doctutaj - Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 im. Orła Białego
download 
Reklamacja Transkrypt
tutaj - Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 im. Orła Białego
Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 Słupsk Kuratorium Oświaty w Gdańsku Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: ● Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 2/35 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach 07-01-2014 - 16-01-2014 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Małgorzata Stenka-Kozłowska i Romuald Bieniasz-Krzywiec. Badaniem objęto 299 uczniów (ankieta i wywiad grupowy) i 72 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerami szkoły, a także obserwacje lekcji, gimnazjum i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły. Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 3/35 Obraz szkoły Gimnazjum nr 4 z Oddziałami Integracyjnymi im. Orła Białego nr 4 w Słupsku zostało utworzone w 1999r. na bazie funkcjonującej w tym budynku od 1958 r. Szkoły Podstawowej nr 8 w Słupsku. W 2006 r. odbyła się uroczystość nadania szkole imienia i sztandaru. Od 2004 r. organizowane są oddziały integracyjne, w których zajęcia prowadzone są we współpracy z nauczycielem wspomagającym pracę uczniów o specyficznych potrzebach edukacyjnych. Ponadto szkoła zapewnia tej grupie uczniów zajęcia rewalidacyjne i opiekę pedagoga. W celu indywidualizowania procesów edukacyjnych nauczanie odbywa się z podziałem na grupy zaawansowania, np. na lekcjach języków obcych, matematyki, fizyki, biologii, chemii, geografii. Tworzone są również klasy z poszerzoną ofertą zajęć sportowych, m.in. w zakresie lekkiej atletyki, piłki siatkowej, tenisa ziemnego. Od 2010 r. uczniowie mogą korzystać z nowej hali sportowej, w której odbywają się również imprezy sportowe i turnieje z udziałem osób niepełnosprawnych, np. Spartakiada Klas Integracyjnych słupskich szkół. Gimnazjaliści wykazują się różnorodną aktywnością. Z powodzeniem biorą udział w licznych formach współzawodnictwa, w tym przedmiotowych, np. języka polskiego, historii, języka niemieckiego, angielskiego, fizyki, chemii, matematyki, biologii, geografii oraz innych, m.in. w konkursie biblijnym. Uczniowie zajęli I miejsce w III Słupskim Biegu po Wiedzę SMS, I miejsce w turnieju "Prewencja, ale inaczej", II miejsce w klasyfikacji generalnej Słupskiej Olimpiady Młodzieży. W 2012 r. gimnazjum otrzymało Główną Nagrodę w IX edycji konkursu Prezydenta Miasta Słupska "Przyjaciel osób niepełnosprawnych". Szkoła realizuje projekty, np. od 2007 r. "Peace - lekcja tolerancji". Lekcje prowadzone są ze studentami odległych państw takich jak: Brazylia, Chiny, Węgry, Słowacja, Gruzja, Rumunia, Wietnam i Rosja, a od 2012 r. projekt Comenius z udziałem nauczycieli z Turcji. Ponadto młodzież uczestniczy w wymianach międzynarodowych z Gimnazjum w Walsrode w Niemczech. Uczniowie podmiotów inicjują i realizują współpracujących ze różnorodne szkołą, przedsięwzięcia np. Parkiem przy współudziale Krajobrazowym nauczycieli Dolina i licznych Słupi, Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną w Słupsku, Stowarzyszeniem "Bank Żywności" w Słupsku, Hospicjum Miłosierdzia Bożego w Słupsku, Stowarzyszeniem Turystyki Rowerowej "Szprycha". Gimnazjaliści wykazują się nie tylko dużą frekwencją i aktywnością w przedsięwzięciach proponowanych przez podmioty współpracujące, ale w opinii respondentów - pomysłowością, np. podczas profilaktycznych warsztatów w ramach Programu "Trzymaj Formę", realizowanych projektów ekologicznych, prozdrowotnych lub wolontariackich, m.in. "Moje drugie śniadanie", "Palenie tytoniu, albo życie – wybór należy do ciebie", "Młodzież podgrzewa", organizowania marszu w ramach akcji przeciwdziałającej marnowaniu żywności "Strajku żywności" lub "Gry terenowej" dla słupskich wolontariuszy. Realizacja inicjatyw gimnazjalistów skutecznie integruje i aktywizuje środowisko szkolne i lokalne. Efekty dydaktyczno-wychowawcze są wynikiem pracy zespołowej nauczycieli w zakresie wszystkich obszarów pracy szkoły. Na podstawie diagnoz, analiz wyników i ewaluacji, nauczyciele opracowują i wspólnie wdrażają działania doskonalące, które skutecznie zapewniają wszechstronny rozwój ucznia. Informacje zawarte w raporcie są wynikiem ewaluacji zewnętrznej, przeprowadzonej w styczniu 2014 r. Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 4/35 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 im. Orła Białego Typ placówki Gimnazjum Miejscowość Słupsk Ulica Banacha Numer 17 Kod pocztowy 76-200 Urząd pocztowy SŁUPSK Telefon 598417950 Fax 598417950 Www www.gim4.slupsk.pl Regon 77127065600000 Publiczność publiczna Kategoria uczniów Dzieci lub młodzież Charakter brak specyfiki Uczniowie, wychow., słuchacze 472 Oddziały 19 Nauczyciele pełnozatrudnieni 48.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 9.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 3.00 Średnia liczba uczących się w oddziale 24.84 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela 9.83 Województwo POMORSKIE Powiat Słupsk Gmina Słupsk Typ gminy gmina miejska Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 5/35 Poziom spełniania wymagań państwa Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej B W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Uczniowie są aktywni B Uczniowie są zaangażowani w zajęcia prowadzone w szkole lub placówce i chętnie w nich uczestniczą (D) Nauczyciele stwarzają sytuacje, które zachęcają każdego ucznia do podejmowania różnorodnych aktywności (D) Uczniowie inicjują i realizują różnorodne działania na rzecz własnego rozwoju, rozwoju szkoły lub placówki oraz angażują w nie inne osoby (B) Uczniowie realizują różnorodne działania na rzecz rozwoju społeczności lokalnej oraz angażują w nie inne osoby (B) Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych B Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych (D) Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami (D) Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy (B) Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy (B) Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 6/35 Wnioski ● Nauczyciele, w czasie przyjmowania uczniów do gimnazjum oraz w trakcie zajęć edukacyjnych rozpoznają i diagnozują możliwości i potrzeby edukacyjne uczniów, co pozwala na modyfikowanie przedmiotowych planów dydaktycznych oraz opracowywanie i wdrażanie indywidualnej oferty zajęć wspomagających lub rozwijających ich zainteresowania i pasje. ● Szkoła monitoruje i analizuje osiągnięcia uczniów, formułuje i wdraża wnioski z przeprowadzonych analiz, co przyczynia się do utrzymywania na stabilnym średnim i powyżej średniego poziomie wyników egzaminów zewnętrznych w znormalizowanej skali staninowej i wzrostu efektywności nauczania mierzonej wskaźnikiem EWD, a także do osiągania przez uczniów znaczących sukcesów w różnorodnych formach współzawodnictwa, w tym w kuratoryjnych konkursach przedmiotowych. ● Nauczyciele, uwzględniając zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej, a także osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego, umożliwiają im nabywanie umiejętności i wiadomości z zakresu kompetencji kluczowych, co przynosi efekt w postaci dobrego przygotowania absolwentów gimnazjum do nauki w następnym etapie edukacyjnym. ● Nauczyciele stwarzają sytuacje, które zachęcają każdego ucznia do podejmowania różnorodnych aktywności, w wyniku czego uczniowie pracują samodzielnie, są zainteresowani i zaangażowani podczas zajęć, ale w mniejszym stopniu uczą się np. poprzez pracę w grupie, udział w dyskusji czy zadawanie pytań. ● Uczniowie inicjują oraz realizują liczne i różnorodne przedsięwzięcia, w tym działania we współpracy z podmiotami społeczności szkolnej i środowiska lokalnego, czym efektywnie przyczyniają się do rozwoju własnego, szkoły oraz środowiska lokalnego. ● Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, pomagają sobie nawzajem w planowaniu, realizowaniu, ewaluacji i doskonaleniu pracy własnej, co sprzyja podejmowaniu działań doskonalących pracę szkoły, ale w mniejszym zakresie przez nauczycieli uczących w jednym oddziale. Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 7/35 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: B Gimnazjum prowadzi diagnozę potrzeb, możliwości i osiągnięć edukacyjnych uczniów nowoprzyjętych. Nauczyciele podczas zajęć kształtują i rozwijają u uczniów najważniejsze umiejętności i postawy opisane w podstawie programowej, a także, uwzględniając możliwości rozwojowe uczniów, monitorują i analizują osiągnięcia każdego z nich. Wdrażanie sformułowanych na tej podstawie wniosków i realizacja działań dydaktyczno - wychowawczych, przyczynia się do wzrostu efektów kształcenia w postaci wzrostu wyników egzaminów zewnętrznych i osiągania przez uczniów różnorodnych sukcesów edukacyjnych, w tym w kuratoryjnych konkursach przedmiotowych. Nauczyciele kształtują i rozwijają u uczniów umiejętności przydatne im w dalszym kształceniu, a w dłuższej perspektywie, w sprawnym funkcjonowaniu na rynku pracy. Wymaganie jest spełnione w stopniu wysokim. Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego Nauczyciele gimnazjum corocznie przeprowadzają diagnozy wstępne poziomu opanowania wiadomości i umiejętności przez nowych uczniów. Z wypowiedzi dyrektora i analizy dokumentów wynika, że diagnoza wstępna dokonywana jest na podstawie an0Aliz świadectw ukończenia szkoły podstawowej, wyników zewnętrznych sprawdzianów w klasie VI szkoły podstawowej oraz wyników przedmiotowych sprawdzianów wstępnych przeprowadzanych wśród uczniów klas pierwszych na początku każdego roku szkolnego. Nauczyciele przeprowadzają ponadto obserwacje nowych uczniów w różnych sytuacjach szkolnych oraz pozaszkolnych, a także pozyskują informacje od rodziców, pedagogów, nauczycieli szkół podstawowych i pracowników Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie lub kuratorów sądowych, co pozwala na formułowanie wniosków dotyczących ich zachowań oraz dojrzałości społecznej i emocjonalnej. Zdobyta w ten sposób wiedza umożliwia poznanie poziomu opanowania wiadomości i posiadanych umiejętności Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 8/35 nowoprzyjętych uczniów, a formułowane wnioski wykorzystywane są do planowania i organizowania pracy dydaktycznej, w tym do planowania zajęć edukacyjnych i dostosowania ich oferty do potrzeb uczniów zarówno w zakresie nadrabiania zalEgłości jak i wspomagania rozwoju uczniów uzdolnionych, m.in. poprzez indywidualizację procesu nauczania. Na podstawie wyników diagnoz dokonywany jest przydział uczniów do grup językowych ze względu na poziom zaawansowania znajomości języka obcego oraz do oddziałów klasowych, w tym do klas integracyjnych, sportowych oraz klasy matematyczno – przyrodniczej. Nauczyciele proponują uczniom udział w zajęciach kół zainteresowań i zespołów wyrównawczych. Z analizy dokumentacji wynika, że spostrzeżenia, wnioski, zalecenia, uwagi, analizy i wskazania do pracy wynikające ze wstępnej diagnozy uczniów nowoprzyjętych są przez nauczycieli uwzględniane i mają wpływ na ich działania. Są ujmowane w dokumentach szkolnych i dokumentach dydaktycznych nauczycieli, tj.: planach dydaktycznych, klasowych planach wychowawczych, elektronicznym dzienniku lekcyjnym, dziennikach zajęć wyrównawczych, specjalistycznych i kół zainteresowań oraz protokołach posiedzeń rady pedagogicznej. Dla uczniów tego wymagających sporządzane są karty obserwacji, karty indywidualnych potrzeb ucznia, a także indywidualne programy edukacyjno – terapeutyczne. Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Nauczyciele kształtują i rozwijają u uczniów najważniejsze umiejętności opisane w podstawie programowej. Nauczyciele na większości lekcji umożliwiają uczniom kształtowanie i nabywanie umiejętności z zakresu kompetencji kluczowych, w tym czytania, myślenia naukowego i matematycznego, pracy zespołowej, odkrywania i rozwijania zainteresowań oraz przygotowania do dalszej edukacji, uczenia się, posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno - komunikacyjnymi oraz komunikowania w języku ojczystym. Wyniki ankietowania nauczycieli, ich wypowiedzi po obserwacjach lekcji, a także wnioski z obserwacji zajęć świadczą, że nauczyciele realizując podstawę programową wykorzystują różnorodne dostępne w szkole zalecane warunki i sposoby jej realizacji (rys. 1o). Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 9/35 Rys.1o Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz Nauczyciele gimnazjum, uwzględniając możliwości rozwojowe uczniów, monitorują i analizują osiągnięcia każdego z nich oraz formułują i wdrażają wnioski z przeprowadzonych analiz. Zdaniem większości uczniów nauczyciele na znacznej części zajęć upewniają się, czy treści lekcji zostały przez nich zrozumiane, o czym świadczą również wyniki obserwacji zajęć, które wskazują, że monitorowanie nabywania wiedzy i umiejętności przez uczniów nauczyciele realizują m.in. poprzez: - sprawdzanie, czy uczniowie właściwie zrozumieli treści zadań i w jaki sposób je rozwiązują, - zadawanie pytań uczniom oraz stwarzanie im możliwości stawiania pytań, - proszenie uczniów o podsumowanie, - wykorzystywanie technik badawczych oraz zasięganie informacji o ocenie sposobu prowadzenia zajęć. Ankietowani nauczyciele wskazują, że w różnorodny sposób monitorują i analizują osiągnięcia wszystkich Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 10/35 uczniów (rys. 1w) oraz uwzględniając ich możliwości rozwojowe formułują i wykorzystują w pracy dydaktyczno – wychowawczej wnioski z tych analiz (rys. 1o). Rys.1o Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 11/35 Rys.1w Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 12/35 Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych Monitorowanie i analizowanie osiągnięć uczniów, formułowanie wniosków oraz podejmowanie przez szkołę działań przyczynie się do wzrostu efektów kształcenia w postaci wzrostu wyników egzaminów zewnętrznych i osiągania przez uczniów różnorodnych sukcesów edukacyjnych. Dyrektor informuje, że gimnazjum systematycznie realizuje różnorodne inicjatywy i działania, dydaktyczne, wychowawcze, profilaktyczne i z zakresu organizacji pracy szkoły, których celem i efektem jest wzrost wyników kształcenia oraz osiąganie przez uczniów sukcesów edukacyjnych. Jako przykłady dyrektor podaje: - utworzenie i prowadzenie klas matematyczno – przyrodniczych, w których nauka matematyki, chemii, geografii, biologii i fizyki odbywa się z podziałem uczniów na grupy. Taka organizacja nauki skutkuje większą efektywnością nauczania, umożliwieniem uczniom o większym potencjale edukacyjnym wszechstronnego rozwoju i uzyskiwania bardzo dobrych i celujących ocen oraz wielu sukcesów w konkursach przedmiotowych, a uczniom o mniejszym potencjale zapewnia efektywniejsze wsparcie, m.in. poprzez form i metod pracy oraz dostosowanie tempa realizacji treści programowych; - utworzenie klas sportowych o specjalności: lekka atletyka z piłką siatkową oraz tenisa ziemnego, których celem jest rozwijanie talentów i pasji sportowych uczniów oraz kształtowanie zachowań prozdrowotnych, - utworzenie klas integracyjnych, które umożliwiają uczniom z orzeczoną niepełnosprawnością opanowanie wymaganych wiadomości i umiejętności. uzyskanie promocji, a w rezultacie ukończenie gimnazjum i kontynuowanie nauki w szkołach ponadgimnazjalnych; - prowadzenie zajęć wychowania fizycznego w grupach dziewcząt i chłopców liczących maksymalnie 15 uczniów, co przynosi efekt w postaci znacznego zmniejszenia liczby uczniowskich zwolnień lekarskich z zajęć oraz licznym udziałem uczniów w zawodach sportowych; - organizowanie kół zainteresowań i zajęć dodatkowych przygotowujących uczniów do egzaminu i udziału w konkursach; - umożliwianie uczniom korzystania z organizowanych przez nauczycieli wszystkich przedmiotów cotygodniowych konsultacji indywidualnych, a dla indywidualnych zajęć z doradcą zawodowym, szczególnie dla uczniów z orzeczoną niepełnosprawnością, co skutkuje ich zwiększoną chęcią do dalszej nauki w celu zdobycia zawodu; - organizacja co najmniej dwóch egzaminów próbnych, których celem jest zapoznanie uczniów z organizacją i przebiegiem rzeczywistego egzaminu zewnętrznego. Wyniki egzaminów próbnych są analizowane, a sformułowane na ich podstawie wnioski są wykorzystywane do planowania dalszej pracy dydaktycznej; - organizowanie dla uczniów z orzeczoną niepełnosprawnością szkolnych konkursów o różnorodnej tematyce, np. konkursów wiedzy o Konstytucji 3 Maja, wiedzy o Słupsku, o patronie i historii szkoły, znajomości lektur szkolnych oraz wiedzy o historii nazw ulic Słupska, ortograficzny, a także konkurs wiedzy o Unii Europejskiej w trakcie, którego uczniowie w sposób praktyczny prezentują wiedzę na temat danego państwa. Na efekty kształcenia mają wpływ realizowane w szkole projekty, m. in. np: Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 13/35 - Comenius ph. „A Voyage of Sea Discovery”, którego celem jest udział uczniów gimnazjum w warsztatach, organizowanych w Hiszpanii, Portugalii, Finlandii, Wielkiej Brytanii i Włoszech, na temat życia nad morzem, - Asystent Comenius w ramach, którego zagraniczni studenci jako asystenci nauczycieli biorą udział w lekcjach języków obcych. W opinii dyrektora o skuteczności podejmowanych i realizowanych w gimnazjum działań świadczą m.in. dobre wyniki szkoły z egzaminów zewnętrznych, wzrost wskaźników EWD ze wszystkich części egzaminu, wzrost liczby uczniów uzyskujących średnią ocen rocznych powyżej 4,75 oraz wzrost liczby uczniów otrzymujących nagrodę Prezydenta Słupska i Dyrektora Gimnazjum za bardzo dobre wyniki w nauce. Analiza dokumentacji szkolnej pozwala stwierdzić, że: - wyniki egzaminów zewnętrznych, w dziewięciopunktowej skali staninowej kształtują się na poziomie wyników średnich i wyżej średnich, przy czym w badanym okresie odnotowano wzrost z 5 do 6 stanina z części humanistycznej z języka polskiego, z poziomu stanina 4 do stanina 5 z części matematyczno – przyrodniczej z matematyki oraz spadek z poziomu stanina 6 do stanina 2 z języka niemieckiego w zakresie poziomu podstawowego, - wskaźniki efektywności nauczania w latach 2012 i 2013 wykazują tendencję wzrostową w zakresie wyników egzaminów zarówno w części matematycznej jak i humanistycznej, przy czym największy przyrost nastąpił w zakresie języka polskiego (+4,1) i matematyki (+3,3). Z analizy położenia elips wskaźników EWD i wyników egzaminów w układzie współrzędnych w latach 2011 ÷ 2013 z części humanistycznej oraz matematyczno – przyrodniczej wynika, że gimnazjum corocznie plasuje się w grupie szkół wymagających wsparcia. Elipsy obrazujące wyniki egzaminacyjne corocznie nieomal w całości zawierają się w obszarze wyników 50% gimnazjów w kraju, co pozwala wnosić, że szkoła w porównaniu do średnich wyników w kraju osiąga wyniki nieco poniżej przeciętnej krajowej oraz nieco niższą niż przeciętna krajowa efektywność, ale jej wyniki świadczą o pozycji gimnazjum, jako szkoły neutralnej znajdującej się w pobliżu środka układu współrzędnych. Zmiana położenia elips obrazujących wyniki części humanistycznej egzaminu pokazuje ich stałe przemieszczanie się w kierunku początku układu współrzędnych, co świadczy o wzroście wartości trzyletniego wskaźnika EWD, natomiast elipsy obrazujące wyniki egzaminu z części matematyczno - przyrodniczej nieznacznie w badanym okresie oddalają się od początku układu współrzędnych, co wskazuje na zmniejszanie się wartości trzyletniego wskaźnika EWD w obszarze tych przedmiotów. Uczniowie biorą liczny udział w różnorodnych formach współzawodnictwa, w tym konkursach przedmiotowych organizowanych przez kuratorium oświaty. W roku szkolnym 2011/2012 do finałów wojewódzkich konkursów kuratoryjnych zakwalifikowało się dwoje uczniów w Konkursie z Historii, jeden uczeń w Konkursie Języka Polskiego i jedna uczennica w papieskim konkursie poezji śpiewanej i recytowanej . Uczniowie kwalifikowali się także do etapów rejonowych konkursów z języka niemieckiego, języka polskiego, języka angielskiego, fizyki, chemii, matematyki, biologii oraz konkursu biblijnego, a jeden uczeń do finału Ligi Matematycznej. Uczniowie zdobywali ponadto czołowe lokaty i wyróżnienia w różnorodnych konkursach artystycznych i wiedzowych, np. I miejsce w III Słupskim Biegu po Wiedzę SMS, I miejsce w turnieju „Prewencja, ale inaczej”, a w rywalizacji sportowej gimnazjum zajęło IV miejsce w klasyfikacji generalnej Słupskiej Olimpiady Młodzieży, W roku szkolnym 2012/2013 jedna z uczennic została laureatką Wojewódzkiego Konkursu Języka Niemieckiego, a kilkoro uczniów zakwalifikowało się do finałów, np.: - wojewódzkich Konkursu z Fizyki i Astronomii, Konkursu z Biologii, Konkursu Języka Angielskiego, Konkursu z Historii, - rejonowych Konkursu z Chemii, Konkursu z Geografii. Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 14/35 Reprezentacja gimnazjum zajęła II miejsce w klasyfikacji generalnej Słupskiej Olimpiady Młodzieży i I miejsce w powiatowym Turnieju „Prewencja, ale inaczej” oraz szereg czołowych lokat i wyróżnień w różnorodnych konkursach artystycznych i wiedzowych. W opinii dyrektora znacznym sukcesem uczniów i gimnazjum, jako szkoły integracyjnej jest kontynuowanie przez większość absolwentów nauki w szkołach kończących się egzaminem maturalnym, a także to, że prawie wszyscy absolwenci z orzeczoną niepełnosprawnością kontynuują naukę w szkołach ponadgimnazjalnych. Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy Gimnazjum kształtuje i rozwija umiejętności przydatne uczniom w dalszym kształcenia, a w dłuższej perspektywie, w sprawnym funkcjonowaniu na rynku pracy. Wypowiedzi nauczycieli i dyrektora podczas wywiadów świadczą, że gimnazjum kształtuje umiejętności i postawy przydatne uczniom w dalszych etapach edukacji oraz w przyszłym życiu dorosłym (wybór szkoły, planowanie zawodu, poszukiwanie pracy, praca zawodowa i życie prywatne). Respondenci informują, że szkoła kładzie szczególny nacisk na rozwijanie u uczniów umiejętności i kompetencji kluczowych, w tym biegłego posługiwania się w mowie i piśmie językiem ojczystym, umiejętności myślenia matematycznego, rozwijania wyobraźni i logicznego myślenia oraz wyciągania wniosków i znajomości języków obcych. W trakcie realizacji procesów edukacyjnych nauczyciele kształtują i rozwijają umiejętności uczenia się, jako sposobu zaspokajania ciekawości świata, odkrywania własnych pasji i zainteresowań, korzystania z różnorodnych źródeł informacji, w tym zdobywania nowych umiejętności podczas wycieczek oraz aktywnego udziału w szeroko rozumianym życiu kulturalnym. Zdaniem nauczycieli umożliwia to kształtowanie postawy poszanowania tradycji, kultury i dorobku własnego narodu, a także poprzez umiejętność komunikowania się w mowie i piśmie w innych językach, otwarcie na Europę i świat. W opinii nauczycieli i dyrektora szkoła kształtuje umiejętności planowania i punktualnego wykonywania zadań, efektywnego zarządzania czasem i odporności na stres oraz innowacyjność i kreatywność. Uczniowie uczą się współpracy w zespole, uczenia się na błędach, przyjmowania uzasadnionych krytycznych uwag oraz sposobów komunikacji, otwartości, tolerancji, empatii, wrażliwości, a także wspólnego rozwiązywania problemów, posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno - komunikacyjnymi i bezpiecznego korzystania z internetu, prezentowania własnej pracy, poprawnego wypowiadania się oraz uczenia się od siebie nawzajem. Nauczyciele dodają, że kształtują u uczniów postawy pracowitości, samodzielności, bezinteresowności, asertywności, zdolności do zawierania kompromisu, poszanowania zasad demokracji, współodpowiedzialności i świadomości ponoszenia konsekwencji za własne decyzje i działania, zaangażowania w życie środowiska lokalnego, aktywnego i pożytecznego zagospodarowanie czasu wolnego, dbałości o zdrowie swoje i innych oraz w przyszłości odpowiedzialnego rodzicielstwa. Młodzież poprzez uczestnictwo w akcjach szkolnego wolontariatu uczy się zasad organizacji, odpowiedzialności i rzetelności, dostrzegania potrzeb drugiego człowieka, zwierząt i środowiska naturalnego, a także przełamywania własnych słabości, barier i uprzedzeń. Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 15/35 Wymaganie: Uczniowie są aktywni Aktywność uczniów i uczennic powinna się wiązać z różnorodnymi działaniami, szczególnie z procesem ich uczenia się. Ważnym elementem pracy szkoły jest wspieranie uczących się w podejmowanych przez nich samodzielnych inicjatywach wpływających na ich rozwój oraz rozwój środowiska. Proces uczenia się jest efektywny wtedy, gdy uczniowie biorą za niego odpowiedzialność. Rezultatem pracy nauczycieli są postawy uczących się wobec procesu uczenia się. Poziom spełnienia wymagania: B Realizowanie w szkole działania wskazują na powszechność udziału, aktywne zaangażowanie, zainteresowanie i kreatywność uczniów podczas zajęć prowadzonych w szkole. Nauczyciele stwarzają sytuacje, które zachęcają każdego ucznia do podejmowania różnorodnych aktywności, np. czytania, dyskutowania, zadawania pytań, rozwiązywania problemów, prezentowania wyników pracy samodzielnej i w grupach. Szkoła oferuje różnorodne zajęcia pozalekcyjne i formy aktywności sprzyjające rozwojowi uczniów, zgodne z ich możliwościami i oczekiwaniami, np. koła przedmiotowe, konsultacje indywidualne, wycieczki edukacyjne, zajęcia terenowe, dodatkowe z języka angielskiego, artystyczne, prozdrowotne, liczne sportowo-rekreacyjne oraz wspierające gimnazjalistów o specyficznych potrzebach edukacyjnych. Uczniowie podkreślają, że często do aktywności w życiu szkoły mobilizuje ich osobowość, charyzma i osobisty przykład nauczyciela, dlatego chętnie podejmują się działalności wolontariackiej i charytatywnej, aktywnie biorą udział w rajdach rowerowych, zajęciach survivalu, lekcjach w terenie, wycieczkach edukacyjnych i wymianie z młodzieżą zza granicy. Uważają, że oferta szkoły jest ciekawa i inspirująco wpływa na ich rozwój. Uczniowie inicjują i realizują różnorodne działania na rzecz rozwoju własnego i szkoły oraz angażują w nie środowisko szkolne i lokalne, np. w zakresie sposobów nauczania, rekreacji, sportu, przedsięwzięć prozdrowotnych, wolontariackich, charytatywnych, społecznych i obywatelskich, ekologicznych. Wymaganie jest spełnione w stopniu wysokim. Obszar badania: Uczniowie są zaangażowani w zajęcia prowadzone w szkole lub placówce i chętnie w nich uczestniczą Ponad połowa uczniów deklaruje swoje zaangażowanie i aktywność na lekcjach w znacznym stopniu, np. poprzez zadawanie pytań, dyskutowanie, słuchanie, pracę samodzielną (rys. od 1j do 6j). Prawie 1/3 ankietowanych gimnazjalistów wskazuje, że uczyli innych w parach lub w grupach (rys. 7j). Nauczyciele tworzą sytuacje, które zachęcają każdego ucznia do podejmowania różnorodnych aktywności. Podczas obserwowanych zajęć uczniowie wykazują się aktywnością i zaangażowaniem zarówno podczas pracy zespołowej, grupowej, w parach lub samodzielnej. Współdziałają w formułowaniu problemów, opracowywaniu wniosków, prezentowaniu efektów wykonywanych zadań, przedstawianiu własnego stanowiska. Na uwagę zasługuje aktywność uczniów w zadawaniu pytań, zgłaszaniu chęci wypowiedzi, korzystaniu z tekstów źródłowych, w tym z internetu. Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 16/35 Rys. 1j Rys. 2j Rys. 3j Rys. 4j Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 17/35 Rys. 5j Rys. 6j Rys. 7j Rys. 8j Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 18/35 Obszar badania: Nauczyciele stwarzają sytuacje, które zachęcają każdego ucznia do podejmowania różnorodnych aktywności Szkoła oferuje uczniom różnorodne zajęcia pozalekcyjne i formy aktywności sprzyjające rozwojowi uczniów oraz zgodne z ich potrzebami i oczekiwaniami, np. koła przedmiotowe, konsultacje indywidualne, wycieczki edukacyjne, zajęcia terenowe i dodatkowe z języka angielskiego oraz sportowo - rekreacyjne realizowane poprzez: rajdy rowerowe i piesze, treningi z zakresu piłki siatkowej, tenisa ziemnego, piłki koszykowej dziewcząt i chłopców, piłki nożnej dziewcząt, unihokeja, na siłowni, i na pływalni. Uczniom wymagającym wsparcia specjalistycznego organizowane są zajęcia wyrównawcze i rewalidacyjne. Ponadto w szkole prowadzone są zajęcia pozalekcyjne dotyczące zdrowego stylu życia „Zdrowie to skarb człowieka”, bezpieczeństwa i artystyczne. Uczniowie uczestniczą w projektach: Comenius „Nawigując z wirtualnej do rzeczywistej Europy. Rejs odkrywania morza” i „PEACE lekcja tolerancji” realizowanego przy współudziale ze studentami z odległych państw np. Chin, Wietnamu, Indii oraz poprzez wymianę młodzieży z gimnazjum w Walsrode. Uczniowie podczas wywiadu informują, że nauczyciele skutecznie zachęcają ich do uczestnictwa w zajęciach innych niż lekcje. Spośród 13 respondentów sześcioro uczęszcza na zajęcia jednego lub co najmniej dwóch kół zainteresowań. Podają, że nauczyciele proponują zajęcia, które są zgodne z ich zainteresowaniami i propozycjami, a dotyczą m.in. wykonywania doświadczeń z fizyki lub chemii np. z zakresu symulowania końca świata, prowadzenia badań rzeki, poznawania tradycji innych państw, ostatnio - Turcji, wyjazdów zagranicznych oraz organizowania pobytu gości, w tym młodzieży z Niemiec i Wielkiej Brytanii w ramach programu Comenius i realizowanych projektów edukacyjnych, wycieczek i lekcji w terenie oraz zajęć prowadzonych przez studentów z Turcji. Uczniowie podkreślają, że często do aktywności w życiu szkoły mobilizuje ich osobowość, charyzma i osobisty przykład nauczyciela, dlatego chętnie podejmują się działalności wolontariackiej i charytatywnej, biorą udział w rajdach rowerowych, lub zajęciach survivalu. Uważają, że oferta szkoły zajęć dodatkowych jest ciekawa i inspirująco wpływa na ich rozwój. Ponad połowa ankietowanych uczniów twierdzi, że często zgłasza pomysły dotyczące sposobu prowadzenia lekcji (rys.1j) Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 19/35 Rys. 1j Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 20/35 Rys.1o Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 21/35 Obszar badania: Uczniowie inicjują i realizują różnorodne działania na rzecz własnego rozwoju, rozwoju szkoły lub placówki oraz angażują w nie inne osoby Uczniowie informują, że inicjują i realizują różnorodne działania na rzecz rozwoju własnego i szkoły oraz angażują w nie inne osoby (rys. 1j) . Na terenie szkoły i stronach internetowych upowszechniają informacje o realizowaniu uczniowskich przedsięwzięć, np. opisy imprez i uroczystości, projektów, zdjęcia z wycieczek, dyplomy z konkursów. W salach lekcyjnych prezentowane są prace młodzieży: rysunki, fotografie, plakaty, makiety, albumy tematyczne. Co roku opracowywany jest folder promocyjny szkoły, w którym przedstawiane są również inicjatywy gimnazjalistów. Ponadto na stronach internetowej szkoły uczniowie umieszczają filmy z doświadczeń na lekcjach fizyki. Podają, że mogą zgłaszać swoje inicjatywy do samorządu uczniowskiego lub nauczyciela - opiekuna. Z dyrektorem i nauczycielami wskazują w wywiadach i ankietach przykłady zrealizowanych inicjatyw uczniów: - współorganizowanie uroczystości i imprez szkolnych, np. z okazji Święta Niepodległości – wykonanie kotylionów, w Dniu Edukacji Narodowej – przydzielenie "Oskarów" najlepszym nauczycielom, organizacja Dnia Europejczyka, Tygodnia Tureckiego, pożegnania nauczycielki z Turcji, wybory Mistera, organizacja koncertu kolęd, walentynkowej poczty życzeń, - przeprowadzanie akcji charytatywnych, np. „Góra Grosza”, „ Pomóż i ty”, WOŚP m.in. poprzez sprzedaż stroików, serduszek, zbieranie nakrętek, zbiórkę maskotek dla dzieci z okazji Mikołajek, kwestę na rzecz Hospicjum Miłosierdzia Bożego w Słupsku, kiermasze ciast, - współorganizacja rajdów rowerowych, - realizacja tematów z zakresu profilaktyki uzależnień i edukacji prozdrowotnej, np. dotyczących palenia papierosów, zapobiegania i diagnozy raka, zagrożeń współczesnego świata, handlu ludźmi, wdrożenia programu opieki nad "elektroniczną lalką"- symulowanym niemowlęciem. Nauczyciele podczas wywiadu podają przykłady inicjatyw samorządu uczniowskiego, np.: organizacja wyborów do samorządu, ślubowania i pasowania na gimnazjalistów, wyposażenia szkoły w stojaki na rowery, ławki na korytarzach a latem - na placu przed szkołą. W opinii dyrektora i nauczycieli młodzież kreatywnie i chętnie uczestniczy w działaniach z zakresu profilaktyki prozdrowotnej np. poprzez realizację projektów edukacyjnych promujących zdrowy i aktywny styl życia, np. „Wpływ stylu życia na zdrowie człowieka”, „Otyłość problemem XXI wieku”, „Substancje szkodliwe dla organizmu”, „Rak nam nie groźny”, udział w I Międzyszkolnym Konkursie dla Gimnazjalistów pod hasłem „Zdrowe odżywianie oznacza zdrowy styl życia”. Z inicjatywy uczniów organizowane są cykliczne spotkania z pielęgniarką i dietetykiem na temat zasad zdrowego odżywiania, z lekarzem na temat szkodliwości palenia papierosów. Obchodzony 1 grudnia Światowy Dzień Walki z AIDS skłonił niektórych uczniów do zainteresowania się tą chorobą. Ich pytania i liczne wątpliwości w zakresie tej choroby były dla nauczycieli biologii bodźcem do zorganizowania kolejnego spotkania, tym razem z pracownikiem Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Słupsku. Młodzież w z własnej inicjatywy zgłosiła swoje prace na konkurs plastyczny oraz wzięła udział w konkursie wiedzy o AIDS, w którym jedna z uczennic została laureatką. Dyrektor podkreśla, że w ten sposób młodzież nie tylko zdobywa wiedzę, ale uczy się ją interpretować oraz kształtowane są pożądane postawy i zachowania człowieka odpowiedzialnego za życie swoje i innych, umiejętności komunikowania się i pracy w grupie. Propozycje uczniów realizowane są także w ramach akcji „Mam Haka na Raka”, podczas której odbyły się: konferencja, konkurs na hasło i plakat. Uczniowie drugi rok organizują na terenie szkoły zajęcia dla przedszkolaków z „Akademii Maluchów”. Poprzez zabawę wprowadzono elementy nauki, czytanie bajek oraz zajęcia sportowe. Dzięki tym spotkaniom młodzież Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 22/35 uczy się odpowiedzialności, przygotowuje scenariusze zajęć, dba o atrakcyjność prowadzonych spotkań. Współpraca z przedszkolakami daje im satysfakcję, radość i poczucie autorytetu dla najmłodszych. Nauczyciele informują, że działania o charakterze edukacyjnym, będące uzupełnieniem, a często znaczącym rozszerzeniem zakresu treści przekazywanych podczas realizacji podstawy programowej, niejednokrotnie wynikają z inicjatywy uczniów, którzy w ten sposób przyczyniają się do aktywnego współtworzenia procesu nauczania. Podają, że tematyka Unii Europejskiej tak bardzo zainteresowała grupę uczniów organizujących redakcję gazetki „Szkolny Pismak”, że zaproponowali przygotowanie specjalnego wydania szkolnej gazetki w celu informowania społeczności szkoły o wydarzeniach związanych z Unią Europejską. Inicjatywa zaowocowała licznymi przedsięwzięciami: - powołano w szkole „Klub Młodego Europejczyka”, - uczniowie z sukcesami brali udział w konkursach o Unii Europejskiej, np. zajęcie III miejsca w konkursie organizowanym przez II LO w Słupsku, - liderzy Klubu Młodego Europejczyka zainicjowali organizację w szkole kilku edycji Dnia Europejskiego, który jest obecnie organizowany w maju każdego roku szkolnego przez samorząd uczniowski, - edukacja europejska przybrała jeszcze bardziej zorganizowaną formę po wdrożeniu innowacji pedagogicznej „Zaproszenie do Europy”, - uczniowie zaproponowali wysłanie gratulacji i nawiązanie bliższej współpracy z Jarosławem Wałęsą, który odwiedził gimnazjalistów w szkole, zachęcając ich do rozwijania zainteresowań, aktywności społecznej i dalszego zgłębiania wiedzy na temat UE, - 15-osobowa grupa uczniów, laureatów szkolnego konkursu o UE, opiekunowie i dyrektor brała udział w wyjeździe studyjnym do Brukseli; uczniowie zwiedzili Brukselę, Brugię i Gandawę oraz zapoznali się z pracą Parlamentu Europejskiego, - wysłanie prac plastycznych na „Prawdziwy konkurs o podróbkach”, organizowany przez Komisję Europejską, w którym uczennica zajęła III miejsce w Europie a 5-osobowa grupa pod opieką pani dyrektor miała możliwość zwiedzić Parlament Europejski, - w bieżącym roku szkolnym uczniowie zaproponowali, by do udziału w kolejnej edycji konkursu szkolnego o UE zaprosić uczniów z innych szkół, nagrodą będzie wyjazd czterech uczniów do Brukseli na ponowne zaproszenie posła Jarosława Wałęsy. W opinii nauczycieli uczniowie mają wpływ na tematykę i sposób prowadzenia zajęć, nie tylko profilaktycznych i prozdrowotnych. Pomysł umieszczania na stronie internetowej szkoły filmów z przeprowadzanych doświadczeń na zajęciach z fizyki wzbudza zainteresowanie i zachęca innych uczniów do poznawania tajników wiedzy. Nauczyciele informują, że uczniowie decydują o miejscach licznych wycieczek. Z ich inicjatywy odbyły się wyjazdy w cyklu Kraków-Oświęcim-Wadowice, Malbork-Frombork-Olsztyn-Wilno, zajęcia muzealne, rajdy piesze i rowerowe do Swołowa, Doliny Charlotty, do Teatru Muzycznego w Gdyni. Podają, że realizacja kolejnych inicjatyw związana jest z działalnością Szkolnego Klubu Wolontariuszy w ramach projektu „Pociąg do Wolontariatu” prowadzonego przez Regionalne Centrum Wolontariatu w Słupsku. Uczniowie brali udział w szkoleniu, zapoznali się z ideą wolontariatu i uczyli się sprawnej organizacji przedsięwzięć. Głównym celem jest rozwijanie postaw otwartości na potrzeby szkolnego i lokalnego środowiska oraz umożliwienie młodzieży podejmowania działań na rzecz potrzebujących pomocy, wykształcenie umiejętności właściwego i przyjaznego komunikowania się z drugim człowiekiem, czerpania zadowolenia i satysfakcji z bezinteresownej działalności na rzecz innych. Dyrektor i nauczyciele podkreślają, że realizacja inicjatyw uczniów wpływa na wzrost zaangażowania młodzieży w życie środowiska szkolnego, samodzielności, rozwijanie odpowiedzialności, tolerancji, wrażliwości i postaw społecznych. Nauczyciele są koordynatorami przedsięwzięć, udzielają wsparcia merytorycznego, wspólnie z Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 23/35 uczniami ustalają harmonogram działań, podpowiadają rozwiązania, motywują do kreatywności i pomysłowości. Uczniowie uważają, że wszystkie ich pomysły są realizowane, z tym, że niektóre są modyfikowane lub "przeniesione w czasie". Ich zdaniem nauczyciele w odpowiedzi na oczekiwania i pomysły uczniów wspierają młodzież w organizacji uroczystości i imprez szkolnych, wyjazdów, lekcji w terenie, proponują zajęcia i koła zainteresowań, spotkania ze specjalistami. Podają, że obecnie w trakcie realizacji jest wdrożenie pomysłu, by podczas przerw uczniowie mogli słuchać muzyki. Rys. 1j Obszar badania: Uczniowie realizują różnorodne działania na rzecz rozwoju społeczności lokalnej oraz angażują w nie inne osoby W opinii partnerów współpracujących ze szkołą, uczniowie tego gimnazjum są bardzo aktywni w licznych i różnorodnych działaniach, podejmowanych przez szkołę we współpracy z lokalnym środowiskiem. Systematycznie uczestniczą w akcjach, konkursach, turniejach wiedzy, warsztatach, projektach, zawodach sportowych, rajdach, wolontariacie i innych przedsięwzięciach organizowanych przez stowarzyszenia, fundacje i instytucje w zakresie niesienia pomocy potrzebującym, zdrowego stylu życia, profilaktyki uzależnień, zapobiegania chorobom nowotworowym lub AIDS, przeciwdziałania zagrożeniom współczesnego świata, ochrony przyrody i promowania walorów przyrodniczych regionu. Respondenci podkreślają, że gimnazjaliści odnoszą sukcesy w różnych formach rywalizacji, m.in. pięcioro uczniów zostało finalistami w konkursie ekologicznym „Park Krajobrazowy Dolina Słupi przyrodnicze dziedzictwo regionu”. Zajmując I miejsce w konkursie „Pomagaj kreatywnie”, uczniowie wykazali się największą pomysłowością w sposobach organizowania zbiórki żywności dla potrzebujących. Zajęli także pierwsze miejsca w konkurencjach i punktacji generalnej turnieju „Prewencja, ale inaczej”. Jako szczególnie ważne osiągnięcia, partnerzy współpracujący ze szkołą wymieniają zaangażowanie, efekty oraz propozycje gimnazjalistów w pracy wolontariatu. Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 Samodzielnie zainicjowali i przeprowadzili o zasięgu 24/35 środowiskowym na terenie parafii festyn i mecz, pozyskując na rzecz potrzebującego 4 tysiące złotych. Systematycznie, z dużym zaangażowaniem uczestniczą w przedświątecznych zbiórkach żywności w ramach współpracy ze Stowarzyszeniem „Bank Żywności w Słupsku”, a także w kweście na rzecz słupskiego hospicjum. Gimnazjaliści wykazują się nie tylko dużą frekwencją i aktywnością w przedsięwzięciach proponowanych przez podmioty współpracujące, ale w opinii respondentów - pomysłowością, np. podczas profilaktycznych warsztatów w ramach Programu „Trzymaj Formę”, realizowanych projektów ekologicznych, prozdrowotnych lub wolontariackich, m.in. „Moje drugie śniadanie”, „Palenie tytoniu, albo życie – wybór należy do ciebie”, „Młodzież podgrzewa”, organizowania marszu w ramach akcji przeciwdziałającej marnowaniu żywności „Strajku żywności” lub „Gry terenowej” dla słupskich wolontariuszy. Dyrektor i nauczyciele informują, że w realizację działań inicjowanych przez samorząd uczniowski angażują się różne instytucje i organizacje np. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Słupsku, Słupski Ośrodek Kultury, Akademia Pomorska w Słupsku, Hospicjum Miłosierdzia Bożego w Słupsku, Stowarzyszenie Turystyki Rowerowej „Szprycha”. Podkreślają, że uczniowie współpracowali z Kościołem Ewangelicko - Augsburskim w Słupsku organizując pomoc w zbieraniu prezentów dla dzieci z Ukrainy. Wolontariusze współpracują także ze schroniskiem dla zwierząt. Pomagają rówieśnikom w nauce. Innym rodzajem przedsięwzięć podanych przez dyrektora i nauczycieli, wykazują się uczniowie w ramach współpracy ze Stowarzyszeniem Turystyki Rowerowej „Szprycha” w Słupsku. Z inicjatywy gimnazjalistów utworzono w szkole Młodzieżową Sekcję Turystyki Rowerowej „Szprycha”, w której uczniowie promują zdrowy i aktywny styl życia, poznają okolice Słupska, ciekawe miejsca, trasy rowerowe, uczą się też przestrzegania zasad ruchu drogowego i bezpieczeństwa. Ponadto potrafią zadbać o stan techniczny swoich rowerów. W sezonie 2013 r. zorganizowano 35 imprez, w których uczestniczyli uczniowie z gimnazjum, nauczyciele, dyrektor oraz rodzice. Dwóch uczniów w czasie minionego sezonu przejechało 528 km i 269 km. Z inicjatywy młodzieży systematycznie przeprowadzana jest akcja „Różowa wstążeczka”- akcja profilaktyki przeciwnowotworowej raka piersi przy stałej współpracy z Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Słupsku. Młodzież klas III bardzo aktywnie uczestniczy w zajęciach ćwiczeniowych i multimedialnych. W opinii respondentów, realizacja inicjatyw gimnazjalistów skutecznie integruje i aktywizuje środowisko szkolne i lokalne. Wymaganie: Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych O sukcesie współczesnych społeczeństw decyduje zdolność do współpracy. Aby jej uczyć, nauczyciele powinni działać zespołowo, organizując procesy edukacyjne, rozwiązując problemy, prowadząc ewaluację, ucząc się od siebie nawzajem. Służy to podniesieniu jakości procesu uczenia się uczniów oraz rozwojowi zawodowemu nauczycieli. Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 25/35 Poziom spełnienia wymagania: B Wszyscy nauczyciele planowania, współpracują organizowania, na podstawie wspólnie ze sobą realizowania prowadzonej w zespołach a także ewaluacji przedmiotowych analizowania i problemowych i modyfikowania wewnętrznej. Wysoko procesów oceniają w zakresie edukacyjnych wzajemną pomoc w rozwiązywaniu problemów dydaktycznych, wychowawczych oraz dotyczącą doskonalenia metod i form współpracy. Większość nauczycieli współpracuje w zespołach uczących w jednym oddziale. Organizacja pracy szkoły sprzyja powszechnemu uczestnictwu nauczycieli we współpracy. Wymaganie jest spełnione w stopniu wysokim. Obszar badania: Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Wszyscy nauczyciele (rys. 1j) i dyrektor informują, że współpracują ze sobą z dużym zaangażowaniem w różnych zespołach, najczęściej: przedmiotowych lub międzyprzedmiotowych, do spraw ewaluacji wewnętrznej, zadaniowych, szkoleniowych, do spraw pracy z uczniami o różnych potrzebach edukacyjnych. W pracę zespołów nauczycieli uczących w jednym oddziale zaangażowanych jest ok. 1/3 nauczycieli (rys. 1w). Zdaniem dyrektora i nauczycieli, planowanie i realizacja procesów edukacyjnych w szkole to wynik współpracy nauczycieli w poszczególnych zespołach, szczególnie w zakresie: - określania celów i sposobów osiągania celów zawartych w podstawie programowej, - opracowania planów pracy z uwzględnieniem wniosków i potrzeb edukacyjnych uczniów, - doboru, modyfikowania programów oraz opracowywania programów własnych, - wyboru podręczników i materiałów pomocniczych, np. zeszytów ćwiczeń, - wdrażania wniosków z monitorowania różnych obszarów pracy szkoły, np. z analizy osiągnięć uczniów, wyników z ewaluacji wewnętrznej i nadzoru pedagogicznego, - ewaluacji metod wychowawczych, dydaktycznych, zajęć prowadzonych przy współudziale z nauczycielami wspierającymi w klasach integracyjnych, - opracowywania i analizowania wyników testów egzaminów próbnych i zewnętrznych, - wymiany doświadczeń poprzez organizowanie lekcji koleżeńskich i szkoleniowych rad pedagogicznych, - rozwiązywania problemów dydaktycznych i wychowawczych, w tym we współpracy z pedagogami szkolnymi i psychologiem oraz w ramach pracy zespołów do udzielania pomocy psychologiczno pedagogicznej, - organizowania wycieczek edukacyjnych, uroczystości i imprez szkolnych, - promocji szkoły, - organizacji „Sesji z plusem” - realizacji projektów uczniowskich. Nauczyciele uczący w jednym oddziale integracyjnym informują w wywiadzie, że zespołowo podejmują następujące działania: - opracowanie diagnozy wstępnej uczniów na podstawie analizy ocen na świadectwach ukończenia szkoły podstawowej, wyników sprawdzianu zewnętrznego i ocen zachowania, Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 26/35 - przydział uczniów z uwzględnieniem wyników diagnoz do grup uczniowskich obejmujących zajęcia z matematyki, przyrodnicze, języków obcych, informatyki oraz wychowania fizycznego, - opracowanie planu zajęć, w tym pozalekcyjnych, z uwzględnieniem podziału zespołu klasowego na grupy, - systematyczną wymianę informacji między nauczycielami uczącymi w oddziale i wychowawcą klasy dotyczących postępów i osiągnięć uczniów w nauce, zachowania, ewentualnych problemów i ustalanie sposobów ich rozwiązania, - wzajemne konsultowanie działań wychowawczych wobec uczniów zdolnych oraz wymagających pomocy i wsparcia, w tym także ze specjalistami, pedagogiem i psychologiem oraz monitorowanie efektów uzgodnionych działań, - podejmowanie decyzji o zmianie składu grup po klasie I po uwzględnieniu wyników analizy postępów ucznia, - opracowanie materiałów do pracy dla uczniów, zgodnie z indywidualnymi potrzebami i możliwościami, np. kart pracy, zakresu skorelowanych treści m.in. z zakresu chemii i biologii, matematyki i fizyki, geografii, biologii i historii, scenariuszy zajęć terenowych - ustalenie sposobów realizacji edukacji zdrowotnej m.in. poprzez organizowanie spotkań ze specjalistami, np. dietetykiem i pielęgniarką; korelacja działań nauczycieli biologii, chemii i wychowania fizycznego, - wspólne ustalanie i realizacja wycieczek krajoznawczo - edukacyjnych, np.: do Parku Krajobrazowego Dolina Słupi, Słowińskiego Parku Narodowego, Centrum Naukowego "Eksperyment" w Gdyni, oceanarium w Stralsundzie w Niemczech, Muzeum Historii Naturalnej w Londynie, - planowanie współpracy uczniów ze Szkolnym Kołem Wolontariatu oraz sposobów uczestnictwa nauczycieli w poszczególnych przedsięwzięciach, - opracowanie sprawdzianów lub testów diagnozujących do badania poziomu osiągnięć uczniów, - prowadzenie analiz osiągnięć uczniów i opracowywanie wniosków i rekomendacji do dalszej pracy, - doskonalenie warsztatu pracy poprzez poszukiwanie i dzielenie się ciekawymi rozwiązaniami metodycznymi i organizacyjnymi, - zaplanowanie i podejmowanie działań z uczniami posiadającymi opinie i orzeczenia poradni psychologiczno - pedagogicznej, - przygotowywanie uczniów do konkursów, - przygotowywanie scenariuszy i realizacja imprez szkolnych z udziałem uczniów tej klasy. Z ustaleń z innymi nauczycielami pojawiły się podczas obserwowanych zajęć następujące elementy: - stosowanie ujednoliconego sposobu oceniania, - korelowanie treści i celów z innymi przedmiotami oraz monitorowanie stopnia rozumienia pojęć przez uczniów, - uzasadnienia przydatności realizowanych treści w praktyce, - zwracanie uwagi na poprawność językową i ortografię, - różnicowanie stopnia trudności zadań zgodnie z możliwościami ucznia. Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 27/35 Rys. 1j Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 28/35 Rys.1w Obszar badania: Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych, w tym: planowania, organizacji, realizacji, analizy i doskonalenia, następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami. W opinii dyrektora, zmiany zostają wprowadzane na podstawie wspólnie opracowanych wniosków np. z analizy wyników nauczania i egzaminów zewnętrznych, diagnoz, zaleceń zawartych w opiniach i orzeczeniach poradni psychologiczno-pedagogicznej lub lekarza, wyników obserwacji uczniów. Wspólne ustalenia nauczycieli dotyczą wszystkich obszarów procesów edukacyjnych. Dyrektor i nauczyciele podają przykłady zmian wprowadzonych w wyniku ustaleń między nauczycielami w celu doskonalenia procesów edukacyjnych: - zmiany związane z podziałem na grupy językowe podejmowane przez zespół nauczycieli języka angielskiego i języka niemieckiego, - wybór programów, podręczników i zeszytów ćwiczeń, - samodzielne formułowanie przez uczniów celów lekcji w oparciu o temat zajęć poprzez określenie Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 29/35 tzw. „nacobezu”, czyli „na co będę zwracać uwagę”, - modyfikowanie przedmiotowych systemach oceniania i określenie zasad podwyższenia oceny przez ucznia, - w wyniku diagnoz i rozpoznania potrzeb uczniów nauczyciele wspólnie opracowują ofertę zajęć dodatkowych i specjalistycznych, np. kół przedmiotowych i zainteresowań, zespołów wyrównawczych, zajęcia z rewalidacji, - wprowadzenie pracy metodą projektów od klas pierwszych, - uzgodnienie i modyfikowanie harmonogramów pracy szkoły, np. kalendarza konkursów szkolnych i udziału w zewnętrznych formach współzawodnictwa, terminów wewnętrznych egzaminów próbnych, - aktualizacja procedur postępowania nauczycieli w sytuacji zagrożeń. Nauczyciele uczący w jednym oddziale informują, że podejmują działania doskonalące zarówno indywidualnie w ramach nauczanego przedmiotu jak i realizowane interdyscyplinarnie we współpracy z innymi nauczycielami, a także z nauczycielem wspomagającym, pedagogiem i psychologiem. W wyniku bieżących i semestralnych analiz osiągnięć uczniów, wymiany informacji między nauczycielami wspólnie podejmowane są decyzje o potrzebie i zakresie wprowadzenia modyfikacji w procesach edukacyjnych realizowanych w tej klasie, np.: - zmodyfikowanie podziału zespołu klasowego na grupy na wybranych zajęciach w celu efektywniejszego indywidualizowania procesu nauczania, np. poprzez umożliwienie uczniom uzdolnionym wykonywanie dodatkowych zadań o większym stopniu trudności, - zwiększenie liczby i uatrakcyjnienie realizowanych przez uczniów projektów edukacyjnych, - bardziej precyzyjne dostosowanie prac pisemnych do możliwości edukacyjnych uczniów, - zwiększenie liczby prac kontrolnych uwzględniających wykorzystanie umiejętności rozwiązywania zadań testowych, pracy z materiałem źródłowym czy analizy danych, - zwiększenie zakresu wykorzystywania technik multimedialnych w pracy dydaktyczno-wychowawczej poprzez większą liczbę prezentacji multimedialnych na lekcjach różnych przedmiotów lub podczas realizacji projektów, - szerszy zasięg upowszechniania na forum szkoły i w środowisku lokalnym sukcesów uczniów, np. przez zamieszczanie informacji na stronie internetowej szkoły oraz w lokalnych mediach, - dzielenie się wynikami monitorowania osiągnięć uczniów i wnioskami dotyczącymi pracy edukacyjnej w tej klasie w celu stosowania skuteczniejszych, w tym nowatorskich metod i form pracy, np. prowadzenie eksperymentu lub obserwacji w terenie, - zwiększenie liczby zajęć terenowych, np. lekcji w muzeum czy w oceanarium, - aktywny udział uczniów w zajęciach prowadzonych przez studentów z Turcji w ramach programu Comenius, - współuczestnictwo uczniów w przygotowaniu przedstawienia oraz wywiadu w języku niemieckim w ramach współpracy ze szkołą w Niemczech. Nauczyciele podkreślają, że w wyniku wspólnych ustaleń znacznie zwiększyła się liczba uczniów uczęszczających na konsultacje i koła zainteresowań oraz uczestniczących w konkursach. W wojewódzkim konkursie biologicznym nastąpił wzrost liczby uczestników z czterech do siedmiu, w powiatowym konkursie wiedzy o HIV i AIDS – o dwie osoby, w konkursie przedmiotowym z matematyki – wzrost z jednego do pięciu uczestników, w przedmiotowym konkursie z fizyki wzięło udział 12 gimnazjalistów przy braku chętnych w poprzednim roku szkolnym, w konkursie matematycznym „Kangur” - wzrost z trzech do sześciu osób, a w konkursie o tematyce europejskiej – siedem osób uczestniczących przy braku zainteresowania w klasie pierwszej. Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 30/35 Obszar badania: Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy Nauczyciele informują, że wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy poprzez wymianę doświadczeń, informacji o uczniach, konsultacje, doradztwo, przekazywanie wiedzy zdobytej na szkoleniach, planowanie, opracowywanie i dzielenie się materiałami oraz środkami dydaktycznymi, wspólne organizowanie imprez i uroczystości szkolnych, wycieczek lub konkursów, korelowanie treści międzyprzedmiotowych. W mniejszym zakresie poprzez lekcje koleżeńskie (rys.1w). Podają, że wzajemnie skorzystali z pomocy innych nauczycieli w sprawach dotyczących m.in: - przygotowania testów diagnozujących, - interpretowania orzeczeń i opinii psychologiczno-pedagogicznych, - dostosowania wymagań do potrzeb i możliwości ucznia, pracy z uczniem zdolnym, - rozwiązywania problemów z uczniem sprawiającym kłopoty wychowawcze, - wyboru programu lub podręcznika, - oceniania, - korzystania z programów komputerowych i opracowania prezentacji multimedialnych, - przygotowania uczniów do konkursów, - wymiany wiedzy z zakresu metodyki i literatury fachowej, - planowania lekcji z udziałem innych nauczycieli lub uczniów, - organizowania imprez, uroczystości, wycieczek, - ewaluacji wewnętrznej, - opracowania regulaminów lub procedur wewnętrznych. Efektami tej współpracy, zdaniem respondentów są: - osiągnięcia i rozwój ucznia zgodnie z jego potrzebami i możliwościami, które umożliwiają m.in.: analizy diagnoz i wyników nauczania, indywidualizację nauczania, trafny dobór metod i form pracy edukacyjnej, korelowanie treści międzyprzedmiotowych, - stosowanie atrakcyjnych sposobów realizacji zadań dydaktyczno-wychowawczych, np. poprzez wycieczki edukacyjne, lekcje w terenie, projekty, - wzbogacanie warsztatu pracy oraz rozwój zawodowy nauczycieli. Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 31/35 Rys.1w Obszar badania: Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy. Informują, że prowadzą ewaluację pracy własnej we współpracy z innymi nauczycielami (rys. 1j, 2j), szczególnie w zakresie: - opracowania narzędzi badawczych i analizy wyników ewaluacji, w tym testów diagnozujących, sprawdzianów i testów wiedzy i umiejętności, - określenia stopnia realizacji podstawy programowej i efektów pracy dydaktycznej poprzez analizę wyników egzaminów zewnętrznych i próbnych, - efektów pracy dydaktycznej, szczególnie z uczniami o indywidualnych potrzebach edukacyjnych, - kryteriów oceniania, skuteczności aktywizowania i zasad współpracy z uczniami, - form i metod nauczania, w tym atrakcyjności zajęć, - skuteczności działań wychowawczych, w tym motywowania i inspirowania uczniów, - poziomu zrozumienia informacji przekazywanej uczniom, Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 32/35 - relacji z uczniami, - współpracy z rodzicami, - funkcjonalności i użyteczności planów nauczania, - osiągnięć pracy zespołu nauczycieli uczących w danej klasie i pracy zespołu przedmiotowego. Ewaluacja pracy własnej prowadzona dydaktyczno-wychowawczej, opracowania jest w zespołach dostosowanych w celu do potrzeb opracowania ucznia wniosków programów, z pracy podsumowania osiągnięć uczniów, modyfikowania planów nauczania, prawidłowego doboru form wspomagających pracę ucznia. Współpraca w tym zakresie oceniana jest przez wszystkich nauczycieli, jako przydatna (rys. 3j). Rys. 1j Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 Rys. 2j 33/35 Rys. 3j Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 34/35 Raport sporządzili ● Romuald Bieniasz-Krzywiec ● Małgorzata Stenka-Kozłowska Kurator Oświaty: ........................................ Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 4 35/35
