WSTĘP Ojczyzna – kiedy myślę – wówczas wyrażam siebie i
Transkrypt
WSTĘP Ojczyzna – kiedy myślę – wówczas wyrażam siebie i
WSTĘP Ojczyzna – kiedy myślę – wówczas wyrażam siebie i zakorzeniam, mówi mi o tym serce, jakby ukryta granica, która ze mnie przebiega ku innym, aby wszystkich ogarniać w przeszłość dawniejszą niż każdy z nas: z niej się wyłaniam... gdy myślę Ojczyzna – by zamknąć ją w sobie jak skarb. Pytam wciąż, jak go pomnożyć, jak poszerzyć tę przestrzeń, którą wypełnia. Karol Wojtyła, Myśląc Ojczyzna Mieszkamy w regionie, który jest łaskawy dla nas, mieszkańców ziemi tarnowskiej. Obecny 2011 rok zapisuje się w historię naszego miasta i okolic złotymi zgłoskami. Obchodzimy 225-lecie Diecezji Tarnowskiej, która na trwałe wpisała się w historię, kulturę, a nade wszystko w religijność społeczności, która na stałe jest świadoma wyboru swojej drogi ku zbawieniu. Rok obecny obfituje w mnogość znamienitych wydarzeń. Obchodziliśmy radośnie beatyfikację Jana Pawła II, którego związki z kościołem tarnowskim były bardzo bliskie. To tu na naszej ziemi w 1987 r. papież Polak wyniósł ku świętości bł. Karolinę Kózkę, dziewczynę z ludu, która swoją postawą wstąpiła w poczet tarnowskich świętych. Błogosławiony Roman Sitko, syn ziemi tarnowskiej, rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie, także swoją świętością zasilił grono Wielkich naszej społeczności. Można jeszcze wymieniać wielu duchownych i świeckich, którzy swoją wspaniałą postawą na stałe wpisali się w poczet naszych bohaterów, synów naszego pięknego miasta i okolic. Tarnów od początku swojego istnienia był wierny Polsce. To nasze miasto jako jedno z pierwszych zrzuciło jarzmo niewoli zaborcy. Kultura i tradycja Tarnowa oraz pochodzący z niego ludzie mocno wpisali się w historię, gospodarkę oraz przemiany nowej rzeczywistości po 1989 r. Nowy numer periodyku „Szkice Tarnowskie” mówi o tym, co było, zmieniło się na lepsze, a może na gorsze. W tym wydaniu uwzględniliśmy jubileusz 225 lat Diecezji Tarnowskiej, która była i jest ostoją historii, prawdy i wiary. Pismo prezentuje spojrzenie różnych autorów na Tarnów i jego okolice. Region nasz zawsze był ważny. Musimy pamiętać, aby inni mogli przekazywać kolejnym pokoleniom prawdę o minionych czasach. Pamięć o bliskich nam ludziach jest tym, co nigdy nie powinno zaginąć. Wspominamy w niniejszym numerze m.in. Bogdana Wojtowicza, Jana Głuszaka, Piotra Pawłowskiego oraz ks. abp. Józefa Życińskiego, któremu wiele zawdzięcza nasza diecezja. 1 Bardzo dobrym cyklem jest „Kronika”, która została poświęcona m.in. historii domu księży sercanów w Tarnowie pióra ks. Józefa Gawła SCJ, czy dziejom domu Zgromadzenia Sióstr św. Józefa w Tarnowie opisanym przez s. Gertrudę Jaworską. Fascynuje także „Historia domu sióstr służebniczek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej w Tarnowie” autorstwa s. Marty Niemiec. Osobnym tekstem pisanym z ogromną swadą jest rys historyczny „225 lat diecezji tarnowskiej”, który przygotował ks. dr Ryszard Banach. Mieczysław Czosnyka z kolei zapoznaje Czytelników z sylwetkami biskupów tarnowskich. Po Muzeum Diecezjalnym w Tarnowie oprowadza Agnieszka Małochleb. Pomnik Jana Pawła II, który jako pierwszy w Polsce został odsłonięty właśnie w Tarnowie, stanowi temat kolejnego artykułu. Opowiada nam o tym Jarosław Zbrożek. Grzegorz Kubacki zaznajamia nas z historią parafii w Skrzyszowie w latach 1772-2010. Wartość rozważań podjętych w omawianym dziale dopełnia ks. dr Adam Kokoszka w artykule na temat bardzo żywego związku kard. Karola Wojtyły, jako metropolity krakowskiego, z diecezją tarnowską, która wchodzi w skład tej właśnie metropolii. Jest to temat rzeka, do którego „Szkice Tarnowskie” jeszcze nie jeden raz powrócą. W „Regionaliach” piszą nasi wybitni specjaliści m.in. prof. dr hab. Edmund Juśko „O organizacji szkolnictwa elementarnego w zaborze austriackim oraz na ziemi tarnowskiej na przełomie XIX i XX w.” , dr Andrzej Skowron „Lokalna kolej Tarnów – Szczucin w okresie galicyjskim” oraz dr Krzysztof Moskal „Zamki nad Dunajcem i Popradem”. Doktor Andrzej Niedojadło przygotował wartościowe i niezwykle cenne opracowanie poświęcone miejscowościom regionu tarnowskiego, które obecnie stanowią dzielnice miasta lub bezpośrednio z nim sąsiadują. Cykl otwiera artykuł dotyczący Tarnowca i jego dziejów do końca XVIII w. Prezentowany Państwu materiał stanowi pierwszą część przygotowanej przez niego monografii i będzie kontynuowany w kolejnych wydaniach pisma. Nasza „Varia”, dzięki znakomitym piórom m.in. dr. Pawła Juśko oraz Jarosława Zbrożka daje smak kolejnemu numerowi „Szkiców Tarnowskich”. Z całą pewnością warto zwrócić uwagę na niezwykle interesujące studium ks. prof. dr. hab. Zbigniewa Wolaka „Ksiądz Jan Salamucha – umysł, serce i wola kapłana”. Do lektur, które należy przeczytać zachęca „Szkicowy” mól. Na koniec, dzięki opracowanym biogramom, możemy zapoznać się z piszącymi oraz z osobami tworzącymi ten numer, bez pomocy których uczynilibyśmy niewiele. Zapraszam do kolejnej uczty duchowej każdego, komu bliska jest nasza mała tarnowska ojczyzna. Wiesław Kutek 2