponad połowa badanych
oczekuje także zniesienia wiz (56%)
oraz wysłania na wschodnią Ukrainę sprzętu
wojskowego i szkolenia ukraińskiej armii (55%).
Jedynie co trzeci respondent chciałby,
aby państwa zachodnie wysłały na Ukrainę
swoje wojska.
4.
Ukraińcy silnie popierają sankcje nałożone
na Rosję przez państwa Zachodu. Łącznie
dwie trzecie badanych chce zaostrzenia (50%)
lub utrzymania (15%) obecnych sankcji.
Wyraźna mniejszość opowiada się za ich
złagodzeniem (6%) lub zniesieniem (8%),
ale aż jedna piąta (21%) respondentów
nie ma w tej sprawie opinii.
| 1
Ukraińcy patrzą na Zachód – ocena polityki i oczekiwania
Wstęp
Od ponad dwóch lat społeczeństwo Ukrainy zmaga się z głębokim kryzysem
politycznym, ekonomicznym i społecznym wywołanym przez politykę władz
rosyjskich, mającą na celu przekreślenie europejskiego wyboru Ukrainy, jaki
się dokonał na Euromajdanie, później zaś został potwierdzony w wyniku
demokratycznych wyborów prezydenckich i parlamentarnych. Aneksja Krymu
i działania wojenne na wschodzie Ukrainy – prowadzone przez separatystów
wspieranych przez Rosję – spotkały się z potępieniem demokracji zachodnich.
Unia Europejska i Stany Zjednoczone nałożyły na Rosję sankcje gospodarcze,
jednocześnie jednak instytucje międzynarodowe i poszczególne państwa starają
się wspierać ukraińskie reformy, aby kraj ten mógł wyjść z kryzysu i zacieśnić więzi
z Unią Europejską i zachodnimi demokracjami, a także obronić swoją suwerenność
i zachować terytorialną integralność.
Celem badania, które jest podstawą niniejszego raportu, było określenie,
jak ukraińskie społeczeństwo ocenia politykę najważniejszych zachodnich partnerów
wspierających drogę Ukrainy do demokracji i rozwoju gospodarczego oraz jakie są
oczekiwania co do dalszych działań wspólnoty międzynarodowej. Badanie miało
także sprawdzić, na jakim poziomie utrzymuje się społeczne poparcie dla integracji
ze strukturami europejskimi.
Instytut Spraw Publicznych przeprowadził badania na Ukrainie w 2000, 2010 i 2013 roku,
co pozwala obserwować dynamikę zachodzących zmian i wskazać, jak trwający
konflikt wpłynął na poglądy ukraińskiego społeczeństwa. Na początku 2015 roku
Instytut Spraw Publicznych wspólnie z niemiecką Fundacją Bertelsmanna zbadał
także opinie Polaków, Niemców i Rosjan dotyczące konfliktu ukraińsko-rosyjskiego.
Wyniki – opisane w publikacji „Razem czy osobno? Polacy, Niemcy i Rosjanie
o konflikcie rosyjsko-ukraińskim” – pokazały wiele podobieństw między Polakami
i Niemcami w postrzeganiu obecnej sytuacji i zrozumieniu konieczności
podejmowania działań przez ich kraje, a także sceptycyzm Rosjan wobec wysyłania
wojsk rosyjskich na wschodnią Ukrainę.
Najnowsze badanie – zrealizowane na zlecenie Instytutu Spraw Publicznych i Fundacji
Bertelsmanna – zostało przeprowadzone na Ukrainie przez Fundację Inicjatyw
Demokratycznych im. Ilko Kucheriva oraz Ukraińskie Centrum Badań Ekonomicznych
i Politycznych im. Ołeksandra Razumkowa w terminie od 22 do 27 lipca 2015 roku
na reprezentatywnej próbie 2011 dorosłych Ukraińców metodą face to face 1.
W niniejszym raporcie przeanalizowano odpowiedzi udzielone na część zadanych
pytań. Pełna analiza wszystkich wyników będzie zaprezentowana w publikacji wydanej
w październiku 2015 roku i dostępnej na stronie internetowej: www.isp.org.pl.
1 Badaniem nie objęto terytorium Autonomicznej Republiki Krymu oraz okupowanych terytoriów w obwodach donieckim i ługańskim. Przed wybuchem konfliktu rosyjsko-ukraińskiego (stan na styczeń 2014 roku) regiony te (których część jest obecnie objęta konfliktem) były zamieszkiwane przez następującą liczbę ludności: Autonomiczna
Republika Krymu – 1,967 miliona osób, miasto Sewastopol – 386 tysięcy osób, obwód doniecki – 4,344 miliona osób, obwód ługański – 2,240 miliona osób. Liczba
ludności Ukrainy wynosiła wówczas 42 miliony 837 tysięcy mieszkańców (dane za: https://ukrstat.org/operativ/operativ2015/ds/kn/kn_r/kn0515_r.html [dostęp: 8 sierpnia
2015 roku]). Konflikt wywołał ogromną falę migracji – z terenów okupowanych do innych części Ukrainy przeniosło się, zgodnie z wyliczeniami Organizacji Narodów
Zjednoczonych, już blisko 1,3 miliona mieszkańców z obwodów donieckiego i ługańskiego oraz z Krymu. Wiele osób z tych regionów wyemigrowało również do innych państw
– w tym do Unii Europejskiej i Rosji.
Raport | EFNI 2015
2 |
Proeuropejski kurs Ukrainy
Społeczeństwo ukraińskie nigdy
Europejskiej, zmniejszył się jednak
– w ich opinii – pomocą ze strony
nie było jednorodne w opiniach
niemal o połowę odsetek osób,
Unii Europejskiej czy sceptycyzmem
o kierunku, w jakim powinien podążać
którym bliżej jest do modelu integracji
wobec prounijnej elity rządzącej
ich kraj – w stronę integracji z Unią
proponowanego przez Rosję
obecnie Ukrainą). Ci, którzy wcześniej
Europejską czy federacji z Rosją.
– Unii Euroazjatyckiej. Ten kierunek
popierali współpracę z Rosją,
Prowadzone w Instytucie Spraw
integracji popiera obecnie jedynie
nie wierzą, aby integracja z Unią
Publicznych od 2000 roku badania
17% respondentów. Stosunkowo
Europejską mogła być lepszym
potwierdzały to zróżnicowanie postaw,
duży jest przy tym odsetek badanych,
wyborem dla Ukrainy.
w 2000 i 2010 roku wskazując,
którzy nie mają określonego
że część społeczeństwa opowiadała
zdania w tej sprawie (32%).
się jednocześnie za przystąpieniem
Przytoczone dane pokazują przede
Połowa Ukraińców
do obu wspólnot – Unii Europejskiej
wszystkim, że polityka Rosji
opowiada się
oraz Związku Białorusi i Rosji.
wobec Ukrainy wywołuje wśród
za przystąpieniem
Grupa osób, które optowały za
dużej części Ukraińców niechęć
swojego kraju
przystąpieniem do Unii Europejskiej,
do proponowanych przez Moskwę
do Unii Europejskiej.
zawsze jednak skupiała co najmniej
projektów integracyjnych. Duży
Zwolennicy dołączenia
o połowę więcej badanych.
odsetek osób niezdecydowanych
do Unii Euroazjatyckiej
W 2013 roku, tuż przed wydarzeniami
wskazuje jednocześnie niepewność
są w mniejszości
na Euromajdanie, wybierając jedną
części ukraińskiego społeczeństwa,
– ich liczba spadła
z dwóch dostępnych możliwości,
jakie rozwiązanie byłoby dla ich
o połowę
50% ankietowanych popierało
państwa najlepsze. Wektor rosyjski
w porównaniu
przystąpienie Ukrainy do Unii
integracji traci na znaczeniu, ponieważ
z 2013 rokiem
Europejskiej, 33% – do Unii Celnej
Ukraińcy zostali do niego skutecznie
z Rosją, Białorusią i Kazachstanem,
zniechęceni przez rosyjską politykę,
12% badanych nie chciało zaś widzieć
ale poparcie dla integracji z Unią
swojego kraju w żadnej z tych dwóch
Europejską nie wzrasta,
wspólnot.
co może się wiązać z rozczarowaniem
części ukraińskiego społeczeństwa
W 2015 roku nadal połowa (51%)
Ukraińców opowiada się
wynikiem dotychczasowych relacji
ze Wspólnotą (na przykład brakiem
oferty członkostwa, niewystarczającą
za przystąpieniem do Unii
DO UNII EUROPEJSKIEJ
Wykres 1. Do jakiej unii powinna,
Pana (Pani) zdaniem, przyłączyć
51
się Ukraina? Odpowiedzi Ukraińców
z 2015 roku (w %)
32
TRUDNO POWIEDZIEĆ
| 3
17
Źródło: Dane Instytutu Spraw
Publicznych i Fundacji Bertelsmanna,
2015 rok.
DO UNII EUROAZJATYCKIEJ
Z ROSJĄ, BIAŁORUSIĄ
I KAZACHSTANEM
Ukraińcy patrzą na Zachód – ocena polityki i oczekiwania
Pozytywna ocena polityki Zachodu
Poparcie dla integracji europejskiej
Połowa Ukraińców dobrze ocenia
pytania, także w tym wypadku
zależy bezpośrednio od działań,
politykę państw Zachodu wobec
stosunkowo liczny odsetek badanych
jakie Unia Europejska i jej państwa
konfliktu. Pozytywne opinie
– co piąty respondent – nie ma zdania
członkowskie podejmują wobec
przeważają nad negatywnymi.
na ten temat.
Ukrainy i w stosunku do konfliktu
Najlepiej jest postrzegana aktywność
ukraińsko-rosyjskiego. Do działań tych
Polski (57%), następnie Niemiec (52%),
należy zaliczyć zarówno inicjatywy
Unii Europejskiej (51%) i Stanów
Połowa Ukraińców
i postawy polityczne, jak i oferowane
Zjednoczonych (46%). Stosunkowo
dobrze ocenia politykę
wsparcie materialne czy wojskowe.
najwięcej złych opinii dotyczy polityki
Zachodu wobec
Aktywność ta może zachęcać
Stanów Zjednoczonych (35%).
konfliktu ukraińsko-
lub zniechęcać do zbliżania się
Negatywne sądy dotyczące Unii
-rosyjskiego. Najlepszymi
z państwami Zachodu oraz wzmacniać
Europejskiej, Niemiec i Polski
opiniami cieszy się
lub osłabiać zaufanie, jakim Ukraińcy
podziela odpowiednio 29%, 26%
polityka Polski
darzą zachodni świat, w tym Unię
i 22% badanych. Podobnie jak
Europejską.
w odpowiedziach na wcześniejsze
NEGATYWNIE
POZYTYWNIE
57
60
Wykres 2. Jak ocenia Pan (Pani)
politykę Unii Europejskiej,
Stanów Zjednoczonych, Polski
i Niemiec wobec konfliktu
52
51
46
50
ukraińsko-rosyjskiego? Odpowiedzi
35
40
30
TRUDNO POWIEDZIEĆ
Ukraińców z 2015 roku (w %)
29
20
19
20
22 21
26
22
Źródło: Dane Instytutu Spraw
Publicznych i Fundacji Bertelsmanna,
2015 rok.
10
0
UNIA
EUROPEJSKA
STANY
ZJEDNOCZONE
POLSKA
NIEMCY
Oczekiwania wobec zachodnich partnerów
– pomoc humanitarna dla uchodźców i wsparcie gospodarcze
Znajdując się w stanie wojny z Rosją,
na zniesienie wiz (56%) oraz wysłanie
pomocy humanitarnej
Ukraina oczekuje od wspólnoty
na wschodnią Ukrainę sprzętu
dla uchodźców i pomocy
międzynarodowej, zwłaszcza
wojskowego i szkolenie ukraińskiej
gospodarczej. Rzadziej
od najbliższego otoczenia,
armii (55%). Co trzeci respondent
wska zują zniesienie
konkretnego wsparcia wychodzącego
chciałby zaś, aby państwa Unii
wiz oraz wysłanie
naprzeciw jej realnym potrzebom.
Europejskiej wysłały na Ukrainę
sprzętu wojskowego
Najbardziej oczekiwanym rodzajem
swoje wojska.
i szkolenie ukraińskiej
armii. Jedna trzecia
wsparcia – wskazywanym przez trzy
chciałaby wysłania
czwarte respondentów – jest pomoc
humanitarna dla uchodźców (75%)
Ukraińcy oczekiwaliby
na Ukrainę wojsk państw
i pomoc gospodarcza (73%). Ponad
od Unii Europejskiej
członkowskich Unii
połowa badanych liczy także
przede wszystkim
Europejskiej
Raport | EFNI 2015
4 |
TAK
NIE
POMOCY HUMANITARNEJ DLA UCHODŹCÓW
POMOCY GOSPODARCZEJ
TRUDNO POWIEDZIEĆ
75
14 11
73
17 10
Wykres 3. Jakiego wsparcia
oczekiwałby Pan (oczekiwałaby
Pani) dla Ukrainy od Unii
Europejskiej i jej państw
członkowskich, w tym Polski
i Niemiec? Odpowiedzi Ukraińców
56
ZNIESIENIA WIZ DLA UKRAIŃCÓW
WYSŁANIA NA WSCHODNIĄ UKRAINĘ SPRZĘTU
WOJSKOWEGO I SZKOLENIA WALCZĄCYCH
ŻOŁNIEŻY UKRAIŃSKICH
55
28
16
31
14
z 2015 roku (w %)
Źródło: Dane Instytutu Spraw
Publicznych i Fundacji Bertelsmanna,
2015 rok.
WYSŁANIA NA WSCHODNIĄ UKRAINĘ
WŁASNYCH ŻOŁNIERZY PRZEZ PAŃSTWA
CZŁONKOWSKIE UNII EUROPEJSKIEJ
35
0
20
46
40
60
19
80
100
Wysoki odsetek osób, które
– choć nadal dwukrotnie więcej osób
granicą. W związku z tym dla ogromnej
oczekują pomocy dla uchodźców,
wskazuje to rozwiązanie,
części Ukraińców zniesienie wiz jest
nie powinien dziwić. Zgodnie z danymi
niż je neguje – uważa, że wsparciem
działaniem czysto hipotetycznym.
przedstawionymi przez Organizację
dla ich kraju byłoby zniesienie wiz.
Narodów Zjednoczonych w maju
Może to być spowodowane kilkoma
2015 roku, aneksja Krymu i wojna
czynnikami. Badani mogą zwłaszcza
w Donbasie sprawiły, że na migrację
nie dostrzegać związku między
do regionów Ukrainy nieobjętych wojną
zniesieniem wiz a wsparciem dla
zdecydowało się lub zostało do niej
Ukrainy jako kraju – wprost przeciwnie,
zmuszonych już około 1,3 miliona osób 2.
niektórzy mogą nawet sądzić,
że wyjazd części mieszkańców może
Zrozumiałe są również – na tle
fatalnego stanu ukraińskiej gospodarki
– oczekiwania w zakresie udzielenia
pomocy ekonomicznej. W ciągu
2014 roku PKB Ukrainy obniżył się
o 6,8%, z kolei w pierwszych trzech
miesiącach 2015 roku – o 18%
w porównaniu z analogicznym
okresem w 2014 roku. Inflacja
w kwietniu osiągnęła 61% w stosunku
do poprzedniego roku, co przyniosło
wyraźne zubożenie społeczeństwa 3.
W lutym 2015 roku płaca minimalna
spadła do 1218 hrywien (205 złotych),
czyli wynosi mniej niż w Bangladeszu,
Ghanie i Zimbabwe 4.
Może jednak zaskakiwać, że jedynie
niewiele ponad połowa Ukraińców
być niekorzystny dla ich państwa. Na
Ukrainie słychać głosy zaniepokojenia,
że zbyt wiele osób już teraz wyjeżdża
i nie będzie komu odbudowywać kraju.
Respondenci mogą jednocześnie
odnosić pytanie do osobistej sytuacji,
gdyż kwestia wiz dotyczy bezpośrednio
obywateli. W tym wypadku z kolei
brak zdania lub niedostrzeganie sensu
takiej pomocy może się wiązać z tym,
że nadal wielu Ukraińców nie wyjeżdża
za granicę (nie przemieszczają
się również wewnątrz własnego
kraju), a nawet nie ma paszportu.
Jak wynika z badań przeprowadzonych
przez Instytut Spraw Publicznych
w 2013 roku, zaledwie 31% Ukraińców
miało paszport uprawniający do
podróży zagranicznych, jednocześnie
40% podkreślało, że nigdy nie było za
Relatywnie niskie poparcie, jakim
cieszy się postulat wysłania wojsk
innych państw na pomoc Ukrainie,
sugeruje, że niektórzy Ukraińcy
mogą się obawiać przekształcenia
ich terytorium w obszar szeroko
pojętej konfrontacji Zachodu z Rosją.
Jak się wydaje, wolą skorzystać
ze sprzętu czy szkoleń i samodzielnie
stawiać czoła napastnikowi,
bez polegania na siłach wojsk
państw Unii Europejskiej.
Zestawiając opinie społeczeństwa
ukraińskiego, oczekującego wsparcia,
z poglądami mieszkańców Polski
i Niemiec, które to państwa miałyby
tej pomocy udzielić, można dostrzec
pewne różnice. Odsetek Polaków
i Niemców popierających udzielanie
Ukrainie pomocy gospodarczej przez
ich kraje jest wprawdzie stosunkowo
wysoki – opinię taką podziela ponad
połowa badanych – zdecydowanie
jednak niższy od odsetka Ukraińców,
którzy takiej pomocy oczekują.
2 Por. http://zn.ua/UKRAINE/v-ukraine-chislo-vnutrennih-bezhencev-dostiglo-1-3-mln-chelovek-oon-176231_.html [dostęp: 8 sierpnia 2015 roku].
3 Por. http://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2015-06-16/okret-na-mieliznie-poglebiajace-sie-problemy-ukrainskiej [dostęp: 8 sierpnia 2015 roku].
4 Por. http://www.ekonomia.rp.pl/artykul/1197569.html [dostęp: 8 sierpnia 2015 roku].
| 5
Ukraińcy patrzą na Zachód – ocena polityki i oczekiwania
100
8
13
19
80
25
7
38
17
Wykres 4. Jakiego wsparcia
powinien udzielić Pana (Pani)
27
TRUDNO
POWIEDZIEĆ
60
40
82
70
45
i Niemców z lutego 2015 roku (w %)
NIE
55 56
20
0
56
10
NIEMCY
25
17
POLACY
NIEMCY
WSPIERAĆ UKRAIŃSKĄ ARMIĘ,
NA PRZYKŁAD WYSYŁAJĄC SPRZĘT
LUB BROŃ ALBO SZKOLĄC ŻOŁNIERZY
TAK
ZNIEŚĆ WIZY
Źródło: Dane Instytutu Spraw
Publicznych i Fundacji Bertelsmanna,
30
POLACY
kraj Ukrainie? Odpowiedzi Polaków
2015 rok.
NIEMCY
POLACY
WSPARCIA
GOSPODARCZEGO
Podczas gdy co drugi Ukrainiec chciałby,
w Polsce i Niemczech panuje także
istotne różnice między poziomem
aby Ukraina pozyskała od państw
wobec zniesienia wiz – oczekiwanie
oczekiwań mieszkańców Ukrainy co
Unii Europejskiej wsparcie dla swojej
ponad połowy Ukraińców popiera tylko
do zagranicznej pomocy dla ich kraju
armii, to jedynie co dziesiąty Niemiec
30% Polaków i 17% Niemców.
a gotowością udzielenia takiej pomocy
ze strony społeczeństw dwóch
i co czwarty Polak w lutym 2015 roku
popierał wysłanie na Ukrainę sprzętu
wojskowego lub szkolenie ukraińskiej
armii przez swój kraj. Sceptycyzm
Z porównania przytoczonych wyżej
danych wynika, że występują
kluczowych państw Unii Europejskiej,
czyli Niemiec i Polski.
Poparcie dla zaostrzenia sankcji
W wyniku aneksji Krymu
Rosji do zaprzestania agresywnej
Sankcje cieszą się zdecydowanym
i zaangażowania militarnego
polityki wobec tego kraju. Wprawdzie
poparciem na Ukrainie. Za ich
na wschodzie Ukrainy Unia Europejska
sankcje negatywnie oddziałują
utrzymaniem lub zaostrzeniem
nałożyła na Rosję sankcje polityczne
na rosyjską gospodarkę, ale nie
opowiada się dwie trzecie badanych,
i gospodarcze. Głównym celem sankcji
zmieniły znacznie polityki Kremla
przy czym ich pozostawienie
było wsparcie Ukrainy i zmuszenie
wobec Ukrainy.
w obecnej formie popiera
TRUDNO POWIEDZIEĆ
ZNIESIONE
8
6
ZŁAGODZONE
21
ZAOSTRZONE
50
15
Wykres 5. Czy obecne sankcje
wobec Rosji nałożone przez
Unię Europejską powinny być…
Odpowiedzi Ukraińców
z 2015 roku (w %)
Źródło: Dane Instytutu Spraw
Publicznych i Fundacji Bertelsmanna,
2015 rok.
UTRZYMANE
W OBECNEJ FORMIE
Raport | EFNI 2015
6 |
15% ankietowanych, z kolei według
niezdecydowane, których odsetek
Polacy i Niemcy opowiadali się za ich
50% badanych – obecne sankcje
jest w tym wypadku stosunkowo
zaostrzeniem lub pozostawieniem
są niewystarczające i powinny
wysoki. Tak duża liczba respondentów
na obecnym poziomie, przy czym
być zaostrzone. Zapewne osoby
niezdecydowanych może wskazywać,
zwłaszcza odpowiedzi Polaków
te uważają, że zaostrzenie sankcji
że wiele osób nie rozumie, jaki związek
w zakresie możliwości zaostrzenia
jest nie tylko uprawnionym
z sytuacją na Ukrainie mają sankcje
sankcji były zbliżone do opinii
postępowaniem (ponieważ wojska
wobec Rosji.
ukraińskich. Zdecydowana mniejszość
rosyjskie intensywnie uczestniczą
Polaków optowała wówczas
w konflikcie), ale także skłoni rosyjskie
za złagodzeniem sankcji. Odsetek
władze do zaprzestania agresywnych
Połowa Ukraińców
ten jest identyczny z obecnie
działań.
opowiada się
odnotowanym odsetkiem Ukraińców
za zaostrzeniem
podzielających tę opinie, wyniki te nie
sankcji wobec Rosji
są jednak w pełni porównywalne,
Wyraźna mniejszość badanych
ponieważ w badaniu na Ukrainie
Ukraińców oczekuje złagodzenia (6%)
lub zniesienia (8%) sankcji,
Zapytani w lutym 2015 roku 5
umożliwiono respondentom także
pozostali badani (21%) to osoby
o oczekiwania związane z sankcjami,
wybór odpowiedzi, że sankcje powinny
100
18
80
6
być zniesione.
10
23
TRUDNO POWIEDZIEĆ
60
Odpowiedzi Polaków i Niemców
35
ZŁAGODZONE
44
40
UTRZYMANE
W OBECNEJ FORMIE
ZAOSTRZONE
20
Wykres 6. Czy obecne sankcje
wobec Rosji nałożone przez
Unię Europejską powinny być…
z lutego 2015 roku (w %)
Źródło: Dane Instytutu Spraw
Publicznych i Fundacji Bertelsmanna,
2015 rok.
41
23
0
POLACY
NIEMCY
Podsumowanie
Z przytoczonych wyżej danych
także politykę zachodnich
na Ukrainie wyzwaniem jest nadal
wyraźnie wynika, że mimo
sojuszników, popierają nałożone
sprostanie tym oczekiwaniom,
znacznych kosztów ponoszonych
na Rosję sankcje gospodarcze
aby proces demokratycznych
przez ukraińskie społeczeństwo,
i chcieliby ich wzmocnienia.
i rynkowych reform w tym kraju
wybór kierunku europejskiego nadal
Jednocześnie oczekują od państw
zakończył się sukcesem.
cieszy się poparciem większości
Unii Europejskiej wyraźnego wsparcia,
Ukraińców, spada jednak poparcie
przy czym priorytetem jest dla nich
dla ściślejszych związków politycznych
pomoc gospodarcza i humanitarna.
i gospodarczych z Rosją. Respondenci
Dla Polski i innych państw zachodnich
z Ukrainy na ogół pozytywnie oceniają
zaangażowanych w przemiany
5 A więc w momencie, kiedy w Unii Europejskiej nie zapadła jeszcze decyzja o kolejnym przedłużeniu trwania sankcji w ich ówczesnym zakresie.
| 7
Ukraińcy patrzą na Zachód – ocena polityki i oczekiwania
O Instytucie Spraw Publicznych
Instytut Spraw Publicznych to niezależny think tank, który powstał w 1995 roku z inicjatywy wybitnych polskich intelektualistów
– prof. Leszka Balcerowicza, prof. Krzysztofa Michalskiego, Aleksandra Smolara, prof. Jerzego Regulskiego i ks. prof. Józefa
Tischnera – jako zaplecze naukowe dla wprowadzanych w kraju reform.
Tworzymy zespół kilkudziesięciu ekspertów, którzy prowadzą badania naukowe, przygotowują ekspertyzy i rekomendacje
dla instytucji publicznych i rządowych. Szukamy nowych rozwiązań prawnych, które mogłyby się przyczynić do poprawy jakości
życia w Polsce i wzmocnienia pozycji kraju na arenie międzynarodowej. Aktywnie uczestniczymy w debacie publicznej wokół
istotnych dla Polski spraw. Jesteśmy pomostem między światem akademickim i światem polityki. Korzystamy
z naukowych metod badawczych, ale nasze pomysły przekuwamy w praktyczne rozwiązania służące państwu i obywatelom. Autorzy raportu
dr Jacek Kucharczyk
dr Agnieszka Łada
Łukasz Wenerski
Prezes Zarządu Instytu Spraw
Kierownik Programu Europejskiego
Analityk i koordynator projektów
Publicznych. Specjalizuje się
i starszy analityk Instytutu Spraw
w Programie Europejskim Instytutu
w następujących zagadnieniach:
Publicznych. Specjalizuje się
Spraw Publicznych. Specjalizuje się
polska polityka zagraniczna
w następujących zagadnieniach:
w następujących zagadnieniach:
i europejska, stosunki transatlantyckie,
instytucje Unii Europejskiej, zwłaszcza
polityka wschodnia Unii Europejskiej,
promocja demokracji, populizm,
Parlament Europejski, Niemcy
Rosja, Partnerstwo Wschodnie, polska
przeciwdziałanie korupcji,
i stosunki polsko-niemieckie, polska
polityka zagraniczna i europejska.
good governance.
polityka zagraniczna i europejska,
postrzeganie Polaków za granicą
i obcokrajowców w Polsce.
Raport | EFNI 2015
8 |
Bibliografia
Jacek Kucharczyk, Agnieszka Łada, Łukasz Wenerski
„Razem czy osobno? Polacy, Niemcy i Rosjanie o konflikcie rosyjsko-ukraińskim”
Instytut Spraw Publicznych, Bertelsmann Stiftung, Warszawa 2015
Joanna Fomina, Jacek Kucharczyk, Joanna Konieczna-Sałamatin, Łukasz Wenerski
„Polska – Ukraina. Polacy – Ukraińcy. Spojrzenie przez granicę”
Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2013
Joanna Konieczna-Sałamatin
„Coraz dalsi sąsiedzi? Wizerunek Polski i Polaków na Ukrainie”
Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2010
Joanna Konieczna
„Polska – Ukraina. Wzajemny wizerunek”
Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2001
Europejskie Forum Nowych Idei
Konfederacja Lewiatan
ul. Zbyszka Cybulskiego 3
00 – 727 Warszawa
[email protected]
www.efni.pl
© Instytut Spraw Publicznych
Wydawca: Europejskie Forum Nowych Idei
Projekt graficzny i skład: SOJUZ