LaTeX ćw. 1

Imię Nazwisko
Podstawy systemu LATEX — część 2
05.03.2007
Część I
Podstawy
1. Podział tekstu
1.1. Podział linii
—
—
—
—
\\ lub \newline — łamanie linii bez justowania
linebreak — łamanie linii z justowaniem
\nolinebreak — zakaz łamania linii
~ — spacja z zakazem łamania linii
1.2. Podział akapitu
— \par
— pusta linia w tekście — rozpoczęcie nowego akapitu
1.3. Podział strony
— \\* — łamanie linii bez justowania z zakazem łamania strony
— \newpage lub \pagebreak — łamanie strony
— \nopagebreak — zakaz łamania strony
2. Znaki w LATEXu
2.1. Spacje
— \ — wymuszenie spacji
— ~ — „twarda” spacja
— \, — „krótka” spacja, np. 1000 m
2.2. Łączniki
— dywiz: - lub \dywiz, np. biało-czarny
— półpałza: -- lub textendash, np. w latach 1999 –2001
— pauza: --- lub \textemdash, np. czasem w tekście, gdy tworzymy długie
zdania — dla przykładu tutaj — robimy wtrącenia
1
2.3. Komentarze
Często zdarza się, że chcemy w tekście umieścić jakiś komentarz, swoje uwagi,
albo po prostu zostawić coś, co w tej chwili nie ma pojawić się w dokumencie.
Używamy wówczas magicznego znaku %. Wszystko co pojawi się dalej w linii z %
będzie zakomentowane, czyli niewidoczne dla LATEXa.
2.4. Znaki dostępne
małe litery: a b c d e f g h i j k l m n o p r s t u v w x y z
wielkie litery: A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W X Y Z
cyfry: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0
inne: ( ) [ ] ? ! . , ; : ” ’ ‘ * - / + =
w trybie matematycznym dostępne są znaki: + = − <>
2.5. Znaki specjalne
Znaki specjalne to: \ % $ & # { } _ ^ ~
Uzyskuje się je wpisując: $\blackslash$ \$ \& \# \{ \} \_ \^{} \~{}
2.6. Cudzysłowy
Cudzysłowy mogą być różne w zależności od języka i stopnia zagnieżdżenia
cytatu.
— „” otrzymuje się wpisując ,,’’, np. „cytat” (w j. polskim)
— “” otzrymuje się wpisując ‘‘’’, np. “cytat” (w j. angielskim)
— » « otrzymuje się wpisując >> <<, np. jest to „cytat » zagnieżdżony «”
(w j. polskim)
— « » otrzymuje się wpisując >> <<, np. jest to „cytat « zagnieżdżony »”
(w j. niemieckim)
— ‘ ’ otrzymuje się wpisując ‘’, np. jest to „cytat ‘zagnieżdżony’ ”
Część II
Dokument
3. Budowa pliku źródłowego
Plik wejściowy (źródłowy) to plik z rozszerzeniem ]tt .tex, ten który zawiera
treść naszego dokumentu i informacje (polecenia) LATEXa.
\dokumentclass[opcje]{klasa}
Preambuła — czyli zbiór poleceń sterujących, informacje dla programu jakich
pakietów będziemy używać, jakie będa ustawienia parametrów strony (np. marginesy), tu też będziemy definiować nowe polecenia.
\begin{document} (początek dokumentu)
Dokument właściwy (treść dokumentu i polecenia sterujące)
\end{dokument} (koniec dokumentu)
Przykład:
\documentclass[10pt]{article}
\usepackage[latin2]{inputenc}
\usepackage{polski}
\author{Imię Nazwisko}
\title{Podstawy systemu \LaTeX{}--- część 1}
\date{05.03.2007}
2
\begin{document}
\maketitle
\part{Podstawy}
\section{Podział tekstu}}
\subsection{Podział linii}
Istnieją różne sposoby łamania linii:
itd., itp.
\end{document}
4. Znaki
4.1. Polskie znaki diakrytyczne
Jeżeli dokument, który tworzymy, ma być w języku polskim, to musimy to
wskazać w preambule dokumentu:
\usepackage{polski}
Polskie znaki diakrytyczne można uzyskać na dwa sposoby:
(1) \usepackage[strona_kodowa]{inputenc}
gdzie strona kodowa zależy głównie od naszego systemu operacyjnego, np.:
Windows — strona_kodowa: cp1250
Linux — strona_kodowa: latin2
Wówczas polskie znaki wpsiujem z klawiatury używając prawy Alt+litera:
ąĄćĆęĘłŁńŃóÓśŚźŹżŻ
(2) \prefixing
Wówczas polskie znaki wpisujemy wstawiając „/” przed literą:
/a /A /c /C /e /E /l /L /n /N /o /O /s /S /x /X /z /Z
4.2. Znaki obcojęzyczne
ó — \’{o}
ò — \‘{o}
ō — \={o}
ő — \H{o}
o — \b{o}
¯
Uwaga:
W przypadku
ò — \‘{o}
ô — \^{o}
ȯ — \.{o}
o — \t{o}
ı— \i
ô — \^{o}
ö — \"{o}
ŏ — \u{o}
o̧ — \c{o}
— \j
ó
õ
ǒ
o.
—
—
—
—
\’{o}
\~{o}
\v{o}
\d{o}
pojedyńczych liter można pominąć nawiasy {}.
4.3. Odmiany i kroje pisma
I
krój (family)
— antykwa: {\rmfamily Jakiś tekst} lub \textrm{Jakiś tekst},
efekt: Jakiś tekst
— bezszeryfowy: {\sffamily Jakiś tekst} lub \textsf{Jakiś tekst},
efekt: Jakiś tekst
— maszynopis: {\ttfamily Jakiś tekst} lub \texttt{Jakiś tekst},
efekt: Jakiś tekst
II seria (series)
— pogrubiona: {\bfseries Jakiś tekst} lub \textbf{Jakiś tekst},
efekt: Jakiś tekst
III odmiana (shape)
— proste: {\upshape Jakiś tekst} lub \textup{Jakiś tekst},
efekt: Jakiś tekst
— kursywa: {\itshape Jakiś tekst} lub \textit{Jakiś tekst},
efekt: Jakiś tekst
3
— pochyłe: {\slshape Jakiś tekst} lub \textsl{Jakiś tekst},
efekt: Jakiś tekst
— kapitaliki: {\scshape Jakiś tekst} lub \textsc{Jakiś tekst},
efekt: Jakiś tekst
Uwaga I: polecenia zaczynające się od \textxx mają argument; argument ten
nie może zawierać więcej znaków niż jeden paragraf.
Uwaga II: najpopularniejsze polecenia doczekały się swoich skróconych form:
\rmfamily = \rm Przkładowy tekścik
\sffamily = \sf Przykładowy tekścik
\ttfamily = \tt Przykładowy tekścik
\bfseries = \bf Przykładowy tekścik
\itshape = \it Przykładowy tekścik
\slshape = \sl Przykładowy tekścik
\scshape = \sc Przykładowy tekścik
4.4. Wielkość pisma
Wielkość bazową pisma określamy w opcjach klasy dokumentu i może ona
być równa 10pt, 11pt lub 12 pt. W stosunku do tych wielkości możemy proporcjonalnie zwiększać lub zmniejszać rozmiar pisma. Służą do tego następujące
polecenia:
\tiny
Przykład rozmiaru pisma
\scriptsize
Przykład rozmiaru pisma
\footnotesize
Przykład rozmiaru pisma
\small
Przykład rozmiaru pisma
\normalsize
Przykład rozmiaru pisma
\large
Przykład rozmiaru pisma
\Large
Przykład rozmiaru pisma
\LARGE
Przykład rozmiaru pisma
\huge
Przykład rozmiaru pisma
\Huge
Przykład rozmiaru pisma
5. Środowiska
Środowiska służą specyficznym celom typograficznym. Postać ogólna środowiska:
\begin{nazwa_środowiska}
tekst tekst tekst
\end{nazwa_środowiska}
Środowiska mogą być wielokrotnie zagniżdżane:
\begin{aaa}
\begin{bbb}
..............
4
\end{bbb}
\end{aaa}
5.1. Środowiska do wymieniania
5.1.1. itemize
Wypinktowanie, przykład:
To jest paragraf występujący przed środowiskiem itemize. To jest paragraf.
To jest paragraf występujący przed środowiskiem itemize. To jest paragraf.
To jest paragraf występujący przed środowiskiem itemize. To jest paragraf.
\begin{itemize}
\item To jest pierwszy punkt
\item To jest drugi punkt
\begin{itemize}
\item to jest podpunkt drugiego punktu
\item to jest drugi podpunkt drugiego punktu
\end{itemize}
\item To jest trzeci punkt
\item To jest czwarty punkt
\end{itemize}
To jest paragraf występujący przed środowiskiem itemize. To jest paragraf.
To jest paragraf występujący przed środowiskiem itemize. To jest paragraf. To
jest paragraf występujący przed środowiskiem itemize. To jest paragraf.
— To jest pierwszy punkt
— To jest drugi punkt
— to jest podpunkt drugiego punktu
— to jest drugi podpunkt drugiego punktu
— To jest trzeci punkt
— To jest czwarty punkt
5.1.2. enumerate
Wyliczenie, przykład:
To jest paragraf występujący przed środowiskiem enumerate. To jest paragraf.
To jest paragraf występujący przed środowiskiem enumerate. To jest paragraf.
To jest paragraf występujący przed środowiskiem enumerate. To jest paragraf.
\begin{enumerate}
\item To jest pierwszy punkt
\item To jest drugi punkt
\begin{enumerate}
\item to jest podpunkt drugiego punktu
\item to jest drugi podpunkt drugiego punktu
\end{enumerate}
\item To jest trzeci punkt
\item To jest czwarty punkt
\end{enumerate}
To jest paragraf występujący przed środowiskiem enumerate. To jest paragraf. To jest paragraf występujący przed środowiskiem enumerate. To jest
paragraf. To jest paragraf występujący przed środowiskiem enumerate. To jest
paragraf.
I To jest pierwszy punkt
II To jest drugi punkt
a) to jest podpunkt drugiego punktu
b) to jest drugi podpunkt drugiego punktu
5
III To jest trzeci punkt
IV To jest czwarty punkt
Zmiana znaczników
Poziom
Wartość domyślna
1
\labelenumi
\arabic{enumi}
Liczby arabskie
2
\labelenumii
\alph{enumii}
Małe litery
3
\labelenumiii \Roman{enumiii} Liczby rzymskie
4
\labelenumiv
\Alph{enumiv}
Wielkie litery
Uwaga:
Wartość domyślną zmieniami wpisując w preambule:
\renewcommand{nazwa poziomu}{wartość}, np.
\renewcommand{\labelenumi}{\Roman{enumi}}
5.1.3. description
Wyróżnienie, przykład:
To jest paragraf występujący przed środowiskiem description. To jest paragraf.
To jest paragraf występujący przed środowiskiem description. To jest paragraf.
To jest paragraf występujący przed środowiskiem description. To jest paragraf.
\begin{description}
\item[Przykład 1] To jest pierwszy punkt
\item[Przykład 2] To jest drugi punkt
\begin{description}
\item[definicja 1] to jest podpunkt drugiego punktu
\item[definicja 2] to jest drugi podpunkt drugiego punktu
\end{description}
\item[Wyróżnienie] To jest trzeci punkt
\item[Inne wyróżnienie] To jest czwarty punkt
\end{description}
To jest paragraf występujący przed środowiskiem description. To jest paragraf.
To jest paragraf występujący przed środowiskiem description. To jest paragraf.
To jest paragraf występujący przed środowiskiem description. To jest paragraf.
Przykład 1 To jest pierwszy punkt
Przykład 2 To jest drugi punkt
definicja 1 to jest podpunkt drugiego punktu
definicja 2 to jest drugi podpunkt drugiego punktu
Wyróżnienie To jest trzeci punkt
Inne wyróżnienie To jest czwarty punkt
5.2. Dosłowne pisanie kodu — środowisku verbatim
Jeśli chcemy wyświetlić pojedyncze polecenie, korzystaby z polecenia \verb.
Przywiększej objętości kodu (np. kilka linijek jak na początku części Dokument),
korzystamy ze środowiska verbatim.
5.3. Justowanie tekstu
— flushleft:
To jest przykład justowania tekstu do lewej. To jest przykład justowania
tekstu do lewej. To jest przykład justowania tekstu do lewej. To jest
przykład justowania tekstu do lewej.
— flushright:
To jest przykład justowania tekstu do prawej. To jest przykład justowania
tekstu do prawej. To jest przykład justowania tekstu do prawej. To jest
przykład justowania tekstu do prawej.
— center:
To jest przykład justowania tekstu względem osi. To jest przykład
justowania tekstu względem osi. To jest przykład justowania tekstu
względem osi. To jest przykład justowania tekstu względem osi.
6
Uwaga:
Jeśli chcemy wyjystować coś w pojedynczej linii, to wykorzystujemy polecenia: \leftline, \rightline lub \centerline.
5.4. Tabelki — środowsiko tabular
Tabelka bez linii. Przykład:
\begin{tabular}{rcl}
fragment tekstu & fragment tekstu & fragment tekstu \\
Tabelka & Tabelka & Tabelka
\\
Tabelka & bez &
linii
\end{tabular}
Efekt:
fragment tekstu fragment tekstu fragment tekstu
Tabelka
Tabelka
Tabelka
Tabelka
bez
linii
II Tabelka z liniami. Przykład:
\begin{tabular}{|r|c|l|}
\hline fragment tekstu & fragment tekstu & fragment tekstu \\
\hline Tabelka & Tabelka & Tabelka
\\
\hline Tabelka & z &
liniami \\
\hline
\end{tabular}
Efekt:
fragment tekstu fragment tekstu fragment tekstu
Tabelka
Tabelka
Tabelka
Tabelka
z
liniami
III Tabelka z ustaloną szerokością kolumny. Przykład:
\begin{tabular}{|p{4.7cm}|p{2.1cm}|}
\hline To jest tekst w środowisku tabular To jest tekst w środowisku
To jest tekst w środowisku tabular To jest tekst w środowisku tabular
\hline To jest tekst w środowisku tabular To jest tekst w środowisku
To jest tekst w środowisku tabular To jest tekst w środowisku tabular
\hline
\end{tabular}
Efekt:
To jest tekst w środowisku ta- To jest tekst
bular To jest tekst w środowi- w środowisku
sku tabular
tabular
To
jest tekst w
środowisku
tabular
To jest tekst w środowisku ta- To jest tekst
bular To jest tekst w środowi- w środowisku
sku tabular
tabular
To
jest tekst w
środowisku
tabular
IV Łączenie komórek w wierszach. Przykład:
\begin{tabular}{|r|c|c|c|}
\hline To jest tekst & w środowisku & środowisko tabular
& tekst \\
\hline \multicolumn{2}{|r|}{To jest tekst w środowisku} & środowisko
\hline \multicolumn{3}{|r|}{To jest tekst w środowisku} & tabular \\
\hline
\end{tabular}
Efekt:
To jest tekst w środowisku środowisko tabular
tekst
To jest tekst w środowisku
środowisko
tabular
To jest tekst w środowisku tabular
I
7
tabular
\\
tabular
\\
&
&
& tabular \\