KONTO KSIĘGOWE

KONTO KSIĘGOWE
dr Marek Masztalerz
KSIĘGI RACHUNKOWE
DZIENNIK
chronologiczne ujęcie operacji
gospodarczych na podstawie
dowodów księgowych
KSIĘGA GŁÓWNA
systematyczne ujęcie operacji
gospodarczych na kontach
KSIĘGI POMOCNICZE
uszczegółowienie i uzupełnienie
zapisów na kontach księgi głównej
ZESTAWIENIE
OBROTÓW I SALD
zestawienie obrotów i sald kont
księgi głównej
INWENTARZ
wykaz aktywów i pasywów
potwierdzony ich inwentaryzacją
© Marek Masztalerz
1
KONTO KSIĘGOWE
KaŜdy składnik bilansu i rachunku zysków i strat posiada swoje konto
księgowe, na którym ujmuje się saldo początkowe składnika oraz
wszelkie zmiany wynikające z operacji gospodarczych potwierdzonych
dowodami księgowymi.
Symbol i nazwa konta
Data
Dokument
Treść operacji
Winien
Ma
W systemach informatycznych (FK) wszystkie konta są powiązane
z odpowiednimi pozycjami w bilansie i rachunku wyników.
© Marek Masztalerz
KONTO TEOWE
Winien (Wn)
Debet (Dt)
zapisy
w cięŜar konta
obciąŜenie
konta
SYMBOL
NAZWA
Ma (Ma)
Credit (Ct)
zapisy
na dobro konta
uznanie
konta
© Marek Masztalerz
2
KONTA BILANSOWE
Dt
Składnik aktywów
saldo
początkowe
(debetowe)
Ct
zmniejszenia
Składnik pasywów
Dt
zmniejszenia
zwiększenia
obroty
debetowe
saldo
początkowe
(kredytowe)
zwiększenia
obroty
kredytowe
obroty
debetowe
saldo
końcowe
(debetowe)
suma
Ct
obroty
kredytowe
saldo
końcowe
(kredytowe)
suma
suma
suma
© Marek Masztalerz
KONTA WYNIKOWE
Dt
Koszty i straty
zwiększenia
obroty
debetowe
Ct
zmniejszenia
Przychody i zyski
Dt
zmniejszenia
obroty
debetowe
obroty
kredytowe
Ct
zwiększenia
obroty
kredytowe
Konta wynikowe nie wykazują sald, gdyŜ na koniec okresu obroty
tych kont są przenoszone na konto bilansowe „Wynik finansowy”.
Dt
Wynik finansowy
koszty
przychody
obroty Dt
Sk. Ct
(zysk)
obroty Ct
Sk. Dt
(strata)
suma
suma
Ct
© Marek Masztalerz
3
ZAPISY NA KONTACH
Typ konta
Typ konta
AKTYWNE
BILANSOWE
PASYWNE
Winien
Ma
+
–
–
+
x
PRZYCHODOWE
WYNIKOWE
KOSZTOWE
x
© Marek Masztalerz
Konto bankowe to konto księgowe !
Wyciąg z konta nr 26 1234 5678 0000 0000 9876 5432:
Data
Treść operacji
1.03.2009
Stypendium naukowe
2.03.2009
Płatność kartą Multikino
2.03.2009 Wypłata z bankomatu
Zapis w księgach banku:
To samo w księgach studenta:
Winien
Ma
500,00
20,00
50,00
20,00
50,00
500,00
500,00
20,00
50,00
© Marek Masztalerz
4
ZAKŁADOWY PLAN KONT
Zespół
Zakres informacyjny zespołu
0
Aktywa trwałe
1
Środki pienięŜne i krótkoterminowe aktywa finansowe
2
Rozrachunki i roszczenia
3
Materiały i towary
4
Koszty według rodzaju i ich rozliczenie
5
Koszty według typów działalności i ich rozliczenie
6
Produkty i rozliczenia międzyokresowe
7
Przychody i koszty związane z ich osiągnięciem
8
Kapitały i wynik finansowy
9
???
© Marek Masztalerz
Przykład planu kont
© Marek Masztalerz
5
KLASYFIKACJA KONT
KONTA
BILANSOWE
słuŜą do ewidencji zmian stanu i wartości
składników aktywów i pasywów
KONTA
WYNIKOWE
słuŜą do ewidencji przychodów, kosztów,
zysków i strat nadzwyczajnych, wyniku
finansowego i podatku dochodowego
KONTA
POZABILANSOWE
KONTA
ROZLICZENIOWE
KONTA
KORYGUJĄCE
słuŜą do ewidencji składników pozabilansowych
będących pod kontrolą firmy (np. najmowane
budynki, dzierŜawione maszyny)
słuŜą do rozliczania np. zakupów materiałów
i towarów, kosztów i przychodów, wyniku
finansowego, nadwyŜek i niedoborów
słuŜą do ewidencji zmian wartości składników
bilansu (umorzenie, odpisy aktualizujące)
© Marek Masztalerz
PODZIELNOŚĆ KONTA
PODZIELNOŚĆ POZIOMA
wydzielenie kont analitycznych
w ramach konta syntetycznego
PODZIELNOŚĆ PIONOWA
podział wartości przedmiotu
ewidencji lub wydzielenie
niektórych operacji na odrębne
konto syntetyczne (korygujące)
• ewidencja rozrachunków
w przekroju kontrahentów,
• ewidencja środków
pienięŜnych w kasie
w przekroju walut,
• ewidencja zapasów
w przekroju asortymentów,
• środki trwałe i ich umorzenie
• odpisy aktualizujące wartość
aktywów (zapasów, środków
trwałych, inwestycji, naleŜności)
• ewidencja kosztów
i przychodów w róŜnych
przekrojach
© Marek Masztalerz
6
ZASADA PODWÓJNEGO ZAPISU
KaŜda operacja gospodarcza jest ujmowana:
• na co najmniej dwóch kontach,
• po przeciwnych stronach (Wn/Ma),
• w tej samej kwocie.
© Marek Masztalerz
ZAPISY PROSTE I ZŁOśONE
Zapis prosty polega na ujęciu operacji gospodarczej
na dwóch kontach.
300
300
Zapis złoŜony polega na ujęciu operacji gospodarczej
na więcej niŜ dwóch kontach, np.:
300
250
50
© Marek Masztalerz
7
KONTA SYNTETYCZNE I ANALITYCZNE
słuŜą do ewidencji składników bilansu i rachunku
wyników, zgodnie z zasadą podwójnego zapisu
KONTA
SYNTETYCZNE
słuŜą do szczegółowej i wielopoziomowej
ewidencji składników bilansu i rachunku
wyników w formie zapisu powtórzonego
KONTA
ANALITYCZNE
201 NaleŜności
Sp. 600
90
201-01
Alfa
20
110
50
Sp. 70
20
201-02
Beta
Sp. 380
90
50
201-03
Gamma
Sp. 150
110
W komputerowych programach FK księgowań dokonuje się na kontach analitycznych
najniŜszego rzędu – zapisane tam kwoty są automatycznie przenoszone przez program
na konta analityczne wyŜszego poziomu oraz na konta syntetyczne.
© Marek Masztalerz
BŁĘDY KSIĘGOWE
STORNO CZARNE
Storno czarne polega albo na doksięgowaniu brakującej kwoty albo
na wyksięgowaniu operacji i ponownym poprawnym zaksięgowaniu.
Wadą tej metody jest sztuczne podwyŜszanie obrotów na kontach.
5000
200
STORNO CZERWONE
Storno czerwone polega na zaksięgowaniu korekty wcześniejszego
zapisu na kontach. Zapisu korygującego dokonuje się w kolorze
czerwonym, w ramce lub w nawiasie – w kaŜdym przypadku oznacza
to zapis ujemny. Obroty kont nie są zawyŜane.
5000
200
5000
200
5000
(200)
© Marek Masztalerz
8