INTERFACE PLUS

Transkrypt

INTERFACE PLUS
Program Południowy Bałtyk Działamy lokalnie. Spełniamy oczekiwania. Łączymy ludzi i idee.
Raport wstępny 20.12.2012
Analiza w ramach Programu
Południowy Bałtyk
INTERREG lVA, projekt
„INTERFACE PLUS“
Wprowadzenie
Jednym z celów projektu INTERFACE PLUS jest umocnienie i
modernizacja połączeń promowych pomiędzy północną Polską a duńską
wyspą Bornholm (trasy Kołobrzeg / Darłowo / Ustka – Nexø). Partnerzy
projektu, tj. port morski Nexø, miasto Ustka i gmina miejska Darłowo (przy
udziale Zarządu Portu w Kołobrzegu i innych stowarzyszonych organizacji)
prowadzą w tym zakresie bliską współpracę. W ramach 4. komponentu
projektu INTERFACE PLUS partnerzy realizują m.in. wspólne kampanie
marketingowe, tworzą międzynarodowe kontakty biznesowe i wykonują
działania zmierzające do poprawy obsługi pasażerów na lądzie. Działania
te polegają m.in. na (prze)budowie terminali pasażerskich w Ustce,
Darłowie i Nexø do 2013 roku. W czasie planowania projektu
funkcjonowały wszystkie trzy ww. połączenia promowe. Zakładano więc, że
partnerzy będą współpracować bezpośrednio z operatorami promów,
realizując działania w odniesieniu do istniejących połączeń. Jednak w 2012
roku operator Żegluga Gdańska zrezygnował z połączeń z Nexø do
Darłowa i Ustki. Obecnie działa więc tylko połączenie na linii Nexø –
Kołobrzeg, którego operatorem jest lokalna firma Kołobrzeska Żegluga
Pasażerska (KŻP). Dlatego partnerzy projektu INTERFACE PLUS
poszerzyli swój plan pracy o proaktywne działania na rzecz zapewnienia
połączeń na wszystkich trzech liniach. Najważniejszą sprawą jest
wznowienie połączeń z Nexø do Darłowa i Ustki w 2013 roku, a także
modernizacja połączenia Nexø – Kołobrzeg, najlepiej poprzez
wprowadzenie nowej szybszej jednostki i (lub) promu przystosowanego do
przewozu samochodów. Związane z tym działania były priorytetem w
latach 2011 / 2012. Ich celem jest stworzenie podstaw trwałej i
długookresowej działalności, która będzie łączyć potencjał rynkowy po
stronie dostawcy (operatora) z ewentualną pomocą publiczną. Pomoc ta
może być pośrednia (np. pomoc w działaniach marketingowych) lub
bezpośrednia w postaci dopłat od samorządu, o ile okażą się one możliwe.
Wprowadzenie
Zarys procesu
20 portów, samorządów, firm transportowych, operatorów promowych i
organizacji turystycznych z Niemiec, Danii i Polski chce wspólnymi siłami
usprawnić międzynarodowy transport pasażerski.
Koncepcja połączeń promowych
Pomoc publiczna
Podsumowanie
Strona 2
Cel raportu wstępnego
Celem niniejszego raportu wstępnego jest przede wszystkim zapewnienie
podstawy do realizacji warsztatów z udziałem partnerów, które zostały
zaplanowane na 17 stycznia 2013 roku w Ustce. Raport ten stanowi więc
materiał roboczy przeznaczony do dyskusji i podstawę do podjęcia decyzji,
które powinny zapaść na warsztatach. Podjęte decyzje powinny pomóc w
wypracowaniu porozumienia pomiędzy partnerami projektu i wyznaczyć
poziom oczekiwań od koncepcji połączeń oraz przyszłą strategię
udzielania pomocy publicznej.
Dlatego zakres raportu końcowego, który zostanie złożony w lutym 2013
roku, jest uzależniony od decyzji podjętych na warsztatach. Niektóre
zagadnienia mogą wymagać większego poziomu szczegółowości, a
trudności, jakie wynikną w czasie warsztatu zostaną poddane dalszej
analizie.
Zakres raportu wstępnego jest następujący:
• ogólny opis procesu analizy;
• główne argumenty za skupieniem działań na przewozach pasażerskich
oraz brak podstaw dla wprowadzenia promu samochodowego;
• omówienie proponowanej koncepcji połączeń promowych oraz rachunku
zysków i strat;
• krótka prezentacja perspektyw w formie trzech scenariuszy przyszłego
ruchu pasażerskiego pomiędzy Bornholmem a polskim wybrzeżem;
• konkretne propozycje pomocy publicznej dla każdego scenariusza.
Podsumowanie.
Wprowadzenie
Zarys procesu
20 portów, samorządów, firm transportowych, operatorów promowych i
organizacji turystycznych z Niemiec, Danii i Polski chce wspólnymi siłami
usprawnić międzynarodowy transport pasażerski.
Koncepcja połączeń promowych
Pomoc publiczna
Podsumowanie
Strona 3
Plan pracy (1/2)
Warsztaty
inauguracyjne
1. faza
analizy
Rozmowy
z operatorami
promów
2. faza
analizy
Raport
wstępny
Warsztaty
partnerów
projektu
3. faza
analizy
Raport
końcowy
15 listopada
Spotkanie inauguracyjne
19–30 listopada
1. faza analizy
4–11 grudnia
Rozmowy z operatorami promów
Metody:
• Osobiste spotkanie w Essen
• Uczestniczą wszystkie zainteresowane strony
Metody:
• Opracowanie „optymalnej“ koncepcji połączeń:
wyporność jednostek, rozkład połączeń,
wymagania portowe, rachunek zysków i strat itp.
• Opracowanie ostatecznego katalogu możliwych
form pomocy publicznej, w tym przegląd obecnie
stosowanych praktyk w europejskiej żegludze
promowej
Metody:
Rozmowy bezpośrednie:
• Kołobrzeska Żegluga Pasażerska (KŻP)
• BornholmerFærgen (część Færgen A/S)
• Żegluga Gdańska
• Chistiansøfarten
Cel:
• Określenie celu i istotnych warunków
zamówienia
• Wyjaśnienie, dostosowanie i zatwierdzenie
zakresu analizy
• Określenie wstępnego katalogu pomysłów w
zakresie pomocy publicznej
Wprowadzenie
Zarys procesu
Cel:
• Doprecyzowanie koncepcji połączeń, potrzeb
finansowych i możliwych form pomocy publicznej
Koncepcja połączeń promowych
Cel:
• Weryfikacja koncepcji połączeń i opinii na temat
katalogu możliwych form pomocy publicznej
Pomoc publiczna
Podsumowanie
Strona 4
Plan pracy (2/2)
Warsztaty
inauguracyjne
1. faza
analizy
Rozmowy
z operatorami
promów
2. faza
analizy
Raport
wstępny
Warsztaty
partnerów
projektu
3. faza
analizy
Raport
końcowy
11–20 grudnia
2. faza analizy
16–17 stycznia
Warsztaty partnerów projektu
18 stycznia – 6 lutego
3. faza analizy
Metody:
• Dalsza analiza możliwych problemów
wskazanych przez operatorów w czasie
przeprowadzonych rozmów
• Przegląd katalogu możliwych form pomocy
publicznej w celu dalszego zawężenia scenariuszy
w tym zakresie
• Dalsze rozpoznanie aspektów prawnych w celu
wykluczenia scenariuszy pomocy publicznej
niedopuszczalnych ze względu na przepisy prawa
duńskiego, polskiego i UE
Metody:
• Warsztaty partnerów projektu z udziałem osób
decyzyjnych. Pierwsza połowa obejmuje
prezentację i omówienie raportu wstępnego i
dotychczasowych wyników. Druga połowa
obejmuje omówienie perspektyw dla
uwzględnionych w analizie opcji połączeń
promowych pomiędzy Bornholmem a Polską.
Metody:
• Dalsza analiza możliwych problemów
wskazanych przez partnerów projektu oraz
uwzględnienie wyników i uwag z warsztatów
• Ocena finansowa (prawna) najchętniej
przyjmowanych rozwiązań w zakresie pomocy
publicznej
• Opracowanie planu i propozycji ewentualnych
procedur przetargowych
Cel:
• Złożenie raportu wstępnego do 20 grudnia
Wprowadzenie
Zarys procesu
Cel:
• Wypracowanie porozumienia pomiędzy
partnerami projektu w zakresie koncepcji połączeń
i strategii udzielania pomocy publicznej
Koncepcja połączeń promowych
Cel:
• Złożenie raportu końcowego do 7 lutego
Pomoc publiczna
Podsumowanie
Strona 5
Informacja o rynku
– Odległości i czas podróży w Polsce –
W 2011 roku sieć dróg publicznych w Polsce miała 280 000 kilometrów, w
tym 1069 kilometrów autostrad i 734 kilometry dróg ekspresowych.
Obecnie planuje się wydłużenie sieci autostrad do 2085 kilometrów, a dróg
ekspresowych do 5466 kilometrów.
Jak wynika z ilustracji po prawej stronie, długość zarówno istniejących
(kolor czarny), jak i planowanych (kolor niebieski) autostrad w północnozachodniej Polsce jest stosunkowo niewielka. Poważne inwestycje w
autostrady są skupione na jednym korytarzu północ-południe z Gdańska
do Katowic i dwóch korytarzach wschód-zachód w środkowej i południowej
części kraju. Znaczna poprawa warunków drogowych panujących na
wybrzeżu w północno-zachodniej Polsce jest więc mało prawdopodobna.
Dlatego czas dojazdu (przedstawiony w tabeli po prawej stronie) z
większych polskich miast do Kołobrzegu, Ustki i Darłowa pozostanie długi.
Na podstawie istniejących połączeń promowych można przewidzieć, że
osoby podróżujące na Bornholm z bogatych obszarów środkowej i
południowej Polski będą korzystać z linii Sassnitz-Rønne albo ze
Świnoujścia do Ystad lub z Gdyni do Karlskrony i dalej z Ystad do Rønne.
W odniesieniu do planowanych nowych połączeń promowych należy
zauważyć, że polskie porty są stosunkowo małe, co znacznie ogranicza
wielkość promu, który mógłby obsługiwać te połączenia. Maksymalne
wymiary promu, którym można się posłużyć, to 80 metrów długości i 13
metrów szerokości. W takiej sytuacji infrastruktura portowa nie jest
przygotowana na przyjęcie dużej liczby pojazdów, przez co szybko
powstaną problemy w ruchu ulicznym — szczególnie w Kołobrzegu.
Wprowadzenie
Zarys procesu
Kołobrzeg
Miasto
Szczecin
Gdańsk
Gdynia
Poznań
Bydgoszcz
Wrocław
Katowice
Warszawa
Łódź
Koncepcja połączeń promowych
Odległoś
ć
144
246
223
288
268
485
692
552
505
Ustka
Czas
dojazd
u
2h16
4h14
3h54
4h36
4h12
7h09
8h34
8h18
7h07
Pomoc publiczna
Odległość
247
155
131
330
312
503
687
497
488
Czas
dojazd
u
3h49
2h42
2h23
5h19
4h14
8h04
9h43
7h37
7h06
Podsumowanie
Strona 6
Informacja o rynku
– Ruch turystyczny i jego potencjał –
Zgodnie z wnioskami z badania wstępnego wykonanego w 2010 roku
liczba mieszkańców po obu stronach (na Bornholmie i w Polsce) nie daje
możliwości utrzymania całorocznego połączenia promowego. Ponieważ
sytuacja na rynku nie zmieniła się od 2010 roku, utrzymywanie
tradycyjnego połączenia promowego pomiędzy Nexø a Polską, z
przewozem samochodów i towaru, nie będzie finansowo opłacalne.
Obecny ruch turystyczny pomiędzy Polską a Bornholmem cechuje się
jednodniowymi wycieczkami w samym szczycie sezonu (lipiec i sierpień),
kiedy turyści przyjeżdżają na polskie wybrzeże. Badania rynku sygnalizują
duży potencjał wycieczek na Bornholm. Szacuje się, że Kołobrzeg,
Darłowo, Ustkę i okolice odwiedza około 1,1 miliona turystów. Wielu z nich
wykazuje zainteresowanie zwiedzeniem Bornholmu na jednodniowym
wyjeździe lub na kilkudniowej wycieczce zorganizowanej . Pomysł
wprowadzenia promu samochodowego jest niezasadny, ponieważ turyści
nie są zainteresowaniem opłacaniem biletu za przewiezienie samochodu
na Bornholm. Daje to jednak możliwość wprowadzenia innych
zorganizowanych form wypoczynku, np.
• wycieczek autobusowych
• wycieczek rowerowych
• tanich noclegów.
Dlatego należy się skoncentrować na zapewnieniu psozerzonej oferty
połączeń promowych (w porównaniu z istniejącym połączeniem Nexø –
Kołobrzeg) ograniczonych do ruchu pasażerskiego.
Kołobrzeg i okolice:
Ok. 280 000 turystów
Darłowo i okolice:
Ok. 480 000 turystów
Ustka i okolice:
Ok. 350 000 turystów
Odległości i czas przejazdu pomiędzy
trzema portami po stronie polskiej:
• Kołobrzeg – Darłowo: 81 km / 1h 33 minut
• Darłowo – Ustka:
38 km / 45 minut
• Kołobrzeg – Ustka:
119 km / 2h 18 minut
Wprowadzenie
Zarys procesu
Koncepcja połączeń promowych
Pomoc publiczna
Podsumowanie
Strona 7
Proponowana koncepcja połączeń promowych
Aby obsłużyć trzy porty po polskiej stronie, proponuje się wprowadzenie
dwóch jednostek. Pozwoli to ograniczyć ryzyko „pustych“ przewozów w
przypadku konieczności odwołania rejsu z powodu złej pogody.
Proponuje się wprowadzenie „nowego“ promu do obsługi rejsów z Darłowa
i Ustki. Ze względu na większą odległość, aby podwyższyć jakość usług i
zapewnić trwałość koncepcji, zaleca się wprowadzenie jednostki szybszej
od „Jantara“ — takiej, która pokona całą trasę z portu do portu w czasie
nieprzekraczającym 3 godzin. Przykładem może być prom „Bornholm
Express“. Ponadto nowy statek będzie musiał zmieniać porty po polskiej
stronie, ale pod każdym innym względem może działać na tych samych
zasadach co czynne połączenie Nexo–Kołobrzeg. W krótkim terminie
„Jantar“ powinien nadal obsługiwać linię Nexø–Kołobrzeg, ale w średniej
perspektywie należy dążyć do modernizacji lub zamiany tej jednostki, tak
aby uzyskać czas rejsu poniżej 3 godzin.
Obecnie rocznie wykonywanych jest ok. 80 rejsów. Przy wprowadzeniu
szybszego promu i obsłudze dwóch portów proponuję się zwiększenie
liczby rejsów do ok. 120 na linii Nexø–Darłowo–Ustka. Proponowany
rozkład połączeń dla nowej jednostki:
Sezon
Niski
Wydłużony
Wysoki
Razem
Okres
kwiecień–maj i
październik
maj–czerwiec i
wrzesień
lipiec–sierpień
Wprowadzenie
Tygodnie
15–19 i
40–42
20-26 i
36-39
27–35
Zarys procesu
Dni rejsowe
sb, nd
Powrót
16
śr, pt, sb, nd
40
Codziennie
63
119
Nexø–Kołobrzeg
• „Jantar“, 288 pasażerów
• Czas rejsu: 4½ godz.
• Ok. 90 wycieczek w obie strony
od maja do września
• Wypływa z Kołobrzegu o 6 rano,
powrót o 23
Koncepcja połączeń promowych
Pomoc publiczna
Nexø–Ustka/Darłowo:
• „Bornholm Express“ lub podobny,
245 pasażerów
• Czas rejsu: 2½–3 godz.
• Ok. 120 wycieczek w obie strony
od kwietnia do października
• Wypływa z Kołobrzegu o 7 rano,
powrót o 21
• Naprzemienna obsługa portów w
Darłowie i Ustce
Podsumowanie
Strona 8
Omówienie proponowanej koncepcji połączeń
„Fair Lady“
(dawniej „Lady Assa“)
Proponowane skrócenie czasu rejsu na trasie Ustka–Nexø poniżej
3 godzin wymaga jednostki osiągającej prędkość porównywalną do promu
Bornholm Express (24 węzły). To spowoduje oczywiście wzrost kosztów
paliwa i charteru, ponieważ taka jednostka jest droższa i zużywa więcej
ropy. Dodatkowo wzrosną koszty utrzymania i ubezpieczenia, ponieważ
szybsze jednostki są bardziej wrażliwe i mają większe obciążenie silników.
• 700 pasażerów
• Prędkość: 18 węzłów
• Data budowy: 1970
• Czas rejsu:
Nexø – Kołobrzeg: 3½ h
Nexø – Ustka/Darłowo: 4 h
• Długość: 68,56 m
Innym rozwiązaniem może być zastosowanie statku rozwijającego
prędkość 17–18 węzłów, takiego jak Lady Assa, którym Żegluga Gdańska
w przeszłości obsługiwała linię z Darłowa i Ustki. W takim przypadku czas
rejsu wzrośnie niemal do 4 godzin na trasie z Ustki do Nexø oraz do ponad
3 godzin, gdyby nową jednostką zastąpić „Jantar“ na trasie Kołobrzeg–
Nexø. W przypadku takiej zamiany należy również pamiętać, że na
pokonanie trasy Ustka–Nexø „Jantar“ potrzebowałby ponad 5 godzin.
„HSC Kostervåg“
(Strömstad-Koster)
• 270 pasażerów
• Prędkość: 20 węzłów
• Data budowy: 2000
• Czas rejsu:
Nexø – Kołobrzeg:
3 h 15 min
Nexø – Ustka/Darłowo:
3 h 45 min
• Długość: 26,04 m
Wysokość kosztów rozwiązania z jednostką średniej prędkości kształtuje
się na poziomie pomiędzy promami „Jantar“ i „Bornholm Express“.
Innym przykładem jednostki średniej prędkości jest HSC Kosterväg, który
obsługuje linię z Strömstad w zachodniej Szwecji na wyspę Koster. Prom
ten został zbudowany w 2000 roku i rozwija maksymalną prędkość 20
węzłów.
Wprowadzenie
Zarys procesu
Koncepcja połączeń promowych
Pomoc publiczna
Podsumowanie
Strona 9
Perspektywy
3 scenariusze przyszłego ruchu pasażerskiego
pomiędzy Bornholmem a Polską
Prawdopodobieństwo sukcesu/
udoskonalenia połączeń promowych
pomiędzy Bornholmem
a polskim wybrzeżem Bałtyku
Scenariusz 0
Scenariusz 1
Scenariusz 2
Stan obecny
Brak dalszego zaangażowania ze strony
partnerów projektu. Inicjatywa pozostawiona w
całości po stronie rynku i zainteresowanych
operatorów.
Obecny operator (KŻP) będzie
najprawdopodobniej kontynuować działalność w
obecnym zakresie.
Pomoc pośrednia
Średni poziom zaangażowania i nakładów.
Pośrednie zaangażowanie partnerów projektu w
poszerzenie oferty połączeń promowych.
Pomoc bezpośrednia
Najwyższy poziom zaangażowania i nakładów.
Bezpośrednie zaangażowanie partnerów projektu
w poszerzenie oferty połączeń promowych.
Wprowadzenie
Koncepcja połączeń promowych
Zarys procesu
Pomoc publiczna
Podsumowanie
Strona 10
Linia rozumowania
Scenariusz 0
Kołobrzeska Żegluga Pasażerska (KŻP) rozpoczęła działalność w 1994
roku, z czego wynika, że jej koncepcja przynosi efekty już od 18 lat.
Połączenia z Kołobrzegu do Nexø „przetrwały“ rozmaite sytuacje na rynku,
zmiany tendencji i zachowań turystów, światowy kryzys finansowy itp.
Koszt zakupu „Jantara“ albo zwrócił się już w całości, albo przynajmniej w
większej części, zapewniając rentowność dla większości scenariuszy. KŻP
jest firmą prywatną, a inwestycja w nowy prom do obsługi połączeń z
polskiego wybrzeża na Bornholm wiąże się dla niej ze znacznym ryzykiem
ze względu na wysokość koniecznych nakładów — pomimo tego, że firma
jest stabilna i ma duże doświadczenie w swojej branży. W przyszłości
właściciele firmy mogą podjąć decyzję o wymianie „Jantara“ na inny prom
albo o prowadzeniu działalności na dwie jednostki, ale w krótkim terminie
„Jantar“ pozostanie najprawdopodobniej ich jedynym statkiem; program
konserwacji obejmuje jeszcze 4 lata przed rozpoczęciem kolejnego 5letniego okresu. Ewentualny nowy prom będzie prawdopodobnie podobny
do „Jantara“, aby utrzymać koszty na poziomie absolutnego minimum. W
miarę możliwości prom będzie trochę szybszy (tj. 16–17 węzłów), aby
skrócić czas rejsu, ale właściciele nie traktują tego jako warunek
konieczny.
Prawdopodobieństwo pojawienia się nowego operatora na rynku jest
również ograniczone, a doświadczenia z przeszłości nie są zbyt
zachęcające.
Dlatego pozostawienie całej inicjatywy po stronie rynku może oznaczać, że
oferta połączeń pozostanie taka jak dziś.
Wprowadzenie
Zarys procesu
Koncepcja połączeń promowych
Pomoc publiczna
Podsumowanie
Strona 11
Linia rozumowania
Scenariusz 1
Zakłada się, że poszerzenie obecnej oferty połączeń promowych wymagaj
jakiejś formy wsparcia — przynajmniej w fazie początkowej. Pomoc
bezpośrednia umożliwia przekazanie do 200 000 euro w okresie trzech lat
bez narażania się na zarzuty o łamanie przepisów UE dot. pomocy
państwa. Niezależnie od dopuszczalnego poziomu nakładów pomoc
bezpośrednia nie wydaje się najlepszym scenariuszem. Trudno będzie
bowiem uzasadnić, że transport turystów z Polski na Bornholm jest
obowiązkiem służb publicznych. Dodatkowo koszt organizacji przetargu
europejskiego wydaje się nieproporcjonalnie wysoki w porównaniu ze
skalą przewozów promowych. Możliwości udzielenia pomocy publicznej są
więc ograniczone do mniej bezpośrednich rozwiązań polegających na
stworzeniu takich warunków, które przyciągną uwagę operatorów i
przechylą szalę obliczeń biznesowych na właściwą stronę.
Poniżej przedstawiamy formy pomocy pośredniej, które w odpowiednich
okolicznościach nie będą stanowić naruszenia przepisów UE o pomocy
państwa:
• Działania marketingowe mające na celu promocję Bornholmu i
pozyskanie turystów z grupy docelowej, czyli bezpośrednio wśród turystów
odwiedzających Kołobrzeg, Darłowo, Ustkę i okolice tych miast.
• Obniżenie opłat portowych we wszystkich czterech portach.
• Rozwiązania infrastrukturalne, które pomogą turystom w poruszaniu się
po Bornholmie po przybyciu do Nexø.
Wprowadzenie
Zarys procesu
• Zwrot części kosztu biletów bezpośrednio pasażerom przybywającym do
Nexø, aby uniknąć zarzutu o naruszanie przepisów UE dotyczących
pomocy państwa i zasad konkurencji. Ogólnie oznacza to nieprzyznawanie
preferencyjnych warunków wybranemu operatorowi, lecz zapewnienie
wszystkim zainteresowanym stronom takich samych warunków
prowadzenia działalności. W powyższym przykładzie propozycja zwrotu
części kosztu biletów pasażerom przybywającym do Nexø musi być
skierowana do wszystkich pasażerów posiadających ważny bilet z Polski
na Bornholm, a nie tylko do pasażerów wybranego operatora. Podobnie
materiały marketingowe powinny promować Bornholm jako cel podróży, a
nie przekazywać informacje o atutach wybranego operatora ani promować
go.
Aby pomoc pośrednia była atrakcyjna dla partnerów projektu, formy tej
pomocy powinny zostać określone w umowie, która określi, że działania
marketingowe, niższe opłaty portowe itp. przysługują wyłącznie w
przypadku poszerzenia oferty połączeń promowych. Oznacza to również,
że poszczególne formy pomocy pośredniej wejdą w życie wyłącznie pod
warunkiem uruchomienia nowych połączeń promowych.
Pomoc pośrednia może wystarczyć, aby zachęcić obecnych i (lub) nowych
operatorów do poszerzenia oferty połączeń promowych. Wadą tego
rozwiązania jest jednak jego pasywność, która wymaga, aby to operator
podjął inicjatywę, zainwestował i uruchomił nowe połączenia.
Koncepcja połączeń promowych
Pomoc publiczna
Podsumowanie
Strona 12
Linia rozumowania
Scenariusz 2
Jak wspomniano, największą barierą, która uniemożliwia KŻP poszerzenie
obecnej oferty, jest ryzyko związane z inwestycją w nowy statek. Co więcej
znalezienie partnera, który sfinansuje zakup statku również może nie być
łatwe. Nowy operator napotka te same trudności — chyba że będzie już
dysponować odpowiednią jednostką lub jest tak dużą firmą, że inwestycja
nie będzie przerastać jego możliwości. Dodatkowo nowy operator będzie
mieć oczywistą niekorzyść w postaci braku wiedzy o lokalnym rynku i
doświadczenia w żegludze po specyficznym akwenie Morza Bałtyckiego.
W obecnej sytuacji rynkowej ocenia się, że największe
prawdopodobieństwo poszerzenia oferty przewozów promowych pomiędzy
Bornholmem a polskim wybrzeżem zapewni skierowanie pomocy do
obecnego operatora, przy czym głównymi parametrami są to jego wiedza o
i obecność na lokalnym rynku.
Dobrym sposobem na opanowanie ryzyka i trudności z finansowaniem
będzie założenie nowej spółki, której jedynym celem będzie posiadanie
nowej jednostki. Udziałowcami nowo powstałej spółki powinna być KŻP,
która obejmie pakiet większościowy, partnerzy projektu Interface Plus oraz
ewentualnie inni inwestorzy, jeśli będą zainteresowani. Następnie należy
podpisać umowę charterową pomiędzy spółką będącą właścicielem statku
i KŻP jako jego operatorem. Treść tej umowy powinna być oczywiście
odpowiednio doprecyzowana, ale należy w niej zawrzeć postanowienie, że
dochód z realizacji umowy pokryje koszty finansowania statku i
administracji.
Taki model — poza tym, że usuwa bariery uniemożliwiające poszerzenie
obecnej oferty połączeń promowych — dodatkowo zapewnia
zaangażowanie wszystkich stron. Posiadając 51% udziałów, KŻP będzie
mieć motywację do tego, aby wykorzystać swoje kwalifikacje i
doświadczenie przy zakupie statku, negocjacji cen itp.
Wprowadzenie
Zarys procesu
Partnerzy
projektu
KŻP
0% – 49%
51%
Nowy
statek
Pozostali
inwestorzy
0% – 49%
Umowa charterowa
KŻP
Dotychczasowa
oferta
„Jantar“
Koncepcja połączeń promowych
Poszerzona
oferta
„Nowy statek“
Pomoc publiczna
Podsumowanie
Strona 13
Aspekty prawne dotyczące poszczególnych form pomocy
Częściowy zwrot kosztu biletów (scenariusz 1)
Zwrot kosztów musi dotyczyć wszystkich pasażerów przybywających do
Nexø. Przekazywanie zwrotu pieniędzy bezpośrednio pasażerom zapewni
zgodność modelu z przepisami określającymi zasady pomocy państwa,
ponieważ za taką uznawana jest tylko pomoc na rzecz firm. Dodatkowo
oferowanie zwrotu pieniędzy wszystkim pasażerom przybywającym do
Nexø z Polski nie łamie zasad konkurencji określonych w artykule 12
Traktatu. Wprowadzenie tego modelu wymaga, aby przepisy prawa
krajowego Danii i Polski umożliwiały przekazywanie środków pasażerom.
Nabycie statku (scenariusz 2)
Jeśli większościowy pakiet udziałów w spółce należy do partnerów
prywatnych (51%), przepisy o zamówieniach publicznych nie mają
zastosowania. Model ten jest prawdopodobnie zgodny z przepisami prawa
krajowego, o ile możliwość wyczarterowania promu będzie przysługiwać
wszystkim firmom. Jeśli obecny operator otrzyma wyłączne prawo do
czarterowania promu, będzie to oznaczać, że został beneficjentem
pomocy publicznej. W takim przypadku należy przeprowadzić dodatkową
analizę w celu stwierdzenia, czy taka pomoc podlega któremuś z wyłączeń
blokowych (szczególnie w zakresie rozporządzenia 800/2008) lub
strukturalnych. Z ogólnej oceny wynika, że kryteria określone w
rozporządzeniu 800/2008 (określającym kategorie pomocy zgodne z
zasadami wspólnego rynku w związku z art. 87 i 88 Traktatu) są spełnione,
ale wymaga to dalszej analizy po doprecyzowaniu modelu. W zakresie
europejskich przepisów o konkurencji tego rodzaju model wydaje się
dopuszczalny, o ile stawka wynagrodzenia za charter i inne warunki
umowy będą typowe dla tego rodzaju operacji. Dodatkowo możliwość
wyczarterowania promu musi być dostępna dla każdej firmy, tzn. umowa
charterowa nie może zostać zawarta na zbyt długi okres.
Wprowadzenie
Zarys procesu
Najważniejsze kryteria z rozporządzenia 800/2008
• Pomocy należy udzielić w regionie, w którym przewidziano taką
możliwość na oficjalnej mapie pomocy regionalnej dla kraju
członkowskiego na lata 2007–2013. Inwestycję należy utrzymać w regionie
beneficjenta przynajmniej przez okres pięciu lat, lub trzech lat w przypadku
MŚP, od zakończenia całej inwestycji.
• Intensywność pomocy wyrażona współczynnikiem aktualnej wartości
brutto dotacji nie może przekroczyć limitu pomocy regionalnej (10%).
• Limity określone w paragrafie 3 dotyczą intensywności pomocy obliczonej
albo jako procent kwalifikowanych kosztów materialnych i niematerialnych
danej inwestycji, albo jako procent kosztu wynagrodzenia wynajętej osoby
w okresie dwóch lat.
• W przypadku obliczania intensywności pomocy na podstawie wysokości
kosztów materialnych i niematerialnych lub kosztów przejęcia spółki
beneficjent musi wnieść wkład w minimalnej wysokości 25% kosztów
kwalifikowanych ze środków własnych lub zewnętrznych.
• W przypadku przejęcia przedsiębiorstwa uwzględniane są wyłącznie
koszty nabycia aktywów od stron trzecich, o ile transakcja została
zrealizowana w warunkach rynkowych.
• Z wyłączeniem MŚP i przejęć nabywane aktywa muszą być nowe.
• W programie zawarto bezpośrednie odniesienie do rozporządzenia,
podając jego tytuł i odsyłacz do Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej
(art. 3).
• Wyłączona jest tylko pomoc o charakterze stymulującym (art. 8). Kryteria,
które należy spełnić, zależą od wielkości firmy. Informacje o przekazanej
pomocy należy opublikować w Internecie i przesłać Komisji (art. 3 i 9)
Koncepcja połączeń promowych
Pomoc publiczna
Podsumowanie
Strona 14
Rachunek zysków i strat
Poniżej przedstawiono skróconą wersję rachunku operacyjnego. Został on
opracowany w przeliczeniu na dzień rejsowy i uwzględnia wyłącznie
pozycje mające bezpośredni związek z działalnością operacyjną. Innymi
słowy, koszty działań marketingowych i inne koszty administracyjne nie
zostały uwzględnione.
Rachunek operacyjny
na dzień rejsowy (euro)
Dni rejsowych w roku
Bornholm
Express
120
Jantar
Koszty na dzień rejsowy
Charter
Paliwo
Załoga
Utrzymanie i ubezpieczenie
Opłaty portowe
2621
2419
1102
1120
368
1157
1361
1102
672
368
Łączny koszt na dzień rejsowy
7631
4660
200
40
4
200
32
4
8,871
7,258
Obroty na dzień rejsowy
Pasażerów na dzień rejsowy
Średnia cena biletu
Udział netto sprzedaży
pokładowej
Łączne obroty dzienne
Dochód
na dzień rejsowy
Wprowadzenie
90
Założenia do obliczenia obrotów
• Do kalkulacji obrotów przyjęto obecny poziom 200 pasażerów na dzień
rejsowy.
• Przyjęto obecną średnią cenę biletu (32 euro) na promie „Jantar“, linia
Kołobrzeg – Nexø. Ze względu na krótszy czas podróży dla promu
Bornholm Express na trasie Ustka/Darłowo – Nexø przyjęto cenę 40 euro.
Na obydwu liniach średnia sprzedaż pokładowa wynosi 4 euro na osobę.
Założenia do obliczenia kosztów
• Koszt charteru został obliczony przy założeniu finansowania
zewnętrznego. Przyjęto cenę nabycia promu Bornholm Express w
wysokości 2,7 miliona euro amortyzowanej przez 10 lat i odsetki w
wysokości 6%. Następnie roczny koszt charteru został równo podzielony
na dni rejsowe.
• Koszt paliwa został obliczony przy założeniu 80% obciążenia silnika i
obecnej ceny ropy (0,67 euro za litr).
• Wysokość wynagrodzenia zakłada, że załoga będzie pochodzić z Polski.
• Do obliczenia opłat portowych przyjęto stawki z portu Nexø zarówno dla
Nexø, jak i dla Kołobrzegu (4,63 DKK od pasażera i 22,12 od tony
miesięcznie).
• Ze względu na rodzaj jednostek koszty portowe są minimalne.
1,240
Zarys procesu
2,598
Koncepcja połączeń promowych
Pomoc publiczna
Podsumowanie
Strona 15
Podsumowanie
Z kalkulacji kosztów operacyjnych wynika, że modernizacja obecnych
połączeń promowych poprzez wprowadzenie szybszej jednostki jest na
granicy opłacalności. Jeśli uwzględnimy też poziom ryzyka, poszerzenie
oferty połączeń jest realistyczne tylko przy jakiejś formie wsparcia.
Stworzenie takich warunków, w których operatorzy udoskonalą swoją
obecną ofertę, wymaga wspólnego działania nad realizacją założeń
programu Interface Plus. Bez wątpienia szanse na sukces są znacznie
większe w przypadku realizacji scenariusza 2 niż scenariusza 0.
Realizację scenariusza 2 ułatwi też oczywiście zapewnienie pomocy
przewidzianej w scenariuszu 1. Innymi słowy realizacja założeń wymaga
zaangażowania i współpracy wszystkich stron.
Scenariusz 0
Scenariusz 1
Scenariusz 2
Dodatkowym efektem współpracy może być również wypracowanie
nowego sposobu myślenia Być może wspólnym wysiłkiem uda się
zrealizować działania marketingowe, które przyciągną na polskie wybrzeże
ludzi z południa kraju i z Niemiec, zainteresowanych skorzystaniem z
wypoczynku zorganizowanego z możliwością zwiedzenia Bornholmu.
Ostatecznie to partnerzy projektu podejmą decyzję w sprawie dalszej
realizacji zamierzeń projektu Interface Plus. Oczywiście może to również
być decyzja o odstąpieniu od dalszych działań i pozostaniu przy wymianie
poglądów i stanowisk, które pozwolą na osiągnięcie porozumienia.
Dlatego jednym z głównych tematów najbliższych warsztatów będzie
omówienie poziomu i metod dalszego zaangażowania w zakresie
doskonalenia połączeń promowych pomiędzy Bornholmem a polskim
wybrzeżem.
Omówić i podjąć decyzję na warsztatach
17 stycznia 2013 roku w Ustce
Wprowadzenie
Zarys procesu
Koncepcja połączeń promowych
Pomoc publiczna
Podsumowanie
Strona 16
Wprowadzenie
Zarys procesu
publiczna
Podsumowanie
Koncepcja połączeń promowych
Strona 17
Pomoc

Podobne dokumenty