inwentaryzacja zasobów gmin: mogilno, strzelno, dąbrowa, jeziora

inwentaryzacja zasobów gmin: mogilno, strzelno, dąbrowa, jeziora

INWENTARYZACJA ZASOBÓW GMIN:
MOGILNO, STRZELNO, DĄBROWA, JEZIORA WIELKIE I ORCHOWO
PRZEPROWADZONA W RAMACH
PROJEKTU PN.
„SĄSIEDZI WOKÓŁ SZLAKU PIASTOWSKIEGO”
BYDGOSZCZ, 2006
1
WSTĘP
Inwentaryzacja dotyczy zasobów terenu objętego projektem „Sąsiedzi wokół Szlaku
Piastowskiego” i obejmuje obszar pięciu gmin, w których realizuje się powyższy projekt w ramach
programu Leader+ w Schemacie I.
Celem opracowania jest przedstawienie posiadanych zasobów, znajdujących się w obszarze
objętym projektem i dostarczenie danych do prezentacji mieszkańcom materiału do dyskusji o
planowaniu i prognozach rozwoju, jak również zebranie informacji pomocnych w opracowaniu
Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich.
1
OBSZAR DZIAŁANIA
1.1 POŁOŻENIE W PRZESTRZENI
Teren czterech gmin objętych projektem (Mogilno, Strzelno, Jeziora Wielkie, Dąbrowa) jest
położony w powiecie mogileńskim, leżącym w południowej części województwa Kujawsko-Pomorskiego,
natomiast teren gminy Orchowo położony jest w powiecie słupeckim, leżącym w północno-wschodniej
części województwa Wielkopolskiego. Najdalej na północ jest wysunięta wiejska gmina Dąbrowa,
znajdująca się północnej części powiatu mogileńskiego, sąsiadująca z gminami: Barcin, Pakość,
Janikowo, Mogilno, Gąsawa oraz Żnin. W zachodniej części powiatu leży miejsko-wiejska gmina
Mogilno granicząca z gminami: Trzemeszno, Gąsawa, Dąbrowa, Janikowo, Strzelno oraz Orchowo, w
środkowej miejsko-wiejska gmina Strzelno granicząca bezpośrednio z gminami Mogilno, Jeziora
Wielkie, Janikowo, Kruszwica, Inowrocław i Orchowo. Najdalej na wschód terytorium leży gmina Jeziora
Wielkie, granicząca z gminami: Strzelno, Kruszwica, Skulsk, Wilczyn i Orchowo. Najbardziej na południe
terytorium wysunięta jest gmina Orchowo, granicząca z gminami: Mogilno, Strzelno, Wilczyn, Kleczew,
Powidz, Witkowo oraz Trzemeszno.
2
Mapa 1: Obszar objęty projektem
Przez obszar terytorium przebiegają drogowe i kolejowe, przez co jest on spójny komunikacyjnie.
Są to drogi krajowe: nr 15 Gniezno-Olsztyn, nr 25 Bydgoszcz – Ostrów Wielkopolski, a także drogi nr
254 Brzoza – Wylatowo, nr 257 Nowy Dwór Mazowiecki – Gniezno, nr 262 relacji Szyszłowo –
Kwieciszewo. Uzupełnienie połączeń stanowi sieć dróg powiatowych i gminnych, zabezpieczających
dojazd do poszczególnych miejscowości.
Przez obszar terytorium przebiegają drogi kolejowe Poznań – Gdynia oraz Poznań – Olsztyn.
Na terenie każdej z gmin znajdują się siedziby urzędów. Ponadto w miejscowościach będących
siedzibami urzędów gminnych zlokalizowane są inne instytucje świadczące usługi na rzecz
społeczności lokalnej, tj. urzędy pocztowe, oddziały banków czy ośrodki zdrowia.
3
Na terytorium projektu znajduje się 174 miejscowości, w tym 99 sołectw i dwa miasta: Mogilno oraz
Strzelno.
Tabela nr 1: Wykaz ilości miejscowości, w tym sołeckich i miast
L.p.
1
2
3
4
5
X
Wyszczególnienie
Gmina
Mogilno
Strzelno
Jeziora Wielkie
Dąbrowa
Orchowo
Ogółem
Miejscowości
sołectwa
miasta
71
37
30
14
22
174
31
22
21
14
11
99
1
1
2
1.2 TERYTORIUM
Ogólna powierzchnia terytorium wynosi 774 km2 i posiada bardzo urozmaicony krajobraz. Są to
tereny pagórkowate i morenowe z bogatą florą, fauną i czystymi wodami. Klimat jest typem klimatu
umiarkowanego.
Na inwentaryzowanym terenie występuje duże zróżnicowanie wykorzystania gruntów, a to, jak
kształtuje się w poszczególnych gminach, przedstawiono w poniższej tabeli.
Tabela nr 2: Struktura powierzchni gruntów w ha
L.p.
1
2
3
4
5
X
Gmina
Mogilno
Strzelno
Jeziora
Wielkie
Dąbrowa
Orchowo
Ogółem
Użytki
rolne
Lasy
Wody
20685
12237
8194
1339
4991
2639
994
62
880
Grunty pod drogami,
budowlami i pozostałe, w
tym nieużytki
1773
0,792
683
8047
7059
56 222
2318
1804
13 091
40
222
2 198
646
595
3 697,79
Powierzchnię terenów leśnych na obszarze przedstawia poniższa tabela:
Tabela nr 3: Powierzchnia gruntów leśnych – gminy powiatu mogileńskiego (stan na 31 XII 2004)
oraz dla gminy Orchowo (stan na 31 XII 2003).
4
Powierzchnia gruntów leśnych
z ogółem publiczne
w tym
Lesistość
Gmina
w zasobie
w%
Ogółem
Własność
własność w zarządzie
w tym
Agencji
gmin
razem Skarbu
Lasów
lasy
Nieruchomości
Państwa Państwowych
Rolnych
w ha
Mogilno 1275
1264 942
869
862
7
73
4,9
w tym
miasto
Strzelno 4669
4549 4645
4633
4633
12
24,6
w tym
5
5
5
5
1,1
miasto
Jeziora
2635
2594 2349
2345
2344
1
4
20,9
Wielkie
Dąbrowa 2320
2262 2304
2291
2287
4
13
20,5
1817, 1752,
Orchowo 1847,4
1746,0
1746,0
6,4
18,5
4
4
1.2.1 Obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)
Obszary ONW na terenie objętym projektem:
Strefa I: gmina Jeziora Wielkie (kod statystyczny GUS 0406022).
Obszary ewidencyjne zaliczone do poszczególnych stref w ramach obszarów ONW:
ONW nizinne strefa I:
- gmina Mogilno (kod 0409035), nazwa obrębów ewidencyjnych: Dębno, Palędzie Dolne, Stawiska.
ONW nizinne strefa II:
- gmina Mogilno (kod 0409035), nazwa obrębów ewidencyjnych: Huta Palędzka, Józefowo, Mielenko,
Przyjma.
- gmina Orchowo (kod 3023032), nazwa obrębów ewidencyjnych: Mlecze, Szydłówiec.
1.2.2
Powierzchnia terytorialna obszarów objętych ochroną
1.2.2.1 Parki krajobrazowe, rezerwaty
Na obszarze projektu występuje wiele obiektów objętych ochroną, w tym również wiele cennych
obszarów przyrodniczych.
5
Na terenie gminy Jeziora Wielkie znajduje się Nadgoplański Park Tysiąclecia (NPT), który od
momentu powstania (1967 r.) miał być żywym i trwałym pomnikiem tysiąclecia państwa polskiego.
Według zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego nr 236 z września 1967 roku, Park to
obszar o powierzchni 12 638,76 ha, z czego ochroną rezerwatową objęto 2 313,76 ha, a ochroną
krajobrazową - pozostałą część. W skład obszaru ochrony rezerwatowej wchodzą:
- Jezioro Gopło wraz z wyspami o powierzchni 2 168 ha,
- bagna i nieużytki o powierzchni 80 ha oraz
- lasy o powierzchni 66 ha.
Od 1992 roku część tego rezerwatu jest również parkiem krajobrazowym.
Nadgoplański Park Tysiąclecia został powołany w celu zachowania ze względów naukowych i
dydaktycznych licznych miejsc lęgowych ptactwa wodnego i błotnego oraz ochrony ptaków przelotnych,
ochrony wartości kulturowych i historycznych regionu oraz ochrony naturalnych wartości środowiska
przyrodniczego i swoistych cech nadgoplańskich krajobrazów.
Wyróżniającym się skupiskiem leśnym na terenie gminy jest kompleks Lasów Miradzkich,
stanowiących pozostałość dawnej puszczy porastającej obszar Polski – praborów zajmujących niegdyś
dorzecze górnej Noteci. Zachodnia część gminy położona jest w granicach Obszaru Chronionego
Krajobrazu Lasów Miradzkich, utworzonego na mocy Rozporządzenia nr 145/94 Wojewody
Bydgoskiego z dnia 11.06.1994 r. Łączna powierzchnia tego kompleksu wynosi 6,3 tys. ha, z tego 1,9
tys. na terenie gminy Jeziora Wielkie. Teren ten posiada szczególne walory przyrodnicze, do których
zaliczyć można: bogactwo flory i fauny, liczne torfowiska oraz tereny wodno – leśne, atrakcyjnych z
punktu widzenia turystyki.
Na terenie gminy Strzelno, w nadleśnictwie Miradz, leży utworzony w 1977 r. rezerwat przyrody
(ornitologiczny) Czapliniec Ostrowo, o całkowitej powierzchni 13,89 ha. Został założony w celu ochrony
stanowisk lęgowych czapli siwej.
Na obszarze gminy Dąbrowa znajdują się zarówno wieloprzestrzenne formy ochrony
krajobrazu, jak i indywidualne formy ochrony przyrody.
Formą o najwyższym reżimie ochrony na terenie gminy jest rezerwat przyrody pod nazwą
,,Mierucinek”. Rezerwat został uznany Zarządzeniem Ministra Ochrony Środowiska i Zasobów
Naturalnych i Leśnictwa z dnia 11.12.1995r. (Monitor Polski nr 5 z 1996 r., poz. 47) Ochroną objęty jest
obszar lasu o powierzchni 29,83 ha. Lasy te zarządzane są przez Nadleśnictwo Gołąbki.
Celem uznania rezerwatu jest zachowanie ze względów naukowych, dydaktycznych i krajobrazowych
fragmentu dobrze wykształconego lasu dębowego na siedliskach zbiorowisk grądowych.
Obszar gminy Orchowo w całości położony jest na obszarach prawnie chronionych na
podstawie ustawy o ochronie przyrody. Spotykamy tu następujące obszarowe formy ochrony :
6
- Powidzki Park Krajobrazowy (24 600 ha)
- Powidzko-Bieniszewski Obszar Chronionego Krajobrazu (460 km2)
1.2.2.2 Obszary należące do sieci „Natura 2000”
Na terenie objętym projektem znajduje się obszar, należący do Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura
2000 - Ostoja Nadgoplańska (kod obszaru PLB 040004). To Obszar Specjalnej Ochrony (OSO) bez
połączenia z innymi obszarami Natura 2000. Ostoja Nadgoplańska to obszar specjalnej ochrony ptaków
o znaczeniu międzynarodowym, określony w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 21.07.2004 r.
w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000, obejmujący obszar 10 039,5 ha, w tym 1
573,0 ha położone na terenie gminy Jeziora Wielkie. Obszar obejmuje tereny wokół jeziora Gopło o
znacznym deficycie wód opadowych. Obejmują one obszary ochrony wód podziemnych, wymagających
działań chroniących przed zanieczyszczeniami rolniczymi.
Mapa 2: Ostoja Nadgoplańska – stan obecny
7
Mapa 3: Ostoja Nadgoplańska – projekt rozrzeszenia obszaru ochrony.
8
1.2.2.2 Inne tereny objęte ochroną lub przewidziane do ochrony
9
Inne obiekty objęte ochroną stanowią pomniki przyrody ożywionej oraz pomniki przyrody nieożywionej.
Do najciekawszych pomników przyrody ożywionej warto zaliczyć m.in.:
•
Jesion wyniosły w miejscowości Lenartowo – obwód w pierśnicy 350 cm
•
Wiąz szypułkowy w miejscowości Kościeszki – obwód w pierśnicy 300 cm
•
Lipa drobnolistna w miejscowości Rzeszynek– obwód w pierśnicy 380 cm
•
Dereń świdwa w miejscowości Rzeszynek– obwód w pierśnicy 105 cm
•
Robinia grochodrzew w miejscowości Żółwiny– obwód w pierśnicy 420 cm
•
Świerk pospolity w miejscowości Żółwiny– obwód w pierśnicy 200 cm
•
Klon jawor w miejscowości Żółwiny– obwód w pierśnicy 280 cm
•
Głaz narzutowy w miejscowości Jeziora Wielkie – obwód 410 cm
•
Głaz narzutowy przy drodze Strzelno – Wójcin – obwód 310 cm.
•
Dąb szypułkowy – Quereus rober L. – Wólka Orchowska (pierścień 270cm)
•
Dąb szypułkowy – Quereus rober L. – Orchowo, przy dworcu kolejowym (pierścień 273 cm)
•
Lipa szerokolistna – Talia platyphyllos Scop. – Orchowo, ul. Powstańców Wielkopolskich obok
Pastorówki (pierścień 290cm)
•
Lipa szerokolistna – Talia platyphyllos Scop. – Orchowo, przy kościele p.w. Wszystkich Świętych
(pierścień 335 cm)
•
Jesion wyniosły – Fraxinus excelsior L. – Orchowo, cmentarz parafialny (pierścień 315 cm)
•
Jesion wyniosły – Fraxinus excelsior L. – Orchowo, ul. Powstańców Wielkopolskich (pierścień 300
cm)
•
Klon jawor – Acer pseudoplatanus L. - Orchowo, cmentarz parafialny (pierścień 230 cm)
•
Topola czarna – Populus nigra L. - Orchowo, cmentarz parafialny (pierścień 280 cm)
•
Dąb szypułkowy – Quereus rober L. – Słowikowo, posesja Pana Macieja Czecha (pierścień 308 cm)
•
pomniki przyrody ożywionej znajdujące się w gminie Dąbrowa, m.in. klon jawor o obwodzie pnia
380 cm, rosnący w parku wiejskim w Dąbrowie; 32 modrzewie europejskie o obwodzie od 150 do
232 cm rosnące w Szczepanowie, tworzące „Aleję Modrzewiową”.
Do najciekawszych pomników przyrody nieożywionej należą m.in.:
•
źródło „Świętego Huberta” znajdujące się w odległości 5 m od brzegu Jeziora Ostrowieckiego;
•
głaz narzutowy „Kamienny Dom” o obwodzie 14 m położony w Leśnictwie Niedźwiedzi Kierz.
1.2.3 Właściwości środowiskowo – fizyczne terytorium
10
1.2.3.1 Rzeki, potoki, jeziora
Rzeką płynącą przez terytorium objętym projektem jest rzeka Panna, dopływ Noteci, a także Noteć
Zachodnia, wkraczająca na teren powiatu mogileńskiego poniżej Jeziora Kamienieckiego.
Stan ważniejszych zbiorników wodnych na obszarze terytorium prezentuje poniższa tabela
Tabela nr 4: Zbiorniki wodne na obszarze terytorium
L.p.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Nazwa zbiornika wodnego
Jezioro Wiecanowskie
Jezioro Szydłowskie
Jezioro Mogileńskie
Jezioro Palędzkie
Jezioro Wienieckie
Jezioro Pakoskie Południowe
Jezioro Siecienica
Jezioro Białe
Jezioro Ostrowskie
Jezioro Kownackie
11 Jezioro Gopło
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
Jezioro Wójcińskie
Jezioro Skubarczewskie
Jezioro Budzisławskie
Jezioro Suszewskie
Jezioro Słowikowo
Jezioro Orchowskie
Jezioro Kamienieckie
Jezioro Łąkie
Jezioro Lubstówek
Jezioro w Słaboszewie
Jezioro w Szczepanowie
Położenie (Gmina)
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno, Strzelno
Dąbrowa
Dąbrowa
Jeziora Wielkie, Strzelno
Orchowo, Wilczyn
Kruszwica, Jeziora Wielkie,
Piotrków Kujawski
Jeziora Wielkie
Orchowo
Orchowo
Orchowo
Orchowo
Orchowo
Orchowo
Strzelno
Jeziora Wielkie
Dąbrowa
Dąbrowa
Wielkość (w ha)
300,0
140,2
43,8
36,0
46,0
464,7
12,6
7,25
279,66
89,7
514,44
54,90
15,8
140,8
81,7
11,3
37,3
232,0
21,0
13,0
11,7
9,0
Występujące na terenie jeziora mają zróżnicowany charakter powstania. Są to jeziora
przepływowe, pochodzenia morenowego i należące do typu jezior przepływowych oraz rynnowe.
Bogactwo jezior jest atutem terytorium. Część jezior może pełnić funkcje rekreacyjne, część ze
względu na swoje walory biocenotyczne i faunistyczne, może stać się terenami chronionymi w
powiązaniu z możliwością wykorzystania ich zalet dla celów turystyki.
Ponadto w północnej części gminy Mogilno znajduje się część międzymorenowego zbiornika
wód podziemnych „Inowrocław-Dąbrowa” o średniej głębokości ujęcia 35 m i szacunkowych zasobach
dyspozycyjnych 95 tys. m3/dobę stanowiącego obszar wysokiej ochrony. W południowej części gminy
znajduje się fragment trzeciorzędowego zbiornika „Inowrocław- Gniezno” o średniej głębokości ujęcia
120 m i szacunkowych zasobach dyspozycyjnych 96 tys. m3/dobę również stanowiącego obszar
wysokiej ochrony.
11
Oprócz zbiorników wód stojących, na terenie objętym projektem zlokalizowanych jest szereg
cieków wodnych. Generalnie jednak są to niewielkie cieki nie posiadające oficjalnej nazwy.
1.2.3.2 Ukształtowanie terenu
W krajobrazie terenu objętego projektem (a szczególnie gminy Mogilno) występuje morenowa
wysoczyzna polodowcowa, zbudowana z gliny zwałowej i piasków gliniastych. Wysoczyznę urozmaicają
pagórki i wzgórza morenowe z licznymi zagłębieniami wytopiskowymi oraz głębokimi i wąskimi ciągami
rynien polodowcowych, których dna wypełniają malownicze jeziora.
Ukształtowanie terenu gminy Strzelno oraz jego rzeźba związane są z ostatnim zlodowaceniem
bałtyckim. Lądolód pozostawił obszar prawie płaski, są to równiny morenowe płaskie i występują na
wschód i południowy wschód od Strzelna.
Charakterystyczną dla obszaru gminy Jeziora Wielkie cechą są wysoczyzny morenowe oraz
stosunkowo liczne rynny jeziorne i zagłębienia, zlokalizowane głównie w zachodniej i wschodniej części
gminy. Obszar gminy wznosi się średnio nad poziom morza na wysokość ok. 100 m. Południowa część
obszaru wznosi się na wysokość 115 – 124 m.n.p.m. natomiast najniżej położona jest rynna Jeziora
Gopło (ok. 80 m.n.p.m.).
W budowie geologicznej terenu gminy Jeziora Wielkie, wyróżnić można utwory czwartorzędowe
plejstoceńskie i holoceńskie, o miąższości od 20 do 115 m., które występują na przeważającym
obszarze. Ponadto, występują również osady trzeciorzędowe oligoceńskie, mioceńskie i plioceńskie o
miąższości od 3 do 117m. W odniesieniu do powierzchni, największy obszar zajmują gliny zwałowe
moreny dennej i ablacyjnej z głazikami i otoczakami (utwory plejstoceńskie). Na mniejszym obszarze
występują piaski o zróżnicowanej ziarnistości, będące efektem akumulacji wodno – lodowcowej.
Sporadycznie, w formie soczewek występują pospółki i żwiry.
Obszar gminy Dąbrowa charakteryzuje się ubogim urzeźbieniem terenu. Ostateczne rysy
rzeźby obszaru gminy zostały ukształtowane w czasie ostatniego zlodowacenia skandynawskiego, które
na tym terenie zakończyło się około 17 tys. lat temu, a modelowana w okresie polodowcowym. Na
terenie gminy zdecydowanie przeważa polodowcowa wysoczyzna morenowa płaska, miejscami lekko
falista.
W ukształtowaniu powierzchni gminy Orchowo decydującą rolę odegrały niszczące i budujące
procesy plejstocenu i holocenu. Pod względem geomorfologicznym jest to obszar związany ze
zlodowaceniem bałtyckim.
Omawiany obszar jest dość urozmaicony, szczególnie zachodnia część gminy wykazuje dużą
różnorodność form.
12
Różnice pomiędzy najniższym punktem terenu - ca 85 m npm (dno rynny Jeziora
Kamienieckiego), a najwyższym - 129,3 m npm (pagórek morenowy w rejonie Myślątkowa) wynosi
blisko 45 metrów. Spadki na terenie gminy są zróżnicowane i wahają się od 0 do ponad 10%.
W rzeźbie terenu wyróżnia się podział na :
- strefę pagórów czołowo-morenowych występujących w zachodniej części (wzgórza orchowskie) oraz
na wschód od Skubarczewa, ciągnących się ku północnemu-wschodowi przez Gałczynek, kończących
się na najwyższym wzniesieniu gminy (129 m npm.)
- obszary wysoczyznowe na zapleczu strefy pagórków (wysoczyzna morenowa falista, i pagórkowata)
- ciągi rynien jeziernych tj. rynna Powidzko-Wilczyńska z jeziorami Budzisławskim, Suszewskim,
Kownackim (Mrówieckim) i dalej Jeziorem Ostrowskim oraz tzw. depresja trzemżalska z jeziorami
Słowikowo i Skubarczewskim.
1.2.4.2 Klimat
Klimat obszaru ma charakter przejściowy, między chłodnym i wilgotnym Polski północnej, a suchym
środkowej Polski. Przeważają wiatry zachodnie i południowo-zachodnie. Średnia temperatura roczna
wynosi średnio 8,10C. Najcieplejszy miesiąc w regionie to lipiec (190C), najzimniejszy zaś styczeń
(-2,50C). Średnia opadów w ciągu roku wynosi 500 mm (w okresie wegetacyjnym od 280 do 330 mm),
pokrywa śnieżna zalega od 30 do 50 dni, a okres wegetacyjny wynosi 220 dni.
1.2.5.2 Gleby
Gleby posiadają korzystną przydatność rolniczą. Obszar pod względem rodzaju i typów gleb nie jest
zróżnicowany (występujące na terenie czarne ziemie należą do urodzajnych gleb – posiadają II i IIIa
klasę bonitacji; gleby orne są bardzo dobre i dobre).
Na obszarze objętym projektem występują gleby: brunatne, płowe, bielicowe oraz czarne ziemie.
Występują gleby zarówno średnich klas bonitacyjnych: III i IV, jak i gleb dobrych (I i II klasy).
Problem zakwaszenia gleb występuje jedynie w gminie Jeziora Wielkie (20% gleb nadmiernie
kwaśnych). W gminie Jeziora Wielkie odnotowano największy w powiecie mogileńskim (12%) udział
gleb o najwyższym stopniu zawartości siarki. Badane gleby nie wykazały istnienia problemu skażenia
metalami ciężkimi.
Mapa 4: Zasoby glebowe województwa kujawsko-pomorskiego
13
Mapa 5: Gleby województwa wielkopolskiego
14
1.3 INFRASTRUKTURA
15
1.3.1 Infrastruktura techniczna
1.3.1.1 Gazyfikacja
Gminy niezgazyfikowane:
-
gmina Dąbrowa
-
gmina Orchowo
-
gmina Jeziora Wielkie
Gminy zgazyfikowane:
-
gmina Mogilno (miasto Mogilno)
-
gmina Strzelno (miasto Strzelno).
1.3.1.2 Ochrona środowiska (zagospodarowanie odpadami, oczyszczanie ścieków)
Na terytorium objętym projektem znajduje się ogółem 8 oczyszczalni ścieków.
Tabela nr 5: Umiejscowienie oczyszczalni ścieków
L.p. Umiejscowienie oczyszczalni
1
2
3
4
5
6
7
8
X
Mogilno
Dąbrówka
Bielice
Strzelno Klasztorne
Przyjezierze
Siemionki
Dąbrowa
Osówiec
Ogółem
Przepustowość na dobę w m
sześciennych
2100
45
126,6
1771
660
75
121
400
5 298,6
Gmina
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Strzelno
Jeziora Wielkie
Jeziora Wielkie
Dąbrowa
Orchowo
X
Ogółem przepustowość zlokalizowanych 8 oczyszczalni wynosi 5298,6 m sześciennych na
dobę. Część oczyszczalni jest przestarzała i wymaga modernizacji.
Gmina Mogilno dysponuje od 1994 r. komunalnym składowiskiem odpadów, które
zlokalizowane jest na zapleczu miasta w miejscowości Szerzawy. Teren przeznaczony pod składowanie
liczy 5 ha. W związku z wypełnianiem terenu przeznaczonego na wysypisko, niezbędne jest
zapewnienie środków finansowych na rozbudowę składowiska lub budowę nowego wysypiska
odpadów.
Gmina Strzelno dysponuje wysypiskiem odpadów komunalnych zlokalizowanym na zapleczu
miejscowości Bławaty. W roku 2003 na terenie gminy wprowadzono segregację odpadów komunalnych,
co ma przyczynić się do zmniejszenia ilości odpadów trafiających na wysypisko i z pewnością wydłuży
okres jego eksploatacji.
Gmina Jeziora Wielkie posiada systemy obsługujące mieszkańców:
16
- w zakresie wywozu odpadów (obejmujący 80% mieszkańców gminy)
- w zakresie selektywnej zbiórki odpadów (obejmujący 50% mieszkańców gminy).
Częstotliwość wywozu odpadów wynosi średnio 1 raz na 3 tygodnie. System wywozu odpadów
jest zróżnicowany ze względu na porę roku i sezon turystyczny. W chwili obecnej odpady komunalne z
terenu gminy Jeziora Wielkie kierowane są na teren dwóch składowisk odpadów komunalnych: w
Siedlimowie oraz w Jeziorach Wielkich.
Wysypisko odpadów komunalnych w gminie Dąbrowa położone jest w południowo - wschodniej
części gminy w miejscowości Sucharzewo. Teren wysypiska zajmuje obszar 1,41ha.
Selektywna zbiórka odpadów prowadzona jest także w poszczególnych miejscowościach. Odzyskujemy
szkło kolorowe oraz plastiki, makulaturę oraz baterie. Posiadamy 22 pojemników do segregacji szkła
oraz 28 do plastyku, makulatura 22, baterie 6. Pojemniki porozmieszczane są w wioskach na terenie
gminy / w małej po jednym, natomiast w dużych po dwa/. Sukcesywnie zwiększamy ilość pojemników,
chcemy również ustawić pojemniki na makulaturę. Całkowite rozwiązaniem tego problemu wymaga aby
ustawić jeszcze na całym terenie gminy około 50 sztuk pojemników.
W roku 1999 gmina Orchowo przystąpiła do Związku Gmin Regionu Słupeckiego (w którym
zrzeszone są także gminy: Lądek, Ostrowite, Pyzdry, Strzałkowo, Zagórów oraz gmina miejska Słupca).
Związek utworzony został w celu realizacji działań wynikających z zadań i potrzeb gmin w nim
zrzeszonych. W ramach gospodarki odpadami Związek przygotował koncepcję budowy Zakładu
Utylizacji Odpadów Stałych. Dotychczas w ramach Związku prowadzona jest selektywna zbiórka
odpadów.
Na terenie gminy wytwarzanych jest rocznie ok. 3530 m3 odpadów komunalnych (ok. 800 Mg).
W gminie działają dwie oczyszczalnie ścieków (o przepustowości dobowej 30 m3 oraz 28 m3). Główne
odpady powstające w tych obiektach to piasek, skratki oraz osady ściekowe. Ilość osadów ściekowych
powstających rocznie w Orchowie to 3 Mg. Osady ściekowe po odleżakowaniu na nieprzepuszczalnej
płycie po upływie ok. 4 -5 lat przekazywane są do kompostowania miejscowym rolnikom. Niezbędna jest
modernizacja już istniejących lub budowa nowych oczyszczalni ścieków, jak również opracowanie
sposobu zagospodarowania powstających komunalnych osadów ściekowych.
Gospodarka odpadami komunalnymi w gminie Orchowo nadzorowana jest przez Urząd Gminy
Orchowo. Podmiot uprawniony do odbioru stałych odpadów komunalnych to Przedsiębiorstwo Usług
Komunalnych „EKO” z siedzibą w Strzałkowie. Jak wspomniano, w gminie rozpoczęto wprowadzanie
selektywnej zbiórki odpadów (20 pojemników o pojemności 1,5m3 w 9 wsiach).
Na terenie gminy Orchowo znajduje się zamknięte składowisko odpadów komunalnych w
Skubarczewie. Składowisko posiada pojemność 28 800 m3, dotychczas wypełniono w 70%.
17
1.3.1.3 Wodociągi i kanalizacja
Na terenie gminy Mogilno Oddział Wodociągów i Kanalizacji Zakładu Gospodarki Komunalnej
eksploatuje 10 ujęć wody pitnej, których łączna roczna produkcja szacowana jest na blisko 1200 tys. m3.
Stan techniczny ujęć w Szczeglinie, Wylatowie, Wasielewku, Procyniu i Niestronnie jest dobry, ujęcia w:
Kwieciszewie, Twierdzinie, Padniewie, Palędziu i Kunowie wymagają modernizacji wyposażenia
technicznego i wykonania nowych studni.
Z końcem 1999 roku łączna długość rozdzielczej sieci wodociągowej w gminie Mogilno wyniosła
282,8 km. Na 53 wsie znajdujące się w obrębie gminy 52 posiadają wodociąg. Sieci wodociągowe z
poszczególnych ujęć są połączone, co zapewnia ciągłość dostaw wody w przypadku awarii. Problemem
jest zużycie techniczne, niewystarczająca przepustowość części sieci przesyłowych, które dotyczą to
starych sieci na terenie miasta.
Na terenie miasta i gminy Strzelno Zarząd Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej eksploatuje
7 ujęć wody pitnej. Ujęcia wody znajdują się w: Strzelnie, Markowicach, Sławsku Dolnym, Ciechrzu,
Wronowach, Bronisławiu i Ostrowie. Dobowa zdolność produkcyjna to 3 936 m3/dobę wody uzdatnionej,
natomiast łączna produkcja wody za 2003 r. wynosi ponad 633 tyś. m 3. Większość istniejących ujęć
wodnych wymaga modernizacji, aby jakość wody spełniała wymagania unijne.
Łączna długość sieci wodociągowej w gminie Strzelno wynosi 158,5 km, długość przyłączy
wodociągowych - 44,2 km, do sieci wodociągowych podłączonych jest 2 310 budynków. Na terenie
gminy zwodociągowanych jest 100% miejscowości. Problemem gminnych wodociągów jest ich zużycie
techniczne oraz brak połączenia niektórych ujęć wodnych, co zapewniałoby ciągłość dostaw wody na
wypadek awarii (a co jest już możliwe terenie gminy Mogilno).
Łączna długość kanalizacji na terenie gminy Strzelno to 27,5 km, w tym długość czynnej sieci
sanitarnej - 6,1 km, a sieci ogólnospławnej - 21,4 km. Miasto obsługuje oczyszczalnia ścieków
mechaniczno-biologiczna, znajdująca się w miejscowości Strzelno Klasztorne, a której zdolność
oczyszczania wynosi 1771 m3/dobę. Skanalizowanie gminy i miasta jest niewystarczające. W ramach
Związku Gmin Zlewni Jeziora Gopło przystąpiono do budowy kanalizacji na Osiedlu Słonecznym i
osiedlu domków jednorodzinnych w Strzelnie, a także w miejscowości Markowice. W roku 2003 została
także wykonana dokumentacja na przebudowę kanalizacji w mieście. Modernizacja polegać ma na
rozdzieleniu kanalizacji ogólnospławnej na sanitarną i deszczową w części miasta już skanalizowanej,
oraz skanalizowaniu pozostałej części. Istotna inwestycją będzie także budowa stacji odwadniania
osadu.
Na terenie gminy Jeziora Wielkie do zbiorczej sieci wodociągowej podłączonych jest 100%
mieszkańców. Łączna długość sieci wodociągowej wynosi 125,8 km. Stan techniczny sieci określany
18
jest jako dobry. Na terenie gminy funkcjonują trzy zakładowe ujęcia wody: w Golejewie, Lubstówku,
Siemionkach oraz punkt poboru wody surowej w Proszyskach dla potrzeb Obrony Cywilnej.
Na terenie gminy Jeziora Wielkie istnieje sieć kanalizacyjna o łącznej długości 44,4 km,
eksploatowana przez Spółkę Wodno – Ściekową w Przyjezierzu. Do sieci kanalizacyjnej przyłączonych
jest blisko 40% ogólnej liczby mieszkańców gminy. W ramach Związki Gmin Zlewni Jeziora Gopło
realizowano program „Rozwój turystyki wokół Jeziora Gopło” (o łącznej wartości 4,2 mln EURO,
finansowanego w 75% z funduszy UE), którego celem był rozwój sieci kanalizacyjnej w 6 gminach
należących do Związku. W ramach ww. projektu planuje się rozbudowano istniejącą sieć kanalizacyjną
o 40 km.
W 1998 roku w gminie Dąbrowa użytkowano 89,7 km sieci wodociągowych przesyłowych oraz
34 km łącznej długości przyłączy. Do wodociągu przyłączonych było 908 budynków (ok. 1200
odbiorców). Zużycie wody w przeliczeniu na 1 mieszkańca wynosiło w 1998 r. 64,4 m3/osobę. Ujęcia
wody zlokalizowane są w:
- miejscowości Dąbrowa (o wydajności 1440 m3/dobę,
- miejscowości Krzekotowo (o wydajności 8640 m3/dobę)
- miejscowości Szczepanowo (o wydajności 1800 m3/dobę).
System zaopatrzenia w wodę w gminie dysponuje 7 ujęciami głębinowymi o maksymalnym
poborze 480 m3/godzinę. Ponadto gmina sprzedaje wodę do trzech ościennych miejscowości: Radłowa,
Wójcina oraz Szerokiego Kamienia.
Wg stanu na koniec 2003 roku do wodociągu gminnego podłączone były: 924 budynki i 1116
mieszkań (tj. 99,6 % ogółu odbiorców gminy). Wskaźnik zwodociągowania należy do najwyższych w
województwie. Zużycie wody w przeliczeniu na jednego mieszkańca gminy w ostatnich pięciu latach
wynosił średnio 64 m3 na osobę.
W czerwcu 1999 r. w miejscowości Dąbrowa uruchomiono mechaniczno – biologiczno
-chemiczną oczyszczalnię ścieków o przepustowości 121 m3/dobę. Na terenie gminy wybudowana
została nowoczesna oczyszczalnia ścieków typu Flygt, hermetycznie zamknięta, nieuciążliwą dla
otoczenia, o wysokim stopniu oczyszczania (ok. 98%). Do oczyszczalni podłączonych zostało 412
gospodarstw i realizowany jest następny etap kanalizacji, który pozwoli podłączyć następnych 162
gospodarstw.
Teren gminy Orchowo obsługuje pięć stacji wodociągowych (Bielsko, Słowikowo, Orchowo,
Różanna – własność gminy Orchowo oraz wodociąg zakładowy w Osówcu – zarządzany przez Spółkę
Agrokompleksu). Stan techniczny stacji wodociągowych w Bielsku, Orchowie i Słowikowie jest dobry, w
Osówcu i Różannie - bardzo zły. Podłączono wsie Osówiec i Suszewo do wodociągu Orchowo, a także
19
istnieje możliwość podłączenia Gospodarstwa Rolnego Spółki „ Róż – Pol” do sieci wodociągowej w
Różannie.
Na koniec 2003 roku łączna długość sieci wodociągowej w gminie Orchowo wynosi 72,6 km.
Ilość przyłączy wodociągowych - 659 i 977 mieszkań w tych budynkach. Na 22 miejscowości wiejskich
w obrębie Gminy, 21 posiada wodociąg (w sieć wodociągową nie jest uzbrojona miejscowość
Ostrówek,oraz Huby Myślątkowskie oraz częściowo Rękawczyn).
Ogólny stopień zwodociągowania gminy wynosi 98%. Problemem jest zużycie techniczne
przyłączy wodociągowych oraz niewystarczająca przepustowość części sieci przesyłkowych.
Na terenie miejscowości Orchowo działa kontenerowa oczyszczalnia mechaniczno – biologiczna typu
„Eljot” o przepustowości dobowej 30 m³, która obejmuje swym działaniem część miejscowości Orchowo
(41 budynków mieszkalnych i 69 mieszkań w tych budynkach, oraz 5 budynków instytucjonalnych).
Długość czynnej sieci sanitarnej podłączonej do tej oczyszczalni wnosi 2,3 km ( wraz z przykanalikami).
Ścieki oczyszczane są obecnie w nowej oczyszczalni o przepustowości dobowej 400 m³, która
obejmuje swym zasięgiem 22 budynki mieszkalne i 115 mieszkań w tych budynkach. Łącznie razem do
kanalizacji zbiorczej podłączone są 63 budynki – w tym 180 mieszkań, a które zamieszkuje 628
mieszkańców.
1.3.1.3 Sieć drogowa
Łączność pomiędzy gminami i innymi miejscowościami wewnątrz terytorium i miejscowościami
spoza terytorium zabezpieczają drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe. Drogi gminne stanowią drogi
dojazdowe do gospodarstw rolnych.
Długość dróg powiatowych i gminny przedstawia poniższa tabela.
Tabela nr 6: Długość dróg powiatowych i gminnych w km
L.p.
Położenie w gminie
Długość w km dróg
powiatowych
Długość w km
dróg gminnych
Razem długość w km
dróg powiatowych i
20
gminnych
Mogilno
164,6 km
162 km
326,6 km
Strzelno
104 km
148 km
252 km
Jeziora Wielkie
70,8 km
72 km
142,8 km
Dąbrowa
54,7 km
72,6 km
127,3 km
Orchowo
40 km
118,92 km
158,92 km
Ogółem
432,1
514,62 km
1052,32 km
W tabeli nie uwzględniono dróg lokalnych i wewnętrznych, umożliwiających dodatkową
1
2
3
4
5
X
komunikację do posesji.
1.3.2 Infrastruktura społeczna
1.3.2.1 Świetlice
Tabela nr 7: Stan i ilość świetlic
1
Mogilno
Ilość
świetlic
25
2
Strzelno
19
3
Jeziora Wielkie
10
4
Dąbrowa
7
5
Orchowo
8
X
Ogółem
69
L.p.
Gmina
Miejscowości
Zbytowo, Żabno, Kamionek, Żabienko, Strzelce, Procyń,
Kunowo, Padniewo, Dzierzążno, Kwieciszewo, Gębice,
Olsza, Józefowo, Niestronno, Wylatowo, Wyrobki,
Czarnotul, Twierdzyń, Palędzie Dolne, Gozdanin,
Goryszewo, Wasilewko, Wszedzień, Huta Palędzka,
Padniewo
Bławaty, Bożejewice, Ciechrz, Ciencisko, Jeziorki,
Kijewice, Łąkie, Mirosławice, Młyny, Niemojewko,
Ostrowo, Rzadkwin, Sławsko Dolne, Stodoły, Strzelno
Klasztorne, Wronowy, Żegotki, Górki, Markowice
Jeziora Wielkie, Wójcin, Dobsko, Wola Kożuszkowa,
Lubstówek, Nożyczyn, Gaj, Kościeszki, Kożuszkowo,
Krzywe Kolano
Parlinek, Parlin, Sucharzewo, Sędowo, Mierucin,
Krzekotowo, Słaboszewko
Słowikowo, Bielsko, Myślątkowo, Orchowo (świetlica
socjoterapeutyczna), Orchówek, Szydłówiec,
Skubarczewo, Osówiec
X
W większości gmin stan świetlic wiejskich należy określić jako dobry. Niektóre z nich są
obecnie w trakcie remontu bądź w krótkim czasie będą remontowane.
1.3.2.2. Domy kultury i inne instytucje kulturalne
21
Do ważniejszych instytucji kulturalnych, działających na obszarze objętym projektem zaliczyć
należy:
-
Mogileński Dom Kultury w Mogilnie,
-
Młodzieżowy Ośrodek Kultury i Rekreacji w Mogilnie,
-
Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury i Rekreacji w Strzelnie,
-
Gminny Ośrodek Kultury i Rekreacji w Jeziorach Wielkich.
1.3.2.3 Muzea
Na terenie objętym projektem mają swą siedzibę muzea:
-
Muzeum Ziemi Mogileńskiej z siedzibą w Chabsku,
-
Muzeum Bolesława i Ottona w Strzelnie
-
Muzeum Głucha Puszcza w Orchowie
-
Gminna Izba Tradycji i Pamięci w Jeziorach Wielkich z siedzibą w Kuśnierzu.
1.3.2.4. Biblioteki
Biblioteki spełniają istotną rolę w zakresie edukacji i kultury na obszarze pięciu gmin.
Organizuje się różnego rodzaju imprezy kulturalne i prowadzi szeroką współpracę ze społecznością
lokalną wszystkich generacji. Biblioteki współpracują również ze szkołami, radami sołeckimi czy kołami
kół gospodyń wiejskich. Organizują również wiele imprez dla dzieci i młodzieży. W niektórych gminach
biblioteki pełnią funkcję domu kultury, skupiając wokół siebie ofertę kulturalną gminy.
Tabela nr 8: Stan bibliotek z punktami filialnymi
L.p.
Gmina
1
Mogilno
Ilość bibliotek
5
Filie bibliotek
3
Informacje uzupełniające
Dwie placówki na terenie miasta + 3 filie
(Gębice, Procyń, Wylatowo)
2
3
Strzelno
Jeziora
1
2
1
Biblioteka + 1 filia
Wielkie
22
4
5
6
Dąbrowa
Orchowo
Ogółem
3
2
13
2
1
7
Biblioteka + 2 filie
Biblioteka + 1 filia (Bielsko)
X
1.3.2.5 Oświata
Na terytorium objętym projektem funkcjonuje kilka form szkolnictwa.
Tabela nr 9: Formy szkolnictwa i stan ilościowy (rok szkolny 2004/2005)
L.p.
Gmina
Szkoły
Ilość
Gimna
Ilość
Szkoły
Informacje
dodatkowe
1
2
3
Mogilno
Strzelno
Jeziora
podstawowe
9
6
4
uczniów
2062
950
409
zjum
3
2
1
uczniów
1246
563
227
średnie
2
2
-
4
5
Wielkie
Dąbrowa
Orchowo
4
6
450
387
1
1
230
200
1
Ogółem
29
4258
9
2466
5
Dane: za rok
szkolny
2003/2004
Ogółem na terenie terytorium uczęszcza do szkół (z wyjątkiem szkół średnich) 6724 uczniów, z
tego 63,33% do szkół podstawowych i 36,67% do gimnazjów. Średnio do jednej szkoły podstawowej
uczęszcza 147 uczniów. W przypadku gimnazjum jest to wielkość 308 uczniów na 1 gimnazjum.
1.3.2.6 Opieka zdrowotna
Opiekę zdrowotną w gminach objętych projektem zabezpieczają ośrodki zdrowia zarówno publiczne, jak
i niepubliczne a ich stan obrazuje poniższa tabela.
Tabela nr 10: Ośrodki zdrowia i inne placówki świadczące usługi medyczne
L.p.
Gmina
1
Mogilno
Nazwa placówki zdrowia
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Mogilnie
Ośrodek Zdrowia w Wylatowie
Ośrodek Zdrowia w Józefowie
Ośrodek Zdrowia w Gębicach
Indywidualna Praktyka Lekarska
2
Strzelno
Indywidualna Praktyka Pielęgniarska
Szpital Powiatowy w Strzelnie
Ośrodek Zdrowia w Strzelnie
Ośrodek Zdrowia w Markowicach
23
Indywidualna Praktyka Lekarska
3
Jeziora Wielkie
Indywidualna Praktyka Pielęgniarska
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Jeziorach Wielkich
Wiejski Ośrodek Zdrowia w Wójcinie
Poradnia Ogólna
Grupowa Praktyka Lekarza Rodzinnego „Nasz Lekarz” w Jeziorach
Wielkich
4
Dąbrowa
Usługi Pielęgniarskie
Ośrodek Zdrowia w Dąbrowie (2 lekarzy rodzinnych, 1 lekarz stomatolog)
5
Orchowo
Usługi Pielęgniarskie
Gminny Ośrodek Zdrowia
Przychodnia Zespołu Lekarza Rodzinnego „BENETE”
Indywidualna Praktyka Pielęgniarska
Indywidualna Praktyka Lekarska w Miejscu Wezwania
Prywatny Gabinet Stomatologiczny
Środowiskowy Dom Samopomocy w Słowikowie
Usługi lecznicze świadczą różne placówki lecznictwa. Są to niepubliczne i publiczne ośrodki
zdrowia, i gabinety prywatne.
1.3.2.7 Bezpieczeństwo publiczne
TABELA 11 Przestępstwa stwierdzone w zakończonych postępowaniach przygotowawczych wg
wybranych rodzajów przestępstw w 2004 r. - powiat mogileński (a) oraz powiat słupecki (b)
W tym:
Uszczerb Udział w
Ogółem Zabójst
Drogo
Kradzież Kradzież z
ek na
bójce lub
Gospodarcze
wo
we
rzeczy włamaniem
zdrowiu
pobiciu
(a)1191
-
16
10
217
224
157
196
(b) 798
2
24
28
283
164
208
138
24
TABELA 12 Wskaźniki wykrywalności sprawców przestępstw stwierdzonych wg wybranych
rodzajów przestępstw w 2004 r. - powiat mogileński (a) oraz powiat słupecki (b), w %
W tym:
Udział w
Ogółem Zabó Uszczerbek
Drog
Kradzież
Kradzież z
bójce lub
Gospodarcze
jstwo na zdrowiu
owe
rzeczy
włamaniem
pobiciu
(a) 69,2
-
(b) 81,7 100,0
87,5
70,0
99,1
26,3
17,6
99,0
95,8
96,4
99,6
41,2
52,3
99,3
1.3.2.8 Istniejące aktualne Plany Przestrzennego Zagospodarowania
Miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego miasta Mogilno został uchwalony
Uchwałą Nr XXVII/130/93 Rady Miejskiej w Mogilnie z dnia 30 czerwca 1993 r. (Dz.U. Województwa
Bydgoskiego Nr 13, poz. 175 z dnia 6.10.1993 r.).
Miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego gminy (wiejskiej) Mogilno został
uchwalony Uchwałą Nr XXVII/131/93 Rady Miejskiej w Mogilnie z dnia 30 czerwca 1993 r. (Dz.U.
Województwa Bydgoskiego Nr 13, poz. 176 z dnia 6.10.1993 r.). Sporządzone i uchwalone zmiany
planu ogólnego, które zachowają moc prawną po 31.12.2001 r. dotyczą z reguły niewielkich
powierzchniowo terenów pod budownictwo mieszkaniowe, rekreacyjne oraz usługowe i nie mają
żadnego wpływu na strukturę funkcjonalno-przestrzenną gminy.
Uchwałą Nr IX/83/95 Rady Miejskiej w Mogilnie z dnia 28 czerwca 1995 r. przystąpiono do
sporządzenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy,
którego głównym zadaniem jest określenie polityki przestrzennej na obszarze miasta i gminy Mogilno.
Prace nad „Studium...” dla miasta i gminy Mogilno zostały zakończone w 1997 r. i przyjęte Uchwałą Nr
XXIV/203/97 Rady Miejskiej w Mogilnie z dnia 9 lipca 1997 r.
Miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego miasta Strzelna został uchwalony
Uchwałą nr XXII/143/92 Rady Gminy w Strzelnie z dnia 29 czerwca 1992r. (Dz.U. Województwa
Bydgoskiego nr 11 poz. 199 z dnia 5.10.1992r.)
Miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego gminy Strzelno został uchwalony
Uchwałą nr XXII/144/92 Rady Gminy w Strzelnie z dnia 29 czerwca 1992r. (Dz.U. Województwa
Bydgoskiego nr 11 poz. 199 z dnia 5.10.1992r.) Sporządzone i uchwalone zmiany planu ogólnego, które
zachowują moc prawną po 31.12.2001r. dotyczą z reguły niewielkich powierzchniowo terenów pod
budownictwo mieszkaniowe, rekreacyjne oraz usługowe i nie mają żadnego wpływu na strukturę
funkcjonalno-przestrzenną gminy.
25
W 1998r. przystąpiono do sporządzania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego miasta i gminy (Uchwała XXXII/258/98 Rady Miejskiej w Strzelnie z 18.02.1998r.),
którego zadaniem było określenie polityki przestrzennej na obszarze miasta i gminy Strzelno. Studium
przyjęto Uchwałą nr XXXVI/283/98 Rady Miejskiej w Strzelnie z dnia 29.05.1998r.
Pozostałe gminy, znajdujące się na terenie objętym projektem (gmina Dąbrowa, gmina Jeziora
Wielkie) nie posiadają ważnego Planu Zagospodarowania Przestrzennego. Aktualne plany miejscowe
znajdują się w Planie Rozwoju Lokalnego gminy Orchowo, Rada Gminy w dniu 27 lutego 2006 r.
uchwaliła nowe studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Orchowo.
W gminie Dąbrowa oraz Jeziora Wielkie istnieją Plany Rozwoju Lokalnego.
1.4 STRUKTURA SOCJALNO – DEMOGRAFICZNA
1.4.1 Zamieszkująca ludność
Ludność terytorium i jej strukturę wiekową ze względu na wiek produkcyjny ujmuje załączona tabela.
Tabela nr 13: Struktura wiekowa ludności
(stan na 31 XII 2004 r., gmina Orchowo stan na 31 XII 2003 r.)
Mogilno
Strzelno
Jeziora
24944
12298
5033
%
ogółu
Przedpro
ludnośc
dukcyjny
i
49,00
5786
24,16
2865
9,89
1207
Wielkie
Dąbrowa
Orchowo
Ogółem
4717
3914
50906
9,27
7,68
100,00
Ogółem
ludność
Gmina
1216
1025
12099
Wiek ludności
%
Produk
cyjny
%
Poprodukc
yjny
%
23,20 15827
23,30 7708
23,98 3042
63,45 3331
62,68 1725
60,44 784
13,35
14,02
15,58
25,78 2864
26,19 2361
23,77 31802
60,72 637
60,32 528
62,47 7005
13,50
13,49
13,76
Najwięcej osób - 49% zamieszkuje na terenie gminy Mogilno będącej największą gminą terytorium
a najmniej w gminie Orchowo (7,68%).
1.4.2 Struktura ekonomiczna i zatrudnienie
Tabela nr 14: Struktura zatrudnienia
(stan na 31 XII 2004 r., gmina Orchowo – stan na 31 XII 2003 r.)
Gmina
Mogilno
W tym
Ogółem
kobiety
3985
1721
Rolnictwo,
leśnictwo i
łowiectwo oraz
rybactwo
3,2
Przemysł z
budownictwem
Usługi
42,7
54,1
26
Strzelno
Jeziora Wielkie
Dąbrowa
Orchowo
Ogółem
2104
257
212
292
6850
876
165
107
181
3050
2,6
7,4
3,3
18,83
X
48,6
4,3
12,3
1,37
X
48,8
88,3
84,4
79,80
X
Prezentowane w tabeli zatrudnienie pokazuje, że udział kobiet w ogólnym zatrudnieniu wynosi
44,52%.
Przedstawione zostało również zatrudnienie procentowe i ilościowe w gminach i na terytorium w
poszczególnych gałęziach gospodarki narodowej. Do struktury zatrudnienia nie wzięto zatrudnienia w
indywidualnych gospodarstwach rolnych, dotyczy ono podmiotów.
Najwyższy odsetek ludności pracującej w usługach mają gminy Jeziora Wielkie i Dąbrowa, a
najniższy gmina Mogilno. Miejsko-wiejska gmina Strzelno ma najwyższe zatrudnienie w przemyśle i
budownictwie.
1.4.3 Struktura bezrobocia
Strukturę bezrobocia w poszczególnych gminach pokazują poniższe tabele:
TABELA 15 Bezrobotni zarejestrowani w gminach powiatu mogileńskiego (stan na 31 XII 2005 r.)
Wyszczególnienie
PUP Mogilno
Miasto
Gmina
Miasto
Gmina
Mogilno
Strzelno
Liczba bezrobotnych
Bezrobotni z prawem do
zasiłku
Razem
Kobiety
978
382
Udział grupy
z prawem do
zasiłku
19,1%
Ogółem
5119
Kobiety
2955
1324
790
249
100
18,8%
1298
786
184
58
14,2%
658
370
207
102
31,5%
645
368
160
66
24,8%
27
Dąbrowa
556
316
82
27
14,7%
Jeziora Wielkie
638
325
96
29
15,0%
Źródło: Biuletyn Informacyjny, Wojewódzki Urząd Pracy, grudzień 2005, s.33.
TABELA 16 Bezrobotni zarejestrowani według wieku w gminach objętych projektem
(stan na 31 XII 2005 r.)
W wieku
Gmina
Ogółem
24 lata i
mniej
25-34
35-44
45-54
55 lat i
więcej
Mogilno
2622
632
767
578
551
94
Strzelno
1303
327
376
260
299
41
Jeziora Wielkie
638
182
192
126
120
18
Dąbrowa
556
145
182
133
84
12
Orchowo
468
130
142
107
78
11
TABELA 17 Bezrobotni zarejestrowani według poziomu wykształcenia w gminach objętych
projektem (stan na 31 XII 2005 r.)
Zasadniczym
(zawodowym)
Z ogółem – z
wykształceniem
Gimnazjalnym i
poniżej
244
1107
660
251
104
509
414
17
103
44
268
206
7
92
40
209
208
4
85
21
193
165
Średnim
zawodowym ogólnokształcącym
Gmina
wyższym
Mogilno
66
545
Strzelno
25
Jeziora
Wielkie
Dąbrowa
Orchowo
28
1.4.4 Tożsamość kulturowa
1.4.4.1 Koła Gospodyń Wiejskich
W gminach prowadzą działalność Koła Gospodyń Wiejskich. Działalność kół związana jest z
tradycją i kulturą wsi, a dotyczy to w szczególności rękodzielnictwa i sztuki ludowej. Koła zajmują się
również organizacją różnego rodzaju imprez dla społeczności lokalnej, a także przyłączają się do
organizacji imprez organizowanych przez inne instytucje.
1.4.4.2 Koła zainteresowań, chóry, teatrzyki, zespoły pieśni i tańca itp.
Edukacją kulturalną na terenie objętym projektem zajmują się instytucje kulturalne: Dom
Kultury, Gminny oraz Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury i Rekreacji, biblioteki. Ponadto koła
zainteresowań prowadzi się przy szkołach, ich uczestnikami jest młodzież i dzieci. Tematyka jest bardzo
zróżnicowana i wynika z zapotrzebowania.
Mogileński Dom Kultury jest placówką istniejącą od 1954 r. Obecnie w strukturze Domu Kultury
działają: zespół muzyczny – rockowy, zespół jazzowy, zespół muzyczno-wokalny, mogileńska orkiestra
dęta, dwie sekcje plastyczne, klub seniora, kino „Wawrzyn”. Ponadto wymienić należy: zespoły
muzyczno-rockowe „9/11” oraz „Smash”, zespół muzyczno-wokalny „Sklrzydlate nutki”, zespoły
taneczne: „Skrzaty”, „Parbat” oraz „Parbat 2”, a także chór „Hemantus”.
Mogileński Dom Kultury jest organizatorem różnorodnych imprez, m.in.: występów amatorskich
zespołów artystycznych, występów zespołów zawodowych, imprez sportowo rekreacyjnych, imprez o
charakterze oświatowym, konkursów, wystaw plastyki (Galeria Lustro, Mogileńskie Spotkania
Plastyczne).
Mogileński Dom Kultury współpracuje ze szkołami, urzędami i instytucjami na terenie gmin:
Dąbrowa, Strzelno, Trzemeszno, Jeziora Wielkie i Orchowo, współpracuje z parafiami, ma kontakty z
placówkami kulturalnymi w kraju, zwłaszcza z teatrami.
Drugą instytucją działającą w sferze kultury na terenie gminy jest Młodzieżowy Ośrodek Kultury
i Rekreacji, który działa od 1997 roku. Dzieci i młodzież uczestniczy w zajęciach kół: plastycznego,
dekoratorskiego, nauki gry na instrumentach muzycznych, tanecznych itp. Uczestnicy biorą udział w
imprezach gminnych, oświatowych oraz wojewódzkich.
Animatorem życia kulturalnego w mieście i gminie Strzelno jest Miejsko Gminny Ośrodek
Kultury i Rekreacji finansowany z funduszy gminnych, w którego strukturze znajduje się Miejska
Biblioteka Publiczna. Działalność merytoryczna instytucji w zakresie kultury, biblioteki, rekreacji i
wypoczynku realizowana jest w Domu Kultury, Bibliotece Publicznej, w oparciu o bazę sportową MLKS
„Kujawianka” oraz na obszarze ośrodka wypoczynkowego w Przyjezierzu. Ostatnio rozszerzona została
baza lokalowa o świetlice wiejskie, co pozwoli to zainspirować na nowych terenach działalność
29
kulturalno – rekreacyjną. Przy Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury i Rekreacji w Strzelnie działają koła
zainteresowań: plastyczne, modelarskie, muzyczne, historyczne, turystyczne, sportowe, wędkarskie
oraz sekcja bilardowa.
Ponadto na terenie gminy Strzelno działa pięć zespołów wokalnych, w tym jeden przy Klubie
Seniora, chóry: „Harmonia” w Strzelnie oraz „Con Fuoco” we Wronowach, a także zespół „Apasjonata”
w Strzelnie, kapela podwórkowa „Strzelniaki Swojskie Chłopaki” w Strzelnie oraz orkiestra dęta przy
Ochotniczej Straży Pożarnej w Strzelnie.
Podstawą działalności kulturalnej są organizowane co roku cykliczne imprezy, np. Dni Strzelna..
W celu realizacji założeń programowych podzielono teren wiejski (w oparciu o sołectwa i wsie) na osiem
rejonów, w których jedna ze świetlic pełnić będzie rolę wiodącą nad którą opiekę sprawować będzie
jeden z pracowników MGOKIR odpowiedzialny za inicjowanie i realizację rocznych imprez cyklicznych
oraz tematycznych i okolicznościowych inicjowanych tradycjami i potrzebami danego środowiska.
Koordynację życia kulturalnego na terenie gminy Jeziora Wielkie prowadzi Gminny Ośrodek
Kultury i Rekreacji. Przy Ośrodku działają: zespół folklorystyczny „Jezioranie”, zespół wokalnomuzyczny „Jutrzenka”, zespół wokalno-muzyczny „Arioso”, orkiestra dęta Ochotniczej Straży Pożarnej,
kółko taneczne, kółko plastyczne, klub szaradzistów, sekcja sportowa, oraz Klub Seniora. Ponadto w
Kusnierzu istnieje Gminna Izba Tradycji i Pamięci.
W gminie Dąbrowa działa Zespół Pieśni i Tańca przy Klubie Seniora w Szczepanowie oraz
nowo tworzony Szkolny Zespół Pieśni przy Szkole Podstawowej w Dąbrowie.
W gminie Orchowo istnieje zespół pieśni, zorganizowany w Klubie Seniora.
1.4.4.3 Związki, stowarzyszenia
Na terenie terytorium objętym projektem istnieje szereg stowarzyszeń i związków działających
na bardzo szerokiej płaszczyźnie. Zajmują się one organizacją różnego rodzaju imprez kulturalnych,
sportowych. Prowadzą działalność na rzecz rozwoju obszarów wiejskich i poprawy jakości życia
mieszkańców na tych obszarach.
Tabela nr 18: Wybrane stowarzyszenia, związki i organizacje społeczne
Lp
Wyszczególnienie
1 Stowarzyszenie Pomocy i Rozwoju
Podstawowej Nr 1
2 Fundacja im. Ks. Piotra Wawrzyniaka
3 Cech Rzemiosł Różnych
4 Mogileńskie Towarzystwo Kultury
5 Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Mogileńskiej
Miejscowość
Szkoły Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Gmina
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno
30
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Europejskie Centrum Spotkań Wojciech Adalbert
Ludowy Klub Sportowy „Pogoń” Mogilno
Ludowy Klub Sportowy Siatkarek „Sokół
Stowarzyszenie „LIVE-BOY – POMOC DZIECIOM”
Powiatowe Zrzeszenie Ludowe Zespoły Sportowe
Przymierze dla Rozwoju Wsi i Miast
Stowarzyszenie Rozwoju Wsi „Nasza Przyszłość”
Stowarzyszenie Rozwoju Wsi „Promyk Nadziei”
Fundacja Rozwoju I przedsiębiorczości
Stowarzyszenie Jednostek Samorzadu Terytorialnego
„Sąsiedzi”
16 Stowarzyszenie Odnowy i
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
Rozwoju Wsi Ziemi Mogilno
Mogileńskiej
Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze
Międzyzakładowy
Ludowy
Klub
Sportowy
:KUJAWIANKA”
Stowarzyszenie
Przyjaciół
Niepełnosprawnych
„Samarytanin”
Towarzystwo Miłośników Miasta Strzelna
„Miłośnicy Wsi”
Uczniowski Klub Sportowy „Piast”
Ludowy Klub Sportowy „Kujawy”
Uczniowski Klub Sportowy „Alfa-99”
Komitet Redakcyjny „Wieści ze Strzelna”
Polskie Towarzystwo Diabetyków Koło Terenowe Nr 21
Gminna Rada Kół Gospodyń Wiejskich
Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Koło Pomocy Dzieciom
Niepełnosprawnym Ruchowo
29 Koła Gospodyń Wiejskich
30 Ochotnicza Straż Pożarna
31
32
33
34
35
36
37
38
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Kwieciszewo
Mogilno
Mogilno
Żabno
Żabienko
Mogilno
Mogilno
Stowarzyszenie WITALIS
Stowarzyszenie Mieszkańców Sołectwa Parlinek
„Szczupak” – Dąbrowiecki Związek Wędkarski
LKS „Olimpia”
Towarzystwo Orchowskie „Klucz”
LKS „Promień”
Stowarzyszenie Rozwoju Wsi „Razem”
Klub Sportowy „Hetman”
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Strzelno
Strzelno
Strzelno
Strzelno
Strzelno
Strzelno
Strzelno
Ostrowo
Strzelno
Markowice
Strzelno
Strezlno
Strzelno
Strzelno
Strzelno
Strzelno
Strzelno
Strzelno
Strzelno
Strzelno
Strzelno
Strzelno
Strzelno
Strzelno
Teren
wszystkich
gmin
Teren wszystkich
gmin
Dąbrowa
Parlinek
Dąbrowa
Dąbrowa
Orchowo
Szczepanowo
Słowikowo
Orchowo
Teren wszystkich
gmin
Teren wszystkich
gmin
Dąbrowa
Dąbrowa
Dąbrowa
Dąbrowa
Ochowo
Dąbrowa
Orchowo
Orchowo
31
1.4.4.4.Imprezy i wydarzenia
Imprezy gminne odbywają się na boiskach (także przyszkolnych), na stadionach sportowych oraz
w gminnych parkach.
Tabela nr 19: Ważniejsze imprezy organizowane na terytorium objętym projektem
Lp
1
2
3
4
5
6
7
8
Wyszczególnienie
Mogileńskie Spotkania Plastyczne
Wystawy Galerii Lustro
Dni Benedyktyńskie
Święto Ziemniaka
Festyn „Od ziarenka do chleba”
Noc Świętojańska
Dni Strzelna
„Podkoziołek”
Miejscowość
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Chabsko
Chabsko
Mogilno
Strzelno
Ciencisko,
Bożejewice
Gmina
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Mogilno
Strzelno
Strzelno
9
Powiatowy Festiwal Pastorałek i Kolęd w kościele
Parafialnym w Dąbrowie
Powiatowy
Festyn
Integracyjny
dla
osób
niepełnosprawnych
Festyn wiejski z udziałem ludowych zespołów sportowych
m. in. „Olimpii” Dąbrowa i „Promienia” Szczepanowo
Dni Orchowa
Wieczór kolęd i pastorałek
Konkurs palm i pisanek wielkanocnych z wystawą
pokonkursową
Festiwal Pieśni i Piosenki Religijnej im. Ks. Wł.
Matuszczaka
„Noc Świętojańska”
Konkurs wieńcy dożynkowych z wystawą pokonkursową
Tradycje Bożonarodzeniowe: szopki i stoły wigilijne
Dąbrowa
Dąbrowa
Dąbrowa
Dąbrowa
Dąbrowa
Dąbrowa
Orchowo
Jeziora Wielkie
Jeziora Wielkie
Orchowo
Jeziora Wielkie
Jeziora Wielkie
Jeziora Wielkie
Jeziora Wielkie
Jeziora Wielkie
Jeziora Wielkie
Jeziora Wielkie
Jeziora Wielkie
Jeziora Wielkie
Jeziora Wielkie
10
11
12
13
14
15
16
17
18
32
19
20
21
22
„Święto Pomidora”
Jeziora Wielkie
Jeziora Wielkie
Gminne i wiejskie dożynki
Teren gmin
Teren gmin
Odpusty w kościołach
Teren gmin
Teren gmin
Imprezy o zasięgu typowo lokalnym (o charakterze Teren
Teren
oświatowym, sportowo-rekreacyjnym i in.)
miejscowości lub miejscowości lub
gminy
gminy
1.5 Struktura rynku pracy i systemu ekonomiczno – społecznego
1.5.1
Podmioty gospodarcze
Sektor
Spółki handlowe
Spółki handlowe z udziałem kap zagr. zagranicznego
Spółki cywilne
Spółdzielnie
Fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą
2114
576
253
66 2048
29 547
16 237
43
18
5
10
2
-
138
23
16
16
7
2
24
10
3
1788
476
206
Wielkie
Dąbrowa
Orchowo
Ogółem
212
267
3422
8 204
14 253
13 3289
5
4
75
12
15
11
203
2
3
30
5
8
50
170
220
2860
prywatny
Ogółem
Mogilno
Strzelno
Jeziora
publiczny
Gmina
Tabela 20: Liczba podmiotów gospodarczych w gminach zarejestrowane w rejestrze REGON
(stan na 31.12.2004 r., gmina Orchowo – stan na 31.12.2003 r.)
3
Miejsko – wiejska gmina Mogilno (głównie miasto Mogilno) jest centralnym ośrodkiem życia
gospodarczego powiatu mogileńskiego. Ponad 90% podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w
gminie ma siedzibę właśnie na terenie miasta Mogilna. Wg danych statystycznych na dzień 31 XII 2004
r., na terenie gminy Mogilno zarejestrowanych było 2114 podmiotów gospodarczych (w tym 1431 w
33
mieście Mogilno), w tym zdecydowana większość (2048 w gminie, 1395 w mieście) stanowi sektor
prywatny.
W strukturze gospodarki według własności 97,7% podmiotów to jednostki sektora prywatnego. Do
największych pracodawców (zatrudniają ponad 100 pracowników) należą:
- POMIMEX – Mogilno,
- MOBET (produkcja prefabrykatów),
- CORDES-POLEN (przemysł metalowy),
- DELMOTEX (dziewiarstwo).
Podmiotem mogących mieć wpływ na rozwój gospodarczy miasta i gminy Mogilno są
Kawernowe Podziemne Magazyny Gazu (KPMG) Mogilno z/s w Palędziu Dolnym. Planuje się
magazynowanie w nich gazu ziemnego dostarczanego przez gazociąg Jamał – Europa Zachodnia.
Wg danych statystycznych na dzień 31 XII 2004 r., na terenie gminy Strzelno zarejestrowanych
było 576 podmiotów gospodarczych (w tym 347 w mieście Mogilno), w tym 547 podmiotów (w mieście
323) należy do sektora prywatnego.
Gmina Strzelno jest gminą rolniczą. Podstawowe ośrodki obsługi rolnictwa zlokalizowane są w
Strzelnie, gdzie świadczona jest większość usług dla rolników. Główne podmioty gospodarcze na
terenie gminy to:
- „Rol-Mech” - Zakład Handlowo-Usługowy
- Hurtownia „Rolnik” (handel maszynami i częściami do maszyn rolniczych),
- Oerlemans Foods Sp. z o. o. (skup warzyw i owoców),
- Zakład Przetwórstwa Ziemniaczanego w Bronisławiu,
- Firma „SANPLAST” w Wymysłowicach (branża instalacyjno-sanitarna),
- Zakład „FATPOL” (branża mechaniczna).
Wg danych statystycznych na dzień 31 XII 2004 r., na terenie gminy Jeziora Wielkie
zarejestrowane były 253 podmioty gospodarcze, w tym 237 podmiotów to podmioty sektora prywatnego.
Wg danych statystycznych na dzień 31 XII 2004 r. w gminie Dąbrowa zarejestrowanych było
212 podmiotów gospodarczych, w tym 204 to firmy prywatne. Do największych podmiotów
gospodarczych w gminie zaliczyć należy firmy:
- Zakład Rolny „Parlinek” w Parlinku,
- Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska”
- Zakład Rolny „Dąbrowa” w Dąbrowie
- Transtal – Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe w Słaboszewku,
- Zakład Produkcyjno-Handlowo-Usługowy Materiałami Budowlanymi w Szczepanowie.
34
W gminie Dąbrowa prowadzona jest działalność gospodarcza w zakresie usług transportowych,
budowlanych, funkcjonują 2 stacje paliw oraz inne drobne podmioty prowadzące placówki handlowe i
usługowe.
Na terenie gminy Orchowo brak rozwiniętego przemysłu. Istnieją trzy zakłady rolno spożywcze: gorzelnie w Różanej, Orchowie i Osówcu, prywatna piekarnia „Heljan”, zakłady
rzemieślniczo usługowe: fryzjerskie, stolarskie, kowalski, mechaniki pojazdów, firma transportowo –
usługowa, Oddział Ludowego Banku Spółdzielczego w Strzałkowie. Pozostałe zakłady to przede
wszystkim placówki handlowe następujących branży: spożywczej, elektrycznej, artykułów ogrodniczych,
obuwniczo – tekstylny, kwiaciarnie, apteka.
Głównymi działami gospodarki istniejącymi w gminie Orchowo jest produkcja rolna,
przetwórstwo, usługi oraz handel. Produkcja rolna opiera się na gospodarstwach rodzinnych oraz
działalności dwóch spółek:
- "Różpol" z Różanny oraz
- Zakład Rolny "Agrokompleks" w Osówcu.
1.6 Turystyka
1.6.1
Dziedzictwo przyrodnicze
Teren pięciu gmin objętych projektem charakteryzuje atrakcyjne położenie w pobliżu Lasów
Miradzkich oraz czystość naturalnego środowiska. Kompleksy leśne, jeziora, ośrodki wypoczynkowe w
Przyjezierzu stanowią o możliwościach rozwoju turystyki. Popularna od wielu lat miejscowość
wypoczynkowa Przyjezierze, przyciąga swoim usytuowaniem pośród lasów i jezior ciągnących się na
terenie gminy Jeziora Wielkie.
Dziedzictwo przyrodnicze regionu stanowią m.in.:
-
Nadgoplański Park Tysiąclecia
-
kompleks Lasów Miradzkich,
-
rezerwat przyrody Czapliniec-Ostrowo,
-
rezerwat przyrody ,,Mierucinek”
-
pomniki przyrody ożywionej (pojedyncze drzewa, skupiska drzew)
-
pomniki przyrody nieożywionej (m.in. źródła, głazy narzutowe)
1.6.6.1 Liczba gospodarstw agroturystycznych
-
gmina Mogilno - 0
-
gmina Strzelno – 2
-
gmina Jeziora Wielkie - 1
35
-
gmina Dąbrowa - 0
-
gmina Orchowo - 1
1.6.6.2 Liczba miejsc noclegowych
Bazę turystyczną i noclegową (ok. 360 miejsc) na terenie gminy Mogilno tworzą:
- Hotel/Restauracja „Józefina” (20 miejsc noclegowych)
- Europejskie Centrum Spotkań „Wojciech Adalbert” (63 miejsca noclegowe)
- Motel – Bistro „Dworek” Ryszard Cieślewicz (8 miejsc noclegowych)
- Hotel „Marcin” (ok. 40-45 miejsc noclegowych)
- Dworek – Ośrodek Sportu i Rekreacji w Gozdawie (200 miejsc noclegowych)
- Ośrodek Sportowo-Tenisowy w Żabnie, Restauracja/Hotel (25 miejsc noclegowych).
Bazę turystyczną i noclegową gminy Strzelno (ok. 120 miejsc) tworzą na obszarze gminy:
-
Gminny Ośrodek Szkoleniowo-Rekreacyjny w Przyjezierzu (60 miejsc)
-
Zajazd „Pod Kogutkiem” w Busewie (ok. 25 miejsc)
-
Gospodarstwo Agroturystyczne „Julia” w Ostrowie (ok. 20 miejsc)
-
Gospodarstwo Agroturystyczne „Malwina” w Ostrowie (ok. 20 miejsc).
Bazę turystyczną i noclegową gminy Jeziora Wielkie, tj. ok. 409 miejsc sezonowych oraz 146
całorocznych, a w samym Przyjezierzu ok. 4 tys. w sezonie tworzą m. in.:
-
Ośrodek Wypoczynkowy „Maria” w Przyjezierzu
-
Ośrodek Wypoczynkowy „Komandor” w Przyjezierzu
-
Ośrodek Wypoczynkowy „Agata” w Przyjezierzu
-
Ośrodek Wypoczynkowy „Relax” w Przyjezierzu
-
Ośrodek Wypoczynkowy Lucent Technologies Bydgoszcz w Przyjezierzu
-
Ośrodek Wczasowy Janikowskich Zakładów Sodowych Janikosoda S.A. w Przyjezierzu
-
Ośrodek Wczasowy Inowrocławskich Zakładów Chemicznych Soda Mątwy S.A w Przyjezierzu
-
Ośrodek Wczasowy KPKS Inowrocław w Przyjezierzu
-
Ośrodek Wczasowy Zakladów MechanicznychPrzemysłu Ceramiki Budowlanej "Cerama"
w Przyjezierzu
-
Ośrodek Wczasowy Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Inowrocławiu w Przyjezierzu
-
Ośrodek Turystyczno - Wypoczynkowy PTTK w Przyjezierzu
-
Pod Sosnami. Ośrodek Rehabilitacyjno – Wypoczynkowy w Przyjezierzu
-
Dom Wczasowy ul. Modrzewiowa w Przyjezierzu
-
Pole namiotowe, kemping Gminnego Ośrodka Kultury i Rekreacji w Jeziorach Wielkich.
36
Na terenie gminy znajduje się atrakcyjna turystycznie miejscowość Przyjezierze, dysponująca
sezonowo ok. 4 tysiącami miejsc noclegowych. Kompleks turystyczny położony jest nad Jeziorem
Ostrowskim, wśród Lasów Miradzkich i zajmuje ogólną powierzchnię ok. 40 ha, z czego 7 ha znajduje
się na terenie gminy Strzelno.
Do atutów tego zespołu turystyczno-rekreacyjnego należy zaliczyć: czyste jeziora, szerokie, piaszczyste
plaże z łagodnym zejściem do wody, bliskość lasów, specyficzny mikroklimat. To jeden z nielicznych
obiektów w kraju, posiadających własną oczyszczalnię ścieków wraz z siecią kolektorów. Do dyspozycji
turystów istnieją: domy wycieczkowe, domy wczasowe, ośrodki kolonijne, domki letniskowe, pole
biwakowe, kemping. Całość (wraz z przyległymi miejscowościami) leży w Obszarze Chronionego
Krajobrazu Lasów Miradzkich. Na terenie kompleksu istnieje baza usługowo-gastronomiczna. W
sezonie turystycznym (czerwiec-wrzesień) na terenie ośrodka ma miejsce duża ilość imprez i wydarzeń
tak sportowych, jak kulturalnych. Dla turystów uruchomiono wypożyczalnię sprzętu wodnego. Ponadto
znaleźć tu można piesze szlaki turystyczne (Szlak Niebieski: Wilczyn – Mrówki – Przyjezierze o długości
15 km), trasa rowerowa o długości 37 km. W pobliskiej miejscowości Mrówki (8 km od Przyjezierza)
można zwiedzić Skansen Archeologiczny, a w miejscowości Wylatowo (19 km od Przyjezierza) - słynne
piktogramy.
1.6.2. Dziedzictwo kulturowe
1.6.2.1. Zabytki kultury materialnej na terenie gmin objętych projektem
- Fara gotycka z XVI w. (zbudowana na fundamentach obiektu wcześniejszego, z połowy XII w.) wraz z
dzwonnicą w Mogilnie,
- Zespół poklasztorny zakonu benedyktynów w Mogilnie,
-
Kościół Św. Jana - jeden z najstarszych obiektów sakralnych - trójnawowa konstrukcja typu
bazylikowego z elementami romańskimi, gotyckimi i barokowymi w Mogilnie,
- Założenie dworsko-parkowe w Białotulu (gmina Mogilno),
- Założenie dworsko-parkowe w Bielicach (gmina Mogilno),,
- Kościół parafialny p.w.św. Mateusza w Gębicach (gmina Mogilno),,
- Założenie dworsko-parkowe w Gozdawie (gmina Mogilno),,
- Kościół parafialny p.w. św. Marii Magdaleny w Kwieciszewie (gmina Mogilno),,
- Zespół kościoła parafialnego p.w. św. Michała Archanioła (kościół i dzwonnica) w Niestronnie (gmina
Mogilno),
- Zespół kościoła parafialnego p.w. NMP w Strzelcach -kościół, dzwonnica (gmina Mogilno),
- Założenie dworsko-parkowe w Szczeglinie (gmina Mogilno),
- Założenie dworsko-parkowe w Wieńcu (gmina Mogilno),
37
- Kościół parafialny p.w. św. Piotra i Pawła drewniany w Wylatowie (gmina Mogilno),
- Kościół ewanglicki w Kwieciszewie (gmina Mogilno) -obecnie nie użytkowany.
– Bazylika Św. Trójcy w Strzelnie - budowla romańska z przełomu XII / XIII wieku,
- Romańskie kolumny ze Strzelna - datowane na II połowę wieku XII i początek wieku XIII,
- Rotunda Św. Prokopa w Strzelnie – z XII w., wraz z XVIII w. dzwonami,
- Dwór w Bronisławiu (gmina Strzelno),
- Założenie Dworsko-Parkowe w Górkach (gmina Strzelno),
- Zespół Klasztorny Karmelitów Trzewikowych w Markowicach (gmina Strzelno),
- Wiatrak typu Koźlak w Ostrowie (gmina Strzelno),
- Założenie Dworsko-Parkowe w Rzadkwinie (gmina Strzelno),
- Kościół Parafialny pw. Św. Rocha i plebania w Rzadkwinie (gmina Strzelno),
- Kamień z rytem romańskim przed plebanią w Kościeszkach (gmina Jeziora Wielkie) z I poł. X wieku,
- Spichlerz dworski w Rzeszynku (gmina Jeziora Wielkie) – 1709 r.
- Kościół drewniany w Kościeszkach trójnawowy w stylu barokowym (gmina Jeziora Wielkie) – 1766 r.
- Kościół drewniany w Siedlimowie z wieżą zwieńczoną baniastym hełmem (gm. Jeziora Wielkie) z 1786
- Murowany dworzec kolejowy wraz z wieżą ciśnień w Gople – 1892 r.
- Dwór i park w Siemionkach (gmina Jeziora Wielkie) – z XIX wieku,
- Pałac w Wójcinie wraz z parkiem (gmina Jeziora Wielkie) – z początku XX wieku,
- Kościół neobarokowy murowany w Wójcinie (gmina Jeziora Wielkie) – 1916 r.
- Dwór w Rzeszynku wraz z otaczającym go parkiem oraz aleją lipową (gmina Jeziora Wielkie) – II poł.
XIX wieku
- Kościół Parafialny Najświętszej Marii Panny Królowej Polski z 1912 roku w Dąbrowie,
- Zespół Kościoła Ewangelickiego z 1844 roku w Dąbrowie,
- Zespół Kościoła Parafialnego pod wezwaniem św. Wawrzyńca w Parlinie (gmina Dąbrowa), na który
składa się kościół drewniany z XVII wieku, dzwonnica i plebania z XIX wieku,
- Zespół Kościoła Parafialnego pw. św. Bartłomieja w Szczepanowie (gmina Dąbrowa): kościół z 1848
roku, dzwonnica drewniana z przełomu XVIII/XIX wieku,
- Kuźnia z XIX wieku w Sucharzewie (gmina Dąbrowa),
- Kościół Ewangelicki z XIX wieku w Słaboszewie (gmina Dąbrowa)
- Kościół poewangelicki w Szydłówcu (gmina Orchowo) z 1864r
- Kościół drewniany w Linówcu (gmina Orchowo) z 1749r
- Barokowy dwór modrzewiowy w Osówcu (gmina Orchowo), zbudowany po 1717r
- Neogotycka kaplica grobowa Milickich (gmina Orchowo) z 1883r
- Zbiory regionalne Głucha Puszcza (gmina Orchowo)
38
- Kościół poewangelicki w Orchowie około 1900
- Kościół drewniany w Orchowie 1789-92
1.7. Posiadane zasoby naturalne
1.7.1. Żwir, piasek, wapno, glina, wody geotermalne, wody pitne i nie wymienione inne zasoby
/gdzie występują i czy są wykorzystane
Na obszarze gminy Mogilno występują złoża surowców naturalnych – soli kamiennej i kruszywa
naturalnego – o zasobach pozwalających na ich eksploatację na skalę przemysłową. Sól kamienna
pozyskiwana jest w postaci solanki z otworowej kopalni „Mogilno” w Palędziu Dolnym i wykorzystywana
na potrzeby przemysłu chemicznego. Złoża kruszywa eksploatowane są w rejonie Czagańca, Dębna,
Przyjmy, Mielenka, Strzelec i Kwieciszewa. W rejonie Józefowa występują złoża surowców ilastych.
Surowce mineralne gminy Orchowo to surowce należące do grupy pospolitych, jest to kruszywo
naturalne, którego złoża mają jedynie znaczenie lokalne.
Udokumentowane złoża tego surowca to :
-
złoże „Skubarczewo” o zasobach geologicznych 388 tys.ton
-
złoże „Szydłówiec” o zasobach geologicznych 183 tys.ton
- złoże „Myślątkowo” o zasobach geologicznych 127 tys.ton
Obszar prognostycznego występowania tej kopaliny to złoże „Orchówek”
Cenne złoże kruszywa naturalnego (żwir) „Skubarczewo” położone jest w lesie i nie może być
eksploatowane. Istotną barierą jest też fakt, że złoże to występuje na obszarze objętego ochroną
Powidzkiego Parku Krajobrazowego.
•
Topola czarna – Populus nigra L. - Orchowo, cmentarz parafialny (pierścień 280 cm)
•
Dąb szypułkowy – Quereus rober L. – Słowikowo, posesja Pana Macieja Czecha (pierścień 308 cm)
•
pomniki przyrody ożywionej znajdujące się w gminie Dąbrowa, m.in. klon jawor o obwodzie pnia
380 cm, rosnący w parku wiejskim w Dąbrowie; 32 modrzewie europejskie o obwodzie od 150 do
232 cm rosnące w Szczepanowie, tworzące „Aleję Modrzewiową”,
•
pomniki przyrody nieożywionej, m.in. źródło „Świętego Huberta” znajdujące się w odległości 5 m od
brzegu Jeziora Ostrowieckiego; głaz narzutowy „Kamienny Dom” o obwodzie 14 m położony w
Leśnictwie Niedźwiedzi Kierz.
39