Na Mazowszu będzie bezpieczniej
Transkrypt
Na Mazowszu będzie bezpieczniej
W NUMERZE: KRONIKA MAZOWIECKA Z prac samorządu XII sesja Sejmiku Województwa Mazowieckiego . . . . . . . . . . . . . . . 2 W komisjach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Posiedzenia Zarządu Województwa Mazowieckiego . . . . . . . . . . . 11 Temat miesiąca Mazowieckie święto plonów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Warto wiedzieć Grupą Mości Panowie, czyli rzecz o rolniczych grupach producenckich . . . . . . . . . . . . . . . 14 Puszcza za rogatkami Warszawy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Imprezy kulturalne na Mazowszu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Miesiąc na Mazowszu „Kroplówka” finansowa dla szpitali . . . . . . . . . . . Nowoczesny tabor kolejowy . . . . . . . . . . . . . . . . Na Mazowszu będzie bezpieczniej . . . . . . . . . . . . Bezpieczniej do szkoły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Podsumowanie Pogodnego Lata . . . . . . . . . . . . . Projekt „OMNI-NET” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bezpieczny gimbus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pamięć i pojednanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Moją miłością jest Natura . . . . . . . . . . . . . . . . . . „Mazowsze Bliskie Sercu” – II edycja . . . . . . . . . . . Kolej przyszłością Mazowsza . . . . . . . . . . . . . . . Koncertowy Węgrów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II Festiwal Produktów Regionalnych i Ekologicznych Międzynarodowe Dni z Doradztwem Rolniczym . . . Zielony Korczew . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . „O pierścień księżnej Anny” . . . . . . . . . . . . . . . . Nadbużańskie Serpelice . . . . . . . . . . . . . . . . . . „Viva Rossini !!!” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Za niebieską Ukrainą – żal . . . . . . . . . . . . . . . . . Łąck – weekendowa stolica hippiki . . . . . . . . . . . Fala pomocy dla Jeziora Zdworskiego wciąż płynie . Zaproszenie w kolorze bieli i brązu . . . . . . . . . . . Z wizytą w piastowskim grodzie . . . . . . . . . . . . . Popłynęli z wiatrem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Spływ kajakowy samorządowców . . . . . . . . . . . . Poezja emocjami pisana . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rok Wyspiańskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Szansa na lepszą przyszłość . . . . . . . . . . . . . . . . Okno na świat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Reaktywacja połączenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . Strategiczne porozumienie . . . . . . . . . . . . . . . . Turniej rycerski w rocznicę lokacji miasta . . . . . . . Radomskie Święto Chleba . . . . . . . . . . . . . . . . . Festiwal z Myszką . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Muzyka klasyczna w Solcu . . . . . . . . . . . . . . . . . Święto Żelaza i Stali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Za zasługi dla kultury ludowej . . . . . . . . . . . . . . Jubileuszowe spotkanie kapel podwórkowych . . . . „Na Pielgrzymim Szlaku” . . . . . . . . . . . . . . . . . . Życie wycięte z papieru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pusca mniodem płynąca . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bitwa pod Ostrołęką . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Z perspektywy siodła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . W Hołdzie Powstańcom Warszawskim. . . . . . . . . . Powrócili Szwoleżerowie Gwardii. . . . . . . . . . . . . Spotkania ze średniowieczem w Ciechanowie . . . . Plener w Ciechanowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . W skrócie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 . 26 . 27 . 28 . 29 . 30 . 31 . 32 . 32 . 33 . 34 . 35 . 36 . 37 . 38 . 38 . 40 . 41 . 42 . 42 . 43 . 44 . 45 . 46 . 46 . 47 . 47 . 48 . 48 . 49 . 49 . 50 . 52 . 53 . 54 . 55 . 55 . 56 . 56 . 57 . 58 . 59 . 61 . 61 . 62 . 63 . 64 65 Foto na okładce: Podsumowanie Pogodnego Lata, Łąck – weekendowa stolica hippiki, Na Mazowszu będzie bezpieczniej Redaguje Zespół w składzie: Redaktor Naczelna Magdalena Lewandowska Zastępca Redaktor Naczelnej Elżbieta Tomaszewska Agnieszka Bogucka Elwira Kasprzak Justyna Michniewicz Zdjęcia: Maria Amamowicz-Lipiec, Archiwum Redakcji „Przegląd Hodowlany”, Adam Bakuła, Barbara Chrzanowska, Joanna Czechowicz, Anna Groszyk, Monika Guzowska, Ewa Janoszka, Teresa Kaczorowska, Mariusz Karpiński, B. Kendzierska, Jan Kutyło, Magdalena Lewandowska, Mariusz Mierzejewski, Katarzyna Mróz, Ireneusz Nieczajew, Michał Rząca, Ewa Szczepanowska, Marek Ślufarski, Barbara Tokarska, Elżbieta Tomaszewska, Wiesław Wismont, Jerzy Zawadzki Mapę wykonał: Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska o. Ciechanów ul. Strażacka 6, 06-400 Ciechanów tel. (23) 672 59 59 Opracowanie graficzne Robert Stachowicz Skład komputerowy: Robert Mączyński, QLCO. Agencja Reklamowo-Wydawnicza, Tel. 699 71 21 Wydawca: Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego 03-472 Warszawa, ul. B. Brechta 3 Tel. 59 79 204, Faks 59 79 206 Druk: Drukarnia „REGIS” Sp. z o.o. ul. Napoleona 4 , 05-230 Kobyłka Nakład: 2500 egz. Urząd Marszałkowski i „Kronika Mazowiecka” w internecie: http://www.mazovia.pl e-mail: [email protected] Redakcja zastrzega sobie możliwość skracania nadesłanych materiałów. OD REDAKCJI Wrzesień to w naszej kulturze miesiąc, który można by nazwać symbolem obfitości – to czas kończenia żniw, zbioru owoców i warzyw, a także miodobrania. Od wieków na przełomie sierpnia i września uroczyście, w czasie dożynek, rolnicy dziękowali za obfite zbiory. Tak było również i w tym roku. Dlatego w „Kronice Mazowieckiej” wiele miejsca zajmują tematy, związane z rolnictwem. Polecam zwłaszcza lekturę artykułu, poświęconego tworzeniu rolniczych grup producenckich. Jednym z najistotniejszych warunków osiągania sukcesów jest konkurencyjność. Indywidualnie trudno zaistnieć na rynku, znacznie łatwiejsze jest to w grupie. Dlatego Samorząd Województwa Mazowieckiego wspiera tworzenie grup producentów branży rolno-spożywczej. Polecam Państwa uwadze również materiał, zamieszczony w rubryce „Miesiąc na Mazowszu”, a poświęcony sytuacji w mazowieckiej służbie zdrowia. O tym, że jest ona trudna i wymaga rozwiązań systemowych, obejmujących cały kraj, nie trzeba nikogo przekonywać. Co jednak może zrobić Samorząd dla podległych sobie placówek? O tym dowiecie się Państwo z artykułu pt.: „Pomoc dla mazowieckich szpitali”. Samorząd Województwa Mazowieckiego dba o rozwój infrastruktury w regionie. Przykładem niech będą inwestycje w budowę i remonty dróg, a przede wszystkim rozwój kolejowych połączeń regionalnych. Ostatnio podpisane zostały umowy, na mocy których już wkrótce wyjadą na mazowieckie tory nowe, wygodne, piętrowe wagony, a w Siedlcach ruszy produkcja nowoczesnych pociągów. O szczegółach dowiecie się Państwo z materiałów, zamieszczonych w rubryce „Miesiąc na Mazowszu” W każdym numerze „Kroniki” staramy się przybliżać urokliwe zakątki naszego regionu. Tym razem zapraszamy Państwa do Puszczy Zielonej. To jeden z największych i najciekawszych, a zarazem nie do końca odkrytych regionów etnograficznych. Mimo iż w tym numerze „Kroniki” nie opisujemy obszernie wydarzeń, upamiętniających bolesne rocznice, związane z naszą historią, Mazowiecki Samorząd o nich nie zapomniał. Jego przedstawiciele, jak co roku, brali aktywny udział w obchodach rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, Bitwy Warszawskiej, czy rozpoczęcia II wojny światowej. Pamiętając o naszych bohaterskich przodkach, starajmy się nie zaprzepaścić wolności, którą wywalczyli, płacąc za nią najwyższą cenę. KRONIKA MAZOWIECKA Drodzy Czytelnicy! Życzę przyjemnej lektury Magdalena Lewandowska Redaktor Naczelna NR 9 (57) / 2007 1 Z PRAC SAMORZĄDU KRONIKA MAZOWIECKA W komisjach Komisja Rozwoju Gospodarczego, Infrastruktury i Przeciwdziałania Bezrobociu 22 sierpnia Wyborcy ocenią nas po stanie dróg, będziemy więc bacznie przyglądać się pracy Mazowieckiego Zarządu Dróg Wojewódzkich - powiedział Leszek Ruszczyk, przewodniczący komisji. Teresa Materek, dyrektor Mazowieckiego Zarządu Dróg Wojewódzkich, przedstawiła Komisji sprawozdanie z wykonania planu rzeczowo-finansowego na dzień 31 lipca. Na zadania inwestycyjne w 2007 r. przewidziano ponad 202 mln zł, na remonty zaś 111 mln zł. Zgodnie z przepisami, do końca czerwca w pełni zostały wykorzystane środki niewygasające z 2006 roku. Dyrektor poinformowała również, że na prośbę władz Pruszkowa nastąpiły zmiany w projekcie budowy „paszkowianki”. W związku z tym należy uzupełnić dokumentację, dotyczącą jednego z odcinków tej drogi tak, by połączyć komunikacyjnie miasto z tą ważną obwodnicą. Dzięki nowym kompetencjom, nadanym przez zarząd województwa, MZDW ma możliwość podpisywania 2 i 3-letnich umów na realizacje zadań w drogownictwie. To ogromna zmiana, o którą od kilku lat zabiegali radni. Pozwala na prowadzenie inwestycji przez jednego wykonawcę, a tym samym nie wymaga ogłaszania co roku przetargu na to samo zadanie, realizowane na kilku odcinkach. Radny Krzysztof Borkowski zgłosił zastrzeżenie dotyczące zwężającego się raptownie pasa modernizowanej drogi Kosów Lacki – Małkinia na odcinku przebiegającym przez miasto. Teresa Materek wyjaśniła, iż zgodnie z normami europejskimi, szerokość pasa drogi musi wynosić 2 m x 3,5 m lub 2 x 3 m. I tak jest. To tylko optyczne złudzenie zwężenia spowodowane obecnością kanału ściekowego z kratkami, chodników i krawężników biegnących wzdłuż pasa ruchu. Komisja zaakceptowała projekt uchwały zmieniającej uchwałę w sprawie wysokości stawek opłat za zajęcie pasa drogowego dróg wojewódzkich. Po przeanalizowaniu stawek w innych województwach, wysokość opłat pozostaje na takim samym poziomie. Zmianie ulega jedynie sposób ich obliczania (opłata za niepełny rok kalendarzowy obliczana będzie proporcjonalnie do liczby wykorzystanych dni). Natomiast okazją do dyskusji stało się pierwsze czytanie projektu uchwały zmieniającej uchwałę w sprawie przyjęcia list benefi- NR 9 (57) / 2007 cjentów realizowanych zadań i kwot dotacji celowych w ramach „Samorządowego Instrumentu Wsparcia Rozwoju Mazowsza” z komponentami. Wprowadzono 46 zmian. Wynikają one przede wszystkim z faktu, że gminy wycofują swoje zgłoszenia na realizację zadań lub je zmieniają, ponieważ okazuje się, że nie dysponują w budżecie dostatecznymi środkami finansowymi, niezbędnymi do zabezpieczenia wkładu własnego. Z tego też powodu, w niektórych przypadkach, zmniejszono przyznawane kwoty wsparcia. Piotr Szprendałowicz, członek Zarządu powiedział, że docierają do niego głosy niezadowolenia. Jednak podział w ramach mazowieckiego instrumentu wsparcia został zamknięty i nie ma możliwości zwiększenia środków finansowych. – Wiecie dobrze, Państwo, że nie można było wcześniej uruchomić tego programu, jak po przyjęciu budżetu województwa, co nastąpiło w marcu – przypomniał Piotr Szprendałowicz. W związku z tym radna Teresa Wargocka zaproponowała, by przygotować nową uchwałę, umożliwiającą uruchomienie takiego programu w 2008 roku. Radni wnioskowali zatem, by regularnie przyznawać kwoty w ramach instrumentu wsparcia, a zasady ich przydziału uchwalić wraz z zatwierdzeniem budżetu. Radny Grzegorz Kostrzewa-Zorbas przyjrzał się natomiast możliwościom wprowadzenia do instrumentu wsparcia procedur stosowanych w aplikowaniu środków unijnych oraz dokonania jeszcze w tym roku zmian zadań zgłoszonych przez gminy. Stwierdził, że takie szanse istnieją, jednak należy wziąć pod uwagę czas, bowiem wszelkie zmiany muszą być poddane pod obrady komisji, a następnie Sejmiku. Zainteresowani zmianą zgłoszonych zadań znajdą odpowiednie instrukcje na stronie www.mazovia.pl Na zakończenie obrad Piotr Szprendałowicz po raz kolejny podkreślił, że Samorządowy Instrument Wsparcia Rozwoju Mazowsza - jak sama nazwa wskazuje – ma na celu wspierać gminy i powiaty, a nie rozwiązywać za nie problemy. Służy uaktywnianiu, a nie wyręczaniu samorządów lokalnych w realizacji ich zadań własnych. 5 KRONIKA MAZOWIECKA Z PRAC SAMORZĄDU Komisja Strategii Rozwoju Regionalnego i Zagospodarowania Przestrzennego 23 sierpnia Propozycje i wnioski komisji, zgłaszane podczas tegorocznych posiedzeń wyjazdowych, stają sie realne. Podczas marcowego, wyjazdowego posiedzenia komisji dyskutowano nad projektem utworzenia w Radomiu i podregionie radomskim – Południowo-Mazowieckiego Okręgu Wiedzy, Nauki, Wysokich Technik i Technologii. W efekcie powstał projekt uchwały, który został skierowany do Zarządu Województwa Mazowieckiego. Po przeanalizowaniu sprawy Zarząd przedstawił Komisji swoją opinię, proponując wprowadzenie poprawek do treści stanowiska i uzasadnienia. W wyniku dyskusji radni zgodzili się, że ten ważny dla subregionu „Pałac biskupów” – przyszła siedziba Centrum Tożsamości i Kultur Mazowsza radomskiego projekt wymaga doprecyzowania i określenia podziału odpowiedzialności za jego realizację pomiędzy samorządem województwa a samorządami lokalnymi. Członkowie komisji – przedstawiciele ziemi radomskiej, radni: Leszek Ruszczyk, Ryszard Chojnacki i Agnieszka Górska – zobowiązali się do zorganizowania spotkania radnych Sejmiku i przedstawicieli Urzędu Marszałkowskiego z przedstawicielami władz subregionu radomskiego, biznesmenami i ludźmi nauki. Wicemarszałek Jacek Kozłowski uznał sprawę za bardzo ważną i zadeklarował sfinansowanie tego spotkania ze środków samorządu. 6 Z kolei pokłosiem czerwcowego posiedzenia Komisji Strategii Rozwoju Regionalnego i Zagospodarowania Przestrzennego w Górze Kalwarii był apel skierowany do Zarządu Województwa Mazowieckiego związany z utworzeniem Centrum Tożsamości i Kultur Mazowsza. Czytamy w nim m.in. „Stworzenie strategicznej regionalnej instytucji o charakterze kulturalnym, edukacyjnym i promocyjnym jest pożądane ze względu na potrzebę promowania niepowtarzalnej, historycznej i kulturowej tożsamości Mazowsza. Góra Kalwaria, jako przyszła lokalizacja Centrum Tożsamości i Kultur Mazowsza, jest miejscem, które skupia w sobie bogatą, różnorodną historię i kulturę regionu. Ze względu na położenie w Obszarze Metropolitalnym Warszawy jest też doskonałym miejscem do promocji Mazowsza oraz do rozwoju współpracy z wielkim i prężnym środowiskiem kulturalnym i całą społecznością stolicy. Wyjątkowy status Góry Kalwarii wraz z Czerskiem na mapie historycznej Mazowsza sprawia, że nowa instytucja stworzyłaby wartościowy i potrzebny plan kulturalny, edukacyjny oraz promocyjny – zarówno w wymiarze lokalnym, jak i dotyczącym całego regionu”. Jak zauważył wicemarszałek Tomasz Siemoniak, osoby zajmujące się kulturą na Mazowszu cieszy inicjatywa Komisji i postawa, obecnej na posiedzeniu komisji, Burmistrz Góry Kalwarii, Barbary Samborskiej, która skutecznie przekonywała radnych, podkreślając zalety swojego miasta. Kolejnym tematem była kontynuacja sprawy utworzenia Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Programów Unijnych (MJWPU), która rozpoczęła działalność w lipcu br i nadania jej statutu. Jednostka ta będzie realizowała zadania wynikające z: ❑ pełnienia przez Zarząd Województwa Mazowieckiego roli Instytucji Zarządzającej dla Regionalnego Programu Operacyjnego (RPO)Województwa Mazowieckiego 2007-2013 oraz ❑ pełnienia przez samorząd województwa roli Instytucji Pośredniczącej dla komponentu regionalnego Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (POKL). Z UE będą napływały środki finansowe w ramach dwóch funduszy: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego. Komisja poznała nowego dyrektora jednostki – Piotra Adamskiego, który starał się odpowiadać na pytania radnych. Wspierał go w tym wicemarszałek Jacek Kozłowski, nadzorujący działalność tej jednostki. Komisja miała wiele zastrzeżeń. Dotyczyły one przede wszystkim statutu jednostki. Zarząd zaproponował dwie poprawki do statutu. Pierwsza stwarzała możliwość powierzenia jej wdrażania dodatkowo innych (niż RPO i POKL) programów unijnych, druga miała na celu usuniecie ograniczenia dotyczącego wdrażania zadań współfinansowanych z Funduszu Pracy. Komisja pozytywnie zaopiniowała pierwszą z proponowanych poprawek. Odnośnie drugiej poprawki, radni zdecydowali, aby ją odrzucić, nie rekomendować Sejmikowi. NR 9 (57) / 2007 Z PRAC SAMORZĄDU Powodem było prawdopodobieństwo zmian legislacyjnych, które uniemożliwią przesuniecie zadań współfinansowanych z Funduszu Pracy do innych instytucji niż Wojewódzki Urząd Pracy. Ze stanowiskiem komisji zgodził się reprezentujący Zarząd – wicemarszałek Jacek Kozłowski. Podczas dyskusji radni wyrazili obawy związane z możliwością efektywnej kontroli jednostki. Dyskusja była długa, bo też i kwoty rozdzielane przez Mazowiecką Jednostkę Wdrażania Programów Unijnych będą ogromne. Do podziału jest blisko 3 mld euro. Komisja Kultury i Dziedzictwa Narodowego 23 sierpnia Samorząd województwa zamierza wydać kompendium wiedzy na temat regionu. Celem publikacji jest przybliżenie młodym Mazowszanom zarówno historii, jak i obecnej sytuacji naszego regionu wraz ze wskazaniem możliwości stojących przed Mazowszem. Radni chcą, aby w tym opracowaniu przedstawiono ideę „małej ojczyzny”, stanowiącej istotny element zróżnicowania regionalnego Polski i Europy pod względem historycznym, kulturowym i gospodarczym, a jednocześnie będącej ważnym elementem wspólnoty. Praca ta, mówili radni – Z jednej strony stanowiła będzie kompendium wiedzy na temat regionu, z drugiej zaś podręcznik lokalnego patriotyzmu, którego młodzi ludzie nie mogą nauczyć się w szkole. Obecnie formuje się zespół ds. opracowania kompendium wiedzy na temat województwa mazowieckiego. Komisja do jego składu rekomendowała Andrzeja Celińskiego, pełniącego funkcję przewodniczącego komisji. NR 9 (57) / 2007 KRONIKA MAZOWIECKA Zabytkowe kramy żydowskie w Górze Kalwarii Kolejnym punktem posiedzenia Komisji było wydanie decyzji w sprawie udostępnienia herbu województwa mazowieckiego, o którą wystąpił Klub Gepardów Biznesu oraz Mazowiecki Regionalny Fundusz Pożyczkowy. Wszystkie jednostki podległe Samorządowi Województwa Mazowieckiego, w tym Mazowiecki Regionalny Fundusz Pożyczkowy, mają zgodę na wykorzystywanie herbu Mazowsza. Klub Gepardów, jak na razie, takiej zgody nie otrzymał. Komisja uzasadnia swą decyzję brakiem wystarczających informacji na temat działalności klubu. Jak powiedział radny Andrzej Celiński, doświadczenie pokazało, że trzeba być bardzo ostrożnym w wydawaniu takiej zgody. Wprawdzie firma jest ogólnokrajowa, ma także stronę internetową, ale przedstawiła niepełne dane na swój temat. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej 23 sierpnia Po zrealizowaniu porządku obrad rozgorzała dyskusja na temat sytuacji personalnej w placówkach zdrowia na Mazowszu, m.in. braku lekarzy specjalistów, wyjazdu kadry medycznej za granicę. Członkami komisji są lekarze, ordynatorzy szpitali mazowieckich, lekarze pierwszego kontaktu. Problemy związane ze służbą zdrowia są im doskonale znane. Komisja opiniowała projekty uchwał dotyczące zatwierdzenia statutów w sześciu placówkach. W trzech przypadkach zajęła się sprawami powoływania Rad Społecznych oraz komisji konkursowej w postępowaniu wyłaniającym zastępcę dyrektora Szpital w Kozienicach 7 KRONIKA MAZOWIECKA Z PRAC SAMORZĄDU „Meditransu”. Omówiono także restrukturyzację Szpitala Specjalistycznego w Radomiu. Wszystkie tematy związane z czytaniem tych projektów uchwał przedstawił Waldemar Roszkiewicz, członek Zarządu i lekarz. Zmiany statutów, powiedział, związane są m.in. z łączeniem oddziałów, likwidacją niektórych z nich, powoływaniem komórek konsultacyjnych czy tworzeniem przychodni przyszpitalnych. Komisja otrzymała informacje, że Zarząd podjął decyzję o udzieleniu (na wniosek Komisji) pożyczek krótkoterminowych na ponad 23 mln zł czternastu mazowieckim szpitalom, zaś sześciu udzielił poręczeń kredytów na ponad 13 mln zł. Ponadto podjęto decyzję o utworzeniu komponentu G w „Samorzą- Budowa nowego szpitala w Pułtusku będzie mogła być dokończona m.in. dzięki dotacji z budżetu województwa ❑ obserwuje się masowe wyjazdy lekarzy i pielęgniarek do innych krajów ❑ powstała ogromna luka pokoleniowa wykształconych specjalistów. Średnia ich wieku to ponad 50 lat. Wykształcenie nowych kadr zajmie kilkanaście lat - podkreślił radny Czesław Czechyra. Opracowała ELŻBIETA TOMASZEWSKA Komisja Ochrony Środowiska 24 sierpnia Obrady zdominowała dyskusja nad „Programem usuwania wyrobów zawierających azbest dla województwa mazowieckiego”. dowym Instrumencie Wsparcia Rozwoju Mazowsza”, w ramach którego będą mogły ubiegać się o dodatkową pomoc finansową szpitale powiatowe i Domy Pomocy Społecznej. Samorząd przeznacza na ten cel - jeszcze w tym roku – 33 mln zł. Następnie poruszono sprawę dofinansowania szpitala w Pułtusku. Dotychczas budowa była finansowana z budżetu państwa (w ramach kontraktu wojewódzkiego), ale nie otrzymała wsparcia na lata 2007 - 2008. Mieszkańcy powiatu i wszyscy, zdążający ruchliwą drogą na Mazury (patrz „Kronika Mazowiecka” 5/2005) potrzebują nowego szpitala. Obecny jest naprawdę bardzo stary (z 1876 roku), najstarszy na Mazowszu. Na ten cel przeznaczono z budżetu województwa 11 mln zł. Sytuacja służby zdrowia, od czasu ostatniego posiedzenia Komisji, nieco się wyjaśniła. Nie zmieniło się jednak to, że: ❑ w szpitalach wojewódzkich nie ma możliwości prawnych na podniesienie pensji więcej niż o 10 proc. 8 Komisja zaczęła posiedzenie od zapoznania się z informacją nt. przebiegu prac dotyczących aktualizacji „Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2007-2011 z uwzględnieniem lat 2012-2015”. Wicemarszałek Tomasz Siemoniak zapowiedział autopoprawkę Zarządu do projektu tego planu, wynikającą z uwag zgłoszonych przez ministra środowiska. Zastępca dyrektora Departamentu Środowiska, Małgorzata Krzyżanowska dodała ponadto, że jako załącznik do planu dołączony zostanie także „Program usuwania wyrobów zawierających azbest dla województwa mazowieckiego”. Obecnie skierowano go do konsultacji społecznych. O problemie z usuwaniem odpadów azbestowych pisaliśmy wielokrotnie w „Kronice Mazowieckiej”. W Polsce od 8 lat istnieje zakaz stosowania wyrobów zawierających azbest. Krajowy program usuwania tych wyrobów przewiduje zlikwidowanie ich do 2032 r. Przez wiele lat azbest wykorzystywano powszechnie w budownictwie, energetyce, transporcie i przemyśle chemicznym do produkcji ponad 3 000 rodzajów wyrobów przemysłowych, tj. azbestowo-cementowych, izolacyjnych, uszczelniających, ciernych i hydroizolacyjnych. Łącznie na terenie Mazowsza występuje ponad 1,5 mln ton wyrobów azbestowych. Aż 93 proc. znajduje się w budynkach mieszkalnych i inwentarskich. Rury azbestowo-cementowe stanowią 4,4 proc., a wyroby zinwentaryzowane przez przedsiębiorców – 2,7 proc. Problem jest ogromny. Szacuje się, że udział płyt azbestowo-cementowych w pokryciach dachowych i elewacjach budynków mieszkalnych na terenach wiejskich wynosi 90 proc., miejsko-wiejskich 50 proc., a na terenach miejskich – 25 proc. Natomiast NR 9 (57) / 2007 Z PRAC SAMORZĄDU udział płyt azbestowo-cementowych w pokryciach dachowych budynków inwentarskich przekracza 90 proc. Analizując wskaźnik nagromadzenia azbestu (w tonach na kilometr kwadratowy powierzchni), można stwierdzić, że najgorsza sytuacja występuje w Warszawie i powiatach grodziskim, piaseczyńskim, otwockim i warszawskim zachodnim. Celem podstawowym „Programu usuwania wyrobów zawierających azbest dla województwa mazowieckiego” jest wskazanie takich działań, mechanizmów i źródeł finansowania, które pozwolą na bezpieczne usunięcie tych wyrobów z obszaru Mazowsza. Wśród realizowanych zadań szczególną uwagę należy poświęcić eliminowaniu negatywnych skutków zdrowotnych, spowodowanych obecnością azbestu. Dokładne założenia tego programu przedstawił członkom komisji Marek Pszonka z Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego. Na terenie województwa mazowieckiego funkcjonuje obecnie jedno składowisko przyjmujące odpady zawierające azbest – Rachocin w powiecie sierpeckim. Jednak w dalszym ciągu nie wdrożono technologii unieszkodliwiania tego rodzaju odpadów. Mazowiecki program zakłada III etapy usuwania i unieszkodliwiania azbestu. W pierwszym, który obejmie lata 2007-2012, planowana jest budowa 3 składowisk o łącznej powierzchni 10 ha. Szacowany koszt inwestycji to 20 mln złotych. W etapie II zrealizowana zostanie budowa kolejnych 2 składowisk o łącznej powierzchni 11 ha. Natomiast w trzecim, przewidzianym na lata 2023-2032 - dwa składowiska obejmujące obszar około 7 ha. W skali kraju na program zostanie przeznaczone blisko 50 mld zł. Na Mazowszu koszt pozbycia się azbestu wyniesie ok. 7 mld złotych. Członkowie Komisji Ochrony Środowiska w dyskusji nad projektem programu zwracali szczególną uwagę na to, że zdecydowana większość gospodarstw domowych, samorządów, a nawet przedsiębiorstw nie jest w sta- NR 9 (57) / 2007 KRONIKA MAZOWIECKA Dachy pokryte eternitem zawierającym azbest nie, w oparciu o środki własne, pozbyć się wyrobów zawierających azbest. Przewodniczący Komisji Janusz Piechociński powiedział, że głównym zadaniem Samorządu Województwa Mazowieckiego powinno być znalezienie i zabezpieczenie przestrzeni, na której będą składowane wyroby azbestowe oraz uruchomienie, wspólnie z gminami, programu inwentaryzacji tych wyrobów. Podkreślał, że właściciel azbestu powinien pokryć co najmniej 10 proc. kosztów jego utylizacji. Dzięki temu będzie również dbał o jak najniższy koszt tego przedsięwzięcia. Przewodniczący dodał również, że powinno wprowadzić się pewien logiczny ciąg działań, np. przez pierwsze 2-3 lata zająć się obiektami użyteczności publicznej. Rozmawiano również o źródłach i możliwościach finansowania programu. Radna Elżbieta Lanc poddała pod dyskusję możliwość współuczestniczenia w tym programie Samorządu Województwa Mazowieckiego, partnerów indywidualnych oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. O konieczności i jakości utylizacji wyrobów azbestowych mówiła również Bożena Melech ze stowarzyszenia „Eko Mazowsze”. Ze względu na zapowiedziane przez wicemarszałka Tomasza Siemoniaka autopoprawki do „Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla Mazowsza”, Przygotowanie terenu pod składowanie azbestu dyskusję nad tym punktem przeniesiono na kolejne posiedzenie Komisji. Komisja ponadto wyraziła pozytywną opinię na temat projektu uchwały dotyczącego uzgodnienia projektu uchwały Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego w sprawie podziału województwa świętokrzyskiego na obwody łowieckie w części dotyczącej terenów łowieckich leżących jednocześnie na terenie województwa świętokrzyskiego oraz mazowieckiego. Opracowała JUSTYNA MICHNIEWICZ * Więcej na stronie ... 9 KRONIKA MAZOWIECKA Z PRAC SAMORZĄDU Komisja Prawa, Samorządu, Bezpieczeństwa i Porządku Publicznego 31 sierpnia Komisja rozpatrzyła projekt uchwały w sprawie dotacji dla jednostek OSP.* Rozpatrzono również projekt uchwały w sprawie powołania doraźnej Komisji Sejmiku Województwa Mazowieckiego ds. oszacowania strat wojennych Mazowsza poniesionych w wyniku II wojny światowej i okupacji niemieckiej. Radni zgodzili się ze stanowiskiem Zarządu Województwa, mówiącym o odstąpieniu od dalszej realizacji tego projektu oraz rozwiązaniu umowy zawartej 14 kwietnia 2006 roku. Powodem takiej decyzji jest znaczne zwiększenie (z 97 000 zł do 650 500 tys. zł) środków finansowych na wykonanie tego projektu, co byłoby dla budżetu województwa poważnym obciążeniem. Komisja zajęła się również skargami na działalność Zarządu Województwa Mazowieckiego. Za bezzasadne uznała te złożone przez Krzysztofa Albina, Janusza Rudnickiego i Zarząd Organizacji Związkowych, działających w Szpitalu im. M. Okońskiego w Warszawie. Natomiast na następne obrady przełożyła skargę Zeno- na Witka w sprawie zakazu ruchu ciężkich pojazdów na odcinku drogi wojewódzkiej nr 631 w Skrzeszewie (gmina Wieliszew). Hałas, który powodują te pojazdy oraz pękanie ścian budynków utrudnia życie mieszkańcom. Droga ta została niedawno zmodernizowana. Dla wymuszenia zmniejszenia prędkości na terenie zabudowanym powstały dwa ronda, a po interwencji pana Zenona Witka postawiono dodatkowo znaki ograniczenia prędkości. Mimo to sprawa nadal budzi kontrowersje. W związku z tym radni postanowili znaleźć rozwiązanie, które zadowoliłoby mieszkańców i nie utrudniało prowadzenia działalności gospodarczej przewoźnikom. 10 Komisja omówiła również skargę pani Danuty Miller, dotyczącą procedury naboru wniosków w ramach ZPORR (priorytet III, działanie 3.4). Spośród dwóch projektów salonu piękności, które otrzymały pozytywną ocenę merytoryczną, Zarząd Województwa zakwalifikował jeden, ze względu na ograniczoną ilość środków finansowych. Pani Miller zwróciła się z prośbą o zamianę wniosków, a tym samym rozwiązanie umowy o dofinansowanie i podpisanie nowej. Decyzja leży jednak w gestii Ministerstwa Rozwoju Regionalnego – instytucji zarządzającej. Stosowne kroki zostały już podjęte i w najbliższym czasie należy spodziewać się postanowienia w tej sprawie. W związku z tym komisja wystosowała zapy- tanie do zainteresowanej, czy podtrzymuje swoją skargę, jednocześnie przekładając rozstrzygnięcie sprawy na następne posiedzenie. Opracowała JUSTYNA MICHNIEWICZ Foto: ARCHIWUM ZYGMUNTA WALKOWSKIEGO * Więcej na ten temat na str. 27. NR 9 (57) / 2007 Z PRAC SAMORZĄDU W okresie od 1 lipca do 31 sierpnia 2007 r. odbyło się 18 posiedzeń Zarządu Województwa Mazowieckiego, na których podjęto 505 uchwał. Uchwały, podjęte w okresie sprawozdawczym, dotyczyły następującej problematyki: ❑ kultury, promocji i turystyki – 100 ❑ zdrowia – 89 ❑ skarbu i finansów – 70 ❑ nieruchomości i infrastruktury – 64 ❑ rolnictwa i modernizacji terenów wiejskich – 57 ❑ organizacji, nadzoru, kontroli i bezpieczeństwa publicznego – 32 ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ strategii i rozwoju regionalnego – 29 ochrony środowiska – 24 edukacji publicznej i sportu – 16 funduszy strukturalnych i pomocowych – 13 geodezji i kartografii – 5 współpracy zagranicznej – 5 rynku pracy – 1 KRONIKA MAZOWIECKA Posiedzenia Zarządu Województwa Mazowieckiego Uchwały Zarządu Województwa Mazowieckiego dostępne są na stronie internetowej Samorządu Województwa Mazowieckiego www.mazovia.pl. Opracowała AGNIESZKA GONCZARYK Kierownik Wydziału Zarządu Waldemar Roszkiewicz, Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego: Jednym z najważniejszych problemów, jakimi zajmował się Zarząd Województwa Mazowieckiego w tym miesiącu, była sytuacja w podległych placówkach służby zdrowia. W akcji strajkowej, trwającej od drugiej połowy maja 2007r. brało udział 12 zakładów opieki zdrowotnej, podległych Samorządowi Województwa Mazowieckiego. Dzięki prowadzonym rozmowom dyrekcji ze strajkującymi pracownikami, wynegocjowano zawieszenie akcji strajkowej oraz wycofanie złożonych wcześniej wypowiedzeń. Ze strajkującymi zawarto też porozumienia, zgodnie z którymi przekazywana jest dokumentacja statystyczna do Narodowego Funduszu Zdrowia. Na jej podstawie dokonywane są płatności za wykonane zabiegi. Zarząd Województwa Mazowieckiego jest w stałym kontakcie z kierownictwem podległych zakładów opieki zdrowotnej oraz wielokrotnie uczestniczył w rozmowach pomiędzy dyrekcją zakładów a komitetami strajkowymi. Zgodnie z przepisami ustawowymi, Samorząd nie może finansować bieżącej działalności podległych mu placówek służby zdrowia. W najtrudniejszej sytuacji, w związku ze złożonymi wypowiedzeniami z pracy, które będą skutkowały z dniem 30.09.2007r., znajdują się obecnie: ❑ Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Radomiu – 135 lekarzy na 237 zatrudnionych (57%); ❑ Wojewódzki Szpital Zespolony w Płocku – 119 lekarzy na 231 zatrudnionych (52%); ❑ Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej im. dr J. Psarskiego w Ostrołęce – 91 lekarzy na 151 zatrudnionych (60%); ❑ Samodzielny Wojewódzki Zespół Publicznych Zakładów Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej im. dr B. Borzym w Radomiu – 32 lekarzy na 55 zatrudnionych (58%). W związku z trudną sytuacją finansową, jaka jest konsekwencją trwających protestów oraz kadrową związaną z odejściem z pracy lekarzy, dyrektorzy szpitali wystąpili o czasowe zawieszenie działalności, pomimo negatywnej opinii Rad Społecznych. Zarząd Województwa podtrzymał negatywną opinię. 21 sierpnia Zarząd podjął decyzję o udzieleniu 14 szpitalom z Mazowsza pożyczek krótkoterminowych na kwotę ponad 23 mln zł. Sześciu szpitalom udzielił natomiast poręczeń kredytów na ponad 13,5 mln zł. Szpitale powiatowe oraz Domy Pomocy Społecznej mogą liczyć na pomoc samorządu w ramach tzw. komponentu G „Samorządowego Instrumentu Wsparcia Rozwoju Mazowsza – Mazowiecki Instrument Wsparcia Ochrony Zdrowia i Pomocy Społecznej”. Z komponentu tego będą mogły być finansowane niezbędne inwestycje. Na ten cel przeznaczono 33 mln zł. NR 9 (57) / 2007 11 KRONIKA MAZOWIECKA TEMAT MIESIĄCA Mazowieckie święto plonów Tegoroczne Dożynki Województwa Mazowieckiego odbyły się 26 sierpnia w Makowie Mazowieckim. Obchodzono je wspólnie z diecezją płocką i powiatem makowskim. Uroczystości na makowskim stadionie rozpoczęła msza święta, którą celebrował biskup płocki Piotr Libera. W homilii przypomniał on, że zebrane plony są nie tylko zasługą ludzkich rąk, ale również wolą nieba. Po mszy poświęcone zostały wieńce Starostowie dożynek i chleby dożynkowe, a przedstawiciele samorządu województwa uhonorowali delegacje wieńcowe pamiątkowymi statuetkami. Hymn państwowy w wykonaniu Orkiestry Dętej z Makowa Mazowieckiego rozpoczął oficjalną część uroczystości. Starosta powiatu makowskiego, Zbigniew Deptuła i Burmistrz Makowa, Janusz Jankowski powitali przybyłych gości. – Zorganizowanie Święta Plonów jest dla nas olbrzymim zaszczytem. Cieszymy się, że mogliśmy być gospodarzami tej uroczystości – powiedział makowski starosta. Goście honorowi dożynek 12 – Oto trud naszej ziemi – dzielcie nim sprawiedliwie – z tymi słowami Starostowie Dożynek, Anna Stych i Dariusz Bukowski, przekazali chleb, wypieczony z tegorocznego ziarna, na ręce gospodarzy uroczystości: biskupa Piotra Libery, marszałka Adama Struzika, członka zarządu województwa, Piotra Szprendałowicza i wojewody Jacka Sasina, którzy rozdali go, jako symbol pokoju i dziękDzielenie chlebem czynienia za plony, wśród uczestników uroczystości. – Nieraz w dziejach rolnicy polscy stawali przed trudnymi wyzwaniami – zawsze wychodzili z nich zwycięsko. Składam wyrazy głębokiego szacunku i szczególnie gorąco dziękuję rolnikom mazowieckim za ich pracę. Bez ich cierpliwości, uporu i niezachwianej nadziei, że zasiane ziarno zawsze plonuje – dzisiejsze święto nie byłoby okazją tak wyjątkową – powiedział marszałek Adam Struzik. Podziękował również przybyłym na uroczystość delegacjom dożynkowym z powiatów województwa mazowieckiego, twórcom wieńców, zespołom ludowym, wystawcom NR 9 (57) / 2007 TEMAT MIESIĄCA KRONIKA MAZOWIECKA W tegorocznym Święcie Plonów udział wzięli m.in.: Wicemarszałek Sejmu Jarosław Kalinowski, Wiceminister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Henryk Kowalczyk, Wojewoda Mazowiecki Jacek Sasin, Przewodniczący Sejmiku Województwa Mazowieckiego Robert Soszyński, wiceprzewodniczący i przedsiębiorcom, życząc pomyślności i dobrej zabawy wszystkim zebranym. Następnie marszałek Adam Struzik i Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego, Piotr Szprendałowicz, uhonorowali laureatów wojewódzkiego etapu konkursów i plebiscytów: „Polski Producent Żywności”, „Agroliga”, „Bezpieczne Gospodarstwo Rolne” i „Nasze Kulinarne Dziedzictwo”. W części artystycznej wystąpiły: Regionalny Zespół Ludowy „Karniewiacy”, młodzież z Zespołu Szkół nr 1 i 2 z Makowa Mazowieckiego oraz Zespół Pieśni i Tańca „Warszawianka”. Do wieczora trwała zabawa przy muzyce zespołów: „Carpe Diem”, „Fantastic”, „Etanis” i „Universe”. Zabawę zakończył pokaz sztucznych ogni. Krzysztof Borkowski, Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik, Członkowie Zarządu Województwa Mazowieckiego: Piotr Szprendałowicz i Waldemar Roszkiewicz, prezes Mazowieckiej Izby Rolniczej Witold Szmulewicz, parlamentarzyści, mieszkańcy Mazowsza oraz rolnicy. Opracowała MAGDALENA LEWANDOWSKA NR 9 (57) / 2007 13 KRONIKA MAZOWIECKA WARTO WIEDZIEĆ Grupą Mości Panowie, czyli rzecz o rolniczych grupach producenckich Każdy producent wie, że pozyskanie klienta jest zadaniem trudnym i wymagającym sporych nakładów finansowych. Zatem jak zaistnieć na rynku, również tym zagranicznym, skoro duże koncerny dyktują warunki? Odpowiedź przynosi zachodnia Europa. Wystarczy zrzeszyć się w grupę i podjąć wspólne działania. Polscy rolnicy – producenci mają do zaoferowania wysokiej jakości towary. Niestety, indywidualne szukanie rynku zbytu dla małych przedsiębiorstw, brak profesjonalnej reklamy produktów oraz wzrost importu, powodują trudną sytuację dla rodzimych wytwórców produktów rolnych. Dlatego tworzenie grup producenckich* jest rozwiązaniem, które pozwala na prowadzenie sprzedaży odpowiednio dużych, jednolitych i jakościowo gwarantowanych partii produktów. To również sposób na otrzymanie pomocy finansowej ze środków publicznych: krajowych i unijnych. Obecnie stopień zorganizowania polskich producentów notuje się na poziomie niespełna 2 proc. Statystyka ta nie obejmuje producentów mleka, gdzie 14 zrzeszenie jest rzędu 80 proc. Tymczasem w Unii Europejskiej, w której dominują gospodarstwa rodzinne, blisko 80 proc. produktów rolnych trafia na rynek poprzez organizacje producentów. – Jednym z najistotniejszych warunków osiągania dobrych wyników ekonomicznych z produkcji rolniczej jest konkurencyjność na otwartym rynku produktów rolno-spożywczych. Indywidualne konkurowanie o względy klienta bądź odbiorcy jest coraz trudniejsze i bardziej kosztowne. Dlatego rolnicy, ogrodnicy i sadownicy powinny łączyć swoje wysiłki i podejmować wspólne działania w grupach – przekonuje Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik. – Samorząd Województwa Mazowieckiego, w swojej działalności na rzecz wspierania konkurencyjności polskiego rolnictwa, wyszedł dalej niż obowiązki wynikające z ustaw dotyczących tworzenia rolniczych grup producenckich i regulacji rynków rolnych. Zapewnimy pomoc każdemu producentowi rolnemu, który zwróci się do nas – zachęca Piotr Szprendałowicz, Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego. W mazowieckiem Na Mazowszu jest prawie 165 tys. gospodarstw produkcyjnych, co stanowi ponad 60 proc. ogółu mazowieckich gospodarstw. Ich niewielka powierzchnia (średnio do 5 ha) oraz rozproszenie produkcji nie sprzyjają intensywnej produkcji rolniczej. Mimo tego istnieje rozwinięta produkcja warzyw oraz produkcja sadownicza (np. grójecko-wareckie nazywane jest „największym sadem w Europie”, a koncentrat wytwarzany z tamtejszych jabłek uszlachetnia soki owocowe produkowane w wielu krajach świata.) Ważnym elementem strategii rozwoju województwa mazowieckiego jest wspieranie i rozwijanie wszelkich działań popularyzujących rodzimą produkcję oraz zmierzających do aktywizacji producentów rolnych. Warto również podkreślić, że od stycznia 2006 roku kompetencje związane z rejestracją grup producentów rolnych zostały przekazane marszałkom województw. Mimo korzystnych regulacji prawnych, wieloletnich działań Samorządu Województwa Mazowieckiego, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, ośrodków doradztwa rolniczego oraz możliwości korzystania ze wsparcia finansowego, stopień zorganizowania się rolników i udział produkcji w grupach jest bardzo niski. Choć członkami organizacji producenckich mogą być wszyscy rolnicy posiadający tzw. gospodarstwa towarowe (produkujący na rynek), trudno przekonać samych zainteresowanych. Aktualnie w województwie mazowieckim jest zareje- NR 9 (57) / 2007 WARTO WIEDZIEĆ Trzeba się zorganizować Wspólne działanie, właściwe zorganizowanie oraz dostosowanie produkcji do wymagań odbiorcy pod względem jakości, ilości i asortymentu, z jednoczesnym stosowaniem zasad ochrony środowiska oraz przechowywania, jak i dystrybucji produktów rolnych, pozwala zapewnić sobie silniejszą pozycję na rynku, a także wyższe i stabilniejsze dochody. – Rolnicy zrzeszeni w grupach są bardziej reprezentatywni, konkurencyjni i do tego jeszcze otrzymują dofinansowanie do działalności administracyjnej, a grupy producentów owoców i warzyw także do inwestycji – zachęca Piotr Szprendałowicz. Tylko zorganizowane grupy producentów rolnych, dysponujące dużymi partiami dobrze przygotowanego towaru, mogą stać się silnymi i stałymi partnerami dla rynków hurtowych, przetwórstwa, eksportu oraz platform dystrybucyjnych sieci sklepów wielkopowierzchniowych. Przedstawiamy cztery kroki działania uściślające zasady zrzeszenia, zgodne z obowiązującym prawem: ❑ Pierwszy, to utworzenie grupy. Jej członkami mogą być: osoby fizyczne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby prawne prowadzące gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym lub prowadzące działalność rolniczą w zakresie działów specjalnych. ❑ Drugi to przyjęcie formy prawnej, dającej grupie osobowość prawną. Każda z tych form działa w oparciu o inne uregulowania ustawowe. Obecnie producenci mają do wyboru: – zrzeszenie – forma polecana przy ograniczonej działalności inwestycyjnej, w której nie jest określona liczba osób. Dodatkowo istnieje możliwość zwolnienia z podatku dochodowego kwot przeznaczonych na realizację celów statutowych – stowarzyszenie – forma atrakcyjna przy przedsięwzięciach o niewielkiej skali oraz w sytuacji, gdy nie planujemy działalności inwestycyjnej. Musi zrzeszać minimum 15 członków, a zysk z działalności gospodarczej może być wykorzystany wyłącznie na cele statutowe – spółdzielnia – forma bardzo korzystna przy przedsięwzięciach na większą skalę oraz podczas prowadzenia działalności inwestycyjnej. Tworzy ja minimum 10 osób fizycznych lub 3 prawne. Spółdzielnia odpowiada za swoje zobowiązania całym majątkiem, a członkowie – do wysokości udziałów – spółka – może być z ograniczoną odpowiedzialnością (forma przydatna przy małych przed- NR 9 (57) / 2007 sięwzięciach oraz ograniczonej liczbie wspólników) lub akcyjna (polecana podczas realizacji większych przedsięwzięć). W obydwu przypadkach kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 50 000 zł w spółce z o.o. i 500 000 zł w spółce akcyjnej. Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki swym majątkiem. ❑ Trzeci krok polega na zarejestrowaniu w rejestrze przedsiębiorców, czyli w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Można to zrobić, składając osobiście wniosek w Wydziale Rejonowym KRS, właściwym dla danego podmiotu ze względu na siedzibę grupy lub przesłać drogą pocztową. Zgodnie z ustawą, łącznie z wnioskiem o rejestrację w rejestrze przedsiębiorców, można złożyć wniosek o nadanie numeru REGON oraz numeru NIP. KRONIKA MAZOWIECKA strowanych 30 grup, zrzeszających 848 wytwórców. Stanowi to zaledwie 0,51 proc. rolników posiadających gospodarstwa towarowe. ❑ Czwarty, ostatni krok, pozwalający na otrzymanie pomocy ze środków publicznych, to rejestracja u marszałka województwa. O taki wpis ubiegać się mogą tylko grupy uprzednio zarejestrowane w KRS-ie. Wniosek w tej sprawie należy wysłać na adres: Marszałek Województwa Mazowieckiego ul. Bertolta Brechta 3 03-472 Warszawa Pomoc finansowa Do organizowania się zachęcają również zewnętrzne środki pomocowe. Z założenia wspieranie grup producentów ma na celu podniesienie dochodów rolników, zmniejszenie kosztów produkcji, poprawę jej jakości poprzez wypracowanie wspólnego systemu przygotowania towaru do sprzedaży (sortowanie, konfekcjonowanie, oznakowanie), przechowywania, transportu oraz zbytu. – Wymogiem czasu jest organizowanie wspólnej 15 KRONIKA MAZOWIECKA WARTO WIEDZIEĆ działalności gospodarczej rolników i jak najlepsze wykorzystanie przeznaczonych na to nakładów finansowych. Samorząd Województwa Mazowieckiego tworzy pierwszy impuls do działania – podkreśla Piotr Szprendałowicz Wsparcie udzielane jest w postaci zryczałtowanej pomocy finansowej. Grupy producenckie mogą tylko raz otrzymać wsparcie – w okresie pierwszych 5 lat swojej działalności, licząc od daty rejestracji, niezależnie od tego, czy źródłem tej pomocy będzie budżet krajowy, czy Unii Europejskiej. Wysokość wsparcia jednak nie może przekroczyć: ❑ w pierwszym i drugim roku 5 proc. wartości wspólnej sprzedaży i nie więcej niż 100.000 euro ❑ w trzecim roku 4 proc. wartości sprzedaży i nie więcej niż 80.000 euro ❑ w czwartym roku 3 proc. i nie więcej niż 60.000 euro ❑ w piątym roku 2 proc. i do 50.000 euro. Łączna wysokość pomocy za 5 lat może więc wynieść 390.000 euro, tj. około 1.500.000 zł. Dodatkowo grupy producentów rolnych mają możliwość wnioskowania o kredyt preferencyjny na realizację przedsięwzięć inwestycyjnych w rolnictwie, przetwórstwie rolno– spożywczym i usługach dla rolnictwa. Kwota udzielonego kredytu nie może przekroczyć 70 proc. wartości nakładów i być wyższa niż 8 mln zł lub 16 mln zł, gdy dotyczy przetwórstwa mięsnego. Kredyt udziela się na maksymalnie 8 lat, a jego oprocentowanie jest zmienne i wynosi około 1,7 proc. w skali roku. O pomoc mogą ubiegać się grupy producentów rolnych zarejestrowane aż w 29 sektorach produkcji rolnej, m.in: ❑ żywiec wołowy, mięso wołowe ❑ świnie, prosięta, warchlaki, mięso wieprzowe ❑ owce i kozy, mięso baranie i kozie ❑ drób, mięso i jadalne podroby drobiowe ❑ króliki, mięso i jadalne podroby królicze ❑ mleko krowie, owcze lub kozie ❑ miód naturalny i inne produkty pszczelarskie 16 ❑ rośliny przeznaczone do produkcji zielarskiej i farmaceutycznej ❑ ozdobne rośliny ogrodnicze, szkółkarstwo roślin sadowniczych i ozdobnych ❑ produkty roślinne do wykorzystania technicznego lub pozyskiwania energii ❑ produkty rolnictwa ekologicznego ❑ produkty regionalne. Ponadto, wstępnie uznane grupy producentów owoców i warzyw, poza wspomnianą pomocą ryczałtową, mogą ubiegać się o refundację do 75 proc. poniesionych kwalifikowanych kosztów inwestycji. Po uzyskaniu, na mocy odrębnej decyzji marszałka województwa, statusu tzw. w pełni uznanej organizacji producentów owoców i warzyw, pomoc udzielana jest nadal na działania ujęte w zatwierdzonym programie operacyjnym, który jest swego rodzaju biznesplanem. Procedury uzyskania pomocy finansowej są proste, ale wymagają czasu. ❑ W terminie 6 miesięcy od dnia wpisania do rejestru marszałka, grupa producentów rolnych składa do oddziału regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Madernizacji Rolnictwa wniosek o przyznanie pomocy finansowej. Zachowanie tego terminu jest bardzo istotne. Jego niedotrzymanie dyskwalifikuje grupę w staraniach o pomoc finansową na okres 5 lat ❑ Po 12-miesięcznym okresie prowadzenia działalności grupa składa do oddziału regionalnego ARiMR wniosek o wypłatę środków z tytułu pomocy za dany okres, w terminie 30 dni od dnia upływu okresu rozliczeniowego. Należy pamiętać, że wymaganym załącznikiem do wniosku jest zaświadczenie marszałka województwa o wpisie do rejestru grup producentów rolnych ❑ Decyzja administracyjna w sprawie przyznania pomocy jest wydawana przez dyrektora oddziału regionalnego ARiMR w terminie 60 dni od dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy finansowej na wspieranie grup producentów rolnych NR 9 (57) / 2007 WARTO WIEDZIEĆ KRONIKA MAZOWIECKA ❑ Wypłata środków za dany rok działalności grupy dokonywana jest w terminie 60 dni od momentu uprawomocnienia się ww. decyzji Kontrola Każda zarejestrowana grupa musi być przygotowana na kontrolę, której celem będzie zweryfikowanie przestrzegania wszystkich wymogów ustawy o grupach i ich związkach. Można się jej spodziewać zarówno ze strony oddziału regionalnego ARiMR, jak i urzędu marszałkowskiego oraz Komisji Europejskiej. Stwierdzenie nieprawidłowości może skutkować wykreśleniem z rejestru, a w konsekwencji zwrotem uzyskanych środków wraz z odsetkami. Informacje dodatkowe Szerokie działania informacyjne, prowadzone przez Samorząd Województwa Mazowieckiego, mają przybliżać zasady tworzenia grup producenckich oraz przedstawiać korzyści wynikające z ich działalności. W tym roku zapraszamy na spotkania szkoleniowo-seminaryjne dla inicjatorów powoływania grup producentów oraz szkolenia i konferencje dla zarejestrowanych grup producentów rolnych. Wymiana doświadczeń, promowanie zasad bezpieczeństwa, higieny żywności oraz certyfikacji produktów, a także tworzenie tematycznych witryn internetowych, wspomaganie działań marketingowych poprzez prezentacje oferty grup producenckich na imprezach samorządowych, z pewnością przełoży się na wymierne korzyści istniejących i zawiązujących się grup producenckich. Więcej o zasadach tworzenia grup producenckich znaleźć można w wydanym przez samorząd województwa poradniku „Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa” dostępnym w Departamencie Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz na stronie internetowej www.mazovia.pl w zakładce „Rolnicze Grupy Producenckie”. Znajdują się tam również informacje nt. grup producenckich, które wyraziły zgodę na publikację swoich danych. NR 9 (57) / 2007 W sprawach dotyczących tworzenia lub bieżącego funkcjonowania grup producentów rolnych zapytania należy kierować na adres: Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego Departament Rolnictwa i Modernizacji Terenów Wiejskich 03-472 Warszawa, ul. Skoczylasa 4 W departamencie można bezpośrednio skontaktować się z: ❑ koordynatorem ds. grup producentów rolnych Krystyną Wasilewską, tel. (022) 59 79 341, e-mail:[email protected] ❑ Stanisławem Gąsiorowskim tel. i fax. (022) 59 79 157, e– mail: [email protected] ❑ Waldemarem Szymanikiem tel. (022) 59 79 742, fax (022) 59 79 157, e-mail: [email protected]. Na podst. mat. Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi opracowała ELŻBIETA TOMASZEWSKA * Tworzenie Grup Producentów Rolnych określa Ustawa z dnia 15 września 2000 r. (Dz.U. z dnia 20 października 2000 r. Dz.U. Nr. 88 poz. 983) o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw. Tworzenie Grup Producentów Owoców i Warzyw określają odrębne przepisy, uwzględniające rozporządzenie UE, a mówiące o wspólnej organizacji rynku owoców i warzyw. 17 KRONIKA MAZOWIECKA WARTO WIEDZIEĆ Puszcza za rogatkami Warszawy Za sprawą Puszczy Kurpiowskiej oraz miejscowej ludności, która postawiła na turystykę wiejską, powiat ostrołęcki staje się coraz bardziej interesujący krajoznawczo. Turystów przyciągają malownicze doliny rzek, kultywowany do dziś barwny kurpiowski folklor, brak uciążliwego przemysłu i rozwijająca się agroturystyka w dobrym wydaniu. Trochę historii Region kurpiowskiej Puszczy Zielonej, zwanej Myszyniecką lub Zagajnicą, jest jednym z największych i najciekawszych, a zarazem nieodkrytych regionów etnograficznych. Został wyodrębniony w XIX wieku i oficjalnie nazwany „kurpiowszczyzną”, co w tamtym okresie miało szczególny wydźwięk. Kurpie od początku swego istnienia brali udział w życiu politycznym kraju, odegrali chlubną rolę w walkach o wyzwolenie narodowe. Swoją świadomością polityczną i sposobem bycia bardziej przypominali szlachtę niż chłopów. Warunki życia w Puszczy ukształtowały typ ludności przywiązanej do wolności, ofiarnie walczącej o niezależność i swoje prawa. Kurpie byli doskonałymi strzelcami, co udowodnili walcząc przeciw Szwedom w czasie „potopu” czy podczas wojny północnej toczonej o tron Polski. W czasie insurekcji kościuszkowskiej uformowany z „puszczaków” pułk strzelców, a w wojnie z Austrią – kurpiowski 6 Pułk Strzelców Pieszych Kurpiowska chata odznaczyły się walecznością. W czasie powstania listopadowego tysiąc ochotników wzięło udział w bitwie pod Ostrołęką. Karą za udział Kurpiów w powstaniu styczniowym było odebranie Myszyńcowi praw miejskich, które odzyskał dopiero w 1993 r. 18 Puszcza Zielona od początku polskiej państwowości należała do książąt mazowieckich, a później królów polskich. W ich imieniu władzę sprawowali starostowie: łomżyński, ostrołęcki i przasnyski. Pierwsi do puszczy dotarli bartnicy (szczególnie uprzywilejowani), smolarze, rudnicy, węglarze, myśliwi i rybacy. Nie osiadali w niej jednak na stałe, mieszkali w okolicznych miastach: Ostrołęce, Nowogrodzie, Przasnyszu, Chorzelach. Poza puszczą mieli swoje pola i zajmowali się rzemiosłem. W 1650 roku, za zgodą króla Jana Kazimierza, założono Myszyniec, historyczną stolicę kurpiowskiej Puszczy Zielonej. Przyroda Pokrywające obszar 500 km kw. bory mieszane, sosnowo-świerkowe oraz sosnowe z domieszką dębów, grabów, brzóz, to tylko pozostałość dawnej Puszczy Kurpiowskiej. Część z tych lasów zamieniono w rezerwaty: „Mingos”, „Olsy Płoszyckie”, „Podgórze”, „Serafin”, „Surowe”, „Tabory” i „Karaska”. Najlepiej zachowanym fragmentem puszczy jest rezerwat „Czarnia” z 200-letnimi sosnami, osiągającymi 30 metrów wysokości. Szczególny charakter kurpiowskiemu krajobrazowi nadają wydmy, powstałe z osadów pochodzących z wypływających spod lodowca rzek. Piętrzą się one na wąskich pasach ziemi między rzekami: Turoślą, Szkwą, Rozogą, Omulwią i Orzycem. Występujący tu różnorodny krajobraz jest rajem dla zwierząt. Tereny podmokłe zamieszkuje ptactwo wodne i błotne, wśród nich łabędzie, żurawie i cietrzewie. Na łąkach i polach żyje wiele gatunków ptaków śpiewających. Bogata fauna sprzyjała od dawna rozwojowi łowiectwa (w powiecie działa 19 kół łowieckich). Przez powiat przepływa rzeka Narew – jedna z nielicznych, która prawie w całym swym biegu zachowała naturalny charakter. Narew zawsze była ważnym traktem komunikacyjnym. W przeszłości jako rzeka pławna, obecnie jako trasa wodna z Warszawy na jeziora mazurskie. Z jezior mazurskich wypływają Wszystkie rzeki powiatu ostrołęckiego – także mniejsze, takie jak Omulew, Rozoga czy Szkwa – mają połączenie z jeziorami mazurskimi. Powiat od lat zaangażowany jest w promowanie rzek jako szlaków kajakarskich. Co roku latem odbywają się spływy kajakowe Omulwią, która uchodzi za „kurpiowską Amazonkę”. Narew i Omulew od wielu lat znane są jako miejsca sportów wodnych, turystyki kajakarskiej i żeglarskiej. NR 9 (57) / 2007 WARTO WIEDZIEĆ również rzeki: Omulew, Rozoga i Szkwa. Płyną równolegle do siebie przez Puszczę Kurpiowską i zasilają wody Narwi, tak jak jej kolejny dopływ – rzeka Orz. Poza rzekami i strumieniami znajduje się tu wiele małych zbiorników wód stojących: starorzeczy i bagien, zwanych lokalnie „pulwami”, „chruścielami” lub „bielami”. Największym i najbardziej znanym jest Bagno Karaska w gminie Kadzidło. Z kilku istniejących niegdyś jezior pozostało śródleśne Jezioro Gogol w gminie Goworowo i przekształcające się w torfowisko Jezioro Serafin w gminie Łyse. Ponadto koło Myszyńca oddano do użytku kilka lat temu wielki zbiornik wodny. Mini przewodnik po zabytkach Region ostrołęcki nie jest wymieniany w przewodnikach turystycznych jako najbardziej obfitujący w zabytki architektury, ale i tu można znaleźć sporo interesujących obiektów. Przede wszystkim dobrze zachowaną architekturę kurpiowskich wsi. Tradycyjne domy z tego regionu można obejrzeć w Zagrodzie Kurpiowskiej w Kadzidle lub w znajdującym się nieopodal Ostrołęki skansenie w Nowogrodzie. Godna zwiedzenia jest także wieś Klon, objęta w całości nadzorem konserwatora zabytków. Stanowi ona przykład budownictwa pogranicza kurpiowsko-mazurskiego. W południowej części regionu znajduje się wiele dworków szlacheckich. Najbardziej znane to: NR 9 (57) / 2007 ❑ dwór w Laskowie – Głuchach, należący niegdyś do rodziny Norwidów, gdzie urodził się i dorastał Cyprian Kamil Norwid ❑ dworek w Szczukach (gmina Płoniawy-Bramura), w którym mieszkała Maria Skłodowska-Curie. W regionie tym 80 proc. zabytków to drewniane barokowe i neobarokowe budowle sakralne. Najcenniejszym jest kościół w Barcicach z 1758 r. Razem z otoczeniem tworzy unikalny w kraju przykład wiejskiego budownictwa sakralnego tamtego okresu. Równie interesująca jest architektura zachowanych pałaców, np. XIX-wieczny pałac w Ślężanach czy pałac w Popowie nad Bugiem. Ponadto warte uwagi są: ❑ w Gminie Baranowo: drewniana kaplica cmentarna z końca XIX wieku, neogotycki kościół z 1910 r. wzniesiony wg projektu J. Dzierżanowskiego i J. Wojciechowskiego oraz drewniany kościół z 1884 roku w Brodowych Łąkach ❑ w Gminie Czarnia: neogotycki kościół, zaprojektowany przez Franciszka Przecławskiego w 1903 r. oraz młyn wodny w Czarnotrzewi ❑ w Gminie Czerwin: neogotycka kaplica grobowa Andlauerów z 1890 roku, dwór z końca XVIII wieku, barokowy kościół z 1791 roku w Piskach, średniowieczne zabudowania w Grodzisku oraz ruiny murowanego wiatraka holenderskiego z 1933 roku w Gosterach ❑ w Gminie Goworowo: klasycystyczny pałac z parkiem w Szczawinie z 1830 roku (architekt Adam Idzikowski oraz Walerian Kronenberg), klasycystyczny pałac w Brzeźnie z 1900 roku, zaprojektowany przez Leandra Marconiego, drewniany młyn wodny w Wólce Kunińskiej oraz neogotycki kościół w Kuninie ❑ w Kadzidle – neobarokowy kościół z 1883 roku z renesansowym ołtarzem i oryginalnymi kropielnicami z muszli morskich ❑ w Gminie Kleczków: obronny gotycki kościół otoczony murem z 1512 roku w Troszynie ❑ w Gminie Lelis: drewniany kościół z 1756 roku w Dąbrówce ❑ w Gminie Łyse: neobarokowy kościół z początku XIX wieku w Lipnikach ❑ w Gminie Myszyniec: brama-dzwonnica z I poł. XVIII wieku, wzniesiona w stylu gotyku mazowieckiego, z żelaznymi kunami dla pokutników, a także neogotycki kościół z 1909 roku (barokowe ołtarze, ludowe feretrony i malowidła) oraz neogotycki kościół w Zalesiu ❑ w Gminie Rzekuń: dwór z 1770 roku w Susku Starym. KRONIKA MAZOWIECKA Do dziś Kurpie pielęgnują dawne zwyczaje. W kurpiowskich szkołach dzieci i młodzież, pod kierunkiem ludowych artystów, zdobywają umiejętności z zakresu rzemiosł tradycyjnych, np. w autorskich klasach bursztyniarstwa uczą się technologii produkcji wyrobów z bursztynu. Są również klasy ze specjalnością gry na harmonii pedałowej oraz wycinankarskie. Kurpiowskie wycinanki mają bardzo misterne wzory i często trudno uwierzyć, że wycina się je wielkimi, topornymi nożycami do strzyżenia owiec. Turystyka Miłośnicy spokoju, ciszy, kontaktu z przyrodą, zdrowej żywności i krystalicznego powietrza spędzą tu miło i aktywnie wolny czas. Wyprawy do lasu po grzyby i jagody, marsz wieloma szlakami turystycznymi, 19 WARTO WIEDZIEĆ KRONIKA MAZOWIECKA Wyplatanie koszy z korzeni sosnowych spacer ścieżkami dydaktycznymi, jazda rowerami po oznakowanych trasach i uprawianie sportów wodnych, to tylko przykłady atrakcji czekających na turystów. Dogodne warunki do wypoczynku można znaleźć w Popowie, Kamieńczyku, Brańszczyku, czyli miejscowościach położonych nad Bugiem i leżących na styku – Puszczy Zielonej i Puszczy Białej. (Szerzej na ten temat napiszemy w wiosennym numerze „Kroniki Mazowieckiej”.) Zdrowe powietrze to jedna z najważniejszych zalet Puszczy Zielonej. Nie dziwi więc obecność bardzo wielu ośrodków wczasowych, kempingów i zajazdów głównie znajdujących się nad Narwią w okolicach Ostrołęki i Różana. Te piękne tereny już dawno odkryli mieszkańcy aglomeracji warszawskiej, którzy mają tu działki rekreacyjne. Coraz więcej osób korzysta również z nowej, i coraz popularniejszej, formy spędzania wakacji – agroturystyki. W powiecie ostrołęckim proponuje gościnę czterdzieści pięć gospodarstw agroturystycznych. Gospodarze prześcigają się w coraz bogatszych ofertach. Pokazy rękodzieła ludowego, udział w obrzędach ludowych, wycieczki rowerowe, przejażdżki konne, loty na lotniach, spływy kajakowe, gry sportowe, kuligi – oto propozycje spędzenia wolnego czasu na kurpiowskiej wsi. Atutem są naturalne produkty spozywcze. Gospodarze serwują potrawy regionalne, własne mleko i przetwory, a także miód prosto z pasieki oraz warzywa z przydomowego ogródka. Rodzinna atmosfera, kontakt z naturą i możliwość skosztowania tradycyjnych wiejskich posiłków powodują, że wiele osób powraca co roku do zaprzyjaźnionych gospodarstw i poleca je swoim znajomym. Coraz bardziej docenia się ten rodzaj wypoczynku i traktuje na równi z wyjazdami do znanych miejscowości wczasowych w kraju i za granicą. Ci, którzy choć raz odwiedzili kurpiowskie domostwo, na pewno tu powrócą, by spędzić w ekologicznym otoczeniu kolejny weekend. Zapraszamy Turyści, którzy przyjadą do Puszczy Zielonej, odkryją piękno kurpiowskich pieśni, zobaczą, jak tańczą cenione w Polsce zespoły folklorystyczne oraz obejrzą widowiska obrzędowe, odtwarzające najważniejsze wydarzenia Informacji na temat turystyki wiejskiej w powiecie ostrołęckim udzielają: ❑ ❑ ❑ 20 Wydział Promocji i Rozwoju Starostwa Powiatowego w Ostrołęce, Pl. gen. J. Bema 5, tel. (029)764 27 49, faks (029)764-32-81, e-mail: promocja@powiat. ostroleka.pl lub strona: www.powiat.ostroleka.pl Stowarzyszenie Rozwoju Turystyki i Rekreacji w Ostrołęce, al. Bogusławskiego 18, tel. (029)764 51 95, (029)764 52 32. Baza noclegowa: Pełne informacje znajdują się na stronie http://www.powiat.ostroleka.pl z życia Kurpi. Prawie każda gmina słynie z organizowania imprez biesiadnych, przyciągających tysiące turystów z kraju i z zagranicy. Wszystkie odbywają się co roku, w niedziele lub w weekendy. I tak: ❑ na przełomie lutego i marca w Kadzidle można uczestniczyć w spotkaniu z artystami ludowymi – „Śladami Kurpiów” ❑ w Palmową Niedzielę w Łysych warto zobaczyć palmy o niezwykłej urodzie i wielkości, dochodzącej do ponad 10 m, kupić kurpiowskie pisanki i narwiańskie bursztyny ❑ w maju należy przyjechać na „Jarmark Kurpiowski" do Myszyńca ❑ w czerwcu regionalną stolicą folkloru staje się Kadzidło – każda niedziela to wydarzenie kulturalne, np. widowisko obrzędowe pt. „Wesele Kurpiowskie", które wiernie odtwarza weselne tradycje tej części kraju, a w Boże Ciało – „Rajby Kurpiowskie”, inscenizacja uroczystości, która kiedyś rozpoczynała wesele czy rodzinny festyn „Ginące Zawody” ❑ w czerwcu Czarnia zaprasza na imprezę plenerowa „Na Łowy”, a Myszyniec na „Noc Sobótkową" ❑ w ostatnią niedzielę sierpnia na błoniach Zawodzia k/Myszyńca odbywa się największa plenerowa impreza folklorystyczna – „Miodobranie Kurpiowskie”, gromadzące około 20 tysięcy widzów ❑ w pierwszą niedziele września warto przyjechać (lub wstąpić wracając z Mazur) na festyn ludowy – „Niedzielę Kadzidlańską” w Kadzidle ❑ w listopadzie odbywają się dwie imprezy – „Kurpiowskie Granie" w Lelisie oraz OSPA, czyli Ogólnopolskie Spotkania z Piosenką Kabaretową. Będąc na Kurpiach, spytajcie Państwo o piwo kozicowe, czyli napój z szyszek jałowca albo rejbak, nazywany także kuglem, czyli ziemniaczany placek z mięsem. Od wczesnej wiosny do późnej jesieni przyroda w regionie ostrołęckim jest malowana barwami zieleni i złota. O Kurpiach mówi się: piaski i laski przetykane błękitem rzek. To kraina, w której miłośnicy natury znajdą wiele ciekawych miejsc. Zapraszamy do Puszczy Zielonej. Opracowała ELŻBIETA TOMASZEWSKA NR 9 (57) / 2007 WARTO WIEDZIEĆ Poniżej przedstawiamy Państwu wykaz ważniejszych imprez kulturalnych, jakie odbędą się na terenie naszego województwa w najbliższym miesiącu. Nie zawiera on imprez odbywających się na terenie m. st. Warszawy. Pełny wykaz znajduje się na stronie internetowej Samorządu Województwa Mazowieckiego www.mazovia.pl Lp. Nazwa imprezy Miejsce imprezy Termin imprezy Główny organizator imprezy Zasięg imprezy 1. Wystawa Kółka rolnicze na Pomorzu Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego Oddział w Piasecznie 1 – 18 października Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie Al. Wilanowska 204, 02-730 Warszawa tel. (22) 843 38 76 www.mhprl.pl regionalny 2. Impreza rekreacyjna 50 Pociągów Turystycznych Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie 2,3,4,5,9,10,11,12,16, 17,18,19 października Muzeum Kolejnictwa w Warszawie ul. Towarowa 1, 00-958 Warszawa tel. (22) 475 58 76 tel./fax (22) 620 04 80 regionalny 3. Spektakl „Kopciuszek”. Spektakl „Straszna gospoda”. Spektakl „Tradycja”. Spektakl „Między dniem a nocą. Dybuk”. Spektakl „Zaczarowany krawiec”. Spektakl „Dla mnie bomba”. Teatr Żydowski im. Estery Rachel i Idy Kamińskich w Warszawie 3, 24 października 5, 6, 7 października 12, 13,14 października 17,18 października 20, 21 października 26, 27 października Teatr Żydowski im. Estery Rachel i Idy Kamińskich w Warszawie Pl. Grzybowski 12/16, 00-104 Warszawa Tel. (22) 620 62 81 www.teatr-zydowski.art.pl regionalny 4. Premiera spektaklu „Wyzwolenie” - próby według Stanisława Wyspiańskiego Państwowy Teatr Polski w Warszawie 4 października Państwowy Teatr Polski w Warszawie ul. Karasia 2, 00-327 Warszawa tel. (22) 826 48 80 fax (22) 826 92 78 www.teatr-polski.art.pl lokalny 5. Międzynarodowy Festiwal w Kontekście Sztuki/Różnice Muzeum Etnograficzne, Klub Chłodna 25 4-7 października Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki ul. Elektoralna 12, 00-139 Warszawa tel. (22) 586 42 00 www.mckis.waw.pl międzynarodowy, regionalny 6. Wystawa prac Krzysztofa Wachowiaka GALERIA TEST ul. Marszałkowska 34/50 14 - 26 października Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki ul. Elektoralna 12, 00-139 Warszawa tel. (22) 586 42 00 www.mckis.waw.pl lokalny 7. „Mazowsze w Koronie” Węgrów, Bazylika Płońsk, kościół Kozienice, kościół Góra Kalwaria, kościół Przasnysz, kościół 5 października 7 października 13 października 14 października 28 października Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki ul. Elektoralna 12, 00-139 Warszawa tel. (22) 586 42 00 www.mckis.waw.pl regionalny 8. Festiwal Chórów Dziecięcych i Młodzieżowych Państw Grupy Wyszehradzkiej Sokołów Podlaski Sokołowski Ośrodek Kultury Płock, Państwowa Szkoła Muzyczna Warszawa, NOT, ul. Czackiego 3/5 5 października Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki ul. Elektoralna 12, 00-139 Warszawa tel. (22) 586 42 00 www.mckis.waw.pl międzynarodowy Państwowy Teatr Polski w Warszawie 5 października Mazowiecki Teatr Muzyczny „Operetka” ul. Marszałkowska 115/212, 00-102 Warszawa tel. (22) 620 03 01 w. 380 www.mtmoperetka.pl regionalny 9. Spektakl-bajka Dziecko w krainie muzyki NR 9 (57) / 2007 6 października KRONIKA MAZOWIECKA Imprezy kulturalne na Mazowszu 7 października 21 KRONIKA MAZOWIECKA WARTO WIEDZIEĆ Lp. Nazwa imprezy Termin imprezy Zasięg imprezy Główny organizator imprezy 10. Wystawa „Z cieniami wszedł w związki rodzinne”. Andrzej Wróblewski (1927-1957) GALERIA KRYTYKÓW POKAZ Krakowskie Przedmieście 20/22 do 6 października Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki ul. Elektoralna 12, 00-139 Warszawa tel. (22) 586 42 00 www.mckis.waw.pl międzynarodowy regionalny 11. Wystawa „Karol Lewakowski” (18361912) w 95. rocznicę śmierci. Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego 6 października Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie Al. Wilanowska 204, 02-730 Warszawa (022) 843-38-76 www.mhprl.pl regionalny 12. Festiwal Ziemniaka Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu 7 października Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu ul. Szydłowiecka 30, 26-600 Radom tel. (48) 332 92 81 www.muzeum-radom.pl regionalny 13. Wystawa czasowa „Pielgrzymki Muzeum Mazowieckie polskie” - pielgrzymki Ojca Świętego w Płocku do Polski w latach 1979 – 2002, w fotorafiach Adama Bujaka do 7 października Muzeum Mazowieckie w Płocku ul. Tumska 8, 09-402 Płock tel. (24) 364 70 71 fax (24) 262 44 93 www.muzeumplock.art.pl – 14. Sesja naukowa na temat powojennej działalności Muzeum Regionalnego w Siedlcach Muzeum Regionalne w Siedlcach 7 października Muzeum Regionalne w Siedlcach ul. Piłsudskiego 1, 08-110 Siedlce tel. (25) 632 74 70 www.muzeumsiedlce.w.interia.pl regionalny 15. VI Mazowiecki Festiwal Twórczości Osób Niepełnosprawnych „Radość Tworzenia” - Inauguracja Festiwalu Dzień Plastyki Dzień Tańca i Ruchu Dzień Muzyki i Piosenki Warszawa, Teatr „Rampa” Miejski Dom Kultury w Siedlcach Węgrowski Ośrodek Kultury Wyszkowski Ośrodek Kultury „Hutnik” Mińsk Mazowiecki, Szkoła Muzyczna Centrum Rzeźby w Orońsku, Galeria „Ostrołęka” w Ostrołęce 7 października Mazowieckie Centrum Kultury Sztuki ul. Elektoralna 12, 00-139 Warszawa tel. (22) 586 42 00 www.mckis.waw.pl regionalny międzynarodowy Międzynarodowy Festiwal w Kontekście Sztuki/Różnice 22 Miejsce imprezy 11 października 17 października 24 października 30 października 7-9 października 16. Spektakle: bajka „Dziecko w krainie muzyki”, g.11.00 „Wesoła Wdówka”- Franza Lehara, g.19.00 Teatr Polski w Warszawie 8 października Mazowiecki Teatr Muzyczny „Operetka” ul. Marszałkowska 115/212, 00-102 Warszawa tel. (22) 620 03 01 w. 380 www.mtmoperetka.pl regionalny 17. Spotkanie z Dora Stratou Theatre w ramach Spotkań z Kulturą Grecji – muzyka, taniec, literatura Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki w Warszawie 8-9 października Mazowieckie Centrum Kultury Sztuki ul. Elektoralna 12, 00-139 Warszawa tel. (22) 586 42 00 www.mckis.waw.pl międzynarodowy 18. V Warszawski Festiwal Pianistów Jazzowych oraz IV Konkurs Pianistów Jazzowych-Debiuty Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki w Warszawie 10-12 października Mazowieckie Centrum Kultury Sztuki ul. Elektoralna 12, 00-139 Warszawa tel. (22) 586 42 00 www.mckis.waw.pl regionalny 19. III Międzynarodowy Festiwal „Musica Sacra w Katedrze WarszawskoPraskiej” Warszawa, Katedra św. Floriana 14, 21, 28 października Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki ul. Elektoralna 12, 00-139 Warszawa tel. (22) 586 42 00 www.mckis.waw.pl międzynarodowy 20. Wykład Krzysztofa Rutkowskiego „Nowe tajemnice Paryża. Wykłady fantazmatyczne o znikaniu miasta” Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie Muzeum Andrzeja Struga Al. Niepodległości 210 m. 10 A, 00-608 Warszawa tel. (22) 825 09 71 16 października Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie Rynek St. Miasta 20, 00-272 Warszawa tel. (22) 831 40 61 www.muzeumliteratury.pl regionalny NR 9 (57) / 2007 WARTO WIEDZIEĆ Nazwa imprezy Miejsce imprezy Termin imprezy Zasięg imprezy Główny organizator imprezy 21. Koncert Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki 17 października Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki ul. Elektoralna 12, 00-139 Warszawa tel. (22) 586 42 00 www.mckis.waw.pl lokalny 22. Wystawa Zwierciadło Saskie i Prawo magdeburskie Państwowe Muzeum Archeologiczne 19 października - 9 grudnia Państwowe Muzeum Archeologiczne ul. Długa 52, 00-241 Warszawa tel. (22) 831 32 21 www.pma.pl międzynarodowy 23. Wystawa „Prasa ludowa na przełomie XIX i XX wieku” Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Oddział w Piasecznie 19 października Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie Al. Wilanowska 204, 02-730 Warszawa tel. (22) 843 38 76 www.mhprl.pl regionalny 24. Wystawa Bogumiła Pręgowska – grafika Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Oddział w Sandomierzu 19 października – – 16 listopada Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie Al. Wilanowska 204, 02-730 Warszawa tel. (22) 843 38 76 www.mhprl.pl regionalny 25. Koncert Polskiego Towarzystwa Muzyki Dawnej Warszawa, Mazowieckie 20 października Centrum Kultury i Sztuki Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki ul. Elektoralna 12, 00-139 Warszawa tel. (22) 586 42 00 www.mckis.waw.pl lokalny 26. Wystawa czasowa „XIX-wieczna Azja Środkowa w obiektywie Leona Barszczewskiego” Muzeum Mazowieckie do 21 października w Płocku, Spichlerz, ul. Kazimierza Wielkiego 11b Muzeum Mazowieckie w Płocku ul. Tumska 8, 09-402 Płock tel. (24) 364 70 71 fax (24) 262 44 93 międzynarodowy 27. „VI Ogólnopolski Konkurs Tańców Polskich Mazowiecka Wierzba” Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki w Warszawie 21 października Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki ul. Elektoralna 12, 00-139 Warszawa tel. (22) 586 42 00 www.mckis.waw.pl lokalny 28. XIV Festiwal Filmowy Felliniada – FeFe Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki 27-31 października Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki ul. Elektoralna 12, 00-139 Warszawa tel. (22) 586 42 00 www.mckis.waw.pl ogólnopolski 29. Spektakle: bajka „Dziecko w krainie muzyki”, g.11.00 „Księżniczka Czardasza” Emmericha Kalmana, g.19.00 Państwowy Teatr Polski w Warszawie 29 października Mazowiecki Teatr Muzyczny „Operetka” ul. Marszałkowska 115/212, 00-102 Warszawa tel. (22) 620 03 01 wew. 380 www.mtmoperetka.pl regionalny 30. Biblioteka Publiczna XVII Sesja Varsavianistyczna. „Darczyńcy i ich kolekcje w zbiorach miasta stołecznego Warszawy – Biblioteka Biblioteki na Koszykowej” Główna Województwa Mazowieckiego 30 października Biblioteka Publiczna miasta stołecznego Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego ul. Koszykowa 26/28, skr. 365, 00-950 Warszawa tel. (22) 628 20 01 www.biblpubl.waw.pl regionalny 31. Wystawa „Prahistoryczne górnictwo na ziemiach polskich” 15 września - 31 grudnia Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie ul. Długa 52, 00-241 Warszawa tel. (22) 831 32 21 do 25 www.pma.pl międzynarodowy 32. Wystawa „Atelier Adolfa GaniewMuzeum Regionalne skiego (Gancwola)” - publikacje, w Siedlcach wydawnictwa, fotografie Wystawa „Życie i twórczość. Prezentacja kolekcji prac Małgorzaty Łady-Maciągowej” Konkurs krasomówczy dla dzieci i młodzieży Sesja naukowa „Historia muzeum” z okazji jubileuszu 40-lecia muzeum październik Muzeum Regionalne w Siedlcach ul. Piłsudskiego 1, 08-110 Siedlce tel. (25) 632 74 70 www.muzeumsiedlce.w.interia.pl – NR 9 (57) / 2007 Down County Museum Downpatrick Irlandia KRONIKA MAZOWIECKA Lp. 23 KRONIKA MAZOWIECKA WARTO WIEDZIEĆ Lp. Nazwa imprezy Miejsce imprezy Termin imprezy Zasięg imprezy Główny organizator imprezy 33. „Longin Pinkowski. Wystawa z okazji Muzeum im. J. Maljubileuszu 40-lecia pracy twórczej” czewskiego w Radomiu październik Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu ul. Rynek 11, 26-600 Radom tel. (48) 362 21 14 www.muzeum.edu.pl regionalny 34 Wystawa w 90. rocznicę śmierci Tadeusza Kościuszki Muzeum Niepodległości w Warszawie październik Muzeum Niepodległości w Warszawie Al. Solidarności 62, 00-240 Warszawa tel. (22) 826 90 91 www.muzeumniepodleglosci.art.pl regionalny 35. Wystawa „Młoda Polska. Słowa, obrazy, przestrzenie” - ekspozycja w stulecie śmierci Stanisława Wyspiańskiego Wystawa „Napoleon - gesty i symbole” Wieczory z Poezją Polską Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce październik Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce Pl. gen. J. Bema 8, 07-400 Ostrołęka tel. (29) 764 54 43 www.muzeum-ostroleka.art.pl regionalny 36. Wystawa „Skarby średniowiecznej Polski” Państwowe Muzeum Archeologiczne październik Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie ul. Długa 52, 00-241 Warszawa tel. (22) 831 32 21 do 25 www.pma.pl regionalny 37. Wystawa „Etniczne hafty z Yunnanu - kolekcja Li Lei i Sebastiana Jurgiela” Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie październik Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie ul. Solec 24, 00-403 Warszawa tel. (22) 629 67 29 www.muzeumazji.pl międzynarodowy 38. Spotkanie poetyckie w ramach 36. Warszawskiej Jesieni Poezji. Wystawa poświęcona Januszowi Korczakowi Biblioteka Publiczna miasta stołecznego Warszawy– Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego październik Biblioteka Publiczna miasta stołecznego Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego ul. Koszykowa 26/28, skr. 365, 00-950 Warszawa tel. (22) 628 20 01 www.biblpubl.waw.pl regionalny 39. Wystawy w 100. rocznicę śmierci Stanisława Wyspiańskiego „Etnografowie – badacze Mazowsza” „770 lat samorządu miejskiego w Płocku” Muzeum Mazowieckie w Płocku Muzeum Mazowieckie w Płocku, Spichlerz, ul. Kazimierza 11b październik Muzeum Mazowieckie w Płocku ul. Tumska 8, 09-402 Płock tel. (24) 364 70 71 www.muzeumplock.art.pl regionalny 40. Wystawa „Instrumenty muzyczne Ukrainy” ze zbiorów Muzeum Etnografii i Przemysłu Artystycznego we Lwowie. Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu październik Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu ul. gen. Józefa Sowińskiego 2, 26-500 Szydłowiec Zamek tel. (48) 617 17 89 www.muzeuminstrumentow.pl regionalny 41. Wystawa czasowa „Moją miłością jest natura. Bazyli Albiczuk i inni. Przyroda w polskiej sztuce naiwnej” Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie październik Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie ul. Kredytowa 1, 00-056 Warszawa tel. (22) 827 76 41 www.pme.art.pl regionalny 42. Wystawa „Bądźcie solidarni” Wielki Strajk Chłopski 1937 r. Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego październik Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie Al. Wilanowska 204, 02-730 Warszawa tel. (22) 843 38 76 www.mhprl.pl ogólnopolski 43. Cykl wystaw pt. „Rodem z Ciechanowa” Wystawy stałe: „Dawne rzemiosło wsi mazowieckiej” „Szlachta mazowiecka w malarstwie i wnętrzach” „Krzewnia” – dom Aleksandra Świętochowskiego Budynek ekspozycyjny muzeum przy ul. Warszawskiej 61, Dworek A. Bąkowskiej w Gołotczyźnie, Krzewnia – dom Aleksandra Świętochowskiego październik Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie ul. Warszawska 61a, 06-400 Ciechanów tel. (23) 672 94 58 www.muzeumciechanow.pl „ Zestawienie powstało na podstawie informacji przekazanych przez instytucje kultury, dla których organem prowadzącym jest Samorząd Województwa Mazowieckiego. Opracował MIROSŁAW RZOŃCA Departament Kultury, Promocji i Turystyki 24 NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU 21 sierpnia Zarząd Województwa Mazowieckiego podjął decyzję o udzieleniu 14 szpitalom z Mazowsza pożyczek krótkoterminowych na kwotę ponad 23 mln zł. Sześciu szpitalom udzielił natomiast poręczeń kredytów na ponad 13,5 mln zł. 16 lipca radni województwa zwiększyli w budżecie pulę na krótkoterminowe poręczenia lub pożyczki dla szpitali samorządowych. Pulę tę zwiększono z 20 do 50 milionów złotych. Ponieważ 12 milionów wykorzystano wcześniej, do dyspozycji zarządu województwa pozostało jeszcze 38 milionów złotych. Ze względu na bardzo trudną sytuację finansową wielu placówek, Zarząd Województwa Mazowieckiego podjął decyzję o udzieleniu Waldemar Roszkiewicz, Adam Struzik, Ewa Łagońska 14 szpitalom pożyczek krótkoterminowych na ponad 23 mln zł. Sześciu placówkom udzielił także poręczeń kredytów na ponad 13,5 mln zł. Szpitale będą musiały spłacić te pożyczki do końca bieżącego roku. – Biorąc pod uwagę bardzo trudną sytuację placówek ochrony zdrowia, w tym placówek, dla których organem założycielskim jest Samorząd Województwa Mazowieckiego, po dogłębnej analizie i konsultacjach z dyrekcjami szpitali, chcemy pomóc naszym placówkom w przetrwaniu tego najtrudniejszego okresu, poprzez udzielenie krótkoterminowych pożyczek. Pożyczki to jedyna forma pomocy, którą możemy zastosować. Pozwoli ona na chwilowe odsunięcie widma zajęcia kont placówek przez komorników – powiedział marszałek Adam Struzik. – Mamy pełną świadomość, że to nie rozwiązuje problemów służby zdrowia, ale proszę pamiętać, że samorząd nie może finansować bieżącej działalności podległych sobie placówek. Jednocześnie mamy świadomość, że jeśli nie zrobimy nic, to stanowić to będzie zagrożenie dla realizacji świadczeń zdrowotnych. Poręczenie kredytów i pożyczki to tylko działanie doraźne, swego rodzaju NR 9 (57) / 2007 „kroplówka” na przetrwanie najtrudniejszego okresu. Sytuacja wymaga zmian systemowych, a nie tylko ciągłego dokładania do tego worka bez dna. Takim rozwiązaniem mogłoby być proponowane przeznaczanie części kwot z ubezpieczenia OC kierowców na leczenie ofiar wypadków – dodał marszałek. Strajk lekarzy i odmawianie przez nich wykonywania świadczeń zdrowotnych wpływa na znaczne zmniejszenie przychodów szpitali, co skutkuje drastycznym ograniczeniem funduszy na działalność bierzącą, stałym pogarszaniem się płynności finansowej, oznacza również brak zdolności do wypełniania zadań ustawowych i grozi całkowitym paraliżem jednostek, tj. zaprzestaniem świadczenia usług, a tym samym nie wywiązywaniem się ze swojego ustawowego obowiązku. Wojewódzki Szpital Bródnowski w Warszawie jest jedną z placówek, które otrzymały krótkoterminową pożyczkę. – Przyznane środki szpital wykorzysta na przywrócenie równowagi finansowej, utraconej z powodu niewykonania kontraktów z Narodowym Funduszem Zdrowia w okresie od stycznia do lipca tego roku oraz strajku lekarzy. Umożliwi ona również pokrycie bieżących wydatków oraz spłatę zobowiązań o najwyższym stopniu wymagalności, które w najbliższym czasie, na skutek postępowań windykacyjnych, mogą wygenerować dodatkowe koszty – powiedziała dyrektor szpitala Maria Bogiel. – Nasz szpital nie prowadzi działalności gospodarczej, a celem jego funkcjonowania jest udzielanie świadczeń zdrowotnych, które są finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Niestety, mimo iż na trudną sytuację finansową szpitala znaczący wpływ ma fakt limitowania przez KRONIKA MAZOWIECKA „Kroplówka” finansowa dla szpitali Narodowy Fundusz Zdrowia liczby świadczeń zdrowotnych, udzielanych w danym roku (NFZ odmawia finansowania tych „ponadlimitowych” świadczeń, co dodatkowo obciąża wynik szpitala), nie możemy liczyć na pomoc ze strony NFZ, nawet w tak wyjątkowej sytuacji, jak obecna, co uniemożliwia właściwą 25 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU realizację statutowych zadań w zakresie świadczenia usług medycznych – dodała dyrektor. Na pomoc mogą także liczyć szpitale powiatowe oraz inne placówki służby zdrowia i Domy Pomocy Społecznej, których organami założycielskimi są jednostki samorządu terytorialnego. Przygotowany został bowiem dodatkowy komponent G w ramach „Samorządowego Instrumentu Wsparcia Rozwoju Mazowsza – Mazowiecki Instrument Wsparcia Ochrony Zdrowia i Pomocy Społecznej”. Na ten cel przeznaczono 33 mln zł – to ponad dwukrotnie więcej niż w roku ubiegłym. Z kwoty tej 11 mln zł Zarząd Województwa postanowił przeznaczyć na budowę szpitala w Pułtusku. Zadanie to było dotychczas finansowane ze środków budżetu państwa w ramach kontraktu wojewódzkiego. Niestety, placówka nie otrzymała tego wparcia na lata 2007-2008. – Bez naszej pomocy realizacja inwestycji stanęłaby pod znakiem zapytania – powiedział Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego, Waldemar Roszkiewicz. Aby wsparcie mogło szybciej trafić do szpitali, zarząd województwa podjął decyzję o uruchomieniu warunkowego naboru wniosków. – Udzielenie pomocy będzie możliwe jednak dopiero po podjęciu ostatecznej decyzji przez radnych województwa – zapowiedział marszałek Adam Struzik. Radni podjęli stosowną uchwałę w tej sprawie na posiedzeniu Sejmiku w dniu 10 września br. Dokonany został również nabór wniosków. W chwili obecnej trwają procedury związane z wyborem beneficjentów. Opracowała MAGDALENA LEWANDOWSKA Nowoczesny tabor kolejowy W barwach „Kolei Mazowieckich” już w przyszłym roku wyjedzie 37 nowoczesnych wagonów typu push-pull. Zastąpią one tzw. EZT-y na najbardziej obciążonych liniach naszego regionu. Koncern Bombardier Transportation wyprodukuje i dostarczy do końca listopada 2008 r. 11 wagonów sterowniczych i 26 środkowych. Delegacja Samorządu Mazowsza z wizytą w fabryce wagonów 24 lipca w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego kontrakt podpisali Tomasz Siemoniak – wicemarszałek, Piotr Szprendałowicz – Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego, Marek Miesztalski – Skarbnik Województwa Mazowieckiego oraz Oliver Schmidt – Wiceprezes Bombardier Transportation ds. Sprzedaży, Jens Hen- 26 ke – Dyrektor Sprzedaży Bombardier Transportation i Janusz Kuźmin – generalny przedstawiciel Bombardier Transportation na Polskę. Inwestowanie w nowoczesny tabor kolejowy zrewolucjonizuje system transportowy na Mazowszu i znacznie poprawi wygodę jazdy. – Wszystkich, którym źle się kojarzą „pociągi stodoły”, możemy zapewnić, że to będzie zupełnie inny komfort podróżowania. Pasażerowie pojadą wygodnymi, estetycznymi wagonami z klimatyzacją. Mogę obiecać, że wagony te pojawią się na najbardziej uczęszczanych trasach na Mazowszu, w tym na trasie Radom – Warszawa – powiedział Piotr Szprendałowicz, Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego. Za wyborem zespołów typu push-pull przemawiała m.in. znacznie większa liczba miejsc siedzących aniżeli w pociągach jednopoziomowych (jeden nowoczesny EZT ma ok. 200 takich miejsc, natomiast push-pull – prawie dwukrotnie więcej). Również koszty utrzymania są bardziej korzystne. Jak wynika z przeprowadzonej analizy, 11 nowych wagonów może zastąpić 20 Elektrycznych Zespołów Trakcyjnych. Zatem uzyskane oszczędności wynieść mogą nawet 1,5 mln euro w skali roku. Zakup finansowany jest ze środków własnych Województwa Mazowieckiego oraz z kredytu, pozyskanego przez samorząd z Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Zobowiązanie finansowe, opiewające na 50 mln euro (równowartość blisko 200 mln zł) zostało zaciągnięte na okres do 25 lat, z możliwością wcześniejszej spłaty. Środki na to będą pochodzić z dochodów własnych Samorządu Województwa Mazowieckiego Opracowała ELWIRA KASPRZAK NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU Do jednostek OSP z całego województwa trafi ponad 15 mln zł. Pieniądze pochodzą z budżetu Samorządu Województwa Mazowieckiego i przeznaczone są na zakup lub remont specjalistycznego sprzętu ratowniczego. Ochotnicze Straże Pożarne mają za zadanie przede wszystkim ochronę życia, zdrowia i mienia mieszkańców regionu przed wypadkami, pożarami, klęskami żywiołowymi i zagrożeniami ekologicznymi. Pamiętać należy, że wiele jednostek włączonych jest do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Ze środków pomocowych może być zakupiony sprzęt do ratownictwa drogowego To właśnie strażacy, jako pierwsi, przed policją i karetką pogotowia, docierają do miejsca wypadku. Dlatego powinni dysponować nowoczesnym i sprawnym sprzętem ratowniczym. To jednak wymaga dużych nakładów finansowych – przez wiele lat strażacy nie otrzymywali wystarczającej ilości pieniędzy, ponieważ budżety samorządów gmin nie były w stanie same „udźwignąć” takich wydatków. Tak więc sprzęt, jakim dysponują w chwili obecnej, jest już przestarzały i wysłużony. Dlatego Samorząd Województwa Mazowieckiego postanowił wesprzeć ratowników. 10 września radni podjęli decyzję o podziale środków w ramach Samorządowego Programu Wsparcia Ochotniczych Straży Pożarnych w Województwie Mazowieckim „OSP – 2007”. W ubiegłym roku na wsparcie dla strażaków Samorząd przeznaczył 10 mln zł. Jak się jednak okazało, potrzeby były znacznie większe. Złożono wówczas ok. 800 wniosków o dofinansowanie na kwotę ponad 40 mln zł. Z pomocy skorzystało 460 jednostek OSP. W tym roku, dzięki większym, niż prognozowano, wpływom z podatku CIT do kasy Ma- NR 9 (57) / 2007 zowsza, można było przeznaczyć na poprawę bezpieczeństwa sumę 15 mln zł. – Aby pomóc strażakom w ich codziennej, niezwykle niebezpiecznej i pełnej poświęcenia pracy, stworzyliśmy specjalny program pomocowy. Mam nadzieję, że środki, które w jego ramach przekazaliśmy, przełożą się na realną poprawę sytuacji Ochotniczych Straży Pożarnych, a co za tym idzie, na bezpieczeństwo mieszkańców Mazowsza – powiedział marszałek Adam Struzik po przyjęciu przez Sejmik uchwały w sprawie podziału środków dla OSP. Tak jak w ubiegłym roku, o pomoc mogły starać się gminy z całego Mazowsza. Termin składania wniosków upłynął 10 maja br. Do Urzędu Marszałkowskiego wpłynęło 958 wniosków, na łączną sumę 41 328 626 zł. Wsparcie otrzyma 678 jednostek OSP na kwotę 15 210 562 zł. Dofinansowanie otrzymają: 224 jednostki z subregionu siedlecko-ostrołęckiego (ponad 4,1 mln zł), 140 jednostek z subregionu radomskiego (ponad 4 mln zł), 111 jednostek z subregionu płocko-ciechanowskiego (ponad 3,1 mln zł), 203 jednostki z subregionu okołowarszawskiego (ponad 3,8 mln zł). Wnioski rozpatrywała komisja, w której skład weszli: przedstawiciel Komisji Prawa, Samorządu, Bezpieczeństwa i Porządku Publicznego Sejmiku Województwa Mazowieckiego, przedstawiciel Mazowieckiego Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej oraz przedstawiciel Zarządu Województwa Mazowieckiego. KRONIKA MAZOWIECKA Na Mazowszu będzie bezpieczniej Marszałek Adam Struzik przekazał sprzęt strażakom Samorządowy Program Wsparcia Ochotniczych Straży Pożarnych w Województwie Mazowieckim „OSP-2007” realizowany jest we współpracy z samorządami gminnymi. Opiera się na współfinansowaniu zakupów lub remontów sprzętu ratowniczego z budżetu województwa, budżetów gmin oraz innych źródeł. Na podst. mat. Biura ds. Bezpieczeństwa opracowała MAGDALENA LEWANDOWSKA 27 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU Bezpieczniej do szkoły 7 września w Wyszogrodzie odbyła się uroczysta inauguracja tegorocznej edycji programu „Bezpieczna droga do szkoły”. Biorące w niej udział dzieci nie tylko musiały bezbłędnie odpowiadać na pytania dotyczące podstawowych zagadnień ruchu drogowego, ale także jak najlepiej przejechać rowerem po torze z przeszkodami. Uczestnikom kibicował Marszałek Województwa Mazowieckiego, Adam Struzik. – Najczęstsze przyczyny wypadków to brak poboczy, nieoświetlone pojazdy, nieuwaga i brawura. Z policyjnych statystyk wynika, że połowy śmiertelnych wypadków można uniknąć. Trzeba jednak zamontować światła na rowerach, dzieci wyposażyć w odblaskowe elementy, tak aby były widoczne na drogach oraz wpoić im zasady ruchu drogowego – podkreślił Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik. Program „Bezpieczna droga do szkoły” skierowany jest głównie do dzieci, które samodzielnie dojeżdżają do szkoły rowerami lub pokonują tę trasę pieszo. W ramach programu na terenie całego Mazowsza organizowane są spotkania, podczas których dzieci poznają zasady ruchu drogowego oraz zasady udzielania pierwszej pomocy. W sumie, w latach 2002-2007 na realizację programu z budżetu województwa mazowieckiego wyasygnowano 1,6 mln zł. Zwycięzcy konkursu W ramach pięciu edycji programu najmłodsi mieszkańcy Mazowsza nie tylko uczyli się, jak bezpiecznie poruszać się po drodze, ale także zostali wyposażeni w niezbędne pomoce, takie jak: lampki sygnalizacyjne, „Kodeksy młodego rowerzysty”, kaski ochronne, kamizelki i opaski odblaskowe oraz kom- 28 plety oświetleniowe dla rowerzystów. Wszystko po to, aby zwiększyć ich bezpieczeństwo i sprawić, by byli bardziej widoczni na drodze. W 2006 roku zakupionych zostało ok. 4,5 tys. kamizelek odblaskowych, ponad 19,5 tys. kasków dla rowerzystów oraz ponad 16,6 tys. kompletów oświetleniowych do rowerów. Nagrody wręczał marszałek Adam Struzik Na potrzebę realizacji tego typu programów wskazują niepokojące statystyki. Tylko w pierwszej połowie 2007 roku, na drogach województwa mazowieckiego zginęło 23 dzieci w wieku do lat 18, a rannych zostało 342. Najwięcej, bo aż 167 osób, to poszkodowani w wypadkach samochodowych, a 114 – piesi . – Fajnie, że organizowane są takie akcje – przyznaje 13-letni Karol. – Dzięki nim nie tylko poznajemy znaki drogowe i podstawowe zasady ruchu drogowego, ale przede wszystkim uczymy się, jak poruszać się po drodze, tak aby inni użytkownicy dróg widzieli nas już z daleka. W imprezie wzięli udział m.in: Adam Struzik – Marszałek Województwa Mazowieckiego, Waldemar Kuliński – Dyrektor Urzędu Marszałkowskiego, Krzysztof Łaptaszyński – Zastępca Dyrektora Departamentu Organizacji i Nadzoru, Henryk Klusiewicz – Burmistrz Gminy i Miasta Wyszogród oraz Wojciech Krzewski – Dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Płocku. Program „Bezpieczna droga do szkoły” realizowany jest przez Samorząd Województwa Mazowieckiego przy współpracy z Wojewódzkimi Ośrodkami Ruchu Drogowego. BIURO PRASOWE NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU KRONIKA MAZOWIECKA Podsumowanie Pogodnego Lata Już od sześciu lat dzieci z rodzin niewydolnych wychowawczo, dotkniętych skutkami alkoholizmu, ubóstwem i przemocą, dzięki wsparciu Samorządu Województwa Mazowieckiego, wyjeżdżają na wymarzone wakacje. W tym roku, w ramach „Pogodnego Lata” na 35 obozach odpoczęło 1500 dzieci z całego Mazowsza. Na ten cel z budżetu województwa przeznaczono 1,1 mln zł. Szósta edycja „Pogodnego Lata” została zorganizowana przez Związek Harcerstwa Polskiego Chorągiew Mazowiecką. Na obozach wypoczywało łącznie 7276 dzieci i harcerzy w wieku od 8 do 15 lat, z czego 1500 w ramach realizowanego przez Samorząd Województwa Mazowieckiego programu. Finał tegorocznej akcji odbył się na obozie w Gorzewie, w którym przebywało blisko 690 obozowiczów. Zwycięzcy obozowego konkursu z Członkami Zarządu Województwa Na 15-dniowych koloniach dzieci z rodzin dysfunkcyjnych wypoczywają wspólnie z dziećmi z rodzin funkcjonujących prawidłowo. Poprzez kontakt z nimi w naturalny sposób przejmują prawidłowe wzorce zachowań oraz uczą się funkcjonować w przyjaznym otoczeniu. – Jestem tutaj pierwszy raz i bardzo mi się podoba. Codziennie chodzimy nad jezioro, pływamy i opalamy się. W obozie organizowane są różne gry i zabawy. Czas nam tu szybko i wesoło płynie. Mam nadzieję, że za rok też tutaj przyjadę – przyznaje 7-letnia Ania. Ponadto, w czasie wypoczynku dzieci uczą się pływać. Mają też szansę poznać zasady bezpieczeństwa na drodze, a także zdobyć kartę rowerową. W tym Uczestnicy obozu mieszkali w namiotach – Bardzo się cieszę, że co roku udaje nam się zorganizować letni wypoczynek dla 1,5 tys. dzieciaków z Mazowsza. Wasze uśmiechnięte buzie to najlepszy dowód, że nasza akcja jest potrzebna. Mam nadzieję, że wrócicie do domów wypoczęci i pełni sił przed nowym rokiem szkolnym – powiedział do uczestników marszałek Adam Struzik. Podczas kolonii najmłodsi wypoczywają pod opieką harcerzy, psychologów i terapeutów. Uczestniczą w warsztatach psychologicznych, podczas których uczą się, jak radzić sobie z indywidualnymi problemami. Na zajęciach terapeutycznych, prowadzonych m.in. w formie przedstawień teatralnych, gier i zabaw – dzieci poznają zasady budowania pozytywnego obrazu siebie, umiejętności porozumiewania się z ludźmi oraz uczą się samodzielności i pracy w grupie. NR 9 (57) / 2007 roku dzieciaki wypoczywały nie tylko w Gorzewie, ale także w Krynicy Morskiej, Kątach Rybackich, Ostrowie koło Jastrzębiej Góry, Lubiatowie koło Wejherowa oraz w Łąkiem koło Bytowa. BIURO PRASOWE 29 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU Projekt „OMNI-NET” Jedną z najefektywniejszych form wspierania rozwoju regionalnego jest polityka powstawania i wspierania klastrów innowacyjności. Pojęcie klaster pochodzi z krajów anglosaskich i oznacza skupienie na określonym obszarze (najczęściej regionu) firm produkcyjnych i usługowych, działających w określonej branży gospodarki, współpracujących i jednocześnie konkurujących ze sobą. Firmy te współpracują również z lokalnymi instytucjami badawczo-rozwojowymi oraz innymi instytucjami działającymi w danej branży. Istnienie klastrów ułatwia przepływ informacji, sprzyja procesowi uczenia się i silnie pobudza innowacyjność, co w dłuższym okresie wpływa pobudzająco na gospodarkę regionu. 25 listopada 2005 r. w ramach 6 Programu Ramowego KE, Samorząd Województwa Mazowieckiego rozpoczął realizację projektu OMNI-NET – „Sieć innowacyjna opto-mikro-nano wykorzystująca różnorodne doświadczenia”. Główne cele projektu to: ❑ zbadanie i upowszechnienie najlepszych praktyk w zakresie polityk klastrowych oraz powstawania i działania klastrów w dziedzinach takich jak opto, mikro i nanotechnologie ❑ stworzenie podstaw metodologicznych służących badaniu klastrów i ich efektywności oraz przekazanie ich do nowych krajów członkowskich ❑ stworzenie międzynarodowej sieci klastrów (metaklaster) w celu przygotowania projektów strategicznych ❑ przygotowanie rekomendacji w zakresie polityki wspierającej klastry dla Komisji Europejskiej i regionalnych organów kreujących politykę. Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego – poprzez udział w projekcie – ma możliwość nieustannego monitorowania najnowszych trendów w regionalnej i innowacyjnej polityce Komisji Europejskiej. Jest to niezwykle istotne zwłaszcza przy przygotowywaniu Regionalnej Strategii Innowacji dla Województwa Mazowieckiego oraz przygotowywaniu konkursów i wdrażaniu projektów z zakresu Działania 2.6 ZPORR – „Regionalne Strategie Innowacyjne oraz transfer wiedzy”. Udział w międzynarodowych projektach, finansowanych przez Komisję Europejską, służących współpracy instytucji oraz przedstawicieli władz regionalnych to jedno z najefektywniejszych narzędzi wspomagających proces wzajemnej nauki i upowszechniania dobrych praktyk wypracowanych przez wiodące regiony europejskie. Projekt OMNI-NET realizowany jest przez międzynarodowe konsorcjum, którego koordynatorem Tabela 1. Charakterystyka dojrzałych klastrów z projektu OMNI-NET Klaster (proj. OMNI-NET) 30 Gałąź przemysłu Granice geograficzne Liczba firm w klastrze FMNT mikroelektronika mikrofotonika mikrostrumienika nanotechnologie Finlandia, 72% w rejonie Helsinek 144 Optics Valley optyka mikroelektronika nanotechnologie inżynieria oprogramowania Rejon Paryża ~800 OptoNet optyka Turyngia 150 Optence optyka Hesja i Nadrenia Palatynat ~200 Photonics BW optyka Badenia– Wittenbergia 26 Scottish Enterprise optoelektronika mikroelektronika Szkocja południowa i środkowa 270 NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU sażenia hi-tech dla optoelektroniki, fotoniki i techniki laserowej, źródeł światła, światłowodów, laserów i technologii laserowych oraz urządzeń pomiarowych. Wyroby te znajdują zastosowanie w medycynie, różnorodnych gałęziach przemysłu, ochronie środowiska i technice wojskowej. Podczas ostatniego spotkania roboczego, przedstawiciel ITME wspomniał, że toczą się rozmowy mające na celu powołanie Mazowieckiego Klastra Optoelektronicznego. Powstanie dużego klastra technologicznego na Mazowszu, zainspirowanego pracami w projekcie OMNI-NET będzie bez wątpienia sukcesem na miarę europejską. Wszyscy partnerzy projektu będą aktywnie włączani w proces transferu wiedzy z zakresu powstawania klastra, wypracowania optymalnych procedur administracyjnych i finansowych. W związku z zaplanowanym w projekcie powstaniem metaklastra, klaster mazowiecki ma szanse na znalezienie się w centrum współpracy europejskich klastrów technologicznych. Najbliższe spotkanie robocze, połączone z konferencją naukową, zaplanowano na jesień 2007 r. w Warszawie. Zakończenie prac nad projektem nastąpi w maju/czerwcu 2008 roku. Bezpieczny gimbus W tym roku postanowiliśmy także zająć się bezpieczeństwem dzieci podróżujących do szkół autobusami. Mam nadzieję, że dzięki wdrażanemu programowi kierowcy zdobędą dodatkowe umiejętności, co przełoży się na większe bezpieczeństwo najmłodszych pasażerów – podkreślił marszałek Adam Struzik. Pierwsze szkolenia zostaną sfinansowane ze środków Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Warszawie. Jak zadeklarował marszałek, jeśli szkolenia spotkają się z zainteresowaniem kierowców, samorząd województwa przekaże na ten cel dodatkowe fundusze. Marszałek nie wykluczył również możliwości pozyskania na ten cel środków unijnych. Dwudniowe szkolenia obejmują 16 godzin dydaktycznych. Podczas części teoretycznej kierowcy usystematyzują wiedzę nt. przyczyn wypadków i kolizji oraz zagrożeń mogących zaistnieć w czasie prowadzenia autobusu szkolnego. Ponadto zostaną omówione prawne i społeczne skutki wypadków drogowych, a także zasady zapewniające bezpieczeństwo dzieci w trakcie podróży. Zajęcia praktyczne zostaną zrealizowane w dwóch modułach. Pierwszy z nich dotyczy jazdy po płycie poślizgowej (obejmuje ćwiczenia efektywnego hamowania) oraz utrzymania właściwego toru jazdy w różnych warunkach drogowych. Drugi to trening prawidłowych zachowań kierowcy w trakcie wsiadania i wysiadania dzieci. Podnoszenie kwalifikacji kierowców gimbusów poprzez teoretyczne i praktyczne szkolenia to kolejne działanie mające na celu poprawę bezpieczeństwa dzieci na drogach Mazowsza. 16 sierpnia w Urzędzie Marszałkowskim podpisano list intencyjny w sprawie utworzenia „Programu poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego na Mazowszu”. W ramach projektu od września trwają szkolenia kierowców dowożących dzieci do szkół. Mimo iż po drogach naszego województwa jeździ w sumie 201 gimbusów, do tej pory tylko nieliczni kierowcy przeszli kursy, mające na celu zwiększenie stopnia bezpieczeństwa przewozu najmłodszych pasażerów. Ten stan rzeczy zmienia w tym roku Samorząd Województwa Mazowieckiego. Po przeanalizowaniu wyników kontroli autobusów oraz zasad uzyskiwania uprawnień przez kierowców gimbusów postanowiono przeprowadzić pilotażowy program szkoleniowy. Jego opracowaniem zajął się Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego w Warszawie we współpracy z Instytutem Transportu Samochodowego. – Samorząd od wielu lat wspiera działania mające na celu poprawę bezpieczeństwa dzieci. Do tej pory skupialiśmy się głównie na bezpieczeństwie pieszych i rowerzystów. NR 9 (57) / 2007 KRONIKA MAZOWIECKA jest Optics Valley (Dolina Optyczna) z Francji – klaster optoelektroniczny, skupiający około 800 firm. Partnerami w projekcie są dojrzałe organizacje klastrowe i sieci współpracy z Francji, Niemiec, Finlandii, Wielkiej Brytanii, a także instytuty z Rumunii i Polski. Poza Urzędem Marszałkowskim Województwa Mazowieckiego, Mazowsze reprezentuje Konsorcjum Polska Optoelektronika, którego koordynator, Instytut Technologii Materiałów Elektronicznych – ITME z Warszawy (www.itme.edu.pl), jest partnerem technologicznym w projekcie OMNI-NET. Do tej pory w ramach realizacji projektu odbyły się 4 spotkania robocze. Bezpośrednim efektem merytorycznym spotkań i prac na rzecz projektu jest powstanie szeregu opracowań dotyczących dojrzałych klastrów i ich otoczenia. Oprócz efektów w postaci przekazanych urzędowi marszałkowskiemu opracowań i dokumentów, projekt OMNI-NET przyczynił się w istotny sposób do powstania i zacieśnienia współpracy Urzędu Marszałkowskiego z Konsorcjum Polska Optoelektronika i Instytutem Technologii i Materiałów Elektronicznych. Konsorcjum Polska Optoelektronika jest wytwórcą materiałów elektronicznych, podzespołów i wypo- ALEKSANDRA OKOŃSKA Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych Opracowała ELWIRA KASPRZAK 31 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU Pamięć i pojednanie Międzynarodowe spotkania młodzieży na terenie Muzeum Walki i Męczeństwa w Treblince zorganizowane zostały już po raz piąty. W tym roku odbywały się w dniach 5 - 19 sierpnia. Inicjatorem tych spotkań jest, współpracująca od 1999 r. z Muzeum Walki i Męczeństwa, Akcja Znaki Pokuty – Służba dla Pokoju z siedzibą w Berlinie (Aktion Sühnezeichen Friedensdienste). Letnie spotkania w polskich miejscach pamięci pomordowanych podczas II wojny światowej są jedną z form pracy na rzecz pojednania z narodami okupowanymi podczas wojny. W tym roku do Treblinki przyjechała 10-osobowa grupa. Tworzyły ją panie, przede wszystkim z Niemiec, ale też z Ukrainy i Polski. Uczestniczki, oprócz realizowania programu merytorycznego, wykonywały prace porządkowe na rozle- Moją miłością jest Natura Współcześni artyści ludowi i nieprofesjonalni w poszukiwaniu nowych tematów często inspirują się otaczającym światem, jednakże rzadko przyroda jest głównym bohaterem ich twórczości. Najczęściej stanowi tło przedstawień prac gospodarskich, zwyczajów ludowych, występuje także jako dekoracja. Tę konwencję z pewnością łamie Bazylii Albiczuk (1909-1995), wybitny artysta, nazywany malarzem ogrodów. To jego dzieła (około 15 obrazów olejnych, szkiców, akwarel i rysunków) będą stanowić najmocniejszy akcent ekspozycji, przygotowanej przez Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie. Wystawa stwarza niepowtarzalną możliwość prezentacji najlepszych obrazów artysty, będących w posiadaniu muzeum oraz tych wypożyczonych na tę okazję z innych placówek. Prace pozostałych, równie cenionych artystów, pokazują odmienne wyobrażenia przyrody za pomocą różnych technik. Są to: haftowane wielobarwną nicią na płótnie obrazy Łucji Mickiewicz, nastrojowe, olejne pejzaże Janiny Fandrey, obrazy Marii Korsak, warszawskiej malarki prezentującej własną wizję warszawskich 32 głym terenie muzeum, co sprzyjało integracji zespołu. Razem też poznawały szczegóły dotyczące przebiegu II wojny światowej, a także jej wpływ na Europę po 1945 r. Jednak najbardziej ciekawił je stosunek Polaków do Żydów w okresie zagłady. Czas spędzony w Polsce sprzyjał również poznawaniu polskiej tradycji, obyczajów i języka. Nie zabrakło sposobności do nawiązania wartościowych znajomości. Z pobytu w miejscu pamięci, jakim jest Treblinka, tegoroczna grupa wyniosła prawdę historyczną i umiejętności pracy w międzynarodowym zespole, gdzie zaplanowanie pracy, zrozumienie swoich intencji i współdziałanie wymaga znacznie więcej zaangażowania. Ważną dla nas informacją zwrotną było stwierdzenie, iż Treblinka jest mało znana w Niemczech, choć liczba zamordowanych tutaj ludzi, sięgająca przeszło 800 000, jest ogromna. Należy zatem podjąć działania zmierzające do zmiany obecnego stanu rzeczy, aby nie tylko uczestnicy tzw. letnich spotkań, ale i obywatele Niemiec, nieprzekraczający naszej granicy, mogli poznać historię ludzi, z których dla wielu Treblinka była ostatnim, jakże nieludzkim, miejscem pobytu. EDWARD KOPÓWKA kierownik Muzeum Walki i Męczeństwa w Treblince parków i ogrodów, prace Marty Michałowskiej, obrazy na szkle Adama Słowińskiego czy „Ogrody” Jana Nowaka, śląskiego artysty nieprofesjonalnego. Uzupełnieniem obrazów są rzeźby, przedstawiające zwierzęta (przede wszystkim ptaki), stworzone m.in. przez Leona Kudłę, Władysława Sałdykę. Zwiedzający mogą również obejrzeć film o Bazylim Albiczuku pt. „Malarz natury”, nakręcony w 1985 roku przez Wytwórnię Filmów Dokumentalnych w Łodzi w reżyserii Radosława Sobeckiego. Wystawę stworzono ze zbiorów własnych Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie oraz Muzeum Południowego Podlasia w Białej Podlaskiej, Muzeum Lubelskiego w Lublinie, Muzeum Wsi Lubelskiej w Lublinie, Muzeum im. J. Malczewskiego w Radomiu, Muzeum Sztuki Ludowej w Otrębusach, a także kolekcji prywatnych. Prezentowanych na wystawie artystów opisał w książce „Sztuka zwana naiwną” współczesny polski znawca tej sztuki, wieloletni redaktor pisma „Polska Sztuka Ludowa”, Aleksander Jackowski. Wystawa otwarta jest do 18 listopada 2007 r. Serdecznie zapraszamy. ALICJA MIRONIUK NIKOLSKA Państwowe Muzeum Etnograficzne NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU Samorząd Województwa Mazowieckiego zaprasza wszystkich fotografów amatorów do udziału w drugiej edycji konkursu fotograficznego „Mazowsze bliskie sercu”. Na zwycięzców czeka wysokiej jakości sprzęt fotograficzny. Konkurs trwa od 24 września do 31 października br. W tym roku fotografie można nadsyłać w trzech kategoriach: reportaż, architektura i krajobraz. Każdy uczestnik może nadsyłać po 3 zdjęcia w formacie 13x18 w kategoriach krajobraz i architektura oraz maksymalnie jeden zestaw składający się z czterech zdjęć w kategorii reportaż. NR 9 (57) / 2007 Prace w formie odbitek oraz zapisu na płycie CD można przynosić bezpośrednio do Kancelarii Głównej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego, ul. B. Brechta 3, 03-472 Warszawa lub wysłać pocztą na adres: Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego, ul. B. Brechta 3, 03-472 Warszawa, z dopiskiem konkurs „Mazowsze bliskie sercu”. „Mazowsze bliskie sercu” to konkurs dla tych, którzy lubią fotografować, mieszkają lub uczą się na Mazowszu, znają ludzi i miejsca, które warto pokazać innym – i co ważne, potrafią to zrobić za pośrednictwem fotografii. Regulamin konkursu dostępny jest na stronie internetowej www.mazovia.pl. KRONIKA MAZOWIECKA „Mazowsze Bliskie Sercu” – II edycja 33 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU Kolej przyszłością Mazowsza W Siedlcach rozpoczęła się produkcja najbardziej nowoczesnego, elektrycznego pociągu osobowego. 5 września odbyło się uroczyste otwarcie zakładu montażu pojazdów szynowych firmy Stadler Polska. Zanim jednak wstęga została przecięta, w ramach trasy promocyjnej szynobus wyruszył z dworca Warszawa Wschodnia do Siedlec. FLIRT/TILO, bo tak w skrócie brzmi nazwa pociągu, w tłumaczeniu polskim oznacza szybki, lekki, innowacyjny, regionalny pociąg motorowy. Dysponuje 212 miejscami siedzącymi i 284 – stojącymi. O jego wysokim komforcie mogli przekonać się przedstawiciele mazowieckiego wzięcie to udało się zrealizować. Wierzę, że firma będzie się rozwijać i otrzyma wiele zamówień nie tylko z Mazowsza, ale również z całej Polski i krajów sąsiednich. Uważam, że nie ma lepszej reklamy, jak sukces jednej firmy. Wówczas inne podążają w tym samym kierunku. Nowo powstały zakład zatrudnia 70, przeszkolonych w Szwajcarii, pracowników. W hali o długości 100 m i szerokości 50 m przy 16 stanowiskach odbywa się montaż pojazdów szynowych. – Polska jest krajem, który może poszczycić się bogatą tradycją kolejową, dynamicznie rozwijającym się rynkiem i wysoko wykwalifikowaną kadrą pracowniczą. Będąc europejskim specjalistą w dziedzinie produkcji pojazdów szynowych, dostrzegamy w Polsce ogromny, potencjalny rynek zbytu dla wygodnych, energooszczędnych środków transportu, obsługujących podmiejski i regionalny ruch pasażerski – powiedział prezes Peter Spuhler Województwa mazowieckie i śląskie są pierwszymi klientami polskiego zakładu Stadler Rail. Po rozstrzygnięciu wspólnie ogłoszonego przetargu zakupiły w sumie czternaście pociągów FLIRT. Dwa z zamówionych szynobusów zostaną dostarczone w czerwcu 2008 r., pozostałe do końca przyszłego roku. – Samorząd województwa, jako jedyny dotychczas w Polsce, zajął się przewozami regionalnymi, a warto zazna- W pierwszą podróż po mazowieckich torach pociąg wyruszył z dworca Warszawa Wschodnia samorządu: marszałek Adam Struzik, członek zarządu Piotr Szprendałowicz, przewodniczący Rady Nadzorczej Spółki „Koleje Mazowieckie – KM” Waldemar Kuliński, Wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Mazowieckiego Krzysztof Borkowski, dyrektor Delegatury Urzędu Marszałkowskiego w Siedlcach Janina Orzełowska, Prezydent Siedlec Wojciech Kudelski oraz Ambasador Konfederacji Szwajcarskiej w Warszawie Benedict de Cerjat, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu Bogusław Kowalski, i prezes Urzędu Transportu Kolejowego Wiesław Jarosiewicz. Otwarcie na Mazowszu tak perspektywicznego zakładu jest sukcesem samorządu województwa, powiatu i gminy. Stwarzając atrakcyjne warunki inwestowania dla podmiotów zagranicznych, przyczyniły się one do rozwoju gospodarczego regionu. Prezes i właściciel Stadler Rail Group, Peter Spuhler nie krył dumy, słysząc słowa marszałka Adama Struzika: – Szanowny prezesie Spuhler, chciałbym wyrazić naszą wspólną radość z faktu, że przedsię- 34 W uroczystym otwarciu fabryki wzięli udział przedstawiciele mazowieckiego samorządu czyć, że jedna czwarta przewozów regionalnych znajduje się właśnie na Mazowszu – podkreślił marszałek Adam Struzik. Zaprezentowany 4-członowy FLIRT został tak zaprojektowany, aby zapewnić podróżnym bezstopniowy dostęp do wszystkich wagonów oraz przedziałów. Sprawne przemieszczania się pasażerów gwarantuje duża liczba drzwi wejściowych – po 8 z każdej ze NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU stron. Specjalne schodki, wysuwające się spod podłogi wagonu, ułatwiają wejście do pociągu na dworcach z niskimi peronami. W wagonie środkowym znajduje się powierzchnia wielofunkcyjna, przezna- Koncertowy Węgrów W ramach cyklu „Zwierciadło Mistrza Twardowskiego – letnie spotkania ze sztuką”, węgrowska publiczność mogła wysłuchać trzech przepięknych koncertów, które odbyły się w zabytkowych obiektach miasta. Pierwszy odbył się w ciepły, niedzielny wieczór, 5 sierpnia w ogrodzie Domu Gdańskiego. Przed publicznością zaprezentowali się wykonawcy jazzu tradycyjnego: „Warsaw of Dixieland”, „Ragtime Duo” oraz „Blues Fellows Swingi Band & Ewa Konarzewska”. Kolejne spotkanie muzyczne zorganizowane zostało w murach barokowej Bazyliki Mniejszej. Miłośnicy muzyki klasycznej mieli okazję wysłuchać koncertu w wykonaniu Jarosława Malanowicza – wielokrotnego finalisty i laureata międzynarodowych konkursów, który w 2006 r. otrzymał honorową odznakę „Zasłużony działacz Kultury”. Artysta zaprezentował utwory słynnych kompozytorów, tj. Johanna Sebastiana Bacha, Felixa Mendelssohna-Bartholdy’ego, Johannesa Brahmsa czy Mieczysława Surzyńskiego. Ostatni koncert z cyklu letnich spotkań ze sztuką odbył się 26 sierpnia w kościele ewangelickim pw. Świętej Trójcy. Publiczność miała okazję wysłuchać „Pieśni Polskiej Reformacji” w wykonaniu zespołu Camerata Cracovia. Jest to zespół, który wykonuje muzykę renesansu i baroku na dawnych instrumentach. Istotną pozycję w repertuarze zespołu stanowi mało znana i niepublikowana, dawna muzyka polska oraz muzyka innych krajów słowiańskich obydwu epok, a także twórczość dokumentująca powiązania w tej dziedzinie między Polską i różnymi krajami Europy. Zespół brał udział w wielu koncertach i festi- NR 9 (57) / 2007 czona do przewozu wózków dziecięcych, rowerów i dużego bagażu. W części tej znajdują się również miejsca dla wózków inwalidzkich, siedzenia składane dla osób niepełnosprawnych i toaleta dostosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych. Przy każdym oznakowanym wejściu w wagonie środkowym znajduje się platforma, umożliwiająca wsiadanie pasażerom poruszającym się na wózkach inwalidzkich, która wyrównuje poziomy peronów, jak również rampa wjazdowa, dopasowana do wysokości peronów. – Sukcesywne unowocześnianie taboru „Kolei Mazowieckich – KM” jest działaniem korzystnym społecznie i ekonomicznie. Dzięki temu wzrasta komfort podróży, a co za tym idzie – również liczba osób korzystających z tego środka transportu – podsumował działania samorządu województwa członek zarządu Piotr Szprendałwicz KRONIKA MAZOWIECKA Już w przyszłym roku takie pociągu wyjadą na mazowieckie tory Na podst. mat. z del. w Siedlcach oprac. Redakcja walach w kraju i za granicą, nagrywał też programy telewizyjne. Występuje w różnych składach, zależnie od potrzeb repertuarowych oraz współpracuje z innymi muzykami i solistami z kraju i zagranicy. Koncertowi towarzyszył wykład księdza parafii ewangelickiej w Węgrowie, Bogdana Wawrzeczki. Duchowny przybliżył zebranym historię miejscowej Zespół Camerata Cracovia parafii oraz zasady wiary ewangelickiej, m.in. czym różni się ona od wyznania rzymskokatolickiego. Pomysłodawczynią letnich koncertów jest wiceburmistrz Węgrowa, Maria Koc. Projekt został sfinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego. MICHAŁ RZĄCA Urząd Miejski w Węgrowie 35 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU II Festiwal Produktów Regionalnych i Ekologicznych Pysznie, tradycyjnie, swojsko i gościnnie – tak w kilku słowach można opisać II Festiwal Produktów Regionalnych i Ekologicznych. 19 sierpnia w miejscowości Mościbrody, leżącej w powiecie siedleckim, gościła grupa wystawców z województw mazowieckiego, podlaskiego i lubelskiego. Zaprezentowali oni zwiedzającym produkty z branży rolno-spożywczej oraz dzieła sztuki ludowej. Można było degustować przygotowane specjały, a niektórzy producenci uchylali rąbka tajemnicy, prezentując przepisy kulinarne. W tym roku na stołach gościły nawet potrawy przygotowane według przepisów z XVIII w. Ideą przyświecającą festiwalowi jest promocja firm oraz indywidualnych wytwórców produktów regionalnych i ekologicznych. W tym roku oprócz wystawców z Mazowsza mogli się po raz pierwszy zaprezentować producenci i samorządowcy gmin z sąsiednich województw. Ich uczestnictwo znacznie wzbogaciło atrakcyjność imprezy i podniosło jej rangę. – Mam zaszczyt być patronem honorowym II Festiwalu Produktów Regionalnych i Ekologicznych. Obecnie powstaje wiele nowych firm na Mazowszu w branży przetwórczej i produkującej najlepsze ekologiczne, rodzime i charakterystyczne dla naszego regionu produkty. Dzisiejsza różnorodność i liczebność stoisk wystawienniczych właśnie o tym świadczy. Festiwal to okazja nie tylko do zabawy, ale także do promowania naszej polskiej, zdrowej żywności. Podczas festiwalu wręczymy nagrody tym wszystkim, którzy poprzez swoją działalność i pomysł udowadniają, że można przebić się na rynek europejski, gdzie polska produkcja i żywność jest coraz bardziej pożądana. Myślę, że tego typu imprezy promocyjne, jak dzisiejsza, temu właśnie służą – powiedział marszałek województwa, otwierając festiwal. Zgodnie ze słowami marszałka, wyróżniających się na rynku krajowym, jak i zagranicznym, przedsiębiorców uhonorowano odznaką „Zasłużony dla rolnictwa”, nadaną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Z rąk Wiceprzewodniczącego Sejmiku Województwa Mazowieckiego, Krzysztofa Borkowskiego, wyróżnienia odebrali: Amelia Andrzejczyk, Teresa Borkowska, Andrzej Jastrzębski, Marian Borkowski, Janusz Rawa, Zbigniew Jaszczuk i Józef Gumicki. Nagrodzeni zostali również wystawcy za uczestnictwo w festiwalu. W ramach konkursu na najładniejsze stoisko regionalne, pierwsze miejsce zajęła gmina Sarnaki, drugie – Węgrów, a na trzecim uplasowało się PSS „Społem” Siedlce. Za najciekawszy produkt regionalny komisja uznała chleb żytni 36 Zofii Suchożeberskiej, w kategorii wędlin zwyciężyli państwo Marczuk z Sochni (kultywują dawną technologię wędzenia wędlin w drewnie jabłoni), wśród słodkości doceniono ciasto weselne „Mrowisko” produkcji pana Sergiejewicza z Łomży. Państwo Jadwiga i Witold Faratowie odebrali nagrodę za niepowtarzalny smak konfitury do mięs z jarzębiny i gruszek. Natomiast Cecylia Kur z Białobrzegu koło Sterdyni w kategorii nalewki i napoje alkoholowe nagrodzona została za piwo kozicowe. Organizatorzy mają nadzieję, że wkrótce podjęte zostaną działania, aby typowe dla wschodniego Mazowsza potrawy zgłosić do certyfikacji. O takiej konieczności mówił zaproszony Grzegorz Russak – prezes Polskiej Izby Produktu Regionalnego i Lokalnego. Oprócz pokazów kulinarnych odbyły się również koncerty kapel ludowych i gwiazd polskiej sceny muzycznej: „Lombardu”, „Golec uOrkiestry” i „Skanera”. Krzysztof Borkowski, Adam Struzik i Grzegorz Rusak Odrębną inicjatywą było zorganizowanie przez pracowników Urzędu Marszałkowskiego, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Polskiej Izby Produktu Regionalnego i Lokalnego punktu informacyjnego. Eksperci udzielali w nim porad producentom rolnym, zainteresowanym zrzeszaniem się w grupy. Taka forma promocji produktów regionalnych i ekologicznych zapewne przyniesie zamierzone efekty, a festiwal wpisze się na stałe w kalendarz imprez regionu Mazowsza i przyczyni się do jego promocji. EWA JANOSZKA Delegatura w Siedlcach NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU KRONIKA MAZOWIECKA Międzynarodowe Dni z Doradztwem Rolniczym Po raz czternasty, tradycyjnie w drugi weekend września, odbyło się święto rolnictwa. Jedna z największych imprez wystawienniczo-targowych w Siedlcach – Międzynarodowe Dni z Doradztwem Rolniczym zorganizowane były pod hasłem EUROPA TO MY! 8 i 9 września wszyscy, którzy zgłosili swój udział w imprezie, starali się jak najefektowniej zaprezentować swoje firmy. Oferty handlowe i usługowe, pokazy zwierząt hodowlanych, ekspozycje płodów rolnych przygotowało 400 wystawców. Wśród nich było 80 rękodzielników i twórców ludowych oraz 15 wystawców drobnego inwentarza. Dni z Doradztwem Rolniczym przyciągają rzesze zwiedzających. W tym roku targi odwiedziło 50 tysięcy gości. Liczba wystawców natomiast była zbliżona do roku ubiegłego. Zajęli oni jednak dwa razy większy obszar – po raz pierwszy targi rolnicze odbyły się na terenie błoni siedleckich. Międzynarodowej imprezie patronował Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Wojewoda Mazowiecki oraz Marszałek Województwa Mazowieckiego, którego reprezentował Wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Mazowieckiego, Krzysztof Borkowski. – Szanowni organizatorzy i rolnicy, bardzo się cieszę, że po raz kolejny spotykamy się w Siedlcach. Polskie rolnictwo dobrze znane jest w unijnych krajach. Rodzime produkty goszczą na stołach europejczyków. Świadczy to o tym, że polski rolnik, pomimo wielu utrudnień, poradził sobie i produkuje żywność, która jest smaczna, zdrowa i konkurencyjna cenowo. Samorząd Województwa Mazowieckiego zawsze wspiera polską wieś. Możecie nadal liczyć, że infrastruktura, wodociągi, drogi oraz to, co wiąże się z rolnictwem, będzie wspierane przez samorząd. Przed nami możliwość pozyskiwania kolejnych środków z funduszy Nagrody wręczał Krzysztof Borkowski unijnych. Liczę na aktywność mieszkańców, szczególnie samorządów, które bezwzględnie powinny korzystać z tych środków, aby firmy na Mazowszu rozwijały się i zdobywały nie tylko puchary, ale też rynki zachodnie – powiedział wiceprzewodniczący Krzysztof Borkowski. W ramach targów odbył się m.in. konkurs „Bezpieczna praca maszynami rolniczymi” oraz zostały wręczone nagrody producentom mleka. Podczas wystawy organizatorzy przeprowadzili także konkurs pn. „Hit Międzynarodowych Dni z Doradztwem Rolniczym Siedlce 2007”. Miano hitu targów otrzymał w tym roku Poskrom Weterynaryjny PW-2 – urządzenie rolnicze produkowane przez firmę ROLSTAL Pawłowski z Ostrowi Mazowieckiej. Wyróżnienia w tym konkursie otrzymały: ZHU Agro-Serwis z Zambrowa (za ładowarkę teleskopową), PHU Agrotechnika z Białej Podlaskiej (za ciągnik John Deere 5720), przedsiębiorstwo Rolmech z Węgrowa (za ciągnik Deutz-Fahr Agrofirm 100) oraz Zakłady Inventor z Mokobod (za rozdrabniacz do drewna).Wiceminister Rolnictwa Henryk Kowalczyk wręczył natomiast zasłużonym w naszym regionie rolnikom i osobom związanym z obsługą rolnictwa odznaczenia resortowe. XIV Międzynarodowe Dni z Doradztwem Rolniczym były doskonałą okazją do prezentacji osiągnięć ziemi siedleckiej i jej mieszkańców, a przede wszystkim do wymiany doświadczeń i nawiązania kontaktów gospodarczych – krajowych i zagranicznych. Organizatorami targów byli siedlecki oddział Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Warszawie, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 4 w Siedlcach, Urząd Miasta w Siedlcach, Starostwo powiatu siedleckiego oraz Mazowieckie Centrum Hodowli i Rozrodu Zwierząt Sp. z o.o. w Łowiczu – Zakład w Żelkowie. EWA JANOSZKA Wystawa maszyn rolniczych NR 9 (57) / 2007 Delegatura UMWM w Siedlcach 37 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU Zielony Korczew Już po raz szósty w Korczewie nad Bugiem odbyła się impreza wystawiennicza „Targi dla Wsi” oraz towarzyszący jej festyn z cyklu „Zielony Korczew”. „Zielony Korczew” na stałe wpisał się do kalendarza imprez plenerowych województwa mazowieckiego. Tegoroczna edycja, która odbyła się w dniach 4-5 sierpnia, zgromadziła 70 wystawców z terenu trzech województw: mazowieckiego, podlaskiego i lubelskiego. Przez dwa dni na placu przed pałacem można było oglądać maszyny rolnicze, samochody, artykuły budowlane i ogrodnicze, a także zapoznać się z ofertą banków czy firm ubezpieczeniowych. Podczas kiermaszu rękodzieła ludowego twórcy prezentowali i sprzedawali swoje prace. Nabyć można było m.in.: rzeźby, wyroby haftowane (obrusy, serwety, obrazy), naczynia gliniane, kosze z wikliny, ozdoby z bibuły, wełny, suszonych kwiatów, a także obejrzeć pawie i kupić ich pióra. Wszyscy chętni mogli spróbować swoich sił przy kole garncarskim i krośnie, także przy robieniu ozdób z bibuły i wyplataniu z wikliny. Rozegrany został także międzygminny turniej piłki nożnej, w którym zwyciężyła drużyna reprezentująca gminę Korczew. W remizie Ochotniczej Straży Pożarnej w Korczewie odbyło się spotkanie mieszkańców gminy z przedstawicielami władz samorządowych. Wzięli w nim udział m.in.: Krzysztof Wawrzyniec Borkowski – Wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Mazowieckiego, Jacek Kozaczyński – Radny Województwa Mazowieckiego, Janina Orzełowska – dyrektor Delegatury Urzędu Marszałkowskiego w Siedlcach, Robert Ambroziewicz – poseł na Sejm RP, Zygmunt Wielogórski – Starosta Siedlecki oraz Sławomir Wasilczuk – Wójt Gminy Korczew. Podczas spotkania dyrektor Janina Orzełowska zapoznała zebranych z pespektywami rozwoju regionu ostrołęcko-siedleckiego w latach 2007-2013, w kontekście pozyskiwania funduszy strukturalnych w nowym okresie programowania. Drugiego dnia targów na wszystkich zebranych czekały liczne atrakcje, m.in.: pokazy ptactwa oraz konkursy konne zorganizowane przez Ośrodek Jeździecki „Stajnia Korczew”, a także występy zespołu „Modem”. Impreza miała charakter rodzinnego pikniku. Organizatorzy przewidzieli szereg dodatkowych atrakcji, m.in.: występy artystyczne, konkursy, happeningi oraz pokaz sztucznych ogni. Najmłodszych uczestników bawili klauni i szczudlarze, czekały na nich także dmuchane zamki i wesołe miasteczko. Zwieńczeniem dwudniowej imprezy był występ zespołu „Akcent”. Przedsięwzięcie współfinansowane było ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego. EWA JANOSZKA Delegatura w Siedlcach „O pierścień księżnej Anny” Ogłaszam wszem i wobec, że na Zamku w Liwie 18-19 sierpnia Anno Domini 2007 rycerstwo z całej Polski mężnie przybyło pod mury twierdzy. Stanęło w szrankach i konkurencyjach wszelakich, żądne zdobycia pierścienia cnotliwej a Jaśnie Wielmożnej Księżny Anny. Tedy Bractwo Rycerskie Ziemi Mazowieckiej i Podlaskiej, a osobliwie Mistrz Bractwa zapraszał możnych panów i niewiasty urodziwe tudzież ich pacholęta, aby przybyli w owe dni i podziwiali zacnych mężów, którzy dla nich walczyć będą. Zmagania rycerskie odbywały się w scenerii XV-wiecznego Zamku Książąt Mazowieckich. Wzięło 38 w nich udział blisko trzystu rycerzy i dam z bractw i formacji rycerskich rodzimych i przybyłych z innych krajów. Turniej rozpoczął się prezentacją bractw biorących udział w imprezie i złożeniem „listy uwierzytelniającej”. Następnie zaczęły się zmagania w poszczególnych konkurencjach, np. turnieju bojowym, łuczniczym, wieloboju rycerskim czy strzału z kuszy do celu. Jednak niewątpliwie największą atrakcją była inscenizacja bitwy. Jej widowiskowość wzbudziła wiele emocji i pozwoliła obserwatorom poczuć ducha wieków średnich. Organizatorzy zadbali, aby zgromadzona licznie publiczność mogła poznać kodeks rycerski, elementy dawnego stroju i układy średniowiecznych tańców, nie zabrakło zabaw NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU plebejskich i radosnego biesiadowania. Zwieńczeniem pierwszego dnia turnieju był koncert zespołu folkowego „White Garden”, a niespodzianką dla uczestników – tańce z pochodniami i pokaz sztucznych ogni. W niedzielę odbyły się finały turniejów i konkursów. Po południu zaś najbardziej waleczny i najmężniejszy z rycerzy otrzymał nagrodę – pierścień księżnej Sierpniowe turnieje rycerskie, organizowane przez Bractwo Rycerskie Ziemi Mazowieckiej i Podlaskiej oraz Muzeum Zbrojownia na Zamku w Liwie, stały się już tradycją i należą do najbardziej prestiżowych w regionie. Z organizatorami współpracuje Zamek Liw – Stowarzyszenie Kulturalne Ziemi Liwskiej oraz wolontariusze ze szkół średnich w Węgrowie. Warto dodać, że turniej ten ze skromnego spotkania garstki rycerzy i widzów przerodził się w masową imprezę plenerową o charakterze edukacyjno-rozrywkowym. Obecnie rycerskie widowisko batalistyczne nie ogranicza się tylko do sportowej rywalizacji. Posiada także ciekawą i barwną oprawę artystyczną. Oglądane jest przez ponad 10 000 widzów. Z roku na rok przybywa rycerzy i pięknych dam, biorących KRONIKA MAZOWIECKA Wyniki VII Ogólnopolskiego Turnieju Rycerskiego na Zamku w Liwie: ❑ turniej łuczniczy: I miejsce – Arkadiusz Nowak II miejsce – Tadeusz Majdura III miejsce – Marcin Stolc ❑ turniej kuszniczy: I miejsce – Andrzej Pietrych II miejsce – Sławomir Adamkiewicz, III miejsce – Sebastian Gajowniczek ❑ turniej bojowy: I miejsce – Marcin z Kętrzyna II miejsce – Galahad, III miejsce – Mordechaj ❑ wielobój rycerski: I miejsce – Jarzyn II miejsce – Siwy III miejsce – Kamil ❑ bohurt: zwycięzcy – Włatcy Móch ❑ konkurs stroju: I miejsce – Kampania Jagódka II miejsce – Chorągiew Rycerska Ziemi Lubelskiej III miejsce – Izabela z Grex Venalium ❑ pokazy tańca: zwycięzcy – Asinus Coronatus ❑ turniej tańca ognia (indywidualny): I miejsce – Tantale II miejsce – Mośka III miejsce – Ania z Tarnowa udział w imprezie. Do boju staje naraz kilkuset zbrojnych, a stroje i uzbrojenie wykonywane są z zachowaniem wzorów średniowiecznych. Dzięki turniejowi propagowane są szlachetne idee, pozytywne wartości, tradycje narodowe, a także aktywny i poznawczy sposób spędzania wolnego czasu oraz walory kulturowe i przyrodnicze regionu. Turniej był współfinansowany ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego i zorganizowany pod honorowym patronatem Marszałka Województwa Mazowieckiego Adama Struzika i biskupa drohiczyńskiego Antoniego Pacyfika Dydycza. EWA JANOSZKA Delegatura w Siedlcach Anny. Turniej zakończył się oficjalnie uhonorowaniem zwycięzców i podziękowaniem sponsorom. W trakcie dwudniowej imprezy można było podziwiać, jak też zakupić, wyroby rzemieślników (biżuterię, stroje, gliniane i drewniane naczynia oraz średniowieczne uzbrojenie). NR 9 (57) / 2007 Bractwo Rycerskie Ziemi Mazowieckiej i Podlaskiej powstało w pod koniec 1999 r. w celu odbudowania i kontynuowania etosu rycerskiego, upowszechniania tradycji oręża polskiego oraz rodzimej historii. W chwili obecnej liczy czterdziestu dwóch członków. Podstawą jego aktywności jest odtwórstwo historyczne. Skupiają się przede wszystkim na okresie późnego średniowiecza (XIV – XV w.). Uczestniczą w licznych turniejach rycerskich, organizują lekcje żywej historii oraz prezentują zwyczaje i tradycje rycerskie podczas wielu imprez kulturalnych na terenie Siedlec i regionu. 39 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU Nadbużańskie Serpelice Zorganizowany już po raz ósmy w Serpelicach Festyn Nadbużański „Serpelice 2007” stał się jedną z najważniejszych imprez kulturalnoturystcznych w powiecie łosickim. W lipcowy weekend (14-15 lipca) do podlaskiego kurortu zjechały tłumy okolicznych mieszkańców oraz liczne grono gości. Serpelice, przez wielu nazywane perłą Podlasia, to jedna z malowniczo położonych nad Bugiem wsi województwa mazowieckiego. Obejmuje część terenu Parku Krajobrazowego Podlaski Przełom Bugu i leży u podnóża, pociętego wąwozami, zbocza doliny rzeki. Pochodzenie nazwy miejscowości nie jest jednoznacznie określone. Według tradycji wywodzi się ona od nazwiska dawnego właściciela Serpela, a zgodnie z legendą, jej początek związany jest z okresem obrony przed Tatarami, kiedy to mieszkańcy osady, napadnięci przez najeźdźców w czasie żniw, dzielnie odpierali atak przy użyciu sierpów. Za to niewątpliwie można stwierdzić, że z roku na rok nadbużańskie spotkania z folklorem cieszą się coraz większą popularnością. Zabawy plebejskie W słoneczny weekend krajobraz serpelicki wzbogaciły liczne kiermasze i wystawy, a konkursy, w których każdy chętnie brał udział, przyciągały rzesze zainteresowanych. W ciągu dwóch dni nadbużańskiego święta zaprezentowały się zespoły folklorystyczne z kraju i zagranicy, wieczorami zaś koncertowały grupy folkowe. Pierwszego dnia usłyszeliśmy zespoły z Polski i Macedonii, a gwiazdą wieczoru była grupa „Trebunie Tutki”, muzykująca od pokoleń rodzina z Białego Dunajca. Sceniczne popisy to jedynie część atrakcji zaplanowanych na sobotnie popołudnie. Organizatorzy pomyśleli również o miłośnikach czynnego wypoczynku. Odbyły się turnieje 40 Pokazy walk w wykonaniu członków zespołu „Fighter Club” siatkówki i par brydża sportowego, a miłośnicy mocnych wrażeń mogli spróbować wspinaczki górskiej na wieżę treningową, zjazdu na linie przewieszonej nad Bugiem lub sprawdzić swoje możliwości w spływie kajakowym. Natomiast zainteresowani poznaniem malowniczych okolic Serpelic mieli okazję uczestniczyć w wycieczkach ścieżką przyrodniczą „Trojan” bądź w krajoznawczej eskapadzie wozem konnym. Dużym powodzeniem cieszyły się również warsztaty rzemiosł dawnych, m.in.: garncarstwa, tkactwa, szkutnictwa i kuchni średniowiecznej. W niedzielę imprezę rozpoczęły powiatowe zawody sportowopożarnicze Ochotniczych Straży Pożarnych. W grupie kobiet najlepsze okazały się panie z OSP Łosice, zaś wśród drużyn męskich zwyciężyła grupa z Rudka. Po południu odbył się spektakl teatralny o intrygującym tytule „Baśń higieniczna”, przygotowany przez uczniów szkoły w Serpelicach. Publiczność obejrzała także pokaz sztuk walki, zorganizowany przez „Fighter Club” z Łosic. W międzyczasie na scenie występowały folklorystyczne zespoły z Serbii i Polski, a koncert „Horpyny”, grającej ukraiński folk-rock, był uwieńczeniem festynu. Ważne przedsięwzięcie stanowiły, odbywające się w trakcie imprezy, II Nadbużańskie Targi Rękodzielnictwa, zorganizowane przez Łosickie Stowarzyszenie Rozwoju „EQUUS”, a sfinansowane przez Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego. Organizatorami festynu byli: powiat łosicki, gmina Sarnaki wraz ze Stowarzyszeniem Przyjaciół Serpelic oraz Wspólnotą Gruntową Wsi Serpelice. Realizacja tego pomysłu, mającego na celu promowanie regionu, współfinansowana była ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego, a honorowy patronat objął marszałek Adam Struzik. EWA JANOSZKA Delegatura w Siedlcach NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU W miejscu, w którym ponad dwieście lat temu znajdował się drewniany dwór Ogińskich, od kilku już lat rozbrzmiewa nie tylko muzyka utalentowanego arystokraty Michała Kleofasa Ogińskiego, ale i kompozycje lubianych przez niego twórców. W niedzielę, 19 sierpnia odbył się w Sokołowie Podlaskim „IV Plenerowy Wieczór Muzyczny u Michała Kleofasa Księcia Ogińskiego”. W pierwszych trzech edycjach zaprezentowano przede wszystkim utwory, w których instrumentami wiodącymi były harfa, fortepian i skrzypce. W tym roku organizatorzy postanowili przybliżyć publiczności twórczość wybitnego włoskiego kompozytora Gioachino Rossiniego. Muzyka Rossiniego była znana w wielu miastach polskich. Już w pierwszej połowie XIX w. sam książę Ogiński pisał w pamiętniku: „Od wielu lat wyłącznie Rossini zaprząta uwagę całej Europy. Jego nazwisko jest na ustach wszystkich miłośników muzyki, niemal wyłącznie jego opery są wystawiane na wszystkich scenach, jego wyjątkowa reputacja zmusza do milczenia wszystkich przeciwników.” (...) „Trzeba przyznać, że spośród wszystkich kompozytorów, którzy tworzyli aż do naszych dni, żaden nie miał sukcesów tak szybkich i świetnych jak Rossini; nikt też nie posiadał w większym od niego stopniu talentu wzbudzania entuzjazmu we wszystkich kategoriach publiczności i we wszystkich krajach Europy”. Występ zespołu „Sokołowianie” Kompozycje Rossiniego na plenerowej estradzie w Sokołowie Podlaskim zaprezentowały dwie znakomite polskie orkiestry: smyczkowa – Orkiestra Kameralna Filharmonii Narodowej w Warszawie pod kierownictwem artystycznym Jana Lewtaka oraz dęta – Orkiestra Koncertowa Reprezentacyjnego NR 9 (57) / 2007 Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego pod batutą Grzegorza Mielimąki i ppłk. Bogdana Bzowskiego. W programie, pod tytułami koncertów zainspirowanych twórczością włoskiego mistrza z Pesaro, znalazły się utwory Ogińskiego, Haydna, Radziwiłła, Hollanda, Haendla, Masseneta, panów Straussów, Mahlera i Chaczaturiana. Publiczność wysłuchała również popularnych kompozycji z repertuaru światowego, m.in. Williamsa, Reeda, Mercadante i Lecuony oraz obejrzała Zespół Pieśni i Tańca „Sokołowianie” w nowym programie krakowskim. Wieczór muzyczny poprowadził redaktor Konrad Mielnik z Radia Gdańsk, a w postać księcia Ogińskiego wcielił się aktor Dariusz Jakubowski. Nad opraco- KRONIKA MAZOWIECKA „Viva Rossini !!!” Orkiestra Koncertowa Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego waniem szczegółowego programu „IV Plenerowego Wieczoru Muzycznego u Michała Kleofasa Księcia Ogińskiego” czuwała Małgorzata Kalicińska z Mazowieckiego Centrum Kultury i Sztuki w Warszawie. W realizację koncertu włączyli się również: Ministerstwo Obrony Narodowej – Departament Wychowania i Promocji Obronności, Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego, Urząd Miasta Sokołów Podlaski, Starostwo Powiatowe oraz Diecezjalny Dom Miłosierdzia Bożego „CARITAS”. Niewątpliwie było to znaczące wydarzenie muzyczne. W słoneczny dzień mieszkańcy Sokołowa delektowali się muzyką klasyczną. Odrestaurowany niedawno park i otoczenie pałacyku sprawia, iż miejsce to coraz chętniej odwiedzają mieszkańcy Sokołowa Podlaskiego, a koncert staje się okazją do spotkań i obcowania z kulturą wysoką. Atrakcyjny program oraz idea koncertu przybliżają lokalnej społeczności kulturę minionych epok. Dlatego też Michał Kleofas Książę Ogiński już dziś zaprasza wszystkich serdecznie do swojego dworku na kolejne, jubileuszowe spotkanie. PAWEŁ KRYSZCZUK Sokołowski Ośrodek Kultury 41 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU Za niebieską Ukrainą – żal Zespół ludowy „Żurawiacy” z Bogut-Pianek odbył trasę koncertową po Ukrainie. Odwiedził Dorohusk, Równe, Kijów i Nowograd Wołyński, w którym gościł na zaproszenie mera tego miasta. Miasto w sierpniu czci pamięć Łesi Ukrainki (Łarisy Kosacz) – poetki i pisarki, która urodziła się właśnie w Nowogradzie Wołyńskim. W tym roku uroczystości te zbiegły się z 750. rocznicą istnienia miasta. Obchody zaczęły się już w czwartek, 23 sierpnia i trwały do niedzieli. Najważniejsza część uroczystości odbyła się w sobotę. Od godzin przedpołudniowych przybyli goście wzięli udział w spotkaniach z merem miasta. W drugiej połowie dnia zorganizowana została parada zaproszonych zespołów. Rozpoczęła się w miejscu urodzenia poetki, a skończyła w centralnym punkcie obchodów – przed domem kultury. „Żurawiacy” byli jedynym, biorącym udział w uroczystościach, zespołem z Polski. Koncertując w różnych częściach miasta, wzbudzali zainteresowanie dziennikarzy, fotoreporterów, jak i osób, które mają polskie korzenie. Starsi dziękowali za możliwość wysłuchania polskich utworów, młodsi – chcieli spróbować powiedzieć choć kilka słów w ojczystym języku swoich dziadków. Wieczorem na obchodach bawiły się całe rodziny. Z entuzjazmem obserwowały przemarsz śpiewających „Żurawiaków”. W niedzielę zaś miała miejsce uroczystość Matki Boskiej Częstochowskiej. Mszę św. w intencji przybyłych gości odprawił polski ksiądz. Dla „Żurawiaków” były to niezapomniane dni. Spotkali się z wyjątkową gościnnością, życzliwością i poszanowaniem tradycji. Poznali ludzi, dla których „gość w dom” nadal znaczy „Bóg w dom”. ROMAN ŚWIERŻEWSKI GOKiS Boguty-Pianki Łąck – weekendowa stolica hippiki Piękne wierzchowce oraz najlepsi w kraju jeźdźcy i amazonki wzięli udział w, organizowanych po raz trzeci na łąckim hipodromie, Mistrzostwach Młodych Koni. Kilka tysięcy osób obserwowało 3-dniowe zmagania sportowe. Sierpniowa pogoda nie zawiodła organizatorów, zawodników i gości. W dniach 24 – 26 sierpnia, w zawodach wzięło udział 88 jeźdźców i amazonek oraz 173 konie z rodzimych i zagranicznych hodowli. Rywalizacja odbyła się w 4 kategoriach wiekowych (od 4 do 7-latków) i polegała na pokonaniu przeszkody w określonej kolejności i czasie. Ws p ó ł z a w o d n i c t w o przebiegało m.in. w skokach przez stacjonaty (pionowe przeszkody zbudowane z drągów, zawieszonych jeden nad drugim), mury i oxery (ustawione do siebie równolegle 2 stacjonaty o jednakowej wysokości). Zgodnie z przepisami mistrzostw, za każdą zrzutkę, nieposłuszeństwo, wyłamanie, tj. ominięcie przeszkody czy odmowę, czyli zatrzymanie przed przeszkodą, a także upadek, jury przyznawało punkty karne. 42 W klasie polskich koni 4-letnich zwyciężył ogier Irydion L pod Mieszkiem Dąbrowskim z KJ „Aleksander Elizówka”, a zagranicznych – Landacord dosiadany przez Adama Nicponia z KS „Nad Wigrami” Białystok. Wśród koni 5–letnich mistrzostwo przypadło Rubikonowi K pod Borysem Kramerem z BKS „Kłos” SJ Budzyń i TMN Coriana pod Jarosławem Skrzyczyńskim z KJ „Absolut Wilczyce”. Ex aequo, klacz Trojka i Antoni Tomaszewski z KJ „Equita Warszawa” oraz ogier Bajou du Rouet i Krzysztof Ludwiczak z KJ „Wechta Rosnówko” zostali liderami klasy koni 6-letnich z Polski i zagranicy. W kategorii najstarszych koni najwyżej uplasowali się: Tinta i Krzysztof Prasek z KS „Nad Wigrami” Białystok (Polska) i ponownie Mieszko Dąbrowski i Rivera L. Pasjonaci hippiki mogli zakupić dla swoich podopiecznych specjalistyczne akcesoria, a nawet biżuterię. Podczas zawodów odbył się pokaz hodowlany oraz woltyżerki, a także występ orkiestr dętych. Dla młodszej części widowni przygotowano przejażdżki na kucyku. Organizatorami mistrzostw, przy finansowym wsparciu Samorządu Województwa Mazowieckiego, byli: Stado Ogierów w Łącku, Polski Związek Hodowców Koni, Polski Związek Jeździecki i Klub Jeździecki „Łąck”. BARBARA CHRZANOWSKA Delegatura w Płocku NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU Położone w malowniczym krajobrazie północno – zachodniego Mazowsza, w powiecie płockim, jezioro w Zdworzu zaczęto przywracać środowisku naturalnemu. Przed katastrofą ekologiczną, jaka wydarzyła się w 2003 r., było to jedno z największych siedlisk węgorza w Polsce. Na skutek panującej wówczas suszy, silnego wiatru, fali upałów wystąpiła tzw. niżówka (spadek stanu wody) i ponadnormatywna zawartość azotu, fosforu i siarkowodoru, uwolnionych z mulistego dna akwenu. Doprowadziło to do nadmiernego rozrostu trzciny, masowych śnięć węgorza (zginęło ok. 5 ton ryb) i zamykania kąpielisk. Zgodnie z porozumieniem w sprawie renaturyzacji, rozpoczęły się już tzw. zabiegi hydrotechniczne. To jedno z największych przedsięwzięć w kraju, zaplanowane na lata 2004 – 2015, w dużej części finansowane jest z budżetu Samorządu Województwa Mazowieckiego. Na wielokrotnie pojawiające się pytanie, dotyczące możliwości uniknięcia katastrofy na Jeziorze Zdworskim, dyrektor oddziału płockiego Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych, Stanisław Maciejewski, odpowiada: – Podstawowym problemem jeziora była ogromna amplituda wahań wody w ciągu sezonu. (…) Kwestia ubywających wód dotyczy zresztą wielu jezior. Zdworskie należy Montaż fitobariery do największych (ok. 350 ha powierzchni), lecz jednocześnie najpłytszych zbiorników wód stojących na Mazowszu, gdzie średnia głębokość wynosi ok. trzech metrów. Jezioro było na bieżąco monitorowane, jednak brak funduszy nie pozwalał na inwestycje w takim zakresie, jak obecnie. NR 9 (57) / 2007 Ratunek przyszedł ze strony władz samorządowych. Zarząd Województwa Mazowieckiego, Wojewoda Mazowiecki, Zarząd Powiatu Płockiego, miasto Płock, a także okoliczne gminy podjęły niezwłoczne działania w celu poprawy jakości i stanu wód oraz zagospodarowania przestrzeni wokół jeziora. Na mocy KRONIKA MAZOWIECKA Fala pomocy dla Jeziora Zdworskiego wciąż płynie Przygotowanie bariery ze słomy jęczmiennej nowego prawa wodnego, z 2005 r., jeziora m.in. Zdworskie, Górskie, Ciechomickie, Łąckie przeszły pod trwały zarząd Marszałka Województwa Mazowieckiego, który nadzór nad pracami naprawczymi zbiorników powierzył dyrektorowi Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Warszawie. Głównym celem stała się rekultywacja jeziora w Zdworzu. Pierwszy etap prac polegał na przywróceniu utraconej retencji wodnej poprzez udrożnienie podziemnego zasilania akwenu. Z jednej strony uszczelniono strumień Wielka Struga, z drugiej – przedłużono rurociąg melioracyjny, powstały w 1993 r. dla ratowania Jeziora Ciechomickiego, zagrożonego niżówką. Następnie rozpoczęto działania w celu zwiększenia przejrzystości tafli wody, która obecnie wynosi około pół metra. Według unijnych dyrektyw pozostało jeszcze 8 lat, by poprawić ten stan rzeczy, gdyż potem zbiorniki z przejrzystością poniżej jednego metra nie uzyskają kategorii rekreacyjne, a na tym z pewnością ucierpiałaby mazowiecka turystyka. W ubiegłym roku ulokowane zostały na dnie jeziora fitoreaktory (klomby ze słomy jęczmiennej), które stają się siedliskiem grzybów, ułatwiających filtrację wody i niepozwalających na rozwój sinic. W celu dalszego oczyszczania jeziora zamontowano fitobariery roślinne, niszczące biogeny, czyli związki szkodliwe dla ekosystemu wodnego, jak azot i fosfor. Dodatkowo mają one być matecznikiem dla małż, wyko- 43 MIESIĄC NA MAZOWSZU KRONIKA MAZOWIECKA Nasadzanie roślinności do fitobarier rzystywanych jako biologiczne filtratory wód. Wprowadzenie małż do zbiornika zdworskiego znajduje się obecnie w fazie doświadczalnej, a ich pełne wykorzystanie zależeć będzie od wyników badań, które w obecnym stadium rokują pozytywnie. Na przełomie 2005 i 2006 r. rozpoczęło się wykaszanie trzciny. Jesienią 2006 r. została nabyta specjalistyczna łódź – kosiarka, która znacznie usprawniła prace. Zakupu o wartości 380 000 zł dokonał Samorząd Województwa Mazowieckiego. Jest to blisko jedna ósma całości kosztów poniesionych przez samorząd na renaturyzację zbiornika. Do tej pory w poprawę stanu ekologicznego pięciu tzw. jezior łąckich, głównie zaś Jeziora Zdworskiego, urząd marszałkowski zainwestował 3 380 000 zł. W przyszłym miesiącu zamontowany zostanie jeszcze prototyp areatora falowego, a także wykonany rurociąg, sięgający dna jeziora i dostarczający wodę z pompowni Dobrzyków. Woda, która z niego wypłynie, rozprowadzać będzie chlorek żelaza wytrącający szkodliwy fosfor. W kolejnym roku, m.in. na poprawę jakości wody, opracowanie programu gminnej gospodarki ściekowej wraz z oczyszczalnią w Zaździerzu, a także projektu elektrowni wiatrowej na Kanale Dobrzykowskim, należy przeznaczyć 1 908 000 zł. Dyrekcja WZMiUM złożyła już do Zarządu Województwa Mazowickie- go zapotrzebowanie finansowe na dalszą realizację przedsięwzięcia w 2007 r. Zaawansowanie prac, badań i perspektywicznych inwestycji pozwala wierzyć, iż lokalne zasoby środowiska naturalnego pozostaną nie tylko w sferze zainteresowania naukowców podczas konferencji i sympozjów, ale będą chronione przez samych turystów. W takim przekonaniu podejmowane są kolejne działania na terenie pojezierza gostynińskiego. BARBARA CHRZANOWSKA Delegatura w Płocku Zaproszenie w kolorze bieli i brązu Na mapie turystycznej Mazowsza niewidoczny, choć jego atrakcyjność wzrasta. Tu historia łączy się z najnowocześniejszą technologią. Płock – miasto możliwości i „fabryka chmur” został zauważony. „Terenowy System Informacji” to projekt o wartości 70 000 zł, przygotowany przez Stowarzyszenie Gmin Turystycznych Pojezierza Gostynińskiego, realizowany ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego, w ramach zadań z zakresu upowszech- niania turystyki na rok 2007. Pierwszy etap, którego realizacja kosztować będzie 30 000 zł, to znakowanie miejsc atrakcyjnych kulturowo, przyrodniczo i turystycznie na ziemi mazowieckiej. Rozpoczęto go od umieszczenia 9 biało-brązowych tablic przy drogach wjazdowych do Płocka, wskazując Wzgórze Tumskie, Muzeum Mazowieckie i Sanktuarium Bożego Miłosierdzia jako „magnesy”, które przyciągną zwiedzających. Ponadto gminy powiatu płockiego, m.in. Łąck, Nowy Duninów, Sanniki, Szczawin Kościelny i miasto Gostynin otrzymają drogowskazy z opisami najciekawszych, unikatowych obiektów epok minionych, jak i tych bardziej współczesnych, np. gospodarstw agroturystycznych położonych na ich terenie. Dewiza heraldyczna Płocka „Virtute et labore angere” (Wzbogacać męstwem i pracą) jest wciąż aktualna. Realizują ją nie tylko włodarze miasta i powiatu, lecz również organizacje pozarządowe działające na rzecz jego promocji. Projekt Stowarzyszenia ma na celu przede wszystkim przybliżenie „oznakowanych terenów” turystom. Pomysłodawcy liczą też na to, że również w mieszkańcach miasta wzbudzi zainteresowanie miejscami, które powinny być im najbliższe. BARBARA CHRZANOWSKA Delegatura w Płocku 44 NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU W pierwszy wrześniowy weekend Muzeum Mazowieckie w Płocku zaprosiło na II Piknik Archeologiczno-Etnograficzny Rozpoczęło się hucznie. Przemarsz głównymi ulicami Starego Miasta odbywał się przy dźwiękach muzyki. Po dotarciu na Wzgórze Tumskie można było zgłębiać tajniki tańców zarówno północnego Mazowsza (kontro i kurpiowskich), jak i celtyckich. Urządzono zabawy plebejskie, pokaz walk, a nawet tradycyjne kurpiowskie wesele. Tegoroczna edycja pikniku wpisana została w kalendarz imprez związanych z Europejskimi Dniami Dziedzictwa 2007, obchodzonymi we wszystkich krajach naszego kontynentu pod hasłem: Ludzie Gościńca – Wędrowcy – Pielgrzymi – Tułacze. Zamierzeniem organizatorów było stworzenie interakcji i zachęcenie zwiedzających do aktywnego uczestnictwa w przedsięwzięciu. - Naszym celem jest edukować, ale nie będziemy mieli do czynienia ze sztywnym kołnierzem edukacji. Myślę, że bardzo chętnie będziemy przyłączać się do różnych działań spontanicznie – powiedział Grzegorz Piaskowski, etnograf, etnolog. Chcąc przybliżyć współczesnym dawne zwyczaje, zorganizowano warsztaty tkactwa, garncarstwa, rzeźbiarstwa, czerpania papieru. W ten sposób wszyscy chętni mogli na własne oczy przekonać się, jak wyglądała codzienność ówczesnego piastowskiego grodu. Wprowadzając przybyłych w tradycję wczesnośredniowiecznej mody, uruchomiono nawet przymierzalnię strojów. Impreza plenerowa miała charakter edukacyjno-rozrywkowy, zlokalizowano ją na Wzgórzu Tumskim, przy dawnym spichlerzu, gdzie dziś mieści się Dział Archeologii i Etnografii Muzeum Mazowieckiego. Na pikniku można było skosztować staropolskich specjałów kulinarnych, a co więcej – otrzymać przepis na jeden z nich, np. na psiwo kozicowe. Przez cały czas trwania imprezy w tle słychać było muzykę, wprowadzającą w klimat epoki średniowiecza w wykonaniu „Open Folk” i „Abalienatus”. Pierwszy piknikowy dzień zwieńczył koncert folkowy „Orkiestry św. Mikołaja”. Punktem kulminacyjnym dnia drugiego, niezwykle widowiskowym, było gaszenie dyWygaszanie dymarki marki – glinianego pieca przeznaczonego do wytopu rudy żelaza. Spowici w kłębach dymu najmłodsi mieszkańcy płockiej starówki tłoczyli się wokół niego, by zobaczyć efekt pracy hutnika. KRONIKA MAZOWIECKA Z wizytą w piastowskim grodzie Koncert zespołu Abalienatus Kultura współczesna powstała w wyniku ewolucji, jest wyrazem przekształceń. Nie mielibyśmy pełnej świadomości jej istnienia, gdyby nie pasjonaci, którzy kultywują tradycję, podtrzymują wiedzę o niej i przybliżają nam ją taką, jaką była. Człowiek XXI w. został w trakcie pikniku niejednokrotnie zaskoczony różnorodnością jej aspektów. I choć dawny podział przestrzenny na interior (to, co nasze) i exterior (to, co obce, nieznane i posiadające moc tajemną) już nie istnieje, to warto, choćby z powodu walorów poznawczych, przekazywać ją następnym pokoleniom. BARBARA CHRZANOWSKA Przed chatą rybaka NR 9 (57) / 2007 Delegatura w Płocku 45 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU Popłynęli z wiatrem Nie wierzcie w przesądy. Autorami takiej maksymy mogliby zapewne zostać organizatorzy XI Regat Żeglarskich w Nowym Duninowie. Piątek, 13 lipca nie przyniósł im pecha. W atmosferze zabawy, ale i w duchu rywalizacji przystąpiono do rozegrania V Regat Żeglarskich o Puchar Marszałka Województwa Mazowieckiego, połączonych z VII Powiatowymi Regatami Żeglarskimi o Puchar Starosty Płockiego oraz XI Regatami Żeglarskimi o Puchar Wójta Gminy Nowy Duninów. Wiatr w żaglach, a nad żaglami słońce. Dla załóg, które przybiły do portu rzecznego na Wiśle w piątkowy wieczór i wypłynęły w sobotni poranek, Posejdon okazał się niezwykle łaskawy. Do tegorocznych zawodów w Nowym Duninowie, należących do konkurencji rozgrywanych w ramach Grand Prix Zalewu Włocławskiego i Rodzinnego Rejsu Wodniackiego, stanęły – burta w burtę – 53 jednostki z 12 klubów. Rywalizowały one w kategoriach: T1 (zwyciężył Ryszard Tomaszewski z KŻ „Hals” z Gostynina), T2 (Paweł Bogdan ze SŻ w Płocku), T3 (Andrzej Łukasiak z „Morki”), T4 (Maciej Przybyliński z „Anwilu” Włocławek), Omega Standard (Dariusz Wenderlich ze Zgierskiego Klubu Sportów Wodnych) i Omega Sport (Marcin Pucelman z KŻ „Petrochemia” Płock). Oficjalnego otwarcia zmagań sterników dokonali: Piotr Zgorzelski – dyrektor płockiej delegatury urzędu marszałkowskiego, Jan Ciastek – wicestarosta powia- tu płockiego i Mirosław Krysiak – wójt gminy Nowy Duninów. Puchar Marszałka Województwa Mazowieckiego dla najszybszego jachtu przypadł w udziale załodze jachtu „Hakuna Matata” ze sternikiem Pawłem Bogdanem, Puchar Starosty Płockiego dla zwycięzcy w najliczniejszej klasie wręczono Andrzejowi Łukasiakowi, zaś Puchar Wójta Gminy Nowym Duninów, za zajęcie pierwszego miejsca zespołowego, otrzymał KŻ „Morka”. Gospodarze postanowili docenić również starania najmłodszego uczestnika rywalizacji na akwenie – Annę Korzeniak, a także 67–letniego Tadeusza Tkaczyka z Gostynina – najstarszego żeglarza regat, które są imprezą łączącą pokolenia, miłośników aktywnego i biernego wypoczynku, pasjonatów sportów wodnych i lądowych. Promują walory turystyczne nadwiślańskiej gminy Nowy Duninów, gminy zasługującej na miano „małej ojczyzny”. Organizatorzy regat – UG w Nowym Duninowie, Starostwo Powiatowe w Płocku, UMWM, Nadwiślański Oddział PTTK „Morka” w Płocku, Stowarzyszenie Gmin Turystycznych Pojezierza Gostynińskiego – zadbali także o tych, którzy wodne zmagania obserwowali z lądu. Najmłodsi, po rejsie statkiem, mogli wziąć udział w konkurencjach plastycznych i zręcznościowych. Amatorzy sportu rozegrali mecz piłki nożnej i siatkówki plażowej, a fani rozrywek intelektualnych zweryfikowali swoją wiedzę na temat żeglarstwa. Regatom towarzyszyła wystawa fotograficzna obrazująca ich historię, parada motocyklistów, a na zakończenie – koncerty i zabawa taneczna w rytmach cygańskich, country i dance. BARBARA CHRZANOWSKA Delegatura w Płocku Spływ kajakowy samorządowców Wspólne wypracowywanie kierunków działań i wdrażanie ich w życie oraz wzajemna pomoc przyświecają samorządom realizującym program na rzecz zrównoważonego rozwoju wsi przy wsparciu Stowarzyszenia Lokalnej Grupy Działania „Razem dla rozwoju”. W ramach współpracy samorządowcy gmin Bodzanów i Radzanowo uczestniczyli w spotkaniu integracyjnym. 27 lipca 18-osobowa grupa wyruszyła na spływ kajakowy. Malownicza trasa przebiegała doliną rzeki Orzyc, od miejscowości Podoś w gminie Płoniawy-Bramura do Młodzianowa w gminie Maków Mazowiecki. Dla większości było to nie lada wyzwanie, ponieważ dotąd nie mieli okazji płynąć kajakiem. I faktycznie, nie było łatwo. Przeprawa przez pierwszy, 7-kilometrowy odcinek trwała 2 godziny. Pokonanie wielu przeszkód, np. powalonych drzew wymagało nawet wyniesienia łodzi na brzeg. Pozostałe 12 km wiodło przez puszczę. Trudności sprawiały ostre zakręty rzeki – tylko praca zespołowa pozwoliła na bezkolizyjne pokonanie tego odcinka. 46 Zmęczeni, ale zadowoleni ze swojego wyczynu uczestnicy spływu ok. godz. 17.00 dotarli do Młodzianowa. Tutaj czekało już na nich ognisko oraz smaczny poczęstunek, podczas którego królowały pieczone kiełbaski. Uczestnicy spotkania integracyjnego długo rozprawiali o swoich „kajakowych” przeżyciach, pokonaniu trudności, jakie stawiała na ich drodze rzeka. Na zakończenie przy dźwiękach akordeonu samorządowcy, umilając sobie czas, przypomnieli piosenki śpiewane przy ognisku. Pokonanie lęku i słabości, współpraca, działanie zgodnie z zasadami pracy w grupie, wytrwałość i zacieśnianie relacji między samorządowcami gmin Bodzanów i Radzanowo to cele, jakie zostały zrealizowane podczas spotkania integracyjnego. Z pewnością przełożą się one na wymierne efekty podczas wspólnego rozwiązywania problemów dzisiejszej wsi. ANDRZEJ KULIŃSKI Gminny Koordynator Kultury i Sportu w Bodzanowie NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU KRONIKA MAZOWIECKA Poezja emocjami pisana Postać Władysława Broniewskiego – poety, tłumacza i żołnierza zainspirowała Płockie Stowarzyszenie Twórców Kultury oraz Zarząd Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego do ogłoszenia Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego „Broniewski dzisiaj”. Nagrodę odbiera Lech Grala Finał zmagań poetyckich odbył się 27 lipca w Płocku, mieście, o którym Broniewski pisał „Mnie ta ziemia od innych droższa”. Gościem honorowym spotkania była córka poety, Maria Broniewska-Pijanowska, obecni byli także laureaci konkursu, lokalni literaci, starosta płocki Michał Boszko, Roland Bury – dyrektor Wydziału Kultury i Sportu Urzędu Miasta i liczni przedstawiciele mediów. Zebrani złożyli pod pomnikiem poety wieniec goździków w barwach narodowych, które symbolizować miały minioną epokę oraz zasługi poety dla ojczyzny. Na początku spotkania z archiwalnych taśm przemówił sam Władysław Broniewski, wprowadzając wszystkich w podniosłą atmosferę uroczystości. – Czy można było nie uwielbiać takiego człowieka? – pytał retorycznie przewodniczący jury konkursu, które zapoznało się z 237 utworami 81 autorów i nagrodziło 9 z nich. Uczestnicy zaprezentowali od 1 do 3 niepublikowanych dotąd wierszy. Pierwsze miejsce zajął Krzysztof Barański, drugie – Lech Grala, trzecie – Józef Franciszek Kuliński. Równorzędne wyróżnienia otrzymali: Wanda Gołębiewska, Jan Chmielewski, Barbara Ciszyńska, Anna KühnCichocka oraz Jolanta Lisowska. Nagrodę specjalną Płockiego Stowarzyszenia Twórców Kultury przyznano Krzysztofowi Bieńkowskiemu. Dla tych, którzy mieli serce „pełne płomieni i skier żarkich i tlących” organizatorzy przygotowali dodatkową promocję ich utworów. Opublikowano je w pokonkursowym tomiku wierszy. Nagrody pieniężne w konkursie ufundowane zostały przez Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego i Urząd Miasta Płocka. BARBARA CHRZANOWSKA Delegatura w Płocku Rok Wyspiańskiego Muzeum Mazowieckie w Płocku włącza się w obchody roku 2007 jako Roku Stanisława Wyspiańskiego. Na przełomie listopada i grudnia muzeum zamierza zorganizować wydarzenie kulturalne, poświęcone twórczości tego młodopolskiego artysty. Podobnie jak w poprzednim roku, który był rokiem holenderskiego mistrza Rembrandta van Rijn, w ramach cyklu „Portrety”, muzeum podejmie się organizacji przedsięwzięcia interdyscyplinarnego, w skład którego wchodzić będzie między innymi aranżacja wystawy dzieł Stanisława Wyspiańskiego. Na ekspozycji podziwiać będzie można wybrane dzieła mistrza, w większości pastele, ze zbiorów Muzeum Mazowieckiego w Płocku, Muzeum Narodowego w Kielcach, Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku oraz Muzeum Okręgowego w Toruniu. Główną atrakcją wystawy będzie monumentalny projekt witraża wykonany przez Wyspiańskiego dla kościoła o.o. Franciszkanów w Krakowie „Bóg Ojciec Stań się!” ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie. NR 9 (57) / 2007 Dopełnieniem wystawy i obchodów, związanych z postacią Stanisława Wyspiańskiego będą odczyty dla szkół oraz prelekcje dla zainteresowanych. Kontynuacją zeszłorocznej idei będzie Ogólnopolski Konkurs Fotograficzny, tym razem pod hasłem „Wyspiański”, którego rozstrzygnięcie wraz z otwarciem pokonkursowej wystawy odbędzie się 28 listopada w 100. rocznicę śmierci artysty. Termin nasyłania prac fotograficznych, inspirowanych twórczością Wyspiańskiego upływa 31 października. Wszystkie niezbędne informacje oraz regulamin konkursu znajdują się na stronach internetowych: www.muzeumplock.art.pl oraz www.ptf.plocman.pl. 29 listopada odbędzie się spektakl na motywach dramatu „Noc listopadowa” z udziałem aktorów płockiej sceny dramatycznej. MAŁGORZATA SOBCZAK Muzeum Mazowieckie w Płocku 47 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU Szansa na lepszą przyszłość Pod takim hasłem odbyły się XII Płockie Targi Pracy. 52 wystawców z Płocka i okolic 5 września zachęcało przybyłych do podjęcia zatrudnienia w ich firmie. Największym zainteresowaniem cieszyły się oferty znanych przedsiębiorstw, mniejszym – pracodawców poszukujących robotników fizycznych. Podczas otwarcia targów starosta płocki, Michał Boszko, dziękował lokalnym przedsiębiorcom za ich działalność, która przyczynia się do tworzenia miejscowego rynku pracy i aktywizacji zawodowej społeczeństwa. Na targach obecni byli bowiem przedstawiciele różnych firm i instytucji, m.in. płockich szkół wyższych, urzędów, policji, agencji ochrony, hipermarketów i liderów płockiego rynku pracy. Tadeusz Zając, dyrektor WUP w Warszawie, podkreślał, iż jednym z celów tegorocznych targów jest zachęcenie absolwentów do korzystania ze środków unijnych, będących w dyspozycji urzędów pracy. - Poszukujemy różnych form aktywizacji zawodowej (…) Chcemy zwalczać negatywne zjawisko, jakim jest bezrobocie – mówił. Okno na świat „Radosne jest powołanie każdego artysty, który wnosi szczęście w codzienne życie ludzi” – pisał ks. Twardowski. Oni tacy właśnie są – uśmiechnięci, otwarci, zdeterminowani. Mimo wielu barier, jakie napotykają na swojej drodze, potrafią swoją pasją usprawniać rozwój osób dysfunkcyjnych intelektualnie i ruchowo, do których sami się zaliczają. Artyści z grupy teatralnej „Pół słowem, pół gestem”, działającej przy Domu Pomocy Społecznej i Warsztatach Terapii Zajęciowej w Zakrzewie i Nowym Miszewie, pozwalają uwierzyć, że siłą woli można zdziałać cuda. W nadwiślańskim krajobrazie powiatu płockiego, z daleka od gwaru miasta, znajdują się dwa Domy Pomocy Społecznej oraz Warsztaty Terapii Zajęciowej. Od 1994 r. ich mieszkańcy i uczestnicy tworzą grupę teatralną w ramach arteterapii. Inscenizacje bajek, spektakle pantomimiczne opierają na własnych pomysłach i doświadczeniach. Koncentrują się na przekazie pozawerbalnym, okrojonej scenografii i wielorakich gatunkach muzyki. Współdziałają z pełnosprawnymi dziećmi i młodzieżą. Za swoją działalność otrzymali liczne nagrody i wyróżnienia: Nagrodę Ministerstwa Edukacji Narodowej, wyróż- 48 Na targach prezentowane były również projekty, które powstały w trakcie Warsztatów Lokalnego Ożywienia Gospodarczego, zorganizowanych w ramach Programu Partnerstwa Lokalnego oraz konferencji dotyczącej możliwości współfinansowania projektów w ramach funduszy unijnych na lata 2007 – 2013. Bez wątpienia mazowiecki rynek pracy zmienia swoje oblicze. Teraz to pracodawcy wychodzą naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom potencjalnych pracowników. Proponują różne zasady współpracy – od bezpłatnego stażu pod okiem fachowców do podjęcia wyzwania, jakim jest działalność na własny rachunek. BARBARA CHRZANOWSKA Delegatura w Płocku nienie w Międzynarodowym Przeglądzie Teatrów Amatorskich DPS w Kamiennej Górze oraz na Festiwalu Teatrów Amatorskich z DPS w Łodzi. Za swój najistotniejszy sukces sceniczny uważają występ na deskach Starego Teatru w Krakowie, a także zajęcie II miejsca w Ogólnopolskim Przeglądzie Twórczości Teatralno-Muzycznej Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie „Albertina”. Młodzi adepci sztuki teatralnej zaprezentowali się również w nietypowym dla artystów środowisku – wystąpili w kilku warszawskich jednostkach penitencjarnych. Emocje temu towarzyszące uświadomiły, iż potrzeby tych dwóch krańcowo różnych grup społecznych spotykają się na płaszczyźnie akceptacji. W tym troku zespół wystąpił m.in. na Gali Regionalnej i Centralnej Ogólnopolskiego Konkursu „Lodołamacze 2007” oraz w Łazienkach Królewskich podczas Dni Mazowsza. Dzięki inicjatywom instytucji wychodzących naprzeciw potrzebom osób nie w pełni sprawnych, mogą one rozwijać się artystycznie, stając się jednocześnie bohaterami dnia codziennego. Podobno „humor ratuje od patosu”, a „uśmiech uzdrawia”, więc pomagajmy tym, których droga do pełnej realizacji jest wyboista, pomóżmy im otworzyć ich okno na świat tak szeroko, by mogli w pełni podziwiać jego piękno. BARBARA CHRZANOWSKA Delegatura w Płocku NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU 1 września zostało uroczyście otwarte połączenie kolejowe Radom – Drzewica. Dzień wcześniej przedstawiono szczegółowe informacje dotyczące nowych połączeń kolejowych, a także planowanych inwestycji w zakresie transportu kolejowego. – Uruchomienie połączenia Radom-Drzewica przez spółkę „Koleje Mazowieckie” jest odpowiedzią na zgłaszane potrzeby mieszkańców regionu radomskiego. Zarząd województwa działa prospołecznie, przywracając połączenia kolejowe nie tylko na tym odcinku, ale także w innych częściach Mazowsza – powiedział podczas uroczystości Członek Zarządu Województwa, Piotr Szprendałowicz. Dzięki decyzji Samorządu Województwa Mazowieckiego, po prawie trzyletniej przerwie, na tory wrócą pociągi relacji Radom-Drzewica. Linię codziennie obsługiwać będzie pięć par pociągów – dwa na trasie Radom-Przysucha, trzy na trasie Radom-Drzewica. Od października uruchomione zostanie natomiast połączenie Radom–Łódź. Rozkład jazdy został przygotowany w oparciu o konsultacje społeczne, z myślą o codziennych dojazdach do Radomia dla mieszkańców powiatów ra- domskiego i przysuskiego. Zamiast pociągów o przypadkowych porach i w środku nocy – tak, jak to miało miejsce w okresie przed likwidacją połączenia, przygotowano rozkład gwarantujący możliwość wygodnego dojazdu oraz powrotu ze szkół, uczelni i pracy w Radomiu. Podróżnym zagwarantowano również możliwość przesiadki na stacji w Radomiu do pociągów w kierunku Warszawy oraz Górnego Śląska, Krakowa, Kielc, Lublina, Olsztyna i Zakopanego. W uroczystej inauguracji połączenia udział wzięli m.in.: Piotr Szprendałowicz – Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego, Grzegorz Kuciński – Członek Zarządu spółki „Koleje W pierwszym kursie uczestniczył Mazowieckie”, TaPiotr Szprendałowicz deusz Bartosiński – zastępca dyrektora Departamentu Nieruchomości i Infrastruktury, Waldemar Kordziński – dyrektor Delegatury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w Radomiu, parlamentarzyści oraz przedstawiciele lokalnych stowarzyszeń. KRONIKA MAZOWIECKA Reaktywacja połączenia Opracowała MAGDALENA LEWANDOWSKA Strategiczne porozumienie Przebudowa 96,5 km drogi wojewódzkiej nr 747 oraz budowa blisko kilometrowego mostu przez Wisłę w miejscowości Kamień, to inwestycja, która będzie realizowana dzięki wspólnej inicjatywie samorządów mazowieckiego i lubelskiego. 6 sierpnia w Solcu nad Wisłą zostało podpisane stosowne prozumienie. Jego sygnatariuszami ze strony władz regionów byli: Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego Piotr Szprendałowicz, Marszałek Województwa Lubelskiego Jarosław Zdrojkowski oraz Wicemarszałek Lubelski Jacek Sobczak. Pod porozumieniem podpisali się przedstawiciele władz powiatu lipskiego i radomskiego oraz gmin: Iłża, Lipsko, Rzeczniów, Sienno i Solec n/Wisłą. W tym miejscu powstanie nowa przeprawa mostowa Przedsięwzięcie podniesie rangę tych regionów w Europie jako obszarów posiadających lepszy dostęp do międzynarodowych korytarzy transportowych sieci TEN-T, ponieważ droga uzyska standardowe parametry techniczne, spełniające wymagania ciężkiego ruchu samochodowego. – W realizacji porozumienia ogromną rolę odegrają samorządy – sygnatariusze tego dokumentu. Dzięki ich zaangażowaniu wykonanie prac nabierze tempa i nie będzie wstrzymywane opóźnieniami związanymi, np. z wykupem gruntów czy uzyskiwaniem stosownych dokumentacji i pozwoleń– powiedział Piotr Szprendałowicz. Samorząd Mazowsza zgłosił do Wojewódzkiego Programu Inwestycyjnego kwotę 150 mln zł, która będzie przeznaczona na przebudowę drogi nr 747 na odcinku od Iłży do przeprawy na Wiśle. Natomiast samorząd lubelski zrealizuje inwestycję w ramach Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej. Jej szacowany koszt to ponad 400 mln zł, z czego 340 mln zł pochodzić będzie z funduszy unijnych. Partnerzy porozumienia zakładają, że w 2009 r. o tej porze ruszą pierwsze roboty, a całe przedsięwzięcie zostanie zakończone do 2013 roku. Biuro Prasowe NR 9 (57) / 2007 49 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU Turniej Rycerski w rocznicę lokacji miasta Wyjątkowo uroczyście obchodzono w tym roku rocznicę nadania praw miejskich jednemu z najstarszych miast na Mazowszu. Szydłowiec świętował bowiem swoje 580-lecie. Przekazanie ubiegłorocznego trofeum 9 września odbyły się uroczystości związane z jubileuszem miasta. W programie obchodów znalazły się sesje naukowe, uroczysta sesja Rady Miasta, występ Chóru Miasta Szydłowca, grupy teatralnej „U Radziwiłła” oraz koncert „Wolnej Grupy Bukowina”. Ukoronowaniem uroczystości był, zorganizowany przez Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych, IV Turniej Rycerski o Szablę Mikołaja i Krzysztofa Szydłowieckiech. Miejskie święto było również okazją do uhonorowania osób, które w sposób szczególny przyczyniły się do gospodarczego, kulturalnego lub społecznego rozwoju Mazowsza. Podczas uroczystej sesji Rady Miasta z rąk Adama Struzika, Marszałka Województwa Mazowieckiego, medale „Pro Masovia” otrzy- Zasłużeni dla Szydłowca mali: posłanka Ewa Kopacz, Burmistrz Szydłowca Andrzej Jarzyński oraz dr Stefan Rosiński, dyrektor szydłowieckiego Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych. Z kolei marszałek Adam Struzik, Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego, Piotr Szprendałowicz oraz zasłużeni obywatele Szydłowca otrzymali z rąk burmistrza miasta medal 580-lecia w dowód wdzięczności i uznania za wkład w rozwój grodu szydłowieckiego. Turniej w Szydłowcu jest ważnym dorocznym wydarzeniem kulturalnym, gromadzącym najlepsze drużyny rycerskie Rzeczpospolitej. W tym dniu renesansowy zamek Szydłowieckich ożywa i staje się lekcją historii. 50 Pierwsze wzmianki o Szydłowcu, jako o grodzie należącym do bogatego i rozgałęzionego w całej Rzeczypospolitej rodu Odrowążów, pochodzą z XII wieku. Pod koniec XIV w. bracia Jakub i Sławko Odrowążowie Chlewscy osiedli w Szydłowcu – jednej z osad służebnych należących do rodziny, przyjęli nazwisko Szydłowieckich i w 1401 r. erygowali parafię pod wezwaniem św. Zygmunta Burgundzkiego. Dali oni początek jednemu z najbardziej wpływowych rodów polskich – Szydłowieccy mieli w ciągu następnych dwu stuleci sprawować najwyższe godności i urzędy w ówczesnej Polsce, a ich nazwisko należało do najbardziej znamienitych w całej Europie. Niedługo potem Jakub i Sławko (Sławosz) nadali osadzie prawa miejskie, potwierdzone przez króla Władysława Jagiełłę w 1427 r. dokumentem lokującym miasto na tzw. prawie średzkim – polskiej odmianie prawa magdeburskiego. Dlatego rok 1427 przyjęto za datę uzyskania przez Szydłowiec praw miejskich. Dzięki swoim właścicielom – rodowi Szydłowieckich, a potem Radziwiłłów – Szydłowiec stał się znaczącym ośrodkiem miejskim w Rzeczpospolitej, zyskując liczne przywileje handlowe. W Szydłowcu osiedlali się Niemcy, Włosi, Szkoci i Żydzi. Miasto było jednym z bardziej znanych ośrodków handlu i lokalnego przemysłu. Powstały okazałe budowle, będące dziś cennymi zabytkami – XVI-wieczny kościół parafialny, renesansowy zamek – siedziba rodu Szydłowieckich i ratusz miejski. NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU Suma rycerska w kościele pw. św. Zygmunta. Uczestnicy turnieju Pokaz walk KRONIKA MAZOWIECKA Tegoroczny Turniej na Zamku w Szydłowcu poprzedziła uroczysta msza rycerska. Po mszy świętej Chorągiew Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej z Sandomierza przekazała Szydłowieckiej Farze szablę Mikołaja i Krzysztofa – trofeum z roku 2006. Do historycznego miasta zjechały na turniej bractwa z różnych miast Polski. Do walki o szablę przystąpiły: Bractwo Rycerskie Ziemi Lubelskiej z Lublina, Brać Herbowa Ziemi Rawskiej z Rawy Mazowieckiej, Chorągiew Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej z Sandomierza, Drużyna Rycerska Zamku Królewskiego w Chęcinach z Chęcin, Ozorkowskie i Fechtunku „Gryf ” z Chlewisk. Drugie miejsce i puchar przypadły w udziale Chorągwi Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej, a trzecie i puchar Braci Herbowej Ziemi Rawskiej, wyróżnienie z pucharem otrzymało Bractwo Rycerskie Ziemi Lubelskiej. Szablę zwycięskiej drużynie i puchary wręczył patron szydłowieckich turniejów, Marszałek Województwa Mazowieckiego. Uroczystość zakończył stół rycerski, przy którym zaproszeni goście spotkali się z przednią bracią rycerską Rzeczpospolitej. Na podst. mat. Urzędu Miasta Szydłowca oraz Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych oprac. redakcja Szabla – nagroda dla najlepszej drużyny Bractwo Rycerskie z Ozorkowa, i gospodarze – Klub Miłośników Broni Dawnej i Fechtunku „Gryf ” z Chlewisk. W Turnieju Szablę Mikołaja i Krzysztofa Szydłowieckich zdobył Klub Miłośników Broni Dawnej NR 9 (57) / 2007 51 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU Radomskie Święto Chleba Wielkie bochny rozmaitych gatunków chleba oraz niezliczoną ilość różnych rodzajów bułek i wyrobów cukierniczych zaprezentowali piekarze podczas dziewiątej już edycji „Święta Chleba”. Ta niecodzienna impreza odbyła się 9 września w Muzeum Wsi Radomskiej. Rozpoczęła ją, celebrowana przez J.E. biskupa diecezji radomskiej Zygmunta Zimowskiego, msza św. w XVIII-wiecznym kościele z Wolanowa. Jest to jeden z cenniejszych zabytków architektury drewnianej w radomskim skansenie. Po raz pierwszy można było zobaczyć efekty ostatnich prac konserwatorskich, w czasie których stopniowo odsłaniana jest osiemnastowieczna polichromia świątyni. Podczas „Święta Chleba” najważniejszy był, oczywiście, chleb. W polskiej tradycji jest czymś wyjątkowym i od dawien dawna darzony niezmiennym szacunkiem. Jednak uroczystość ta jest także okazją do posmakowania piekarniczych rarytasów i nowości. Każda piekarnia, prezentująca się w Muzeum Wsi Radomskiej, przygotowała coś specjalnego. Na pomysłowo zaaranżowanych stoiskach wyroby piekarnicze prezentowały się jak dzieła sztuki. W tym roku mistrzowie radomskiego Cechu Piekarzy wspólnie przyrządzili nową recepturę na chleb radomski. Można go było spróbować i kupić właśnie na festynie. A już wkrótce podłużne, kilogramowe, pszenno-żytnie bochenki będą gościły na sklepowych półkach w innych polskich miastach. Dla piekarzy „Święto Chleba” to także okazja do dyskusji na temat rynku piekarniczego i upodobań konsumentów. Imprezą towarzyszącą był „Konkurs kunsztu piekarskiego”. W zmaganiach cechów piekarzy stanęły naprzeciw siebie drużyny z Bydgoszczy, Puław i Radomia. Rywalizacja przebiegała w konku- 52 Dzieła sztuki piekarskiej rencjach na najładniejszą chałkę, najmniejszy rogal oraz w werkowaniu, czyli odbijaniu i wydłużaniu ciasta. Radomska publiczność była niezwykle uradowana zwycięstwem miejscowej drużyny. Uzupełnieniem był niezwykle ciekawy wykład „Dlaczego musimy jeść chleb”, przygotowany przez dr. Henryka Piesiewicza z Instytutu Badawczego Przemysłu Piekarskiego w Warszawie. Program obchodów wzbogaciła również prezentacja producentów miodu i produktów pszczelarskich. Dzień w skansenie uatrakcyjnił wielogodzinny program estradowy, pełen rodzinnych konkursów, pokazów cyrkowych oraz występów zespołów ludowych i rockowych. W trakcie „Święta Chleba” nie mogło zabraknąć prezentacji dawnych zwyczajów żniwnych. Można było też oglądać pokazy kowalstwa oraz pracy zabytkowych maszyn i sprzętu rolniczego, a także podziwiać wieńce dożynkowe, wykonane na konkurs przez koła gospodyń wiejskich. Za najładniejsze uznano te przygotowane przez gospodynie z Krzyżanówki i z Lipin. Pomysłodawcą „Święta Chleba” jest Mariusz Fogiel, współwłaściciel piekarni z długimi tradycjami rodzinnymi. W tym roku honorowym patronatem imprezę objęli J.E. biskup diecezji radomskiej Zygmunt Zimowski, Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik oraz Prezydent Radomia Andrzej Kosztowniak. W uroczystości piekarzy radomskich, w imieniu marszałka, udział wziął Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego Piotr Szprendałowicz. Organizatorami IX edycji „Święta Chleba” byli: radomski Cech Piekarzy i koło regionalne Stowarzyszenia Rzemieślników Piekarstwa RP, Urząd Miejski w Radomiu, Muzeum Wsi Radomskiej, Izba Przemysłowo – Handlowa Ziemi Radomskiej oraz Izba Rzemiosła i Małej Przedsiębiorczości w Radomiu. EWA SZCZEPANOWSKA Muzeum Wsi Radomskiej NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU KRONIKA MAZOWIECKA Festiwal z Myszką Kapela Wacława Imiołka z Jedlanki Rekordowa ilość zespołów śpiewaczych, kapel ludowych i instrumentalistów z różnych stron kraju uczestniczyło w prezentacjach konkursowych XIII Festiwalu im. Józefa Myszki w Iłży. Celem imprezy jest prezentacja twórczości i sylwetki patrona imprezy, wybitnego twórcy ludowego, śpiewaka, laureata wielu festiwali krajowych i zagranicznych, który zginął tragicznie w Warszawie podczas występów z okazji święta państwowego w lipcu 1964 r. Niezwykle bogata twórczość artysty, ciągle Zespół „Dzikie Pola” – gwiazda festiwalu kultywowana przez amatorskie zespoły artystyczne przyczyniła się do zorganizowania festiwalu w rodzinnym mieście artysty – Iłży. Podczas konkursowych występów na scenie amfiteatru prezentowały one słynne przyśpiewki i „wyrywasy”, z których Józef Myszka słynął w całym kraju. Wszystkie uczestniczące w festiwalu grupy występowały w pięknych strojach ludowych, a muzycy grali na unikalnych instrumentach, jak harmonia pedałowa czy bębenek. Piękna pogoda oraz popularność imprezy przyciągnęła do iłżeckiego amfiteatru blisko 3-tysięczną widownię. Oglądała ona występy ponad 380 artystów, co stanowi rekord w dotychczasowej historii impre- Grupa „Comhlan” z Krakowa zaprezentowała tańce irlandzkie NR 9 (57) / 2007 zy. Podczas festiwalu można było również podziwiać barwną paradę zespołów, wyroby miejscowych rękodzielników, a także obejrzeć wystawę fotogramów oraz posłuchać koncertów zespołów „Comhlan” z Krakowa oraz „Dzikie Pola” z Ukrainy. Wysoki i wyrównany poziom artystyczny festiwalu spowodował, że jury pod przewodnictwem etnografa dr. Stefana Rosińskiego przyznało dużą ilość nagród i wyróżnień. W kategorii kapel główne nagrody otrzymali: kapela Bogdana Urbańczyka z Jasieńca Iłżeckiego, „Jaśki” z Rogowa k/Końskich i kapela Zdzisława Kwapińskiego z Szymanowa. W kategorii zespołów śpiewaczych najwyżej oceniono zespoły: „Zakukała Kukułecka” z Gałek Rusinowskich, „Gąsowianki” z Gąsaw Rządowych oraz „Gozdowianki” z Gozdu. Dziecięcy zespół z Wielgiego Wśród solistów nagrody główne przyznano: Andrzejowi Myszce z Koszar, Marii Janaczek z Łaguszowa i Joannie Tęczy ze Zwolenia. Fundatorami nagród byli m.in. Samorząd Województwa Mazowieckiego, powiat radomski, gmina Iłża, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Iłżeckiej, poseł europarlamentu dr Zbigniew Kuźmiuk, Stowarzyszenie Dziedzictwo i Rozwój, Sektorowy Program Operacyjny LIDER +. XIII Festiwal Folkloru odbywał się pod patronatem Marszałka Województwa Mazowieckiego Adama Struzika, starosty radomskiego Tadeusza Osińskiego oraz Burmistrza Iłży Andrzeja Moskwy. KRZYSZTOF KOZERA Dyrektor Domu Kultury w Iłży 53 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU Muzyka klasyczna w Solcu Twórczość wybitnych kompozytorów klasycznych, muzyka doby renesansu i ukraińskie utwory sakralne rozbrzmiewały w Solcu nad Wisłą. Miasteczko na południowo-wschodnim krańcu województwa mazowieckiego przez dziesięć miesięcy senne i ciche, podczas wakacji nabiera wyrazistości i tętni życiem. Ten właśnie okres postanowili wykorzystać członkowie Stowarzyszenia Przyjaciół Solca i już drugi rok z rzędu zorganizowali Festiwal Muzyki Klasycznej z międzynarodową obsadą wykonawców. W dniach 3 – 5 sierpnia królowała w miasteczku muzyka przez duże M – klasyczna, XIX i XX-wieczna. Mimo iż jest to muzyka poważna, przypadła do gustu słuchaczom, jakże spragnionym atmosfery festiwalu, koncertu czy recitalu. Imprezie patronowali Ambasador Republiki Federalnej Niemiec w Warszawie dr Reinhard Schweppe oraz Ambasador Rzeczpospolitej w Berlinie dr Marek Prawda. Głównymi koordynatorami festiwalu byli prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Solca Jacek Witkowski oraz zakochani w Solcu i muzyce Wilhelm i Heidi Holzapfel (członkowie stowarzyszenia). Ideą festiwalu jest promowanie młodych muzyków i to oni byli głównymi wykonawcami koncertów. Dzięki ogromnej życzliwości księdza proboszcza dr. Krzysztofa Maja przez trzy kolejne dni muzyka rozbrzmiewała w soleckich świątyniach, gromadząc licznie słuchaczy. Wnętrze kościoła przyklasztornego w Solcu Program pierwszego spotkania zawierał kompozycje m.in. Johanna Sebastiana Bacha, jego syna Johanna Christiana, Johna Mundaya, wykonywane przez studentów Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach pod kierunkiem Marka Pilcha. Dzień następny należał do przesympatycznych członków międzynarodowego zespołu muzyki rene- 54 Zespół „Gesti Accenti” sansowej z Bremy „Gesti Accenti”. W ich wykonaniu usłyszeliśmy utwory Marco Ucceliniego, Claudio Monteverdiego i Giovani Bassano. Na kolejny występ wszyscy czekali z ogromną niecierpliwością. Późnym wieczorem kościół poklasztorny wypełnił się po brzegi. W surowej scenerii, wypełnionej blaskiem kilkuset zapalonych świec, zabrzmiała przepiękna ukraińska muzyka sakralna w wykonaniu Lwowskiego Chóru Kameralnego „Gloria” pod kierunkiem Volodymyra Syvochipa. Śpiew chóru oczarował słuchaczy. W katolickim kościele rozbrzmiewały wspaniałe nuty cerkiewnych pieśni. Na zakończenie festiwalu, w budynku soleckiego liceum, odbyły się dwa koncerty. Podczas pierwszego zostały przypomniane utwory m.in. Henryka Wieniawskiego, Fryderyka Chopina, Wojciecha Kilara, George’a Gershwina. Przed publicznością wystąpiły Dorota Kowalczyk – skrzypce i Agnieszka Wiktorowska – fortepian. Następnie widownia wysłuchała recitalu klawesynowego. Marek Pilch i Olga Czernikow zaprezentowali kompozycje Wolfganga Amadeusza Mozarta. Każde z trzydniowych spotkań z muzyką kończyło się owacjami na stojąco. Dla organizatorów był to najlepszy dowód, że Festiwal Muzyki Klasycznej jest odpowiedzią na kulturalne potrzeby mieszkańców Solca. Jednak całe przedsięwzięcie nie odbyłoby się, gdyby nie sponsorzy: Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego, Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki, Urząd Gminy w Solcu nad Wisłą, Fundacja Marion Dönhoff, Ambasada Republiki Federalnej Niemiec w Warszawie i Niemiecki Koncern Tytoniowy. Wszystkie osoby zaangażowane w organizację festiwalu odniosły sukces, który zobowiązuje do dalszej, wytrwałej pracy nad kolejnym festiwalem. Do zobaczenia i usłyszenia za rok. ALICJA MAŁGORZATA BANIA Sekretarz Stowarzyszenia Przyjaciół Solca NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU KRONIKA MAZOWIECKA Święto Żelaza i Stali Szósta edycja „Święta Żelaza i Stali” odbyła się w drugą niedzielę sierpnia, w zabytkowych obiektach Muzeum Techniki w Chlewiskach. Oficjalnego otwarcia imprezy dokonali wójt gminy Chlewiska – Krzysztof Adamczyk oraz dyrektor Muzeum Techniki w Warszawie – Jerzy Jasiuk. Atrakcją tegorocznej imprezy były chińskie wynalazki, m.in. wędka z kołowrotkiem czy tajemnicza, grająca misa. Swój dorobek prezentowali również twórcy ludowi z terenu gminy Chlewiska: garncarze, rzeźbiarze, malarze, zespoły artystyczne. Nie zabrakło również atrakcji dla najmłodszych, którzy mogli korzystać z karuzeli, zjeżdżalni i mini samochodzików. W czasie imprezy można było skosztować swojskich potraw, przygotowanych przez zespoły ludowe oraz pracowników Gminnego Ośrodka Kultury. W menu znalazły się pierogi z mięsem, racuchy, barszczyk czerwony z uszkami, chleb ze smalcem i kiszonym ogórkiem. Publiczność oklaskiwała zespoły ludowe („Pawłowianki”, „Załawianki”, „Ostałki”), kapelę Józefa Tkaczyka, kapelę 91-letniego skrzypka Karola Głowackiego, zespoły młodzieżowe i dziecię- Pokaz kowalstwa artystycznego ce („Orzeszki”, „Czwórki”), grupę rycerską „Gryf ” z Gminnego Ośrodka Kultury w Chlewiskach, kapelę ludową „Bliżej serca” z Bliżyna, orkiestrę dętą z Szydłowca, lwowskiego barda Jurija Tokara oraz gwiazdę wieczoru – zespół „Dzikie Pola”. „Święto żelaza i stali” zakończyło się dyskoteką, której oprawę muzyczną zapewnił zespół „Masters”. Tegoroczna frekwencja była dowodem na to, iż impreza zdobyła popularność wśród mieszkańców Chlewisk, powiatu szydłowieckiego, jak również wielu gości z województwa mazowieckiego i świętokrzyskiego. IRENEUSZ NIECZAJEW Dyrektor GOK w Chlewiskach Za zasługi dla kultury ludowej W tym roku już po raz trzydziesty drugi zostaną wręczone nagrody im. Oskara Kolberga dla twórców, badaczy i popularyzatorów kultury tradycyjnej. Patronat medialny nad tegoroczną edycją objęła „Kronika Mazowiecka”. Nagroda ustanowiona została w 1974 roku z inicjatywy płockiego miesięcznika społeczno-kulturalnego „Barwy”. Od 2002 roku głównym organizatorem dorocznego „Przeglądu Dorobku Twórców Ludowych i Popularyzatorów Kultury Ludowej” jest Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze. Współorganizatorami zaś są Mazowieckie Towarzystwo Kultury, Fundacja „cepelia” Polska Sztuka i Rekodzieło oraz Stowarzyszenie Twórców Ludowych. Tegoroczna gala rozdania nagród będzie wyjątkowo uroczysta – odbędzie się 6 października o godz. 12 na Zamku Królewskim w Warszawie. Z Mazowsza do nagrody zgłoszony został Adam Szczepanik – rzeźbiarz ludowy z Wólki Grodziskiej k. Grodziska Mazowieckiego. Zaczął rzeźbić w 1968 roku. Głównym tematem jego prac są postacie historyczne, świątki i ptaki. Wykonuje też tradycyjne trąbity. MAGDALENA LEWANDOWSKA NR 9 (57) / 2007 Rzeźby Adama Szczepanika 55 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU Jubileuszowe spotkanie kapel podwórkowych Twórczość kapel podwórkowych ma w wielu polskich miastach bogatą tradycję, która jest kultywowana po dziś dzień. Nie dziwi zatem, że już po raz dwudziesty odbył się przegląd zespołów słynących z podwórkowego muzykowania. XX Mazowieckie Spotkania Kapel Podwórkowych im. Jana Stępniakowskiego rozpoczęły się od wspomnienia niedawno zmarłego, Maksymiliana Pryciaka – zasłużonego muzyka, animatora kultury oraz członka kapeli „U MAXA”. Z myślą o nim 19 sierpnia na scenie w Siennie wystąpiło 10 zespołów, które świetnie bawiły publiczność, podkreślając lokalny koloryt muzyczny. Występy kapel, poprzedzone ich prezentacją biograficzną, oceniało jury pod przewodnictwem znanego śpiewaka i muzyka Adama Chamerskiego. Każdy z zespołów pokazał się z najlepszej strony, dlatego wyłonienie zwycięzcy nie było łatwym zadaniem. Po długich obradach jury ogłosiło werdykt. Pierwsze miejsce zajęła kapela „Halniacy” z Radomia, drugie – „Kapela Praska” z Warszawy, a trzecie ex aequo trzy zespoły: „Śląskie Bajery” z Ornontowic, „Centusie” z Krakowa oraz „Fakiry” z Piotrkowa Trybunalskiego. „Na Pielgrzymim Szlaku” Popularyzacja pieśni pielgrzymkowych i pozytywnych wzorców stylu życia przyświecała dwudniowym spotkaniom młodzieży katolickiej w mazowieckim Zwoleniu. Występy zespołów, działających przy parafiach i domach kultury, oceniane były pod względem doboru pieśni, oryginalności wykonania oraz ogólnego wyrazu artystycznego. 8 września od godz. 17.00 rozpoczęły się przesłuchania konkursowe, w których wzięło udział 12 zespołów. W czasie, kiedy szanowne jury obradowało nad wynikami, uczestnicy IX Przeglądu Pieśni Pielgrzymkowej i zaproszeni goście, w blasku niesionych świec, przeszli ulicami miasta do kościoła pw. Krzyża Świętego. „Apel jasnogórski”, poprowadzony przez J.E. biskupa Zygmunta Zimowskiego, zakończył się wspólnym śpiewem, który rozbrzmiewał również podczas koncertu zespołu „Siewcy Lednicy”. Wieczorem jury ogłosiło werdykt. Pierwszą nagrodę zdobył zespół „Engedi” z Radomia, druga przypadła „Vidimus Dominum” również z Radomia, natomiast trzecią otrzymała grupa pielgrzymkowa 56 Kapela „Halniacy” z Radomia Z biegiem lat Mazowieckie Spotkania Kapel Podwórkowych cieszą się coraz większym zainteresowaniem. Widać to po ilości kapel biorących udział w przeglądzie, jak i rosnącej liczbie publiczności. Doskonała zabawa, piosenki porywające do tańca, owacje i bisy tworzyły niepowtarzalną atmosferę imprezy, zorganizowanej pod patronatem Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego przez Gminny Ośrodek Kultury w Siennie. MARIA AMANOWICZ-LIPIEC Juror spotkań ze Zwolenia. Równorzędną, czwartą nagrodę jury przyznało zespołowi „Totus Tuus” z Przysuchy oraz grupie „Akolada” ze Zwolenia. Mimo późnej pory, nie był to koniec pierwszego dnia Prezentacji Pieśni Pielgrzymkowej. Dla uczestników zostały bowiem przygotowane warsztaty muzyczne, podczas których prowadzone były m.in. ćwiczenia oddechowe, przygotowujące struny głosowe do wzmożonego wysiłku. Dodatkowo, dla wszystkich zostały przyrządzone smaczne potrawy z grilla, a dla chętnych kiełbaski do upieczenia nad ogniskiem, przy którym jeszcze długo słychać było wielogłosowy śpiew. Drugi dzień prezentacji rozpoczęła polowa msza św. w ogrodach Domu Kultury. Jej muzyczną oprawę przygotowała schola „Do Góry Nogami” z Radomia. Po wspólnej modlitwie, w trakcie śniadania uczestnicy podsumowali przegląd, wymienili uwagi, pozytywne spostrzeżenia oraz podziękowali gospodarzom za organizację imprezy i nagrody. Ich fundatorami byli: Marszałek Województwa Mazowieckiego, Starosta powiatu zwoleńskiego, Burmistrz Zwolenia, parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Zwoleniu. Za rok okrągłe, bo dziesiąte spotkanie z pieśnią pielgrzymkową. Zatem już dziś zapraszamy do Zwolenia. EWA BULZACKA Dom Kultury w Zwoleniu NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU KRONIKA MAZOWIECKA Życie wycięte z papieru Z okazji pięćdziesięciolecia pracy twórczej Czesławy Kaczyńskiej, 16 lipca w Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce została otwarta wystawa zatytułowana „Życie wycięte z papieru”. Czesława Kaczyńska, artystka z Dylewa, pełni wiele ważnych funkcji społecznych, ma także na swoim koncie liczne dokonania artystyczne, może właśnie dlatego wernisaż jej wystawy cieszył się tak dużym zainteresowaniem. Do Muzeum Kultury Kurpiowskiej przybyły tłumy. Nie zabrakło przedstawicieli świata kultury, polityki, a także miłośników kurpiowskiej wycinanki. Jubilatka otrzymała liczne nagrody okolicznościowe, m.in.: Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, starosty ostrołęckiego, wójta gminy Kadzidło, medal „Zasłużony dla Cepelii”, dyplom uznania od Zarządu Głównego Stowarzyszenia Twórców Ludowych oraz listy gratulacyjne: od Marszałka Województwa Mazowieckiego – Adama Struzika, Wicemarszałka Sejmu RP – Jarosława Kalinowskiego, Wójta Gminy Lelis, prezesa Fundacji „Cepelia” Polska Sztuka i Rękodzieło oraz Związku Kurpiów. Czesława Kaczyńska to jedna z najbardziej znanych i cenionych twórczyń kurpiowskich. Pochodzi ze słynnego na Kurpiach rodu Staśkiewiczów. Swoją przygodę z wycinanką – jak ją określa – rozpoczęła jeszcze jako dziecko pod okiem babci Antoniny Staśkiewicz. To jej, podobnie jak mamie i siostrze, zawdzięcza wprowadzenie w barwny świat sztuki kurpiowskiej. Pod ich okiem nauczyła się wycinać, tkać, haftować, robić palmy, bukiety, kierce, byśki i nowelatka. Pierwsza wycinanka (leluja) powstała, gdy artystka miała czternaście lat. Z obawy przed krytyką domowych „specjalistek” schowała się pod stołem. Efekt przerósł jej najśmielsze oczekiwania, wzbudził zachwyt rodziny. To właśnie od incydentu pod stołem wszystko się zaczęło – wspomina jubilatka. Szacunek do tradycji oraz zainteresowanie plastyką obrzędową, które wyniosła z rodzinnego domu szybko zaowocowały w pracy twórczej. W ciągu pięćdziesięciu lat Czesława Kaczyńska była wielokrotnie nagradzana, prezentowała NR 9 (57) / 2007 swoje prace w kraju i za granicą. Dziś za swój podstawowy obowiązek niezmiennie uważa przekazywanie tradycji kolejnym pokoleniom. Uczy młodzież sztuki zdobienia wnętrz mieszkalnych, wykonywania kwiatów z bibuły, palm, bukietów, „strzyżenia” wycinanek. – To jest moim zadaniem, moim obowiązkiem – mówi. Z tego obowiązku wywiązuje się sumiennie, m.in. podczas warsztatów etnograficznych „Ginące Zawody”, których jest pomysłodawczynią. Na wystawie organizowanej w muzeum w Ostrołęce można zobaczyć prace Czesławy Kaczyńskiej z różnych faz jej twórczości. Ekspozycja została podzielona na trzy części: pierwsza odnosi się do czasów dzieciństwa, przedstawia atmosferę rodzinnego domu, w którym wycinanki tradycyjnie naklejano na ściany izb, druga prezentuje proces kształtowania się stylu artystki. W ostatniej sali wyeksponowano prace współczesne, będące kompilacją starych i nowych wzorów wycinanek. Dla niewtajemniczonych zaprezentowano kolejne etapy tworzenia papierowych dzieł sztuki kurpiowskiej. Z myślą o tych, którzy nie mieli okazji bezpośredniej rozmowy z artystką, na wystawie zostały zaprezentowane fragmenty rozmów – wywiadów, które autor scenariusza przeprowadził z Czesławą Kaczyńską. Dzięki temu zabiegowi narratorem wystawy jest ona sama, własnymi słowami opowiadając o swoim pięćdziesięcioletnim „życiu wyciętym z papieru”. KATARZYNA MRÓZ Muzeum Kultury Kurpiowskiej 57 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU Pusca mniodem płynąca Słuchajta wielmozni Panowie i Panie, co zbytki w skarbcach trzymata i wy, biedne ludziska, których ostatniem przyjacielem wychudzona mysa się zdaje, wieści, jakie wam niese w Kurpsioskiej Zagajnicy zasłysane. Dwudziestego szóstego dnia miesiąca sierpnia roku pańskiego 2007 na polanę w Zawodziu pod Myszyńcem zjechali się goście wyśmienici, takich jakich próźno w zyciu pospolitem uwidzieć. Wydarzenie było nie byle jakie, ino słynne mniodobranie kurpsioskie. Ej, kogo tam nie było. Prym wiódł Jego Ekscelencja ks. Gerard Ludwig Mueller, co władzę biskupią w Regensburgu w Niemczech sprawuje. Uroczystości mszy świętej w kolegiacie myszynieckiej przewodzić raczył. Za nim ks. kanonik Zdzisław od Jaroszewskich i ks. prałat Zdzisław od Mikołajczyków, którzy się o religijność ludu puscańskiego troskają. Dalej władzę świecką sprawujący – wicemarszałkowie województwa mazowieckiego: Tomasz od Siemoniaków, Piotr od Szprendałowiczów i Jacek od Kozłowskich. Był i Robert od Soszyńskich, co Sejmikowi Województwa Mazowieckiego przewodnicy i posłów tylu, że spamiętać trudno: Arkadiusz od Czartoryskich, o którym powiadają, że Kurp z krwi i kości, bo borów ostrołęckich syn, Andrzej od Halickich, Małgorzata od Błońskich z domu Kidawa i Marian od Piłków. Zdawać się mogło, że więcej honorów Pusca nasa nie dostąpi, aż tu świtę radni dopełnili, co w Sejmiku Województwa Mazowieckiego zasiadają: Artur Piotr od Buczyńskich, Jacek od Kozaczyńskich i Ludwik od Rakowskich. Nie zabrakło starosty ostrołęckiego Stanisława od Kubłów i starosty powiatu mławskiego Włodzimierza od Wojnarowskich. Ilu inszych starostów, burmistrzów, wójtów i wielmościów naszło, to wyliczyć nie zdoła, bo pamięć od nadmiaru mniodu krótka. Już trzydziesty raz w ostatnią niedzielę sierpnia Kurpsie obrządki bartne prezentowali. Wszystko za sprawą Domu Kultury w Myszyńcu pod juryzdykcją dyrektora jego Zdzisława od Ścibków. Mniodobranie, patronatem Marszałka Województwa Mazowieckiego Adama Struzika opatrzone, roz- 58 Na polanę w Zawodziu zjeżdżają uczestnicy miodobrania począł uroczyście Kurp z gładkiej gadki znany, Witold od Kuczyńskich. Jemu zascytna rola starosty bartnego przypadła. Co by chłopowi chmurno nie było, niewiastę mu dali płową, która w telewizji występować zwykła, Iwonę po mężu Kubiczową. Przemyślnie ludzisków do przysięgi namawiając, zapewnili Puscy Kurpsioskiej należyty szacunek i przestrzegli przed Przedstawienie wizyty Króla Zygmunta Augusta na Kurpiach niepohamowanym mniodu spijaniem. Uzyskawszy pozwolenie, powabne panny i młodzieńcy z zespołu regionalnego scenę przejęli, by wizytę króla Zygmunta Augusta na Kurpsiach przypomnieć. Napatrzeć się nie można było, jak te dziewcaki z chłopakami tańcowali, aż się nogi same do tańca rwały. Dziw, że ten król na stałe w Zagajnicy nie ostał. Dla tych, którym gnaty stygnąć nie mogą, gospodarze insze atrakcyje przewidzieli. Już piąty raz ludziska NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU bania. Chleba, smalcu i inszych rarytasów nie zabrakło. Niejednemu portki by w szwach pękły, gdyby nie muzykanty, co do tańców zapraszali. Oj, było ich do wyboru, bo te tutejsze i te ze świata, jak „Universe” i „Lombard”. Działo się działo, mniód serce oblewa, jak te Kurpsie dla tradycji swoich ojców i dziadów posanowanie mają. Ba, ale jak mówi nasze porzekadło: „Bogata jest Palestyna, lec pusca bogatsa i basta. Tam rzeką mniód płynąć zacyna, a nam na drzewach wyrasta”. I ja tam byłam, i mniód najlepsiejsy, bo kurpsioski piłam. KRONIKA MAZOWIECKA z całej Polski z racji mniodobrania biegali, na złoty medal licząc. Rybaków z kijami się zjechało, co nie o rybę walcyli, ino o puchar starosty z Ostrołęki. Strzelców tez nie brakło, im puchar starosta ostrołęcki i nadleśniczy wspólnie ufundowali. Burmistrz Myszyńca gorszym być nie mógł i puchar tym, co za okrągłem gałgankiem biegają przygotował. A do tego wszystkiego wystawa „Rękodzieło wsi kurpsioskiej” i warsztaty, na których artyści, co osóbki z drewna strugali i wycinanki, co urodziwe Kurpsianki nożycami do strzyżenia owiec wycinają. Mniodu się lało najsłodszego w każdej postaci, wedle upodo- KATARZYNA MRÓZ, MARIA SAMSEL Muzeum Kultury Kurpiowskiej Bitwa pod Ostrołęką Dwa dni trwały obchody dwusetnej rocznicy utworzenia Księstwa Warszawskiego. Moc atrakcji przyciągnęła kilka tysięcy osób. 8 i 9 września Ostrołęka zmieniła się w ogromną scenę, na którą wkroczyli członkowie historycznych grup rekonstrukcyjnych z Polski i Europy. Na obchody rocznicowe złożyły się jarmark historyczny „Na napoleońskim szlaku”, biwak napoleoński oraz rekonstrukcja bitwy na błoniach po lewej stronie Narwi. Zanim widzowie dotarli na tereny zajęte przez wojsko, wzięli udział w jarmarku historycznym „Na napoleońskim szlaku”, który odbywał się w ramach obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa. Już na terenie biwaku publiczność mogła poznać żołnierską Wicemarszałek Jacek Kozłowski oraz poseł Arkadiusz Czartoryski w mundurze z epoki NR 9 (57) / 2007 codzienność – przyglądała się musztrze, obejrzała stanowisko obsługi armaty, sposób odlewania kul czy funkcjonowanie szpitala polowego. Przybyli do miasta 9 września żołnierze odtworzyli bitwę, która rozegrała się 16 lutego 1807 r. pod Ostrołęką między armią napoleońską a wojskami rosyjskimi. Rekonstrukcja zgromadziła na nadnarwiańskich błoniach kilkunastotysięczną publiczność, która mogła podziwiać wspaniałą scenografię, efekty pirotechniczne, kawaleryjskie szarże i, oczywiście, umundurowanych żołnierzy obu armii. Widowisko „Bitwa pod Ostrołęką 1807 roku” z zaciekawieniem oglądali m.in. Wojewoda Mazowiecki Jacek Sasin, poseł na Sejm RP Arkadiusz Czartoryski, wicemar- 59 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU szałek Jacek Kozłowski, prezydent Ostrołęki Janusz Kotowski, dyrektor ostrołęckiej delegatury Urzędu Marszałkowskiego Mariusz Popielarz, a także przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej. Po bitwie wicemarszałek Jacek Kozłowski i prezydent Ostrołęki Janusz Kotowski odznaczyli najbar- spektaklach, wojsko i publiczność przeszli na Plac gen. Bema. Odbyła się tam uroczystość wręczenia Honorowego Obywatelstwa Miasta Ostrołęki płk. Kazimierzowi Draczyńskiemu, dowódcy dwóch szwadronów 5 Pułku Ułanów Spieszonych AK. Tę podniosłą chwilę zakończył imponujący pokaz sztucznych ogni. Organizatorami przedsięwzięcia byli Samorząd Województwa Mazowieckiego, Urząd Miasta Ostrołęki, Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce oraz Fundacja 4 Pułku Księstwa Warszawskiego. Wsparli ich Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Ostrołęckie Centrum Kultury oraz Poczta Polska. Obchody sfinansowane zostały przez Ministerstwo Obrony Narodowej, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu operacyjnego „Patriotyzm Jutra” oraz Samorząd Województwa Mazowieckiego i Samorząd Miasta Ostrołęki. BARBARA KALINOWSKA Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce dziej zasłużonych pracowników Muzeum Kultury Kurpiowskiej brązowym medalem „Za zasługi dla obronności kraju”. Nie tylko nad samą Narwią wiele się działo. Część imprez odbyła się również na terenie miasta. 8 września efektownym punktem obchodów była uliczna parada, w której uczestniczyło wojsko prowadzone przez orkiestrę OSP w Wyszkowie. Za nim ciągnęli „ludzie gościńca”, uczestniczący w jarmarku oraz dyliżans pocztowy. Wszyscy dotarli pod scenę, na której odegrane zostały dwa przedstawienia teatralne: „Tylża” i „My z Napoleonem”. Wieczorem zaś, po 60 NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU W Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce odbył się wernisaż wystawy „Z perspektywy siodła – malarstwo Ludwika Maciąga”. Był on pierwszym po śmierci artysty, który odszedł od nas 7 sierpnia 2007 r. 25 sierpnia do Ostrołęki przybyli: rodzina, przyjaciele, artyści, koleżanki i koledzy z czasów Akademii Sztuk Pięknych, ludzie hodujący konie, wielbiciele jego twórczości, muzealnicy. Wystawa prac zorganizowana w Ostrołęce przedstawia twórczość Profesora, której bohaterem jest koń – motyw przewodni również zilustrowanych przez niego książek, zaprojektowanych plakatów, znaczków pocztowych, gobelinów, realizacji rzeźbiarskich i graficznych. Konie towarzyszyły Ludwikowi Maciągowi przez całe życie: od dzieciństwa, spędzonego w garnizonie w Białej Podlaskiej, po ostatnie dni w Gulczewie nad Bugiem, w którym mieszkał od 1978 r. Dosiadając ich walczył i pielgrzymował, nimi powoził, je doglądał, ujeżdżał, oceniał, malował. Nuna, Lalka, Cygan, Perset, Epos, Drzemlik, Zagon, Eos, Alaryk, Akord, Kopczyk i inne – niczym świadkowie życia artysty – uwiecznione zostały na płótnie zatytułowanym „Konie mojego życia”. Przyglądając się obrazom Ludwika Maciąga, dostrzegamy, że zachwyt koniem i pasja tworzenia doskonale współgrają w jego malarstwie. Pasja bez zachwytu nie istnieje, a zachwyt bez pasji byłby obrazem bez głębi. A przecież głębi w obrazach Maciąga jest aż nadto. Oto „koń Maciąga” – przedmiot i podmiot zarazem. Zaparowany, ciężki, brodzący w zaspach. Innym razem spłoszony, narowisty, łypiący okiem. Zespolony z husarzem, szwoleżerem lub „leśnym”. Wreszcie jako nieodłączny element krajobrazu wsi: spokojny, ze spuszczonym łbem, rozwożący obornik czy ciągnący pług. Spojrzenie z perspektywy siodła widoczne jest na wielu obrazach Profesora. W ten sposób utrwalał współtowarzyszy broni, przyjaciół, konie. Dzięki owej perspektywie obcujący z obrazami przestaje być biernym widzem. Staje się uczestnikiem biegu św. Huberta, porannej przejażdżki, pokazu, zawodów lub pielgrzymem zmierzającym konno do jasnogórskiej Pani. Ostrołęcki wernisaż odbył się w dniu szczególnym – w dniu imienin artysty. Spotkanie tak dużego grona przyjaciół i wielbicieli talentu Profesora było swoistym hołdem, jaki tego dnia mogliśmy mu złożyć. Podobnie, jak wystawa, którą można było obejrzeć we wrześniu w salach muzeum. KRONIKA MAZOWIECKA Z perspektywy siodła BARBARA KALINOWSKA Muzeum Kultury Kurpiowskiej W Hołdzie Powstańcom Warszawskim Obchody upamiętniające wybuch powstania warszawskiego zajmują ważne miejsce w kalendarzu uroczystości zarówno państwowym, jak i poszczególnych miast. W tym roku władze samorządowe Ciechanowa również postanowiły uczcić bohaterską postawę warszawiaków. Decyzja, podyktowana wykładnią patriotycznej postawy, nie spotkała się jednak ze zrozumieniem mieszkańców Ciechanowa. Trudno stwierdzić, czy przyczyną było niedostateczne rozpropagowanie informacji o planowanej uroczystości wśród lokalnej społeczności? Jednak faktem jest, że na uroczystość przybyło zaledwie 18 osób. Zabrakło również harcerzy, młodzieży i nauczycieli. Natomiast w obchodach wzięli udział przedstawiciele parlamentu, władz samorządowych, delegatur urzędów: marszałkowskiego i wojewódzkiego, a także delegacje policji, straży pożarnej, partii politycznych i, oczywiście, kombatantów wraz z rodzinami. Szkoda, że tak nieliczna grupa osób uczestniczyła w obchodach o tak refleksyjnym i wzruszającym NR 9 (57) / 2007 charakterze. Tym bardziej, że oblicza się, iż w powstaniu warszawskim zginęło około 10 mieszkańców powiatu ciechanowskiego. Niektórzy zostali ranni, trafili do obozów czy zostali skazani na emigrację, jak np. Anna Olszewska (po mężu Przylipiak), która żyje w Manchesterze. Warto, aby w kolejnym roku Ciechanów przygotował spotkania towarzyszące głównym uroczystościom, zachęcające ciechanowian do zajrzenia na karty historii i oddania hołdu ich rodakom, którzy w 1944 r. swoje życie poświęcili w zrywie na rzecz niepodległej stolicy. Pamięć o bohaterstwie walczących w powstaniu warszawskim musi bezsprzecznie trwać w świadomości kolejnych pokoleń. TERESA KACZOROWSKA Delegatura w Ciechanowie 61 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU Powrócili Szwoleżerowie Gwardii Od siedmiu lat, zwykle w połowie sierpnia, do Ciechanowa wraca klimat epoki napoleońskiej. W tym roku VII Biwak Historyczny „Powrót Szwoleżerów Gwardii” zorganizowany został 18 sierpnia. W różnych częściach miasta można było obejrzeć scenki historyczne, nawiązujące do czasów napoleońskich albo stać się świadkiem potyczek zbrojnych. Prezentowali je umundurowani miłośnicy epoki napoleońskiej i starej broni, którzy dzień wcześniej rozbili swoje obozowisko nad rzeką Łydynią w pobliżu stadionu miejskiego. Przybyło ich blisko dwustu, nie tylko z Polski, ale także z Litwy i Białorusi. I choć w Ciechanowie cesarz Napoleon Bonaparte gościł w grudniu 1806 r. tylko chwilę, to stało się to doskonałym pretekstem do przygotowania niezwykłej lekcji żywej historii. Około godz. 17.00, w zwartej grupie, żołnierze dotarli na zamkowe błonia. Czekało tam na nich kilka tysięcy ciechanowian, aby obejrzeć inscenizację bitwy, jaką wojska cesarza Napoleona Bonaparte stoczyły z armią rosyjską. Odbyła się ona w scenerii XIX-wiecznej wsi. Jej mieszkańcy zostali niespodziewanie napadnięci przez kozaków, których z kolei zaatakowały pułki cesarskie. Batalia w obronie napadniętych przez carskich sołdatów trwała ponad godzinę. Wystrzały armat, świst kul, waleczne okrzyki czy walka wręcz oddawały realia XIX-wiecznych bitew. Widowiskowości z pewnością dodała również płonąca chałupa, której nie oszczędzono w toku działań bitewnych. Na polu bitwy nie mogło zabraknąć markietanek. Niosły one walczącym pomoc, jedzenie i uśmiech… W bitwie wzięło udział ok. dwustu żołnierzy piechoty, artylerii i kawalerii, polskich i zagranicznych formacji historyczno-mundurowych. Przebieg bitwy komentowała Bożena Żywiecka z Urzędu Miasta w Ciechanowie, głównego organizatora imprezy. Nie był to koniec atrakcji militarnych. Po bitwie można było podziwiać pokazy kawaleryjskie. W woltyżerce bezkonkurencyjni okazali się jeźdźcy ze Słupna. Odbył się również koncert orkiestry Księstwa Warszawskiego, czyli ciechanowskiej orkiestry dętej, przebranej w mundury z epoki napoleońskiej. Mimo że w tym roku, u podnóża Zamku Książąt Mazowieckich, zabrakło charakterystycznych dla tamtych czasów kramów, a także stoisk z pamiątkami i małą gastronomią, VII Biwak Historyczny podobał się uczestnikom, którzy z pewnością zachowają w pamięci brawurowe szarże polskiej kawalerii na wrogie oddziały. TERESA KACZOROWSKA Delegatura w Ciechanowie 62 NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU Ósmego września na błoniach zamkowych w Ciechanowie odbyły się „III Spotkania ze Średniowieczem”, na które zjechali się rycerze, rzemieślnicy i kupcy, prezentując swój kunszt i towary. Impreza rozpoczęła się wielką bitwą Słowian z Wikingami, która spotkała się z dużym zainteresowaniem turystów. W średniowiecznym obozowisku krzątali się rycerze: Drużyny Wojów „Arkona” z Ciechanowa – późne średniowiecze, Chorągwi Ziemi Ciechanowskiej – wczesne średniowiecze, Grodów Czerwieńskich z Chełma, Sleipnir z Płocka, Wierczan ze Zduńskiej Woli, Nidhogg z Braniewa, Drużyny Słowian i Wikingów „Lech” z Poznania, Ulf Ragnarson Hird – drużyny ogólnopolskiej. Rozegrany następnie turniej rycerski był pokazem sprawności bojowej przybyłych wojów i wzbudzał wiele emocji. Na zamkowym dziedzińcu prezentowano rzemiosło średniowieczne. Odbywały się pokazy przędzenia wełny i tkania na warsztacie tkackim. Wykonywano witraże średniowieczne, ręcznie lepiono naczynia i toczono na kole garncarskim, wyplatano kosze z łyka. Był też pokaz obróbki żelaza, wyrobu broni i przedmiotów codziennego użytku. Drukarstwo – pokaz „czarnej sztuki”, czyli początków druku na odtwo- rzonej prasie Gutenberga z XV w., przyciągał uwagę młodych widzów. Prezentowano też ikony. Można było uczestniczyć w pokazach wykonywania kopii ilustracji ze średniowiecznych manuskryptów. Panie interesowały się modą – prezentacja replik ubiorów z okresu średniowiecza, odtworzonych na podstawie ikonografii i znalezisk archeologicznych cieszyła się dużym powodzeniem. Nie mniejszym zainteresowaniem cieszyła się nauka tańca średniowiecznego. Kto czuł się strudzony, mógł pokrzepić się ziołowymi naparami i wysłuchać opowieści o właściwościach ziół. NR 9 (57) / 2007 Zwiedzający, uczestnicząc w pokazach, sami mogli wykonać dawne ozdoby czy ulepić naczynia z gliny. Jarmark urozmaicały koncerty zespołu Abalienatus, grającego i śpiewającego muzykę dawną. W średniowiecznej osadzie nie mogło zabraknąć kata, który swym wyglądem wzbudzał, zwłaszcza u dzieci, uzasadniony lęk. Na młodzież i dzieci szkolne czekały gry i zabawy plebejskie oraz konkursy z nagrodami. KRONIKA MAZOWIECKA Spotkania ze średniowieczem w Ciechanowie Wielkim powodzeniem cieszyły się zabawy sprawnościowe, tj.: przeciąganie liny, bieg w workach, rzuty sakiewką do wiklinowego kosza czy szukanie puzzli w stogu siana. Nie lada gratką było lepienie potłuczonych skorup w naczynia oraz rysowanie herbów rycerskich. Podczas pleneru malarskiego jego młodzi uczestnicy malowali obrazy przedstawiające ciechanowską warownię. Na najmłodszych uczestników imprezy czekały różnorakie zagadki. Wszyscy uczestnicy zabaw i konkursów otrzymali nagrody rzeczowe związane z epoką. W ramach cyklu „Letnich Koncertów Muzyki Dawnej” wystąpił długo oklaskiwany zespół „Open Folk”, przy którego muzyce bawiło się wielu uczestników festynu. Na zakończenie imprezy swoje umiejętności zaprezentował Teatr Ognia „Maskarada”. „III Spotkania ze Średniowieczem” odwiedziło ok. 4.000 osób. Impreza ukazała zwiedzającym barwny świat średniowiecza, z którego powrócili z wiedzą i niezapomnianymi wrażeniami. Odbywała się w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa. Europejskie Dni Dziedzictwa, ustanowione z inicjatywy Rady Europy, to jedno z najważniejszych wydarzeń przyczyniających się do promocji kultury. Organizowane są w Europie corocznie od 1991 r.; w Polsce zaś od 1992 r. 63 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU Ich głównym celem jest bezpłatne udostępnianie lokalnym społecznościom zabytków i innych obiektów kultury: muzeów, skansenów, parków, ogrodów, które na co dzień są niedostępne, lub też ich zwiedzanie wiąże się z opłatami. Istotą organizowanych imprez jest możliwość połączenia zwiedzania z uczestnictwem w występach zespołów folklorystycznych, w pokazach ginących rzemiosł, w kiermaszach wyrobów artystycznych i rzemieślniczych, w konkursach oraz koncertach. Obchody Europejskich Dni Dziedzictwa mają dodatkowo uwrażliwić społeczeństwo na problematykę ochrony zabytków i dziedzictwa kulturowego. Są doskonałą okazją do promocji regionalnego dziedzictwa, a także do zetknięcia się z żywymi symbolami przeszłości. BARBARA GĄSIOROWSKA Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie Plener w Ciechanowie Po raz drugi Ciechanów stał się miejscem inspiracji malarzy. Tym razem na zorganizowanym przez Stowarzyszenie Pracy Twórczej plenerze malarskim, 15 artystów utrwalało architekturę i krajobraz dawnej stolicy mazowieckich Piastów. 30 sierpnia, na wystawie roboczej, ciechanowianie mogli obejrzeć malarską interpretację ich rodzinnych miejsc, daleką od monotonii i jednowymiarowości. – Miasto, choć ma bogatą historię, najpierw mnie rozczarowało. Zachwyciło jednak nocą! Potężne drzewa nad rzeką okazały się baśniowe, zaś aleje w parku pełne niezwykłości – przyznał prof. Eugeniusz Małkowski z Katedry Sztuk Pięknych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, który przyjechał do miasta nad Łydynią po raz pierwszy. Niektórzy, jak Władysław Wdowiak z Warszawy, przybyli na ciechanowski plener po raz drugi. – W tym roku poczułem się już jak u siebie w domu. Mogłem zainteresować się innymi fragmentami miasta, bardziej skupiając się na przyrodzie – powiedział artysta. Najbardziej jednak oczarował przybyłych malarzy średniowieczny Zamek Książąt Mazowieckich. Widać to było po ilości płócien poświęconych temu miejscu. Uwieczniano go, wykorzystując różne style malarskie. Jednak największe zainteresowanie wzbudził obraz Wiesława Makockiego ze Skarżyska-Kamiennej, który przedstawił warownię odbudowaną w dawnym stylu. – To z programu telewizyjnego dowiedziałem się o sporze wokół koncepcji rewitalizacji zamku i osobiście jestem za tradycyjnym rozwiązaniem – stwierdził artysta. Brawami poparli go pozostali artyści, apelując 64 Uczestnicy pleneru do włodarzy miasta i regionu o zachowanie średniowiecznego charakteru historycznej budowli. Na sierpniowym plenerze artyści utrwalali również inne ciechanowskie zabytki: gotycki kościół farny, dawny klasztor augustianów, ratusz (według projektu Marconiego), jak i przepływającą przez miasto Łydynię, z jej mostkami, łąkami czy sielskimi zakątkami. Artyści chwalili gościnność i warunki w hotelu Olimpijskim, gdzie byli zakwaterowani. – Mieliśmy tu doskonałe warunki bytowe i twórcze, nawet bezpłatny wstęp na basen – dziękował sponsorom komisarz pleneru, prezes Stowarzyszenia Pracy Twórczej w Ciechanowie, Krzysztof Sowiński w trakcie pierwszej prezentacji obrazów. Zorganizowanie pleneru było możliwe dzięki dofinansowaniu przez Samorząd Województwa Mazowieckiego oraz Centrum Kultury i Sztuki w Ciechanowie. Główną wystawę stworzonych w Ciechanowie prac zaplanowano podczas noworocznego koncertu GALA 2008 w Centrum Kultury i Sztuki w Ciechanowie. TERESA KACZOROWSKA Delegatura w Ciechanowie NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU Warszawa 18 sierpnia w Jabłonnie, Marszałek Województwa Mazowieckiego, Adam Struzik wziął udział w uroczystościach poświęconych upamiętnieniu bohaterstwa walczących o niepodległość Polski w 1920 roku. 23 sierpnia w Urzędzie Marszałkowskim odbyło się spotkanie dotyczące realizacji „Mazowieckiego Systemu Informacji Przestrzennej Gmin i Powiatów współdziałających w ramach Województwa”, któremu przewodniczył marszałek Adam Struzik. 28 sierpnia w Urzędzie Marszałkowskim zostało podpisane porozumienie o współpracy pomiędzy Województwem Mazowieckim a Mazowiecką Izbą Rolniczą. Współpraca obejmować będzie m.in. organizowanie i finansowanie konferencji, konkursów oraz szkoleń z zakresu wiedzy rolniczej, przedsiębiorczości, odnowy wsi, produkcji ekologicznej, bezpieczeństwa i higieny pracy w rolnictwie oraz promocję tworzenia i działalności rolniczych grup producenckich. 4 września w Starostwie Powiatowym w Mińsku Mazowieckim, w ramach dialogu społecznego, odbyła się konferencja na temat poszerzenia obszaru opracowania Planu Zagospodarowania Przestrzennego Obszaru Metropolitalnego Warszawy. 6 września Marszałek Województwa Mazowieckiego wziął udział w uroczystej inauguracji Europejskich Dni Dziedzictwa na Mazowszu w Pałacu Krasińskich w Warszawie. W dniach 10 – 11 września w Warszawie odbyło się seminarium szkoleniowe pt: „Możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Technologie i źródła finansowania”. W seminarium udział wzięli m.in. wicemarszałek Tomasz Siemoniak i dyrektor Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego Katarzyna Młodawska. 12 września Mazowsze pomyślnie przeszło przez drugą turę negocjacji dotyczących kształtu Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Mazowieckiego. Podpisanie programu z Komisją Europejską nastąpi już 1 października. Czterech mazowieckich licealistów zostało laureatami Olimpiad Międzynarodowych 2007. Marszałek Województwa Mazowieckiego uhonorował olimpijczyków jednorazowymi stypendiami. Spotkanie odbyło się 13 września w Auli Kryształowej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. 13 września w Centrum Olimpijskim w Warszawie zostały podpisane porozumienia dotyczące zakupu nowego specjalistycznego sprzętu ratowniczo-gaśniczego. Trafi on do komend powiatowych Państwowej Straży Pożarnej z subregionu okołowarszawskiego. Wartość sprzętu wynosi 1,9 mln zł, z czego ponad 688 tys. zł pochodzić będzie z budżetu Województwa Mazowieckiego. Województwo Mazowieckie zostało członkiem Airport Regions Conference (ARC) – organizacji zrzeszającej europejskie regiony posiadające największe międzynarodowe i regionalne lotniska. Decyzję podjął komitet wykonawczy ARC w dniu 14 września w Londynie. Samorząd Województwa Mazowieckiego reprezentował Wicemarszałek Jacek Kozłowski. Marcin Twardowski – zwycięzca II Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego „Mówimy Reymontem” został uhonorowany nagrodą finansową przez Marszałka Województwa Mazowieckiego, Adama Struzika Uroczystość odbyła się 19 września w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Mazowieckiego. Marcin Twar- NR 9 (57) / 2007 dowski jest uczniem Szkoły Podstawowej im. Władysława St. Reymonta w Szczutowie. Konkurs Recytatorski, którego został laureatem odbył się w ramach Dni Reymonta organizowanych przez gminę Lipce Reymontowskie w październiku 2006 roku. Siedlce KRONIKA MAZOWIECKA W skrócie 29 lipca odbył się kolejny – trzeci, „Festyn Zbójecki” z okazji Dni Gminy Zbuczyn. Honorowy patronat nad festynem objęli: Adam Struzik – Marszałek Województwa Mazowieckiego, Zygmunt Wielogórski – Starosta Powiatu Siedleckiego i Roman Prochenka – Wójt Gminy Zbuczyn. Tegoroczne obchody rozpoczęły się w sali widowiskowej brawurowym występem „doraźnej grupy kabaretowej” z programem zatytułowanym „Kodeks zbója”. Niedzielne obchody rozpoczęto otwarciem pierwszego w gminie boiska wielofunkcyjnego. 30 lipca w Komendzie Miejskiej Policji odbyły się uroczyste obchody Święta Policji. Podczas uroczystości wręczone zostały medale okolicznościowe i krzyże zasług. Grupa funkcjonariuszy odebrała również awanse na wyższy stopień zawodowy. Po raz drugi w dniach 6 – 10 sierpnia rozpoczęły się w gminie Sterdyń warsztaty, poświęcone ginącym zawodom. Przez pięć kolejnych dni, w poszczególnych wsiach gminy (Białobrzegi, Dzięcioły, Chądzyń, Paderewek, Ratyniec Stary) dzieci i młodzież rozwijały swoje talenty plastyczne i sportowe, jak również pogłębiały swoją wiedzę na temat regionu. Pomysłodawcą warsztatów jest Towarzystwo Miłośników Ziemi Sterdyńskiej oraz Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Sterdyni. W dniach 8-12 sierpnia obchodzone były Dni Węgrowa – w 63. rocznicę wyzwolenia Węgrowa przez Armie Krajową. W sobotę na Rynku Mariackim w Węgrowie rozpoczął się Piknik Rodziny. W programie odbyły się występy węgrowskich zespołów artystycznych, pokaz tańca latynoamerykańskiego, program dla dzieci oraz koncert. W niedzielę odbyły się uroczystości odsłonięcia i poświęcenia Pomnika Solidarności oraz nadanie rondu im. Edmunda Zarzyckiego. Na uroczystej Sesji Rady Miejskiej Węgrowa wręczano odznaczenia „Za zasługi dla Węgrowa”, „Zasłużony Obywatel Węgrowa” i „Honorowy Obywatel Węgrowa”. Zwieńczeniem był koncert Sławy Przybylskiej „Pamiętasz była jesień”. W hali sportowej Akademii Podlaskiej rozegrany został w dniach 11-12 sierpnia Międzynarodowy Turniej im. W. Ziółkowskiego GRAND PRIX Pucharu Świata w zapasach w stylu wolnym. W turnieju wystartowało 126 uczestników z zagranicy i 30 reprezentujących barwy Polski. Muzeum Zbrojownia na Zamku w Liwie zorganizowało 12 sierpnia wernisaż wystawy tkanin Katarzyny Bali pod tytułem „W świecie Arachne”. Autorka jest absolwentką Technikum Artystycznego w Zakopanem pod kierunkiem Marty Gąsiennicy Szostek i Zofii Krzeptowskiej. Została laureatką I nagrody na tkaninę artystyczną w konkursie NFOŚ 2001. 24 sierpnia rozpoczęło się w Siedlcach VIII Ogólnopolskie Sympozjum Muzealnictwa Regionalnego. Goście zaprezentowali możliwości współpracy między muzeami. „Życie i twórczość Małgorzaty Łady-Maciągowej” – pod takim tytułem 26 sierpnia nastąpiło otwarcie w siedleckim Muzeum Regionalnym wernisażu malarki, który zakończy się 31 stycznia następnego roku. Na wystawie pokazanych zostało 45 prac artyst- 65 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU 66 ki. Ofiarowane przez malarkę prace stanowią początek zbiorów sztuki siedleckiego muzeum. Placówka stała się posiadaczem niemalże całej twórczości artystki. IV Konkurs Kapel Ludowych i Zespołów Folklorystycznych Mazowsza i Podlasia odbył się 26 sierpnia w Sterdyni. Przystąpiły do niego kapele: Krysiakowie z Lebiedzi, Kapela Ludowa działająca przy GOK w Sterdyni, Kapela Wacława Imiołka z Jedlanki, Zespół Pieśni i Tańca z Platerowa , „Małkinianka” z Małkini oraz Wiśniewiacy” Wiśniewa. Również w tym samym dniu odbyły się gminne Dożynki w Borowiu. Uroczystości zapoczątkowała msza św. i przejście korowodu dożynkowego ulicami gminy. 27 sierpnia w Siedlcach uruchomione zostały 3 pary połączeń Kolei Mazowieckich na trasie Siedlce – Siemiatycze. Połączenia będą realizowane przez autobusy szynowe, zakupione specjalnie dla Kolei Mazowieckich przez Samorząd Województwa Mazowieckiego. Supernowoczesna, wybudowana kosztem ponad 15 milionów złotych, sortownia odpadów została uruchomiona 29 sierpnia w Woli Suchożeberskiej. Obiekt jest własnością komunalnej spółki Zakład Utylizacji Odpadów Sp. z o. o. w Siedlcach. W dniach 31 sierpnia – 2 września w Sokołowie Podlaskim odbyło się II Forum Integracyjne Sokołów Podlaski – Dubno. Na tegoroczne forum przyjechała z Dubna 200-osobowa grupa mieszkańców. Dyrektor Delegatury UMWM w Siedlcach, Janina Orzełowska oraz pracownicy delegatury przeprowadzili transgraniczne szkolenia – cztery spotkania panelowe dla przedsiębiorców, samorządowców, organizacji społecznych i fundacji oraz pracowników oświaty. Dyskusje panelowe zakończyły się wręczaniem certyfikatów. Samorządowcy i przedsiębiorcy rozmawiali o wspólnych projektach, pozyskiwaniu środków unijnych, przedstawiano nowe pomysły na wymianę młodzieży i współpracę szkół. Patronat honorowy nad całością objął: Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik, Ambasador Ukrainy w RP Olexander Motsyk, oraz Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Gminne Dożynki w Korytnicy odbyły się 2 września. Obrzędy dożynkowe rozpoczęła Msza Św., po której nastąpiło przekazanie chleba Wójtowi Gminy, wręczenie nagród laureatom konkursu „Najpiękniejsza zagroda wiejska” z uwzględnieniem prawidłowej gospodarki odpadami w gospodarstwach domowych, występ młodzieży szkolnej oraz konkurs na najpiękniejszy wieniec dożynkowy. Tego samego dnia odbyły się również Dożynki Gminne w Wiśniewie. W Urzędzie Gminy w Siedlcach 5 września podpisano porozumienia w sprawie zakupu nowego sprzętu przeciwpożarowego dla Państwowej Straży Pożarnej z subregionu siedleckiego. Łączna wartość sprzętu wynosi 762 tys. zł, z czego ponad 168 tys. zł pochodzi z budżetu Województwa Mazowieckiego. W dniach 8-9 września na Targowicy Miejskiej w Łosicach odbył się „II Jarmark na Pożegnanie Lata”. Projekt współfinansowany był przez Samorząd Województwa Mazowieckiego, który reprezentowali Wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Mazowieckiego Krzysztof Borkowski i Dyrektor Delegatury UMWM w Siedlcach Janina Orzełowska. W roku jubileuszu 460-lecia miasta w Siedlcach odbyło się „Muzyczne pożegnanie lata”. 8 i 9 września podczas Biesiady Polskiej wystąpiły m.in.: Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Siedleckiej „Chodowiacy”, Zespół Pieśni i Tańca „Sokołowianie” oraz goście specjalni – muzycy Orkiestry Ziemiańskiej z Zamościa z programem piosenki biesiadnej. Płock W Urzędzie Miasta Gostynina 9 sierpnia zaprezentowano zaawansowanie projektu „Termy Gostynińskie”, które staną się unikatowym w skali kraju przedsięwzięciem, wykorzystującym energię wód geotermalnych do celów ciepłowniczych i rekreacyjno – balneologicznych. W 2006 r. zadanie to zostało wpisane w Strategię Rozwoju Województwa Mazowieckiego. Obchody 87 rocznicy obrony Płocka przed bolszewikami połączono ze Świętem Wojska Polskiego. 15 sierpnia Marszałek Adam Struzik, po mszy w Bazylice Katedralnej, złożył kwiaty pod pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego i na Płycie Grobu Nieznanego Żołnierza. Centralne uroczystości obrony miasta miały miejsce 18 sierpnia. OSP w Słubicach 26 sierpnia otrzymało nowy samochód strażacki. Uroczystości towarzyszyły pokazy specjalistycznego sprzętu strażackiego, występy artystyczne i loteria fantowa. W Mochowie, w tym samym dniu, odbyły się Dożynki Gminne. Wręczono nagrody w konkursie „Piękna, funkcjonalna i bezpieczna zagroda”. 30 sierpnia, w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa 2007 w Płocku, Książnica Płocka zaprosiła na spotkanie z krajem kwitnącej wiśni pn. „Japonia – wirtualna podróż marzeń”. Uroczystość uświetnili swym udziałem goście Ambasady Japonii w Polsce, a w części artystycznej – Harcerski Zespół Pieśni i Tańca „Dzieci Płocka”. 5 września w Książnicy Płockiej w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa 2007 i Płockiej Premiery Miesiąca odbyło się spotkanie autorskie z Wojciechem Kuczokiem, pisarzem i scenarzystą, laureatem Paszportu „Polityki”, Nagrody literackiej Nike, Nagrody Głównej na Festiwalu Filmowym w Gdyni za scenariusz do filmu „Pręgi”. Z okazji Europejskich Dni Dziedzictwa 7 września w Dziale Archeologii Muzeum Mazowieckiego w Płocku (w Spichlerzu) otwarto wystawę pt. „770 lat samorządu miejskiego w Płocku”, a także zorganizowano koncert Katarzyny Gärtner „Korzenie”. Radom 27 lipca odbyły się w Radomiu uroczyste obchody Święta Policji województwa mazowieckiego. W obchodach tych wziął udział Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego Szprendałowicz oraz Dyrektor Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego – Waldemar Kuliński. Siedemdziesięciu pięciu pracowników oraz funkcjonariuszy otrzymało awanse, odznaczenia i nagrody. 28 i 29 lipca Stowarzyszenie Razem dla Iłży zorganizowało po raz pierwszy festyn promujący własne miasto. Celem imprezy była zbiórka pieniędzy na zakup przyborów szkolnych i książek dla najbiedniejszych dzieci z gminy. Wystąpiły znane zespoły młodzieżowe, kabarety, DJ – je, odbyły się bezpłatne badania mammograficzne, pokazy policyjne i strażackie oraz konkursy dla dzieci. 29 lipca, w 63. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego ks. bp senior diecezji radomskiej Edward Materski został odznaczony przez prezydenta RP Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej oraz za działalność kombatancką i społeczną. Ks. bp Materski, kiedy wybuchła II wojna światowa, był uczniem maturalnej klasy liceum im. Wojciecha Górskiego w Warszawie. W czasie Powstania był już seminarzystą. Brał udział w walkach powstańczych oraz niósł pomoc duszpasterską. 5 sierpnia w Potworowie odbył się XV Dzień Papryki, nad którym patronat objął Marszałek Adam Struzik. W siedzibie PSP odbyły się wykłady poświęcone problemom uprawy papryki i innych NR 9 (57) / 2007 MIESIĄC NA MAZOWSZU NR 9 (57) / 2007 sławy Jaworskiej, marszałek otrzymał medal pamiątkowy „Za Zasługi dla Ziemi Zwoleńskiej”. Kolejnym miastem, które odwiedził była Iłża. Spotkał się tam z samorządowcami powiatu radomskiego i miasta Iłży. Zwiedził także tereny inwestycyjne Iłży, stanowiące podstrefę Specjalnej Strefy Ekonomicznej „Starachowice”. Następnie odwiedził miejscowy Szpital Rejonowy, jak również teren przygotowany pod budowę ministadionu lekkoatletycznego przy iłżeckim Gimnazjum. 2 września w Przytyku k. Radomia odbyły się IX Ogólnopolskie Targi Papryki, w których wziął udział Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik. Zgromadziły one przede wszystkim rolników, producentów i przetwórców, którzy mieli okazję podsumować plony i wymienić doświadczenia. Targi miały charakter festynu z występami artystycznymi, wystawami i degustacjami regionalnych potraw. Tylko w samym Przytyku paprykę uprawia się w ok. 200 gospodarstwach, a całe „zagłębie” (białobrzeskie, przysuskie i radomskie) daje 80% produkcji krajowej tego warzywa. Z okazji Targów Marszałek Adam Struzik otrzymał medal „Zasłużony dla Powiatu Radomskiego”. 2 września w Szydłowcu odbyły się gminne dożynki „Szydłowieckie Wieńcowanie”, Dożynki Powiatu Lipskiego w Pawłowicach oraz IX Powiatowe Dożynki – Zwoleń 2007, w których wziął udział Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego, Piotr Szprendałowicz. Zwiedził wystawy płodów rolnych, sprzętu rolnego i środków do produkcji rolnej, które zaprezentowały poszczególne gminy wraz z okolicznościowymi wieńcami przygotowanymi przez Koła Gospodyń Wiejskich. Miał też okazję podziękować rolnikom za trud, jaki wkładają w pracę na roli, pogratulował udanych plonów i życzył im pomyślności w życiu zawodowym i osobistym. KRONIKA MAZOWIECKA warzyw, które wygłosili naukowcy i specjaliści z Instytutu Sadownictwa w Skierniewicach. Organizatorzy – Urząd Gminy, Starostwo Powiatowe w Przysusze i Mazowiecki Oddział Doradztwa Rolniczego O/ Radom zapewnili wiele atrakcji: kiermasze, wystawy i prezentacje firm branży rolno – ogrodniczej oraz występy artystyczne. Powiaty przysuski, białobrzeski i radomski tworzą największe zagłębie uprawy papryki pod osłonami w Europie. 12 sierpnia w Chotczy pow. lipski odbył się I Piknik Nadwiślański „Bliżej Natury”. Gmina ta jest wyjątkowo atrakcyjnym miejscem dla turystów. Leży na południowo – wschodnich obrzeżach województwa mazowieckiego, u ujścia dwóch sporych rzek: Zwolenianki i Iłżanki. Sporą część gminy zajmują lasy mieszane. Zorganizowanie pikniku o tematyce ekologicznej miało na celu zachęcenie miłośników przyrody do odwiedzania tych terenów i uświadomienie lokalnemu społeczeństwu potrzeby utrzymania czystości powietrza i wód. W pikniku wziął udział Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego Piotr Szprendałowicz. 12 sierpnia 70 – ciu twórców wzięło udział w 13. Jarmarku Sztuki Ludowej w Iłży, zorganizowanym przez miejscowe Towarzystwo Ochrony i Promocji Zawodów Ginących. Liczni zwiedzający (mimo niesprzyjającej pogody) mieli okazję podziwiać m. in. garncarzy, kowali, hafciarki, tkaczy, rzeźbiarzy i malarzy oraz wikliniarzy. W roku bieżącym poziom rękodzielników był wyjątkowo wysoki. Ludowy charakter imprezy podtrzymały liczne zespoły folklorystyczne z regionu. Patronat nad imprezą objął Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik, a uczestniczył w nim Członek Zarządu Województwa Piotr Szprendałowicz. 19 sierpnia w Wyśmierzycach pow. białobrzeski, z udziałem Członka Zarządu Województwa Mazowieckiego Piotra Szprendałowicza, odbył się festyn pn. „Najmniejsze Miasto – Wielcy Wykonawcy”. Miłośnicy muzyki i obrzędów ludowych mieli okazję obejrzeć i posłuchać wykonawców z Mazowsza i Lubelszczyzny, laureatów Nagrody im. Oskara Kolberga, a sami wzięli udział w konkursie tańca ludowego. W tym samym dniu w Michałowicach odbyły się Dożynki Gminy Mogielnica, a w Klwowie, Dożynki Powiatu Przysuskiego. Uroczystości rozpoczęła msza święta i poświęcenie wieńców dożynkowych. W uroczystościach wzięli udział parlamentarzyści z okręgu radomskiego, Wiceprzewodnicząca Sejmiku Województwa Mazowieckiego Bożenna Pacholczak oraz radni: Bogumił Ferensztajn, Ryszard Chojnacki, Czesław Czechyra i Leszek Ruszczyk a także Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego, Piotr Szprendałowicz. 19 sierpnia Grupa Rekonstrukcji Historycznej z Iłży, nawiązująca do tradycji 51 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych z Brzeżan (dziś Ukraina), odtworzyła ostatnią bitwę w kampanii wrześniowej 1939 r. pod Iłżą. Bitwa ta zapisała się jako jedna z większych i krwawszych w całej kampanii. Widowisku towarzyszyły pokazy sprzętu wojskowego z roku 1939, repliki pojazdów z czasów II wojny światowej a także pokazy musztry i zawodów rodzinnych. Główną atrakcją był niemiecki transporter opancerzony oraz motocykle. 30 sierpnia Marszałek Województwa Mazowieckiego, Adam Struzik odwiedził subregion radomski. W siedzibie Delegatury Urzędu Marszałkowskiego w Radomiu podpisał porozumienie w sprawie zakupu nowego sprzętu przeciwpożarowego dla Państwowej Straży Pożarnej w Radomiu oraz 5 komend powiatowych: białobrzeskiego, kozienickiego, lipskiego. przysuskiego, szydłowieckiego i zwoleńskiego. Następnie odwiedził Zwoleń, gdzie spotkał się z przedstawicielami władz samorządowych miasta i powiatu. Dyskutowano na temat planów i przedsięwzięć inwestycyjnych i pozyskiwaniu na nie funduszy. Z rąk Burmistrza Zwolenia, Bogu- Ostrołęka 15 lipca odbyło się uroczyste przekazanie samochodu ratowniczogaśniczego dla OSP Lipniki gmina Łyse. 19 lipca w Ostrołęce odbył się kolejny Art. Czwartek: tym razem oprócz melomanów „pod wierzbę” wystąpili również miłośnicy literatury. Członkowie Klubu literackiego Literatorium przygotowali bardzo tajemniczą opowieść, towarzyszyli im młodzi artyści ze szkoły muzycznej. W sobotę, 4 sierpnia w Ostrołęckim Centrum Kultury odbyło się spotkanie z kulturą francuską za sprawą Piwnicy Mazowieckiej. Była to próba połączenia wielu dziedzin sztuki: teatru, muzyki, wernisażu, humanistycznej gawędy. Nie zabrakło kulinarnych degustacji, konkursów i wielu niespodzianek. Było to premierowe przedstawienie Piwnicy Mazowieckiej – niezwykły wieczór z piosenkami Edith Piaf, Jacquesa Brela i tancerkami z Moulin Rogue. Rzeźbiarz z Kadzidła, Andrzej Staśkiewicz, zajął I miejsce ex aequo z Janem Pukiem z Trześni w kategorii tradycyjna zabawka ludowa w VII Międzynarodowym Konkursie na Zabawkę Tradycyjną, który odbył się w Bielsku-Białej. W konkursie wzięło udział około 70 twórców indywidualnych z Polski, Czech, Słowacji i Węgier oraz 3 grupy. Złożono łącznie 562 prace. Do końca sierpnia w Bibliotece Publicznej im. Wojciecha Woźniaka w Kadzidle czynna jest wystawa rzeźb i instrumentów wykonanych przez Andrzeja Staśkiewicza. Kurpiowska Organizacja Turystyczna zorganizowała w dniach 14–23 sierpnia imprezę turystyczną pod hasłem „Szlakami północno – wschodniego Mazowsza”. W programie znalazły się: trasa rowerowa, trasa jazdy konnej, trasa kolejką oraz spływu kajakowego. Patronat nad imprezą objął Marszałek Województwa Mazowieckiego. Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Warszawie Oddział w Ostrołęce Wójt Gminy Andrzejewo zorganizowały „Dni 67 KRONIKA MAZOWIECKA MIESIĄC NA MAZOWSZU Kukurydzy” pod patronatem Marszałka Województwa Mazowieckiego. Odbyły się one 19 sierpnia w Andrzejewie, pow. Ostrów Mazowiecka. Uroczyste obchody „Dni Krasnosielca”, odbyły się w dniach 18–19 sierpnia na błoniach nad rzeką Orzyc. „Dożynki na Kurpiach” impreza regionalna współfinansowana przez Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego odbyła się 19 sierpnia w Lelisie . Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie Filia w Ostrołęce 12 września zorganizował Targi Pracy i Przedsiębiorczości Osób Niepełnosprawnych. Patronat Honorowy objął Marszałek Województwa Mazowieckiego, Adam Struzik. 9 września w miejscowości Węgrze gmina Czernice Borowe odbyły się „Dożynki 2007 – Słowiańskie Święto Plonów” . 16 września w Ostrołęce odbyła się uroczystość patriotyczno – religijna Święto 5 Pułku Ułanów Zasławskich. W tym samym dniu w Dylewie, gm. Kadzidło, pod patronatem Marszałka Województwa Mazowieckiego, odbyło się „Święto Kukurydzy”. Gmina Olszewo – Borki zorganizowała natomiast Dożynki gminne. Patronat nad przedsięwzięciem objął również Marszałek Województwa Mazowieckiego. 20 września w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Ostrołęce organizowany został „Wieczór Literacki w Arce” z Alfredem Sierzputowskim i promocja Jego książki pt.: „Władcy świata”. 21 września w Ostrołęce odbyła się VII Olimpiada Szkół Promocji Zdrowia Województwa Mazowieckiego pod patronatem Marszałka Adama Struzika. „Staropolski Wieczór” z cyklu Mazowsze w Koronie w 2007 r. odbył się w niedzielę, 16 września, w kościele pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Krasnem. Ciechanów Wszystko wskazuje na to, że problem gospodarki odpadami na Północnym Mazowszu zostanie rozwiązany, gdyż powstaje Zintegrowany System Gospodarki Odpadami Komunalnymi dla gmin Regionu Ciechanowskiego. Jego realizację blokował brak uchwały Rady Gminy Ciechanów o woli jej przystąpienia do Związku, ale w lipcu – nie bez wpływu marszałka Adama Struzika, który uczestniczył we wcześniejszych negocjacjach – radni ją podjęli. Ruszyły już prace związane z rejestracją Związku i wyłonieniem beneficjenta, który będzie program realizował. Na razie przedsięwzięciu przewodniczy gmina miejska Ciechanów i prezydent Ciechanowa, a rozłożone jest ono na najbliższe 5 lat. W Płońsku został opracowany program zapobiegania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2007-2011. W programie znalazły się m.in. rozbudowa i modernizacja systemu monitoringu wizyjnego, prowadzenie stałego monitoringu w zakresie przeciwdziałania skażeniom środowiska naturalnego przez podmioty gospodarcze oraz gospodarstwa domowe, zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży, poprawa ruchu drogowego, uaktywnienie lokalnej społeczności na rzecz poprawy bezpieczeństwa w miejscach publicznych i zamieszkania oraz zapobieganie przestępczości. W czasie wakacji, Galeria „C” Centrum Kultury i Sztuki w Ciechanowie zaprosiła na nową wystawę malarstwa Izabeli Sojeckiej – Konarzewskiej. Była to ekspozycja na jedwabiu, nosząca tytuł „Trans – Tendencje”. W ramach Letnich Koncertów Muzyki Dawnej w Ciechanowie odbył się 11 sierpnia koncert „Muzyczna podróż po Europie XVI, XVII i XVIII wieku”. Wykonali go na historycznych instrumentach: Danuta Jasińska (sopran, instrumenty perkusyjne), Małgo- 68 rzata Feldgebel (fidel, skrzypce barokowe) i Mirosław Feldgebel (harfa haczykowa, kierownictwo artystyczne). W programie znalazły się kompozycje mistrzów: Thomasa Morley`a, Diego Ortiza, Johna Dowlanda, Wacława z Szamotuł, Gaspara Sanza, Georga Philippa Telemanna, a także utwory anonimowe. Mława uczestniczy w konkursie Krajowej Izby Gospodarczej „Gmina Fair Play”. Po I etapie, nazwanym „Certyfikowana Lokalizacja Inwestycji”, miasto zakwalifikowało się do II etapu, w czasie którego czeka je wizytacja audytora konkursu oraz badanie opinii inwestorów. Mława ubiega się o tytuł „Gmina Fair Play”, aby wzmocnić wizerunek gminy przyjaznej dla przedsiębiorców i przyciągnąć do miasta nowych inwestorów. Rozstrzygnięcie konkursu – w październiku 2007 r. W ramach udzielanych przez Zarząd Województwa Mazowieckiego pożyczek krótkoterminowych, Specjalistyczny Szpital Wojewódzki w Ciechanowie otrzymał 3 mln zł. Szpital w Ciechanowie jeszcze w pierwszej dekadzie września objęty był strajkiem lekarzy. Główne obchody Święta Żołnierza w Ciechanowie odbyły się 15 sierpnia na Placu Józefa Piłsudskiego. Przed ich rozpoczęciem uczczono minutą ciszy pamięć podporucznika Łukasza Kurowskiego, który poległ dzień wcześniej w Afganistanie. Uroczystość uświetniła ciechanowska orkiestra dęta. Władze powiatu żuromińskiego przedłożyły gminom ze swego terenu propozycję współpracy w tworzeniu się społeczeństwa informacyjnego. Projekt ma być współfinansowany z funduszy Unii Europejskiej. Ma on na celu rozwój świadczenia usług drogą elektroniczną przez urzędy oraz pokrycie terenów wiejskich zasięgiem sieci komputerowej z dostępem do Internetu. W Dworku Aleksandry Bąkowskiej w Gołotczyźnie odbył się 1 września koncert– spektakl zatytułowany „Fryderyk Chopin – Homo Artifex”. Wystąpili: Dariusz Jakubowski (aktor), Katarzyna Thomas (sopran) oraz Przemysław Lechowski (pianista). W programie były dwie miniatury teatralne Mariana Hemara: „Umowa” i „Kosmopolita” oraz fragmenty „Fausta” J.W. Goethego „Dedykacja” i „Prolog” z muzyką Fryderyka Chopina. „Koncert w anielskiej aurze” odbył się 6 września, w ramach 150. z kolei Ciechanowskich Spotkań Muzealnych. W Dworku Bąkowskiej w Gołotczyźnie wystąpili: Anna Faber (harfa, śpiew), Luiza Figiel (flet), Monika Szulińska (instrumenty perkusyjne), Piotr Sawicki (skrzypce, instrumenty klawiszowe), Marek Matwiejczuk (gitara basowa) i Marian Konrad Klubiński (prowadzenie). Ciechanowski Oddział Związku Literatów Polskich obchodzi jesienią 2007 swoje 10. urodziny. Główne obchody jubileuszu miały miejsce 7 września, w Kawiarni Artystycznej CKiS w Ciechanowie. Odbyła się promocja dwóch nowych książek: pracy zbiorowej „Pierwsza dekada. Ciechanów literacki” (wydanej przez CO ZLP, ale sponsorowanej przez samorząd wojewódzki i powiatowy) oraz tomu poezji polsko-amerykańskiej autorki Grażyny Gzary pt. „Zielone łzy ocalenia”. Był też koncert bardów: Antoniego Murackiego i Adama Andryszczyka (koncert był sponsorowany przez Urząd Marszałkowski) oraz wystawa jubileuszowa i urodzinowy tort. „Spowiedniczki” to tytuł wystawy, która 7 września została otwarta w Galerii „C” Centrum Kultury i Sztuki w Ciechanowie. Pomysłodawczynią ekspozycji jest Anna Goszczyńska z Teatru Exodus, która zaprosiła do współpracy wielu ciekawych ludzi. Na wernisażu odbył się też artystyczny happening. Ekspozycja potrwa do 7 października Na podst. mat. z delegatur opracowała MAGDALENA LEWANDOWSKA NR 9 (57) / 2007